ABDIJSIROOP
QemeeHtecaden
Zuurkoolfabrikageaan den Langendijk
HEILOO
Verkoudheid,
hoest, bronchitis
en de gevaarlijke gevolgen daarvan.
AKKER's versièrkie
Een bezoek aan de fabriek der
firma hart Co.
In onze koolstreek.
TWEEDE BLAD
Gisteravond om half acht kwam de raad
dezer gemeente voltallig bijeen onder voor
zitterschap van den burgemeester, den heer
Jhr. N. van Foreest. De vergadering werd
door een talrijk publiek bijgewoond.
Het wandelpad langs den Rijks
straatweg.
Als eerste punt kwam aan de orde een
adres van den heer J. Twisk, die verzocht
te bevorderen, dat het door het Rijk aan te
leggen wandelpad langs het gedeelte van
den rijksweg tusschen Krommelaan en Sta
tionsweg breeder wordt gemaakt dan in het
voornemen van het Rijk schijnt te liggen, op
welk verzoek B. en W. afwijzend beschik
ten, omdat naar hun meening het Rijk de
wandelpaden aanlegt op zulk een breedte
als naar het oordeel van de autoriteiten van
den rijkswaterstaat door het verkeer wordt
gevorderd.
Of en in hoeverre het door adressant be
doelde wandelpad voldoende breedte zal
hebben, zal in de toekomst kunnen blijken,
zeiden B. en W., en verbreeding zal, omdat
een tegelpad wordt aangelegd, weinig extra
kosten veroorzaken wanneer die onmiddel
lijk dan wel later wordt aangebracht. Boven
dien zag het college geen aanleiding om voor
die verbreeding kosten ten laste der ge
meente te brengen.
Adressant wendde zich thans tot den raad
en B. en W. stelden om bovenomschreven
redenen voor afwijzend op het verzoek te
beschikken.
De heer Opdam meende, dat het pad
thans als te smal kan worden gerekend. Ver
breeding zal niet duur komen, één tegel er
nog bij, zal waarschijnlijk voldoende zijn;
thans kunnen twee menschen niet naast el
kaar wandelen.
De voorzitter geloofde, dat van wan
delen ter plaatse niet veel gebruik wordt ge
maakt.
De heer Van 't Veer was van oordeel,
dat voor wandelaars wel iets mag worden
gedaan, nu voor fietsers en automobilisten
zoo veel gebeurt.
De voorzitter legde er den nadruk
op, dat de kosten van meerdere breedte voor
rekening van de gemeente zullen komen;
verbreeding is altijd nog mogelijk.
De heer Kant was het met B. en W. eens.
De heer Keesman vroeg om in de eerst
volgende vergadering een kostenberekening
ter tafel te mogen zien voor verbreeding van
het pad.
Weth. Akkerman wees op de kosten,
v/elke voor rekening van de gemeente ko
men. Dit moest eigenlijk voor rekening van
het rijk worden genomen.
De voorzitter zegde toe, den gemeen
te-opzichter te zullen opdragen een kosten
berekening te maken als door den heer
Keesman gevraagd, welk verzoek door den
heer Opdam was gesteund.
Subsidie Esperanto-vereeniging.
De Esperanto-vereeniging heeft in de be
hoefte aan een lokaal voor het geven van
Esperanto-onderwijs voorzien door plaatsing
van een eigen gebouwtje. Zij vraagt thans
een bijdrage in de nog ongedekte kosten,
welke kosten volgens de overgelegde begroo
ting 58 bedragen.
B. en W. stelden voor om voor het seizoen
19371938 een subsidie te verleenen ten be
drage van 25.
De heer van 't Veer stelde voor dit ver
zoek te behandelen bij de begrooting.
De voorzitter wees erop, dat een ze
kere belofte is gedaan aan de vereeniging.
Het voorstel van B. en W. werd hierop
zender hoofdelijke stemming aangenomen.
Adres r.k. Volksbond.
Ten aanzien van een adres van den r.k.
Volksbond inzake loonen in werkverschaf
fing en steun stelden B. en W. aanhouding
voor tot door hun nadere voorstellen om
trent steun verleening c.q. werkverschaffing
zullen worden gedaan, welke voorstellen
zeer binnenkort kunnen worden tegemoet
gezien.
De voorzitter noemde het rekest thans
wel wat voorbarig.
Het stuk werd voor kennisgeving aangeno
men.
