DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Zal China algeheel mobiliseeren? £uchtuaact No. 189 Dit nummer bestaat uit twee bladen. 139e Jaargang De algemeene toestand. De stad Nankau door Japansche troepen bezet. De strijd om Sjanghai ontbrand. Chefs generalen staf en luchtvloot in Irak vermoord Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURA Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTEEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeur; c. KRAK. Vrijdag 13 Augustus 1937 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 13 Augustus. De tijden zijn veranderd! Tegenwoordig zijn Midden-Europa en Spanje de streken die de meeste onrust veroorzaken, terwijl vroeger - vóór 1914 - voortdurend de Bal kan het broednest van politieke intriges was. En slechts een enkelen keer vraagt die Balkan nog de aandacht. Soms is het Grie kenland, dat onrustig is (al heeft men sinds den dood van Venizelos vrijwel niets meer van dit land gehoord), soms ook vraagt Al banië nog even onze attentie, maar overi gens is de Balkan een heel rustige uithoek van Europa geworden en het valt moeilijk te gelooven, dat daar binnen afzienbaren tijd iets zal gebeuren, waardoor de vrede van Europa in gevaar zou komen. En toch moeten we het vandaag over dien Balkan even hebben en wel speciaal over Bulgarije, waar nog alles rustig is, maar waar de toekomst onzeker blijft. Sedert Mei 1934 leven de Bulgaren onder een dictatuur-achtig regime. Zij hebben sindsdien op politiek gebied verschillende veranderingen gezien. In 1934 was alle macht in handen van de zoogenaamde mili taire liga, die de rechten des konings be knotte. Thans echter heerscht wederom de koning, die regeert met een kabinet, dat alleen aan hem verantwoording verschul digd is. Parlement, partijen, Macedonische orga nisaties, communistische cellen, enz., alles is opgeheven en verboden. Het is echter niet zooals in Griekenland, waar alle vooraan staande politici achter elkander stierven, zoodat dictator Metaxas het gemakkelijk had. In Bulgarije verheugen alle oude poli tici zich in een goede gezondheid en zij zijn niet van plan, zich als oud roest te laten be handelen. Bij de gemeenteraadsverkiezin gen in Maart j.L leden de vroegere partij leiders weliswaar een nederlaag, doch van een regeeringsoverwinning kon men even min spreken en dit gaf den democraten weer moed. De oude partijen zijn niet dood, al mogen zij niets meer van zich laten hooren. Het is echter moeilijk na te gaan, in hoe verre ze alle nog bestaan, want algemeene verkiezingen worden niet meer gehouden en bovendien heeft een strenge censuur de vrye meeningsuiting onmogelijk gemaakt. Tal van gewezen partijleiders werken in stilte aan de verwezenlijking van hun oude idealen. Rondom figuren als Malinoff en Moesjanoff scharen zich nog steeds groepen en groepjes democraten. De ex-minister van buitenlandsche zaken, Boeroff, schijnt wei nig energie meer te bezitten. Alexander Zankoff, die verleden jaar teleurgesteld uit Duitschland naar Bulgarije terugkeerde, is thans democratischer dan ooit en zijn natio- naal-socialistisch georiënteerde partij komt op steeds losser schroeven te staan. Groo- ter macht dan de andere opgeheven par tijen schijnen de agrariërs te hebben, aan wier hoofd ex-minister Gitsjeff staat. Ver leden week werd deze Gitsjeff, toen hij van een buitenlandsche reis terugkeerde, op het station van Sofia gearresteerd. De reden van zijn aanhouding wordt nog geheim gehouden. Hij was de man die zich ten doel stelde, alle partijen in Bulgarije tot één party te vereenigen. Den meesten