DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De buitenlaridsche politiek van Frankrijk. Ho. 256 Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 30 October 1937 139e Jaargang De algemeene toestand. Uiteenzetting van Delbos voor de Radicaal-Socialisten. Japan wil Sjanghai geheel insluiten. Complot tegen Schuschnigg ontdekt. Crisis-heffing op rund- vleesch afgeschaft. Verheugend nieuws voor de slagers. De positie van Dr. Schacht. Zou in niets veranderd zijn. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 30 October. Het wil met de non-interventie-bespre- kingen maar niet vlotten. Dat is eigenlijk niet zoo'n wonder, want de belangen der partijen loopen te zeer uiteen, om vlotte be sprekingen te kunnen verwachten. Daar zijn bijvoorbeeld twee uitersten, die elkaar moeten vinden: Italië (met Duitschland) en Rusland! Beide regiems vechten voor een volkomen tegenstrijdig doel en samenwen king kan alleen dan, wanneer beide par tijen heel wat water bij hun wijn doen. Dat laatste hebben Engeland en Frankrijk natuurlijk wel ingezien en hun plannen waren zoo, dat met de noodige welwillend heid beide uiterste partijen medewerking hadden kunnen verleenen. Helaas, het heeft tot nog toe niet veel ge holpen. Gistermiddag is de sub-commissie weer bijeen gekomen en de besprekingen zijn weer op het doode punt gekomen. Deze keer heeft Rusland roet in het eten gegooid. Zijn vertegenwoordiger Maisky verklaarde n.1., dat de Sovjet-regeering noch de Brit- sche 'yoorstellen van 14 Juli, noch de Fran- sche van 16 October in hun geheel kan aan vaarden. De Duitsche gedelegeerde, von Ribben- trop, zeide, dat de nieuwe Russische for mule, waarin gezegd wordt, dat Rusland bereid is de kwestie der oorlogsrechten te overwegen na de terugtrekking van het overgroote deel der vrijwilligers, voor Duitschland een bloote afwijzing van dit punt van het Britsche plan beteekent. Door het betalen van verdere bijdragen in de kosten van het toezichtstelsel te weigeren toont Sovjet-Rusland, dat het de controle onmogelijk wil maken. Daar het toekennen van de oorlogsrechten en het herstel van het toezicht essentieele voorwaarden voor de verwijdering der vrijwilligers zijn, aldus de Duitsche vertegenwoordiger, blijkt uit de nieuwe Russische houding, dat Rusland de verwijdering der vrijwilligers niet ten uit voer gebracht wenscht te zien. Von Ribbentrop stelde de vraag of Rus land deel zou blijven uitmaken van de niet- inmenging-commissie of tot openlijke in menging zou overgaan. Ik zie geen weg, al dus vervolgde hij, waarlangs wij verder kunnen komen, indien de Sovjet-Unie haar standpunt niet wijzigt. Ik kan niet instem men met eenige actie, die berust op een resolutie, welke niet eenstemmig goedge keurd is. Ik zou daarom willen voorstellen, dat de voorzitter een weg tracht te vinden om Rusland tot aanvaarding te brengen. tl Zoo ziet men, dat de besprekingen feite lijk geen enkel resultaat hebben opgeleverd en dat het altijd weer de tegenstelling Rus- land-Italië of Rusland-Duitschland is, die moeilijkheden oplevert. Aan het eind van de lange discussie, waar in Lord Plymouth steeds weer op de nood zaak van een spoedig contact met de twee partijen in Spanje aandrong, heeft men ten slotte besloten Dinsdagochtend om 11 uur weer bijeen te komen, terwijl tegelijkertijd een vergadering van de volle commissie voor Woensdagmiddag is bepaald. In de ver gadering van de subcommissie op Dinsdag zal moeten blijken of de Duitsche, Italiaan - sche en Portugeesche regeeringen op een stemmigheid blijven aandringen. Laten zij dezen eisch vallen, dan zal de sub-commis sie de resolutie ten lange leste kunnen aan vaarden en aan de volle commissie voor leggen om daarna van dit laatste lichaam machtiging te krijgen de twee partijen in Spanje te benaderen. Blijven zij echter aan hun eisch voor unanimiteit vast houden en weigert Moskou zijnerzijds unanimiteit mo gelijk te maken, dan staat men weer voor een van die periodieke crises in de niet- inmengingspolitiek, waarvan de ervaring ok geleerd heeft zich niet al te