DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DE BLOKKADE VAN BILBAO ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ho. 91 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C. KRAK. Maandag 19 April 1937 Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA. 139e Jaargang De algemeene toestand. Alkmaar, 19 April. Het is wel zeer toevallig, dat de woorden van den schrijver, die in ons nummer van Zaterdag admiraal Horthy, den regent van Hongarije zoo uitstekende en op boeiende wijze beschreef, n.L, dat „Horthy een dic tator en toch geen dictator is", vandaag nog eens onderstreept worden. De Hon- gaarsche minister-president Daranyi heeft n.1. Zondag te Szegedin een redevoering uitgesproken, waarin hij letterlijk ver klaarde, dat „Hongarije geen behoefte had om een dictatuur en nog minder om een dictator, omdat het zijn problemen binnen het kader van de grondwet kan oplosssen en het een leider bezit, die rijksbestuurder is". Uit deze woorden van den Hongaarschen premier mag men opmaken, dat het Hon- gaarsche volk inderdaad in Horthy wel den grooten leider van het land ziet, maar een leider, die zich zelf houdt aan de grondwet en die er niet aan denkt, om als een die tator over het land te regeeren, hoewel zijn machtspositie dat best mogelijk zou maken. Men ziet hier dus nogmaals, welk een uitgemaakte positie admiraal Horthy in neemt, een positie, die echter in de Zater dag-rubriek „Wie zijn zij en wat willen zy?" duidelijker omschreven is. Daranyi heeft in zijn redevoering na tuurlijk veel meer gezegd, maar feitelijk interesseert ons alleen nog het Joodsche vraagstuk, dat hij behandeld heeft. Er be staat ook in Hongarije een Joodsche kwes tie, maar nu moet die even anders zijn dan in Duitschland. Het is hier niet zoo zeer een rassen-vraagstuk, maar veel meer een immigratie-probleem, dat onder de oogen moet worden gezien. Daranyi zegt dan ook: „zelfs, indien de Israëlieten niet zouden bestaan, zouden er in Hongarije toch moeilijkheden zijn, daar het land van nature op den landbouw is aangewezen en niet over voldoende kapitaal beschikt. De Joodsche kwestie draagt dan ook een eco nomisch karakter en het is noodzakelijk voor het land, dat de immigratie vanuit het Oosten komende joden wordt stopge zet, terwijl verder degenen, die in Hon garije bevestigd zijn, er toe gebracht moeten worden, vrijer deel te nemen aan het nationale leven. Dit laatste gedeelte van Daranyi's ver klaring leert ons wel heel duidelijk, dat er van rassenhaat e. d. geen sprake is; inte gendeel, men moet er uit opmaken, dat Da ranyi wenscht, dat alle bewoners van het land gelijke rechten en plichten hebben, onverschillig, welke godsdienst zij belijden. Stakingen zijn aan de orde van den dag. Amerika spant natuurlijk den kroon met zijn stakingen in de automobielindustrie, maar de bacil is overgewaaid naar Europa. Weliswaar niet in den vorm van sit-down- stakingen (dat grapje in Amsterdam in den slagerswinkel is moeilijk au sérieux te nemen), maar wat doet het er toe, op welke wijze er gestaakt wordt. In Engeland staakt men bij de scheeps bedrijven, in Amsterdam eveneens en in Parijs kent men thans de staking in de amusementsbedrijven. 