DAGBLAD VOOB ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Chineesche minister van oorlog afgetreden.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Groote wervingsactie voor het
Chineesche leger.
Steun van Mohammedanen.
Nieuws in 't kort.
LKMAAR
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
flo. 185 Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeurs C. KRAK. Maandag 9 Augustus 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 9 Augustus.
De nationale vefdedigingsraad van China,
waarvan alle militaire leiders in China lid
zijn, heeft geconfereerd en met algemeene
stemmen als zijn meening te kennen gege
ven, dat de zienswijze van generaal Tsjang
Kai Sjek goed is! En die zienswijze is: alle
legers van China moeten tegenstand bieden
aan Japan, wanneer naar men verwacht
de onderhandelingspogingen schipbreuk
leiden.
Hoewel een officieele lezing omtrent de
besluiten van den Chineeschen verdedigings-
raad ontbreekt, blijkt uit een radio-rede,
welke de Christen-generaal Feng Joe Sjiang,
de bekende generaal uit den burgeroorlog
en thans vice-presiderit, heeft gehouden, en
waarin hij den toestand op het oogenblik als
zeer ernstig geschetst heeft.
Deze generaal voorspelde, naar United
Press seint, een Chineesche overwinning in
een Japansch-Chineeschen oorlog van lan
gen duur. In het verdere verloop van zijn
rede zeide Feng, dat de Chineesche regee
ring onder gééij voorwaarde Japansche
schendingen van het Chineesche grondgebied
en de souvereine rechten in Noord-China zal
dulden.
Wanneer de Japansche imperialisten, aldus
Feng Joe Sjiang, het door hen bezette Chi
neesche grondgebied niet onvoorwaardelijk
teruggeven, riskeeren zij onvermijdelijk een
strijd op leven en dood.
Stilstaande bij de militaire toebereidselen,
die in beide landen te constateeren vallen,
verklaarde de generaal ten slotte: Wanneer
Japan 29 divisies mobiliseert, dan is China
van zijn kant gereed 450 millioen menschen
te mobiliseeren.
Dat men ook te Tokio den toestand ern
stig acht, blijkt uit een telegram van Havas
uit de Japansche hoofdstad: de ministerraad
zal thans dagelijks bijeenkomen.
Verder meldde men uit Nanking aan de
„Nisji Nisji", dat de leden van de Japansche
ambassade en de militaire en maritieme at-
taché's den Japanschen gezant Kawagoe, die
zich op het oogenblik te Sjanghai bevindt,
hebben medegedeeld, dat het volgens hun
oordeel geen zin heeft, dat hij naar Nanking
doorreist Zij zijn van meening, dat de hui
dige situatie de mogelijkheid van een vreed
zame regeling langs den weg van diploma
tieke onderhandelingen uitsluit. De corres
pondent van het Japansche blad meent te
weten, dat Kawagoe zijn vertrek naar Nan
king dan ook heeft uitgesteld.
Een der leden der Spaansche regeering,
de Bask Irujo, heeft dezer dagen verklaard,
dat de republikeinsche regeering godsdienst
vrijheid wenscht. Hij heeft onlangs deze
kwestie in de zitting van den kabinetsraad
besproken en kan thans beginnen met het
geven van toestemming aan 14.000 katholieke
priesters en kloosterlingen, om in Spanje te
blijven.
Irujo hoopt ook spoedig tot de heropening
van de thans gesloten kerkgebouwen te kun
nen overgaan.
Nader verneemt United Press, dat een der
eerste resultaten van het besluit van den
kabinetsraad deze zal zijn, dat katholieken,
die in den tijd van den burgeroorlog zonder
assistentie van een priester in het huwelijk
getreden zijn, thans voor de kerk zullen
kunnen hertrouwen. Ook zal spoedig een
groot aantal katholieke kindertjes door de
priesters gedoopt kunnen worden, terwijl
voorts de geestelijkheid verlof zal worden
gegeven, de graven van particulieren en
soldaten, die voor het republikeinsche Spanje
gestorven zijn, in te zegenen. De correspon
dent van United Press verneemt, dat te Ma
drid, Barcelona, Valencia en andere steden
reeds een aantal priesters bovengenoemde
permissie ontvangen heeft.