partijen ontbreekt een goede chef, die zijn aanhangers in de hand heeft. Evenzeer is er gebrek aan jonge menschen. Er is onder de jongelui in Bulgarije niet één, die dermate uitblinkt, dat men zou kunnen zeggen: „Dat is een geboren leider". De Bulgaarsche jeugd schuwt de politiek, maar zij is zeer onberekenbaar. Het huidige regiem is tamelijk mat en deze omstandigheid houdt het Bulgaarsche volk rustig. Het leger is niet meer zoo poli tiek gericht als eenige jaren geleden en dit is in Bulgarije altijd een goed ding, want er is niets, waaraan het volk meer hekel heeft dan aan officieren, die aan politiek doen. Het kabinet-Kiosseiwanoff steunt niet op het leger doch alleen op koning Boris, die geen dictator is doch een man, wiens demo cratische gevoelens boven allen twijfel ver heven zijn. Men kan duidelijk aan koning Boris merken, dat hij moeite doet, uit de politieke perikelen te geraken. De militaire liga, die nog steeds bestaat al heeft ze dan weinig meer te zeggen vindt, dat hij zijn beloften niet nakomt en dat hij te veel weifelt. Hij is, volgens haar, niet genoeg dictator. Zijn populariteit is in de aller laatste jaren iets minder geworden. Slechts de geboorte van een kroonprins heeft haar weer doen stijgen. Bij den doop van het koningskind waren, ten teeken van de een dracht des volks alle oud-ministers tegen woordig. De amnestie heeft de gemoederen gekalmeerd, ofschoon men het betreurt, dat nog steeds 650 personen wegens publieke vergrijpen in de gevangenis verblijf houden. De koning vermijdt angstvallig, de nieuwe grondwet uit te werken en parlementsver kiezingen uit te schrijven. Het is de vraag, of de vroegere partijen nog zoolauig geduld Willen hebben. De toekomst is zeer onzeker. Gistermorgen hebben zich op drie of vier plaatsen in de Noordelijke zóne van de internationale concessie te Shanghai schermutselingen voorgedaan, doch de voornaamste strijdkrachten zijn kalm gebleven. Het kwam tot een treffen tusschen een Chineesche mitrailleur post en een handvol Japansche mari niers. Elk der partijen beweert, dat de andere het vuur geopend heeft, en de Japanners voegen hieraan toe, dat zij de mitrailleurpost het zwijgen hebben opgelegd. Na de verklaring der Chineezen, dat zij de onschendbaarheid van de internationale concessie niet meer zullen kunnen hand haven, zijn de Britsche, Fransche, Ameri- kaansche en andere buitenlandsche strijd krachten gemobiliseerd en heeft men aan de Noordzijde der concessie barricaden op gericht. Uit Hongkong meldt Reuter, dat het daar gestationneerde bataljon Britsche troepen zich gereed maakt om onmiddellijk naar Shanghai scheep te gaan. De aandacht geconcentreerd op Sjanghai. De oogen van geheel China zijn thans ge richt op Sjanghai, waar, naar men gelooft, belangrijke vijandelijkheden onvermijdelijk zijn geworden. Ondanks allen goeden wil kan China niet de evacuatie van de veiligheidspolitie uit Sjanghai en het slechte onder verdedigings werken aanvaarden als deel van de regeling van het incident van Hoeng Jau. De jongste aankomst van Japansche oor logsschepen te Sjanghai en de aanhoudende berichten, dat Japan per schip troepen naar Sjanghai op weg heeft, hebben de Chinee sche regeering er toe gebracht haar politiek ten aanzien van Sjanghai geheel te wijzi gen. Meer en meer wint de meening veld, dat China het moede is, steeds opnieuw getrapt te worden, wanneer zulks de Japansche mi litairen behaagt. De Chineesche regeering heeft gister haar bureaux overgebracht naar Ming Hong. China en Japan zouden gelijkluidende nota's hebben ontvangen van Groot-Brit- tannië, de