veel zorgen over te maken. Over die non-interventie wordt ook bui ten de betreffende commissie nog wel hei een en ander gezegd. Zoo mogen wij hier niet onvermeld laten de uiting van Lloyd George in het Engelsche Lagerhuis. Lloyd George heeft daar rake dingen gezegd, die waarlijk niet prettig klonken in de ooren der leden van de non-interventie-commissie. Gü hebt, zeide de oud-premier, de non interventie van den dood gered, maar het zal u spoedig duidelijk worden, welk een blunder gij gemaakt hebt. Mussolini heeft verklaard, den vrede te willen. In werke lijkheid wil hij den vrede der non-inter ventie, tot Franco gezegevierd heeft en den vrede 'in Europa, tot hij en zijn bondgenoot gereed zijn. Als de non-interventie ten doel heeft ge had, den Spaanschen nationalisten een be slisten en vermoedelijk beslissenden voor- De middenweg! De Fransche minister van buitenland- sche zaken, Delbos, heeft gisteren op het socialistisch-radicale congres re Rijs sel een overzicht gegeven van de Fransche buitenlandsche politiek. Na hulde gebracht te hebben aan het beleid van Blym en Chautemps, herinnerde hij er aan, dat de Fransche buitenland sche politiek nog steunt op de grond beginselen, welke door Herriot in 1924 reeds zoo meesterlijk uitgestippeld en toegepast zijn. Delbos kwam vervolgens tot een bespre king van de crisis, die de Volkenbond door maakt. De atmosfeer van twijfel, aldus de minister, heeft een politiek bevorderd welke er op gericht is overeenkomsten en verdra gen te verzwakken, die niettemin thans meer dan ooit de vreedzame naties behoo- ren te vereenigen. Dit alles wordt veroor zaakt door een crisis in de internationale moraal. In het bewustzijn van deze realiteiten is het zaak voor alles den bedreigden vrede te redden door onvoorzichtigheden en zwak heden te vermijden, welke beide even zeer gevaarlijk zouden zijn. Een politiek van toenadering. Delbos onderstreepte vervolgens Frank- rijk's wil tot den vrede. Frankrijk heeft ten opzichte van geen enkel land eenige gele genheid voorbij laten gaan om te komen tot onderhandelingen en overeenstemming. Vreedzame initiatieven zijn te allen tijde van Frankrijk uitgegaan met name de poli tiek van niet-inmenging. Voor Frankrijk is er geen werkelijke vrede dan een zoodanige, die open staat voor allen. Frankrijk zal zich niet laten verleiden tot eenigen kruistocht. Het gelooft, dat het geen verraad ten op zichte van den Volkenbond beteekent, dat het integendeel het Volkenbondsideaal dient, wanneer het andere toenaderingen zoekt. Deze politiek van toenadering heeft het suc ces tengevolge gehad van de conferenties van Montreux en Nyon. Niettemin is het ef fect van een internationale conferentie aan een fundamenteele voorwaarde onderwor pen, te weten den eerbied voor hetgeen men Yvon Delbos ren gesteld, waarvan het den ernst heeft leeren begrijpen. Het moet eensgezind zijn om de bedreigde veiligheid van zijn grenzen en verbindingen te verdedigen. Het gaat er niet alleen om ons met succes te kunnen verdedigen, indien het moet, maar bovenal om den oorlog te voorkomen, men valt niet een vastberaden volk aan. Een feit blijft vaststaan: sedert de vijf,tien maanden, dat het Spaansche conflict thans woedt, is des ondanks de Europeesche vrede bewaard ge bleven. Er zijn er die zeggen, dat wij slechts het gevaar hebben uitgesteld en het mis schien nog hebben doen toenemen. Niette min is de tijd, welke gewonnen wordt voor den vrede, nimmer vergeefs gewonnen. Wat te zeggen van een regeering, die in een spe culatieve berekening van de kansen van vandaag en morgen het oogenblik van de collectieve misdaad naderbij zou brengen? Door te weigeren hieraan mee te doen mee- nen wij tegelijk het vaderland en de menschheid te dienen. Delbos zeide de inmenging in Spanje te betreuren. Het Fransche standpunt is eerlijk en duidelijk: het verlangt een daadwerke lijke eerbiediging van de territoriale on schendbaarheid en de politieke onafhanke lijkheid van Spanje. Sterk door het een- geteekend heeft. Er bestaat derhalve geen stemmige getuigenis van