't Gaat bij al die stakingen natuurlijk om de loonen en 't is weer het oude liedje: de werknemer wil meer verdienen, de werk gever wil niet meer uitgeven. Wij zullen hier niet nagaan, of al deze stakingen ge motiveerd zijn, wij willen er alleen maar op wijzen, dat in den regel de eerst-gedu- peerden de werknemers zelf zijn. Dat blijkt thans wel heel duidelijk in Parijs, waar de taxi-chauffeurs dit week-end vrijwel niets te doen hadden; een gevolg van de staking, waar zij zelf feitelijk niets mee te maken hebben. België wil meer vrijwilligers in het leger hebben. De ministerraad heelt n.1. eenige maatregelen goedgekeurd, welke beoogen betere voorwaarden te verzekeren aan vrij willigers in het leger. O.a. zou de soldij van deze categorie militair verhoogd worden, terwijl hun na afloop van den diensttijd be trekkingen zullen worden aangeboden. Dat laatste is zeer belangrijk, want tot nu toe was de toekomst van vrijwilligers wer kelijk niet gunstig. Of ze waren te oud voor een burgerlijke betrekking, of ze hadden geen geschikt ambacht geleerd. Wellicht, dat ze nu een kans krijgen als commies by de grenzen of een dergelijke betrekking. De Spaansche revolutie „AARDAPPEL-JONES" ONDERNEEMT NIEUWE DOORBRAAKPOGINGEN. GEEN NIEUWS VAN DE FRONTEN James Maxton, de voorzitter, en Pen ner Brockway, de secr. van de onafh. arbeidspartij in Engeland, hebben optie verkregen voor den aankoop van een schip, ten bedrage van 40.000 pond ster ling, teneinde Bilbao van voedsel te Voorzien. Zij trachten thans het benoo- digde bedrag bijeen te krijgen, en rich ten daartoe een oproep tot het publiek, en tot-allen, die met den toestand van Bilbao begaan zijn. Maxton verklaarde Zaterdagmiddag niet te gelooven, dat er eenig gevaar in schuilt zich over zee naar Bilbao te begeven. Wij hebben de verzekering gekregen van de Baskische regeering, zoo zeide hij, dat in de ha ven geen mijnen liggen, dat zij bereid is den schepen binnen een limiet van drie mijl bescherming te verleenen. Het gebeurde met de Llewelyn. De „raadgeving" naar zijn vertrekhaven terug te keeren, die Vrijdag door een Brit- schen torpedojager is gegeven aan het En- gelsche vrachtschip „Llewelyn", dat tracht te de blokkade der opstandelingenschepen voor Bilbao te breken, heeft aanleiding ge geven tot een protest van Sir Percy Harris, een der voornaamste liberale afgevaardig den, in een redevoering, die hij te Newport op het eiland Wight, heeft uitgesproken. Spr. herinnerde aan de belofte der regee ring de schepen in volle zee onder alle om standigheden te beschermen en verklaarde: „Door Eden heeft de regeering beloofd Britsche schepen, die niet verboden goede ren vervoeren, met oorlogsschepen in volle zee te beschermen tot aan de grens der ter ritoriale Spaansche wateren. Hoewel Eden den Britschen schepen heeft aangeraden niet naar Bilbao te gaan wegens het mijnen gevaar, heeft hij nader aangegeven, dat hij niets zou doen om hen te belemmeren. De liberale party wenscht, dat deze belofte uiterst gestreng gehouden wordt". Voorts heeft Sir Stafford Cripps, die te Manchester het woord heeft gevoerd, de En- gelsche regeering er van beschuldigd samen te werken met de blokkade van Bilbao ten einde te strijden tegen de arbeidersklasse met imperialistische oogmerken. Kapitein „aardappel-Jones" is gisteravond met zijn schip de „Llewelling" van St. Jean de Luz vertrokken in de richting van Bilbao. Men weet niet of het hem gelukt is deze stad te bereiken. Uit Rochefort wordt gemeld, dat een Spaansch schip, dat de haven van Bilbao trachtte binnen te loopen, daarin niet is ge slaagd en op de reede van La Rochelle is teruggekeerd. Volgens een bericht uit La Rochelle la Pallice zou de haven van die plaats gedu rende eenige maanden dienst doen als Brit sche vlootbasis. Van de fronten. Om 10 uur Zaterdagavond is door Radio Union een officieel communiqué uitgezon den van den volgenden inhoud: De legers aan het middenfront hebben krachtige aanvalspogingen tegen onze stel lingen afgeslagen. Vrydagnacht hebben onze troepen een belangryke stelling bezet zon der tegenstand te ontmoeten. De rechtsche artillerie heeft haar misdadige bombarde menten op de burgerbevolking van Madrid