Vereenigde Staten, Frankrijk, Duitschland en Italië, met den raad vijan delijkheden te vermijden. China is evenwel verplicht maatregelen tot zelfverdediging te nemen. Algemeene mobilisatie te ver wachten. Officieel wordt verklaard, dat een wetsontwerp tot algemeene mobilisatie begin volgende week zal worden voor gelegd aan de voltallige zitting van den wetgevenden Yoean. „Het geduld van China is tot het uiterste op de proef gesteld", verklaarde de woordvoerder van het Chineesche ministerie van Buitenlandsche Zaken. „China kan niets anders doen dan tot eigen verdediging handelen. De verant woordelijkheid voor de toekomstige ge beurtenissen moet Japan worden aan gerekend. Ernstige ongerustheid te Nanking. Te Nanking volgt men in de grootste spanning den loop der gebeurtenissen te Sjanghai. Men gelooft, dat vijandelijkheden op grooten schaal daar niet meer te voor komen zijn. Hcewel China zeker tot con cessies bereid is en tot dusverre veel goe den wil getoond heeft, kan het zich; naar men te Nanking uiteenzet, onmogelijk ver- eenigen met de verwijdering van de politie en de wachtposten uit de stad, evenmin als met de vernietiging van de tot dusverre aangelegde verdedigingswerken, gelijk de Japanners eischen voor een regeling van het incident van Hoengjao. De aankomst van een aantal Japansche oorlogsschepen te Sjanghai en de ontscheping van een groot Het Eulgaarsche volk is heftig en gepas- sionneerd. Er schuilen ongekende driften en krachten in. Het is te hopen, dat koning Boris er in zal slagen, een weg te vinden, die Bulgarije uit de politieke moeilijkheden leidt naar een periode van evenwicht. aantal Japansche landingstroepen nood' zaken de regeering te Nanking haar politiek met betrekking tot het incident van Sjanghai te wijzigen. De openbare meening in China begint het moede te worden, dag na dag naar het believen van de Japansche militairen de voetveeg van deze militairen te worden. De bureaux van de regeering te Sjanghai zijn gisteren verplaatst naar Ming- hong, dat wil zeggen, zoo ver mogelijk van het Japansche hoofdkwartier vandaan. Ook uit Tokio meldt men,dat de toestand te Sjanghai mogelijk binnenkort een nood lottige wending zal nemen, tenzij de Chi neesche regeering de wapenstilstandsover eenkomst van 1932 in acht neemt en de uit dagende bewegingen der Chineesche mili tairen, overeenkomstig de stappen der Ja pansche diplomatieke en vlootautoriteiten te Sjanghai en Nanking, verbiedt. Uit Sjang hai wordt uit Japansche bron gemeld, dat Chineesche geregelde troepen sinds gister ochtend de districten Woesoeng en Pausjan binnentrekken, welke de Chineesche troe pen krachtens de wapenstilstandsovereen komst niet mogen betreden. Het passagiers- en goederenverkeer op de spoorlijn van Sjanghai naar Nanking is gestaakt. Er worden uitsluitend troepen vervoerd. Zeven Japansche destroyers zijn na het aan land zetten van het landingscorps weer uit Sjanghai vertrokken. Zij voeren naar de reede van Woesoeng, waar ook een vlieg tuigmoederschip zou liggen. Intusschen zijn nog vjjf Japansche torpedobootjagers te Sjanghai aangekomen. Zij hebben troepen ontscheept. Burgemeester verwerpt den Japanschen eisch. De burgemeester van groot-Sjanghai, Joei, heeft den eisch der gemengde wapen stilstandscommissie betreffende het terug trekken van de 88ste divisie uit het gebied van Sjanghai afgewezen, omdat hij van meening is, dat deze eisch gericht moet worden tot Nanking langs den gewonen diplomatieken weg. Burgemeester Joei heeft verder een bood schap gericht aan de bevolking van Sjanghai, haar kalmte bewaren en vertrouwen te