DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Prinses Juliana doet een verheugende
mededeeling.
Deze Courant wordt EX KEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 139
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 16 Juni 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Ds, Niemöller door Gestapo
verhoord.
Vrachtauto met Arabische
arbeiders verongelukt.
I
Prinselijk Paar voor de radio
Prins Bernhard dankt Amsterdam voor de
huldiging
EEN BERICHT VAN GROOTE
BETEEKENIS.
De prinses sprak als volgtt
Prins Bernhard sprak
het volgende:
ALKMAARSCHE COURANT.
Alkmaar, 16 Juni
De Fransche regeering heeft vannacht
een belangrijke overwinning behaald met
haar financieele voorstellen, die door de
Kamer met een zeer flinke meerderheid
•werden aangenomen. In het kort komt het
besluit hierop neer: De regeering wordt ge
machtigd tot 31 Juli 1937 bij -decreet de
noodzakelijke maatregelen te nemen tot
herstel van de openbare financiën en tot
bescherming van de spaargelden en het
openbaar crediet.
Het wetsontwerp werd door minister
Auriöl ingediend en daarbij was een zeer
uitvoerige verklaring gevoegd, waarvan
men elders een relaas kan lezen. Na onder
linge besprekingen in de fracties werd het
wetsontwerp tehslotte aangenomen, zoodat
de regeering thans aan het werk kan gaan,
om het land van een financieelen ondergang
te redden.
Intusschen had het ontwerp dat voor
iedereen geheim was gehouden bij de
indiening by de Kamer een zekere verras
sing teweeg gebracht, een verrassing, die
zelfs pijnlijk genoemd mocht worden bij ve
le Kamerleden, want toen vroegere gema
tigde regeeringen, als die van Doumerque
en Laval, met dergelijke voorstellen kwa
men, werden zij afgestemd en beschouwd
„als de grootst mogelijke ketterij, waarin 'n
democratie, die zich zelf respecteerde, nim
mer kon toestemmen."
De tijden zijn veranderd en (voor Frank
rijk) niet verbeterd, en de Kamerleden
die tien jaar geleden hun stem weigerden
aan zoo'n voostel en dat toen zeer duidelijk
demonstreerden en uiteenzetten, diezelfde
leden waren au gedwongen om voor het
wetsontwerp te stemmen. Want hun eigen
geestverwanten, die vandaag de regeering
vormen, zijn gedwongen geworden om te
doen, wat hun politieke tegenstanders van
vroeger toen reeds gewild hadden.
Van belang is tenslotte nog de houding
der communisten. Ofschoon die van plan
waren, om blanco te stemmen, hebben zij
in hun fractievergadering toch besloten, om
voor het ontwerp te stemmen, waardoor zij
de huidige regeering een regeeringscrisis
bespaarden
Meer zullen we van deze Fransche wets
ontwerpen niet schrijven. We verwijzen
naar het nieuws in de rubriek Buitenland.
De Duitsche kerkstrijd
Domine Martin Niemöller, een van de
krachtigste tegenstanders van het na-
tionaal-socialisme, is in de laatste dagen
eenige malen door de Gestapo verhoord.
Ook andere leden van de confessio-
neele kerk zijn in verhoor genomen.
Drie van hen, waaronder dominie
Fritz Müller van Dalhem, zijn niet naar
hun woning teruggekeerd, hun familie
weet niet waar zij zich bevinde-
Bovendien heeft men de passen de
leden van de confessioneele kerk, die naar
het Evangelisch congres te Oxford in Juli
a.s. wilden gaan, ingetrokken.
Ds. Niemöller is bij zijn verhoor onder
vraagd over een resolutie, die naar men in
kerkelijke kringen gelooft onderteekend zou
zijn door de oppositie van den broederraad
der kerk met het doel openlijk de namen
bekend te maken van allen, die formeel uit
de kerk zijn getreden. Omtrent het v< oo
ren van andere leden der kerkoppositie
meldt Reuter nog, dat hun daarbij vragen
gesteld zijn over hun houding jegens het
gezag van den staat.
Negentien dooden.
Bij Bagdad is een vrachtauto, waar
op zich een groot aantal Arabische ar
beiders bevond, tegen een sneltrein
opgereden. Negentien personen wer
den gedood.
