DOEK.
FLITSEN VAN HET WITTE
„De Goede Aarde".
FRAAIE VERFiLMIKG
TEER, VERFIJND SPEL.
ONZE BIOSCOPEN.
VAN PEARL S. BUCK'S ROMAN.
HET BALLET IN DE FILM.
DERDE BLAD
2
De aarde, dorstig, stijf,
verdort en splijt
En 'i land versteent,
daar geen rivier 't be
vloeit, m m
1
droomde, is in dit verband wel .merk
waardig.
Eén kunst is er, waarvan men bij de film
den laatsten tijd vaak gebruik maakt en
dat is de dans. De danskunst is een zeer
dankbaar object. Zij kan de film charme
en bekoring geven, 't Is een kunst, die het
uit den aard der zaak optisch zeer goed
doet en het oog van den bioscoopbezoeker
streelt. Er is verschil in dans. Men heeft
revue-, plastische-, klassieke-, histori
sche-, moderne-, Oostersche dansen. De
Amerikanen hebben hun hart vooral aan
den revuedans verpand. Met een verbluf
fend raffinement worden ons fantastische
revuefilms voorgezet, waarbij dan vrou
welijk schoon en sprookjesachtige décors
het hunne moeten bijdragen.
Duitschland daarentegen maakt deze
films vrijwel niet. Doch dat men zich ter
dege bewust is van het feit, dat de dans
het uitstekend „doet" blijkt wel uit het
feit, dat de UFA dit jaar twee films heeft
aangekondigd, waarin dans een belangrijke
rol speelt. Twee films van geheel verschil
lenden aard. De eene heet „Fanny Ellsler"
en is een verfilming van het bewogen
leven van deze beroemde danseres uit de
vorige eeuw. Men zal daarbij Lilian Har-
vey in tal van exotische dansen kunnen
zien. In Neubabelsberg worden groote
balletscènes en een prachtigen Balinee-
schen dans, waarbij Stowitts, de partner
van wijlen Anna Pavlova eveneens op
treedt, opgenomen. De tweede film is
„Daphne en de diplomaat", een moderne
film uit het leven van een beroemd
kunstenares, die een dansschool voor jon
ge meisjes leidt.
De problemen, waarvoor jonge actrices
vaak komen te staan, worden afgewisseld
door fraaie solo- en balletdansen. Hier
hebben wij opnieuw een voorbeeld, hoe
niet alleen de banale-, maar ook en vooral
de klassieke dans de film goede diensten
kan bewijzen.
MODE 87.
Een opvallende avondjapon, die vooral
donkere typen zeer zal flatteeren. De robe
heeft een diep-uitgesneden rug en is
nauwsluitend, tot op kniehoogte. Daar zijn
ruimer vallende banen aangebracht.
Curieus is de versiering van witte en
zwarte haneveeren! De japon wórdt ge
dragen door
Dorothy Lamour.
wyn-Mayer China binnen haar eigen mu
ren. Het werkelijke karakter van het
Oosten moest niet alleen in de personen,
de entourage en de „sfeer" gevonden wor
den, maar de goede aarde zelf wilde men
herscheppen en men hervond het „land
schap" in Zuid-Californië, waar bergen en
dalen beplant werden met rijst- en koren
velden, waarvan men den groei moest af
wachten om de oogst en de daaropvolgen
de regens op het verlaten land in beeld te
brengen. Men leefde met en op de aarde in
deze film en men volgde de werkelijkheid
tot in het grootsche „decor" van de natuur
zelf na.
De film is, evenals het boek, als verhaal
eenvoudig: elk woord dat gesproken
wordt, schijnt tienmaal overwogen. Men
merkt aan het spreken en het denken van
deze menschen hoe nauw zij nog met de
aarde verbonden zijn. Het zijn de Chinee-
sche levenswijze en de Oostersche wereld
beschouwing, die in deze film leven. Maar
juist omdat alles zoo eenvoudig, zoo helder
en zoo diep en logisch doorvoeld is, zal
daardoor de geheele „idee", die deze film
beheerscht, juist ook tot Westerlingen
spreken: ja, zij is tenslotte slechts d e pri
mitieve levensbeschouwing achter alle
cultuur als zoodanig, zij toont de eenheid
van denken in alle menschen, en het
kleed, waarin deze algoede, alware wijs
heid gevat is, is slechts Chineesch, en
daardoor zuiverder, edeler bewaard geble
ven in zijn ongereptheid.
In een film als deze is
slechts naar zuiver artistie
ke intenties te werk gegaan.
