H
jaag
s
41
JU
P®
u
T
IP^
ïl
iÉÜ
m
H
p
HET BETOVERDE BOS
Voor 100 jaar.
Financieel Overzicht.
B
m 1
m
m.
jgx
BI
jjj
Bi
i jj§
&jü
m
isi
H
B
B
mm
■J
m m
Raadsel hoekje
Sdhaakciéddk
Wm
W
m
m
ÊS
fl
ft
Qamcukiek
Jhuzzteu&riek
Uit de Alkmaarsche Courant
van 19 Juni 1837.
Alkmaar, den 19den Junij. Wij
zijn verzocht aan onze lezers mede
te deelen, dat de Heer Dr. MEN-
SERT Oogarts van Z. M. den
Koning enz., tot verrigting eener
operatie van de Cataract in Noord-
Holland verwacht wordt en daarbij
het voornemen heeft om twee da
gen en wel Donderdag en Vrijdag
den 22 en 23sten Junij, alhier in
het Logement den Burg te vertoe
ven, alwaar Z.Edele dan ook die
ooglij deren zal afwachten, welke
hem wenschen te consulteeren en
vroeger verlangd hebben, daarvan
kennis te mogen bekomen.
PIETER DE WEIJER, kastelein
in de Herberg de Rustende Jager
te Bergen, is voornmens om, op
Woensdag den 21sten Junij 1837, ten
zijnen Huize laten Verkolven: Eene
extra fraaije bewerkte ZILVEREN
TABAKSDOOS tot Prijs en eene
Dito SNUIFDOOS tot Premie, en
noodige mitsdien alle Liefhebbers
uit, om daaraan deel te nemen,
zullende des morgens ten 11 ure
eene aanvang gemaakt worden, en
de inleg naar het getal deelnemers
onderling worden bepaald.
De geheele situatie blijft onoverzichte
lijk; naast hoopvolle momenten blij
ken de ontbindende krachten het voor
het oogenblik althans, te winnen.
Gunstige ontwikkeling in Ned. Indië
en Nederland, terwijl de positie voor
Frankrijk steeds moeilijker wordt.
Het heeft er den laatsten tijd alle schijn
van dat er in stilte wordt samengespannen
om de eindelijk, na vele depressiejaren,
weder op gang gebrachte conjunctuur, zoo
snel mogelijk te doen doodloopen. Dit „in
stilte samenspannen" dient natuurlijk niet
al te zeer naar de letter te worden uitge
legd, omdat wij hiermede geenszins den in
druk zouden willen vestigen, dat inderdaad
een zekere vorm van kwaadwilligheid voor
opstaat; wij bedoelen hiermede slechts te doen
uitkomen dat momenteel alle ongunstige
factoren schijnen samen te spannen om het
voor een verder rustige ontwikkeling van
de conjunctuur zoo benoodigde vertrouwen,
voor goed te ondermijnen. Als zoodanig kan
men zien zich steeds meer verscherpende
arbeidsconflicten in de Vereenigde Staten,
een factor die thans daarom zoo zeer van
beteekenis dreigt te worden omdat het nu
wel alle schijn heeft dat de president, die
zich tot nu toe, met betrekking tot deze
kwesties in een waas van geheimzinnigheid
heeft gehuld, openlijk partij zal kiezen voor
de arbeiders ten einde hen de noodzakelijk
geachte sociale welvaart deelachtig te doen
worden. Wij hebben het steeds nog moge
lijk geacht dat de president indien hij zijn
houding zou moeten bepalen, ten slotte niet
volledig de zijde der arbeiders zou kiezen;
steeds meer blijkt echter dat de werkgevers
daaromtrent geen al te groote verwachtin
gen meer moeten koesteren. Daarnaast oefe
nen de onophoudelijke politieke conflicten
een verlammenden invloed uit. En zoo lang
een van de voornaamste haarden van deze
strubbelingen t.w. het Spaansche conflict
niet is weggenomen, kan men er van ver
zekerd zijn, dat de wereld steeds weer voor
nieuwe faits-accomplis wordt geplaatst. Het
gebeurde met de „Deutschland" ligt nog
versch in het geheugen, doch de bron voor
nieuwe verwikkelingen is nog even sterk,
zoo niet sterker aanwezig. Ook de moeilijk
heden waarin Rusland zich bevindt, ook al
geldt het hier een aangelegenheid van een
zuiver binnenlandsch karakter, gaan niet
geheel aan ons voorbij. Ook reeds daarom
niet omdat we hier met een land hebben te
doen, waarvan men inderdaad zou kunnen
verwachten dat het samenspande om de in
opgang zijnde conjunctuur in de Westersche
landen te verlammen. En dat het daartoe
via zijn goudverschepingen, ook werkelijk
in staat is, hebben de achter ons liggende
weken, wel duidelijk aan het daglicht ge
bracht. Daarom ook zou het zoo wenschelijk
zijn dat de „kapitalistische" landen het wat
het goudvraagstuk betreft, zoo spoedig mo
gelijk eens zouden worden. Rusland zou dan
weten dat genoemde landen op dit belang
rijke punt volkomen een lijn trekken, zou
zich hierdoor een krachtig wapen zien ont
nomen. Zonder al te groote storingen in de
conjunctuur te veroorzaken zou een oplos
sing gezocht moeten worden in de richting
van een internationale goudproductie-
restrictie, waartoe Rusland zeer waarschijn
lijk niet bereid zou zijn mede te werken. In
dien de onderscheiden circulatiebanken
zich echter over en weer zouden verplich
ten slechts van elkaar goud aan resp. te
verkoopen, dan zou hiermede een zeer be
langrijk afzetgebied t.w. voor het mone
taire goud voor Rusland verloren gaan.