heb ben in de Chineesche autoriteiten. Joei zeide de aankomst van de Japansche oor logsschepen en de ontscheping van landings troepen te betreuren, vooral omdat China in beginsel had toegestemd in een regeling van het incident van Hoengjao langs diploma tieken weg. Het gemeentebestuur van Sjanghai heeft haar bureaux verplaatst naar Kiangwang binnen de Fransche concessie, De Japanners leggen met bekwamen spoed een vliegveld aan ten Oosten van de inter nationale concessie, zooals zij dat in 1932 eveneens gedaan hebben. De spanning neemt voortdurend toe en de geruchten over het openen der vijandelijkheden door de Ja panners maken dat de paniekstemming in de Chineesche wijken steeds wilder toonee- len doet ontstaan. Gisteren is een algemeene vlucht uit het Noordelijke deel van de stad begonnen. Het internationaal vrijwilligers corps te Sjanghai gemobiliseerd. Het internationale vrijwilligerscorps en de Britsche en Amerikaansche troepen te Sjang hai hebben order gekregen zich gereed te houden met het oog op alle gebeurlijkheden. De opperbevelhebbers der buitenlandsche strijdkrachten, met uitzondering van de Ja panners, hebben een gemengde verdedi gingscommissie gevormd en besloten een gemeenschappelijk front te vormen voor ernstige gevallen. De Japanners heben het bestuur der Fransche concessie gevraagd of zij den Ja panschen strijdkrachten doortocht door de Fransche nederzetting zouden toestaan in geval Chineesche tróepen van het zuiden af zouden oprukken. De Franschen hebben deze vraag ontkennend beantwoord en zij hebben ter versterking van hun garnizoen troepen uit Saigon gerequireerd. De Ame rikanen hebben een regiment uit Manilla verscheept. De Britsche consul-generaal heeft de Britsche onderdanen opgeroepen hun wo ningen, voor zoover zij aan de naar het westen loopende Hoengjaustraat liggen, te ontruimen. Mogelijkheid van het offensief. Waarnemers te Sjanghai vragen zich af of de Japanners niet hun operaties van 1932 zullen hervatten door de volkrijke wijk van Tsjapei aan te vallen, te beginnen bij de in ternationale concessie, dan wel of zij er de voorkeur aan zullen geven onmiddelijk be langrijke contingenten aan land te zetten pp den oever van de Jangtse ten Noorden van Sjanghai. In 1932 dwong deze laatste manoeuvre de verdedigers van Tsjapei en Kianggoewan terug te trekken. De aanwe zigheid van verscheidene Japansche oor logsschepen bij de monding van de Jangtse schijnt de laatste veronderstelling te ver sterken. In Chineesche militaire kringen verwacht men 'n groot Japansch offensief in 't Noorden in drie richtingen, n.1. langs de spoorlijn PeipingSoeijoean, Peiping Hankau en TientsinPoekjoe. Sommigen verwachten dit offensief op 15 Augustus. De strijd bij Nankau Uit Japansche bron wordt te Tientsin ver nomen, dat gisteren den geheelen middag gestreden is om het bezit van de passen bij Nankau. Nadat des morgens het station en de stad door de Japanners bezet waren, trachtte de linkervleugel een omtrekkende beweging te maken, terwijl de rechtervleu gel bleef aanvallen. De Japansche militaire deskundigen zijn van meening, dat het zeer moeilijk zal zijn de Chineezen uit de drie bekende passen te verdrijven. Bovendien hebben de Chineezen zich verschanst op de heuvels tusschen den spoorweg Peiping Soeijoean en den Grooten muur. In de pro vincie Tsjahar bevinden zich in het geheel vier Chineesche divisies. Indien deze troe pen werkelijk voornemens zouden zijn Sjoeyoengkwan te behouden, zou het tot hevige gevechten komen. Nankau door Japansche troepen bezet. Uit Nankau wordt gemeM, dat deze stad thans bezet