onpartijdigen, die dringender taak, dan de waarde te herstel- onze grens hebben gecontroleerd, aldus de len van internationale overeenkomsten. Frankrijk zal steeds het voorbeeld zijn van loyaliteit ten opzichte van zijn verbintenis sen onder alle omstandigheden. Indien er sprake van een aanval is, welke deze aan val ook moge zijn, Frankrijk zal zijn ver bintenissen nakomen. De Spaansche kwestie. De vrede berust mede op het onderling respect voor de onafhankelijk der volkeren en dit is een van de redenen der Fransche houding in de Spaansche kwestie. Toen wij, aldus de spreker, in overeenstemming met Engeland aan andere landen voorstelden met ons een overeenkomst te sluiten om zich niet te mengen in het Spaansche conflict, werden wij gedreven door de liberale tra ditie des vredes onzer voorvaderen. Ondanks deze politiek van niet-inmenging is Frank rijk niet genegen zijn belangen prijs te ge ven. Het heeft integendeel den plicht koel bloedig en vastberaden alle eventualiteiten onder oogen te zien, indien zijn vitale be langen in het spel zijn. Maar om dit te kun nen, is het noodig, eensgezind te zijn. Frank rijk ziet zich op het oogenblik voor geva- sprong op de wettige Spaansche regeering te geven, dan is zij een overweldigend suc ces geweest. De strijd in Spanje kan wel ens de beslissing brengen over de vraag, of in Europa de democratieën, dan wel de dictaturen de opperheerschappij zullen uit oefenen. De eindstrijd kan in de eerstko mende weken verwacht worden, zoo hij niet reeds begonnen is. Aan de zijde der nationalisten strijden Italiaansche en Duitsche keurkorpsen en de bekwaamste officieren, waarover het Spaansche leger beschikt. Tegenover de massale zwarte artillerie der nationalisten kunnen de republikeinen slechts lichte ar tillerie stellen, die geen schijn van kans heeft. Wie is verantwoordelijk voor dezen toe stand? De non-interventie. Als de democra tie in dezen veldslag de nederlaag lijdt, als het fascisme de overwinning behaalt, dan kan de Britsche regeering dit als haar over winning vieren, aldus Lloyd George. spreker, eischen wij van allen hetzelfde respect voor de niet-inmenging. Terwijl wij bereid zijn iederen vorm van toezicht te land en ter zee te aanvaarden, zouden wij niet voor ons land kunnen toelaten, wat door anderen geweigerd wordt. Tusschen twee uitersten. Onze buitenlandsche politiek is er op uit zich te hoeden voor twee onvoorzichtighe den. De eerste is deze, dat men niet alle mo gelijke gevolgen van zijn woorden en daden afmeet en dat men zich mee laat sleepen in een actie, zonder te weten of men deze ten einde zou kunnen brengen. De andere on voorzichtigheid is, dat men de verzoenings gezindheid zoo ver drijft tot een opgeven van eigen belangen, want dit zou voor an deren een verleiding vormen. Tusschen deze beide grenzen willen wij ons bewegen. Het verleden en het heden van Frankrijk staan het toe zijn koelbloedigheid te bewaren en zijn eer te stellen in het verhinderen, niet in het winnen van een oorlog. Maar Frank rijk weet ook, dat het, om een oorlog te verhinderen, in staat moet zijn dien te win nen, als hij zou worden opgedrongen. Delbos herinnerde er vervolgens aan, dat de eenheid van het land, de tucht, de so ciale vrede, de arbeidszin en het venwicht der financiën onmisbare voorwaarden vor men voor de handhaving des vredes. De Fransch-Britsche solidariteit en vriend schap, thans warmer dan ooit, zijn zekere waarborgen voor den vrede. Door het ac- coord van Rambouillet hebben wij ons bondgenootschap met Polen bevestigd. Het Fransch-Russische verdrag blijft al zijn waarde behouden. Onlangs hebben de mi nister-president van Zuid-Slavië en Koning Karei van Roemenië getuigd van de solida riteit welke ons met de Kleine Entente ver bindt. Anderzijds heeft in zijn nobele rede voering president Roosevelt en heeft ook Cordell Huil de stem laten hooren van de Amerikaansche republiek. Delbos onder streepte nog het moedige optreden van het Vaticaan ten gunste van vrede en vrijheid. De weg, die leidt tot den algemeenen vrede, aldus besloot