Door inschakeling van de bekende essayeurs
firma's moet het toch mogelijk zijn, zeker
heid te erlangen omtrent de herkomst van
het hun aangeboden goud. Voor een wei
slagen van een zoodanig plan moeten de
overige goudproductie-landen het echter
eens zijn en daar ziet het helaas allerminst
naar uit De geluiden, die in dit opzicht uit
Afrika te beluisteren vielen, doen maar al
te zeer vreezen dat zoo lang de wereld aan
de euvelen welke aan het gele metaal kle
ven, niet geheel ten onder is gegaan, de
goudproducenten, uit vrijen wil, zich niet
aan een restrictie zullen onderwerpen. Een
welkome oase in het geheel van weinig op
wekkende berichten vormde de indiening
van de millioenen-nota bij den Indischen
Volksraad. In de rede waarmede de Gouver
neur-Generaal op 15 dezer den Volksraad
opende, werden de gunstige conclusies waar
toe de financieele nota 1938 leidde, nog eens
onderstreept. Uit het thans ter beschikking
zijnde cijfer materiaal kan meai zich een in
druk vormen van de zeer snelle wijze waar
op het Indische bugdet heeft gereageerd op
den omslag in den crisis. De gewone be
grooting voor het loopende jaar zal zeer
waarschijnlijk een overschot van een half
millioen te zien even en zulks niettegen
staande de aflossing op de vaste staatsschuld
voor het eerst na vele jaren weer geheel
ten laste van den gewonen dienst wordt ge
bracht. Waar hiermede een bedrag van
21.8 millioen is gemoeid en er voorts voor
1937 rekening moest worden gehouden met
een stijging der gewone uitgaven als gevolg
van den invloed van duurtetoeslagen e.a.
blijkt hieruit duidelijk hoeveel perspectief
de begrooting heeft gekregen. Het meest
verblijdend blijft echter wel de reeds ge
noemde aflossing van de staatsschuld uit
den gewonen dienst. Voorheen geschiedde
zulks geheel uit den kapitaaldienst, hetgeen
dus beteekende dat voor het volle bedrag
der aflossingen, werd geleend, zoodat ge
durende de depressiejaren geen verminde
ring der Indische Staatsschuld ten gevolge
van deze aflossingen plaats vond.
In dit opzicht vertoont Indië echter geen
opmerkelijk verschil met eenig ander land
gedurende de depressie. Wel werd in Neder
land de geheele dienst der leening ten laste
van het gewone budget gebracht, maar
waar aan den anderen kant het gewone
budget een zeer groot deficit liet, zoodat
voor deze deficiten uiteindelijk toch weer
moest worden geleend, kan men stellen
dat het uiteindelijk wel niet zoo heel veel
verschil maakt, langs welken weg de finan
ciering van deze schuld heeft plaats gevon
den. Dit is slechts dan het geval indien daar
naast vastgehouden wordt aan een sluiten
den gewonen dienst. Voor Indië is 't nu maar
hoofdzaak zoo snel mogelijk tot schuldaf
lossing over te gaan, het liefst zelfs in ver
sneld tempo, waartoe de sterk gestegen ont
vangsten het land in staat stellen. Natuur
lijk is het niet goed mogelijk de uitgaven
bij een stijgende conjunctuur constant te
houden, maar uit de rede van den G.G. zal
men toch wel mogen opmaken dat men niet
opnieuw in de oude fout van vroeger zal
vervallen, die in wezen neerkwam op het
zetten van de nering naar de tering, in
plaats van omgekeerd. Dit zal ook daarom
een gebiedende eisch zijn omdat enkele
bronnen van inkomsten, welke reeds te lang
een drukkenden invloed hadden uitge
oefend, als daar zijn opcenten op de inkom
stenbelasting en de 4 loonbelasting voor
1938 niet meer in die mate zullen vloeien.
