DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De aigemeene toestand. De kansen van Otto van habsburg.
Deze Courant wordt EL KEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 134
Donderdag 10 Juni 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
Restauratie voorloopig uitgesloten.
Een interview met generaal
Franco.
Franco betreurt de moreele breuk
tusschen Italië en Engeland.
Spanje zal den Volkenbond
trouw blijven.
De strijd tusschen Stalin
en de oppositie.
Maarschalk Toechatsjefski afgezet.
Hij zou zijn gearresteerd.
Zuivering van het leger?
De dood van Stalin's moeder.
I
ALKMAARSCHE
Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
AlVmaar 10 .Tuni I
Alkmaar, 10 Juni.
Het stof, dat de amnestiewet in België
heeft opgeworpen, is nog lang niet opge
trokken. Zooals we elders in dit blad ver
melden, hadden er gisteren onregelmatig
heden plaats in verband met een betooging
van oud-strijders te Brussel. De betoogers
trachtten het parlementsgebouw binnen te
dringen, wat hun evenwel, dank zij een
sterke politiemacht, niet gelukte. Verwacht
mag worden, dat de amnestiewet heden door
den senaat in behandeling genomen zal wor
den en het is dus waarschijnlijk, dat het
parlement vóór de aanneming hiervan nog
heel wat harde noten te kraken zal krijgen.
Op een bijeenkomst van vooraanstaande
leden der Fransche communistische partij
sprak de secretaris-generaal der Party
Thorez over het resultaat van één jaar
Volksfrontregeering. Na het belang der
resultaten van de sociale hervormingen te
hebben onderstreept, zeide Thorez met be
trekking tot de pensionneering van oude
arbeiders en de belastinghervorming, dat,
indien de in het programma van het volks
front voorziene maatregelen onvoldoende
zouden blijken, er nog het communistisch
voorstel tot een buitengewone heffing op
groote vermogens ter onderzoek overbleef.
Thorez merkte op, dat de steun der com
munisten de stabiliteit der regeering ver
zekerde en, dat het volksfront de democra
tie hernieuwde en het parlement eenigszins
rehabiliteerde
Met betrekking tot de internationale poli
tiek verklaarde Thorez, dat de Fransche
buitenlandsche politiek open oog heeft gehad
voor de tragische gebeurtenissen in Spanje
„Wy hebben tegen de hongerblokkade ge
protesteerd", zoo verklaarde hij.
Thorez wees er op, dat de comunistische
Hoewel het vraagstuk der restauratie
na de Venetiaansche reis van den Oos-
tenrijkschen bondskanselier wat op den
achtergrond is geraakt, blyft dit pro
bleem met het oog op de huidige, zeer
zelfstandige politiek van het kabinet-
Schuschnigg nog steeds belangrijk ge
noeg, om er iets meer over te vertellen,
In de eerste plaats dient er op te worden
gewezen, dat dit probleem Europa mee:
bezig houdt dan Oostenrijk zelf. Dat is ove
rigens begrijpelijk, want het is van aan
zienlijke beteekenis voor de groote Euro-
peesche politiek. Eenerzyds verzet het Derde
Rijk zich met hand en tand tegen de restau
ratie en het heeft ook Italië weten te be
wegen, zijn steun aan de legitimistische be
weging te onttrekken; anderzijds zien de
Donau-staten in een herstel der Habsburg'
sche monarchie, waarbij Hongarije zich op
den duur waarschijnlijk zou aansluiten, een
bedreiging hunner zelfstandigheid.
De monarchistische beweging in Oosten
rijk zelf is niet gelijkmatig over het geheele
land verdeeld. Terwijl zij b.v. in Salzburg
en in Weenen sterk vertegenwoordigd is,
stuit zij vooral in Tirol, op krachtigen tegen
stand. Hier gelooft men niet, dat Otto van
Habsburg beter zal regeeren dan zyn voor
vaderen. Deze twijfel vindt zy.i oorzaak in
de houding van de monarchisten zelf. Want
er bestaat geen eensgezinde beweging voor
een bepaalden vorm der monarchie, maar
partij op 31 Mei 322.000 aanhangers telde en I op dit gebied treft men verschillende stTOO
betreurde het, dat de tweede internationale mingen aan.
het voorstel tot eenheid van internationale
actie niet gunstig beantwoord heeft. Verder
verklaarde Thorez, dat het niet juist is te
zeggen, dat de val van de volksfront-regee^
ring een mislukkig van het volksfront zou
beteekenen en geen andere mogelijkheid
dan revolutie over zou laten.