Verkoop bouwterrein.
Door den heer H. J. Laar te Alkmaar
werd verzocht een perceel bouwterrein '.e
mogen koopen aan den Zeeweg zuidzijde,
met een frontbreedte van 14 meter bij een
diepte van ongeveer 30 meter, tegen een
koopprijs van 945, ten behoeve van den
bouw van een eengezinswoning.
B. en W. stelden voor het perceel voor ge
noemden prijs en op de gewone voorwaar
den te verkoopen. Aldus werd besloten.
Verzoek om belastingverlaging.
B. en W. hadden een adres ontvangen van
de afd. Heiloo van den Alg. Bond van Ge-
pensionneerden en van de plaatselijke af dee
ling van den Alg. Bond van Forensen, waar
bij werd verzocht maatregelen te nemen, die
zouden kunnen leiden tot verlaging der be
lastingen.
De secretaris las het ontwerp voor
van een schrijven, dat B. en W. voorstelden
aan adressanten te zenden. Daarin werd uit
eengezet, dat de zorg voor de door de crisis
getroffen arbeiders e.a. het budget der ge
meente zwaar heeft belast in de laatste ja
ren. B. en W. hebben het niet in de hand om
de daarvoor noodige belastingheffing naar
believen te regelen, maar verzekeren, dat die
in Heiloo lager is dan in vele andere ge
meenten. Met de belangen van de belasting
plichtigen wordt zooveel mogelijk rekening
gehouden. Het adres werd goedgekeurd.
Voorkoming van ongewenschte
bebouwing.
Overwegende, dat er aanleiding bestaat
om het uitbreidingsplan voor zoover dat be
trekking heeft op het gedeelte der gemeente
tusschen Kraaienlaan en Krommelaan, te
herzien, stelden B. en W. voor om te bepa
len, dat de herziening wordt voorbereid van
dat gedeelte van het uitbreidingsplan,
de terreinen ten Oosten van den
Kennemerstraatweg en die ten Westen van
de spoorbaan in het verlengde van eerstge
noemde wegen inbegrepen, zulks om bebou
wing te voorkomen, die later misschien on-
gewenscht zou kunnen worden geacht
Goedgevonden.
Bevordering van electrisch koken.
De commissie van bijstand voor het G.E.B.
gai B. en W. in overweging te bevorderen,
dat de prijs van den electrischen stroom
voor kookdoeleinden wordt verlaagd. Reeds
22 volledige kookinstallaties zijn in gebruik
en in tal van gezinnen worden snelkokers,
keteltjes e.d. gebezigd. Ongetwijfeld zal bij
verlaging van den stroomprijs het verbruit:
nog belangrijk kunnen worden opgevoerd.
Verwacht wordt dat de vermindering van de
winst by de beoogde stroomprijsverlaging
zal worden gecompenseerd, door de te ma
ken winst op het meerdere verbruik.
De thans geleverde stroom voor kookdoel
einden zal bij verlaging van den stroomprijs
tot 3 cent per kWh circa 200 minder op
brengen. Door het P.E.N. wordt de stroom
voor koekdoeleinden ook tegen 3Vi cent per
kWh berekend.
B. en W. kunnen zich met het denkbeeld
van de commissie vereenigen en stelden voor
om te besluiten den prijs, thans bedragend
4 cent per kWh, met ingang van 1 Januari
a.s. te bepalen op 3 y cent per kWh.
Goedgekeurd.
Geldleening voor de u.l.o.-school.
B. en W. stelden voor om een geldleening
aan te gaan groot f 53.000 tot dekking van
de kosten van het bouwen der u.l.o.-school,
het verbouwen van de r.k. jongensschool en
voorziening in de behoefte aan schoolmeube-
len voor de r.k. meisjesschool, voor welke
leening de rente zal bedragen 3 pCt. be
houdens het recht van den crediteur om deze
na 15 jaar tot hop<"!+OT,s d pCt. te verhoogen.
Goedgekeurd.
Converteeringen.