Van regeeringszijde geeft men te kennen,
dat „generaal Franco zich er niet langer op
kan beroepen, de verdediger des geloofs te
zijn", wanneer alle Spanjaarden, die religieus
gezind zijn voortaan alle sacramenten van
de katholieke kerk kunnen ontvangen.
De heropening van de kerken zal slechts
geleidelijk geschieden, daar verscheidene
kerkgebouwen op het oogenblik als opslag
plaatsen dienen. Te Valencia zou de eerste
hoogmis op Zondag 15 Augustus, het feest
van Maria Hemelvaart, worden opgedragen.
Uit Sjanghai wordt aan Domei ge
meld, dat de Chineesche minister van
oorlog, generaal Ho Jing-tsjin, zijn ont
slag heeft genomen. Zijn ontslag werd
direct aanvaard. Als zijn vervanger is
de onder-minister van oorlog, generaal
Tsjen Tsjeng, benoemd.
De regeering te Nanking heeft op groote
schaal een wervingsactie voor het leger in
gezet, geldende voor mannen tusschen 18
en 45 jaar. In manifesten wijzen de autori
teiten er op, dat China met een leger van
veertig millioen man iederen vijand kan
terugdrijven en zij verklaren verder, dat de
mannen, die zich aan hun plicht trachten te
onttrekken, streng gestraft zullen worden.
Krachtens de wet op den militairen dienst
plicht maakt de regeering een begin met het
onder de wapens roepen van de mannen
tusschen 20 en 25 jaar.
Uit Nanking wordt vernomen, dat de in
China wonende Mohammedanen een comité
hebben gevormd tot het steunen van het
verzet tegen den buitenlandschen aanvaller.
Zij hebben besloten een beroep op de Mo
hammedanen der geheele wereld te doen en
de toepassing ven sancties tegen den aanval
ler te eischen.
Minister-president Konoje
toestand zeer ernstig.
acht
Uit Tokio wordt gemeld, dat minister
president Konoje tegenover de pers heeft
verklaard, dat de toestand bijzonder ernstig
is. De regeering is vastbesloten alle ver-
eischte maatregelen te nemen.
De bijzondere zitting van den Landdag is
Zondagochtend gesloten. De tweede aanvul
lende begrooting van 420 millioen yen, is
door den senaat goedgekeurd. De senaat
heeft verder een motie aangenomen, waarin
er bij de regeering op wordt aangedrongen,
dat zij alles in het werk zal stellen om een
duurzamen vrede in Oost-Azië te verzeke
ren, door zich te keeren tegen de anti-Ja-
pansche agitatie in China.
De Japansche autoriteiten ontkennen, dat
zij de Japansche concessie te Hankau aan
de Chineesche autoriteiten zouden hebben
overgedragen. Domei meldt in dit verband
dat het Japansche consulaat te Hankou den
Chineezen verzocht heeft den Japanschen
eigendom te waarborgen. De ontruiming ge
schiedt uit vrees voor Chineesche aanvallen.
De Japansche ambassadeur, te Nanking,
Kawagne, is te Sjanghai aangekomen.
Toestand in Hankau verscherpt
Volgens een mededeeling van de Jap. admi
raliteit is de toestand in Hankau verscherpt.
Chineesche troepen hebben de Japansche
concessie omsingeld. De plaatselijke Chinee-
sche autoriteiten hebben hét verkeer tus-
schen deze concessie en de Chineesche
districten gesloten. De Japansche marine
autoriteiten gaan voort met de voorbereidin
gen tot verdere verdediging. Verscheidene
Chineezen zijn terechtgesteld, omdat zij, on
danks het verbod, met Japanners zaken heb
ben gedaan. De Japansche regéering is voor
nemens uitzonderingsmaatregelen vast te
stellen voor de koopvaardijschepen, gelijk
aan dié welke in den wereldoorlog golden
De aanval op het Sovjet-consulaat
te Tientsin.
