DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Worosjilof over de vonnissen.
Val van Bilbao schijnt aanstaande.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon*
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENt
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 137
Maandag 14 Juni 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Pev. Jardine treedt af.
De Russische zuivering
„Het roode leger heeft snel de zweer, welke
zich aan zijn gezond lichaam had
gehecht, afgesneden."
Een nieuw bewindvoerder in
ongenade gevallen?
De Spaansche revolutie
IJzeren gordel van Bilbao op twee plaatsen
doorbroken,
Baskische regeering naar
Santander verplaatst?
De stakingen in Amerika.
De metaalnijverheid ernstig
getroffen.
Prinses Juliana niet naar
Groningen.
Twee oude menschen
doodgevallen.
Opstand in Noord Tsjahar.
ALKMAARSCHE COURANT.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Alkmaar, 14 Juni.
De Russische doodvonnissen zijn vol
trokken en daarmee heeft Rusland dus een
althans officieel einde gemaakt aan
een periode van onbetrouwbaarheid in het
leger.
Wij mogen nog wel even iets" zeggen
over deze doodvonnissen, zonder daarbij
in finesses te treden. Als wij ons dan
even herinneren aan de serie dood
vonnissen in den loop der jaren
waarbij dan nog komen de deportages
naar Siberië en de degradaties in het leger
en als we dan daarbij nog bedenken, dat
slechts een deel der vonnissen bekend is
geworden dan moeten we ons toch af
vragen: wat is daar in Rusland tóch ge
beurd en wat gebeurt er nog, eiken dag?
De Vereenigde Sovjet-republieken heb
ben zich bijkans 20 jaren staande gehou
den, maar zij konden dit slechts doen door
een krachtig regime, door strenge tucht,
waarbij men voor niets terugdeinsde. En
men had daarbij den steun van het leger,
dat in alle opzichten betrouwbaar was.
Dat laatste schijnt nu niet meer zoo te
zijn en dat is een gevaarlijke factor. Het
wil toch wat zeggen, dat de allerhoogste
legerleiders onbetrouwbaar zijn. Wat moet
dan het leger zelf wel zijn?
Kan Stalin daar nog op rekenen?
Er is zoo dikwijls en terecht be
weerd, dat slechts hij de macht bezit, die
op het leger kan rekenen. Zoo zal het ook
wel in Rusland zijn, maar dan is de positie
van Stalin op het oogenblik lang niet
prettig. Hij moet dan voortdurend reke
nen op een opstand; hij moet steeds be
seffen, dat zijn regime elk oogenblik on
derste boven geworpen kan worden.
Daar broeit iets in Rusland. Wat het
precies is, weten wij niet. Maar we moe
ten er rekening mee houden, dat dit groote
land elk oogenblik nieuwe verrassingen
kan brengen, verrassingen op militair en
politiek gebied.
Echter, als we de berichten goed lezen,
dan moet daaruit blijken, dat het Russische
volk nog steeds Stalin aanhangt. We iezen
van massa-betoogingen ten gunste van
het heerschende regime en we moeten
daaruit dus concludeeren, dat Stalin niets
te vreezen heeft. Maar dan blijft er nog
altijd de kwestie met het leger.
Er is nog iets te zeggen over de dood
vonnissen. Men weet, dat de militaire
hoogwaardigheidsbekleeders beschuldigd
werden van spionnage ten gunste van een
anderen Europeeschen staat en men weet
natuurlijk, dat daarmee Duitschland be
doeld wordt.
Daaruit valt af te leiden, dat Rusland en
Duitschland twee gevaarlijke buren zijn.
Al dat spionneeren kan geen goed doen
aan den vrede in Europa en al weten we
wel, dat Duitschland een felle tegenstan
der is van het communisme, de intrigues
en'spionnages zijn gevaarlijker dan het in
het openbaar veroordeelen van een bepaal
de politieke idee.
In Berlijn heeft het bericht over de
voltrekking van de doodvonnissen grooten
indruk gemaakt en in politieke kringen
daar meent men, dat deze vonnissen poli
tieke gevolgen zullen hebben.
Of het waar is?
Rusland zal nog meer en nog vaker
onze aandacht vragen.
Geen verband met de huwelijks
inzegening van den hertog van
Windsor.
Rev. Anderson Jardine, vicaris van St.
