DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. NIEUWE JAPANSCHE SUCCESSEN. No. 244 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 18 October 1937 139e Jaargang De algemeene toestand. China voorbereid op een vernietigende nederlaag De stand van den oorlog. DE STRIJD IN SPANJE. Begrafenis slachtoffers der T. 1. MAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalye Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 18 October. De vergadering der sub-commissie van de non-interventie-commissie is Zaterdag be gonnen met een kort woord van den voor zitter, Lord Plymouth, die onmiddellijk het woord verleende aan Corbin, den Franschen vertegenwoordiger. Corbin heeft een lange rede gehouden, waarin hij tenslotte namens de Fransche re geering vroeg, de volgende besluiten te ne men, waarbij hij zich baseerde op de Britsche voorstellen van 14 Juli j.L: 1. De terugtrekking der vreemdelingen, die in Spanje dienen en wier evacuatie aan bevolen wordt door het rapport, dat reeds bij de commissie aanhangig is gemaakt, moet binnen zoo kort mogelijk tijdsbestek verwe zenlijkt worden. 2. Zoodra de internationale commissies, belast met de organisatie van en de controle op deze terugtrekking, geconstateerd zullen hebben, dat deze voldoenden voortgang maakt, zullen beide bij het Spaansche con flict betrokken partijen gemachtigd worden, overeenkomstig de bepalingen van het Brit sche plan, zekere rechten uit te oefenen, welke de internationale practijk aan oorlog voerenden toestaat. 3. Reeds thans komen de in de commissie vertegenwoordigende regeeringen overeen, teneinde het definitieve karakter der op bo vengenoemde principes tot stand gekomen overeenkomst tot uitdrukking te doen ko men, al hun invloed aan te wenden, hetzij op Valencia, hetzij bij Salamanca, opdat bin nen kort tijdsbestek een zeker aantal vrij willigers van beide legers zal zijn terugge trokken, waarbij rekening wordt gehouden met de bestaande wanverhouding tusschen de buitenlandsche effectieven, die aan weers zijden dienst doen. 4. De in de commissie vertegenwoordigen de regeeringen verplichten zich opnieuw, op strikte wijze noch te zullen machtigen, noch te zullen vergemakkelijken, noch reeds r.u eenig nieuw vertrek van vrijwilligers te zul len bewerkstelligen, noch eenig oorlog-mate riaal te zullen zenden. 5. Het controle-systeem, dat versterkt is overeenkomstig het rapport-van Duim en Hemming, zal van kracht worden, zoodra de noodzakelijke aanpassingen, welke de Fran sche regeering aan de commissie heeft ver zocht in overweging te nemen, zullen zijn verwezenlijkt, en waarbij reeds thans het tijdstip zal worden vastgesteld, waarop de vertegenwoordigende regeeringen zich defi nitief over de hierboven genoemde voorstel len zullen moeten uitspreken. Bovendien moet op formeele wijze worden verklaard, dat de tegenwoordige toestand niet zal mogen worden verlengd, en dat, in dien bij het afloopen van dezen termijn over deze voorstellen geen overeenstemming mocht kunnen worden tot stand gebracht, de Fransche regeering het recht zal hebben, haar volledige vrijheid van handelen te her nemen. Het spreekt welhaast vanzelf, dat Lord Plymouth namens de Britsche regeering zich geheel bij de voorstellen van Corbin aan sloot en met den meesten klem df vertegen woordigende regeeringen uitnoodigde tot sa men werking om zoo spoedig mogelijk tot overeenstemming te komen. Indien het niet mogelijk zou blijken een accoord binnen zeer korten tijd te bereiken dan moet zich de regeering van het Vereenigd Koninkrijk het recht voorbehouden zich haar algeheel e handelingsvrijheid voor te behouden. Grandi sprak