Ten slotte wees Thorez nog op den ge-
stadigen groei van de humanite.
De zuiveringsactie in Rusland schijnt ook
nog steeds niet tot een einde gekomen te
zyn en het blijft trouwens een open vraag
of daaraan ooit een einde zal komen.
Naar het te Tiflis verschijnende blad
„Sarja Wostoka" meldt, is de moeder van
Stalin, Katharina Sjoegasjwili, aldaar op 4
Juni op 77-jarigen leeftijd aan longontste
king overleden.
De Moskousche bladen hebben tot nu toe
dit overlijden nog niets gepubliceerd, doch
dit is niet alles; aanvankelijk zou haar een
staatsbegrafenis deelachtig zijn geworden,
doch in verband met haar afvalligheid van
het „geloof" wordt later gemeld, dat zij
„slechts" een burgerlijke begrafenis had ge
had. En dit geldt dan de moeder van den
hoogsten machthebber in den Sovjet-staatï
Het zal dan ook geen verwondering wekken
dat zooals wij heden vermelden weer
nieuwe arrestaties van hooge bewindvoer
ders, uit burgerlijke zoowel als ","1
kringen, hebben plaats gehad.
De Spaansche kwestie toont ons voor
heden weinig vooruitgang. De berichten aan
de fronten geven niet het minste houvast en
zijn meestal in lijnrechte contradictie.
Franco heeft aan de correspondent, Edouard
Helsey, van het Fransche dagblad „Le Jour-
Men onderscheidt twee groote groe
pen: legitimisten en monarchisten. De
legitismisten wenschen onder alle om
standigheden de monarchie te herstel
len. Over den vorm spreken zij niet en
zy zijn dus ook bereid oude toestanden
te laten weerkeeren.
In het kamp der legitimisten ver
zamelt zich het grootste deel van den
ouden adel en deze menschen hopen,
dat de monarchie hun oude aanspraken
op de heerschappij zal vervullen. Het
centrum van deze beweging ligt dan
ook in Salzburg, waar bijzonder veel
adellijke lieden wonen.
Door geheel andere ideeën laten zich
echter de monarchisten leiden. Zij stre
ven naar een constitutioneele mo
chie volgens Belgisch voorbeeld. Zij
wenschen een monarchie, waarin sociale
rechtvaardigheid heerscht en die niet
op den feodalen adel, maar op het volk
zelf steunt.
De vraag vraag is nu: wie zou er in geval
van een restauratie regeeren legitimisten
of monarchisten? De monarchisten zijn er
vast van overtuigd, dat Otto van Habsburg
den socialen koers zou volgen. De tegen
standers van de restauratie gelooven hier
niet aan. Volgens hun overtuiging zou Otto
van Habsburg, zelfs indien hij persoonlijk
sociaal gezind zou zijn, noodzakelijk in de
feodalistische strooming moeten geraken.
Dit alles is intusschen van betrekkelijk
weinig belang tegenover het feit, dat de
restauratie in binnenlandsch-politiek op
zicht Oostenrijk niet zou vereenigen en in
buitenlandsch-politiek opzicht op zijn minst
het wantrouwen van de buren zou opwek
ken. De verdeeldheid in het land zou waar
schijnlijk zelfs nog grooter worden, dan zij
reeds is. Schuschnigg, die persoonlijk aan
hanger is van de restauratie-beweging, ziet
dit zeer goed in.
In dit verband is de ontwikkeling van de
buitenlandsche politiek van Oostenrijk m
den laatsten tyd opmerkelijk. Door het
vraagstuk der restauratie op den achter
grond te schuiven, komt de stichting van
een Donau-confederatie steeds meer in het
bereik der mogelijkheden te liggen en het is
in het geheel niet uitgesloten, dat deze bond
zijn onafhankelijkheid zou weten te be
waren. Gelukt het Schuschnigg door deze
aaneensluiting der Donaustaten de politieke
crisis te overwinnen, dan heeft hij voor zijn
land meer gedaan, dan dat hij door middel
van de restauratie weliswaar den modus der
zelfstandigheid verhoogt, maar daarbij het
risico loopt, de oneen igheid in eigen land
nog te verhoogen en zich Duitschland tot
doodsvijand te maken.
zijn vrienden bijeen te roepen om hen de
inzichten van den ex-koning uiteen te zet
ten.
Evacuatie van Segovia. I
In officieele kringen gelooft men, dat een
begin is gemaakt met de evacuatie van de
burgerbevolking van Segovia. Sedert en
kele dagen bemerkte men een aanzienlijk
verkeer op den weg van Segovia naar Val-
ladolid.