Volgens een bericht uit Peiping heeft de
secretaris der Japansche ambassade, Sima,
den consul-generaal van Sovjet-Rusland,
Spilwanek, die tevens 'aan de ambassade te
Peiping verbonden is, een bezoek gebracht
en zijn leedwezen uitgedrukt over den over
val op het Sovjet-Russisch consulaat-gene
raal te Tientsin. Hij verklaarde dezen over
val hierdoor, dat de Japansche troepen te
Tientsin op het oogenblik, dat deze ge
schiedde, tengevolge van hun geringe aantal
niet in staat waren de orde in dat gedeelte
der stad, waar zich het Sovjet-Russische
consulaat-generaal bevindt, te handhaven.
De Japansche consul te Tientsin heeft offi
cieel den deken van het consulaire korps te
Tientsin evenals den vice-consul van Sovjet-
Rusland Smirnow ervan in kennis gesteld,
dat de Japansche militaire autoriteiten alle
noodzakelijke maatregelen tot bescherming
van het Sovjet-Russische consulaat-gene
raal nemen.
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
Honderdvijftien arrestaties te Dahlem.
Gisteravond zijn te Dahlem honderd
vijftien personen gearresteerd in ver
band met een demonstratie ten gunste
van gearresteerde predikanten.
Verscheidene honderden mannen en vrou
wen verzamelden zich voor de kerk te
Dahlem, teneinde een aangekondigden bij
zonderen kerkdienst voor de gearresteerde
predikanten bij te wonen. Toen zij de kerk
gesloten vonden en vernamen, dat de dienst
was afgelast, trokken zij naar de pastorie,
waar zij trachtten bijeen te komen. Vlug
schriften, die werden uitgegeven, en betrek
king hadden op den kerkstrijd, werden door
de politie in beslag genomen. Vervolge- s
kwamen met vrachtauto's leden der geheime
staatspolitie, die zich onder de menigte be
gaven, mannen en vrouwen arresteerden en
deze in de vrachtauto's deden plaats nemen.
De gearresteerden werden naar het hoofd
kwartier der geheime staatspolitie overge
bracht teneinde aldaar te worden onder
vraagd. 75 mannen en 40 vrouwen zijn voor
het onderzoek vastgehouden.
Thans 64 dominees in.arrest.
Ds. Messow, die gisteren in Dahlem heeft
gepreekt, waar hij ds. Niemoeller en ds. Hil-
debrand verving, heeft van den kansel me
degedeeld, dat zich thans 64 protestantsche
dominees in Duitschland in arrest bevinden.
Aan het einde van de preek deelde ds. Mes
sow mede, dat in Thuringen en Brandenburg
nieuwe arrestaties waren gedaan. Toen
voorlezing was gedaan van de lijst der zich
in arrest bevindende dominee's werden door
de overvole kerk gebeden voor hen gezegd.
DR. COLIJN ANTWOORDT CORDELL
HULL.
Nederland bereid tot medewerking
aan verbetering internationale toe
standen.
Onze minister-president, de heer
Colijn, heeft thans geantwoord op het
bekende „statement' van den Ameri-
kaanschen minister van Buitenlandsche
Zaken, Cordell Huil.
De minister-president zegt met groote
belangstelling kennis te hebben genomen
van de verklaring van den heer Cordell
Huil van 16 Juli jJ. Dr. Colijn is zeer ge
troffen door de gelukkige bewoording van
dit vademecum voor al wie het goed meent
met de toekomst van het menschdom en er
is in deze verklaring geen enkel punt, dat
niet een element vormt van Nederland's
traditioneele politiek.
De verklaring lijkt in het bijzonder van
belang, aangezien zij noch uitsluitend be
staande belangen, noch gerechtvaardigde
aspiraties steunt, doch een gelukkigen mid
denweg inslaat tusschen den eerbied wel
ken men verplicht is jegens gevestigde
rechten en de oplettendheid welke ieder
staatsman dien hoogen naam waardig,
verschuldigd is aan nieuwe krachten, werk
zaam op internationaal terrein.