Delbos zijn rede, is nog be zaaid met hindernissen, maar tot nog toe is een wereldoorlog bezworen. Niets is verlo ren en alles zal behouden blijven, indien Frankrijk eensgezind en sterk blijft. Naar van Japansche zijde wordt me degedeeld, hebben de Japansche troe pen bij Nansiang, vijftien kilometer ten westen van Sjanghai, de stellingen van de Chineezen asm de Soetsjau doorbro ken. De woordvoerder van het Japansche mi nisterie van buitenlandsche zaken heeft er op gewezen, dat in de zone van Nantau en Poetoeng, welke onmiddellijk aan de inter nationale nederzetting grenst, nog Chinee- sche eenheden liggen, welke weigeren zich aan de Japansche troepen over te geven, Hierdoor bestaat het gevaar, dat de inter nationale nederzetting in het strijdgebied wordt getrokken. Spreker hoopt, dat de autoriteiten van de internationale neder zettingen gemeenschappelijk de Chineezen er toe zullen kunnen brengen dit gebied te ontruimen, opdat een aanval van de Japan sche troepen vermeden kan worden. Men maakt hieruit op, dat men van Ja-1 pansche zijde voornemens is, Sjanghai ge heel in te sluiten. Verder heeft het Japansche hoofdkwar tier medegedeeld, dat Pinting, dertig kilo meter ten zuidwesten van de Kiangtsepas door de Japansche troepen is bezet. Gevechten aan de Soetsjau. De woordvoerder der Japansche marine heeft verklaard, dat de troepen, die Sjapsi zuiveren, geen aanval hebben gedaan op de Chineezen in het aan den noordelijken oever van de Soetsjau in verband met het gevaar voor de internationale nederzetting. De woordvoerder van 't Chineesche hoofd kwartier vertelde echter, dat het Chinee sche bataljon verscheidene aanvallen heeft afgeslagen. De Japanneezen bereiden zich voor op het overtrekken van de Soetsjau. Het geschut heeft gistermiddag het vuur geopend op de spinnerij Toyada, vanwaar Chineesche machinegeweren de rivier be- heerschen. De spinnerij is in brand gescho ten. Twee Japansche vaartuigen voeren de rivier op langs de internationale nederzet ting, waarbij op andere booten werd ge vuurd. De Britsche troepen aan den oever losten machinegeweerschoten in de lucht, waarna de Japansche vaartuigen stopten. Zij keerden terug, na een langdurig onder houd tusschen Engelsche en Japansche of' ficieren. Het Chineesche hoofdkwartier deelt ver der mede, dat verscheidene Japansche aan vallen op Siaunantsiang, 12 Kilometers ten westen van Sjanghai, afgeslagen zijn. Slachtoffers in de Internationale wijk? In welingelichte Britsche kringen wordt medegedeeld, dat door verdwaalde grana ten en kogels slachtoffers onder de Brit sche kolonie zijn gevallen. Drie Britsche soldaten gedood. In het westen der internatone neder zetting zijn projectielen van het front neergekomen waardoor drie Britsche soldaten gedood en verscheidene ge wond Yerden. Ook verscheidene Chi neezen werden gedood of gewond. In verband hiermede heeft de Brit sche bevelhebber den Chineeschen en Japanschen autoriteiten telefonisch verzocht maatregelen te nemen om te voorkomen, dat het leven en de eigen dommen der bewoners van de inter nationale nederzetting in gevaar wor den gebracht. De Japansche vredesvoorwaarden. Volgens den diplomatieken redacteur van de „Evening Standard" heeft de Japansche regeering maarschalk Tsjang Kai Sjek de volgende voorstellen gedaan, die als grond slag voor den vrede zouden moeten worden beschouwd: 1. China erkent een onafhankelijk Bin- nen-Mongolië. 2. China erkent, dat de vijf noordelijke provinciën het recht hebben zelf over den regeeringsvorm te beslissen. 3. China staat alle gebied, dat de Japan neezen op den dag van den wapenstilstand bij Sjanghai bezet zullen hebben, met een vrijen toegang naar zee, af. 4. China kent Japan visscherijrechten toe voor de wateren langs de kust en rondom de eilanden tusschen Formosa en de grens van Indi-China. 5. China trekt zich uit den Volkenbond terug. 