De artillerie van de regeering heeft de
stellingen van de rechtschen bij la Granja j
en Balsain onder vuur genomen. Ook an
dere deelen van het front werden bescho-
te, zooals de brug der Franschen en den weg
naar la Coruna. Ten zuiden van de Taag en
in de provincies Guadalajara en Avila wer
den concentraties van de rechtschen uiteen
gedreven.
VAN ZEELAND EET WEINIG.
In de omgeving van minister-president
Van Zeeland wordt er rekening mee gehou
den, dat de premier niet zeer lang meer zijn
ambt Zal waarnemen. Niet alleen politieke
complicaties zijn hierbij gemoeid, doch ook
De Spaansche burgeroorlog
militaire
Het dagblad „Le Journal" publiceert
een interview, dat zijn bijzondere cor
respondent, Edouard Helsey, gehad heeft
met generaal Franco. De generaal gaf
uiting aan zijn vriendschap voor Frank
rijk, dat hij had leeren kennen in de
persoon van maarschalk Lyautey.
Wat de Engelsch-Italiaansche betrekkin'
gen betreft, zeide hij: „Wij betreuren ten
die zich
diepste de soort moreele breuk,
nal" een interview toegestaan. Den Volken- I tusschen Engeland en Italië heeft voorge-
bond wilde Franco, na verovering van ge- daan. Wij hebben een goede verstandhcu-
heel Spanje, geen enkele verplichting, welke ding tot Engeland steeds geschouwd als het
vroeger was aangegaan, opzeggen, zelfs ging eerste punt van onze politiekWanneer
vroeger was aangegaan,
de Spaansche bevelhebber zoover, dat hy
beweerde toe te stemmen in een niet-aan-
valsverdrag met Frankrijk, wanneer hy
eenmaal in geheel Spanje de macht zou
hebben veroverd, doch het is nog niet zoo-
ver
VERKLARNG VAN SMUTS OVER DE
POSITIE VAN HET GOUD.
De Zuid-Afrikaansche minister heeft
gister in antwoord op een vraag ver
klaard dat volgens inlichtingen uit de
br'n. df. hoogs,
geacht kunnen worden, de po.it» van het
goud niet het minste gevaar loopt en
prijs van het goud gehandhaafd z
den Smute zeide, dat fajj niet als deskun
dige sprak, doch dat hy op g gr
gegevens uit bevoegde bron, die
beschikking stonden, geen vrees koesterde^
De geruchten der laatste maanden waren
naar hy zeide niet op feiten g®gf0n
hadden slechts ten doel, aandeelhouders e
toe te bewegen te verkoopen en te verlie
zen, opdat anderen konden koopen
winsten behalen. Voor zoover wy ons
van konden overtuigen, aldus besloot
minister, is de positie van het goud
krachtig en veilig als ooit.
en
er
de
zoo
wij gereed zullen zijn met de bevrijding van
Spanje dat rechtstreeks met in geen enkel
geschilpunt verwikkeld is zullen wij in
het buitenland een taak hebben, die uitge
breid genoeg is om heel onze bedrijvigheid
op te eischen. Wy wenschen trouwens in de
wereld, dank zij onze peripherische ligging
n rol van voortdurende bemiddeling te spe
len. Daaruit bestaat ons geheele impera-
lisme".
Ten aanzien van den Volkenbond ver
klaarde Franco: „Wanneer wij meester zul
len zijn van het land, zullen wij alle tevo
ren door Spanje onderteekende verplichtin
gen aanvaarden. Spanje heeft te Geneve
meer dan eens de gelegenheid gevonden den
vrede te dienen. Het zal heel eenvoudig z n
post in den Volkenbond weer innemen in
denzelfden geest van Europeesche een
dracht.
