DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Worosjilof over de vonnissen. Val van Bilbao schijnt aanstaande. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon* en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENt Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ho. 137 Maandag 14 Juni 1937 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 139e Jaargang De algemeene toestand. Pev. Jardine treedt af. De Russische zuivering „Het roode leger heeft snel de zweer, welke zich aan zijn gezond lichaam had gehecht, afgesneden." Een nieuw bewindvoerder in ongenade gevallen? De Spaansche revolutie IJzeren gordel van Bilbao op twee plaatsen doorbroken, Baskische regeering naar Santander verplaatst? De stakingen in Amerika. De metaalnijverheid ernstig getroffen. Prinses Juliana niet naar Groningen. Twee oude menschen doodgevallen. Opstand in Noord Tsjahar. ALKMAARSCHE COURANT. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Alkmaar, 14 Juni. De Russische doodvonnissen zijn vol trokken en daarmee heeft Rusland dus een althans officieel einde gemaakt aan een periode van onbetrouwbaarheid in het leger. Wij mogen nog wel even iets" zeggen over deze doodvonnissen, zonder daarbij in finesses te treden. Als wij ons dan even herinneren aan de serie dood vonnissen in den loop der jaren waarbij dan nog komen de deportages naar Siberië en de degradaties in het leger en als we dan daarbij nog bedenken, dat slechts een deel der vonnissen bekend is geworden dan moeten we ons toch af vragen: wat is daar in Rusland tóch ge beurd en wat gebeurt er nog, eiken dag? De Vereenigde Sovjet-republieken heb ben zich bijkans 20 jaren staande gehou den, maar zij konden dit slechts doen door een krachtig regime, door strenge tucht, waarbij men voor niets terugdeinsde. En men had daarbij den steun van het leger, dat in alle opzichten betrouwbaar was. Dat laatste schijnt nu niet meer zoo te zijn en dat is een gevaarlijke factor. Het wil toch wat zeggen, dat de allerhoogste legerleiders onbetrouwbaar zijn. Wat moet dan het leger zelf wel zijn? Kan Stalin daar nog op rekenen? Er is zoo dikwijls en terecht be weerd, dat slechts hij de macht bezit, die op het leger kan rekenen. Zoo zal het ook wel in Rusland zijn, maar dan is de positie van Stalin op het oogenblik lang niet prettig. Hij moet dan voortdurend reke nen op een opstand; hij moet steeds be seffen, dat zijn regime elk oogenblik on derste boven geworpen kan worden. Daar broeit iets in Rusland. Wat het precies is, weten wij niet. Maar we moe ten er rekening mee houden, dat dit groote land elk oogenblik nieuwe verrassingen kan brengen, verrassingen op militair en politiek gebied. Echter, als we de berichten goed lezen, dan moet daaruit blijken, dat het Russische volk nog steeds Stalin aanhangt. We iezen van massa-betoogingen ten gunste van het heerschende regime en we moeten daaruit dus concludeeren, dat Stalin niets te vreezen heeft. Maar dan blijft er nog altijd de kwestie met het leger. Er is nog iets te zeggen over de dood vonnissen. Men weet, dat de militaire hoogwaardigheidsbekleeders beschuldigd werden van spionnage ten gunste van een anderen Europeeschen staat en men weet natuurlijk, dat daarmee Duitschland be doeld wordt. Daaruit valt af te leiden, dat Rusland en Duitschland twee gevaarlijke buren zijn. Al dat spionneeren kan geen goed doen aan den vrede in Europa en al weten we wel, dat Duitschland een felle tegenstan der is van het communisme, de intrigues en'spionnages zijn gevaarlijker dan het in het openbaar veroordeelen van een bepaal de politieke idee. In Berlijn heeft het bericht over de voltrekking van de doodvonnissen grooten indruk gemaakt en in politieke kringen daar meent men, dat deze vonnissen poli tieke gevolgen zullen hebben. Of het waar is? Rusland zal nog meer en