DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Japan's aanval tegeri Nanking gericht.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groots
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 198 Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: C. KRAK. Dinsdag 24 Augustus 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Een belangrijk artikel in de Japansche „Times"',
DE LUCHT-OORLOG.
Franco's troepen steeds
dichter bij Santander.
Nieuws irt 't kort.
De „Van Galen" tusschen
de strijdende partijen.
Mitrailleurkogels vallen
op het dek.
Cholera op Nederlandsch schip.
ALKMAARSCHE COURANT.
Alkmaar, 24 Augustus.
De Japansche bewering, dat tusschen
fort Woesoeng en Sjanghai in één keer
50.000 man Japansche troepen geland zijn,
bezit bijzonder weinig waarschijnlijkheid,
zegt de N.R.C. En terecht!, want de moei
lijkheden zijn van zoo'n landing in massa
zijn zoo groot, dat een dergelijk bericht
hoogstens een fabel is.
Deze bewering zou dan ook zonder meer
voorbij gegaan zijn, ware het niet dat het
feit, dat deze onwaarschijnlijkheid veroor
zaakt, van belang is als militair evenement.
Voor het eerst in een modernen oorlog ziet
men namelijk de eene partij voor alles po
gingen aanwenden om de luchtvloot van de
andere partijen te vernietigen, omdat het be
staan van die luchtvloot het in het gevecht
brengen van een groot expeditieleger ver
hindert. Nu beweren de Japanners wel dat
er niet veel meer dan 17 Chineesche vlieg
tuigen den strijd overleefd hebben, de ze
nuwachtige haast waarmede zij die 17 Chi
neesche vliegtuigen opsporen, bewijst wel
het tegendeel van een vernietiging der Chi
neesche luchtvloot. En het feit, dat de Ja
panners zeker de gelegenheid nog ontneemt
om 50.000 man ineens te landen! 50.000 man
is een bizonder groet aantal. Een grove
schatting leert dat daarvoor zeker een 25
a 30 schepen noodig zullen zijn vermoe
delijk is mep dan nog aan den lagen kant
en deze 25 a 30 schepen vormen in een
rivier een te gemakkelijk doel voor vijan
delijke actie, dat in dit geval dan nog van
drie kanten te benaderen geweest zou zijn,
ondanks een mogelijk sterke dekking van
Japansche oorlogschepen. Dit neemt niet
weg dat de mogelijkheid dat Japansche
troepen geland zijn zeker bestaat en dat de
waarschijnlijkheid daarvan groot is. Japan
heeft ze op het oogenblik dringend noodig
te Sjanghai. Het feit dat het Japansche vlag-
geschip Izoemo opgestoomd is in de rich
ting van Woesoeng om een landingsmanoeu
vre te dekken wijst er ook wel op. Het schip
lag op een te gunstige plaats,, dat het van
daar zoo maar weggenomen zou worden,
op het oogenblik dat de druk van de Chi-
neezen op de Japansche stellingen Noord
oostelijk van de internationale concessie
sterker werd. Overigens is de Izoemo gister
avond weer op zijn oude plaats terugge
keerd, om daar met de beschieting van Poe-
toeng te beginnen. Een feit dat zoowel wijst
op een geslaagde het dan ook in omvang
geringere dan de door de Japanners opge-
ëischte landingspoging, en tevens op een
heftiger worden van de Chineesche artille
rie op Poetoeng. Tot dusverre heeft het Ja
pansche geschut deze wijk, waarin veel pe-
troleumemplacementen gelegen zijn mo
gelijk om de Engelschen niet al te zeer te
ontstemmen nogal gespaard. Doch het
spreekt wel vanzelf dat dit sparen alleen
samenhing met de activiteit van de Chinee-
zen aldaar. Nu het schip een heftige beschie
ting van Poetoeng begonnen is, valt daar
uit alleen te concludeeren.
De krijgsverrichtingen zijn oorzaak, dat
de gebeurtenissen van deze landen op den
achtergrond komen. Zoo hooren we den
laatsten tijd al heel weinig van Frankrijk,
dat een zeer moeilijke periode heeft door
gemaakt op politiek gebied.
