Hevige strijd rondom Woesoeng
DAGBLAD VOOR
ALKMAAR
EN OMSTREKEN.
Hoofdredacteur: Tj. N, ADEMA,
Tegenstrijdige berichten van beide partijen.
No. 205 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag I September 1937
De algemeene toestand.
139e Jaargang
Japan wacht op versterking.
De strijd om Woesoeng.
Russisch schip getorpedeerd.
Britsche torpedojager aangevallen
Nieuws iri 't kort.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Alkmaar, 1 September.
De politiek maakt niet rijker! Tenminste
de Belgische premier is door de poli
tiek er financieel niet beter op geworden.
Het is de Indépendance Beige, die een
interview brengt met van Zeeland, zulks
naar aanleiding van; de beweringen, dat
de minister-president ofschoon met
verlof zonder jaarwedde sedert 1934 en
als vice-gouverneur van de Nationale Bank
afgetreden sedert 1935, zekere sommen
van de Nationale Bank had ontvangen.
Van Zeeland zeide in dit interview o.m.:
„Zeker heb ik recht gehad op bepaalde
bedragen. Vergeet niet, dat ik van 1926
tot 1935 directeur van de Nationale Bank
van België ben geweest. Ik heb er dus ge
werkt en ben er voor bezoldigd, eerst
onder het stelsel van een globaal bedrag
voor emolumenten voor leden van het be
stuur met deelneming in de winsten, daar
na, van 1927 af, zonder deelneming. Ik
heb dus herhaaldelijk bedragen ontvangen
afkomstig uit het globale bedrag. Op deze
wijze heb ik in 1934, vóór ik minister werd
en in November 1934 toen ik in de bank
terugkeerde, en ook in. April 1935 toen ik
de bank voorgoed verliet om minister
president te worden, bedragen getou
cheerd.
Maar ik heb mij er telkens van verge
wist, dat de sommen, die ik op deze wijze
ontving, niet afkomstig waren uit mijn
wedde als vice-gouverneur. Van deze
wedde heb ik vrijwillig afstand gedaan,
toen ik minister werd, en het bedrag er
van te weten 235.000 francs is
bewaard gebleven tot na mijn definitieve
vertrek ui', de Bank.
Wat ik met de getoucheerde bedragen
heb gedaan? Dat gaat niemand anders aan
dan mijzelf. Zij kwamen mij toe en waren
afkomstig uit het fonds dat het particulier
eigendom was van mijn collega's en mij,
overeenkomstig een traditioneel wettig en
correct stelsel van bezoldiging, dat nim
mer aanleiding had gegeven tot aanmer
kingen. Wellicht zullen er menschen zijn,
die my van nabij kennen en die het hun
plicht achten te zeggen op welke wijze ik
het geld heb besteed. Ik behoef mij daar.
over niet uit te laten.
Is er iemand die vindt, dat ik niet ge
noeg heb gedaan door mij te wijden aan
landsbelangen en af te zien van een be
drag, dat ik zou hebben kunnen verdienen
en dat op dit oogenblik reeds de 1.700.000
fiancs overschrijdt. Het is moeilijk vol te
houden, dat ik er iets bij heb gewonnen
door mij in de politiek te begeven. Ik
vraag geen lof. Ik heb gedaan wat ik juist
vond. Maar wat ik heb gedaan geeft mij
althans het recht te eischen, dat allen,
ook de tegenstanders van de regeering
ophouden met lasterpraat mijn taak nog
moeilijker te maken dan zij al is."
Dit interview is wel zeer belangrijk,
omdat men in België maar niet ophoudt
met het strooien van lasterpraat. Dit is
zoo erg geworden, dat het parlement bij
eengeroepen is, teneinde van Zeeland de
gelegenheid te geven, een zeer persoonlijke
verklaring af te leggen, of zooals de offi
cieel» mededeeling luidt: „te antwoorden
op de lastercampagne, die tegen het hoofd
van de regeering wordt gevoerd."