nog vaker onze aandacht vragen. Geen verband met de huwelijks inzegening van den hertog van Windsor. Rev. Anderson Jardine, vicaris van St. Paul te Darlington, die het huwelijk van den hertog van Windsor heeft ingezegend, heeft Zondagavond medegedeeld, dat hij zijn functie bij St. Paul neerlegde. Hij voegde hieraan toe, dat dit besluit niet heeft uit te staan met de recente gebeurenissen in ver band met het huwelijk van den hertog. REDE VAN PAUL FAURE. De financieele moeilijkheden in Frankrijk. De minister Paul Faure, secretaris-gene raal van de socialistische partij heeft in een rede te Fontaine Sur Saone o.m. gezegd: „Wij denken er niet aan af te zien van de Communistische noch van de radicaal socia listische medewerkingen en erkennen, dat onze radicale collega's ons een volkomen trouwe medewerking hebben gebracht. Wanneer deze steun ons trouw blijft, zijn wij socialisten besloten, om ten aanzien van de financieele moeilijkheden, die zeer klem mend kunnen worden, het parlement de middelen vragen, die den ijzeren ring kun nen verbreken, welken, de kapitalistische krachten om ons sluiten". Naar officiéél wordt medegedeeld, zijn de acht legerleiders die Vrijdag ter dood veroordeeld zijn, Zaterdag terechtge steld. Er is geen enkele nader bijzonderheid te verkrijgen, terwijl de wijze en de plaats van terechtstelling evenmin be kend gemaakt worden. Legerorde van Worosjilof. Eenige Uren na de officieele mededeeling van de terechtstelling van Toechatsjefski en de overige opperofficieren heeft de volks commissaris van landsverdediging Worosji lof, een legerorder uitgevaardigd, waarin -hij het proces bespreekt. O.a. zegt hij hierin, dat van 1 tot 4 Juni de opperste krijgsraad heeft vergaderd in tegenwoordigheid van de leden der regeering. Na het fusilleeren van de verraders kan het roode leger thans gerust zijn. Worosji lof noemt de terechtgestelde officieren „schoften uit de bende van SinofjefKa- menefTrotsky". Hij beschuldigt hen „tot eiken prijs en met alle middelen het sovjet- regiem te hebben willen omverwerpen en de regeering der arbeiders en boeren te hebben willen vernietigen om het land weer te plaatsen onder het juk van de grootgrond bezitters". Hiertoe wilden zij de leiders van de party vermoorden. Zy wachtten hiervoor op de hulp van hun meesters, d.w.z. de fas cistische militairen van een buitenlandsche mogendheid. Om deze hulp te verkrijgen waren ze bereid de Oekraine af te staan. De voornaamste leidérs die in onmiddel- Ujke verbinding stonden met de generale staven van de burgerlijke en fascistische lan den zijn ontmaskerd en hebben de straf ge kregen welke zy verdienen. Het roode leger heeft snel de zweer, welke zich aan zijn ge zond lichaam had gehecht, afgesneden. Onze vijanden hebben zich misrekend, zy zullen geen nederlaag van het roode leger zien, dit is en blijft onoverwinlijk. Het roode leger zal steeds het vleesch en het bloed van het volk zijn, dat het nieuwe sociale leven heeft opgebouwd. Instemming met het oordeel over Toechatsjefski c.s. Uit alle deelen van het land, zoowel uit het Hooge Noorden als uit het Verre Oosten, worden telegrammen ontvangen, waarin de vergadering van boeren, arbeiders en sol daten hun instemming uitspreken met het vonnis, dat is geveld tegen maarschalk Toechatsjefski en de overige opperofficieren, welke tegelijk met hem zijn. terechtgesteld. De Donkozakken van het Tarassofgebied verklaarden o.a., dat doodschieten de eenige straf was, welke kon worden toegepast op de handlangers en agenten van het fascisme. De „Prawda" schrift in een hoofdartikel; „Als uit een mond verklaren arbeiders, boe ren, soldaten, zeelieden en' intellectueelen, dit vonnis goed te keuren. In deze eenheid ligt de onverbreekbare kracht van de Sov jet-Unie." Een Italiaansch oordeel. Onder het opschrift „Schemering" schrijft