Paul te Darlington, die het huwelijk van
den hertog van Windsor heeft ingezegend,
heeft Zondagavond medegedeeld, dat hij zijn
functie bij St. Paul neerlegde. Hij voegde
hieraan toe, dat dit besluit niet heeft uit te
staan met de recente gebeurenissen in ver
band met het huwelijk van den hertog.
REDE VAN PAUL FAURE.
De financieele moeilijkheden in
Frankrijk.
De minister Paul Faure, secretaris-gene
raal van de socialistische partij heeft in een
rede te Fontaine Sur Saone o.m. gezegd:
„Wij denken er niet aan af te zien van de
Communistische noch van de radicaal socia
listische medewerkingen en erkennen, dat
onze radicale collega's ons een volkomen
trouwe medewerking hebben gebracht.
Wanneer deze steun ons trouw blijft, zijn
wij socialisten besloten, om ten aanzien van
de financieele moeilijkheden, die zeer klem
mend kunnen worden, het parlement de
middelen vragen, die den ijzeren ring kun
nen verbreken, welken, de kapitalistische
krachten om ons sluiten".
Naar officiéél wordt medegedeeld, zijn
de acht legerleiders die Vrijdag ter dood
veroordeeld zijn, Zaterdag terechtge
steld.
Er is geen enkele nader bijzonderheid
te verkrijgen, terwijl de wijze en de
plaats van terechtstelling evenmin be
kend gemaakt worden.
Legerorde van Worosjilof.
Eenige Uren na de officieele mededeeling
van de terechtstelling van Toechatsjefski en
de overige opperofficieren heeft de volks
commissaris van landsverdediging Worosji
lof, een legerorder uitgevaardigd, waarin -hij
het proces bespreekt. O.a. zegt hij hierin,
dat van 1 tot 4 Juni de opperste krijgsraad
heeft vergaderd in tegenwoordigheid van
de leden der regeering.
Na het fusilleeren van de verraders kan
het roode leger thans gerust zijn. Worosji
lof noemt de terechtgestelde officieren
„schoften uit de bende van SinofjefKa-
menefTrotsky". Hij beschuldigt hen „tot
eiken prijs en met alle middelen het sovjet-
regiem te hebben willen omverwerpen en de
regeering der arbeiders en boeren te hebben
willen vernietigen om het land weer te
plaatsen onder het juk van de grootgrond
bezitters". Hiertoe wilden zij de leiders van
de party vermoorden. Zy wachtten hiervoor
op de hulp van hun meesters, d.w.z. de fas
cistische militairen van een buitenlandsche
mogendheid. Om deze hulp te verkrijgen
waren ze bereid de Oekraine af te staan.
De voornaamste leidérs die in onmiddel-
Ujke verbinding stonden met de generale
staven van de burgerlijke en fascistische lan
den zijn ontmaskerd en hebben de straf ge
kregen welke zy verdienen. Het roode leger
heeft snel de zweer, welke zich aan zijn ge
zond lichaam had gehecht, afgesneden. Onze
vijanden hebben zich misrekend, zy zullen
geen nederlaag van het roode leger zien, dit
is en blijft onoverwinlijk. Het roode leger
zal steeds het vleesch en het bloed van het
volk zijn, dat het nieuwe sociale leven heeft
opgebouwd.
Instemming met het oordeel over
Toechatsjefski c.s.
Uit alle deelen van het land, zoowel uit
het Hooge Noorden als uit het Verre Oosten,
worden telegrammen ontvangen, waarin de
vergadering van boeren, arbeiders en sol
daten hun instemming uitspreken met het
vonnis, dat is geveld tegen maarschalk
Toechatsjefski en de overige opperofficieren,
welke tegelijk met hem zijn. terechtgesteld.
De Donkozakken van het Tarassofgebied
verklaarden o.a., dat doodschieten de eenige
straf was, welke kon worden toegepast op
de handlangers en agenten van het fascisme.
De „Prawda" schrift in een hoofdartikel;
„Als uit een mond verklaren arbeiders, boe
ren, soldaten, zeelieden en' intellectueelen,
dit vonnis goed te keuren. In deze eenheid
ligt de onverbreekbare kracht van de Sov
jet-Unie."
Een Italiaansch oordeel.
Onder het opschrift „Schemering" schrijft
de Popoio d'ltajia o.m„ naar aanleiding van
de terechtstelling van Toechatsjefski c.s.:
een leger, welks chefs gefusileerd worden, of
zy nu spionnen waren of onschuldig, is een
leger/dat niet kan duren, dat uiteen moét
vallen, dat niets kan ondernemen voor zijn
grenzen en op de hulp waarvan Frankrijk
er in moet berusten nier meer te rekenen.