De regeering stelt zich n.1. voor, eerstge
noemde opcenten te verminderen met 20
en laatstgenoemde met 1 waardoor voor
1938 een bedrag van 7.5 millioen aan mid
delen wordt prijsgegeven. Met dit al heeft
het Moederland zich dus, nadat het gedu
rende een reeks van jaren Indië in ieder
opzicht was bijgesprongen, zoowel in direc-
ten zin door het financieren van de tekor
ten als indirect, door zich voor de Indische
leeningen garant te stellen, voortaan niet
meer om de financieele nooden van deze
kolonie te bekommeren. Integendeel, door
de te sterke aflossing welke Indië momen
teel doet op het bekende voorschot, is ook
het Moederland thans in staat, zijn maan
delijks tot aflossing komende schatkistpa
pier, uit eigen middelen te bestrijden, zon
der genoodzaakt te zijn hiervoor nieuw pa
pier in de markt te plaatsen.
Hoe ernstig de toestand in Frankrijk al
lengs is geworden, kan men afleiden uit het
feit, dat terwijl de Volksfront-regeering,
nog de vorige week haar financieele voor
stellen bij de financieele commissie van de
Kamer had ingediend, en welke dus langs
den gewonen parlementairen weg tot wets
voorstel hadden verheven dienen te worden,
zij, Dinsdag, geheel plotseling, met het
bekende voorstel van de „plein pouvoirs"
voor de Kamer verscheen. W.i.w. was het
financieele noodsein reeds eenige dagen te
voren geheschen, toen de Banque de
France haar disconto van 4 op 6 bracht
voorwaar een zeer bijzondere daad voor
een volksfront-regeering, die een politiek
van goedkoop geld in haar vaandel heeft
geschreven maar deze stap kon ten minste
nog worden gezien als een poging om spe
culanten schrik aan te jagen. Men zal dan
ook wel niet ver van de waarheid af zijn,
indien men dit plotselinge ingrijpen van
de regeering in direct verband brengt met
het ontslag nemen van de beheerders van
het egalisatiefonds, de bekende financiers
Rist en Baudouin, op grond van het feit,
dat zij niet langer de verantwoordelijkheid
van de door de regeering gevolgde mone
taire politiek wenschen te aanvaarden. In
derdaad lijkt de situatie dan ook hopeloos,
Het totale deficit voor 1937 wordt op frs. 30
milliard geraamd en voor 1938 zal de staat
voor frs. 50 milliard moeten leenen. Dat
zulks bij de huidige verhoudingen als on
mogelijk moet worden bestempeld, zal clan
ook wel door niemand worden betwist. Alle
bronnen voor nieuw geld, heeft de regeering
zich zelf voor goed afgesneden. Althans,
wanneer het haar meen en blijkt te zijn en
zij inderdaad tot nationalisatie van het
bankwezen overgaat. De haar toegekende
„pleins pouvoirs" geven haar daar toe al
thans de bevoegdheid en het lijkt niet te
veel verondersteld, indien men den plotse
lingen steun van de communisten in ver
band brengt met een consessie der regee
ring in genoemde richting. De eenige hoop
is nu nog slechts gevestigd op het gezond
verstand van den Senaat. Gaat deze zonder
voorbehoud mede d.w.z. eischt deze geen
beperkingen bij amendement van deze vol
machten dan lijkt de situatie vrijwel
verloren en is het lot van Frankrijk, en
ieder geval van de franc, bezegeld.
Om tenslotte tot onze locale markt te
blijven: hierop blijven de omzetten gering.
De eenige bedrijvigheid, welke momenteel
valt waar te nemen is op het terrein van de
emissie's van publiekrechtelijke lichamen.
Met de stagnatie van de emissies van aan-
deelen houdt deze vrijwel gelijken tred.
Voor Amsterdam en Rotterdam was het dit
maal de beurt om met eenige zeer groote
conversieleeningen aan de markt te komen,
beide van het 3 34 type, en tegen een
koers van resp. 98»/t en 99.