namens de Italiaansche re geering en liet een eenigszins ander geluid hooren, waaruit men evenwel een zekere welwillendheid mocht opmaken, echter een welwillendheid met de noodige reserve! Zoo wees Grandi er o.m. op, dat er twee andere punten waren waaromtrent zijn re geering een beslissing even noodzakelijk en dwingend achtte als nopens de terugtrek king der vrijwilligers, namelijk de erkenning als belligerent, zonder welke men niet van een werkelijke neutraliteit in dit conflict kon spreken en de kwestie van de controle, die op de meest krachtdadige wijze moest wor den uitgeoefend, wilde zij effectief zijn. Von Ribbentrop zeide, dat waarborgen moeten worden verschaft, dat de vrijwilli gers van beide partijen tot den laatsten man uit Spanje worden teruggetrokken en ook dat zij niet zullen terugkeeren. Duitschland is ondanks alle principieele bezwaren bereid, de regeering te Valencia de rechten van oor logvoerenden toe te kennen, wanneer thans alle in de commissie vertegenwoordigende landen van hun kant bereid zijn, deze rech ten ook aan generaal Franco toe te kennen. Von Ribbentrop zeide, dat het Fransche voorstel niets schijnt te bevatten, dat niet de moeite van het bestudeeren waard is. Het denkbeeld bij wijze van proef een aantal vrijwilligers terug te trekken, zou eventueel als deel van het Britsche plan aanvaardbaar zijn. Ribbentrop moest echter een voorbe houd maken ten aanzien van den tijd en de volgorde van afwikkeling van het Britsche plan, alsmede ten aanzien van het eventueel stellen van een termijn voor de toekomstige Hoewel de spanning, welke in den strijd voor Sjanghai gekomen is, maakt dat de belangstelling voor den oorlog in China zich ook voornamelijk op dien strijd concentreert, is het niet te ont kennen dat achter dat genadeloos ge vecht van Chineesch prestige tegen Japansch prestige een andere strijd gestreden is die reeds een voor China vernietigend einde laat voorzien. Dit is de strijd in de Noordelijke provincies. De berichten, die uit dit gebied binnen komen, maken bij voortduring melding van nieuwe Japansche successen; ook van Chineesche zijde geeft men deze successen toe, zij het dan ook in den verzachtenden vorm van een strategi- schen terugtocht van de Chineezen. Maar in feite heeft de Japansche opper bevelhebber, generaal Feroutsji, zijn legers in twee maanden tijds over een gebied ver spreid, dat niet veel minder dan twee keer zoo groot is als Spanje. Men heeft in den duur van den Spaanschen burgeroorlog een goed vergelijkingsobject, om daaruit de on gelijkheid van de Chineesche en de Japan sche krachten af te leiden. In twee maan den tijds hebben de Japansche troepen uit Tientsin, Peking en Kalgan zich over dit ge bied verspreid; voorzoover zij uit Tientsin en Peking getrokken zijn, is in de provincie Sjantoeng het dal van de Gele rivier reeds bereikt en eigenlijk alleen het gedeelte van Sjantoeng ten Zuiden van de Gele rivier is nog niet Japansch, blijkbaar omdat de Ja panners nog steeds in het ongewisse verkee- ren omtrent de uiteindelijke keuze van ge neraal Han Foe-sjoe, den gouverneur van deze provincie, die zich al eenige malen voor Nanking heeft uitgesproken, doch wiens verzet tegenover de Japanners daar mede nog niet zoodanig is geworden, dat een nieuwe keuze voor Tokio uitgesloten geacht moet worden. Hoe de Chineezen hier ten Zuiden van Peking en Tientsin zoo gauw verslagen konden worden, is makkelijk te verklaren: hun uitrusting woog niet tegen die van de Japanners op. Volgens de oor spronkelijke opgaven moeten in dezen strijd wel een 500.000 Chineezen op het slagveld geweest zijn, maar het is zeer de