I
s
8
s
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
1
8
8
8
De zuurkoolfabricage aan den Langendijk.
VIERDE BLAD
ALKMAARSCHE COURANT van ZATERDAG 23 OCTOBER 1937
Een kijkje in de fabriek der firma Hart en Co.
INTERESSANTE CIJFERS.
Duizend dollar belooning.
Door M. Schere.
O
4.
Hebben wij in onze beide vorige arti
kelen een meer algemeene beschouwing
gegeven over de zuurkoolfabricage en
haar algemeene beteekenis, thans zullen
wij in dit slotartikel ons meer bepalen
tot de fabriek der firma Hart zelf en hier
weergeven, hoe het bedrijf werkt, terwijl
we aan het slot ons nog even zullen be
zighouden met eenige belangwekkende
cijfers, waaruit misschien nog duidelij
ker de beteekenis van deze industrie tot
uiting komt.
Als we de hooge brug, die over de vaart
ligt bij Oudkarspel, zijn gepasseerd en daar
bij hebben moeten uitkijken, dat we niet in
botsing komen met de rollende vaten zuur
kool, die op vrachtauto's worden geladen en
dus weldra de plaats hunner bestemming be
reikt zullen hebben, staan we vlak voor de
fabriek der firma. Het is een zeer eenvoudig,
maar solied uitziend gebouw, geheel opge
trokken uit steen en gewapend beton.
Hier wordt dus de zuurkool gemaakt! Dat
zien we direct met den eersten oogopslag.
Want de stapels vaten, die buiten liggen,
bewijzen het al.
Maar duidelijker wordt het ons, als we de
fabriek binnentreden. Daar valt ons aller
eerst de zindelijkheid op, die er heerscht.
Dat is wel iets bizonders, want zoo op het
oog zou men zeggen, dat het hier veel eer
der een groezelige boel zou zijn, waar toch
den geheelen dag met kool en water gewerkt
wordt. Maar neen, aan de hygiëne wordt de
grootst mogelijke zorg besteed en eiken dag
weer wordt de fabriek geheel schoon ge
maakt.
En dan zien we de „putten"!
Wat zijn dat eigenlijk?
Heel eenvoudig: cementen bakken, die vrij
diep in den grond zitten en daar ongeveer
een meter bovenuit steken. In deze putten
62 in getal (zooals we in het tweede artikel
opmerkten, was dit bij de oprichting der fa
briek 7!) wordt de eigenlijke zuurkool ge
maakt.
De putten zien er heel eenvoudig uit en er
is feitelijk niets bizonders aan te zien. Al
leen kunnen we er nog van vertellen, dat het
cement aan den binnenkant is bestreken met
een Amerikaansche harssoort, die 't afbrok
kelen van het cement voorkomt.
En wat de grootte der putten betreft, mag
hier nog wel vermeld worden, dat zij totaal
circa 600.000 K.G. kool kunnen bevatten.
We zien verder in het midden der fabriek
de koolsnijmachines opgesteld. Het zijn zee;
moderne apparaten, die elk dagelijks onge
veer 60.000 K.G. witte kool kunnen verwer
ken.
Wat gebeurt er nu?
Allereerst worden de witte kooien van de
overtollige bladeren ontdaan, daarna gerei
nigd (z.g. snijklaar gemaakt) en vervolgens
naar de stronkenmachine vervoerd, waar de
stronken als het ware vermorzeld worden.
Pas daarna komen de kooien terecht in de
snijmachines, die ze tot lange fijne draden
verwerken. De gesneden kool valt direct in
lage wagentjes, die onder de snijmachines
staan en dan gaat het product regelrecht
naar de put.
Nu moet de put gevuld worden en terwijl
de arbeiders het zout bij de gesneden kool
voegen, gaat deze de diepte in. Geleidelijk
wordt de put gevuld, er komt nog een hooge
„kop" op en als het zoover is, wordt de put
afgesloten met planken, terwijl er onmid
dellijk een zekere druk op gezet wordt.
Dan kan het gistingsproces beginnen.
