DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Opstandelingen rukken op Bilbao aan. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330. No. 99 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 28 April 1937 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, 139e Jaargang De algemeene toestand. Alkmaar, 28 April 1937. De Duitsch-Italiaansche vriendschapsband wordt met den dag hechter aangetrokken en wat nog nooit geschied is zal thans gebeu ren: Mussolini gaat naar Duitschland! Dat Staat vast. Het is waar dat hij niet verder dan München komt, doch het feit is er toch maar. Uit alles blijkt, dat men het er te Berlijn op aan stuurt de samenwerking zoo langzamerhand tot een formeel bondgenoot schap te doen worden. En de kroon op dit werk is natuurlijk het bezoek van Musso lini aan Duitschland. Zoolang echter de politieke betrekkingen tusschen Duitschland en Italië er niet naar waren, heeft Mussolini er nooit naar getaald het bezoek van Hitier te beantwoorden. Was die betrekking zoo gebleven, dan zou het er nooit van zijn gekomen. Nu hij het wel doet is dat een demonstratie tegenover de wereld, dat men het eens geworden is. Hoe zeer ook naar het uiterlijk een beleefdheids bezoek, is de komst van Mussolini toch de bekroning van het resultaat der onderhan delingen, welke Duitschland door middel van verscheiden onderhandelaars reeds ge durende geruimen tijd met Italië voert, en waarvan wij meermalen melding hebben gemaakt. Het Duitsch-Italiaansch accoord, de overeenstemming over de Mid- den-Europeesche, dus ook de Oostenrijksche kwestie, moet door Mussolini's ontvangst worden bezegeld. Ik, voor mij, geloof dat deze overeenstemming het beste wordt ge kenschetst door de conclusie: „de Brenner- pas heeft voor Italië zijn fundamenteele be- teekenis verloren", omdat de geschiedenis laat zien, dat daar alle andere gevolgen lo gisch uit voortvloeien. Aan den anderen kant ziet de Duitsche pers bij monde van het Berliner Tageblatt kans eenige verdenkingen ten aanzien van Duitschland's grootsten vijand, Sovjet-Rus land, te uiten. Duitschland's vrees dat bij een eventueele krachtmeting, de buffersta ten, Polen en Roemenië, niet in staat zullen blijken den slag geheel op te vangen, blijkt wel duidelijk uit de onderstaande passage: Als eens de groote afrekening met den Sovjet-Russischen kolos zal komen, zullen de twee buren van Rusland wel te zwak zijn om den stoot op te vangen. Men behoeft geen groot militair deskundige te zijn om in te zien, dat hun slechts steun kan worden geboden door Duitschland en het Staten blok, dat zich in het zuid-oosten van Europa vormt onder leiding van Italië, want de Sla vische macht, die Sovjet-Rusland vijandig gezind is, breidt zich uit van de Alpen en de Adriatische zee tot aan de Zwarte zee. Hoe eerder Warschau en Boekarest dit be grijpen, des te voordeeliger zal het zijn voor alle belanghebbenden, want een zoo belang rijke samenwerking moet worden voorbe reid om succes te kunnen hebben. Een der gelijke voorbereiding moet niet alleen mili tair, maar ook psychologisch zijn. De bespre kingen tusschen Beek en Antonescu kunnen het gemeenschapsgevoel tusschen alle nabu ren van Rusland slechts versterken. De rest moet van een natuurlijke politieke ontwik keling komen. De besprekingen van Eden te Brussel zijn gisteren beëindigd en de EngelSche staats man is naar zijn vaderland teruggekeerd. Duitsche politieke kringen oordeelen vrij algemeen gunstig over het verloop van de besprekingen. Dat in het officieele communiqué wordt gesproken over een groote overeenkomst tusschen de opvattingen der Belgische en Britsche regeeringen, wordt in Berlijn toe gejuicht in de verwachting, dat deze over eenkomst betrekking heeft op het indertijd door koning Leopold genoemde „trotsche en vastbesloten voorbeeld van Nederland en Zwitserland". Hoe minder dubbelzinnigheid en onduidelijkheid ten aanzien van de Bel gische onafhankelijkheid, des te meer is niet alleen de gedachte van den vrede in het westen, maar ook en in de eerste plaats de veiligheid van België gediend. Uit deze opvatting vloeit ook het oordeel voort, dat men in Duitschland over de ver plichtingen van België tegenover den Vol kenbond heeft, alsmede het antwoord op de vraag of Duitschland zich bij