DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DeopmarschderJapannersnaarSjansi
Italië en Duitschland niet naar de conferentie
te Nyon.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 213 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 10 September 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Acht landen zullen thans deelnemen.
De houding van Italië.
Meer dan 200.000 man Japansche troepen.
Chineesche luchtmacht boven
Sjanghai.
Nieuws in 't kort.
ALKMAARSCHE COURANT.
Alkmaar, 10 September.
Zou Hitier het communisme vergeten? Het
leek er op, toen deze grootste vijand van
den Duitschen volksleider in diens procla
matie heelemaal niet genoemd werd. Maar
Hitier heeft ons niet lang in de onzekerheid
(zoo die bestond!) gehouden, want hij heeft
zijn minister Goebbels gisteren een aparte
rede laten houden over het communisme.
Dat heeft Goebbels gedaan en wel in
zeer felle bewoordingen, waarin hij voort
durend Spanje betrok. „De Komintern"
aldus Goebbels wordt niet moede, de
openbare meening der wereld te doen ge-
looven, dat de nationale beweging in Spanje
een militaire opstand is van reactionnaire
generaals, waartegen het Spaansche volk
als één man gekant is. De waarheid
daarentegen is, dat deze beweging een
uiting van noodweer is tegen den opstand
der communistische partij Spanje, die in
Jni 1936 dntketend had moeten worden,
doch tot Augustus 1936 is uitgesteld".
Na een historisch overzicht te hebben
gegeven van de gebeurtenissen in Spanje
van 1919 tot 1936, vervolgde Goebbels:
Deze simpele data bewijzen, dat de plan
nen der Komintern op het punt stonden
te slagen, hetgeen op het laatste oogenblik
door de activiteit van één man is verhin
derd. Daaruit moet de politieke conclusie
worden getrokken, dat de commissie te
Valencia geen regeering, doch het uitvoe
rend comité der bolsjewistische organisatie
vormt, die nog een deel van Spanje bezet
houdt.
Spr. noemt het absurd, Duitschland te
verwijten, dat het van plan is, het natio-
naal-socialisme in Spanje in te voeren of
deelen van het Spaansche grondgebied te
annexeeren. Het kan echter niet dulden,
dat de communistische internationale zich
in West-Europa een nieuwe operatiebasis
verzekert, van waaruit de kiem der bolsje
wistische wereldrevolutie des te doeltref
fende en met des te meer gevaar in Europa
kan worden verspreid.
Er behoeft, aldus Goebbels, niet aan ge
twijfeld te worden, dat de roode opstand in
Spanje slechts een deel vormt van de door
Moskou beoogde wereldrevolutie. Om de
zelfde redenen heeft de Komintern in de
jaren 1918 tot 1921 haar toevlucht genomen
tot het middel der interventieoorlogen te
gen Armenie, Estland, Finland, Letland,
Georgie, Mongolië en Polen, heeft hij sedert
1924 groote stukken van China veroverd en
gaat zij in 1936 tot militaire interventie in
Spanje over.
Goebbels wees er vervolgens op, dat het
nationaal-socialisme en het fascisme, die te
gen het bolsjewistische gevaar strijden, be
titeld worden als imperialistische expansie
pogingen van Duitschland of Italië, en
daarom, zoo zeide hij, zij er nog eens met
allen nadruk op gewezen, dat wij nooit
van plan geweest zijn, of het plan zouden
kunnen opvatten, het nationaal-socialisme
tot exportwaar te maken.
Wij kunnen beide redevoeringen van
Goebbels niet op den voet volgen, maar uit
bovenstaande blijkt o.i. wel, hoe fel Duitsch
land gebrand is tegen het communisme
enhoe fraai de rol is geweest, die
Duitschland speelde in Spanje! 't Is alleen
maar jammer, dat het buitenland die rol
niet goed begrepen heeft, wat misschien is
gekomen, omdat de regie van het spel in
Spanje waarschijnlijk niet deugde
Wij weten echter nu, hoe dankbaar het
buitenland moet zijn, dat dank zij Duitsch
land nog niet Óoor het communisme over-
heerscht en geregeerd wordt.