DE ENGELSCHE RIJKSCONFERENTIE
GEËINDIGD.
De resultaten der beraadslagingen.
De Engelsche rijksconferentie publiceert
Gisteren is officieel aangekondigd, dat
von Neurath, de Duitsche minister van bui-
tenlandsche zaken den 23sten Juni, dus van
daag over een week, te Londen zal aanko
men als gast van de Engelsche regeering.
Reuter weet aan deze mededeeling toe te
voegen, dat 'men hoopt, dat het bezoek ge
legenheid zal geven tot een gedachtenwis-
sing over aangelegenheden, welke van bei
de landen van belang zijn, met name de
Spaansche kwestie. Men zal zien, hoe het
controlesysteem misschien verbeterd kan
worden en hoe de terugtrekking der bui-
tenlandsche strijders uit Spanje verwezen
lijkt kan worden. Men onderstreept, dat er
ten aanzien van deze laatste onderwerpen
slechts sprake zal kunnen zijn van gedach
ten wisselingen, omdat werkelijke onderhan
delingen slechts gevoerd kunnen worden
door de non-interventie-commissie. Het ver
luidt, dat Engeland de Fransche regeering
in kennis gesteld heeft met het bezoek van
von Neurath en tevens van de hoofdlijnen,
die vermoedelijk bij de besprekingen in acht
zullen worden genomen
Nopens een nieuw Locarno verwacht men
geen enkele belangrijke ontwikkeling, be
halve een wederzijdsche opheldering om
trent het Britsche en het Duitsche stand
punt De houding van de Engelsche regee
ring op dit stuk is, naar men meent te we
ten, niet geweizigd; zü beschouwt nog steeds
de totstandkoming van een nieuw Westelijic
pact als een van de eerste stappen op den
weg tot een algemeene regeling voor
Europa.
De Deutsche Diplomatisch Politische Kor-
respondenz. wijst in een commentaar eerst
op de beteekenis van von Neurath's reis
naar Zuid-Oost-Europa om er vervolgens
den natdruk te leggen, dat natuurlijk de
politieke bedoelingen van Duitschland niet
in het Zuid-Oosten haar einde vinden.
Duitschland wil geen gelegenheid laten
vorbijgaan om ook elders aan de ontspan
ning der zoo verwikkelde Europeesche be
trekkingen mede te werken. De ware betee
kenis van de as BerlijnRome ligt hierin,
dat zij niet met frontvorming te doen heeft,
doch juist omgekeerd als een nuttig en
noodzakelijk element tot het scheppen van
gezonde toestanden in Europa moet worden
beschouwd en gewaardeerd. Wanneer dan
ook binnenkort von Neurath zich naar Lon
den begeeft, dan blijkt daaruit het eerlijke
streven om geen gelegenheid te laten voor
bijgaan door gedachten wisseling misverstan
den uit den weg te ruimen en wederzijdsch
begrip te doen ontstaan. Een succesrijke be
de resultaten van haar beraadslagingen over
de buitenlandsche zaken. Volgens het com
muniqué hebben de vertegenwoordigers van
de deelen van het Britsche gemeenebest van
gedachten gewisseld over de buitenlandsche
politiek en de internationale situatie voor
zoover deze verband houden met hun onder
scheidene belangen en verantwoordelijk
heden.
De vertegenwoordigers der verschillende
regeeringen kwamen overeen, dat voor ieder
lid van het gemeenebest het eerste doel moet
zijn de handhaving van den vrede. Zij zijn
van meening, dat de regeling der interna
tionale geschillen gezocht moet worden in
een methode van samenwerking, onderzoek
en verzoening. Aangezien zij hun politiek
wenschen te baseeren op de bedoelingen en
de idealen van den Volkenbond verklaren
zij unaniem, dat hun respectieve bewapenin
gen nimmer voor aanvalsbedoelinger. noch
voor een doel, dat onvereenigbaar is met het
Volkenbondspact of het Pact van Parijs, zui
len worden gebruikt.
Onder den indruk van de wenschelijkheid
den invloed van den Volkenbond te verster
ken door de uitbreiding van zijn ledental
geven de vertegenwoordigers van de deelen
van het Britsche gemeenebest éénparig als
hun meening te kennen, dat dit doel zou
worden vergemakkelijkt door een schei
ding tusschen het Volkenbondspact en de
vredesverdragen.