Wat de vriendschap van het rechtsche
Spanje voor Italië en Duitschland betreft,
zeide generaal Franco: „Frankrijk vindt in
zijn verleden het recht een weinig achter
dochtig te zijn, wanneer het om zyn veilig
heid gaat. Onze vriendschap met de „am in
werkende landen Italië en Duitschland is
aan den dag getreden sedert het begin van
dezen oorlog. Ik zal u antwoorden met myn
soldatenloyautiteit. Wat mij persoonlijk be
treft, geloof ik, dat uw argwaan ongerecht
vaardigd is. Naar mijn meening zal het lot
Duitschland niet naar het westen meeslee
pen. Waneer ik mij echter mocht vergissen
houdt u dan dit goed voor oogen: Nooit zou
Spanje zich leenen voor een complot tegen
Frankrijk. De Duitschers en de Italianen,
evenals de Portugeezen willen van Spanje
geen Sovjetkolonie zien worden. Voor de
hulp aan onzen weerstand heeft men geener
lei belofte, welke ook, gevraagd. Wij wil
len ons met geen enkele belofte belasten
Wij zyn Spaansche nationalisten, vastbeslo
ten onder alle omstandigheden de toekomst
der natie vrij te houden van hypotheken"
Op de vraag van den journalist, of, wan
neer de regeering van Franco eens door ge
heel Europa zou zijn erkend, Franco bereid
zou zijn met Frankrijk een onvoorwaardelijk
niet-aanvalsverdrag te sluiten, antwoordde
Franco: Volgaarne, mits Frankrijk dit
wenscht en, daar ben ik zeker van, zonder
een van onze vrienden te choqueeren.
Het optreden van de rechtsche lucht
macht.
De luchtmacht van Franco heeft de laatsté
dagen de vliegvelden van de regeering ge
bombardeerd, de velden van Orzales en la
Albericia werden onbruikbaar gemaakt,
zoodat nog slechts de vliegvelden Los Arija-
Jes en Nestares voor de regeering overblij
ven. Dit zijn beide hulpvelden, waar geen
zware bommenwerpers kunnen opstijgen.
De regeeringstroepen aan het front van
Guadarrama zijn tot den aanval overgegaan.
De rechtschen hebben verscheidene man
schappen van de internationale brigade
krijgsgevangen gemaakt. Dezen deelden
mede, dat de brigade aanzienlijke verliezen
heeft geleden. Ook deelden zij mede, dat de
troepen hadden geleden door bommen, welke
hun eigen vliegtuigen bij vergissing hadden
afgeworpen.
Gisteravond poogden de Baskische troepen
in dichten mist een aanval te doen op de
stellingen van de rechtschen op den Lemo-
nrberg. Zij wisten de rechtsche linies tot op
korten afstand te naderen, doch zij werden
ontdekt en de troepen van Franco openden
een krachtig vuur. De Basken moesten te
rugtrekken met achterlating van vele doo-
den.
Besprekingen met ex-koning Alfons.
Oud-minister Antonio Goicoecha, leider
van de Spaansche monarchistische partij, is
naar San Sebastian teruggekeerd, na te
Rome een onderhoud te hebben gehad met
ex-koning Alfons. Goicoecha is voornemens
v. Zeeland
het feit dat de maag van den minister niet
goed in orde is. Reeds sedert jaren heeft hij
weinig eetlust. In ieder geval is hij de laat
ste maanden vermagerd.
Maarschalk Toechatsjefski, de voor
malige chef van den generalen staf van
het leger, die kortelings in ongenade
was gevallen en als chef van het mili
tair bestuur naar het Wolgagebied was
gezonden, is gisteren uit zijn functies
gezet en vervangen door generaal Estre-
mof.
Deze afzetting schijnt het gerucht te be
vestigen, volgens hetwelk de maarschalk ge>
arresteerd zou zijn. Tevens schijnt het in
ongenade vallen van Toechatsjefski de op
vatting te versterken, welke in zekere klin
gen uitgesproken wordt en volgens hetwelk
het Sovjetregime van een politiedictatuur
zou worden tot een militaire dictatuur, en
aan te duiden, dat Stalin niet meer aarzelt
een zuivering van het leger ten uitvoer te
leggen, gelyk hij dit reeds heeft gedaan met
de politie en alle andere bestuursdiensten.
Alles wat van nabij of verre in contact staat
met het Trotzkiisme wordt onverbid.iellijk
uit den weg geruimd. Onder de legercom
mandanten zijn er velen, die Trotzki gekend
hebben of die de gelegenheid hebben gehad
samen te werken met den vroegeren com
missaris van oorlog en stichter van het roo
de leger.
Het gerucht, dat de ronde deed over de
arrestatie van maarschalk Blucher heeft tot
dusver geen enkele bevestiging gekregen en
lijkt weinig waarschijnlijk aangezien Blucher
eerst kortgeleden benoemd is tot lid van
het executief comité van de partij in het
Verre Oosten.
De afzetting van generaal Gaffir, die ont
heven werd uit zijn functie op denzelfden
dag als Toechatsjefski, heeft verrassing ge
wekt, aangezien hij eerst kortgeleden be
noemd was tot commandant van het mili
taire district Leningrad. Ook hecht men
eenige waarde aan de geruchten over de ar
restatie van generaal Eideman, chef van de
Ossoaviachim, generaal Kork, garnizoens
commandant van Moskou en Vil, militiechef
van Moskou.