De heer Huil heeft de wereld gewezen
op een aantal gewichtige problemen van
dringenden aard, waarvan het probleem
der ontwapening met zijn menigvuldige
consequenties op economisch zoowel als op
politiek terrein wel het meest urgent lijkt.
Dr. Colijn is er eveneens diep van
overtuigd, dat de internationale orga
nisatie niet lang meer ongewijzigd kan
blijven, zonder de toekomst ernstig in
gevaar te brengen en hij is er zeker
van dat Nederland te allen tijde ge
reed zal staan en zich gelukkig zal
prijzen om metterdaad mede te werken
aan de verbetering van de bestaande
toestanden.
Zijn verwachtingen zijn gelegen in de
bekwaamheden van hen, bekleed met het
gezag om de beginselen, vervat in de ver
klaring van den heer Huil, te verwezenlij
ken, ten einde practische resultaten te ver
krijgen en hij zou zich gelukkig prijzen
tot dat doel actief te kunnen medewerken.
De andere antwoorden.
Tot dusverre hebben 37 landen geant
woord op den oproep van minister Huil
voor handhaving van den vrede en herstel
van de welvaart der wereld door militaire
en economische ontwapening.
Met leedwezen merkt men op, dat Ber
lijn, Rome, Tokio, Nanking, en Valencia
niet geantwoord hebben. Alle antwoorden
verklaren het met de groote lijnen van de
opvatting van Huil eens te zijn.
Van groote sympathie met die opvatting
getuigen vooral de antwoorden van Parijs,
Moskou en alle Zuid-Amerikaansche re
geeringen.
Bulgarije en Hongarije verklaren her
ziening der vredesverdragen noodzakelijk
te achten.
DE VERWIJDERING VAN DRIE
DUITSCHE JOURNALISTEN.
Naar aanleiding van het bericht, volgens
hetwelk drie Duitsche journalisten aanzeg
ging hebben gekregen, Engeland te verla
ten, nerneemt het Duitsche nieuwsbureau
dat er van de zijde der Duitsche regeering
geen geheim van gemaakt wordt, dat zij
door de Britsche maatregelen zeer pijnlijk
is getroffen.
Daar de Britsche regeering, aldus het
Duitsche bureau, heeft getoond op het
standpunt te staan, dat het verblijf der
desbetreffende personen in het belang der
DuitschEngel'sche betrekkingen onge-
wenscht moet worden geacht, zal van den
kant van Duitschland begrijpelijkerwijze
eveneens in overeenstemming met dat
standpunt gehandeld worden.
De Engelsche onvriendelijkheid?
De persdienst „Graf Reischach", leveran
cier van de groote nationaal-socialistische
gouwbladen, schrijft naar aanleiding van
de uitzetting van zijn beide vertegenwoor
digers te Londen, dat de houding der Brit
sche regeering slechts als een bewuste en
bedoelde onvriendelijkheid tegenover de
Duitsche pers kan worden opgevat. De per
soon en de arbeid van dr. von Langen, die
vier weken als leider van het bureau te
Londen werkzaam is, geven niet de gering
ste aanleiding voor de bruuske wijze, waar
op aan zijn werk een einde is gemaakt, al
dus de persdienst. De Britsche methode
doet concludeeren, dat een artikel van Ma
dame Tabouis in de „Oeuvre", vol ver-
draaingen en laster tegen den persoon van
von Langen in verband met zijn vroegere
werkzaamheden als plaatselijk groepleider
te Rome, tot de documenten der Britsche
autoriteiten behoort.
CONGRES VAN HET POOLSCHE
LEGIOEN TE KRAKAU.
Toespraak van Rydz Smigly.
Gisterochtend is te Krakau in tegenwoor
digheid van de leden der Poolsche regee
ring en den leider van de nationale unie
het congres van de leden van het Poolsche
legioen geopend. Maarschalk Rydz Smigly
hield een toespraak, waarin hij zeide, dat
het leger een sterke macht moet zijn in de
ijzeren vuist van een sterke regeering.