Of liever, het zuringsproces gaat begin
nen, want het is nog altijd de bedoeling, om
zuurkool te maken. Aan die verzuring be
hoeft niets gedaan te worden. Alleen houdt
men de fabriek op een bepaalde temperatuur
en de natuur doet dan de rest. Wat natuur
lijk niet beteekent, dat de arbeider niet de
noodige aandacht zou schenken aan een ge
vulde put
Als het verzuringsproces zich voltooid
heeft, is de zuurkool klaar. De put wordt
„uitgepakt", weer zorgvuldig schoon ge
maakt enhet spel gaat weer opnieuw
beginnen.
De pekel of most.
Uit bovenstaande blijkt o.i. wel vol
doende, dat het verzuringsproces eigen
lijk een zeer natuurlijk proces is, dat
hoofdzakelijk veroorzaakt wordt door
den druk, die op de kool wordt uitge
oefend. Maar daar blijkt meteen uit, dat
er ook veel verloren moet gaan. Want
de kool, die zoo rijk is aan water en an
der vocht, wordt voor een gedeelte uit
geperst. Wat gebeurt er met die laten
we het zoo maar eens noemen afval
producten?
Die vraag hebben wij ons ook gesteld en
ze werd ons nog meer opgedrongen, toen we
hoorden, dat tijdens de verzuring ongeveer
de helft van het gewicht verloren gaat.
Schrik niet lezer: dat vocht wordt wegge
gooid. Misschien, dat er een onbeteekende
hoeveelheid gebruikt wordt door de arbei
ders zelf, die evenals wij wel eens ge
hoord hebben, dat het gebruik van deze most
goed moet zijn voor de maag, maar verder
gaat alles verloren.
En nu is het in dit verband wel eigenaar
dig, dat de Amerikanen de most, die een heel
klein tikje wrang smaakt, bewaren en er
een soort fruit of limonade van maken. Dat
noemen ze dan Sauerkraut-juice. We ken
nen het product niet, maar het schijnt, dat
het in Amerika net zoo veel opgang heeft ge
vonden als hier de grape fruit en dergelijke
verfrisschingen.
En we vragen ons af: zou het ook hier niet
mogelijk zijn, dat deze most toch weer in den
een of anderen vorm door den mensch ge
bruikt wordt?
Daar lijkt ons een nieuwe mogelijkheid
geschapen, die aan weer andere menschen
werk kan verschaffen.
De verpakking'.
We keeren echter weer tot ons eigenlijke
onderwerp terug en komen dan bij de ver
pakking.
Reeds hebben we gezegd, dat op het fa
brieksterrein hooge stapels vaten liggen,
waarin de zuurkool verpakt moet worden.
Tot voor 1929 geschiedde de verpakking in
derdaad alleen en uitsluitend in vaten en dat
voldeed best. Maar de afnemer was tevens
genoodzaakt om minstens een vat te koopen
en uit dat vat weer te verkoopen.
In genoemd jaar evenwel werd de blik
verpakking ingevoerd en dat is een nieuwe
schrede geweest op den weg naar het suc
ces. Nu kreeg men de zuurkool dus niet al
leen in vaten, maar ze werd tevens beschik
baar gesteld in fraaie blikken van 10 K.G.
inhoud. En thans ziet men in de winkels de
bekende blikken met het roode hart er op.
En thans staan de blikken op de groenten-
kar tusschen de andere groenten. En de mo
gelijkheid van verkoop is er sterk door ver
groot.
Machinerieën in de fabriek.
We moeten nog even terug in de fabriek,
want er valt nog iets te zeggen over de ma
chines, die er staan opgesteld. Men heeft
hierboven gezien, dat voor het verzurings
proces een bepaalde temperatuur noodig is.
Het is dus begrijpelijk, dat er door de ge-
heele fabriek een centrale verwarming loopt.
Deze wordt verzorgd door twee ketels, wel
ke op hun beurt weer verwarmd worden door
middel van een zeer moderne motor van on
geveer 50 P.K., die tevens het electrisch
licht in de gebouwen levert en bovendien
de machines, noodig in de kuiperij, in wer
king stelt.