Vervolgens zal minister de Man, minis.
ter van financiën, aan het parlement den
uitslag meedeelen van. het onderzoek, dat
hij heeft ingesteld van de verklaringen
van van Zeeland in bovengenoemd inter
view De officieele mededeeling luidt van
dit gedeelte: „dat de regeering de goed
keuring zal vragen van. haar houding
Uit dit zinnetje moet men o. i. kunnen
afleiden, dat in het kabinet zelf eensge
zindheid bestaat om hoofd te bieden aan
de campagne der oppositie, zoowel wat den
persoon van den minister-president betreft
als ook de houding der geheele regeering
inzake de kwestie der Nationale Bank.
Men mag aannemen, dat de regeering
een flinke meerderheid achter zich zal
krijgen, maar niettegenstaande dat mag
ook verwacht worden, dat binnen enkele
weken de regeering-van Zeeland zal af
treden.
Het wordt steeds moeilijker, om den
toestand in China eenigszins duidelijk
weer te geven. Dat komt niet alleen
door de massa kleine berichten, waarin
bijna geen enkel verband zit, maar dat
komt in de allereerste plaats door de
tegenstrijdigheid van berichten.
Een fraai voorbeeld daarvan is het
volgende: Gistermiddag werd bekend,
dat de Chineesche troepen het dorp
Woesoeng hadden heroverd, hetgeen
n.b. door de Japaners erkend werd.
Eenige uren later meldde een ander
telegram, dat Woesoeng in handen der
Japanners is en dit schijnt op het
oogenblik juist te zijn.
Men krijgt door deze berichten wel een
zeer onduidelijk beeld van den strijd ten
Noord-Westen van Sjanghai. Die strijd is
trouwens moeilijker, dan algemeen ver
wacht werd en zeker is, dat de Jaoansche
troepenmacht nog bij lange niet voldoende
is, om in een groot gebied als rondom
Sjanghai met goed gevolg te kunnen ope
reeren.
Havas heeft de Janansehe linies in deze
streek bezocht en volgens hem bepalen de
Japanners er zich toe hun posities te ver
sterken in afwachting van nieuwe hulp
troepen. Eerst dan zouden zij in staat zijn
verder naar Sjanghai op te rukken en zich
met de troepen aldaar, die zich ook al tot
wachten beperken, te vereenigen. Een
krachtige Japansche actie is dan ook eerst
te verwachten wanneer de zes transport-
scheoen die onderweg heeten te zijn, nieu
we troepen aan land gezet hebben. Het
eenige gevaar dat de thans ontscheepte
troepen bedreigt, is een aanval van Chniee-
sche zijde. Slaagden de Chineezen er in,
hier aan de Japanners belangrijke verlie
zen toe te brengen, dan zou een nieuwe
landing voor Jaoan dezelfde moeilijkheden
van eenigen tijd geleden opleveren en een
verder ontreden tegen Sjanghai, althans
met een landleger, voorloopig verhinderen.
Het valt echter te betwijfelen of de Chi
neezen een grooten aanval zullen wagen.
Het feit dat Kanoneesche troepen bij
Sjanghai aan den strijd deelnemen, wijst
er wel op, dat men in China alle krachten
inspant om den Japanners verder door
dringen bij deze stad onmogelijk te maken.
Ook de Japanners schijnen te beseffen dat
troepen uit Zuid-China voor hen in het
Noorden gevaarlijk zouden kunnen worden.
Hun luchtmacht heeft althans getracht
bommen te werpen op den spoorweg tus-
schen Kanton en Hankou.
Dan is er nog het eigenaardige geval van
Tsingtao. De Japanners hebben reeds eeni
ge dagen geleden aangekondigd dat de
Japansche bevolking van deze stad, China
zou verlaten. Als reden werd opgegeven
dat Japan incidenten wenschte te voorko
men. Japan meent blijkbaar nu aanleiding
genoeg te hebben om in China ter bescher
ming van zijn onderdanen op te treden.