De rede zal ongetwijfeld op het congres
zelf met groot enthousiasme begroet zijn en
in Italië even natuurlijk gunstig ontvangen
zijn. Maar even zeker is het, dat men in a
de andere landen zijn eigen conclusies
trekt en dat daar deze rede al weer geen
goed middel is geweest, om de toenadermg
tot stand te brengen.
Wat gevreesd werd, is geschied: Duitsch
land en Italië zullen niet deelnemen aan de
Middellandsche Zee-conferentie, zoodat
dan te Nyon waarschijnlijk gesproken za
Worden over Italië maar zonder Italië. Het
geen natuurlijk voor den goeden gang van
zaken te betreuren is.
De regeeringen van Frankrijk en Enge
land beschikken over een uitgewerkt plan,
dat reeds was voorbereid voor het geval dat
Duitschland en Italië niet aan de Middel
landsche Zeeconferentie zouden deelnemen.
Het aanvankelijk aanvaarde ontwerp, da
door de afwezigheid der beide mogend
heden is vervallen, voorzag m,.
van alle duikbooten in de Middellandsche
2ee, afbakening van zones buiten d
scheepvaartwegen en achtervolging
aUe duikbooten, die buiten de geoorloofde
zones zouden worden gezien. Deze maat-
regelen kunnen zonder Duitschlan e
llalië niet worden toegepast. Daar ook e
Zoowel Italië als Duitschland hebben
verklaard niet aan de Middellandsche-
Zee-conferentie te zullen deelnemen, in
verband met Rusland's houding tegen
over Italië. Wel zijn zij bereid aan een
nieuwe bijeenkomst der non-interven-
tie-commissie deel te nemen.
Het geautoriseerde resumé van het Ita-
liaansche antwoord op de Britsch-Fransche
uitnoodiging luidt aldus:
Italië was van plan om een bevestigend
antwoord op deze uitnoodiging te geven,
maar de Russische nota bracht een nieuw en
ernstig element in de situatie. Dit element
bracht wijziging in het standpunt van de
fascistische regeering.
„Deze", verklaart de tekst, „moet haar
bevestigend antwoord opschorten totdat een
bevredigende regeling van dit incident heeft
plaats gevonden".
Nochtans zoekt Italië naar een middel tot
gedachtenwisseling tusschen de belangheb
bende mogendheden. Het meent, dat het
onderwerp vruchtdragend zou kunnen wor
den besproken door de commissie te Londen
wegens het aantal staten, die er in zijn ver
tegenwoordigd, in het bijzonder Polen en
Portugal, die technische bevoegdheid en er
varing bezitten.
Italië verklaart zich ten slotte voor de
toekomst bereid zijn activiteit in de com
missie voort te zetten en in overleg met de
Duitsche regeering zijn vertegenwoordiger
in de commissie alle noodige instructies te
geven.
Het Duitsche antwoord.
Naar het D. N. B. uit Berlijn meldt, legt
de Rijksregeering er in haar antwoord op de
uitnoodiging tot deelneming aan de Middel-
landsche-Zee-conferentie den nadruk op,
dat zij natuurlijk iedere poging, de door den
burgeroorlog in Spanje veroorzaakte onvei
ligheid in de Middellandsche Zee te doen
eindigen, met instemming begroet en dat
zij zich zou verheugen, indien het zou ge
lukken te dien einde tusschen de er bij be
trokken mogendheden overeenstemming tot
stand te brengen omtrent gemeenschappelijk
te nemen maatregelen.
Tevens herinnert het Duitsche antwoord
er evenwel aan, dat de Rijksregeering, toen
zij enkele maanden geleden harerzijds met
een soortgelijk initiatief voor den dag
kwam, bij de Britsche en de Fransche regee
ring een houding heeft ontmoet, welke haar
weinig moed geeft vertrouwen te stellen in
nieuwe collectieve afspraken op dit gebied.