6. China stemt erin toe, geen militaire luchtmacht meer te hebben. Officieel wordt medegedeeld, dat de politie te Weenen een samenzwering heeft ontdekt, welke gericht was tegen 't leven van bondskanselier Schuschnigg Volgens een officieele mededeeling heeft de politie een samenzwering ontdekt, wel ke beoogde bondskanselier Schuschnigg te vermoorden. Men deelt ons van regeeringszijde mede, dat de minister van economische zaken heeft besloten de crisisheffing op het rundvleesch met ingang van I November 1937 geheel af te schaffen. Het ligt in de bedoeling van den minis ter, dat deze maatregel ten goede zal komen aan den consument, zoodat kan worden verwacht, dat de vleeschprijzen naar verhouding zullen worden ver laagd. In dit verband kan worden medege deeld, dat de slagersbonden zich bereid hebben verklaard alle slagers te advi- seeren -naar de bedoeling van den mi nister te hanifelen. Officieele mededeeling. Volgens officieele kringen is het gevaar voor Schuschnigg's leven nog niet wegge nomen, daar, naar beweerd wordt, twee leden van een buitenlandsche terroristische organisatie naar Weenen zouden zijn ge stuurd om den moord te plegen. Bedoelde personen bevinden zch nog steeds op vrije voeten. Zij worden er van verdacht voornemens te zijn hun taak ten uitvoer te leggen door een bom te werpen naar de auto van den bondskanselier, wanneer deze op weg is van zijn woning in een voorstad van Wee nen en de bondskanselarij. Een officieele tegenspraak! Het officieele Weensche persbureau deelt mede: De door een buitenlandsch persbu reau verspreide berichten over een op bondskanselier dr. Schuschnigg be raamden aanslag zijn uit de lucht ge grepen. Er is noch 'n aanslag gepleegd, noch zijn arrestaties geschied. De geruchten over het complot. Het uitgegeven dementi betreffende de ontdekking van een samenzwering tegen Schuschnigg staat in verband met een in cident dat zich op 20 October heeft voor gedaan en waaraan ongetwijfeld een over dreven belang is gehecht Op dien dag tra den twee vreemdelingen, die Duitsch met een sterk buitenlandsch accent spraken, een tabakswinkel binnen nabij de woning van Schuschnigg. Zij vroegen den winkelier bijzonderheden over de ligging der woning en over gewoonten, van den bondskanse lier De man stelde de politie hiervan in kennis. De beide personen zijn trouwens niet teruggevonden. De kwestie van de ontslag-aanvrage van dr. Schacht, welke sinds eenige dagen Duit sche en buitenlandsche kringen bezig houdt, neemt volgens Havas zeer mysterieuze vor men aan. Gezaghebbende kringen verzekeren, dat in de positie van dn Schacht, die de functie van rijksminister van économische zaken ad interim en van president van de rijksbank blijft vervullen, niets is veranderd. Drie dagen geleden hebben deze zelfde kringen beweerd,* dat de aftreding van Schacht tot de waarschijnlijkheden behoor de en de minister had zelf in het openbaar verklaard, dat hij was afgetreden. Uit het laatste artikel van Goering in het tijdschrift „Vierjarenplan" en uit artikelen in de bladen komt tot uitdrukking, dat er een principieele tegenstelling bestaat tus schen de economische politiek van Schacht en die van Goering. Wanneer Schacht 'in functie blijft, schijnt het dat deze oplossing moet worden toege schreven aan de persoonlijke tusschenkomst van pi tier, die het ontslag yan zijn minister geweigerd zou hebben en opnieuw zijn ver trouwen in Schacht zou hebben uitgespro ken. Tot nu toe is in deze aangelegenheid geen enkele mededeeling gedaan. Ongeregeldheden te Jeruzalem. - In de oude stad van Jeruzalem hebben zich ernstige incidenten voorgedaan. In de Ma- rokkaansche wijk werd een jood gedood, terwijl een drietal wonden opliep. Een andere joöd werd bij de Herodes- poort door een kogel ernstig getroffen. De autoriteiten hebbén bepaald, dat in de oude stad na een zeker uur geen per sonen meer op straat mogen verkeeren. Er zijn twintig.manschappen gedétacheerd, die door de buurt moeten worden onder houden. In de woestijn van Transjordanië zijn verscheiden aanslagen op de pijpleiding gepleegd. In Noord-Palestina is het tot schermutselingen gekomen tusschen ben den terroristen en de politie. Er zijn troe pen gezonden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1