Het schijnt, dat die financieele toestand
geleidelijk beter geworden is. Immers,
bij een diner, Zondag aangeboden naar aan
leiding van de opening van een vacantie-
huis voor beursbedienden, heeft de minister
van financiën, naar Havas meldt, o.a. ge
zegd:
„Ik ben van plan, voortdurend in contact
te blijven met de openbare meening van het
land, op haar te steunen en haar oprecht te
vertellen hoe onze toestand is. Op het
oogenblik zou niets gevaarlijker zijn dan een
kunstmatig optimisme, doch ik heb wel het
fecht te wijzen op eenige gunstige factoren,
die wy vaststellen.
De portefeuille van Fransche staatsfond
sen is in enkele weken met ruim 20 procent
gestegen, hetgeen een kapitaalstoeneming
van verscheiden tientallen milliarden betee-
kent. Ondanks de gebeurtenissen in het bui
tenland heeft de beurs te Parijs de vorige
week opmerkelijk weerstand geboden. De
consolidatie der schatkistbons van 1934 is
gisteren volkomen geslaagd; in enkele dagen
werd drie milliard francs aan bons gecon
solideerd. De schatkist is reeds ontlast van
een deel der bedragen, die tot het einde
van het jaar vervallen.
Ik kan thans zeggen, dat wij aan alle an
dere verplichtingen gemakkelijk zullen kun
nen voldoen. En thans, nu de rust terug
keert, nu er een toevloed van buitenlanders
de wereldtentoonstelling bezoekt, moet het
land begrijpen", aldus besloot Bonnet, „dat
alleen door ordelijk werk de veiligheid der
grenzen kan worden verzekerd en de be
voorrechte materieele toestand kan worden
gehandhaafd.
In een hoofdartikel wijst de „Japan
Times" er op, dat het Chineesche inci
dent niet langer een plaatselijke aange
legenheid is en dat het gebied van den
strijd zich thans uitstrekt van Kalgan
tot Nanking en Hankau, terwijl de toe
stand te Tsjingtau zoo gespannen is, dat
ieder oogenblik een uitbarsting kan
voorkomen, waardoor de strijd tot ge
heel China zou worden uitgebreid.
Het blad verklaart, dat Japan niet vol
daan zal zijn voor een werkelijke afstraf
fing aan China gegeven is en China zijn on
gelijk erkent en verontschuldigingen aan
biedt. Daarom weet men ook niets bepaalds
omtrent de vraag of de strijd één, twee of
verscheidene jaren zal duren. „De geheele
Japansche natie is thans bevangen in haar
patriottische gevoelens, die dagelijks op ver
schillende wijze tot uiting komen". Het blad
schrijft met nadruk, dat er geen twijfel kan
bestaan aan de Japansche overwinning, maar
wijst er toch op, dat wanneer de strijd nog
twee jaren duurt, Japan's menschenmate-
riaal en economische kracht tot het uiterste
belast zullen worden. Daarom moet de ge
heele natie kalm blijven en zich in ernst
voorbereiden voor een langdurig conflict.
Naar verder gemeld wordt hebben minis
ter-president Konoje en andere leden van
het kabinet gister met de leiders van de
Minseïto en van Seijoekai besprekingen ge
voerd over den toestand in China. De leiders
van béide partijen verzekerden den premier,
dat zij de politiek der regeering ten aanzien
van China volkomen zullen steunen.
De bijdragen, welke het Japansche depar
tement van oorlog tot dusver voor de natio
nale verdediging heeft ontvangen, beloopen
in het totaal reeds 10 millioen jen.
Japansche opmarsch bij Nankau.
In Japansche kringen te Sjanghai
wordt verklaard, dat het uiteindelijke
doel van de geheele landingsactie der
Japanners gericht is tegen Nanking.
Weliswaar heeft het Chineesche hoofd
kwartier verklaarde, dat 't pogingen der Ja-
panneezen om troepen aan land te zetten,
verijdeld heeft, doch volgens berichten uit
Tokio zijn de meeste Japanners gelijk wij
reeds meldden, toch ten oosten van Sjanghai
aan land gegaan. De Japanners verloren
daarbij 80 dooden en gewonden. De Chinee-
zen zouden veel ernstiger verliezen hebben
geleden.