Men wilde het wezen van
het boek, niet den uiterlij-
ken vorm. Men wilde bewij
zen, waartoe het hoogste
samengaan van kunst, in
spel en regie, met de laatste
vindingen der techniek in
staat was. Men schuwde
geen moeilijkheden. Een be
langrijk fragment van het
boek, de sprinkhanenplaag,
die de landen van den rijk-
geworden boer Wang teis
terde, is niet „met kunst en
vliegwerk" te realiseeren.
Men wachtte de „echte"
sprinkhanenplaag af, die
Amerika telkens weer teis
tert en men verfilmde, met
de acteurs erbij, een der
ontzettendste en voor hen,
die het nimmer zagen, on
geloof elijkste gebeurtenissen
in beeld en geluid: het aan
zwermen van milliarden en
milliarden sprinkhanen, die
de landen als een voorbij
vliegende pest kaalvreten en
zich aan de vechtende men
schen en dieren schijnen
vast te hechten. Men schiep
soldaten in het oorspronkelijkste stuk
film, dat ooit gemaakt werd:
De beide hoofdfiguren uit Pearl S. Buck's
een der catastrophen van de natuur, die
slechts met de aardbeving van San Fran-
cisco in de gelijknamige film te vergelij
ken is en toch deze in aangrijpende groot
heid wellicht nog overtreft.
Men hield daarnaast de draad van het
verhaal ongeschonken en in zijn volle
kracht aan. Het is het verhaal van den
armen, sterken boer Wang, die een vrouw
trouwt, zoo deemoedig, zoo stil en toch zoo
trotsch als de aarde zelf. De film volgt op
harmonische en magistrale wijze het leven
van deze twee enkelingen, die als een
symbool voor millioenen staan: volgt hen
in hun leven en zwoegen op de aarde in
nood en storm. Volgt hen, terwijl zij met
de kracht hunner handen het bezit ver
werven, dat een hongersnood hun dreigt
te ontnemen. Volgt hen in hun ellende in
de Chineesche steden, waar de revolutie
uitbreekt, die de eenvoudige boeren met
ontzetting slaat. Volgt hen in dat groot
sche als een symphonie zich uitspreidende
tweede deel van hun leven, als de aarde
vruchten draagt en het moeizame leven
schijnt te loonen. Schijnt. Want groot is de
verwijdering, die dan tusschen den man,
die wereldsche genoegens zoekt, en de
vrouw, die nu en altijd nauw aan de een
voud der aarde zelf verbonden blijft,
dreigt te ontstaan. En het is slechts in de
aangrijpende slotscène, als binnen de luis
ter van het feest van den rijkgeworden
Wang voortgang vindt en op dat oogen-
blik de arme, afgetobde vrouw O-Lan ge
storven is, dat Wang de woorden vindt, die
roman. (Luise Rainer en Paul Muni).
het thema voor de heele film zijn: „O-Lan,
jij was de goede aarde!"
In deze film worden de hoofdrollen ge
speeld door Luise Rainer en Paul Muni.
Zij waren reeds maanden en maanden be
zig met het werken voor deze film, toen
nu een half jaar geleden de tijding door
de wereldpers ging, dat zoowel Luise Rai
ner alsook Paul Muni bekroond waren
door de bekende Academy of Motion Pic-
tures als de beste actrice en de beste
acteur van het jaar. Elk afzonderlijk,
Luise Rainer voor haar creatie in The
Great Ziegfeld, Paul Muni voor zijn rol in
Louis Pasteur. Het is dus wel een heel bij
zonder evenement, deze twee sterren on
der de sterren voor het eerst bijeen te
zien, in die rollen die als het ware hun
„épreuve de maitre" geworden zijn. Want
voor beiden zijn het de rollen geworden,
die tegelijk het hoogste inleven in hun rol
len èn tevens de geraffineerdste techniek
vergden. Aan het publiek thans om te
beoordeelen of zij hun eere-titel terecht
hebben verdiend!
Geregisseerd werd deze film achtereen
volgens door George Hill, die tijdens de
opnamen in China gestorven is, door Vic-
tor Fleming en door Sidney Franklin.
Maar tijdens zijn leven heeft Irving G.
Thalberg zich reeds zoo intensief met dit
zijn levenswerk bemoeid, dat de Metro-
Goldwyn-Mayer als eerbewijs aan dezen
grootsten producer van zijn tijd, het werk
„De goede aarde" aan de nagedachtenis
van wijlen Irving Thalberg heeft opge
dragen.