is door door troepen van het Japansche garnizoen. Chineesche troepen zijn naar Sjoe Yoeng Kwan, een van de drie z.g. grenspoorten, gevucht. In de provincie Sjahair bevinden zich in het geheel vier Chineesche divisies. Indien deze troepen werkelijk voornemens zouden zijn Sjoe Yoeng Kwan te behouden, zou het tot he vige gevechten kunnen komen. Naar verluidt door politieke tegen standers. De chef van den Irakschen generalen staf Berkr Sidki en de chef van de Irak- sche luchtvloot, Mohammed Ali Jawaud. zijn gisteravond in Mosoel vermoord, naar verluidt, door politieke tegenstanders. Bekr Sidki en zijn gevolg waren op reis naar Ankara om de Turksche manoeuvres by te wonen. Zij waren voornemens in aansluiting op deze manoeuvres gevolg te geven aan een uitnoodiging van den Duit- schen generalen staf voor een bezoek aan Duitschland, teneinde ook daar de herfst- manoeuvres mee te maken. Het stoffelijk overschot van Bekr Sidki en Mahommed Jawaud, dat gisteren met een specialen trein naar Bagdad gebracht was, is vanmorgen begraven. De geheele regeering en het diplomatieke corps waren bij de plechtigheid tegenwoordig. Enkele bijzonderheden. Omtrent den moord worden nog de vol gende bijzonderheden gemeld: Bekr Sidki was gisteren naar Mosoel gekomen om het militaire vliegveld te be zoeken. Plotseling legde een op wacht staand soldaat op den officier aan: door drie schoten werd Bekr Sidki getroffen. Door twee schoten werd de chef der lucht macht, die Bekr met zijn lichaam v»ilde beschermen, gedood. Slechts met moeite kónden de officieren van het gevolg en de politie verhinderen dat de soldaten den dader lynchten. Rustig in het land. Het is volkomen rustig in het land: de regeering beheerscht den toestand. Niet temin zijn in de hoofdstad militaire voor zorgsmaatregelen genomen. De minister president, Soeleiman, heeft den geheelen nacht met de andere leden der regeering beraadslaagd over maatregelen tegen mo gelijke onlusten. Over de genomen beslui ten zijn echter geen bijzonderheden bekend. De garnizoenen van Mosoel, Kirkoek en Basrah hebben de regeering telegrammen van trouwbetuiging doen toekomen. Hevige brand te Cairo. - Reuter meldde gisteravond laat uit Cairo, dat in de Moeski- wijk een geweldige brand is uitgebroken. (De Moeski is een nauwe straat, die leidt naar het centrum van de Arabische stad). Duizenden kijkers hebben alle toegangs wegen tot de Moeski-wijk versperd. De heele brandweer van Cairo is in touw om de vlammen te blusschen, wat met enorme moeilijkheden gepaard gaat in verband met de nauwheid van de straten. Men wist tijdens het binnenkomen van de eerste be richten nog niet of er ook menschen zijn verbrand. Autobus in een ravijn gestort. - De Petit Parisien bericht, dat gisteravond een autobus met een dertigtal pelgrims, welke uit L'Argentiere terugkeerde in het departe ment Ardeche in een ravijn is gestort. Twee inzittenden kwamen om het leven, velen jvsrden gswond. Scheepsrampen. - Ter hoogte van Bos ton (Nieuw-Schotland) zijn in den afgeloo- pen nacht ten gevolge van den dichten mist het Canadeesche stoomschip Dunehess of Atholl (20.000 ton) en het Deensche koop vaardijschip Maine met elkander in botsing gekomen. Het Deensche schip werd over een lengte van 13 M. open gescheurd. Het schip zonk. Voorts zijn aan de monding van de Tyne twee vrachtschepen met elkander in aan varing geweest. Een der beide schepen is gezonken. De telegrammendiefstal. - Het onder zoek naar den telegrammendiefstal van Marseille heeft geleid tot de arrestatie van een advocaat uit Barcelona, Lasaosa ge- naamr. Een huiszoeking