DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Italië toegetreden tot het anti-
Komintern-pact.
Ho. 263 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Maandag 8 November 1937
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Tokio zeer ingenomen met het accoord.
Belangwekkende verklaring.
Tsjang Kai Sjek vol
vertrouwen.
Geruchten over bemiddeling
tegengesproken.
De Negenmogendheden-
conferentie.
De nota aan Japan.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nnmmers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tf. N. ADEMA.
Alkmaar, 8 November.
Laat ons eens even kijken, wat de vorige
week ons gebracht heeft: nieuwe en
verbitterde strijd in China; schermutselin
gen in Spanje, bespreking te Brussel over
den toestand in Japan en besprekingen in
Brussel over de regeeringscrisis in België;
verder de totstandkoming van het Anti-
Komintern-pact.
Dat laatste is wellicht het meest belang
wekkende, want uit de aaneensluiting van
Duitschland, Italië en Japan, om het com
munisme te bestrijden, kan van alles
voortvloeien. Men leze maar eens de
persstemmen uit Frankrijk en Engeland.
„Een uitdaging aan de democratie" zegt
men in Frankrijk, „Een alarmkreet" wordt
het pact in Engeland genoemd.
Wat Rusland zegt, is ontbekend. Maar
de Russische stilte doet niet prettig aan.
Intusschen is de totstandkoming van dit
pact nu niet bepaald prettig voor de
Negen-mogendhedenconferentie, want nu
zal minder dan ooit Rusland eenigszins
mild gestemd zijn jegens Japan. En het
pact zal evenmin een vlottere werking van
de non-interventie-commissie in de hand
werken. Want Rusland zal er weing voor
voelen, om zich de guns' van Italië te ver
schaffen. Wat bovendien wel een onmo
gelijkheid zou zijn!
Laten we van het pact afstappen, echter
niet dan naar onze lezers verwezen te
hebben naar de kolommen hiernaast.
België heeft weer een nieuwe regeering.
Minister Spaak is erin geslaagd een nieuw
kabinet te formeeren.
De nieuwe regeering zal bestaan uit zes
katholieken, zes socialisten, drie liberalen
en een generaal.
Een nationaal kabinet, dat vrij zeker
kan rekenen op een groote meerderheid
in de volksvertegenwoordiging.
Het is niet waarschijnlijk, dat de re
geering andere richtlijnen zal volgen dan
het kabinet-van Zeeland, zoodat er dus
feitelijk niets veranderd is. Eigenlijk is
dat ook juist, want tenslotte was het de
persoon van Van Zeeland, die werd aan
gevallen en niet zijn regeering.
Dat men in België om één persoon een
geheele regeering laat duikelen, terwijl
bovendien die eene persoon feitelijk allen
laster heeft kunnen afwijzen met bewijzen,
die aan duidelijkheid niets te wenschen
overlieten, pleit niet voor de politiek.
Die zich trouwens toch algemeen in
allerlei bochten kronkelt en welker gangen
duister en onnaspeurbaar zijn.
Tusschen Haïti en Santo Domingo heeft
een ernstig grensgeschil plaats gehad. Het
gebeurde is eerst geheim gehouden, daar
na ontkend, matfr tenslotte heeft de
minister van buitenlandsche zaken van
Haïti aan een vertegenwoordiger van
Havas verklaard, dat op 9 en 10 October
een bloedbad heeft plaats gehad.
Toen een talrijke menigte boeren en
landarbeiders naar Haïti wilde repatriee-
ren, kwam het tot een ongelukkig en be
treurenswaardig incident. De vrouwen,
kinderen en mannen, die niet gewapend
waren, werden zonder daartoe aanleiding
te hebben gegeven, door Dominicaansche
grensbêwakers afgeslacht. Er zouden op
zijn minst een duizendtal dooden zijn.
De minister voegde aan zijn mededee-
lingen' toe, dat deze Haïtianen sedert vele
jaren in de Dominicaansche republiek
gevestigd waren.
De eerste berichten zijn ontvangen van
de zijde van vluchtelingen.
De regeering van Haïti heeft een on
derzoek en bestraffing van de schuldigen
geëischt.
De minister zeide nog, dat de regeering
van zijn land na het bloedbad de repa-
trieering van ongeveer 15.000 Haïtianen
heeft verzekerd.
Hij wees er op, dat de Haïtianen geen
enkele represaille hebben uitgeoefend en
sprak opnieuw de hoop uit, dat het inci
dent langs diplomatieken weg zal kunnen
worden geregeld.