Zij juichen de totstandbrenging van regio
nale vriendschapsverdragen toe voor zoover
deze kunnen bijdragen tot de zaak van den
vrede en niet in strijd zijn met het handvest
Zij namen kennis van een verklaring der
Australische delegatie, volgens welke
Australië bereid is samen te werken met de
volken van het gebied van den Stillen
Oceaan ter zake van een niet-aanvalspact.
De vertegenwoordigers waren het er over
eens, dat een dergelijke overeenkomst een
gewenschte bijdrage zou vormen voor de
zaak van den vrede en voor de voortzetting
en handhaving der vriendschappelijke be
trekkingen in het gebied van den Stillen
Oceaan en onderwerp zou moeten zijn voor
andere besprekingen tusschen de regeerin
gen-
De kwestie der ontwapening.
Alle vertegenwoordigers wenschen oprecht
in een zoo groot mogelijke mate ontwapend
te zien, doch zijn het er over eens, dat hun
onderscheidene regeeringen gehouden zijn
essentieele maatregelen te nemen voor de
verdediging van hun veiligheid en om zich
van hun internationale verplichtingen te
kunnen kwijten. Zij zullen voortgaan met
elkander overleg te plegen en samen te wer
ken in alle vitale kwesties van gemeen
schappelijk belang.
handeling van de hangende problemen
wordt geenszins bevorderd door de sfeer
van groote conferenties met het meesten
tijds uit het venster gehouden redevoerin
gen en de onvermijdelijke pogingen tot
verstoring.
Economische en financieele kwesties.
De vertegenwoordigers bestudeerden de
mogelijkheid het vertrouwen terug te bren
gen en de stabiliteit der economische en
financieele voorwaarden te vergrooten, wel
ke zaken zij essentieel achten voor de wel
vaart der afzonderlijke landen en van den
internationalen vrede.
Te dien einde verklaren de vertegenwoor
digers zich bereid met andere naties samen
te werken om de bestaande moeilijkheden
met inbegrip van de douanegrenzen en an
dere hinderpalen voor den internationalen
handel en de verbetering van den algemee
nen levensstandaard, te bestudeeren.
Tenslotte hebben de vertegenwoordigers
besloten, hoewel zij ten zeerste gehecht zijn
aan de principes der democratie en de parle
mentaire vormen, dat de verschillen van
politieke opvatting geen hinderpaal zouden
moeten vormen voor de vriendschappelijke
betrekkingen tusschen de regeeringen en de
volken en dat niets schadelijker zou zijn voor
de internationale ruts dan een werkelijke of
schijnbare verdeeling der wereld in tegen
overgestelde groepen.
HET BEZOEK VAN HODZA AAN
BOEKAREST.
Rede van Tataresco.
Tijdens een diner, dat gisteravond te
Boekarest in de militaire club, ter eere
van Hodza was aangericht, heeft Tatares
co een redevoering uitgesproken, waarin
hij wees' op de oude solidariteit tusschen
Tsjechoslowakije en Roemenie en het
bondgenootschap van beide landen in het
zelfde vredesideaal van vooruitgang en be
schaving. Voorts bracht spr. den opbou-
wenden geest der kleine entente in her
innering waraan hij toevoegde: „De waar
borgen van onze kracht blijven onze le
gers, onze bondgenootschappen en onze
eensgezindheid, die wij nog steeds willen
versterken en corrsolideeren en waaraan
wij ongewijzigd en trouw gehecht blijven,
evenals wij trouw blijven aan het volken
bondshandvest."
In zijn antwoord herinnerde Hodza aan
het gemeenschappelijk verleden der beide
landen. „Vereenigd in de kleine Entente,
zullen wij altijd trouw blijven aan deze
gemeenschappelijke traditie van strijd en
betrekkingen met onze buren van het Do-
naubekken, evenals met de groote mogend
heden, die bij den moreelen economischer)
vooruitgang van de staten in midden-Eu
ropa belang hebben. Er is geen twijfel aan
dat de vervolmaking van de economische
en politieke organisatie van het Donau-
bekken volkomen in overeenstemming is
met alle overeenkomsten die wij gesloten
hebben met onze verbondenen en onze
vrienden en waarvan het eerste doel is
een zoo breed mogelijke basis te geven aan
de veiligheid en den vrede in Europa en
voorts ook in den geest van het volken
bondshandvest. Hodza besloot zijn rede
met de verzekering te geven van de alge-
heele solidariteit der kleine Entente en
van de macht van haar optreden.