Misschien is de tijd voorbij, dat bij
een film reeds enkel de cijfers van de
productiekosten en de tijd van voor
bereiding imponeerden. Groote films,
die voorbestemd zijn om als echte
werken der filmkunst uit een bepaal
de periode te blijven voortleven, wor
den thans wij zouden haast zeggen
stiller, intenzer gemaakt. Het zijn
„scheppingen", die naar cijfers alleen
niet beoordeeld kunnen worden.
Zulk een schepping is Metro-Gold-
wyn-Mayer's werk „De goede aarde".
Toen in 1933 Pearl S. Buck's wereld
beroemd geworden roman verscheen,
worden de rechten dadelijk door thans
wijlen Irving G. Thalberg aangekocht.
Thalberg zag terstond reeds in dit
boek de mogelijkheid om een film van
zoo grandioos volume als (in hun tijd)
„Ben Hur" en „De groote parade" te
maken. Hij zag voor zich een visioen
van het Chineesche land, met alle
sociale en individueele problemen, die
het boek opwierp, hij zag een eeuw
van het onsterfelijke China voor zich
en in zijn verbeelding rijpte dit China
tot werkelijkheid. Het zou niet maar
„een" film worden, maar „de" film
van China, een film van menschen
voor menschen, van millioenen voor
millioenen.
Het begon op de manier van Mohammed
en den berg. Metro-Goldwyn-Mayer ging
naar China en daarna haalde Metro-Gold-
O-lan temidden van de rcvolutionnaire
de groote stad.
Een nieuwe film met Lilian Harvey.
Film is ook al wordt het door sommi
gen nog betwijfeld een zelfstandige
kunst met eigen wetten en eischen, en een
specifieken vorm. Nog lang niet alle film
werken, welke worden vertoond leggen
daar getuigenis van af, maar de beste rol
prenten die we zien, leveren toch telkens
weer het bewijs.
Maar het merkwaardige van deze zelf
standigheid is dat ze opgebouwd wordt uit
vele andere kunsten, die op zichzelf en
afzonderlijk even veel bestaansrecht heb
ben. Om nog niet te spreken van de ac
teurs, regisseurs, decorateurs en andere
vakmenschen, die geregeld de producten
van hun kunst ondergeschikt maken aan
de eischen, die de film stelt, blijven er
verschillende kunstuitingen over: muziek,
zang, dans bijvoorbeeld, die vaak een
groot deel van een film in beslag nemen
èp op zichzelf, zoowel als in het groote
verband hun verdiensten hebben.
Bouwkunst, beeldhouwkunst, schilder
kunst kunnen alle op een gegeven oogen-
blik van belang zijn en de opvatting, die
van enkele zijden, speciaal van Duitsche,
naar voren gebracht wordt, namelijk dat
de film gaat in de richting van de „Ge-
sammtkunst" waarvan Richard Wagner
Lilian Harvey en haar partner.
VLOEIBAAR GOUD.
Bioscoop Harmonie.
Een film over petroleum bevat in den
regel veel romantische momenten en „Vloei
baar Goud", waarin het vooral Irene Dunne
is, die triomfen viert, maakt daarop geen
uitzondering.
En toch, romantiek en romantiek zijn twee
en de zeer avontuurlijke belevenissen uit
deze film verdienen wel in het bijzonder
de aandacht van het bioscoop-gaand pu
bliek. Wij memoreeren in 't kort (omdat de
voorbeschouwing uitvoerig was) den in
houd:
Tijdens haar verblijf op de Cortlandt-
hoeve gaat Sally met Peter naar een dans
feest. Daar ontmoet zij Red Scanion, een
ruwen klant, die 't slecht met Peter kan
vinden en hem voortdurend belachelijk
maakt met zijn olie-zoekerij. Op het feest
krijgt hij tijdens een spel de kans, Sally te
kussen dat bevalt Peter niet en als hy
Red wegtrekt, beleed igt deze het meisje.
De twist loopt uit op een stevige vechtpartij.