Kardinaal Faulhaber prijst de vader
landsliefde der katholieken. - In de stamp
volle kathedraal te München heeft kardi
naal Faulhaber een predikatie '-^houden.
Hy verklaarde o. a.: „wij willen in het
nationaal-socialisme goede zoowel als
slechte dingen zien en de nationaal-socia-
listen behooren datzelfde te doen tegen
over de katholieke kerk.
Hitier zelf heeft in Mein Kampf toege
geven, dat de verhouding tusschen goed
en kwaad in de kerk gunstiger tot uit
drukking komt dan bij andere groote
organisaties".
De kardinaal besloot met de opmerkin
gen: „laat ons God danken, dat wij
Roomsch-Katholieken zijn en dat God ons
moge helpen Roomsch-Katholieken te
blijven".
Tusschen Duitschland, Italië en Japan
is in het jongste week-einde een accoord
tot stand gekomen, dat niets meer of
minder behelst dan de gezamenlijke
afweer van het communisme.
Met dit accoord is zoo luidt de
verklaring van den Duitschen minister
van buitenlandsche zaken von Ribben-
trop een gebeurtenis van historische
beteekenis een feit geworden, want
hiermede wordt tegenover de verdere
bedreiging van de wereld door de Derde
Internationale een machtig en defini
tief „halt" gesteld.
De ontbinding der nationale staten door
de bolsjewistische propaganda in het bin
nenland ter voorbereiding van een gewa
pende inmenging van buiten zoo gaat von
Ribbentrop's verklaring verder is nog
steeds het doel van de Komintern. Dit ver
drag, dat tegen geen staat gericht is en
voor tinderen openstaat, vormt derhalve een
waarborg voor de vrije ontwikkeling van
het eigen nationale leven der volken en
een waarborg voor den wereldvrede.
Ook Ciano, de Italiaansche minister van
buitenalndsche zaken, legde een verklaring
af en wel van den volgenden inhoud:
Met de onderteekening van het driemo-
gendhedenpact sluiten de drie groote mo
gendheden Italië, Duitschland en Japan zich
aaneen tegen de gevaren van het bolsjewis
me. De gezonde en opbouwende krachten
van alle cultuurlanden zullen solidair zyn
met hen. Het driemogendhedenpact streeft
geen geheime doeleinden na; het is tegen
geen enkel land gericht en het staat open
voor alle staten, die den wensch hebben
zich bij ons aan te sluiten in de gemeen
schappelijke actie. Het is een werktuig, dat
realistisch in dienst gesteld wordt van den
vrede en de cultuur, welke het fascisme zal
behouden en tegen ieder gevaar zal verde
digen.
De Japansche ambassadeur Hotta ver
klaarde: Italië, Duitschland en Japan heb
ben met de onderteekening van een proto
col uiting willen geven aan hun vastbeslo
tenheid om zich te beschermen tegen het
internationale communisme, dat den vrede
en de orde der wereld bedreigt. Aangezien
de drie landen volgens hun traditie tot de
oudste en volgens hun aanspraken tot de
jongste volken behooren, en tegelijkertijd
in hun nationale bestaan de arbeidzaamste
zijn, voel ik niet den geringsten twijfel, dat
de overeenkomst een goeden invloed zal
hebben en vruchtbare resultaten zal afwer
pen.
In de Preambule van het protocol wordt
gezegd, dat de Duitsch-Italiaansch-Japan
sche overeenkomst gebaseerd is op artikel
2. van het Duitsch-Japansch-anti-Komin-
ternpact (uitnoodiging tot derde staten voor
toetreding tot deze overeenkomst).
De drie regeeringen zijn uitgegaan van
de overweging, dat de Communistische In
ternationale een voortdurend gevaar vormt
voor de beschaafde wereld in het westen
en in het oosten, en haar vrede en haar orde
verstoort en vernietigt. Slechts een nauwe
samenwerking van alle staten, die belang
hebben bij het instandhouden van den vre
de en de orde, kan dit gevaar verminderen
en uit den weg ruimen. Italië heeft dit ge
vaar met onwrikbare vastberadenheid se
dert den aanvang der fascistische regeering
bestreden en de Communistische Interna
tionale op zijn gebied uitgeroeid. Het heeft
besloten zich schouder aan schouder met
Duitschland en Japan, die van hun kant be
zield zijn door denzelfden wil tot afweer
tegen de communistische internationale, te
keeren tegen den gemeenschappelijken
vijand.