B. en W. stelden voor om over te gaan tot
het converteeren van: a. een geldleening, per
resto groot f 8000 tegen een rente van 3 pCt.,
thans 4y, pCt.; b. een geldleening, per
resto groot f 12.800 tegen 2 y, pCt., thans
4ys pCt.; c. een geldleening, per resto
groot 100.0000 tegen 3y pCt. met het recht
van den crediteur om na 15 jaar de rente tot
hoogstens 4 pCt. te verhoogen, thans 5 pCt.
d. een geldleenig per resto groot 45.000
tegen 3y, pCt. met het recht van den credi
teur om na 15 jaar de rente tot hoogstens
pCt. te verhoogen, thans 4% pCt. e. een
geldleening per resto groot 97.500 tegen 3j»
pCt. met het recht van den crediteur om na
15 jaar de rente tot hoogstens 4 pCt. te ver
hoogen, thans 4y pCt. (voor aflossing vóór
1 September 1941 is een extra vergoeding
van 1 pCt. verschuldigd); f. een geldlee
ning, per resto groot 79.700 tegen 3 yt pCt.
tot 31 December 1952, daarna 4 pCt., thans
4 1/4 pCt. (voor aflossing vóór 3 Juni 1941 as
een extra vergoeding ad 1 pCt. verschul
digd); g. een geldleening per resto groot
99.450 tegen 3y pCt., na 15 jaar te ver
hoogen tot 4 pCt., thans 4 1/4 pCt. (voor af
lossing vóór 3 Juni 1941 is een extra vergoe
ding ad 1 pCt. verschuldigd).
Al deze voorstellen werden zonder eenige
bespreking goedgevonden.
Kasgeldleeningen
De Bank voor Nederlandsche gemeenten
deelde mede, na 1 Januari 1938 voor credit-
saldi boven 10 van de gewone uitgaven
volgens de laatst goedgekeurde begrooting
geen rente te zullen betalen en verzocht
opneming van die bepaling in de loopende
overeenkomst. B. en W. hadden daartegen
geen bezwaar. Goedgekeurd.
Voor het loopende dienstjaar is het wen-
schelijk, o.m. omdat meerdere kapitaalsuit
gaven nog niet door vaste leeningen zijn
gedekt en de rente van kasgeld beduidend
lager is dan die van vaste leeningen, het
maximum bedrag dat als kasgeld kan wor
den opgenomen, te verhoogen. B. en W.
achtten een verhooging met 100.000 vol
doende en stelden voor om hen te machti
gen voor het dienstjaar 1938 kasgelden op
te nemen tót een bedrag van ten hoogste
300.000. Conform dit voorstel werd be
sloten.
Benoeming schoolschoonmaker.
Bij het punt „Benoeming van een schoon
maker van de u.l.o.-school" herinnerde de
voorzitter aan de opening dezer school op
6 Sept. 1.1. Hij feliciteeerde de gemeente
met de totstandkoming van het fraaie ge
bouw en den gemeente-opzichter met de
uitvoering van dien ontwerp, dat ieders in
stemming had verworven.
Voor de functie van schoolschoonmaker
hadden zich 28 personen aangemeld, waar
uit B. en W. de volgende alfabetische aan
beveling gaven: J. van den Berg, KI. de
Groot, J. Kossen en N. van Steeg.
Nadat de vergadering een half uurtje ge
schorst was geweest ter bespreking van de
sollicitanten, werd met zeven stemmen be
noemd de heer KL de Groot. Op de heeren
van den Berg en Van Steeg waren twee
stemmen uitgebracht.
De benoemde zal a.s. Maandag in functie
moeten treden.
Benoeming commissies van bijstand.
De voorzitter stelde voor de leden
van alle commissies van bijstand weder te
benoemen, met welk voorstel allenzich
accoord verklaarden.
De commissies zijn dus weer samenge
steld als volgt: voor de wegen de heeren
Sengers en van 't Veer; voor het G.E.B. de
heeren Schuijt en Keesman; voor de be
plantingen de heeren Kant en Keesman;
voor de werkverruiming de heeren
Greeuw, Kamer en Sengers. De voorzitters
zullen worden aangewezen door B. en W.
De deugdelijkheid van de rioleering.
De heeren Greeuw en Keesman
hadden opgemerkt, dat een aantal rioolbui
zen, aangevoerd om in de wegen te worden
gelegd, aan de opslagplaats bij het N.Holl.
kanaal waren gekeurd, waarbij vele ervan
als niet goed werden gekwalificeerd. Zij
hadden naar aanleiding hiervan den 23
Sept. aan B. en W. eenige vragen gericht,
waarbij zij informeerden naar de reden en
het resultaat van die controle op bedoelde
huizen door middel van een rioolbuizen-
pers, terwijl zij voorts wenschten te weten
of de gebruikte buizen voldoen aan de
normalisatie-eischen, welke daaraan ge
steld zijn.