De machinekamer is geheel betegeld, wat
een buitengewoon prettigen indruk maakt,
die nog verhoogd wordt door het licht, dat
door vele ruiten naar binnen valt.
Voorts biedt de fabriek nog ruimte voor
het opslaan van kool binnenshuis tot een
hoeveelheid van plm. 70.000 K.G.
Eenige cijfers.
En thans eenige cijfers, die ons op ons
verzoek met de meeste welwillendheid ver
strekt werden.
Bedroeg de normale capaciteit der fabriek
in de na-oorlogsche jaren steeds om en nabij
1.500.000 kilogram zuurkool, nadat de blik
verpakking werd ingevoerd, is deze capaci
teit regelmatig opgeloopen, en werd het af-
geloopen seizoen een totaal van ongeveer
4.500.000 kilogram bereikt. Hierin is dan op
genomen de capaciteit der fabriek, die de
fa. Hart in België drijft. Want ook in Brus
sel heeft deze vooruitstrevende firma nog
een fabriek, die ze enkele jaren terug, oogen-
blikkelijk nadat de Belgische regeering ertoe
overging om invoerrechten op zuurkool te
heffen, aldaar oprichtte. Omdat het product
echter in België bij lange na niet die be
kendheid geniet als in ons eigen land, bezit
die fabriek, alhoewel ze tot de vooraanstaan
de in België behoort, lang niet de capaciteit
van de fabriek in Oudkarspel, en moet zij
gerekend worden nog in de kinderschoenen
te staan. Niettemin is sinds haar vestiging
haar afzet met ca. 30 pCt. toegenomen.
Het vorig seizoen verwerkte de firma Hart
in totaal ca. 8.000.000 kilogram witte kool,
zegge 800 wagons a 10.000 kilogram.
Hebben we teveel gezegd, wat een belang
zoo'n fabriek voor de streek is?
Nu een aardig rekensommetje: een zuur-
koolblik van 10 kilogram heeft een middel
lijn van 235 m.M. Wanneer nu de totale hoe
veelheid in zulke blikken werd verpakt, wa
ren daarvoor 450.000 blikken noodig; zet men
deze op één lijn naast elkaar, dan zou deze
lijn een afstand krijgen van 450.000 x 235
m.M., is ruim 105 kilometer, of ruw geschat
de afstand van Amsterdam naar Nijmegen.
Hoewel het grootste gedeelte harer zuur
kool in ons eigen land blijft, exporteert de
firma Hart Co. vrijwel over de geheeie
wereld; het heele jaar door naar Oost-Indië,
verder naar West-Indië, Afrika, Amerika,
Engeland, soms naar Duitschland en den El-
sas; België en Luxemburg bedient ze van
uit haar fabriek te Brussel; in Frankrijk en
Spanje kent men haar zuurkool ook, doch
het eerste land heeft de invoer thans prac-
tisch verboden, en Spanje is momenteel te
riskant.
Gebrek aan activiteit kan de firma Hart
zeker niet verweten worden, en het mag tot
tevredenheid stemmen dat trots de benarde
tijden, die amper achter ons liggen, en die
trouwens nog niet geheel voorbij zijn, de
Hollandsche geest nog niet versaagd is.
Wij eindigen hiermede en hopen onze le
zers te hebben opgewekt, voor zoover ze
nog geen regelmatige verbruikers zijn van
dit bij uitstek gezond, kostelijk en voedzaam
product, dat door en door Hollandsch is,
hiertoe zoo spoedig mogelijk over te gaan'
(Het eerste en tweede artikel werden ge
plaatst in de Alkm. Crt. van 16 en 20 Oct.)
Eerst nadat Crawford alle kranten, die
in het park verspreid lagen, had opgeraapt
en doorgesnuffeld, vond hij wat hij zocht.
Daar stond het:
„Verloren Laatste pagina van
een getypt contract met handteeke-
ningen van Terence C. Hudson en
Amos Waverley. 1.000 belooning
voor hem of haar, die het in onge
schonden toestand terugbezorgt aan
Amos Waverley, Baker Building".