Prins Konoje, de Japansche minister
president, verklaarde heden bij het toetre
den van Italië tot het Duitsch-Japansche
pact tegen de Komintern, dat de toetreding
van een bevriende natie tot dit pact des te
meer te loven valt, aangezien het Duitsch-
Japansche pact reeds een jaar in werking
is. Het communisme, aldus Konoje, is vol
komen onvereenigbaar met den Japanschen
staatsbouw. Het vernietigt elke welvaart der
menschheid. De vernielende werkingen van
het communisme zijn in den Spaanschen
burgeroorlog duidelijk aan het licht getre
den, evenals thans, by het uitbreken van
het Japansch-Chineesche conflict, dat zijn
oorzaak vindt in manoeuvres van de Komin
tern. Italië zal zijn pogingen verdubbelen
om het gemeenschappelijk doel te bereiken.
Het lijdt geen twijfel, dat de geestelijke ge
meenschap tusschen Japan, Duitschland en
Italië de betrekkingen van vriendschap tus
schen deze drie landen zal versterken.
Ook dë minister van Buitenlandsche Za
ken, Hirota, heeft aan een feestdiner, waar
aan de geheele Duitsche en Italiaansche le
gatie deelnamen, zijn voldoening over Ita-
lië's toetreding geuit en gezegd, dat het pact
dient tot het bewaren van de beschaving en
van den wereldvrede. Sedert het sluiten van
het Duitsch-Japansche pact hadden Berlijn
en Tokio het zeer wenschelijk geacht, dat
Italië nauw met hun landen zou zyn ver
bonden, hetgeen de kracht der overeenkomst
zou verhoogen.
De woordvoerder van het Japansche de
partement van buitenlandsche zaken zeide,
dat het Duitsch-Japansche pact van Novem
ber 1936 inhield, dat de twee landen andere
mogendheden zouden uitnoodigen toe te tre
den tot het pact en dienovereenkomstig
was Italië's deelneming tot stand gekomen.
In het Japansche Hoogerhuis verklaarde
men, dat Engeland spoedig van de nood
zaak overtuigd zal zijn eveneens tot het
pact toe te treden, aangezien het bezittin
gen heeft in de geheele wereld. Alle mo
gendheden, welke den vrede liefhebben,
worden met open armen ontvangen.
Konoje heeft Mussolini en Hitier tele
grammen gezonden, zijn gelukwenschen
met het sluiten der overeenkomst behel
zende.
Ciano, von Ribbentrop, von Hassell en
Hotta zijn in het Venetiaansch paleis door
Mussolini ontvangen. Zij legden den Duce
den tekst voor van het onderteekende pro
tocol. Mussolini onderhield zich langdurig
met hen en sprak zyn voldoening over deze
diplomatieke handeling uit. Vervolgens
reikte hij aan Hotta en von Ribbentrop de
versierselen uit van het grootkruis in de
orde van St. Mauritius en St. Lazarus.
„Uitdaging aan de democratie".
In verband met de aansluiting van Italië
by het Duitsch-Japansche anti-Komintem-
pact schrijft de Figaro: De uitdaging aan
het adres van de groote democratieën wordt
nog duidelijker, wanneer men de in het
veld gebrachte materieele middelen over
weegt. Letterlijk volgens de statuten bezien
zou de nieuwe groepeering tegen het bolsje
wisme den deelnemers veroorloven vrijelijk
tusschenbeide te komen in de zaken van
andere landen. Het zou voldoende zijn, dat
de een of andere politieke situatie zou wor
den verklaard een omwentelingsbedreiging
in het leven te roepen, om de drie autori
taire regimes te laten meenen, dat zij het
recht hebben raad te geven of militair han-
dealnd op te treden. In zekeren zin bereidt
het nieuwe accoord een opwekking tot bur
geroorlog, begeleid door buitenlandsche in
menging voor en maakt het die mogelijk.
In „Le Jour" schrijft Leon Bailby: De
Ver. Staten hebben wel reden eenige onge
rustheid te toonen tegenover dit z.g. „anti
communistische pact", waarin Duitschland,
Japan en sinds gisteren Italië zich aaneen-
sluiten. In feite is een nieuwe drievoudig
verbond ontstaan. Als voorwendsel neemt
het den strijd tegen Moskou, maar het zou
wel eens minder bijzondere doeleinden kun
nen hebben.