vraag of al deze 500.000 soldaten zelfs wel over een geweer beschikt hebben. Deze Chineesche troepen zijn natuurlijk niet vernietigd. Het is zelfs de vraag in hoeverre veel Chineezen gesneuveld zijn. Het tempo dat de Japanners er bij hun op- marsch ingezet hebben, moet voor de vluch tende Chineezen nauwelijks bij te houden werkzaamheden der commissie van niet-in- menging. Von Ribbentrop sprak ook nog over de dreigementen, die den laatsten tijd in de in ternationale pers tot uiting waren gekomen, n.L dat men de Pyreneeën-grens zou openen. Deze berichten hebben op het Duitsche volk niet den indruk gemaakt, die men ervan ver wachtte. Overigens zou, zooals vanzelf sprak, ook Duitschland alsdan zijn vrijheid van handelen in ieder opzicht hernemen. Duitsch land bleef voorstander van een non-inter- ventiepolitiek. Tegelijkertijd wenschte het echter geen bolsjewisme in Spanje. In antwoord op de rede van Eden op Vrij dag zeide von Ribbentrop, dat hij het be treurde, dat Eden zijn critiek niet aan het juiste adres, n.L Sovjet-Rusland, had ge richt. De besprekingen in de sub-comissie heb ben men kan het uit bovenstaande lezen tot nu toe weinig hoop gegeven, dat de oplossing der vrijwilligerskwestie dezen keer meer succes zal hebben dan in Juli jL De meeningsverschillen tusschen Italië en Duitschland eenerzijds en de andere landen anderzij da blijven zich handhaven. Slechts dit ééne kunnen we zeggen van de jongste besprekingen: men verweet elkaar het noo dige, maar deed dit in zeer beleefde termen. Alleen het feit, dat de Fransche voorstellen door alle regeeringen bestudeerd zullen worden, mag als een succes genoteerd wor den. Een goedkoop succes evenwel, want het ziet er niet naar uit, dat ze morgen als de sub-commissie weer bij elkaar komt zul len worden aangenomen. Zoodat de besprekingen geen enkel wer kelijk nut zullen hebben..., zijn geweest; van zeer groote veldslagen is dan ook geen sprake geweest. Wel is merk' waardig, dat sommige van de Chineesche militaire aanvoerders, hoewel hun bij Peking toch duidelijk genoeg gebleken was, dat de Chineesche troepen ook in versterkte stel lingen geen kans hadden tegenover de Japansche overmacht aan materiaal, toch telkens weer versterkte stellingen op weg naar het Zuiden hebben verdedigd en prijs gegeven na hardnekkigen, doch strategisch 'zinneloozen strijd en net zoo lang tot zij erbij in de Gele rivier rolden. Of het moest al zijn dat zij vreesden zonder deze kleine oponthouden voor de Japanners heelemaal onder den voet geloopen te worden. Doch waarschijnlijk is het dat niet. Chineesche in filtraties in de Japansche linies zijn asin- zien lijk geweest; hoe grooter die waren, des te meer last kon men de Japanners met een guerilla-tactiek welke dan ook in het geheele gebied dat de Japanners bezet heb ben wordt toegepast bezorgen. Zeer voor de superioriteit van de Japansche troepen in dezen strijd pleit tenslotte, dat de troe pen welke uit Tientsin getrokken waren en welke den meesten last hebben gehad van overstroomingen en doorgestoken dijken, toch het snelst zijn opgerukt. Over den toe stand in de provincie Sjantoeng verluidt nog weinig. Teekenend voor de betrouw baarheid van Han Foe-sjoe voor de Chinee zen is misschien het feit, dat een Duitsch vrachtschip met munitie voor de Chinee sche troepen, dat te Tsingtau was aange komen, vandaar weer is vertrokken en deze week in Yokahama is gelost, dat beteekent dat de munitie op den duur misschien toch wel te Tsingtau zal komen, maar dan via den loop van een kanon. De eenige tegenslag, dien de Japanners in het Noorden hebben is Sjansi. De com munistische legers, die zich