Hij haalde een getypt vel papier uit z.'jn
binnenzak en bekeek het aandachtig. Er
stond iets in over den verkoop van een
stuk grond en een gaatje in een der hoe
ken duidde de plaats aan, waar dit vel aan
de andere bladen was bevestigd geweest.
„Terence V. Hudson... Amos Waver
ley verklaren hierbijZijn hart
begon te bonzen van opwinding. Duizend
dollars!
In de lift van Baker Building fluisterde
hij: „Twee-en-twintigste verdieping, als
tublieft". Hij herinnerde zich thans den
tijd, dat ook hij een kantoor had gehad en
personeel, dat hem „Mijnheer Crawford"
noemde. Hij teekende ook contracten, tot
dat het hem door de crisis onmogelijk
werd langer aan zijn verplichtingen te
voldoen. En sindsdien was het bergaf
waarts gegaan. Duizend dollars
„Lieve hemel", zei een meisje. „Ik zou
er ik weet niet wat voor over hebben als
mijnheer Waverley dat stuk papier terug
kreeg. Hij is gewoonweg niet te genieten,
sinds hij het heeft verloren. Ik hoorde
'm gisteren nog jammeren dat kost me
minstens tweehonderdduizend dollars!"
Het meisje aan het loket trok een ge
zicht. „Hij weet natuurlijk, dat Hudson
zal probeeren van het contract af te ko
men, als hij er de kans toe krijgt. En dat
gevaar bestaat, nu juist het vel met zijn
handteekening erop is verdwenen. Geluk
kig, dat Waverly het zelf heeft verloren,
Als een van ons zooiets was overkomen
een pak belangrijke vellen zoo maar voor
oen open raam te leggen.,," Ze maakte
een veelbeteekenend gebaar. „We mogen
hier niets geven, beste man!" Deze woor
den waren tot Crawford gericht.
„Daar kom ik niet voor!" Crawford
wuifde overmoedig met het vel papier.
Een halve minuut later stond hij voor
den bekenden grondspeculant Waverley,
die zijn bezoeker de hand schudde en een
diepen zucht van verlichting slaakte. Hij
legde het teruggevonden vel op zijn
bureau en bestudeerde het zorgvuldig,
terwijl Crawford vol spanning toekeek.
Waverley nam hem van kop tot teen op,
waarna er een glimlachje op zijn gezicht
kwam.
„Je bent er niet te best aan toe, hé?" zei
hij. „Een vijftig dollar zullen je weer een
eind op streek helpen".
Bliksemsnel gritste Crawford het kost
bare papier van de tafel. „In de adverten
tie stond duizend!"
„Kom nou, je denkt toch niet
„Voor jou is het minstens een paar hon
derdduizend waard!" schreeuwde Craw
ford. „Je kunt het best betalen!"
Waverley bleef uiterlijk volkomen
kalm. „Nou, vooruit ik zal er honderd
van maken".
„Je bent een gemeene oplichter", siste
Crawford, terwijl hij het papier in zijn
zak stak; zonder aarzelen verliet hij het
privé-kantoor.
Waverley trok zich hier niets van aan.
Hij had zijn bezoeker goed opgenomen en
wist wat hij aan hem had. Natuurlijk, er
bestond zooiets als een wet tegen valsche
advertenties; maar er bestond eveneens
een invloed in hoogere kringen en zijn
woord, als algemeen bekend zakenman,
zou veel meer waarde hebben dan de be
weringen van den eersten den besten
zwerver.
En inderdaad den volgenden morgen
vond hij tusschen zijn post een smerig
stuk papier met de woorden:
„Ik heb besloten uw aanbieding van
100 voor de laatste pagina van dat con
tract met u te bespreken. Vandaag zal ik
op uw kantoor verschijnen.
Arnold Crawford".
Waverley lachte en wierp het briefje in
het knetterende vuur van den open haard.
Hij kende zijn menschen! Een uur later
werd de vinder aangediend.
„Aha, mijnheer Crawford!" grinnikte
Waverley. „Dank u voor uw brief. Hier is
de cheque en daar ligt de rest van het
contract te wachten op de laatste pagina.