Voorts schrijft het blad: Wanneer overigens
Spanje niet tot opstand zou zijn gekomen én
waneer de Italiaansche legionnarissen niet
vrijwillig heldhaftig waren 'komen strijden
in naam van Rome tegen Moskou, zou het
Sovjet-Rusland iyn barbary naar de Mid-
dellandsche Zee hebben overgebracht.
Adjunct-commissaris van binnen-
landsche zaken in ongenade?
Luciani, de correspondent van den Petit
Parisien te Moskou meldt in de departe
mentale edite van dit blad: „Men meent
te weten, dat Agranof de adjunct-com
missaris van binnenlandsche zaken
vroeger de GPOE uit zyn functie ont
heven is en weggezonden naar een onder
geschikten post te Saratof aan de Wolga.
Agranof was langen tijd de rechterhand van
Jagoda en was er in geslaagd zich te hand
haven na de ongenade, waarin zyn chef ge
vallen was. Voorts zou Prokofief, de tweede
adjunct van Jogada aan de GPOE, die hem
opgevolgd was naar het commissariaat van
P.T.T., ook uit zijn functies ontheven zyn en
doet het gerucht de ronde, dat hy is gear
resteerd. Volgens zekere inlichtingen zou het
proces tegen Jagoda en zijn medebeklaagden
weldra aanvangen".
De Parijsche editie publiceert het volgen
de bericht uit Riga: Volgens uit Moskou ver
nomen geruchten zou mevr. Kitwinof, de
vrouw van den commissaris van buitenland
sche zaken, kortgeleden gearresteerd zyn.
Zy was reeds langen tijd verre gebleven
van de diplomatieke recepties en bevind zich
in den laatsten tyd in ballingschap in
Swerdlofski in den Oeral.
Vroegere communistische rijksdag
leden ter dood gebracht?
Het Duitsche nieuwsbureau bericht, dat
omtrent het lot van de vroegere Duitsche
communistenleiders, die indertijd naar Rus
land zyn uitgeweken, weinig twijfel meer
bestaat. Naar alle waarschijnlijkheid zullen
zoowel Mox Hoelz als Heinz Neumann en
nog elf andere oudleden van den rijksdag
in den kelder van de GPOE gevangenis aan
het Loebljankaplein gedood zyn door het
gebruikelijke schot in den nek.
De speciale verslaggever van Havas
aan het front van Bilbea meldt,
dat de troepen van de eerste brigade
van Navarre Zaterdagmiddag over een
breedte van drie kilometer de tweede
en laatste verdedigingslinie van den
„yzeren gordel" van Bilbao hebben
doorbroken.
De troepen van Franco hebben geen
enkele hinderpaal meer voor zich en
het opperbevel hoopt dan ook, dat zy
nog in den loop van den avond de hui
zen van Bilbao kunnen binnentrekken.
Het hoofdkwartier yan generaal Francq
heeft Zaterdagmiddag om zes uur officiëel
het volgende medegedeeld:
„De generale staf van de aan het front
van Biscaje strijdende rechtsche troepen
deelt het hoofdkwartier mede, dat de
rechtsche troepen den versterkten gordel
rond Bilbao op twee plaatsen doorbroken
hebben. De zegevierende opmarsch wordt
voortgezet".
„Radio-Requete" deelde Zaterdagavond
om tien uur o.a. het volgende mede:
„De yzeren gordel" van Bilbao bestaat
uit drie rijen heuveltjes, overdekt met vlak
achter elkaar liggende loopgraven. Wij
hebben meegemaakt, dat op een enkelen
heuvel wel acht loopgravenlinies achter
elkaar lagen. Er zyn duizenden mitrailleurs
en een driedubbele prikkeldraadversper
ring op geplaatst.
De eerste linie werd Vrijdag over een
lengte van 12 K.M. genomen. De tweede
linie werd Zaterdag bezet en op tweer plaat
sen werd de yzeren" gordel" doorbroken.
De operaties werden van het aanbreken
van den dag af gesteund door 48 bombar
dementsvliegtuigen, die door talrijke jacht
vliegtuigen werden beschermd. Laat in den
middag duurde de opmarsch nog voort.