Men moet verwachten, dat de krijgs
verrichtingen in het gebied van de
Jangtse verscheidene maanden zullen
duren. Op grond van deze verklaringen
verwacht men te Sjanghai, dat de Ja
pansche luchtstrijdkrachten in den eerst-
komenden tijd zullen overgaan tot een
verscherpt optreden tegen Nanking.
De Japansche admiraliteit heeft Maandag
avond om negen uur een communiqué gepu
bliceerd, waarin gemeld wordt, dat de vlieg
tuigen der Japansche marine luchtraids heb
ben ondernomen op de vliegvelden van Nan
king. Tweemaal vielen zij aan, Zondagnacht
om twaalf uur en Maandagmorgen bij het
aanbreken van den dag. Zij brachten de
vijandelijke troepen ernstige schade toe. Alle
Japansche vliegtuigen zijn veilig terugge
keerd naar hun basis.
Bij een luchtgevecht op een hoogte tus
schen drieduizend en vijfduizend meter bo
ven Pausjan ten noorden van Sjanghai, welk
gevecht gistermorgen ongeveer een half urn-
duurde, zouden negen van de zeven en twin
tig betrokken Chineesche vliegtuigen zijn
neergeschoten, terwijl één toestel ernstig
gehavend werd door vier Japansche vliegtui
gen van wie twee door meer dan tien kogels
getroffen werden. Alle Japansche toestellen
keerden echter veilig naar hun basis terug.
Centrale regeering uit Nanking?
Volgens Domei kunnen de Chineesche
troepen te Pataling, een krachtig versterkte
plaats op 20 K.M. afstand van Nankau, niet
meer terugtrekken daar hun de terugweg
is afgesneden door de Japanners, die volgens
het Japansche ministerie van oorlog, komen
de uit het Noorden, Zaterdag ten Zuiden van
Tsjangpei den Grooten Muur zijn gepasseerd
en Wantsjoean, op 15 K.M. ten noordwesten
van Kalgan hebben bezet. Volgens berichten
uit Nankau, is ook deze plaats door de Ja
panners bezet.
De Japansche troepen worden thans sa
mengetrokken om gezamenlijk, met steun
van de luchtstrijdkrachten, in de richting
van Pataling te trekken. De luchtmacht heeft
reeds met succes Tsjoejoengkwan (Nankau
pas), op 8 K.M. van Nankau en 13 K.M. van
Pataling, bestookt. De Chineezen zouden
thans door den snellen Japanschen opmarsch
door Tsjahar in den rug worden bedreigd-
Een telegram uit Sjanghai meldt, dat de
secretariaten van den Centralen Politieken
Raad en van de Centrale Permanente Conv
missie Zondag den leden van dien raad en
die commissie medegedeeld hebben, dat de
beide lichamen van nu af aan kunnen bijeen
komen op iedere willekeurige plaats en op
ieder oogenblik, al naar de omstandigheden
Het telegram voegt hier aan toe, dat dit mo
gelijk een voorbereidende stap is naar een
verplaatsing van den zetel der regeering uit
Nanking naar een veiliger plaats.
China waarschijnlijk voor neutralisatie.
Volgens inlichtingen, welke in Brit-
sche diplomatieke kringen konden wor
den verkregen, doen de uit Nanking
ontvangen berichten betreffende de
ontvangst, die men daar het Britsche
voorstel tot neutralisatie van de Inter
nationale Concessie te Sjanghai heeft
bereid, verwachten, dat het antwoord
der Chineesche regeering gunstig zal
zjjn.
De uit Tokio binnengekomen berichten be
vestigen daarentegen de reeds eerder ont
vangen aanwijzingen, dat de Japansche re
geering tegen het plan zou zijn.
Een Chineesche granaat?
Maandagmiddag is Poetoeng opnieuw door
Japansche oorlogsschepen, o.a. door de „ld-
zoemo" gebombardeerd.