Verder bracht de maarschalk hulde aan de
nagedachtenis van maarschalk Pilsoedski.
Vervolgens deed hij een beroep op de aan
wezigen aaneengesloten te blijven. Polen
leeft op het oogenblik nog in een begin
stadium te midden van volkeren, die hun
zelfstandigheid nooit hebben verloren. Om
dit stadium te boven te komen ziet de
maarschalk de volgende middelen:
Een sterk leger, dat de veiligheid van
Polen waarborgt, krachtig handhaven van
de binnenlandsche orde en rust, het vor
men van een groep mannen, die vooreen
sterk Polen willen blijven werken.
Tenslotte deed spreker nog een beroep
op zijn toehoorders eensgezind te blijven.
DE KERKKWESTIE IN ZUID SLAVIE.
Verklaring van Synode voorge
lezen.
Zondagochtend is in de overvolle kerken
van Belgrado het besluit van de orthodoxe
synode voorgelezen, waarbij de zaak van
negen leden der regeering en een twintig
tal kamerleden van het district Belgrado
naar de kerkelijke rechtbank wordt verwe
zen en waarbij genoemden van hun rechten
en eererechten in de kerk vervallen worden
verklaard totdat de kerkelijke rechtbank
uitspraak zal hebben gedaan.
De lijst met namen, welke te Belgrado
werd voorgelezen, begon met den minister
president Milan Stojadinowitsj en eindigde
met diens broeder, Dragomir, het kamerlid.
Gelijke lijsten werden voorgelezen in
alle kerken, waar dit de vorige week niet
was geschied.
JAPANSCH BLAD VERWACHT
HALF AUGUSTUS CHINA'S OORLOGS
VERKLARING.
De correspondent te Nanking van het blad
„Asahi Sjimboen" schrijft, dat het aan de
Nanking-regeering geweten moet worden,
dat de betrekkingen tusschen China en Ja
pan zijn vastgeloopen Tsjang Kai Sjek en
Wang Tsjing Weim kenden wel de kracht
van Japan en waren daarom niet voorne
mens den toestand te verscherpen, maar
Wang Tsjoeng Hoei, de minister van buiten
landsche zaken, heeft de mogelijke ontwik
keling van het incident van Loekautsjau,
waaraan hij geen beteekenis hechtte, niet in
gezien. Dit gevoegd bij de toenemende anti-
Japansche houding der Chineesche militai
ren en staatslieden, is oorzaak geweest, dat
de centrale regeering Japan's waarschuwing
in den wind sloeg, en hiermede den toestand
nog erger maakte. Toen Tsjang Kai Sjek uit
Koeling naar Nanking terugkeerde, vond hij
de regeering gesplitst in een oorlogspartij en
een groep gematigden. De laatsten vertegen
woordigden de finantieele kringen en dezen
wenschten een botsing met Japan te vermij
den. Tsjang Kai Sjek echter helde over naar
de oorlogspartij en verklaarde op 19 Juli
vastbesloten te zijn aan Japan weerstand te
bieden. Buitenlandsche waarnemers geloo-
ven, dat Koengni, de minister van financiën,
blijkbaar uit Londen bij Tsjang Kai Sjek
heeft aangedrongen op een minnelijke schik
king met Japan, terwijl ook de Chineesche
diplomatieke vertegenwoordigers in het bui
tenland hun stem schijnen te hebben laten
hooren. De correspondent meent, dat Tsjang
Kai Sjek nu echter te ver is gegaan om nog
terug te krabbelen. Alle buitenlandsche
waarnemers gelooven dat, met het oog op
het voortrukken der centrale Chineesche
troepen naar het Noorden, een botsing waar
schijnlijk niet vermeden kan worden. Chi-
na's oorlogsverklaring, of verbreking der
diplomatiek betrekkingen met Japan zal
waarschijnlijk half Augustus tot een feit
worden.
Vierling geboren. - In het dorpje Thet-
ford in Suffolk in Engeland, heeft de vrouw
van een arbeider het leven geschonken
aan een vierling. Moeder en kinderen ma
ken het uitstekend. Van alle zijden worden
gelukwenschen ontvangen.