Kom er maar gauw mee voor den dag".
Crawford trok even de wenkbrauwen
op. „Zou ik dien brief misschien terug
kunnen krijgen?"
„Denk je soms, dat ik gek ben? Dat zou
een mooi bewijsstuk zijn, nietwaar? Nee,
beste vriend, ik heb het onmiddellijk
verbrand".
Crawford keek ontsteld naar het vuur.
„Hebt u niet aan den anderen kant geke
ken?" informeerde hij vriendelijk.
„Wat had je daar dan opgeschreven?
Een bedelbrief met een ontroerend ver
haal over vrouw en kinderen, die je te
eten moet geven? Ik zie direct, wanneer ik
een beroepsbedelaar voor me heb. Nee
ik heb den achterkant van je epistel niet
bekeken. Vooruit hier is je geld. Geef
mij het vel papier."
Crawford leunde achterover en lachte.
„Dat heb ik u al gegeven! Ik kreeg bij
Hulp voor Onbehuisden wél een postzegel
en een enveloppe, maar door hun post
papier waren ze juist heen. Daarom
schreef ik mijn briefje op den anderen
kant van het contract en dat hebt u nou
verbrand!"
Waverley vloog overeind en rende met
doodsbleek gezicht het vertrek uit.
Omzichtig stak Crawford de overige
vellen van het contract, die op het bureau
lagen, in zijn zak en verliet doodbedaard
het gebouw.
Het duurde drie uur voor het hem was
gelukt een dubbeltje bij elkaar te bedelen
toen verdween hij in een telefooncel.
Mijnheer Waverley was ziek, deelde zijn
secretaresse mede. Hij liet zich echter niet
afpoeieren. „Zeg hem, dat zijn vriend, de
bedelaar, aan het toestel staat. Vertel
hem, dat ik mijn briefje in werkelijkheid
niet op den achterkant van het contract
heb geschreven, maar dat het stuk papier
aldoor veilig en wel in den binnenzak van
mijn jas zat. Begrepen? En breng hem ook
aan zijn verstand, dat ik nu het hééle con-
Zondag 24 October.
HILVERSUM, 301 M. <8.55—10.—
en 5.308.VARA, de VPRO van
10.—12.— en 5.—5.30, de AVRO
van 12.5.en 8.12.— uur).
8.55 Gr.pl. 9.Voetbalnieuws. 9.05
Tuinbouwpr. 9.30 Gr.pl. 9.40 Van
Staat en Maatschappij, causerie.
10.Zondagsschool. 10.30 Nederd.
Herv. kerkdienst. 12.Orgelcon
cert. 12.10 Filmpr. 12.35 Het Om
roeporkest. 1.30 Avro-dansorkest.
2.Boekbesp. 2.30 Concetgebouw-
orkest en solisten. 4.20 NTROM-
Wereldconcert. 4.50 ANP-sport-
nieuws. Hiema Dansmuziek (gr.pL)
5.Gesprekken met luisteraars.
5.30 Kinderuur. 6.Noviteiten
orkest. 6.30 Sportuitz. 6.45 ANP-
sportnieuws. Hierna Gr.pl. 7.
Tusschen zeven en acht. 8.ANP-
ber., mededeelingen. 8.15 Het Om
roeporkest en solist. 9.Radio
journaal. 9.15 De Avro-Girls en
solisten. 9.50 RadiotooneeL 10.10
Het Renova-kwintet. 10.50 Rep.
schaakmatch. 11.ANP-ber., hier
na Avro-dansorkest. 11.40—12.
Gr.pl.
HILVERSUM, 1875 M. (8.30—9.30,
12.15—5.— en 7.45—11.— KRO, de
NCRV van 9.30—12.15 en 5.-7.45).
8.30 Hoogmis. 9.30 Gewijde muziek
(gr.pl.) 9.50 Geref. kerkdienst.
Hierna Gewijde muziek (gr.pl.)