de Popoio d'ltajia o.m„ naar aanleiding van de terechtstelling van Toechatsjefski c.s.: een leger, welks chefs gefusileerd worden, of zy nu spionnen waren of onschuldig, is een leger/dat niet kan duren, dat uiteen moét vallen, dat niets kan ondernemen voor zijn grenzen en op de hulp waarvan Frankrijk er in moet berusten nier meer te rekenen. Voorts schrijft het blad: Wanneer overigens Spanje niet tot opstand zou zijn gekomen én waneer de Italiaansche legionnarissen niet vrijwillig heldhaftig waren 'komen strijden in naam van Rome tegen Moskou, zou het Sovjet-Rusland iyn barbary naar de Mid- dellandsche Zee hebben overgebracht. Adjunct-commissaris van binnen- landsche zaken in ongenade? Luciani, de correspondent van den Petit Parisien te Moskou meldt in de departe mentale edite van dit blad: „Men meent te weten, dat Agranof de adjunct-com missaris van binnenlandsche zaken vroeger de GPOE uit zyn functie ont heven is en weggezonden naar een onder geschikten post te Saratof aan de Wolga. Agranof was langen tijd de rechterhand van Jagoda en was er in geslaagd zich te hand haven na de ongenade, waarin zyn chef ge vallen was. Voorts zou Prokofief, de tweede adjunct van Jogada aan de GPOE, die hem opgevolgd was naar het commissariaat van P.T.T., ook uit zijn functies ontheven zyn en doet het gerucht de ronde, dat hy is gear resteerd. Volgens zekere inlichtingen zou het proces tegen Jagoda en zijn medebeklaagden weldra aanvangen". De Parijsche editie publiceert het volgen de bericht uit Riga: Volgens uit Moskou ver nomen geruchten zou mevr. Kitwinof, de vrouw van den commissaris van buitenland sche zaken, kortgeleden gearresteerd zyn. Zy was reeds langen tijd verre gebleven van de diplomatieke recepties en bevind zich in den laatsten tyd in ballingschap in Swerdlofski in den Oeral. Vroegere communistische rijksdag leden ter dood gebracht? Het Duitsche nieuwsbureau bericht, dat omtrent het lot van de vroegere Duitsche communistenleiders, die indertijd naar Rus land zyn uitgeweken, weinig twijfel meer bestaat. Naar alle waarschijnlijkheid zullen zoowel Mox Hoelz als Heinz Neumann en nog elf andere oudleden van den rijksdag in den kelder van de GPOE gevangenis aan het Loebljankaplein gedood zyn door het gebruikelijke schot in den nek. De speciale verslaggever van Havas aan het front van Bilbea meldt, dat de troepen van de eerste brigade van Navarre Zaterdagmiddag over een breedte van drie kilometer de tweede en laatste verdedigingslinie van den „yzeren gordel" van Bilbao hebben doorbroken. De troepen van Franco hebben geen enkele hinderpaal meer voor zich en het opperbevel hoopt dan ook, dat zy nog in den loop van den avond de hui zen van Bilbao kunnen binnentrekken. Het hoofdkwartier yan generaal Francq heeft Zaterdagmiddag om zes uur officiëel het volgende medegedeeld: „De generale staf van de aan het front van Biscaje strijdende rechtsche troepen deelt het hoofdkwartier mede, dat de rechtsche troepen den versterkten gordel rond Bilbao op twee plaatsen doorbroken hebben. De zegevierende opmarsch wordt voortgezet". „Radio-Requete" deelde Zaterdagavond om tien uur o.a. het volgende mede: „De yzeren gordel" van Bilbao bestaat uit drie rijen heuveltjes, overdekt met vlak achter elkaar liggende loopgraven. Wij hebben meegemaakt, dat op een enkelen heuvel wel acht loopgravenlinies achter elkaar lagen. Er zyn duizenden mitrailleurs en een driedubbele prikkeldraadversper ring op geplaatst. De eerste linie werd Vrijdag over een lengte van 12 K.M. genomen. De tweede linie werd Zaterdag bezet en op tweer plaat sen werd de yzeren" gordel" doorbroken. De operaties werden van het aanbreken van den dag af gesteund door 48 bombar dementsvliegtuigen, die door talrijke jacht vliegtuigen werden beschermd. Laat in den middag duurde de opmarsch nog voort. Drie