Nieuwe incidenten om dit optreden te
rechtvaardigen heeft men niet noodig. Of
de oorlogsschepen die hier ter bescherming
van de Japansche bevolking liggen na de
evacuatie zullen vertrekken, is echter niet
zeker. Het moet dan ook niet onmogelijk
geacht worden, dat de Japanners hun on
derdanen geëvacueerd hebben, omdat ze 't
plan hadden de stad te gaan beschieten.
Wellicht is dit het incident dat ze aan hun
landgenooten hebben willen besparen.
We schreven hierboven reeds, dat de be
richten over de gevechten om Woesoeng
zeer tegenstrijdig zijn.
Aanvankelijk meldde het D. N. B., dat
van Japansche zijde erkend werd, dat de
Chineezen Woesoeng hadden heroverd en
dat zij zich ook opnieuw hadden meester
gemaakt van den geheelen Jangtse-oever
van Woesoeng tot het fort Lion Forest.
Volgens een later Havas-bericht heeft de
woordvoerder van de Japansche marine
echter medegedeeld, dat Woesoeng door de
Japansche troepen is bezet. De troepen
werden op verscheidene punten aan den
linkeroever van de Wangpoe aan land ge
zet. Zij rukken op in noordwestelijke rich
ting. Dit bericht is later bevestigd.
Tweehonderd vluchtelingen en gewonde
soldaten, die in autobussen wachtten om
naar het station van Woesoeng getranspor
teerd te worden, zijn door vermoedelijk
Japansche vliegtuigen gebombardeerd. Ve
len werden gedood of gewond.
Gisteravond is nader medegedeeld, dat de
Japansche vloot en de Japansche lucht
strijdkrachten den aanval der troepen op
Woesoeng hebben gesteund.
Het Japansche communiqué meldt ver
der, dat de kern der troepen zijn opmarsch
voortzet naar Lotien en eenige troepen-
deelen achterlaat om de genomen stellin
gen te zuiveren. Tot de borst door het
water wadende, met geweren, mitrailleurs
en munitie boven het hoofd gedragen, heb
ben de Japansche soldaten, achter een rook
gordijn optrekkende ,den Woesoengkreek
overgestoken en het dorp genomen na een
gevecht van man tegen man, dat ruim een
uur duurde. Zonder eenigen rust trokken de
troepen toen op naar de forten. Intusschen
had een andere afdreling zich meester ge
maakt van het station van Woesoeng, on
danks den verwoeden Chineeschen tegen
stand. De Japansche vliegtuigen wierpen
tijdens den strijd groote hoeveelheden bom
men op de Chineesche stellingen van
Kiangwan, Tsjang en Tsjapei.
Van Chineesche zijdp wordt verder me
degedeeld, dat de Chiqeesche troepen hun
Japansche tegenstanders uit Lotjen hebben
verdreven. In de omgeving der stad wordt
verwoed gestreden. Na Lotjen te hebben
ontruimd, zouden de Japanners zijn terug
getrokken naar het station Tsjangoepang.
Men verwacht dat de Japansche troepen
weer tot den aanval zullen over gaan, wan
neer zij versterking hebben gekregen. Zes
transportschepen zijn onderweg.
De Japansche autoriteiten hebben mede
gedeeld, dat de troepen van Kanton deel
nemen aan den strijd voor Sjanghai. Voorts
wordt gemeld, dat de opperbevelhebber van
het leger van Kanton, generaal Joe Hamoe
heeft gelast, dat zijn leger op voet van
oorlog moet worden gebracht.
Japansche vliegtuigen hebben zooals ge
meld Dinsdagmorgen Kanton bestookt. Ten
einde de groote stroom vluchtelingen tegen
te houden, zijn de poorten van de Interna
tionale Nederzetting gesloten.
In Japansche kringen te Tientsin wordt
medegedeeld, dat ten einde het gevaar voor
incidenten zooveel mogelijk te verminde
ren, het personeel van het Japansche con
sulaat Tsingtau zal verlaten, zoodra alle Ja
pansche burgers de plaats zullen hebben
verlaten.