12.15 Het KRO-orkest. (1.Boek-
bespr. 2.Godsdienstonderricht
voor ouderen. 2.30 Afscheidsplech-
tigheid der Afrikaansche Missiona
rissen te Cadier en Keer. 4.20
Nirom-Wereldconcert. 4.50 Gr.pL
4.55 Sportnieuws. 5.Gewijde mu
ziek (gr.pl.) 6.Nederd. Herv.
kerkdienst. 7.45 Sportnieuws. 7.50
Alcoholisme en Criminaliteit, le
zing. 8.10 ANP-ber., mededeelin
gen. 8.25 Rep. schaakmatch. 8.30
De KRO-boys en solisten. 9.30 Gr.
pl. 9.40 Solistenconcert. 10.25 Rep.
schaakmatch. 10.30 ANP-ber. 10.40
11.Epiloog.
DROITWICH, 1500 M. 12.50 Het
Richard Crean-orkest. 1.50 Fr.
Biffo's Koperkwintet. 2.20 Voor
tuinliefhebbers. 2 40Gr.pl. 3.20 Sted.
orkest van Worthington en solist.
4.20 Psychologische causerie. 4.40
Het Dulay-kwintet. 5.20 Rel. cause
rie. 5.40 Het Stratton-strijkkwartet.
6.20 Filmpr. 6.35 Alb. Sandler's
orkest. 7.20 BBC-Harmonie-orkest
en solist. 8.15 Kerkdienst. 9.05 Lief-
dadigheidsoproep. 9.10 Ber. 9.25
BBC-Theater-orkest mmv solisten.
10.25 Zangvoordr. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS, 1648 M. 7.10, 8.20
en 11.20 Gr.pl. 11.50 Orgelconcert.
12.40 Gr.pl. 12.50 Lafargue-orkest
en zang. 3.20 Het Coestier-orkest.
3.50 Zang. 4.20 Nirom-Wereldcon
cert. 5.20 Concert. 8.35 Zang. 8.50
Radiotooneel. 11.20—1.20 Jo Bouil-
lon's dansorkest.
KEULEN, 456 M. 5.20 Havencon
cert. 7.35 Solistenconcert. 8.50 Gr.
pL 10.50 Orgelconcert. 11.20 Vlie
geniers-orkest en W. Noack's ka
pel. 1.20 Solistenconcert. 2.20 Koor-
concert. 4.Mannenkoor, Blaas-
orkest, Omroeporkest en solisten.
6.50 Pianovoordr. 7.20 Omroep-
kleinorkest en solisten. 9.5011.20
E. Bauschke's dansorkest en Or
gelspel (gr.pl.)
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
9.25 Gr.pL 10.50 Orgelspel. 11.20
Fanfare-orkest „De Broederband".
12.50 Salonorkest. 1.502.20 en 2.35
Gr.pL 3.05 Accordeonmuziek. 3.20
Omroeporkest. 4.20 Nirom-wereld-
concert. 5.35 en 6.20 Gr.pL 7.20
Zang. 8.20 Omroeporkest en solis
ten. In de pauze RadiotooneeL 10.30
Rob. de Kers' dansorkest. 11.20
12.20 Gr.pL 484 M.: 9.22 Gr.pL 10.20
Orgelconcert. 11.Pianovoordr.
11.40 Kamermuziek. 12.25 Gr.pL
12.50 Kleinorkest. 2.20—2.35 Gr.pL
2.50 Fluit en hoorn. 3.20 1ste en 2de
acte van de opera „Manon". 4.35
Kleinorkest. 5.20 Luc. Hirsch en
zijn orkest. 7.35 Gr.pL 8.20 Om-
roepsymph.-orkest en solisten. 10.35
Gr.pL 11.2012.20 Eloward en zijn
orkest.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Brussel Fr. 8.35—8.50,
Keulen 8.50—10.20, Brussel Fr.
10.2010.50, Keulen 10.5013.20,
Brussel VI. 13.20—14.20, Brussel
Fr. 14.2014.35, Brussel VI. 14.35
15.20, Keulen 15.20—17.20, Parijs
R. 17.2019.25, Weenen 19.25
21.20, Brussel Fr. 21.20—22.20,
Brussel VI. 22.2022.35, Brussel
Fr. 22.35—23.05, Berlijn 23.05—
24.—.