H. V. A. 518—510
Ned. Bank 155—151
Philips 326—320
Amst. Rubber 282280
Mij. Nederland 116112.
Redacteur: J. H. GOUD,
Van Brakelstraat 25, Utrecht.
PROBLEEM No. 30
J. BERGER
le prijs in een Probleemtournooi
te Parijs 1878
Zwart (6)
7777777/'
WM
mm
WM
a bcdelgh
Wit (9)
Tweezet.
Stand: Wit: Kdl, Dd2, Td6, Ra7 en e4,
Pb3 en g8, pionnen 06 en f3.
Zwart: Ke5, Ral en h3, Pb7 en cl,
pion g3.
43. De Koning blies op het gouden fluitje dat hij in zijn
zak had en heel langzaam draaide de zware geheimzin
nige paleisdeur open. Daar zag Anneke in een zee van
liciiU i een schitterende zaal, en in het midden een
prachtige gedekte tafel.
44. Anneke klapte in haar handjes van verrukking!
Zooveel lekkers had ze nog nooit van haar leven bij
elkaar gezien. Gouden schalen met noten, bramen, bos
bessen, aardbeien en rozijnen en overal grote puddingen
en taarten. Bij ieder bordje stond een bekertje met
vruchtensap. En wie honger had schoof zijn stoel aan en
begon maar!
Oplossing van Probleem no. 27
(P. Terpstra te de Lemmer)
1. Tb2b4
Evansgambiet
gespeeld te Graz, Mei 1882.
Wit: J. Berger. Zwart: K. Kosz
1. e2e4 -oul C«
2. •Pgl—f3 Pb8-c6
3. Rflc4 Rf83^
4. 52b4 Rc5Xb4
5. c2c3 Rb41:5
6. 00 d7d6
7. d-2d4 e5Xd4
8. c3Xd4 Rc5—b6
9. d4—d5 Pc6a5
10. Rel—b2 Pg8—e7
11. Rc4—d3 0—0
12. Pblc3 Pe7 g6
13. Pc3e2 c7—c5
14. Ddld2 Ta8b8
15. Pe2g3 f7—f6
16. Kgl—hl Rb6c7
t 17. Pg3—f5 b7—b5
De opzet is duidelijk; Wit wil op den
Koningsvleugel aanvallen, terwijl Zwart
op den Damevleugel overwicht tracht t e
verkrijgen. Dergelijke partijen geven
steeds levendig spel te zien. 18. g2 g4!
Dd8e8; verleidelijk was thans 19.
Pf5Xg7, Kg8Xg7; 20. Dd2—g5 resp. h2—
h4, doch de gevolgen zijn bijna niet te
berekenen.
19. Tfl—el c5—c4
20. Rd3—c2 b5—b4
Ietwat haastig, doch Zwart wil op den
Damevleugel iets bereiken voordat Wit
gereed is met de toebereidselen voor den
aanval op de andere zijde van het bord.
21. Rb2—d4 c4—c3
22. Dd2d3 Rc8d7?
(De voorkeur verdiende a7a6.)
23. Rd4Xa7 Tb8—a8
24. Ra7—e3 Rd7—b5
25. Dd3—dl Pa5—c4
26. Pf3d4 Pc4Xe3?
Beter was Rb5—d7 ten einde Pdl c6
te verhinderen.
27. TelXe3 Pg6—e5
28. Pd4—e6
Die twee witte paarden in de Zwarte
stelling zijn niet meer te verjagen..
28Tf8f7
29. f2f4! Pe5c4
30. Te3—h3! Rc7—b6
31. g4g5!
Dreigt 32. Th7: Kh7: 33. Dh5f resp. g6
31f«Xg5?
Nog beter was Rd7.
32. Ddl—h5
Zwart is verloren, het doet er niet meer
toe, wat hij ook speelt.
32.
g7—g6
Stand na 32.
g7g6
Ij§§
mm
J§ i
H
jU^
mm
H
i h
Er volgde nog:
33. Dh5Xg6fü
Een prachtig dameoffer.
33. h7Xg6
34. Pf5—h6f Kg8h8
35. Ph6Xf7f Kh8go
36. Pf7—h6f Kg8h8
37. PhSg4f Kh8g8
38. Pg4—f6t Kg8—f7
39. Th 3h7f Kf7Xf6
40. e4—e5f d6Xe5
Ook Pc4Xe5 helpt ook niet meer.
41. f4Xg5t.