Naar vernomen wordt is ongeveer zeven
tig procent van het millioen inwoners van
Nanking uit de stad weggetrokken. De uit
tocht duurt nog steeds voort.
De Japansche autoriteiten hebben bevel
gegeven, dat alle Chineezen, die zich nog in
Jangtsepoe bevinden, deze stadswijk van
Sjanghai binnen de achttien uur moeten
hebben verlaten. Ongeveer 10.000 Chinee
sche vluchtelingen zijn daarop naar de In
ternationale Concessie getrokken, vanwaar
zij later naar plaatsen buiten de stad zullen
worden gezonden. Ondanks het afloopen
van den door de Japanners gestelden ter
mijn, meent men, dat de uittocht uit Jangt
sepoe morgen zal voortgaan.
bassadeur zette daarbij de redenen uiteen,
welke China tot dezen stap hebben ge
bracht. Hij zou bovendien de aandacht van
von Mackensen gevestigd hebben op de
z.L onbegrijpelijke houding van een deel
der Duitsche pers ten aanzien van China.
In Chineesche kringen te Berlijn vestigt
men er de aandacht op, dat indien de
Duitsche persaanvallen op China voortdu
ren, de spanning tusschen China en
Duitschland zou toenemen en de banden
tusschen China en Rusland noodzakelijker
wijze nog hechter zouden worden. In
Chineesche kringen wijst men er voorts op,
dat deze nieuwe orienteering van China's
politiek niet zou nalaten een noodlottigen
terugslag te hebben op de handelsbetrek
kingen met Duitschland.
Volgens inlichtingen uit gewoonlijk goed
ingelichte bron, zou von Mackensen, met
het oog op het belang der DuitschChinee
sche betrekkingen, zich weldra naar Hitier
begeven om hem verslag uit te brengen
van het langdurige onderhoud met den Chi
neeschen ambassadeur.
Hitier zou tenslotte Duitschland's toe
komstige houding ten opzichte van China
vaststellen.
De strijd bij Sjanghai.
Gevaar voor cholera.
Alle Britsche militairen zullen direct
worden ingeënt, daar zich in de Fransche
concessie vyf gevallen van cholera hebben
geopenbaard.
Sinds vier jaren doen zich voor het eerst
weer gevallen van deze besmettelijke ziekte
voor. Men schrijft de besmetting toe aan de
onhygiënische omstandigheden, waarin de
Chineesche vluchtelingen verkeeren.
De autoriteiten doen al het mogelijke om
de ziekte te beperken.
100.000 losgeld voor ontvoerde
geestelijken geëischt.
Uit Peiping wordt gemeld, dat onderhan
delingen zyn begonnen tusschen vertegen
woordigers van de congregatie der Maristen
en de bandieten, die het seminarium der
Broeders Maristen hebben geplunderd en
verscheidene geestelijken, onder wie een
Nederlandsch e pater, hebben ont
voerd. De bandieten eischen voor hun ge
vangenen een losprijs van 100.000 dollar.
Japansche troepen hebben vijftig Chinee
sche studenten bevrijd, die door Chineesche
bandieten waren ontvoerd bij een aanval
op het Roomsch-Katholieke missiehuis aan
den voet van den Wansjoeberg.
Het pact tusschen Nanking en
Moskou.
De Chineesche ambassadeur in Berlijn, dr.
Tien Fong Tsjen, heeft gistermorgen een
bezoek gebracht aan van Mackensen, den
staatssecretaris aan het departement van
buitenlandsche zaken, teneinde de Duitsche
regeering officiéél in kennis te stellen van
het sluiten van het niet-aanvalspact tus
schen China en de Sovjet-Unie. De am-
Een Japansch woordvoerder heeft mede
gedeeld, dat de Japansche troepen hun stel
lingen tusschen Pausjan en Woesoeng ver
sterken. Verder rukken de troepen op naar
Lotien, waar zij verwachten op vijf of zes
Chineesche devies te zullen stuiten.