B. en W. hadden deze vragen doorgezon
den aan het architecten-bureau Verhey, dat
belast is geweest met het toezicht op de
rioleeringswerkzaamheden en uit het ten
antwoord ontvangen schrijven bleek, dat de
buizen aanwezig was, welker samenstelling
fabriek waren gecontroleerd, d.w.z. één op
de honderd; dat in Heiloo gebleken was.
dat er enkele bij waren die een tekort aan
grint bevatten en dat daarna de heele tege
lijk ontvangen en nog aanwezige partij was
onderzocht en daarna als afgekeurd terug
gestuurd; voorts waren er bij geweest d:e
geen voldoende drukvastheid hadden.
B. en W. lichtten\het schrijven nog nader
toe, waaruit viel te concludeeren, dat den
opzichter bij een bezoek aan de fabriek te
Den Bosch gebleken was dat daar een partij
buizen aanwezig was, weker samenstelling
te weinig grint bevatte. Hij had een nader
onderzoek gevraagd en toen was hem ge
antwoord, dat er inderdaad een dergelijk
partijtje was gefabriceerd tengevolge van
een verzuim en dat daarvan een scheeps
lading was afgezonden naar Heiloo. De fa
briek zou haar pers sturen en de buizen ter
plaatse onderzoeken. Dat was gebeurd met
het bovengenoemde resultaat. B. en W. ver
trouwden er nu volkomen op, dat er geen
verkeerde buis in het dorp was gebruikt.
De heer Greeuw vroeg nog of de be
antwoording van het bureau-Verhey voor
B. en W. voldoende is, zelfs als de feitelijke
toestand iets anders is dan de heer V.
schreef, m.a.w. of er op vertrouwd wordt,
dat alle thans in den grond liggende bui
zen goed zijn.
Spr. had reeds eerder gedacht, dat de bui
zen wel wat broos leken. Daarna kwam de
keuring met als gevolg een hoop puin, zoo
slecht, dat de gem.-opzichter die niet wilde
gebruiken voor de wegen.
Als nu straks zal blijken, dat de riolen
niet dicht zijn, waar zal dan de gemeente
verhaal kunnen vinden?
Spr. meende bij onderzoek te hebben be
vonden, dat zij niet dicht zijn, wèl op de
nade, maar overigens niet.
Weth. Akkerman zei, dat men het
toch als juist moet aannemen, als het
bureau-Verhey verklaart dat de buizen
goed zijn; aan dat bureau is toch eenmaal
het vertrouwen gegeven. Straks wordt de
rioleering toch nog beproefd en blijkt dan
ergens een lek te zijn, dan moet dat her
steld worden.
De heer Greeuw vond het antwoord
van den heer Verhey wel wat aanvechtbaar,
omdat daarin gezegd werd, dat één op de
100 buizen werd onderzocht. Een partij
buizen, gebruikt in den Holleweg, is weer
teruggezonden en onderzocht en toen afge
keurd.
Spr. verzocht om een rapport van den
gang van zaken te doen opmaken door den
gem.-opzichter.
De heer S c h u ij t vond het niet noodig
om den opzichter tegen den architect uit te
speleen.
Na nog eenige besprekingen sloot de
voorzitter de besprekingen over de
gestelde vragen.
Tuindorp en de rioleering.
Van den heer G. W. Melchers en een aan
tal andere bewoners van het oude en nieu
we Tuindorp was een klacht ingekomen
over den last dien zij ondervinden van den
aanleg van rioleering. Zy klaagden erover,
dat thans de afvoer van huishoud water en
faecaliën als onvoldoende moet worden be
schouwd en zij spraken hun vrees uit over
hetgeen in de komende maanden nog
wachten zal zijn, omdat de oplevering van
de nieuwe rioleering nog wel een pa
maanden op zich zal laten wachten. Zy vei
zochten daarom maatregelen te nemen,
waardoor zij van overlast bevrijd blijven
gedurende den tijd dat aansluiting aan e
nieuwe riool nog niet mogelijk zal zijn.
De voorzitter deelde mede, dat het
schrijven voor rapport in handen was ge
steld van den heer Torken, gemeente-op
zichter, welk rapport door den s e er e-
t a r i s werd voorgelezen. Daaruit bleek,
dat alle mogelijke voorzorgen waren ge
troffen om den hinder van den aanleg van
de nieuwe rioleering tot een minimum te
beperken en dat schoon water geloosd kan
worden evenals vroeger in het oude riool.