de Britsch Fransche verklaring kan aansluiten. Het is een politieke werkelijkheid aldus zegt men te Berlijn dat het tot dusverre on mogelijk geweest is artikel 16 van het hand vest uit te leggen in een voor ieder aanne- melijken zin. Ook is het een realiteit, dat Duitschland reeds sedert maanden aangebo den heeft de onafhankelijkheid en de on schendbaarheid van België te waarborgen. Deze werkelijkheid onderscheidt zich echter van de eerste, doordat zij niet voor ver schillende uitleggingen vatbaar is. Dat een werkelijke onafhankelijkheid van België zeer wel kan worden opgenomen in een wettelijk verdrag, dat Duitschland nog steeds tot stand wil brengen, heeft het Duit sche memorandum van 12 Maart, dat de mogelijkheid van een dergelijk verdrag be handelde, bewezen. De Spaansche revolutie Vreeselijk bombardement van het veroverde Guernica. De gehesle stad één vuurzee. Een speciale correspondent seint: Maandag vijf uur hebben de troepen van van Mola overal de rivier Durango overgestoken en twee dorpen aan den stroom op den weg naar Ermua en Malazge genomen. De genie had op ver schillende punten overgangen over den stroom gebouwd en de rechtsche colon- ner trokken over de Durango onder het slaken van vreugdekreten. Naarmate de infanteristen oprukten, ver schoof de artillerie haar vuur naar voren en achtervolgde de regeeringstroepen met haar granaten. Van het geheele front komen be richten over massale overgave van militie troepen. Bij de verovering van Monte Oiz in de streek van Eibar hieven verscheiden hon derden militiemanschappen de armen op en liepen over naar de rechtschen, met wapenen en bagage. Overal vonden de opstandelingen belangrijke opslagplaatsen van allerlei aard, die de regeeringstroepen in deze streek had den aangelegd. Waarnemingsvlïegtuigen melden, dat er een druk verkeer heerscht achter het front en dat de weg Durango- Bilbao zwart is van de troepen soldaten, burgers en vee. Het bombardement van Guernica. De president van de Baskische regeering deelt mede: „Duitsche vliegers, in dienst van Spaansche opstandelingen, hebben Guer nica gebombardeerd en deze historische stad, die het voorwerp is van zooveel vereering van den kant der Basken, in brand gestoken, Zij willen ons treffen in onze vaderland sche gevoelens, waarbij zij duidelijk toonden wat Baskenland kan verwachten van hen, die niet aarzelen een heiligdom te vernielen, dat de eeuwen van onze democratische vrijheid in herinnering brengt. Tegenover een zoo danige daad moeten de Basken fel Teagee- ren. Wij kunnen den ernst van het huidige oogenblik niet verheelen, maar de overwin ning zal den invaller nooit toelachen, wan neer wij alles in het werk stellen om hem te verslaan". De rechtsche troepen blijven fel aanvallen. De correspondent van Reuter seint, dat hij gistermiddag opnieuw een bezoek aan Guer nica heeft gebracht. De meeste straten in het midden der stad zijn onbegaanbaar. Het let van vele menschen, die onder de puinhoopen bedolven zijn, is nog altijd niet bekend. Talrijke lijken zullen nooit teruggevonden worden, doordat verschillende gebouwen volkomen door het vuur verteerd zijn. Dui zenden dakloozen zijn te Bilbao aangekc- men, ook boeren uit de omgeving van Guer nica stroomen naar de Baskische hoofdstad. Sommige boeren vertellen, dat de Duitsche vliegtuigen de vrouwen, die op het land werkten, met machinegeweervuur bestook ten en verscheidenen harer doodden. Te Bilbao meent men, dat de meedoogen- looze verwoesting van Guernica, de „heilige stad" van Baskenland, door vliegtuigen der opstandelingen in het hart van iederen Bask een onuitbluschbare haat tegen Mola en zijn aanhangers zal doen ontstaan. Van officieele zijde worden Duitsche vliegers er van be schuldigd Maandag een ontzettende slachting te hebben aangericht. Volgens aanvullende berichten hebben de vliegtuigen zelfs een zame boerderijen op acht kilometer afstand van Guernica gebombardeerd en in brand doen geraken, terwijl de machinegeweren op kudden schapen gericht zouden zijn. Het klooster van St. Clara, dat als ziekenhuis gebruikt werd, is met vele bewoners ver nietigd. Een ander klein ziekenhuis is geheel verwoest: 42 gewonden, die daar verpleegd werden, zijn om het leven gekomen De luchtaanval geschiedde op marktdag, zoodat