Sprekende over het interview van Tsjang
Kai Sjek zeide de woordvoerder, dat uit dit
interview blijkt dat Tsjang Kai Sjek be
grijpt, dat China voor een verloren zaak
strijdt en dat hij de verantwoordelijkheid
voor het doen ophouden van den strijd op
de vreemde mogendheden werpt. Tsjang
wenscht den oorlog niet, doch hjj wordt
door extremisten gedreven. Het eenig doel
van Japan is China te overtuigen, dat het
vriendschap moet sluiten met Japan en
Mandsjoekwo.
De Japansche marine wil meer actie.
Officieel wordt medegedeeld, dat de Ja
pansche marine haar operaties tot geheel
China wil uitbreiden. Alle Chineesche
vliegvelden en militaire terreinen, zullen
door de Japansche luchtmacht worden be
stookt. Bovendien wordt medegedeeld, dat
de Japansche strijdmacht alles zal doen om
te voorkomen, dat munitie in China wordt
ingevoerd.
Gisteravond acht uur is op vyf mijl
uit de kust tusschen Dellys en Tigzhart
het Russische schip „Timiryasef" ge
torpedeerd. Het 1078 ton metende schip
werd door twee torpedo's getroffen en
is gezonken, de uit 29 personen bestaan
de bemanning, waaronder drie vrou
wen, werd gered.
De aanvaller is niet bekend.
De „Timiryaysef" was van Havre en
Liverpool op weg naar Port Said, ge
laden met steenkooL
Door onbekende duikboot.
De Britsche torpedojager „Havock"
is in den afgeloopen nacht by Kaap
San Antonio aangevallen door een on'
bekend gebleven duikboot.
De torpedojagers „Hyperion" en
„Hardy", die gisteravond uit Gibraltar
waren vertrokken, hadden opdracht
zich in de richting van Kaap San An
tonio te begeven. De „Havock" werd
niet getroffen.
„De Havock" meet 1335 ton en is
bewapend met vier kanonnen van 4
duims 7 kanonnen en acht torpedolan
ceerbuizen van 21 duim.
DE JOODSCHE ADVOCATEN IN HET
BUITENLAND.
Zullen geen zaken voor Duitschers
mogen behandelen.
De nationaal-socialistische Bond van Ad
vocaten verklaart in een oproep tot het
Duitsche volk en met name tot de econo-
1 mische kringen, dat het „een vij Eindige daad
jegens het Duitsche volk is, aan Joodsche
advocaten in het buitenland de verdediging
van Duitsche belangen op te dragen en een
bewijs is van onvergeeflijke onverschillig
heid".
Om te voorkomen, dat Duitsche firma's en
pleiters er mede voortgegaan in het buiten
land de medewerking in te roepen van
joodsche advocaten heeft de bond een naam
lijst opgesteld van Arische advocaten in alle
landen. De lyst is opgesteld door de afdee-
ling van den bond, welke speciaal belast is
met buitenlandsche aangelegenheden.
OORLOGSBODEMS ONVERWACHT
UIT GIBRALTAR UITGEVAREN.
De Britsche oorlogsschepen Hardy"
en „Hyperion" zijn vannacht plotseling
van Gibraltar uitgevaren in de richting
van de Middellandsche zee.
Men heeft de redenen voor dit over
haaste vertrek niet opgegeven. Des
avonds hadden patrouilles de officieren
en manschappen, die aan wal waren er
van in kennis gesteld, dat zij zich zoo
spoedig mogelijk aan boord moesten
begeven.
Diefstallen van antiquiteiten. De po
litie te Weenen heeft in verband met de
diefstallen van kunstvoorwerpen uit Oos-
tenrijksche kerken en kapellen, die den
laatsten tijd vaak voorkwamen, geconsta
teerd, dat een in het buitenland aanwezige
groep antiquiteitenhandelaars in Oosten
rijk een geheele bende onderhoudt, welke
volgens weloverwogen plannen de Oogten-
rij ksche kerken plundert.