Afvr1 water en faecaliën kunnen nog niet
in het nieuwe riool afvloeien, maar dat kan
ook niet in het oude.
De heer Greeuw vroeg of dan de be
woners van die huizen, voor welker bouw
de verordening is ontdoken, nu in het ge
drang komen? waarop de secretaris
antwoordde: „Best mogelijk".
Nadat de voorzitter nog had ge
zegd, dat zoo spoedig mogelijk zal worden
gezorgd voor aansluiting aan het nieuwe
riool, werd van dit punt afgestapt, waarop
sluiting der vergadering volgde.
DE SPRONG IN HET DUISTER.
Uitvoeringen te Bergen en
Alkmaar.
De kunstkring Het Schouwspel heeft
deze week met de uitvoeringen van boven
genoemd tooneelstuk door de Ned. Too-
neelgroep zijn winterseizoen in Alkmaar
en Bergen geopend.
Of de keuze van het stuk goed was? En
of de inzet van het seizoen er een geweest
is, die veelbelovend mag genoemd worden?
We durven er niet direct volmondig „ja"
op te zeggen.
Het stuk zelf heeft op zichzelf natuurlijk
niet veel te beteekenen, want welke waar
de kan er nu gehecht worden aan een ver
haal over een modernen Landru, die een
stuk of vijf vrouwen heeft vermoord na
eerst een korten tijd met haar getrouwd te
zijn geweest? Welke waarde kan er aan
gehecht worden, als we zien, hoe een
meisje, dat veel houdt van haar verloofde,
plotseling die verloving verbreekt met
als eenig argument „dat ze eerst nog
wat van de wereld wil genieten, voordat
ze gaat trouwen", ofschoon ze een jaar of
vijf gewacht heeft op den trouwdag
Och, het kan een handig schrijver gele
genheid geven, om een knap stuk te
schrijven, dat het publiek een avond bezig
houdt.
We zien op het tooneel, hoe het meisje,
Sommige menschen, die wat vatbaar a(jn op
borst en keel denken, dat het nu eenmaal
hun lot is 's winters te moeten hoesten,
kuchen, hijgen en benauwd op de borst te efln.
indien Gil tot diegenen behoort, probeert den
«ni de nieuwe versterkte Akker'. Abdijsiroop
die honderdduizenden hun even.-blUheld heeft
teruggegeven. Reeds naenkele lepel, bemerkt Ge
d.t dit middel U werkelijk zal kunnen helpen.
De slijm, die op de borst drukte, en U benauwd
maakte, komt gemakkelijk los, de hoestbuien wor
den zeldzamer, lichter en verdwijnen. Uw adem-
haling wordt weer diep en gerulschloos en de
slijmvliezen van Uw borst en keel worden versterkt.
De planten-extracten en de codeïne, de grootst,
hoest-bedwinger, maken de nieuwe versttrkte
Abdijsiroop tot ,,'s Werelds béste Hoest-siroop
Flacon 90et., fl.50. f 2.40.14.20. Overal verkrijrbaar.
Hoe grooter flacon, hoe voordeellger het gebruik.
in dit geval Cecily, haar verloofde zal be
groeten na jaren van afwezigheid. We
kunnen ons nog indenken, hoe haar strijd
is, nu ze toch eerst nog een tijdje van de
wereldsche geneugten wil genieten, maar
we kunnen ons heel moeilijk indenken, dat
datzelfde meisje even later in enkele
oogenblikken hals over kop verliefd wordt
op een grooten onbekende en er met hem
vandoor gaat en een paar weken later met
dezen man trouwt.
Enfin, dat zijn misschien vrouwelijke
eigenschappen, die ons onbekend zijn. In
elk geval, het gebeurt en dus trouwt Ce
cily met Bruce en samen gaan ze ergens
op het land wonen in een afgelegen streek.
En het jonge vrouwtje is gelukkig, zegt
tenminste dat ze gelukkig is.
Maar weldra wordt het anders. Dan
gaan heel langzaam de oogen van het
vrouwtje open en heel geleidelijk komt ze
tot de ontdekking, dat haar man toch niet
heelemaal een ideale echtgenoot is. Al
begrijpt zij nog lang niet al zijn geheim
zinnige gangen en plannen.