voortgezet en slachtoffers gemaakt. De ar tillerie der regeering heeft een groote bedrij vigheid aan den dag gelegd en de recht schen verhinderd de troepen te ravitaillee- ren, welke in de universiteitswijk geblok keerd zijn. In alle sectoren van dit front is geschut-,, mortier- en geweervuur zonder belang gegeven. Acht soldaten hebben zich bij onze linies aangemeld. Aan het front van Teruel hebben wy de krijgsverrichtingen voortgezet en zonder grooten tegenstand van den vyand den berg Santa Barbara en de Hermitage san Roque bezet. Onze luchtmacht was zeer bedrijvig en haalde tijdens luchtgevechten drie vijan delijke jachttoestellen neer. Aan het front van Aragon bleef de activiteit beperkt tot enkel geweervuur zonder gevolgen voor ons. Noordelijke legers en Baskenland. Onze batterijen hebben met groote doeltreffend heid de vijandelijke stellingen van Elgueta bestookt. Asturie, sector Oviedo, geweer- en mi- trailleurvuur. Sector Escamplerq. Onze artillerie heeft bedryvigheid getoond'en den berg Ótero be stookt. Aan het front "van Leon hebben wij onze voorhoedelinies verbeterd. Aan het front van Santander geweervuur en geschutvuur zonder gevolgen. Aan alle fronten van het noordelyk leger blijven zich burgers en militietroepen met hun wapenen bij onze linies aanmelden. Zuidelijke legers van het noordelijk front. Onze troepen hebben zich in de kortelings veroverde stellingen versterkt. Tien solda ten met hun wapenen, munitie en handgra naten hebben zich bij onze linies aangemeld, Een hunner was een falangist. Front van Almeria. Talryke civiele vluch telingen zijn bij ons aangekomen. Van de andere fronten valt niets te mel den. Mededeelingen der opstandelingen. Het groote hoofdkwartier van de troepen van Franco bericht, dat de rechtsche troepen een aanval van de regeeringstroepen aan het front van Cordova hebben afgeslagen. De aanvallers leden zware verliezen. Aan het front van Aragon heeft een esca- der van dertig vliegtuigen der regeering een escadrille van 15 vliegtuigen der rechtschen aangevallen. Zeven Curtiss-vliegtuigen van de regeering werden omlaag geschoten. Madrid gebombardeerd. De houwitsers van de opstandelingen heb ben een moorddadig vuur op de hoofdstad geopend. Te tien uur in den avond werd als officieel verliescijfer opgegeven 71 gewon den, het aantal dooden was nog niet bekend, doch moet eveneens zeer hoog zijn. De ver tegenwoordiger van Havas telde in de om geving van zijn huis negen dooden en op de Grand Via vier dooden. In den sector van het Escorial blijven de Lföb&Bot; ©3P EHC.SL&MDv FPAUKRW .EU&ELkUO DE CONTROLE AAM DE SPAANSCHE KUSTE. ;4. regeeringstroepen oprukken. Zy hebben zich meester gemaakt van stellingen der op standelingen bij den Atalayaberg. Twee aanvallen op de stellingen van de regeering bij Natallana nabij Somesierra en in het Noord-Westen van de provincie Gua- dalajara werden afgeslagen. De opstande lingen vielen hier aan, gesteund door tanks en pantserwagens, een tank en een pantser wagen werden buiten gevecht gesteld. Bloedig treffen bij het Escoriaal. Ruim honderd dooden en meer dan drie honderd gewonden zijn geteld als resultaat van een bloedig gevecht, dat zich heeft af gespeeld in den sector van het Escoriaal, en dat zich op de volgende wijze heeft toege dragen. Na intensieve voorbereidingen, hadden de regeeringstroepen j.1. Donderdag des mor gens om tien uur een aanval ondernomen op de stellingen der opstandelingen van Las Vagas in den sector van het Escoriaal. De mannen van Franco, die opdracht hadden gekregen niet te wijken, verspreidden op 100 meter voor hun loopgraven een spervuur van kanonnen en automatische wapenen, waardoor de aanval tot staan werd ge