de stad gevuld was met boeren, die hun voortbrengselen kwamen verkoopen. De correspondent van Reuter vroegt hier aan toe: „Ik heb een niet-ontplofte brand bom opgeraapt. Het projectiel woog 800 gram en was rijkelijk voorzien van Duitsche ade laars. Guernica beschikte in het geheel niet over de verdedigingsmiddelen of vliegtuigen. De gebouwen, die nog overeind staan, kun nen op de vinger van één hand geteld wer den. Een groote massa rookende puinhoopen is alles, wat van de stad is overgebleven". Het bombardement heeft acht uur ge duurd. Er werden dus ongeveer duizend bommen geworpen, voor het meerendeel brandbommen. De vliegtuigen lieten zich tot dicht boven den grond zakken om de machinegeweren op de bevolking te richten. De branden zijn nog niet gebluscht. Het aantal slachtoffers, dat nog niet vast staat, schijnt groot te zijn. Een speciale correspondent meldt: Het aantal de laatste drie dagen gemaakte krijgsgevangenen bedraagt meer dan 5000. Men weet nog niet hoe groot het totaal der verliezen der regeeringstroepen is. Het is moeilijk dit getal vast te stellen, aangezien een zoo groote uitgestrektheid terrein ver overd is. Men zal moeten afwachten, dat de generale staf uit alle aanvalssectoren vol ledige rapporten zal hebben ontvangen. Over het algemeen raamt men, dat bij de regeeringstroepen tijdens de laatste drie dagen ruim 10.000 man buiten gevecht moe ten zijn gesteld, waarbij een vrij hoog per centage gesneuvelden. Maandag vond men in een enkel bosch in de omgeving van Eibar ruim 200 dooden. Op het kerkhof van Eibar waren 70 dooden opgesteld, die de loyalen niet meer hadden kunnen begraven. De slag in Biscaye heeft den regeeringstroe pen even groote verliezen gekost als tijdens de laatste offensieven van hun kant ten Westen van Madrid. Admiraal von Spee houdt Engelsch schip aan. Te Valencia wordt gemeld ,dat een onbe kend Britsch schip aangehouden is door het Duitsche oorlogsschip „Admiral van Spee". Ondanks het feit, dat het- Britsche schip de vlag voerde, die te kennen geeft, dat de in ternationale controle gepasseerd is. Het schip vervoerde aardappelzaad van Antwerpen naar Valencia. Hoewel het Britsche schip tegen de aanhouding protesteerde, stond het Duitsche oorlogschip er op het te doorzoe ken, waarna het toestemming verleend tot voortzetting van de reis. Opstandelingen brengen twee visschersschepen tot zinken. De „Canarias" en de „Baleares" hebben zich, na Valencia te hebben gebombardeerd, in de richting van Castello begeven. Zij werden door twee vliegtuigen der regeerings- luchtmacht achtervolgd, die verscheiden bommen lieten vallen van een hoogte van 850 meter. De bommen kwamen zeer dicht nabij de beide vaartuigen terecht. Bij het passeeren van Burriana beschoten de beide opstand e- lingen-sch'jpen drie visschersschepen, waar van er twee tot zinken werden gebracht de benamingen dezer schepen zijn waarschijn lijk verdronken. Mededeelingen van de zijde van Franco. Radio Nacional heeft medegedeeld, dat het tempo van den opmarsch der rechtsche troepen zoo snel is, dat het niet mogelijk is de kolonnes te volgen. Als men in een dorp aankomt, dat pas door de rechtschen is be zet, dan hoort men, dat reeds weer een vol gend dorp is genomen. De troepen van Franco zijn gisteren in Biscaje opgerukt over een front van 20 kilometer breed en vijftien kilometer diep. Het weer was zeer ongun stig, de regen en dichte mist maakten het optreden van de artillerie en de luchtmacht onmogelijk. Durango is geheel omsingeld, meer dan twintig dorpen zijn in de laatste dagen dnor de rechtsche troepen bezet. Eibar is door den brand meer dan drie kwart vernield. Het communiqué van den generalen staf van de troepen van Franco heeft medegedeeld, dat de verliezen van de regeeringstroepen zeer aanzienlijk zijn. Ook zijn vele krijgsgevan genen gemaakt. Ten aanzien van het bombardement van Guernica heeft het groote hoofdkwartier van Franco via radio Nacional het volgende bericht verspreid: „Als antwoord op de leugens van het roode Spanje, in het bijzonder wat betreft den brand van Guernica, wordt vérklaard, dat Guernica niet door ons in brand werd ge schoten. Spanje! Franco brandt niet, dat is het monopolie van hen, die Irun en Eibar in brand staken en die de verdedigers van Toledo