De werkelijkheid komt ze pas te weten,
als de kritieke avond is aangebroken: de
avond, waarop Cecily den weg harer voor
gangsters zal volgen.
Dan komt het groote moment van den
avond: de beide echtgenooten zijn alleen
thuis, de deuren zijn gesloten, en Bruce
leidt zijn moordenaarswerk in op een sa-
tistische wijze, die werkelijk beklemmend
Daar ligt ten Noorden van onze
stad de bekende landstreek, die de
Langendijk genoemd wordt. Een reeks
dorpen, verbonden door uiterst smalle
wegen, te land en vele wegen te water,
en die alle hun hoofdbron van bestaan
zoeken in het tuinbouwbedrijf.
Daar liggen Noordscharwoude,
Broek op Langendijk, Zuidscharwoude
en Oudkarspel, dorpen, die vele jaren
van grooten bloei en welvarendheid
hebben gekend, maar die ook de
magere jaren kennen, tè goed ken
nen: de magere jaren van den tegen-
woordigen tijd, waarin de tuinbouw
producten zooveel in prijs gedaald
zijn, dat er duizenden kilo's worden
„doorgedraaid" en als veevoeder of
als mest of nog eiger als waar-
delooze producten worden verbrand...
De Langendijk wordt wel zwaar
beproefd in deze jaren. En toch
de bevolking werkt steeds met een
zekere opgewektheid weer opnieuw
op het land in de hoop, dat betere
tijden spoedig zullen aan breken. Ze
werkt op het land of ze werkt in de
fabrieken. Maar altijd is en blijft de
arbeid die van den tuinder.
De bevolking werkt öf op het land, óf
in de fabrieken! Zoo is het, en dat dit zoo
is, mag een zeer gelukkig verschijnsel ge
noemd worden. Want als er aan den Lan
gendijk geen fabrieken waren, dan zou de
toestand van de bevolking nog slechter
zijn; dan zou wellicht de geheele bevol
king totaal verarmd zyn.
Fabrieken aan den Langendijk! Is daar
dan industrie? Staan daar de groote en
forsche gebouwen met weefgetouwen of
ar.dere machines?
Neen, zoo is het niet. Maar de Langen
dijk heeft zijn zuurkoolfabrieken en dat
beteekent een uitkomst voor vele men
schen.
Een zoo'n zuurkoolfabriek hebben wij
een dezer dagen bezocht. Niet alleen, om
dat we eens een kykje wilden nemen in
zoo n bedrijf, maar ook, omdat we wisten,
welk een belang de geheele streek moet
hebben met een bloeiende zuurkoolfabri-
kage. Dat beteekent immers een afzetge
bied voor de witte kool en dat beteekent
tevens werk voor vele handen, die anders
tot ledigheid gedoemd zouden zijn! De
zuurkoolfabrikage brengt in vele huisge
zinnen een uitkomst, zóó zelfs dat Oudkar
spel het vorige jaar een der zeer weinige
gemeenten was in ons land, waar de werk-
loozen niet meer bestonden, zoo zelfs, dat
Oudkarspel op het oogenblik nog slechts
een 20 werkloozen heeft en misschien over
enkele weken. weer een blanco lijst kan
indiener
By de veiling.
Wanneer we over de zuurkool willen
praten, dan moeten we eigenlyk by het
lijk op het land waar de kool groeit,
begin beginnen. Dat begin ligt dan natuur-
Het is herfst. De zomerkooi is al lang
gesneden, en verwerkt of voor de 1 con
sumptie gebruikt. Vele velden liggen
thans verlaten tusschen de slooten en
vaarten. Maar deze leege velden wordeh
afgewisseld met andere, die nog begroeid
zijn met de winterkool oftewel de Deen-
sche witte kool. Zy wordt thans gesneden
en gaat dan naar de veiling.
Het lijkt alles zeer primitief te gaan.
Maar vergist U niet, want deze z.g. primi
tieve manier is de beste en tevens de
goedkoopste! Immers, des middags gaat de
tuinder met de schuit naar het land, snijdt
zijn kool en stapelt die op in de schuit.
Deze wordt dan naar de veilir.g geboomd
of getrokken en daar wacht de eigenaar
op den volgenden morgen, als er geveild
zal worden. En nu is het mooiste, dat de
tuinder op deze manier een zeer goedkoop
vervoermiddel heeft en dat zijn producten
geheel ongeschonden ter veiling komen.