Volgens een telegram van het Japansche
officieuze persagentschap Domei zouden
scherven van de granaat, welke 20 Augustus
op den Amerikaanschen kruiser Augusta
een matroos doodde, hebben uitgewezen, dat
het hier een Chineesche granaat betrof. De
aanwijzingen zouden echter onvoldoende
zijn om te protesteeren.
De bomontploffing te Sjanghai.
Het projectiel, dat gister het warenhuis
van de Sincere Company aan den Nanking-
road te Sjanghai heeft getroffen, heeft on
geveer 150 personen gedood, en een honderd
tal gewond. Door granaatscherven werden
voorts verscheidene personen in het aan de
overzijde van de straat gelegen warenhuis
gedood.
Naar het D.N.B. meldt, zijn bij de ontplof
fing ook verscheidene leden der Duitsche
kolonie gedood. In het Duitsche Paulus-zie-
kenhuis zijn ruim honderdvijftig slachtoffers
van verschillende nationaliteit opgenomen.
Geen bewijzen voor Russische hulp
aan China.
De woordvoerder van het Japansche leger
heeft verklaard, dat hij niet beschikt over
bewijzen, dat de Sovjets hulp verleenen aan
China of zich gereed maken te interveniee-
ren. De Japansche autoriteiten, zoo zeide hij,
beschikken hieromtrent over met elkander
in tegenspraak zijnde inlichtingen, die hen
niet in staat stellen met zekerheid een con
clusie te trekken. Japansche diplomatieke
kringen verklaren met de grootste aandacht
de houding van de Sovjets waar te nemen
en beweren het bestaan te kennen van twee
of drie aanwijzingen, die kunnen doen ge-
looven, zoo zeggen zij, aan een interventie
der Sovjets.
Japanneezen openen offensief
De Japanneezen zijn vanochtend op
alle fronten te land, ter zee en in de
lucht tot den aanval overgegaan.
Ondanks den bommenregen behielden de
Chineezen het door hen bezette gebied.
Te Sjanghai wordt een hevig geschutvuur
gehoord uit de richting van Woesoeng, waar
de Japanneezen probeeren de Chineesche
linies door te breken. Zij maken daarbij
van scheepsgeschut gebruik.
Zij ontmoeten daarbij evenwel bijzonder
hardnekkigen tegenstand.
De Spaansche burgeroorlog
Franco's noordelijke leger heeft we
derom vorderingen gemaakt voor San
tander.
De plaats Castro Urdales, de voor
naamste vesting tusschen Bilbao en
Santander, is door rechtsohe troepen
bezet.
De troepen zijn thans verdeeld in twee
groote afdeelingen, waarvan er een voorbij
Valmaseda voortschrijdt in de richting Ra-
males de la Victoria zonder op veel tegen
stand te stuiten. De andere afdeeling is in
drie sterke colonnes gesplitst. Een colonne
rukt op langs den weg Burgos-Santander
en heeft Puente Viesgo nagenoeg bereikt.
Links daarvan opereert een colonne bij de
plaats Los Corrales, die omsingeld wordt.
De afstand tot Torrelavega bedraagt nog
12 K.M. De rechtsche colonne beweegt zich
langs den weg die van Vega leidt naar
Santander. Vega is bezet.
Bommenwerpers en jachtvliegtuigen on
dersteunen de actie der troepen door ver
sterkingen en belangrijke kruispunten te
bestoken en troepenconcentraties achter 't
front te beschieten.
Door de bezetting der dorpen Villanueva,
Barrosa en Iruz, is de straatweg Bilbao
Burgos volkomen in de handen van Fran
co's troepen gekomen, wat van groote be-
teekenis is voor de ravitailleering.
Mislukte aanval in het Casa del
Campo.
Gistermorgen vroeg hebben de troepen
van Franco aan het front van Casa de
Campo een aanval ondernomen. De repu-
blikeinsche troepen, die op hun hoede wa
ren, drongen den vijand evenwel terug,
zoodat deze naar zijn linies moest terug-
keeren, zonder resultaten te hebben be
haald.