Charles Maurras schrijft in de „Action
Frangaise": „Het internationale anticommu-
nisme is een masker. Laten wij ons haasten
het te zeggen en allen helderen geesten ver
zoeken het met ons te zeggen en te schrij
ven: geen enkel Franschman mag hier de
dupe van zijn. Laten wij ons als voor de
pest er voor hoeden te gelooven, dat Hitier
en de bondgenooten van Hitier vijanden
zijn van Moskou. Hitier is met Moskou ver
bonden door al zijn draden van economisch
en aardrijkskundig belang, geconsacreerd
in het verdrag van Rappallo, dat geenszins
opgeheven is".
In de „Ordre" schrijft Emile Bure: „Nie
mand zal van nu af aan fatsoenlijk kunnen
ontkennen, dat onder het mom van anti-
communisme de drie naties, die zich te
Rome zoojuist aaneengesloten hebben, een
herziening der verdragen in hun voordeel
nastreven. Zeker zijn zij, voordat zij beslo
ten tot samenwerking, overgegaan tot een
nieuwe verdeeling van de wereld, die in de
eerste plaats ten koste zou zijn van Frank
rijk, Engeland, de staten der Kleine En
tente en Polen".
Alarm kreet!" zegt Engeland.
„Het antikomintempact is tegen En ge-
Luid bedoeld".
Dit is de alarmkreet, welke vanmorgen
zoowel door de linksch gerichte bladen als
de „News Chronicle" en door de anti-com
munistische bladen als de „Daily Telegraph
en Morning Post" geuit wordt. Het laatst
genoemde blad schrijft als vojgt: Men kan
moeilijk zonder voorbehoud de verklaring
aanvaarden van von Ribbentrop, volgens
welke dit pact een waarborg vormt voor
den wereldvrede. Men zou het kunnen aan
nemen, indien het bolsjewisme op het
oogenblik het eenige gevaar voor den vrede
scheen te zijn. Maar de jongste gebeurtenis
sen hebben duidelijk doen uitkomen, dat de
vrede thans vooral bedreigd wordt door de
verbonden vijanden van het communisme.
De tegen het Russische bolsjewisme gepro
clameerde vijandigheid zou wel eens iets
heel anders dan het communisme kunnen
uitdagen. Frankrijk, Groot-Brittannië en
zelfs de Vereenigde Staten hebben het recht
niet gerust te zijn over dezen dam, welke is
opgeworpen vanaf de Oost- en Noordzee tot
de Middellandsche Zee en den Stillen
Oceaan, dus in gebieden, waar de drie
democratische mogendheden vitale belan
gen hebben. Inderdaad, men kan Frankrijk
en Groot-Brittannië verontschuldigen, dat
zij gelooven op meer rechtstreeksehe wyze
door het antikomintempact getroffen te
worden dan Rusland zelf, dat het voordeel
heeft bijna onkwetsbaar te zyn.
De „Manchester Guardian" schrijft: Het
anti-sovjetpact is niet gericht tegen Rusland
alleen, het is in de eerste plaats gericht
tegen Groot-BTittamië.
Zonder Groot-Britanië en in zekere
mate zonder de Vereenigde Staten zou
Japan de hegemonie bezitten in het ge
heele Verer Oosten met inbegrip van
Nederlandsch-Indië.
Zonder Groot-Brittannië zou Italië mees
ter zijn in het westelijke bekken van de
Middellandsche Zee, want Frankrijk zou op
zyn minst door Duitschland tot inactiviteit
gedoemd worden. Zonder Groot-Britannië,
zou Duitschland zijn programma van „Mein
Kampf" kunnen verwezenlijken, d.w.z. het
zou zijn invloed kunnen laten gelden over
het geheele Europeesohe continent.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft gister
in een interview medegedeeld, dat China
geen voorstander is van directe onderhan
delingen met Japan voor de regeling van
het conflict in het verre Oosten.
De Chineesche veldheer gaf uitdruk
king aan zijn optimisme over den militai
ren toestand en bevestigde, dat China
vastbesloten is den strijd voort te zetten.
Hij verklaarde: „Ik ben er van overtuigd,
dat China ten slotte de overwinning zal
behalen.
Gevraagd wat hij dacht over de vooruit
zichten van de conferentie van Brussel,
verklaarde Tsjang Kai Sjek: „Ik ben er
vast van overtuigd, dat, wanneer de
krachten der rechtschapenheid en recht
vaardigheid eenmaal in beweging zullen
komen, zij niet zullen nalaten de gestelde
bedoelingen te bereiken. Ik geloof, dat de
conferentie kostbare resultaten zal tot
stand brengen".