Drie aanvallen op de stellingen in den
sector van Huesca werden afgeslagen, waar
bij de vijand groote verliezen leed. Drie
vijandelijke vliegtuigen werden neerge
schoten".
Men voegt hier aan toe, dat de afdeelin-
gen van het legioen in den sector van
Orduna een overval hebben gepleegd op de
vyandelyke stellingen bij den berg San
Anton en daarby verscheiden gevangenen
hebben gemaakt.
Voorts bevestigt het communiqué, dat de
vyand by de laatste aanvallen op de stellin
gen der rechtsche by Lasestaca enorme
verliezen hebben geleden. Het aantal doo-
den zou de 800 te boven gaan.
Na een bombardement van geschut en
vliegtuigen dat zijn weerga niet kent, en
dat drie dagen chtereenvolgens geduurd
heeft, zyn de Basken gedwongen geweest
zich terug te trekken van den berg Gastelu,
ten westen van den berg Mizkargui, over
een front ten breedte van twee myL Men
wijst er op, dat de uitspringende punt,
waarmede de opstandelingen de Baskische
linies binnendringen op gevaarlijke wijze
blootgesteld ligt en gevaar loopt geïsoleerd
te worden wanneer de flankeerende troe
pen niet in staat blijken den geslagen
bres te verbreeden.
De strijd op de fortificaties werden Zon
dag nog in denzelfden sector voortgezet of
schoon minder hevig.
Baskische regeering naar Santander
verplaatst?
Té Salamanca wordt medegedeeld, dat de
Baskische regeerirg zich naar Santander
teruggetrokken heeft.
(De redactie van Havas te Parijs teekent
hierbij aan, dat tot dusverre nog geen
enkel telegram uit Bilbao is ontvangen,
dat het terugtrekken der Baskische regee
ring naar Santander bevestigt).
Op het oogenblik zyn ongeveer 85.000
metaalarbeiders in staking. De burge
meester van talrijke staten waar ge
staakt wordt, hebben, uit vrees dat zich
tydens het weekeinde ongeregeldheden
zullen voordoen, om afkondiging van
den staat van beleg verzocht. De toe
stand is vooral dreigend te Monroe, in
verband met de monsterbetooging, die
daar morgen zal worden gehouden. De
gouverneurs van Michigan en Ohio
hebben de hulp ingeroepen van de na
tionale garde, waarvan een bataljon
naar Monroe is gezonden tezamen met
een honderdtal politieagenten.
De gouverneur van Indiana, Townend,
heeft den gouverneurs van Illinois, Michi-
ganen Ohio voorgesteld een conferentie te
houden om te beraadslagen over de for
mule voor een regeling der stakingen in de
staal- en automobielindustrie.
Lewis ontketent nieuwe stakingen.
Joh. Lewis heeft den staking afgekondigd
in zeventien mijnen, toebehoorénde aan de
Bethlehem Steel Corporation en de Youngs-
town Sheet Tube Companie. Negenduizend
vijfhonderd arbeiders, leden van de United
mijnwerkers, zyn by deze beweging betrok
ken.
Drie nietstakende arbeiders zijn gewond
tijdens een vechtpartij tusschen stakings-
posten en deze arbeiders in de staalfabrie
ken van de Bethlehem Steel.
De spoorwegverbinding van de fabripk
der Republic Steel te Warren (Ohio) zyn
verbroken, doordat stakers de rails over een
afstand van twintig meter hebben opgebro
ken. Op een andere lijn zyn twintig wagons
met kalksteen door stakers gelost. Vliegtui
gen blijven de arbeiders in de fabriek van
levensmiddelen voorzien.
Driehonderd manschappen van de natio
nale garde, gekleed in veld tenue, zyn uit
Lansing naar Monroe vertrokken om er ty
dens de betooging, welke de stakers er te
gen Dinsdag op touw hadden gezet, de orde
te handhaven.
Gouverneur Murph van Michigan, heeft
den burgemeester van Monroe gemachtigd
200 man als hulpagenten in dienst te stel
len.
De nationale garde heeft opdracht gekre
gen zich terug te trekken, daar de betoo
ging der arbeiders in de auto-industrie een
rustig verloop had. Een der leiders van het
industrieele comité van John Lewis, van
Bittner, heeft verklaard, dat de vrede eerst
gesloten zal worden, als de Republic Steel
Company een loonovereenkomst met het
organisatiecomité der arbeiders in de staal-
ny verheid zal geteekend hebben. Hy gaf de
maatschappij twee dagen om een dergelijke
overeenkomst te teekenen.