Weinige dagen later is de hooiwagen klaar
en de Wattersons vertrekken. Peter staat
hen na te kijken en als de wagen om de
hoek van den weg verdwenen is, weet hij
opeens, dat hij het meisje niet had moeten
laten gaan. Hy gaat haar te paard achterna
en alles komt in orde, want eenige weken
later wordt de bruiloft gevierd. Dat is voor
Peter een gelukkige dag niet alleen om
dat hij getrouwd is. Midden in het feest
boort zijn installatie petroleum aan, het
kostbare vocht spuit met een geweldige
straal uit den bodem op. De petroleum is
er! Het nieuws gaat snel rond en de gevol
gen blijven niet uit. De bodem stijgt in
waarde, tallooze boeren weten zich plotse
ling rijk en de welvaart gaat gepaard met
een opleving van het dorpje, die zich o.m.
weerspiegelt in de komst van een „show-
boat", waar de halve bevolking zich amu
seert en waar vooral een zangeresje Moliy
groot succes heeft.
De boeren moeten nu nog hun petroleum
n.1. per trein naar de raffinaderijen vervoe
ren en Hale ziet heel goed in, dat men niets
aan petroleum heeft, als ze niet geraffineerd
kan worden. Gaat Hale de vrachtprijs ver-
hoogen, dan kunnen de boeren tenslotte hun
petroleum niet meer vervoeren, het zal hun
slecht gaan en ze zullen gedwongen zijn,
hun land te verkoopenaan Hale!
Uit het voorprogramma stippen we aan
goed buitenlandsch Paramount-nieuws en
een aardig muziekfilmpje.
ZEVEN OORVIJGEN.
Victoria-Theater.
Er is een paniekstemming op de beurs,
want effecten zijn plotseling enorm in
waarde gedaald. Een jonge man dringt tol
den directeur van een bank door en vraagt
hem, wie deze daling veroorzaakt heeft,
omdat hij zijn heele kapitaal daarbij heeft
verloren. Het blijkt een beursmanipulatie
van een grooten Engelschen staalmagnaat
te zijn en dan gaat de jonge man naar dien
geldkoning en dee't hem mee, dat hij van
plan is hem zeven dagen lang een oorvijg
toe te dienen. Hij heeft namelijk zeven pond
bij de beursdébacle verloren en als de
staalkoning dat hoort, is hij buiten zich zelf
van woede, dat hij zich voor zoo'n kleinig
heid het bezoek van den gedupeerden jon
gen man moet laten welgevallen. Deze
Willy Fritsch heeft zich nu tot taak ge
steld den staalkoning eiken dag een oor
vijg toe te dienen en dat is natuurlijk
allesbehalve gemakkelijk. De staalkoning
heeft een dochter en deze plaatst een adver
tentie in de London News, waarin zij zegt
veel bewondering voor den man te hebben,
die zoo vermetel is een hooggeplaatst man
eiken dag te durven beleedigen en dan komt
Willy Fritsch in aanraking met de dochter
van den staalkoning Lilian Harvey
die veronderstelt, dat hij haar niet zal ken
nen. Het blijkt al spoedig, dat de jonge man
de vriend is geworden van een reporter
van de London News en dat deze er pleizier
in heeft het publiek eiken dag te vertel
len, dat de staalkoning zijn oorvijg gekregen
heeft. Het merkwaardige is, dat, hoe deze
magnaat zich ook door detectives laat be
schermen, hij toch iederen dag trouw zijn
oorvijg in ontvangst heeft te nemen. Ten
slotte zien wij hem opgesloten in de safe
van de Bank van Engeland en dat hij dien
dag toch in aanraking met den stoutmoedi-
gen jongen man komt, is vanzelfsprekend.
Hoe dit mogelijk is, vertellen wij hier niet
om de spanning voor deze alleraardigste en
geestige film niet weg te nemen. Ten slotte
is er natuurlijk een algeheele verzoening en
trouwt de jonge man met de dochter van
den man, die hij zeven dagen lang de stui
pen op het lijf gejaagd heeft.
Zooals gezegd, een geestige en onderhou
dende film met een schitterende dialoog,
eeen amusementsfilm, waarbij men van
ganscher harte kan lachen.
Vooraf gaan een alleraardigste screen-
song, een prachtfilm over zwemmen en
duiken en veel interessant nieuws uit bin
nen- en buitenland in beweegbaar ge-
illustreerden vorm.
TARZAN, DE ONTEMBARE.
Roxy-theater.
Midden in het oerwoud van Afrika leeft
een menschelijk wezen, reeds als heel klein
kind hier verzeild geraakt en daarna door
de apen opgevoed. Het is Tarzan, de ontem
bare, de primitieve holbewoner, die zich met
een zeldzaam gemak over groote afstanden
van boom tot boom slingert en sterk en
moedig is als een leeuw. Hij kon slechts
enkele ongearticuleerde klanken uitstooten,
welke door de apen echter volkomen ver
staan worden.