Vier dooden bij auto-ongeluk. - Giste
ren is een militaire vrachtauto met zestien
inzittenden bij het inhalen van een ander
voertuig in een bocht op een verkeersweg
bij Praag omgeslagen. Acht personen wer
den zwaar en vier licht gewond. Van de
zwaargewonden zijn er vier in het zieken
huis overleden. De toestand van twee der
zwaargewonden is ernstig.
Paus zinspeelt op kerkstrijd in
Duitschland. - In een rede, gehouden voor
Belgische onderwijzers, zeide de Paus te
Gastel Gandolfo o.a.: „Wee den landen,
waar de christelijke instellingen verwaar
loosd of bestreden worden, zooals zij helaas
in een land in Europa worden bestreden.
Wij zijn geen profeten van het kwade,
doch wij zien de toekomst duidelijk genoeg
om te weten, wat onvermijdelijk het lot
van zulk een land moet zijn".
Het lijdt geen twijfel of deze verklaring
heeft betrekking op Duitschland.
Hertog en hertogin van Kent verlaten
Polen. - De hertog en hertogin van Kent
zijn na een verblijf van acht dagen in Po
len per auto uit Kattowitz vertrokken op
weg naar Weenen. Vandaar zullen zij zich
naar Belgrado begeven, waar zij een be
zoek zullen brengen aan prins-regent Paul,
den zwager van de hertogin van Kent.
Nieuwe aanslagen in Palestina. - Dat
de spanning in Palestina voortduurt, blijkt
uit een nieuwe serie op zichzelf staande
aanslagen. Een Engelsche politieagent is
van zijn wapens beroofd, terwijl een lid
der geheime politie ernstig gewond is. Te
Jaffra heeft een groep ge wapenden een
aanval gedaan op het huis van den advo
caat Iman Ragnes, met het gevolg, dat diens
zuster en neef gedood werden.
De „zuivering" in de Sovjet Unie. -
Wederom zijn verschillende personen te
Moskou aangeklaagd als volksvijanden en
trotskisten en in verband hiermede ge
arresteerd, o.a. de president der republiek
Abkhazian in den Kaukasus.
Lichte aardbeving in Calabrie. - In de
omgeving van Reggio en Potenza in Cala
brie in Italië, heeft men een min of meer
zware aardschok gevoeld, welke echter
geen slachtoffers maakte en geen mate-
riëele schade aanrichtte.
Treinontsporing te Brugge. - Zater
dagmiddag is de trein Brussel—Oostende
bij het binnenkomen van het station te
Brugge ontspoord. Locomotief en tender
sloegen om. De stoker werd ernstig gewond
terwijl de machinist en een vijftiental rei
zigers lichte verwondingen opliepen. Het
treinverkeer ondervindt geen storing.
Zes personen omgekomen bij een
scheepsongeval. - Aan het strand van Den-
neville nabij Garteret in Frankrijk is een
bootje met acht personen, waarvan vijf
kinderen, door den stroom meegevoerd en
omgeslagen. Zes inzittenden zijn om het
leven gekomen. Twee anderen een meisje
van acht en een jongetje konden gered
worden.
Aardbeving veroorzaakt ernstige scha
de in Z.W. Sjantoeng. - De aardbeving, die
zich verleden week voordeed heeft in
Ho-Tsje in zuidwest Sjantoeng ernstige
verwoestingen aangericht. De geheele stad
werd vernield. Ook in omliggende streken
werd groote schade veroorzaakt. De muren-
van Toengo stortten gedeeltelijk in. De
aarbeving heeft ook talrijke menschen-
levens geëischt, ook in Toeng-Ping en
Tsi-Ning. Het aantal slachtoffers is nog
niet bekend.
Brug ingestort. - Tijdens de illumina
tie van de oevers van de Murg (Duitsch
land) ter gelegenheid van het vaderland-
sche feest is een brug ingestort, waarop
een groote menschenmenigte plaats had ge
nomen. Twintig personen werden gewond,
waarvan vijf zwaar.