hier tegen den Japanschen inval verzetten, strijden dapper en met eenig succes, maar het valt moeilijk te zien hoe dit succes is te consolideeren, behalve in een legende, want deze troepen zullen binnen afzienbaren tijd tusschen de Japanners, die hier van drie kanten opruk ken e, in geklemd worden. Verbinding met de buitenwereld hebben zij niet, want alle communicatiewegen van Sjansi, ook de spoorwegen, zijn in handen der Japanners. De vernietiging van deze legers staat dus voor de deur. Met dit succes aangenomen dat de Japanners het thans beheerschte gebied ook weten te zuiveren hebben de Japanners in het Noorden eigenlijk al wat zij willen, namelijk de Chineesche provincies Noorde lijk van de Gele rivier. Dat die zuivering niet gemakkelijk zal zijn, moge blijken uit de afstanden, die de verschillende Japan sche colonnes scheiden. Terwijl in Hopei de Japansche troepen snel door eindelooze vlakten trekken, vecht de Mongoolsche ca- vallerie, gesteund door de Japansche troe pen, in het uiterste Noordwesten op reeds met sneeuw bedekt gebied, terwijl verder in het Westen Japansche troepen hun actie voeren in gebergte dat, wat formatie be treft, te vergelijken is met de Alpen. Daar- tusschen zitten overal al dan niet in samen werking opereerende Chineesche afdeelin- gen, die door htm geringe kwetsbaarheid nog langen tijd een groot gevaar kunnen vormen voor de Japansche verbindings wegen. Komt het echter tot vredesonder handelingen eventueel na een beslissing van den strijd te Sjanghai, waarmede het Japansche prestige nog juist genoegen kan nemen dan zit Japan in het Noorden toch al veilig genoeg, om in deze onderhandelin gen met gemak eischen te kunnen stellen. Een Japansche beschuldiging. Het Japansche ministerie van buitenland sche zaken heeft verklaard, dat de Japan sche autoriteiten het onbetwistbaar bewijs kunnen leveren, dat de Chineezen in de buurt van Sjanghai tegen de Japanneezen gebruik maken van phosgeengas. De verklaring luidt: „De Japansche strijdkrachten bij Sjanghai kunnen het on betwistbaar bewijs leveren dat de Chinee sche strijdkrachten gebruik maken van gif gassen. Volgens een door het ministerie van buitenlandsche zaken ontvangen officieel bericht, hebben de Japanneezen te Taiping Tsjiau, op 1 K.M. ten Noordwesten van Lioetsjiahang, dat op ongeveer 8 K.M. ten Noordoosten van Nanh Siang ligt, de huls gevonden van een Chineesch loopgraafmor tier van 95 m.M. Een nauwkeurig chemisch onderzoek, dat deskundigen gedurende eenigen tijd hebben ingesteld, heeft op 15 October onomstootelijk vastgesteld, dat het een granaat was, gevuld met een ontzet tend phosgeengas. De Japansche strijd krachten in het gebied van Sjanghai had den reeds geruim en tijd reden tot de ver onderstelling, dat de Chineezen hun toe vlucht hadden gezocht tot gifgas". Gebruik van gifgassen ontkend. Een woordvoerder van het Chineesche hoofdkwartier heeft plechtig verklaard, dat de Chineezen nooit, zooals de Japanneezen beweren, gas hebben gebruikt en dit ook niet zullen doen. Hij deelde voorts mede, dat Japansche vliegtuigen te Casjan, een station aan den spoorweg Sjanghai-Hangtsjau, bommen hebben geworpen op een trein, die vluch telingen vervoerde, alsmede op een sani- tairen trein. Deze laatste voerde op duide lijk zichtbare wijze de vlag van het Roode Kruis. De bommen misten hun doel, doch met mitrailleurs schoten de Japansche vlie gers op de vluchtelingen en gewonden, die den trein verlieten om een goed heenkomen te zoeken, en veertig hunner werden ge dood. Japansche troepen omsingeld. 