Tenslotte wordt vernomen, dat dr. Pletnei,
een bekend medicus en leider van een me
dische instelling te Moskou gearresteerd is
onder beschuldiging betrokken te zijn ge
weest bij een zedenzaak. De felle strijd tus
schen den groep-Stalin en de oppositie wordt
op alle gebieden voortgezet, in de politieke,
zoowel als wetenschappelijke en letterkun
dige wereld, aangezien de oneenigheden in
Stalin
den boezem van de partij noodzakelijkerwij
ze hun weerslag hebben op alle terreinen
van werkzaamheid in de Sovjetunie en zelfs
in den boezem van de Gpeo, waarvan zekere
belangrijke leden ook in arrest zouden zijn
genomen.
ONVOLDOENDE GARENPRODUCTÏK.
Verscheidene leiders in staat van
beschuldiging.
In de eerste maanden van dit jaar was de
hoeveelheid garen, welke op de Russische
markt werd aangeboden, te gering, doordat
het plan voor de spinnerijen niet werd door
gevoerd. De raad van volkscommissarissen
heeft thans den directeur van de katoen
industrie in de districten Moskou en Lenin
grad bij het commissariaat voor de lichte in
dustrie, Korotkof, den directeur van de ea-
rentrust van Leningrad, Sosnin en Grogorief,
directeur van de meubelindustrie van het
commissariaat van de houtindustrie, in staat
.van beschuldiging gesteld, de laatste onvlat
nij geen zorg heeft gedragen voor voldoen
de spoelen.
Bovendien zijn verscheidene lagere amb
tenaren in staat van beschuldiging gesteld.
Da raad van volkscommissarissen heeft
verder den procureur van de Unie gelast den
volkscommissaris voor de lichte industrie,
Lioebimof, verwijten te doen inzake deze
kwestie.
In buitenlandsche kringen is men nog
ten zeerste verbaasd over de zuiverings
actie, die in Augustus van het vorige
jaar begon met het proces tegen Zinofjef
en Kamenef en culmineert in de over
plaatsing van militaire chefs en de arresta
tie in industriëele kringen in het oostelijk
deel van Rusland. Deze menschen worden
er van beschuldigd, als Trotzkistische agen
ten en in opdracht vah de Duitsche en Ja-
pansche spionnagediensten de nijverheid
te saboteeren. Wellicht zal de toestand over
enkele dagen duidelijker zijn, want men
verwacht belangrijke onthullingen. De ge
ruchten over de mogelijkheid van een mili
tairen opstand worden echter als onge
grond beschouwd.
Gister is de moeder van Stalin over
leden. Haar zou een staatsbegrafenis-
gëgeven worden. Het blad „Zariavos-
toka" dat het bericht van haar dood
meldt, deelt mede, dat zij gisteren een
.burgerlijke begrafenis heeft gekregen,
niettegenstaande zij haar geloof trouw
was gebleven.
DE PAUS ONTVANGT DUITSCHE
PELGRIMS.
Over den toestand in Duitschland.
Z H. de paus heeft gisteren een groep
Duitsche pelgrims ontvangen. De heilige
vader zeide tot hen:
„De tijd is op het oogenblik voor Duitsch
land niet alleen ernstig doch ook treurig,
zoo droevig en dreigend, dat wy er om
moeten weenen. Wij hebben evenwel de
troost, dat wij met U kunnen weenen en
U kunnen troosten als een vader zyn kin
deren. Wij hebben steeds ons best gedaan
het droeve lijden te verzachten en we zul
len hiermede voortgaan, wat men er ook
van zal zeggen. Het eenige wat ons nog
overblijft, is met U, Uw priesters en Uw
bisschoppen te bidden. De goede god kent
zijn wegen, doch ook wij moeten onzen
weg kennen om'hem te kunnen bewande
len. Dezen weg wijzen Uwe herders U bijna
iederen dag. Het is de weg van den Heer
en het oude geloof, dat alleen het geluk
kan schenken".
GRAAF BALDWIN IN HET IIOOGERHUIS
GEÏNSTALLEERD.
Met het gebruikelijke schilderachtige
ceremoniëel is graaf Baldwin gistermiddag
in het Hoogerhuis geïnstalleerd. Baldwin
legde voor de voltallige vergadering der
peers en peeresses den eed af, terwijl de
gaanderijen overvuld waren met parle
mentsleden.
I