bracht. Des nfiddags vernieuwden de regee ringstroepen echter den aanval, ditmaal met aanzienlijk talrijker effectieven, wier aantal geschat werd op ongeveer vijfduizend. Te gen den avond werden zij échter terugge dreven en op het slagveld telde men ruim honderd dooden en meer dan 300 gewon den. Mededeelingen van de zijde der opstandelingen. Het groote hoofdkwartier der troepen van Franco deelde mede, dat aan vrijwel alle fronten van het noordelijk leger het slechte weer de operaties onmogelijk maakte. Toch werden de gebruikelijke vuurgevechten ge leverd. Aan het zuidelijk front in den sector Vil- laharta heeft een aanval van de rechtschen den vijand een zestigtal dooden en meer dan 150 gewonden gekost. Omtrent dezen aanval wordt nader ver nomen, dat een patrouille in een open plek in een bosch een voorpost van de regeerings troepen had ontdekt. De rechtschen omsin gelden dezen post en gingen tot den aanval over. Slechts enkele miliciens wisten te ontsnappen, de meesten werden gedood of krijgsgevangen gemaakt. Bovendien werd een aanzienlijke hoeveelheid materieel buit gemaakt. Radio-rede van generaal Franco. In zijn aangekondigde rede voor den zen der van Radio Nacional zeide generaal Franco o.a.: „Uit naam van het heilige Spanje richt ik mij tot het volk om het te zeggen, dat wy staan voor een oorlog, welke het karakter heeft van een historischen kruistocht; In overeenstemming met den wil der strijden den, vraag ik op dit oogenblik eenheid. Een heid beteekent geen groepeering van de krachten, noch regeerings-concentratie, noch een meer of minder vaderlandslievende of geheiligde overeenkomst. Ik vraag eenheid voor den opmarsch naar het gemeenschap- pelyk doel, zoowel voor binnen- als buiten- landsch standpunt, in geloof zoowel als in leer. Om deze eenheid te bereiken, is 't noo- dig, dat ieder in zijn hart zijn persoonlijke geschillen uitwischt". Verder verklaarde Franco, dat de grootste vijand van de staten het bolsjewisme is, de oprukkende revolutie van het Russische communisme. Deze vijand vernielt de be schavingen en veroorzaakt de grootste men- schelyke treui'spelen, zooals thans in Spanje, hetgeen de wereld onverschillig aanziet, zonder het te begrijpen of te willen begrij pen. Tenslotte bracht generaal Franco hulde aan de rechtsche strijders en zeide: „Wan neer het aanzien van ons land ons weer het respect van de andere landen waardig zal maken, wanneer onze groote en majestueuze schepen weer de vaderlandsche kleuren over de zeeën zullen voeren, wanneer onze vlieg tuigen in de luchten het bewijs zullen mee dragen van het herstel van Spanje, wanneer aan de Spaansche haarden noch brood, noch vuur, noch levensvreugde zullen ontbreken, dan zullen we al onze martelaren kunnen zeggen: uw bloed heeft vrucht gedragen". Generaal Franco besloot zyn rede met den uitroep: „Spanjaarden, de harten omhoog, leve Spanje". DE AMERIKAANS CHE BEWAPENING. De U. S. A. ten achter bij de duik- bootbouw. Officieele door de marine verstrekte cyfers toonen aan, dat de Vereenigde Staten ten achter zyn op Frankrijk, Japan, Italië en Engeland wat den aanbouw van moderne onderzeebooten betreft. Aan de desbetref fende bekendmaking wordt toegevoegd, dat ondanks de waarschuwmgen van de Ame- rikaansche marinedeskundigen, inhoudende dat de onderzeeër een beslissende factor zal zijn in eenig toekomstig internationaal con flict, Amerika de leiding in den aanbouw van nieuw onderzeesch materiaalaan de Europeesche mogendheden overlaat. Aardstoring nabij Djocja. Aneta seint vanuit Batavia: Hedennacht om 2 uur vond een aard storting plaats in de Dessa Kaliredjo, district Salaman (Kedoe). Acht huizen zijn bedolven. Zes per sonen zijn hierbij