Hoewel het toentertijd na den in zijn ge
volgen ernstigen overval op het Duitschen
slagschip „Deutschland" tot een bindende
overeenkomst inzake de behandeling van
dergelijke kwesties is gekomen, hebben de
Britsche en de Fransche regeering na den
kort hierna geschieden torpedo-aanval op
den Duitschen kruiser „Leipzig" er, zooals
bekend is, niet toe kunnen besluiten tegen
over de Rijksregeering ook slechts een mi
nimum van solidariteit te betoonen.
Bij de houding der rijksregeering kon
voorts het feit, dat de Sovjet-regeering het
juist heeft geacht in deze dagen wegens
zekere voorvallen in de Middellandsche
Zee onbewezen beschuldigingen tegen de
Italiaansche regeering in te brengen, en
daaraan vérgaande eischen te verbinden,
niet over het hoofd worden gezien.
convooistelsel in beginsel veroordeeld
wordt, schijnt de uitbreiding van het aantal
oorlogsschepen dat belast is met de ver
dediging der koopvaarders, de eenige prac-
tische oplossing te zijn. Dit systeem wordt
reeds toegepast, maar men gelooft, dat de
conferentie de doelmatigheid er van zal
versterken: de oorlogsvloten zullen dan de
koopvaardijschepen van elke nationaliteit
beschermen, hetgeen niet alleen de taak van
Frankrijk en Engeland maar die van alle
onderteekenaars der acte zal zijn.
Deze wedergeboorte van den wederzijd-
schen bijstand door de aaneensluiting van
verscheidene kleinere staten rondom Frank
rijk en Engeland kan de conferentie van
ongeacht groote beteekenis maken. Enge
land en Frankrijk zijn het er echter over
eens, dat elke „antifascistische" oriëntatie
door het technisch karakter der besprekin
gen moet worden weggenomen. Het is dus
mogelijk, dat het Fransch—Engelsche tech
nische plan, wanneer het eenmaal door de
conferentie zal zijn aangenomen, voorwerp
van onmiddellijke onderhandeling met Rome
zal uitmaken.
De Rijksregeering geeft de Italiaansche
regeering gelijk, dat van haar niet kan wor
den gevergd deel te nemen aan een bijzon
dere conferentie van dezen aard, zoolang
het door de nota der Russische regeering
veroorzaakte incident niet op bevredigende
wijze is afgewikkeld.
Ondanks al deze verzwarende om
standigheden heeft de Duitsche Rijks
regeering de poging om door gemeen
schappelijk beraad tot een kalmeering
van den toestand te komen niet willen
vertragen. Zij stelt derhalve in overleg
met de Italiaansche regeering voor in
plaats van een bijzondere conferentie
bijeen te roepen de Londensche niet-
inmengingscommissie de aangelegenheid
te laten behandelen.
De taak dezer commissie houdt ten nauw
ste verband met de hier ter sprake komende
kwesties en haar organisatie biedt de mo
gelijkheid bij overal aanwezigen goeden wil
snel tot een regeling te geraken.
Naar aanleiding van desbetreffende ge
ruchten wordt te Rome verklaard, dat voor
het oogenblik en onder de tegenwoordige
omstandigheden het verbreken der diploma
tieke betrekkingen met de Sovjets niet on
der de oogen wordt gezien.
Londen verwacht toch gunstige
resultaten.
Het Duitsch-Italiaansche besluit tot
het niet deelnemen aan de conferentie
te Nyon, wordt te Londen zeer betreurd.
De aanwezigheid der beide mogend
heden zou, naar Britsche meening, de
practische taak der conferentie zeer
vergemakkelijkt hebben. Er kan echter
geen sprake zijn van annuleering der
conferentie.