Ook in den sector van de brug der
Franschen hebben de rechtschen, voorafge
gaan door tanks, een aanval gedaan op de
linksche stellingen, welke echter gemakke
lijk werd afgeslagen.
Overal aan het front van Casa der Cam
po is de rust thans weergekeerd.
In den sector van Guadalajara en in den
sector ten zuiden van de Taag heeft zich
hier en daar eenige actie voorgedaan. De
wederzijdsche stellingen hebben geenerlei
wijziging ondergaan, doch deze acties zou
den de voorbode kunnen zijn van operaties
op grootere schaal aan deze fronten.
In haar nota aan den Volkenbond zet de
regeering van Valencia de omstandigheden
uiteen, waaronder de „Campeador", de
„Ciudad de Cadiz" en de „Armuru" in de
Middellandsche Zee getorpedeerd zijn.
„De dreiging van een internationalen
oorlog, die aanvankelijk op het Spaansche
grondgebied tot uiting is gekomen, heeft
zich later tot onze kusten uitgebreid", aldus
de nota, „en thans slaat zij over naar ver
der verwijderde gebieden Deze toestand
verplicht 't Spaansche volk te protesteeren
tegen de misdadige actie van zijn belagers.
De regeering der republiek verklaart vast
besloten te zijn, alle middelen te baat te
nemen voor de verdediging van haar recht,
en daardoor de hoogere belangen van het
Spaansche volk en de nog belangrijke zaak
van de wereldvrede te dienen".
Zwijg- en Praatmatch. - Te New York
is een wedstrijd gehouden tusschen 86
zwijgende en pratende mannen. Er werd
een even groot aantal praatgragen als zwijg-
zamen gekozen en van iedere soort werd er
één in een cel gezet, waar de paren voort
durend onder controle stonden. De wed
strijd bestond hierin, dat de zwijger zijn
naam steeds eer moest aandoen en de pra
ter geen oogenblik mocht zwijgen. Kam
pioen van dezen wedstrijd was het paar, dat
de „kwelling" het langst volhield. Vijf en
dertig urn: na den aanvang van den wed
strijd waren er nog slechts zeven paren
over, de anderen hadden successievelijk
den moed opgegeven. Vier uur later waren
het nog drie paar, tusschen wie de wedstrijd
ging en in het een en veertigste uur werd
het winnende paar eindelijk uit zijn cabine
verlost.
De prater vertelde na afloop, dat hij in het
begin van den wedstrijd nog wel geweten
had, wat hij al zoo vertelde, doch lang
zamerhand was hij totaal den draad van zijn
verhalen kwijtgeraakt en had maar van al
lerlei dingen verteld, die geen verband met
elkander hielden.
De zwijger was er zoo goed in geslaagd
absoluut niet te reageeren op hetgeen zijn
celgenoot vertelde, omdat hij te voren zijn
aandacht sterk op andere kwesties had ge
concentreerd, daardoor had hij er geen erg
in gehad, wat zijn tegenpartij gezegd had.
Beiden hebben verklaard hun levenlang niet
meer aan een dergelijken wedstrijd te zul
len deelnemen.
Een arsenaal in 't klein. Te Belfast
is een zekere Mc Kenna gearresteerd, die in
zijn woning een automatisch geweer, eenige
pistolen en 400 patronen verborgen had
zonder verlof van de politie. Men vermoedt,
dat hy een der plegers is van de aanslagen
op spoorwegen en openbare gebouwen tij
dens het bezoek van den koning aan Ulster
en hy zal zich voor de rechtbank nader
moeten verantwoorden.
Petroleumbrand. - Uit Campana (Bra
zilië) wordt gemeld, dat in een petroleum-
opslagplaats van de India Company brand
is uitgebroken. Tweehonderd millioen liter
petroleum worden door het vuur bedreigd.
De brandweer tracht uitbreiding van het
vuur te voorkomen.
van
van
Het Indische departement der ma
rine deelde uit Batavia mede, dat, toen
de „Van Galen'' de Whangpoe opvoer,
twee granaten op een afstand
honderd a tweehonderd meter
het schip ontploften.