Dat veilen mag bekend worden veronder
steld. Slechts zij hier nog even terloops
medegedeeld, dat alles „over de klok" ge
veild wordt en dat de aanvoerders een
nummer krijgen. Dat laatste was noodie
zooals de praktijk heef' geleerd. Immers, in
de goede oude tijden hadden de tuinders
dikwyls„weinig zin, oir het eerst „door
de klok te gaan. Ze wachtten veel liever
af en konden dan later op den. morgen
veelal een beteren prys maken. Zoo ge
beurde het wel eens, dat de heeren met
hun vaartuigen rustig achter de veiling
bleven liggen en op elkaar wachtten. En
de kooplieden zaten in hun veilingbanken
en konden niets koopen, omdat er niets
aangevoerd werd Dat kan nu niet
meer, want elk krijgt zijn veilingnummer
en als het zijn. beurt is, moet hij met zijn
schuit komen. Komt hy niet, dan wordt
hy overgeslagen.
De praktijk leert, da* dit systeem best
bevalt.
Het was de heer S. Kramer, die ons
rondleidde over de veiling en die ons het
een en ander vertelde van den gang va**
zaken daar in Broek op Langendijk. Hij
liet ons de uitgestrekte veilingsgebouwen
zien, vertelde van den gouden ty'd, toen
wel eens 1000 gulden voor een wagon
kool werd gemaakt, vertelde van den
tegenwoordigen tijd, nu er zooveel kool
„doordraait" en van een diepe snede voor
zien wordt, zulks om te beletten, dat deze
kool toch op de markt zou komen. Hy ver
telde ons, hoe ook het moderne verkeer
zijn eischen stelde en dat er daarom eenl
laadplaats is gekomen aan het water,
waar de vrachtauto's gereed staan, om de
tuinbouwproducten verder te vervoeren.
En hij vertelde, hoe door de geringe
exportmogelijkheden de tuinbouwbe-
volking aan. den geheelen Langendijk
verarmd is, maar hoe ze toch vol
houdt, omdat het een stoere bevolking
is, die met hart en ziel gehecht is aan
haar grond en die blijft hopen op
betere tijden.
Hop 1 op betere tijden. Dat doen ze
allemaal aan den Langendijk en daarom
mei kt men zoo op het oog heel weinig van
e veranderde toestanden. Misschien, dat
de weinige drukte om en bij de veiling een
tetken is van den toestand, maar we moe
ten in dit opzicht voorzichtig zijn. Want
de veiling zelf is afgeloopen als wij hier
rondwandelen en de meeste aanvoerders
zyn al lang weer weg naar huis of mis
schien al weer weg r.aar het land. om de
kool voor den volgenden dag te snijden.
Wat we wel zagen, dat was prachtige
witte kool, die onverkoopbaar was. Eenige
schuiten vol lagen in het water van de
ei mg en de kostbare groente zal mis
schien nu al wel vernietigd zyn of op den
mesthoop liggen te rotten.
Zien ver.^er nog onverkoopbare
andijvie, prachtige bossen, maar waarde
loos, omdat de voorraden te groot zijn voor
de binnenlandsche consumptie
Eigenlijk een zielig gezicht,
hri ifl ge?.ukltjg, dat er nog zuurkoolf»-
kimnfn T' ,1€ een groot kwantum kool
kunnen gebruiken voor den inmaak. Want
nders zouden nog meerdere duizenden
kilo s vernietigd moeten worden, met
petroleum overgoten moeten worden, als
mest voor het land gebruikt moeten
worden.
En zoo kwamen wij tenslotte terecht op
net zuurkool vraagstuk!
WÜ van den heer Kramer een
introductie kregen voor de fabriek van de
irma Hart en Co. te Oudkarspel, de groot
ste en meest moderne fabriek van Neder
land op dit gebied.
Zoodat we een uurtje later aanbelden
by den heer M. Hart, den eigenaar van
deze fabriek.
De heer Hart onitving ons allervriende-
ykst en van hem hebben wij gehoord, wat
we gaarne wilden weten over de zuurkool,
net beroemde product, dat in duizenden
gezinnen des winters op de tafel komt en
dat een volksvoedsel is bij uitnemendheid.
W at de heer Hart ons vertelde en wat
w ij zagen in en by en op de fabriek, daar
over een volgende keer.