Weinigen zullen verwacht hebben, dat
onze kroonprinses, toen Zij gisteravond door
de radio een dankwoord voor de ontvangst
in onze hoofdstad zou spreken, een mede
deeling wilde doen, die op hoe delicate
wijze ook geuit aan duidelijkheid niets te
wenschen zou laten.
Het is de eerste maal en dat is een
gelukkig gevolg van den vooruitgang der
techniek in dezen tijd dat een prinses,
een toekomstige vorstin, zich rechtstreeks
tot het volk wendt en een mededeeling
overwinning. doet, die als een persoonlijke kennisgeving
Hodza voegde hieraan toe: Het ver-
heugt mij van deze gelegenheid gebruik te gewaardeerd is geworden,
maken om tot uiting te brengen, dat Tsje- Want Hare Koninklijke Hoogheid heeft
choslowakije alle initiatieven goedkeurt, zjch niet alleen tot het geheele Nederlandsche
die strekken tot het organiseeren van een vo]jc gewen(j> neen, het is of Zy van huis tot
systeem van economische en politieKe
- - huis aan elk gezm afzonderlyk de blyde
mare heeft verkondigd in de verwachting,
dat men alom zou begrijpen en mede
gevoelen, hoezeer deze omstandigheid door
het jonge Vorstenpaar als een bijzonder
heugelijk feit beschouwd wordt.
Wij weten het nu, dat het geslacht der
Oranjes ons in de toekomst door rechtstreek-
j sche afstamming weer een prinsje kan
brengen, die eens als koning Willem IV over
ons rijk en zijr. koloniën zal regeeren.
De band tusschen Nederland en Oranje
zal ook in de toekomst niet worden ver
broken en dat is in dezen zoo uiterst on-
zekeren en wisselvalligen tijd een factor van
groote beteekenis, omdat hij waarborgen
biedt, dat in den regeeringsvorm van ons
land geen ongewenschte verandering zal
komen.
Uit het feit, dat Hare Koninklijke Hoog
heid gemeend heeft een definitieve mede
deeling te kunnen doen, mogen wij conclu-
deeren, dat met reden mag worden ver
wacht, dat binnen afzienbaren tijd de stille
wensch van honderdduizenden in den lande
in vervulling zal gaan.
Nog in dit najaar zal Nederland feest
vieren, zal ons volk kunnen toonen, hoezeer
het deelt in de vreugde en het geluk van
het jonge paar, dat zijn innigsten wensch in
vervulling ziet gaan.
Wij kunnen Hare Koninklijke Hoogheid
slechts dankbaar zijn, dat Zij den onge-
wonen weg heeft gekozen, zich rechtsstreeks
tot het volk te richten.
Het is een bewijs, hoezeer Zy zich daar
mee in lief en leed nauw verbonden weet,
hoezeer Zij geweten heeft, dat Haar hoog
ste geluk ook door het Nederlandsche volk
zou worden gevoeld als de vervulling van
het mooiste, dat wij ons kunnen wenschen.
Oranje en Nederland één, voor nu en
voor alle tijden.
Moge deze gedachte ons saamhoorig-
heidsgevoel versterken en ons, sterker dan
ooit, doen beseffen, dat de liefde voor ons
vorstenhuis de beste waarborg voor een
gelukkige toekomst kan zijn.
PE GEBEURTENISSEN
IN RUSLAND.
Rosemberg en Yoerenef niet
gearresteerd.
In het buitenland heeft het gerucht de
ronde gedaan, dat verscheiden personen,
waaronder Rosemberg en Yoerenef gear
resteerd 'zouden zijn, Gister zijn beiden
evenwel nog in de straten van Moskou ge
zien.
Het pers-departement deelt mede, dat
bet niets wist van andere arrestaties. Ver
der wordt ontkend, dat te Wladiwostok
ongeregeldheden den dood van vijftien
personen zou heben veroorzaakt. Alles is
hier rustig.