30.000 a 40.000 man Japansche troepen zijn in de buurt van Yoean Ping, op 90 K.M. ten Noorden van Tau Yoean Foe, door Chineesche strijdkrachten omsingeld. Volgens deze berichten, welke uit Chinee sche bron afkomstig zijn, hebben de Japan neezen uit hun vliegtuig de mededeeling geworpen, dat hun troepen tot eiken prijs moeten stand houden, daar morgen verster kingen zullen aankomen. Deze mededeeling is evenwel achter de Chineesche linies te recht gekomen. De Japansche troepen, die verwoed strij den om een geheele vernietiging te ont gaan, werden ingesloten na een krachtigen opmarsch van de vleugelafdeelingen, die daarbij goed werden gesteund door hun artillerie en hun luchtmacht. Groote luchtaanval der Chineezen. De zevende groote luchtaanval der Chi neesche luchtstrijdkrachten werd in den nacht op Maandag tegen half drie ten uit voer gelegd. De Japansche oorlogsschepen en de kust- batterijen schoten een enorme hoeveelheid luchtafweerbommen en machinegeweer patronen af, toen de aanvallers boven de stad vlogen. De aanval was de meest gedurfde en meest opzienbarende sinds het uitbreken van de vijandelijkheden. De maan scheen helder en de laag hangende wolken maak ten de omstandigheden voor een luchtaan val zeer gunstig. Meer dan twintig zoeklichten beschenen de wolken, doch de vliegtuigen werden niet in de stralenbundels zichtbaar. Projectielen, welke bestemd waren voor de Izoemo, kwamen op het land terecht en veroorzaakten een hevigen brand in het door de Japanneezen bezette deel der inter nationale nederzetting. Het lawaai van het luchtdoelgeschut en de ontploffing der bommen hebben de stad wakker geschrikt. Japanneezen veroveren Pautau. De Japanneezen, die langs den spoorweg Peiping—Soeijoean opereeren, hebben gis termorgen Pautau, het westelijk eindpunt van den spoorweg PeipingSoeijioean ver overd, een overwinning, die gevolgd werd door het innemen van Pakho, op 30 K.M. ten Westen van Pautau en een strategisch belangrijk punt in de provincie Soeijioean. De bezetting van het Pautau-gebied betee kent niet alleen de verbreking van den z.g. rooden weg van Oelanbator in buiten- Mongolie naar de provincies Nigsia, Kansoe en Sinkiang (Chinieesch Turkestan), maar tevens de mogelijkheid voor de Japanneezen druk uit te oefenen op de provincies Sjensi en Ningsia. Het Domei-agentschap noemt deze overwinning der Japansche troepen de volstrekte débacle der Chineesche mili taire operaties in Noord-China". Port Bou gebombardeerd. In den Oostelijken sector van het Asturische front wordt de nationalistische opmarsch, naar men te Madrid toegeeft, met grooten spoed voortgezet. De witte artillerie rukt met veel materiaal op langs den straatweg van Arrirondas naar Villa- viciosa, terwijl de nationalistische bom menwerpers voortdurend een geweldige hoeveelheid bommen op de roode stellin gen loslaten, zoodat de linksche troepen gedwongen worden, steeds verder terug te trekken. Ook Villaviciosa is reeds her haaldelijk door de witte luchtmacht be stookt; het stadje heeft, volgens het link sche oorlogscommuniqué, zwaar van deze beschieting geleden. Ook aan het front by Madrid en wel ten Noorden van Aranjuez in den sector van Cuesta de la Reina, hebben de republikein- sche strijdkrachten, naar te Madrid wordt gemeld, voor de nationalistische over macht moeten bukken en hun stellingen Telegram van deelneming van H. M. de Koningin. Zaterdagavond heeft onder groote belangstelling op Banda de begrafenis plaats gehad van vier der slachtoffers van het verongelukte marinevliegtuig T. 1. Het stoffelijk overschot van reserve-luitenant ter zee van Haften was nog niet gevonden. De begrafenis geschiedde van het vlag- geschip „Sumatra", dat met de „De Ruy- ter", een