Lijn 4: Brussel VI. 8.3010.50,
Luxemburg 10.5011.45, Brussel
VI. 11.45—12.50, Droitwich 12.50—
14.20, Luxemburg 14.2014.40,
Droitwich 14.4015.20, Brussel Fr.
15.20—17.20, Lond. Reg. 17.20—
18.35, Droitwich 18.3521.05, Keu
len 21.05—21.25, Droitwich 21.25
23.Boedapest 23.23.25, Parijs
Radio 23.25—24.—.
Lijn 5: Diversen.
Maandag 25 October.
HILVERSUM, 301 M. (Alg. progr.
VARA). 8.— Gr.pl. 10.— VPRO-
morgenwijding. 10.20 Deel. 10.40
Gr.pL 11.10 Verv. deel. 11.30 The
Lucky Birds en solist. 12.Gr.pL
12.30 Orgelspel. 1.15—1.45 VARA-
orkest. 2.Gr.pL 3.Deel. 3.30
Vioolvoordr. met pianobegeleiding
en gr.pl. 4.05 Gr.pL 4.30 Kinder-
uurtje. 5.Gr.pL 6.Optreden
van amateurs. 6.30 Muzikale cause
rie en gr.pl. 7.10 Aardbevingen,
causerie. 7.30 Pianovoordracht. 8.
Herh. SOS-ber. 8.03 ANP-ber. 8.10
Souvenir-orkest, de Ramblers, Fan
tasia, C. Steyn's accordeonorkest,
Vara-tooneel en solisten. 10.ANP-
ber. 10.05 VAR A-orkest. 11.12.
Gr.pL
HILVERSUM, 1875 M. (NCRV-
uitz.) 8.Schriftlezing, meditatie,
gewijde muziek (gr.pl.) 8.30 Gr.pL
9.30 Gelukwenschen. 9.45 Gr.pL
10.30 Morgendienst. 11.Christ.
lectuur. 11.30 Gr.pL 12.Ber. 12.15
Gr.pl. 1.Orgelspel. 2.Voor de
scholen. 2.30 Opening 50ste Alg.
Nederl. Zendingsconferentie. 3.30
Gr.pL 4.Ber., Bijbellezing. 5.
Voor de kinderen. 5.45 Pianovoor
dracht. (6.30 Onderwijsfonds voor
de Scheepvaart: Taalles en cause
rie over het Binnenaanvaringsregl.)
7.Ber. 7.15 Vragenuur. 7.45 Rep.
8.ANP-ber., herh. SOS-ber. 8.15
Arnh. Orkestver. en solisten. 9.
Hoe lezen wij onze Psalmen?, cau
serie. 9.30 Verv. concert. 10.10 ANP-
ber. 10.15 Dampr. 10.30 Gr.pL 10.45
Gymnastiekles. 11.12.Gr.pl.
Hierna Schriftlezing.
DROITWICH, 1500 M. 11.05 Orgel
spel. 11.35—11.50 en 12.05 Gr.pL
12.20 Rel. causerie. 12.45 BBC-Mid-
land orkest. 1.20 An Englishwoman
in Dublin, causerie. 1.352.20 Or
gelconcert. 3.203.50 Geiger en zijn
orkest. 4.20 Het Rae Jenkins' Trio
en solisten. 4.50 Gr.pL 5.20 Fluit-
voordr. 5.40 Ch. Emesco's kwintet
en solist. 6.20 Ber. 6.40 BBC-
Schotsch orkest en soliste. 7.20 Ca-
baret-progr. 8.05 Komische voordr.
8.20 Design in everyday things,
causerie. 8.50 Amerikaansch Va-
riété-progr. 9.20 Ber. 9.40 Buiten-
landsch overzicht. 9.55 Het Inter
national-Strijkkwartet en soliste.