bij hem bracht be langrijke documenten aan het licht, o.a. brieven in de Spaaiische taal betrekking hebbende op een generaal van de rechtsche legermacht in Spanje. Nog meer Duitschers uit Engeland uit gewezen? - De Daily Herald meldt, dat nog meer Duitschers uit Engeland zouden zijn uitgewezen. Het Labour-blad schrijft: Een aantal Duitsche onderdanen zijn door het Home Office gewaarschuwd, dat zij Enge land moesten verlaten. Zij vertrokken on middellijk. Bovendien hebben nog andere Duitschers na een grondig verhoor door in specteurs van Scotland Yard besloten zoo spoedig mogelijk te vertrekken. Vijf kinderen door bliksem gedood. - In het Poolsche dorp Kletna in Polesie zijn vijf kinderen van 8 tot 14 jaar, die on der een boom een toevlucht zochten bij on weer, door den bliksem gedood. Benzinetankschip getorpedeerd. - In den afgeloopen nacht is aan de kust van Tunis het Spaansche tankschip „Campea- dor", dat 9500 ton benzine vervoerde, ge torpedeerd. Twaalf leden van de beman ning werden vermist. De geredden ver klaarden, dat het schip met drie torpedo's in den grond werd geboord. Zij voegden hieraan toe, dat de aanvaller niet van Spaan sche nationaliteit was. Onlusten in Noord-Paraguay. - Naar aanleiding van de geruchten over onlusten in het Noorden van Paraguay heeft het mi nisterie van binnenlandsche zaken een com muniqué uitgegeven, waarin deze geruch ten bevestigd worden. In een gedeelte van het gebied der Noor delijke troepen heerscht een verwarde toe stand, doch men meent, dat de door de regeering genoemen maatregelen voldoende zullen zijn om het gevaar te bezweren en een uitbreiding der beweging zullen voor komen. Bomaanslag op aartsbisschoppelijk paleis. - Vernomen wordt, dat gisteravond te Manilla in het paleis van aartsbisschop O'Doherty een bom is ontploft. Niemand werd gewond, terwijl slechts geringe scha de werd aangericht. Ofschoon de politie niet gealarmeerd is, wordt toch een onderzoek ingesteld naar den dader. De aartsbisschop heeft kortgeleden een zeker aantal verkla ringen afgelegd, waarin hij het communisme veroordeelde. De Gele rivier buiten haar oevers ge treden. - De belangrijke plaats Lo-Jang in de provincie Honan is tengevolge van den was van de Gele Rivier gedeeltelijk over stroomd. Tientsin, de hoofdstad der provin cie Hantoeng, wordt door het overstroo- mingswater bedreigd. Er wordt melding gemaakt van een groot aantal slachtoffers. Het water blijft stijgen en overstroomt den oogst. ONZE POSTVLUCHTEN. D? „Specht" is op de uitreis te Ban- doeng, „De Valk", eveneens op de uitreis, te Basrah aangekomen. De „Ibis" landde op de thuisreis te Ran- goon; de „Reiger" is op Schiphol geland. DE TORENVALK NAAR INDIE. Morgen zal het K. L. M.-vliegtuig To renvalk" van Amsterdam naar Batavia vertrekken. De bemanning van dit vliegtuig zal be staan uit de heeren W. C. van Veenendaal i gezagvoerder), J. Rab (tweede bestuur der), J. H. W. Belie (werktuigkundige) en D. K. Sweitser (radiotelegrafist). De post voor het toestel moet vanavond te Amsterdam zijn. ITALIAANS CH MILITAIR VLIEGTUIG VERONGELUKT. Een watervliegtuig van de militaire luchthaven Livorno is gisteren in zee ge stort. Van de vijf inzittende zijn drie om het leven gekomen. DE VLUCHT VAN LEWANEFSKI. Een te New-York van de Sovjet-Russi sche vliegers ontvangen draadloos bericht houdt in, dat het 'oestel zich om 8 uur 2 Britsche tjjd op negentig mijl van de Noordpool bevond. De vliegers voegden hieraan toe, dat zij kort daarop over het Sovjet-Russische Npordpooikamp dachten te vliegen,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1