EEN RUSSISCHE DEFENSIELEENING.
In werkplaatsen, fabrieken, kolchozen en
sowchozen in Moskou worden meetings ge
houden, waar gesproken wordt over het
voorstel der spoorwegarbeiders tot het
uitgeven van een defensieleening. Resolu
ties worden daarbij aangenomen waarin
gezegd wordt, dat iedere duim gronds met
ijzer en staal verdedigd zal worden. De
leening zou 170 millioen groot zijn.
HET LIJK VAN WICHMAN GEVONDEN?
Uit Danzig wordt vernomen, dat in een
bosch by Warschau een lijk is gevonden.
Men vermoedt, dat dit het stoffelijk over
schot is van den socialistischen afgevaar
digde Wichman, die sedert 25 Mei, den dag
dat hij door de politie werd gearresteerd,
vermist wordt. Het lijk is evenwel nog niet
herkend.
Gisteravond om half negen heeft het
Prinselijk Paar vanuit het vorstelijk paleis
te Soestdijk woorden van dank gesproken
tot het Nederlandsche volk en in het bij
zonder tot de Amsterdamsche burgerij in
verband met de grootsche ontvangst, welke
hen bereid is geworden in de hoofdstad.
„Ingezetenen van Amsterdam, en gij
allen, die wij dezer dagen te Amster
dam ontmoet hebben.
„Wij beleefden zoo juist in de
hoofdstad onvergetelijke dagen, die
naar hun aard met onze bruidsdagen
alleen te vergelijken zijn. En hiervoor
wil ik u thans mijn dank komen bren
gen. Wij voelden ons overstelpt door
de breede stroomen van hartelijkheid,
die van alle kanten op ons toekwamen.
Het was te ontroerend, om onder
woorden te kunnen brengen, om, te
midden van een versiering, die zulk
een licht en fleurig karakter aan de
stad gaf, u in zoo grooten getale bij
een te zien.
„Hartelijk dank aan den burge
meester en het overige gemeentebe
stuur, zoomede als aan het algemeen
feestcomité mr. Trip en aan de
politie voor haar werkzaamheden
hierbij. Voor het tot uitvoering bren
gen van zulk een programma, als wat
ons in de afgeloopen week iederen
dag opnieuw aangeboden werd, en dat
steeds weer de feestvreugde in andere,
treffend schoone banen wist te leiden.
„Nooit had iets mij kunnen weer
houden alle deelen van het program
ma mee te maken, waren het niet
op zichzelf verheugende gezond
heidsredenen geweest, die u zeker wilt
verstaan en billijken.
„Grootsch en diep is de indruk, di»
wij van deze dagen medenemen en
het is mij een voorrecht geweest u dit
persoonlijk te hebben kunnen zeggen."
Ook ik wilde gaarne mijn persoon
lijke gevoelens mondeling op deze,
door de moderne techniek zoo geluk
kig mogelijk geworden, wijze tot uit
drukking brengen.
Het is niet alleen mijn dank, dien ik
de hoofdstad wil betuigen, maar ook
wil ik uiting geven aan mijn diepe
ontroering over de groote liefde en
hartelijkheid, welke de geheele bevol
king, groot en klein, oud en jong, ons
iederen dag opnieuw bewezen heeft.
Bij onze aankomst sprak de burge
meester, dr. de Vlug't, over den tradi-
tioneelen band, welke bestaat tusschen
het huis van Oranje en Amsterdam.
Ik moet zeggen, dat deze traditie op de
schoonste en voor mij onvergetelijke
wijze in deze laatste week bevestigd
en voortgezet is.
Het moet mij nog eens van het hart,
hoe overweldigd ik was, door het
vreugdevol medeleven der geheele
bevolking cn steeds zal ik alles doen
wat in myn macht is, om te bewijzen
hoezeer ik het vertrouwen, dat ik daar
in zie, op prijs stel.
Mag ik ten slotte nog den burge
meester, het gemeentebestuur, de
huldigingscommissie en de politie, mijn
buitengewoon hartelyken dank be
tuigen voor den velen arbeid en de
moeite, welke zij zich hebben getroost
en hen van harte gelukwenschen met
het groote succes hunner bemoeiingen.