Verder werd waarschijnlijk met
mitrailleurs over het dek van de
„Van Galen" geschoten, zoodat de
mitrailleurkogels op het dek neer
vielen.
Aan boord van de „Van Garlen" is
alles wel.
Geen plaats voor de koelies op
het Quarantaine-eiland.
Het Nederlandsche motor ach ip
„Cremer" van de Kon-iniklijke Paket-
vaartmaatschappij ia te Singapore
aangekomen met 2000 koelies aan
boord. Deze kunnen niet aam land'
gaan, omdat zich tijdens de reis een
geval van cholera aan boord heeft
voorgedaan en er op het quarantaine-
eiland van Singapore geen ruimte
voor hen is. Zij zullen morgen ont
scheept kunnen worden, wanneer 1500
personen, die tevoren zijn aange
komen, uit de quarantaine kunnen
worden ontslagen.
Bij de directie van de Kon. Paket-
vaartmaatschappij te Amsterdam was
van het bovenstaande geen bericht
ontvangen.
Drama op zee. Te Boulogne sur Mer
is een klein vaartuig, met zeven opvaren
den op zee omgeslagen. Een jongeman en
drie jongemeisjes zijn verdronken.
Eigenaardige diefstal. - Te Rye in
Sussex woont een particulier, die er een
historische verzameling van skeletten op
na houdt. Toen deze heer gisteren van va-
cantie thuiskwam bleek in zijn woning te
zijn ingebroken. Ofschoon er een groote
collectie zilver in huis was, ontbrak daar
van niets, maar de dief of dieven hebben
een der oudste skeletten, van een in de 17de
eeuw bekende locale beroemdheid, meege
nomen.
Koning Faroek van Egypte verloofd. -
Men meldt on®, dat koning Faroek zich
heeft verloofd met de dochter van Youssouf
Bey Zulficar, een hoogen ambtenaar in
dienst van den koning. De vrouw van Yous
souf Bey Zulficar is eere-dame van de ko
ningin. De jongedame is zestien jaar oud.
De boerenstaking in Polen. - De toe
stand te Malapoleka schijnt eenigszins be-
kalméerd te zijn. Zondag en Maandag echter
hebben zich talrijke relletjes voorgedaan,
o.m. te Ponice en Melstyn, waarbij drie
dooden en talrijke gewonden zijn gevallen.
Vier dooden bij treinbotsing. - Gister
morgen is te Genua een trein, waarmede
een aantal matrozen werden vervoerd, in
botsing gekomen met een anderen trein.
Vier matrozen werden gedood en zestien
gewond.
Pokken in vluchtelingenkamp in
Kenya. - In het kamp, dat voor de uit Abes-
sinië afkomstige vluchtelingen in de Noor
delijke grensprovincie van Kenya is inge
richt, zijn pokken uitgebroken, het aantal
vluchtelingen bedroeg onlangs 5.000, doch
thans zouden het er eenige duizenden zijn.
Ontploffing eischt dooden en gewon
den. - Gistermiddag om kwart voor twee
is in de nabijheid van Unterluess bij Celle
(Duitschl.) een ontploffing ontstaan, waarbij
twaalf dooden en talrijke gewonden geval
len zijn.
In strijd met het officieuze communiqué,
dat van een brand sprak, wordt vernomen,
dat het ongeluk zich heeft voorgedaan in
de omgeving van een artillerieschietveld in
de nabijheid van het groote manoeuvre
kamp bij Münster.
Scheepsramp nabij Alexandrie. - Een
grooter kotter, die gisteren terugkeerde van
de feesten, die elk jaar op het strand van
Agami, tegen de haven van Alexandrie,
worden gehouden, is, waarschijnlijk wegens
overbelasting, gekenterd.
Het gaat hier om twee zeilschepen vol
pelgrims, die van een bedevaart terugkeer
den. Vlak voor de haven sloegen de beide
booten om. Van de rond zeventig passagiers
konden slechts vier-gered worden. De overi
gen werden door de krachtige stroom in g
meegesleurd en verdronken.