Men gelooft, dat de Britsche regeering bij
de uitwerking der voorstellen, welke ten
doel hebben een einde te maken aan de on
veiligheid in de Middellandsche Zee, steeds
rekening heeft gehouden met de mogelijk
heid dat Duitschland en Italië zich van deel
neming zouden onthouden. Andere plannen
zijn dan ook, naar men zegt, besproken en
hoewel het aan de conferentie voor te leggen
ontwerp niet zoo doelmatig kan zijn als de
medewerking van Duitschland en Italië zou
hebben veroorloofd, gelooft men in Britsche
kringen dat het toereikend zal zijn om de
aanvallende vliegtuigen en duikbooten in
een zeer onaangename situatie te brengen.
Men meent verder, dat de Britsche regee
ring het voorstel tot het voorleggen van het
vraagstuk aan de Londensche non-interven
tiecommissie niet in overweging kan nemen.
Zooals reeds eerder is opgemerkt, hebben
de omstandigheden in de Middellandsche
Zee een probleem doen rijzen, dat buiten
het kader van het niet-inmengingsvraagstuk
uitgaat en niet specifiek op Spanje betrek
king heeft.
Indien het, zooals men in sommige krin-
gen aanneemt, de bedoeling der Russische
beschuldigingen tegen Italië geweest is het
deelnemen van Duitschland en Italië aan de
conferentie moeilijk te maken, bestaat het
gevaar, dat men van de vergaderingen ge
bruik zal maken tot het doen van ideologi
sche aanvallen tegen beide landen. In ieder
geval is Engeland vastbesloten alle politieke
vraagstukken buiten de besprekingen te
h.uden, opdat men met de technische pun
ten snel kan vorderen.
Daar van Albanië geen antwoord is ont
vangen, kan men aan ïemen, dat aan de
conferentie wordt deelgeomen door de vol
gende landen: Engeland, Frankrijk, Rus
land, Turkije, Joego-Slavië, Roemenië, Grie
kenland en Egypte.
Nieuwe besluiten ten opzichte van
de niet-inmengingscommissie?
De Italiaansche regeering zal, naar in
welingelichte kringen verluidt, niet ant
woorden op de tweede sovjet-Russische
nota. Ook eventueele verdere sovjet-Rus
sische nota's over hetzelfde onderwerp
zouden door Italië stilzwijgend gepasseerd
worden.
Tegelijkertijd wordt er op gewezen,
dat Italië zich gedwongen zou kun
nen zien de mogelijkheid van zijn
deelneming aan de a.s. werkzaamhe
den der niet-inmengingscommissie
aan 'n nieuw onderzoek te onderwer
pen, ingeval Sovjet-Rusland voor 't
bijeenkomen der commissie een der
gelijke manoeuvre zou ondernemen,
als voor het bijeenroepen van de con
ferentie van Nyon.
Het aantal Japansche strijdkrachten, dat
sedert het begin van de vijandelijkheden via
Tientsin Noord-China is binnengevallen,
schatten buitenlandsche waarnemers op niet
minder dan 215.000 man. En daarbij zou dan
nog niet eens rekening zijn gehouden met
de sterkte van het Kwantoengleger en even
min met de Japansche versterkingen uit
Jehol en Tsjahar.
Het is haast ondoenlijk de waarde dezer
cijfers te controleeren. Van de krijgsbedrij
ven in Noord-China is het uiterst moeilijk
betrouwbare berichten te verkrijgen, daar
bijna alle oorlogsnieuws afkomstig is uit Ja
pansche en Chineesche, ergo partijdige,
bronnen. Men krijgt wel den indruk dat de
Japanners met succes in Westelijke richting
van Peking oprukken. Op weg van Kalgan
naar Tatoeng moeten zy al een heel eind
zijn gevorderd.
Volgens gisteravond laat binnengekomen
Japansche berichten bevinden de Japanners
zich reeds te Hankao, dat tusschen Tientsjen
en Tatoeng is gelegen.