aanvallen op de stellingen in den sector van Huesca werden afgeslagen, waar bij de vijand groote verliezen leed. Drie vijandelijke vliegtuigen werden neerge schoten". Men voegt hier aan toe, dat de afdeelin- gen van het legioen in den sector van Orduna een overval hebben gepleegd op de vyandelyke stellingen bij den berg San Anton en daarby verscheiden gevangenen hebben gemaakt. Voorts bevestigt het communiqué, dat de vyand by de laatste aanvallen op de stellin gen der rechtsche by Lasestaca enorme verliezen hebben geleden. Het aantal doo- den zou de 800 te boven gaan. Na een bombardement van geschut en vliegtuigen dat zijn weerga niet kent, en dat drie dagen chtereenvolgens geduurd heeft, zyn de Basken gedwongen geweest zich terug te trekken van den berg Gastelu, ten westen van den berg Mizkargui, over een front ten breedte van twee myL Men wijst er op, dat de uitspringende punt, waarmede de opstandelingen de Baskische linies binnendringen op gevaarlijke wijze blootgesteld ligt en gevaar loopt geïsoleerd te worden wanneer de flankeerende troe pen niet in staat blijken den geslagen bres te verbreeden. De strijd op de fortificaties werden Zon dag nog in denzelfden sector voortgezet of schoon minder hevig. Baskische regeering naar Santander verplaatst? Té Salamanca wordt medegedeeld, dat de Baskische regeerirg zich naar Santander teruggetrokken heeft. (De redactie van Havas te Parijs teekent hierbij aan, dat tot dusverre nog geen enkel telegram uit Bilbao is ontvangen, dat het terugtrekken der Baskische regee ring naar Santander bevestigt). Op het oogenblik zyn ongeveer 85.000 metaalarbeiders in staking. De burge meester van talrijke staten waar ge staakt wordt, hebben, uit vrees dat zich tydens het weekeinde ongeregeldheden zullen voordoen, om afkondiging van den staat van beleg verzocht. De toe stand is vooral dreigend te Monroe, in verband met de monsterbetooging, die daar morgen zal worden gehouden. De gouverneurs van Michigan en Ohio hebben de hulp ingeroepen van de na tionale garde, waarvan een bataljon naar Monroe is gezonden tezamen met een honderdtal politieagenten. De gouverneur van Indiana, Townend, heeft den gouverneurs van Illinois, Michi- ganen Ohio voorgesteld een conferentie te houden om te beraadslagen over de for mule voor een regeling der stakingen in de staal- en automobielindustrie. Lewis ontketent nieuwe stakingen. Joh. Lewis heeft den staking afgekondigd in zeventien mijnen, toebehoorénde aan de Bethlehem Steel Corporation en de Youngs- town Sheet Tube Companie. Negenduizend vijfhonderd arbeiders, leden van de United mijnwerkers, zyn by deze beweging betrok ken. Drie nietstakende arbeiders zijn gewond tijdens een vechtpartij tusschen stakings- posten en deze arbeiders in de staalfabrie ken van de Bethlehem Steel. De spoorwegverbinding van de fabripk der Republic Steel te Warren (Ohio) zyn verbroken, doordat stakers de rails over een afstand van twintig meter hebben opgebro ken. Op een andere lijn zyn twintig wagons met kalksteen door stakers gelost. Vliegtui gen blijven de arbeiders in de fabriek van levensmiddelen voorzien. Driehonderd manschappen van de natio nale garde, gekleed in veld tenue, zyn uit Lansing naar Monroe vertrokken om er ty dens de betooging, welke de stakers er te gen Dinsdag op touw hadden gezet, de orde te handhaven. Gouverneur Murph van Michigan, heeft den burgemeester van Monroe gemachtigd 200 man als hulpagenten in dienst te stel len. De nationale garde heeft opdracht gekre gen zich terug te trekken, daar de betoo ging der arbeiders in de auto-industrie een rustig verloop had. Een der leiders van het industrieele comité van John Lewis, van Bittner, heeft verklaard, dat de vrede eerst gesloten zal worden, als de Republic Steel Company een loonovereenkomst met het organisatiecomité der