levend trachtten te verbranden. Wij hebben Guernica niet geëerbiedigd, omdat het Guernica is, we hebben het geëerbiedigd zooals wij alles eerbiedigen wat Spaansch is. Het Baskenland weet, dat wij zijn traditie zullen eerbiedigen, Basken, legt de wapens neer, gij wordt meegesleurd naar den onder gang en men verbergt u de waarheid, geeft u over aan de eerlijke en nobele rechtvaar digheid van Franco". De civiele gouverneur van Guipuzcoa heeft een bezoek gebracht aan de dorpen in den sector Eibar, welke door de troepen van 'Franco zijn bezet, tallooze vrachtwagens met levensmiddelen zijn uit San Sebastian hier heen gezonden. De Britsche pers verontwaardigd over het bombardement van Guernica. Het bombardement van Guernica heeft de verontwaardiging van de Britsche pers ge wekt. De Times en de bzladen van de opposi tie wijden hoofdartikelen hieraan, terwijl de conservatieve pers, die over het algemeen Franco gunstig gezind is, zich beperkt tot het weergeven van de berichten van de nieuwsagentschappen. De „Daily Mail" maakt van de gelegenheid gebruik om te wijzen op de noodzakelijkheid van de luchtverdediging. De „Times" schrijft, dat het doel van het bombardement zonder twijfel was de Bas kische regeering schrik aan te jagen en haar te doen zien, wat het lot zal zijn van Bilbao. Het blad betwijfelt evenwel of dit doel be reikt is, het verwacht veeleer dat de Basken hierdoor zullen worden aangespoord tot hei uiterste te strijden. De correspondent van de „Times" te Bil bao bericht aan zijn blad, dat de aanval op Guernica zonder voorbeeld is in de militaire geschiedenis. Er was geen sprake van een militair object. Het eenige middel, dat de Baskische regeering tot haar beschikking had om het bombardement te beantwoorden was het gebed van de Baskische priesters, die de menigte, welke voor hen geknield had, zegenden. Volgens de News Chronicle is de vernie ling van Guernica erger dan de wandaden van de Italianen in Abessinië. Nieuwe overstroomings- ramp in de V. S. Vijftien personen verdronken. Als gevolg van de overstroomingen in Pennsylvanië, Ohio, Virginië, Mary- land. en Zuid-Carolina zijn vijftien personen verdronken. Vijf personen wordenvermist. Roosevelt heeft een commissie be noemd om de leiding der hulpmaatre gelen ten behoeve van duizenden be woners der geteisterde gebieden in han den te nemen. Men hoopt dat de ramp niet den omvang zal aannemen van die van verleden jaar. De overstrooming van de Ohio is nog niet tot staan gebracht. De stad Wellsburg heeft daaronder zeer te lijden. De schade, welke is veroorzaakt wordt geraamd op meer dan drie millioen dollar. De toestand in het westen van Ontario is iets verbeterd. Toch zullen honderden van de vluchtelingen eerst over geruimen tijd naar hun woonsteden kunnen terugkeeren. Het droogtegebied Canada. in Een goede oogst dit jaar dringend noodig. Voor de onmetelijke, bijna boom- looze vlakten West-Canada, welke in normale tijden de grootste hoeveel- aeden tarwe ter wereld leveren voor den uitvoer, is de zaaitijd gekomen. De oogst van dit jaar wordt ge deeltelijk gezaaid in de schaduw van ongekende droogte en tegenslag, ge deeltelijk in het vooruitzicht van mogelijke hoogere tarweprijzen, dan sedert acht jaar het geval is geweest. De opbrengst van dezen zomer moet onvermijdelijk van groot gevolg zijn voor groote gebieden van het half droge en half-vochtige land, dat een groot gedeelte vormt van dit tarwe- gebied. Een nieuwe ernstige droogte, welke voor sommige districten de negende, en voor een nog veel grooter gebied de vijfde in successie zou zijn, zou een ontzettende ontmoedigde uitwerking hebben en zou de in vele gebieden heerschende opvat ting, dat vele randgebieden ontvolkt moe ten worden, bevestigen. Zelfs een matige goede oogst echter, tegen een prijs welke met de huidige no teeringen overeen komt, zou voor het land een financieel herstel beteekenen, terwijl een recordoogst tegen goede prijzen een totale ommekeer teweeg zou brengen. Dat dit laatste zal gebeuren, is niet waarschijnlijk, daar de weersomstandig heden van den laatsten herfst over het al gemeen ongunstig zijn geweest, hoewel de sneeuwval in vele deelem van West-Canada zwaarder was dan gewoonlijk. De prijs, welke de boer voor zijn tarwe ontvangt, zal in zekere