Fransche douane neemt wapenzending
in beslag. - De Fransche douane heeft aan
boord van het Spaansche schip „Asarta"
dat in de haven van Bayonne voor anker
ligt, twee mitrailleurs, 26 geweren en mu
nitie in beslag genomen.
Communisten gearresteerd. - De politie
te Warschau heeft den geheelen organisa
tiestaf der communistische partij gear
resteerd, welke op 1 September een inter
nationalen jeugddag wilde organiseeren.
De staf bestaat uit 27 personen. Bovendien
werden leden van commissie te Warschau
van de communistische jeugdorganisatie en
een lid van het communistische centrale
comité, dat de betooging zou leiden, ge
arresteerd. - - -
Grensincidenten in Zuid Slavië. - Tij
dens een grensincident in Zuid Slavië zyn
twee Albaneezen door de Zuid Slavische
grenswacht doodgeschoten. Zij hadden ge
tracht heimelijk de grens te passeeren. Toen
zij gesnapt werden kwam het tot een vuur
gevecht, waarbij een Zuid Slavisch grens-
ambtenaar doodgeschoten en een tweede
zwaar gewond werd. De politie vermoedt,
dat de beide Albaneezen in een Zuid Sla
visch dorp bloedwraak wilden nemen.
Proces tegen Oekrainsche nationa
listen. - In Luck is gisteren uitspraak ge
daan in een proces tegen leden van de ver
boden organisatie der Oekrainsche nationa
listen in Wilhynie. van de 42 beklaagden
werden 34 veroordeeld tot tuchthuisstraf-
fen tusschen en een tien jaar. Zy waren er
j van geschuldigd gestreefd te hebben naar
het uit het Poolsche staatsverband losma-
j ken van oost Poolsch gebied.
School incident met Dantzig. - De poli
tie van Dantzig heeft vier Polen gearres
teerd, die zich verzetten tegen overbren
ging hunner kinderen naar Duitsche scho
len. Voorts heeft de senaatsvoorzitter, Grei-
ser, driemaal geweigerd de Poolsche afge
vaardigde van den landdag van Dantzig
te ontvangen, die by hem kwamen pro
testeeren tegen de dwangmaatregelen,
welke de nat. socialistische autoriteiten uit
oefenen op de Polen, die weigeren hun kin
deren naar de Duitsche scholen te sturen.
Zij hebben een krachtige protestnota over
handigd en onverwijlde staking van deze
maatregelen geëischt.
In verband hiermede laat de „Gazeta
Polska" een waarschuwing tot Dantzig
hooren en schrijft het blad, dat de houding
van den senaat van Dantzig in tegenspraak
is tot de herhaalde beloften van loyale sa
menwerking met Polen en vn eerbiediging
der Poolsche rechten in Dantzig.
De zuivering in Rusland. - De Lenin-
gradskaya Pravda bericht, dat dertig Aug.
een groep van negen rechtsche contrarevo
lutionairen, die getracht hebben de Kolcho
zen te saboteeren, teneinde het kapitalisme
te herstellen te Nisjninovgorod ter dood is
veroordeeld en terechtgesteld.
Dorp door brand geteisterd. - Een
brand heeft het dorp Jaen in het departe
ment Catamarca vernield. Vijfhonderd ge
zinnen zyn dakloos geworden. Verscheide
ne personen zijn gewond. De regeering
heeft hulp gezonden en besloten, d?4 het
dorp herbouwd zal worden.
Ernstig autobusongeluk. Bij Coshen
in Indriana is een volle autobus in botsing
gekomen met een trein. Zeven personen
werden hierbij gedood, ruim vyf en dertig
anderen min of meer ernstig gewond. De
autobus vloog in brand, doh het vuur kon
spoedig worden gebluscht.
Kinderverlamming in Toronto. - Te
Toronto (Canada) heerscht een epidemie
van kinderverlamming, welke op onrust
barende wyze om zich heen grijpt In To
ronto zelf zyn op het» oogenblik 276 per
sonen door de ziekte aangetast. Het aantal
patiënten in de geheele provincie bedraagt
727,