Band. 11.5012.20 Dansmuziek
gramof oonplaten
RADIO PARIS, 1648 M. 8.05, 8.20
en 10.35 Gr.pL 12.20 J. Ibos' orkest
en zang. 3.05 Zang. 3.20 Pianovoor
dracht. 4.20 Zang. 4.35 Pianovoor
dracht. 5.20 Orkestconcert. 8.35
Zang. 8.50 Bouche a bouche, ope
rette. 10.50 Gr.pL
KEULEN, 456 M. 5.50 Omroep-
kleinorkest. 7.50 Sted. orkest Lieg-
nitz. 11.20 Verzoekconcert. 12.25
Nedersaksisch Symph.-orkest en
solisten. 1.35 Gev. concert. 3.20
Omroep-Amusementsorkest. 5.20
Solistenconcert. 6.30 Leipziger
Symph.-orkest, Omroepkoor en
solisten. 9.Kwartetconcert. 9.50
11.20 Omroeporkest, instr. kwartet
en vocaal sextet.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12.20 Gr.pL 12.50 Omroeporkest.
1.502.20 Gr.pL 5.20 Salonorkest.
6.50 en 7.20 Omroeporkest. 8.20 Uit
Londen: Savoy-Hotel Orpheans en
Zang. 9.20 Gr.pl. 10.30—11.20 Om-
roepdansorkest en soliste. 484 M.:
12.20 Gr.pL 12.50 J. Schnijders'
orkest. 1.50—2.20 Gr.pL 5.20 Ed.
Loiseau's orkest. 6.35 Pianovoordr.
7.05 Trio Ad Optima. 7.35 Gr.pL
8.20 Radiotooneel. 10.3011.20 Gr.
pl. en causerie.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
6.35 Gev. concert 8.20 Ber. 8.35
RadiotooneeL 9.20 Ber. 9.5011.20
E. Bauschke's orkest en pianoduo.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Keulen 8.—9.20, D.sender
9.20—9.50, Keulen 9.50—10.35, Pa
rijs Radio 10.3512.05, Droitwich
12.0512.20, Ned. Brussel 12.20
13.20, Brussel Fr. 13.2014.20, Lu
xemburg 14.2015.20, Keulen 15.20
—16.20, Lond. Reg. 16.20—17.20,
Parijs Radio 17.2018.20, Keulen
18.2018.30, Leipzig 18.30—20.20,
Rome 20.2021.20, Lyon la Doua
21.2022.50, Brussel Fr. 22.50
23.20, Triëst 23.20—24.—.
Lijn 4: Brussel VI. 8.9.20, Lu
xemburg 9.2010.35, Droitwich
10.35—11.35, Lond. Reg. 11.35—
12.45, Droitwich 12.4513.20, Lond.
Reg. 13.2016.20, Droitwich 16.20
18.20, Luxemburg 18.2018.40,
Droitwich 18.4020.05, Lond. Reg.
20.05—20.50, Droitwich 20.50
23.05, Lond. Reg. 23.05—23.2Q,
Droitwich 23.2024.
Lijn 5: Diversen.
tract in mijn bezit heb enzeker, ik zal
even wachtenHallo, bent u daar, mijn
heer Waverley? Hoe gaat het er mee?
Wat zegt u ik een schurk? Nou, dat
meent u toch niet? Ik heb alleen gepro
beerd u tot het inzicht te brengen, dat u
uw beloften en vooral geadverteerde
beloften moet houden. Wat nee, die
duizend dollar wil ik niet meer hebben. Ik
heb mijn prijs veranderd in tien. Ja
tien duizend! Als extra belooning voor de
moeite, die ik nou heb gehad. Tusschen
haakjes het is heel gemakkelijk om
alles te verbranden, voordat de politie me
te pakken heeft denk daar wel om!
Zeker ik weet, dat u me kunt laten
arresteeren, maar ik ben erg rad van tong,
houdt u daar rekening mee! Nee geen
chèque! Kleine biljetten alstublieft. Ik
verwacht u over een uur in het park. Voor
het standbeeld, dat u vanuit uw kantoor
kunt zien u weet wel, dat mooie stand
beeld van de Deugd!"