Een zeer verrassend slot.
Aan de Dammers!
In onze vorige rubriek gaven wij ter op
lossing probleem 1493.
Stand.
Zw. 10 schr. op: 8/13, 20, 23, 25, 26.
W. 10 sch. pp: 27, 30, 32, 33, 34, 36, 37,
38, 45, 49.
Oplossing.
1. 27—22 1. 12—18
2. 32—27 2. 23—28??
(waarom mag dit niet?)
ziehier het vervolg:
3. 49—44 3. 28 50
4. 4540 4. 50 17
5. 37—31 5. 26 :37
6. 38—32 6. 37 28
7. 27—22 7. 18 :27
8. 30—24 8. 20 29
9. 34: 5!
Combinaties.
Toen de onderstaande positie was bereikt:
Zw. 13 sch. op: 3, 4, 6, 12, 13, 14, 16, 18
19, 21, 24, 25, 29.
W- 13 sch- °P; 27, 28, 32, 33, 38, 39, 40,
44/49.
speelde Fabre met wit:
1. 28—23 1. 19:37
2 40—34 2. 21 43
3. 34:23 3. 18 38
4 44—40 4. 43 34
5. 40 7! Mooi. Let op den bijzonderen
stand "an schijf 43.
De volgende stand is samengesteld door
den heer B. v. d. Graaf te Rotterdam
(„Duizend en Eén")
m
UI
M m m.
Zw. 10 sch. op: 7, 8, 15, 17, 22, 23, 27,
31, 36, 37.
W. 10 sch. op: 24, 25, 30, 33, 38, 30, 42,
43, 45, 46, 47.
Wit wint hier prachtig door:
1. 33—28 1. 22 :44
2. 4641 2. 37 39
3. 45—40 3. 44 35
4f 4742 4. 36 47
5. 38—32 5. 47 :20
6. 32 1 6. 35 24
7. 1:3! Let nu op den eindstand.
Zwart kan alleen spelen 2429 (wit
25 14), zw. 2933, wit 321, zw.
3339 en wit 2149. t
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1494 van A. Buquet (Fr.)
Zw. 14 sch. op: 2, 7, 8, 12, 13, 14, 17, 10,
22, 24, 25, 29, 30, 36.
W. 14 sch. op: 16, 21, 28, 38, 35, 06, 30,
40, 42, 43, 44, 46, 48, 49.
In onze volgende rubriek geven de
oplossing.
Onze Tweede Juni-Opgave.
Een lettergreep-puzzle.
De 17 bedoelde woorden waren de vol
gende:
1. bedoeïn
2. eland
3. tandenborstel
4. eiber (b. moest d zijn)
5. rietzodde
6. Hunsingoo
7. almagra
8. reorganisatie
9. dundoek
10. Gideon
11. ergdenkend
12. bietebauw
13. lobak
14. arrivisme
15. zaakbek
16. ernstig
17. Nederland.
De eerste en derde verticale rij geven
van boven naar beneden te lezen: „Beter
hard geblazen dan den mond gebrand."
Velen deden ons de oplossing dezer
puzzle toekomen met de mededeeling, dat
zy er met genoegen naar gezocht hadden.
Onze Nieuwe Opgave. (No. 3 der J«ni-
serie).
Een moeilik geval.
Wij schrijven op het getal: 1234567800.
Dit getal moet nu door onze puzzelaars
geschreven worden als het product van
twee getallen, die zoo weinig mogelijk van
elkaar verschillen-.
Om dit te vinden moet het hierboven
gegeven getal in factoren ontbonden wor
den. Wij zullen verder nog één aanwijzing
geven n.1. dat het getal ontbonden kan
worden in 6 factoren waarvan er twee
gelijk zijn.
Gevraagd worden dus de getallen a en b
als
a X b 1234567890 en het verschil
tusschen a en b zoo klein mogelijk is.
Oplossingen (2 p.) liefst zoo vroegtijdig
mogelijk, doch uiterlijk tot Vrijdag 25 Juni
12 uur aan den Puzzle Redacteur van de
Alkmaarsche Courant.
2.
Welke diernaam wordt met dezelfde
letters geschreven als het woord
koster?
Een kip eet eerder een mud haver op
dan een paard. Is dat waar?
Wie kan dit lezen?
P
P P
P P p
P P
P
Het is een vaatje zonder rand,
Met een buikje zonder band,
Als het valt, dan zegt het flap,
Als j' ziet, dan zeg je hap,
Als je-raadt, dan ben je knap.