Naar wij van officieele zijde verne
men, heeft H.K.H. prinses Juliana van
haar bezoek aan Groningen op Donder
dag 17 en Vrijdag 18 Juni a.s. moeten
afzien.
Door een bedstede gezakt en ki
een kelder terecht gekomen.
De ongeveer 70-jarige turfhandelaar
Meyer en zyn echtgenoote, wonende te
Ter Apel-West (Gr.) zijn op zeer tra
gische wijze om het leven gekomen.
Toen de beide oude menschen heden
ochtend te ruim negen uur nog niet in
de huiskamer waren verschenen, liet
hun schoonzoon, met wien zy samen
wonen, een knechtje naar de in het
achterste gedeelte van de woning gele
gen slaapkamer gaan om te kijken waar
de turfhandelaar en zyn vrouw bleven.
De jongen begaf zich naar de bedstede
en deed daar een ontstellende ontdek
king. Hy zag, dat de planken van de
bedstede aan het hoofdeinde waren
losgeraakt, waardoor de oude menschen
met het hoofd naar beneden in den
ónder de slaapgelegenheid zynden
kelder waren gevallen. Zij waren met
het hoofd op den steenen vloer terecht
gekomen en by beiden moet de dood
vrijwel direct na den val zyn ingetreden.
De overige bewoners van het huis
hadden van het ongeval niets bemerkt.
De leiders van den Amerikaanschen Bond
van vakvereenigingen en het industrieele
organisatiecomité in vergadering bijeen,
hebben besloten geen algemeene staking
als protest tegen het optreden der politie
tydens de staking in de staalnijverheid af te
kondigen. Wel hebben zy er bij den gou
verneur van Ohio, Davey, op aangedrongen,
dat deze alles doet wat in zijn macht is om
de staking by de Republic Steel Company
tot oplossing te brengen.
Botsingen in Andersond.
Tusschen leden van de United Automobile
Workers of America en nietaangesloten ar
beiders zijn relletjes ontstaan, terwijl ge
weerschoten gelost zijn voor een zaal, waar
Homer Martin, de voorzitter van de U.AW.
A het woord zou voeren. Negen personen
werden gewond.
Zondagmiddag heeft de vakvereeniging
der automobielarbeiders een groote bijeen
komst georganiseerd te New York om te
protesteeren tegen de mobilisatie van de
nationale garde, waartoe een besluit is ge
nomen door zekere staatsgouverneurs. Mili
tairen en politie met mitrailleurs handhaven
de orde in de stad. Om vijf uur gisteren
had zich geen enkele wanordelijkheid voor
gedaan.
Driehonderd leden van den bond van
Amerikaansche musici hebben in het Palace
Theater nabij Timessquare de voor de toe
schouwers bestemde plaatsen bezet, om te
protesteeren tegen het feit, dat de bios
copen geen werklooze musici in dienst ne
men. Slechts twee theaters in de drie ste
den New York, Brooklyn en Bronx hebben
een orkest in dienst gesteld om werklooze
musici te helpen
De musici denken tot Maandag in het
theater te blyven. Zij worden van levens
middelen voorzien.
Naar verluidt zijn de Chineesche
troepen in Noord-Tsjahar iri opstand
gekomen. Verscheidene dorpen ten zui
den van Koe Joean aan de grens van
Jehol zouden door de opstandelingen
zijn bezet.
Uit Chineesche bron wordt gemeld, dat
de toestand in Jehol en oost-Tsjahar drei
gend is. Ongeregelde troepen hebben met
burgers een „volksleger" gevormd om zich
te verdedigen tegen Mongoolsche, Mands-
joerijsche en Japansche troepen.
De Japanners zouden een aanzienlijke
troepenmacht naar dit gebied willen zen
den. De eerste versterkingen der Japan
ners zijn te Dolonor en Tsjang Pei aange
komen.
Mandsjoerijsche en Mongoolsche autori
teiten hebben besloten de troepen te reor-
ganiseeren en een leger te vormen onder
bevel van prins Teh.
In Noord Sjahar is de staat van beleg af
gekondigd.
De militaire autoriteiten van Soei Yoean
treffen voorbereidingen. Een groot aantal
personen is verdacht van spionnage
gearresteerd.