Generaal Doihara, die indertijd de Japan
sche expeditie in Mandsoerije op touw had
gezet en die sedert niet heeft opgehouden
voor de penetratie in Noord-China te pleiten
is te Peking aangekomen. Ook de vroegere
minister van buitenlandsche zaken Arita,
wordt daar binnenkort verwacht.
Aan het front van Sjanghai wordt nog
steeds met afwisselend succes gestreden. De
Japanners treden voorzichtiger op dan de
Chineezen. Bij de laatsten wint de moed het
van de tactiek, wat blijkt uit de regelmatig
binnenkomende berichten over de vernieti
ging van geheele Chineesche troepenafdee-
lingen. In Paosjan zou gisteren weer een
Chineesche bataljon in de pan gehakt.
De strijd in en om Sjanghai.
Chineesche vliegtuigen hebben gisteren
de internationale concessie in spanning ge
houden tot laat in den nacht. De Chineesche
piloten daalden boven de Japansche oor
logsschepen, die in de Wangpoe liggen en
bestookten ze met bommen. Een der bom-
viel op een Britsche opslagplaats, waardoor
een brand ontstond, die een schade van naar
schatting een half millioen dollars aan
richtte.
De dag van gisteren werd overigens weer
gekenmerkt door hevig geschutvuur en door
luchtbombardementen uit Japansche vluig-
tuigen.
De bloedigste strijd werd geleverd, toen
de Chineezen en de Japanners in een hand
gemeen raakten tusschen de werf Joekong
en de renbaan. De Chineezen verklaren, dat
zij de Japanners hebben teruggedrongen.
Toen zij echter verder oprukten en zonder
dekking moesten opereeren, schoten de Ja
pansche oorlogsschepen een reeks granaten
af in de Chineesche gelederen, zoodat de
Chineezen gedwongen werden naar hun
oorspronkelijke stellingen terug te keeren.
De Chineezen spreken de Japansche be
richten tegen, volgens welke de Japansche
troepen van Woesoeng en die van Jangtse-
poe contact zouden hebben tot stand ge
bracht.
De krijgsverrichtingen in het
Noorden.
Het ministerie van oorlog te Tokio ver
klaart officieel bevestiging te hebben ont
vangen van de verovering door de Japan
ners van Tientsjen halverwege Kalgan en
Tatoeng gelegen.
Voorts wordt medegedeeld, dat de Mon-
goolsche troepen op 5 dezer de Chineesche
troepen uit Tatsjingkoe, op 50 K.M. ten N.W.
van Tsangpei, hebben verdreven, en even
eens de Chineesche bezetting van Tehoewa
op de vlucht hebben gejaagd.
Omtrent den strijd in het Noorden wordt
van Chineesche zijde medegedeeld, dat langs
den spoorweg PeipingSoeijoean hevig
gevochten wordt. De Chineezen verdedigen
dezen spoorweg tegen twee Japansche bri
gades en tegen Mongoolsche soldaten, in to
taal twintig- tot dertigduizend man sterk.
Over den strijd bij Tientsjen heet het, dat
de Japanners daar met 10.000 man een aan
val hebben gedaan. Zij werden echter afge
slagen.
De Japansche generale staf te Tientsin
heeft de buitenlandsche consuls er van in
kennis gesteld dat de Japanners voornemens
zijn de krijgsverrichtingen langs de spoor
lijn bij Kalgan voort te zetten om in Sjansi
door te dringen.
Swatou gebombardeerd.
Op verzoek van den Britschen consul te
Swatou is een Engelsch oorlogsschip van
Hongkong naar Swatou dat ruim 300 K.M.
Noordelijker aan de kust ligt, vertrokken
om Engelsche bewoners te evacueer en. Swa
tou is door Japansche vliegers gebombar
deerd en onder de bevolking heerschte een
paniekstemming.
China zou vliegtuigen betrekken
van de Sowjet-Unie.