divisie torpedobootjagers, het kabelschip „Zuiderkruis" en twee groepen vliegtuigen aanwezig was. Van alle schepen en huizen woei de vlag halfstok. Met sloepen werden de kisten, die waren gedekt met de Nederlandsche vlag en de onderscheidingsteekenen der overledenen, naar den wal gebracht, waar ze werden opgewacht door den comman dant der zeemacht, den eskader-comman dant, den civiel-gezaghebber van Banda en tal van zee-officieren, onder-officieren en manschappen. Een schat van bloemen dekte de kisten. Aan de groeve sprak de com mandant der zeemacht woorden van deelneming tot de nabestaanden, ter wijl hij dankte voor de plichtsbetrach ting, door de gestorven kameraden betoond. Daarna sprak de vlootpredikant ds. Vaandrager en tenslotte de luitenant ter zee van Olm als groepscommandant van de omgekomenen. Te 2 uur 's nachts verliet, het eskader de reede van Banda, om den oefentocht in de richting van Soerabaja voort te zetten. Het departement van marine ontving betuigingen van deelneming van H. M. de koningin, den gouverneur-generaal, de ministers van koloniën en defensie, van den legercommandant en van de marine commandant in Nederland. verlaten. Den geheelen dag zijn er in de zen sector hardnekkige gevechten ..gele verd, tijdens welke de nationalisten nog nieuwe versterkingen kregen, die hun ten slotte de overwinning bezorgden. Aan het Aragon-front. Fel wordt er thans gevochten aan het Aragonfront, vooral in de sectoren van Zuera en Saragossa. By Fuentes de Ebro hebben de republikeinen, die aan den rechterover van de Ebro een groote hoe veelheid oorlogsmateriaal en sterke troe- penafdeelingen bijeenbrachten, de natio nalistische stellingen aangevallen, waarbij gebruik gemaakt werd van vijftig tanks en een groot aantal vliegtuigen. De natio nalisten gingen onmiddellijk tot den tegen aanval over en wierpen eveneens groote hoeveelheden oorlogsmateriaal in den strijd. Bij het vallen van den avond was het gevecht nog onbeslist. Het linksche oorlogscommuniqué meldt echter, dat de witten in den sector van Zuera hun tegen standers gedwongen hebben „de stellingen een weinig achterwaarts te verleggen." Aan beide zijden, aldus Havas, zijn nu aan het Aragonfront 200.000 soldaten naar het front gebracht. Indien het tot een al gemeen gevecht zou komeni dan zal men hier den hardnekkigsten en bloedigsten veldslag van den burgeroorlog beleven. Uit Perpignan wordt vernomen, dat vijf nationalistische bommenwerpers gister avond gedurende drie kwartier het station van Port Bou gebombardeerd hebben. De schade, die zij aan het spoorwegemplace ment hebben toegebracht,, is aanzienlijk. Er zijn evenwel geen slachtoffers te be treuren. Volgens een Lloyds-telegram heeft het Britsche motorschip „Sobo" gistermiddag om 1.50 uur getelegrafeerd, dat het Fran sche stoomschip „Cens" door Spaansche oorlogsschepen wordt opgebracht. Later werd door een ander Britsch schip ge seind, dat de „Cens" zich in verbinding heeft gesteld met den Britschen kruiser „Southampton". De „Cens" bevond zich yp Octoer te Algiers en stond nog op 13 Oc tober jl. in radiografische verbinding met Gibraltar. 40.000 Italiaansche vrijwilligers in Spanje. De Informazione Diplomatica protesteert opnieuw tegen de „fantastische cijfers" die in het buitenland gepubliceerd worden over de Italiaansche vrijwilligers in Spanje. Het blad onthult, dat zich op het oogenblik on geveer 40.000 Italiaansche vrijwilligers in Spanje bevinden, alle diensten medegere- kend. Het voegt er aan toe, dat de vrijwilli gers .die aan de zijde van Valencia strijden, veel talrijker zijn.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1