Deze Tarzan nu komt in aanraking met
een expeditie, welke op weg is naar een
geleerde, die in de rimboe het leven van de
primitieve volksstammen bestudeert. De
dochter van den geleerde, die ook bij de
expeditie is, wordt verschillende malen
door Tarzan tegen gevaren beschermd en
zóó ontstaat dan langzamerhand een goede
verstandhouding tusschen hen beiden, welke
later wordt tot liefde, een liefde, waartegen
alle anderen, die werk van Mary maken,
het moeten afleggen. Maar voor het zoover
is, worden nog heel wat avonturen door
leefd. Zooveel, dat het onmogelijk is om
eenigszins volledig te zijn. We sommen
slechts het allerbelangrijkste op: Mary
wordt ontvoerd door de wilden, Tarzan
echter weet haar te redden en brengt haar
naar zijn hol. Later wordt het heele gezel
schap gevangen genomen door een wilde
negerstam, terwijl ook Mary's vader door
hen gevangen blijkt te zijn. Ook hen weet
Tarzan weer te bevrijden. Verder is er
strijd tusschen de leden van de expeditie
onderling, om het bezit van een kaart,
welke den weg moet aanwijzen naar een
verborgen schat. Een van de leden van de
expeditie wil Mary dwingen, met hem te
trouwen, hij dreigt haar, anders Tarzan te
zullen vermoorden. In een gevecht weet
Tarzan hem echter te verslaan Het lijkt
ons het beste, dat U zelf deze week eens
naar deze sensationeele avonturenfilm gaat
kijken, het is de moeite waard!
Het voorprogramma geeft o.a. interessant
Fox- en Profilti-nieuws en enkele aardige
teekenfilms.
CHING-CHING.
City-theater.
Het is inderdaad een schitterend program
ma, dat het City-theater deze week brengt
en dan noemen wij natuurlijk als hoofd
nummer het spel van Shirley Temple als
Ching-Ching in de film Stowaway (De Ver-
stekelinge). Niemand zal zich aan de zeld
zame bekoring van deze film kunnen ont
trekken en Shirley Temple zag men nimmer
beter dan in deze romantische film uit het
Verre Oosten. Hoe menigmaal is er al niet
gesproken over de wonderlijke prestaties
van Shirley. Maar een natuurlijk talent als
dit op het gebied van spel, zang en dans
zal men toch niet gauw weer aantreffen. En
het kan niet anders of zij heeft gisteravond
bij de opvoering hier ter stede weer met één
slag de harten der toeschouwers heroverd.
Als aangenomen dochtertje van een zen-
delingenpaar in N.-China, wordt zij met be«
hulp van den Chinees Sun-Lo naar Shang
hai gebracht als het dorpje door wilde stam
men wordt overvallen. In Shanghai wordt
de schatrijke Amerikaansche jongeman Tom
Randell haar beschermer. Wegschuilend in
zijn auto voor den regen, wordt zij onge
merkt op het groote schip gebracht dat naar
het Zuiden gaat. Aan boord trekken Susan,
een charmante jongedame en Oom Tom zich
haar lot aan en er komt voor Ching-Ching
een prachtige tijd. Een romance ontwikkelt,
zich tusschen Susan en Tom. Maar er is nog
een verloofde van de eerste in den weg.
Mede door het optreden van Shirley wor
den ten slotte alle bezwaren voor een geluk
kig einde overwonnen.
Als bizondere scenes noemen wij nog het
zingen van het slaapliedje, de imitatie van
Al Johnson en de dans met de pop.
En dan aan 't slot het lied bij den Kerst
boom. Men moet de film zien, om alles te
kunnen waardeeren. De artisten, die naast
haar optreden zijn prachtig op dreef. Robert
Young als Tom is niet minder goed dan
Alice Faye, die zich in deze film opnieuw
doet kennen als een bijzondere actrice, die
meer aandacht verdient, dan haar meestal
geschonken wordt.
Een Fox-movietone journaal opende het
programma, gevolgd door een zeer geslaag
de teekenfilm van Walt Disney n.L Mickey
Mouse en zijn operagezelschap met oun.
Woerd Snater in de hoofdroL
Een aardige twee-acter was „Het Meisje
uit New-York in Arizona", terwijl een film
van Amateur-artisten eenige opmerkelijke
prestaties te zien gaf op gebied van zang
en dans.
Het programma in zijn geheel schonk
veel voldoening, maar Shirley Temple moet
gij in haai' nieuwe film gaan zien.