Uit Sjanghai wordt van Japansche zijde
gemeld, dat een trein, bestaande uit hon
derd Sowjet-Russische vrachtauto's, gela
den met vliegtuigen en ander oorlogsmate
riaal, te Sian, de hoofdstad van de provin
cie Sjensi, is aangekomen, waarheen de
Nanking-regeering naar het schijnt het
hoofdkwartier van de luchtmacht heeft
verplaatst.
Volgens hetzelfde bericht zouden Sowjet-
Russische instructeurs te Sian Chineesche
vliegers opleiden.
Zeer hevige gevechten.
De gebouwen en huizen in de interna
tionale nederzetting te Sjanghai trilden op
hun grondvesten toen Japansche oorlogs
schepen en vliegtuigen Poetoeng op mee-
doogenlooze wijze aanvielen in een uiterste
krachts-inspanning de Chineesche batte
rijen het zwijgen op te leggen. Nadat de
Chineezen het vuur hadden geopend, werd
al spoedig het Japansche hospitaalschip
American Maru, dat hij het Japansche con
sulaat gemeerd ligt, getroffen. Chineesche
granaten kwamen ook terecht in de dokken
en op de kade, doch de Chine Izoemoe, een
der doelen, werd niet getroffen.
De Japanneezen begonnen dezen dag hun
operaties met het bombardement op de
sectoren Kiang Wan, en Yangtse Poe, doch
concentreerden evrvolgens hun aandacht op
Poetoeng.
De Japaneezen deelen mede, dat zij over
eenkomstig het plan oprukken doch de
Chineezen daarentegen zeggen, dat de Ja
panneezen terrein hebben verloren.
Het is duidelijk, dat het Japansche plan
beoogt langzaam, doch zeker op te dringen,
aangezien zij om politieke redenen niet het
gevaar van een nederlaag kunnen loopen.
Zij schijnen wel verrast te zijn over de
hardnekkigheid van den Japanschen tegen
stand.
Beruchte bandieten. - Reuter meldt
uit Belgrado, dat een belooning van 800
pond is uitgeloofd voor de uitlevering,
dood of levend, van twee beruchte Zuid-
Slavische bandieten.
Onlangs hebben zij namelijk een boeren
vrouw vermoord en deze vrouw was reeds
hun veertiende slachtoffer. De leider van
de bandieten is Jorgovan Michailowitsj. In
het bovengenoemde geval drongen de ban
dieten het huis binnen terwijl de vrouw
alleen was en bevalen zij haar een maal
gereed te maken.
Daar de vrouw het eten niet spoedig ge
noeg bracht, ging een van de bandieten
naar de keuken en schoot haar dood. Toen
de misdadigers het huis verlieten, kwamen
zij den man van de vermoorde vrouw tegen.
Jorgovan gaf hem zijn portret en zei hem,
dat hij de politie moest waarschuwen.
De gele rivier buiten haar oevers. -
De hevige regens, waardoor het zuidelijk
deel van de Chineesche provincie Honan
sedert midden Augustus wordt geteisterd,
houden nog steeds aan, met het gevolg, dat
de Gele rivier en haar zijrivieren buiten
haar oevers zijn getreden, en de telegrafi
sche en telefonische verbindingen verbro
ken zijn. Het westelijk gedeelte van den
Loenghai-spoorweg en Tsjeng Tsjau staan
eveneens ónder water.
Journalistenconfliet in Silezië. - Het
bureau van de journalistenvereeniging in
Silezië heeft een motie aangenomen, waar
in geprotesteerd wordt tegen de stelsel
matige vervolging van Poolsche journalisten
in Duitsch-Silezië. De vereeniging heeft
besloten alle betrekkingen met de journa
listen der nationaal-socialistische Duitsche
minderheidspers in Polen te verbreken.
Het blad „Der Arbeitsmann" het orgaan
van het Duitsche arbeidsfront, is in Polen
verboden wegens beleedigende aanvallen
op het Miraculeuze beeld van de maagd van
Szenstochowa.