gedood, terwijl er drie uitgegraven zijn. Nederlandsche oorlogs schepen in de Spaansche wateren. Naar wij vernemen, zal Hr. Ms. „Her tog Hendrik" tegen het einde van deze maand (vermoedelijk den 26sten) van Den Helder naar de Zuidelijke Euro peesche wateren vertrekken, teneinde aldaar den convooi-dienst van Hr. Ms. „Java'' over te nemen, in afwachting van de komst van Hr. Mis. „Johan Maurits van Nassau", welk schip omstreeks 25 Mei bij Gibraltar kan worden verwacht. Hr. Ms. „Java" vertrekt na afgelost te zijn door de „Hertog Hendrik" naar Nederland, teneinde gereed gemaakt te worden voor de vlootrevue bij Spithead. Nederlanders bij de eontrole op de non-interventie. Wij hebben ter bevoegder plaatse geïnfor meerd, naar het totaal aantal Nederlanders, dat thans in dienst is der commissie voor de controle op de non-interventie in den Spaan- schen burgeroorlog. Ons werd medegedeeld, dat voor dé zee-controle thans zyn aangesteld 3 Néder- landers als chief-observing-officer met standplaatsen te Gibraltar, Brest én Dover en 60 observing-officers en assistent-obser- ving-officers. Voorts zijn voor de land-controle uit Ne derland benoemd 1 administrator, 1 chief- observing-officer en 18 observing-officers. Zooals reeds eerder werd gemeld, zullen de schepen, die een observing-officer aan boord hebben een „non-interventiewimpel" voeren. Dit is een witte wimpel met twee zwarte ballen. Het lag in de bedoeling, dat deze wimpels in Engeland gemaakt zouden worden, doch de vlaggenfabrieken in Enge land zyn zóó overladen met werk in verband met de kroningsfeesten, dat zij geen tijdige levering konden waarborgen. Daarom heeft men besloten de order in Nederland te plaatsen. Een Amsterdamschg firma heeft opdracht gekregen een 500-tal wimpels te vervaardigen. Geruchten omtrent Duitsch- Russische toenadering. Protesten in de Duitsche pers. De Duitsche pers protesteert krachtig tegen de geruchten in de buitenland- sche pers over een toenadering tusschen Duitschland en Sovjet-Rusland. Volgens de „Berliner" Börsenzeitung" zijn deze geruchten 't resultaat van den uitslag van de conferentie der Kleine Entente, welke niet gunstig was voor de Sovjet-Unie. Men tracht thans kunst matig het prestige van Rusland te ver meerderen door het gerucht te versprei den, dat zelfs het anti-bolsjewistische Duitschland toenadering zoekt.. De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schryft dat twee kringen de twyfelachtige eer ge nieten in deze leugenachtige berichten te worden genoemd. Op de eerste plaats het leger: de generaals zouden na besprekingen met Sovjet-Russische officieren getracht hebben den Führer over te halen zijn hou ding te wyzigen; op de tweede plaats econo mische kringen, die het handelsverkeer met de Sovjet-Unie zouden willen verlevendi gen. Deze geruchten zijn zuivere verzinsels, zoowel het leger als de economische kringen kunnen het als een beleediging beschouwen. De Duitsche ambassade te Tokio heeft in opdracht van dé Duitsche regeering, het in de pers verschenen bericht over een toena dering tusschen Duitschland en de Sovjet- Unie tegengesproken. Het blad „Miyako Shimbun" levert com mentaar op deze geruchten en wyst er op, dat zy afkomstig zyn van Fransche bron, welke, volgens het blad, tot Moskou is te rug te leiden. Het blad is van meening, dat het gerucht der toenadering tusschen beide landen verspreid is door agenten van Sov jet-Rusland teneinde te trachten Japan van Duitschland te vervreemden en de Japansch- Duitsche overeenkomst tegen de Komintern te verzwakken. ONS DRUKWERK ziet er ALTIJD goed irft! ALKMAARSCHE COURANT, TEL. 3320 DRUKKERIJ COSTER

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1