mate fluctueeren met de grootte van zijn oogst. Een rede lijke oogst tegen goeden prijs zou de tarweboer aangenamer zijn dani een groote opbrengst tegen lagere prijzen, omdat een groot deel van den prijs voor iedere bushel verloren gaat aan oogstkosten en vervoer naar de markt. De Canadeesche minister van landbouw heeft in het Lagerhuis uiteen gezet, dat het gebied waarvoor de regeering steun Nieuw conflict bij Scheepsbouwmaatschappij. De metaalbewerkers, werkzaam bij de Nederlandsche Scheepsbouwmaat schappij en aangesloten bij den Alge- meenen Nederlandschen Metaalbewer kersbon d hebben gisteravond te Am sterdam vergaderd en met groote meerderheid van stemmen de voorge stelde loonsverhooging verworpen. De room-katholieke arbeiders aan vaardden haar met een kleine meer derheid. Aangezien het grootste kwantum der arbeiders aangesloten is bij den Modernen bond, kan men de voorstellen als volledig verworpen beschouwen, waardoor wederom een ernstig conflict dreigt. Nadere bijzonderheden. De Metaalbond had namens de directie der Nederlandsche Scheepsbouwmaat schappij medegedeeld, dat deze de loonen met 6 procent wilde verhoogen. Haar toe zegging was minder verstrekkend dan die der directies der Amsterdamsche Droog dok Maatschappij en de Nederlandsche Dokmaatschappij, welke een gunstiger wijziging in de loonschaal wilden invoe ren, waardoor de loonen in de diverse groepen genivelleerd werden. De Ne derlandsche Scheepsbouwmaatschappij wenschte zich te bepalen tot een verhoo ging met vijf procent, op grond van het feit, dat volgens haar mededeeling de toestand der maatschappij nog geens zins florissant is. Zij vestigt er de aandacht op, dat men thans nog bezig is met de uitvoering van orders, welke twee jaar ge leden opgedragen werden en waarvoor de prijzen 200 scherp mogelijk werden vast gesteld en gebaseerd op loonen van toen. De orders, welke nu binnen komen kun nen niet direct worden uitgevoerd, omdat het materiaal eerst na langen termijn ge leverd wordt. De besturen der organisaties hadden gaarne gezien en verwacht, dat de leden de gedane voorstellen hadden aanvaard. Zij zien het verloop van het opnieuw ge rezen conflict met eenige zorg tegemoet. Een nieuwe conferentie met den Metaal- bond, als vertegenwoordiger der Neder landsche Scheepsbouw Maatschappij, met de arbeidersorganisaties zal worden aan gevraagd. Moordenaar van de dochter van den gezant van Paraguay gearresteerd. De moordenaar van de dochter van den gezant van Paraguay te Weenen is gearresteerd. Het is een jonge man, Schlögel genaamd. Naar vernomen wordt is hij door een advocaat aangewezen. Op den avond van de misdaad heeft hij in de omge ving van de plaats waar de misdaad werd gepleegd, den advocaat, die in zijn auto passeerde aangehouden om mee te rijden. De moordenaar heeft inmiddels vol ledig bekend. verleent, ongeveer 250 plattelands- en stadsgemeenten omvat, met een opper vlakte land van 50 millioen acres, waarvan ongeveer 18 millioen in de gewonen zin van het woord worden bebouwd. Van de 25 millioen acres, welke dit voorjaar wellicht met tarwe zullen worden bezaaid, vormt meer dan de helft een deel van het droogtegebied. In de afgeloopen zes jaar heeft de Canadeesche regeering meer dan 50 mil lioen dollar besteed voor hulpverleening. In dit droogtegebied wonen ongeveer 900.000 menschen, waarvan bijna twee derde op het platteland. Het is niet mo gelijk dat een goede oogst het droogtege bied er weer boven op brengen. Het zal jaren duren voordat het geteisterde land den levensstandaard ^an- 1925/28 weer zal hebben bereikt. De' harde jaren welke dit land heeft doorgemaakt, hebben geleid tot een vrijwel volledige schrapping van de schulden en tot een aanzienlijke verla ging van de productiekosten, zoodat zelfs een kleine stijging van de jaarlijksche opbrengst den gemiddelde boer in staat zou stellen, te beginnen met het aanschaffen van de zoo noodige werktuigen, zijn huis te schilderen, Iandbouwbenoodigdheden aan te schaffen, kleeren en andere goede ren te koopen. In de eerste jaren der depressie is de koopkracht van den tarweboer gedaald tot ongeveer 160 millioen dollar. Een behoor lijke oogst tegen behoorlijken prijs zou de koopkracht verviervoudigen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1