arbeiders in de staal- ny verheid zal geteekend hebben. Hy gaf de maatschappij twee dagen om een dergelijke overeenkomst te teekenen. Naar wij van officieele zijde verne men, heeft H.K.H. prinses Juliana van haar bezoek aan Groningen op Donder dag 17 en Vrijdag 18 Juni a.s. moeten afzien. Door een bedstede gezakt en ki een kelder terecht gekomen. De ongeveer 70-jarige turfhandelaar Meyer en zyn echtgenoote, wonende te Ter Apel-West (Gr.) zijn op zeer tra gische wijze om het leven gekomen. Toen de beide oude menschen heden ochtend te ruim negen uur nog niet in de huiskamer waren verschenen, liet hun schoonzoon, met wien zy samen wonen, een knechtje naar de in het achterste gedeelte van de woning gele gen slaapkamer gaan om te kijken waar de turfhandelaar en zyn vrouw bleven. De jongen begaf zich naar de bedstede en deed daar een ontstellende ontdek king. Hy zag, dat de planken van de bedstede aan het hoofdeinde waren losgeraakt, waardoor de oude menschen met het hoofd naar beneden in den ónder de slaapgelegenheid zynden kelder waren gevallen. Zij waren met het hoofd op den steenen vloer terecht gekomen en by beiden moet de dood vrijwel direct na den val zyn ingetreden. De overige bewoners van het huis hadden van het ongeval niets bemerkt. De leiders van den Amerikaanschen Bond van vakvereenigingen en het industrieele organisatiecomité in vergadering bijeen, hebben besloten geen algemeene staking als protest tegen het optreden der politie tydens de staking in de staalnijverheid af te kondigen. Wel hebben zy er bij den gou verneur van Ohio, Davey, op aangedrongen, dat deze alles doet wat in zijn macht is om de staking by de Republic Steel Company tot oplossing te brengen. Botsingen in Andersond. Tusschen leden van de United Automobile Workers of America en nietaangesloten ar beiders zijn relletjes ontstaan, terwijl ge weerschoten gelost zijn voor een zaal, waar Homer Martin, de voorzitter van de U.AW. A het woord zou voeren. Negen personen werden gewond. Zondagmiddag heeft de vakvereeniging der automobielarbeiders een groote bijeen komst georganiseerd te New York om te protesteeren tegen de mobilisatie van de nationale garde, waartoe een besluit is ge nomen door zekere staatsgouverneurs. Mili tairen en politie met mitrailleurs handhaven de orde in de stad. Om vijf uur gisteren had zich geen enkele wanordelijkheid voor gedaan. Driehonderd leden van den bond van Amerikaansche musici hebben in het Palace Theater nabij Timessquare de voor de toe schouwers bestemde plaatsen bezet, om te protesteeren tegen het feit, dat de bios copen geen werklooze musici in dienst ne men. Slechts twee theaters in de drie ste den New York, Brooklyn en Bronx hebben een orkest in dienst gesteld om werklooze musici te helpen De musici denken tot Maandag in het theater te blyven. Zij worden van levens middelen voorzien. Naar verluidt zijn de Chineesche troepen in Noord-Tsjahar iri opstand gekomen. Verscheidene dorpen ten zui den van Koe Joean aan de grens van Jehol zouden door de opstandelingen zijn bezet. Uit Chineesche bron wordt gemeld, dat de toestand in Jehol en oost-Tsjahar drei gend is. Ongeregelde troepen hebben met burgers een „volksleger" gevormd om zich te verdedigen tegen Mongoolsche, Mands- joerijsche en Japansche troepen. De Japanners zouden een aanzienlijke troepenmacht naar dit gebied willen zen den. De eerste versterkingen der Japan ners zijn te Dolonor en Tsjang Pei aange komen. Mandsjoerijsche en Mongoolsche autori teiten hebben besloten de troepen te reor- ganiseeren en een leger te vormen onder bevel van prins Teh. In Noord Sjahar is de staat van beleg af gekondigd. De militaire autoriteiten van Soei Yoean treffen voorbereidingen. Een groot aantal personen is verdacht van spionnage gearresteerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1