Toen hem ten slotte gevraagd werd
naar de sinds den aanvang der confe
rentie van Brussel in omloop zijnde
geruchten, dat buiten de conferentie
om bemiddelingspogingen zouden-
worden aangewend, zeide Tsjang Kai
Sjek, dat deze geruchten volkomen
ongegrond zijn.
De Chineesche troepen ten zuiden en
westen van Sjanghai, o. a. in het gebied
van Poetoeng, loopen gevaar, hun terug
tocht te zien afgesneden door de opruk
kende Japansche troepen, die gisteren op
den noordelijken oever van de baai van
Hangtsjau zijn ontscheept.
Geen Chineesch-Japansche
onderhandelingen.
De woordvoerder van het Chineesche
ministerie van buitenlandsche zaken heeft
de volgende verklaring gepubliceerd: „de
geruchten over Chineesch-Japansche on
derhandelingen buiten de conferentie te
Brussel om, zyn ongegrond. Zij zijn ver
spreid door de Japanneezen om de werk
zaamheden der conferentie te belemme
ren".
De landing der Japanners.
Van onicieele Chineesche zijde wordt
toegegeven, dat ongeveer 3000 Japannee
zen in de baai van Hangtsjau aan land zijn
gegaan en Singjien en Kingsjan ten zui
den van de Wangpoe, hebben bereikt. De
Japansche troepen ten zuiden van de
Soetsjau-kreek worden door de Chineezen
geschat op 5000 man. Het verrassende
succes van de Japanneezen aan de baai
van Hangtsjau, waarmede de afsnijding
van Sjanghai bespoedigd wordt, heeft een
drukkende werking uitgeoefend op de
stemming der Chineezen.
De Chineezen zijn begonnen Poetoeng
te ontruimen. Het gros van de beide divi
sies, welke deze plaats verdedigden, trekt
naar het Zuiden, zonder evenwel de
Wangpoe over te trekken, om zich te con-
centreeren ten zuiden van Minghong.
Verder zijn verscheidene Chineesche
afdeelingen over de Wangpoe naar Nantau
getrokken, om de verdedigers van Soeng-
kiang te hulp te komen. De regen, welke
de Japansche luchtmacht hindert, helpt de
Chineezen.
De woordvoerder van het Chineesche
hoofdkwartier heeft medegedeeld, dat de
Japansche troepen, welke bij Hangtsjau
zijn geland, worden opgehouden. Enkele
Japansche afdeelingen zijn vernietigd.
Felle stryd ten noorden van de
baai van Hangtsjau.
Vastbesloten om den Japanneezen te
beletten hun stellingen ten noorden van
de baai van Hangtsjau te consolideeren,
heeft het Chineesche opperbevel in allerijl
twee divisies stormtroepen derwaarts ge
zonden, met opdracht den vijand tot eiken
prijs terug te dringen.
Aan het westelijk front verdedigen de
Chineezen iedere duimbreed grond, doch
niettemin hebben de Japanneezen geringe
vorderingen gemaakt.
De toestand te Tsjapoe, nabij de baal
van Hangtsjau, behoeft volgens de Chinee
zen geen aanleiding tot ongerustheid te
geven.
Deze sector wordt verdedigd door troe
pen uit Honan, onder aanvoering van ge
neraal Ljoetsjiensoe.
Japanneezen vernielen een trein.
Te Nanking zijn berichten ontvangen,
volgens welke ruim 200 personen gedood
of gewond zijn, toen zes Japansche vlieg
tuigen den naar het zuiden rijdenden
Blauwen Express tusschen Tientsin en
Poekau bombardeerden en zeven van de
tien rijtuigen vernielden.
In de tèians gepubliceerde nota aan Japan,
die Zaterdag door de Negenmogendheden-
conferentie is vastgesteld, wordt het be
treurd, dat Japan niet ter conferentie aan
wezig is. Voorts wordt dan gezegd, dat de
vertegenwoordigers van de staten, die te
Brussel zijn bijeen gekomen, gaarne zouden
willen weten, of de Japansche regeering
bereid is, één of meer vertegenwoordigers
af te vaardigen, teneinde van gedachten te
wisselen met de vertegenwoordigers van
een beperkt aantal mogendheden, die tot dit
doel zullen worden aangewezen. Zulk een
gedachtenwisseling zou plaats vinden bin
nen het kader van het negenmogendheden-
verdrag en overeenkomstig deszelfs bepa
lingen. Het doel ervan zou zyn, meer licht
te werpen op verschillende punten en de
regeling van het conflict te vergemakkelij
ken.
De op de conferentie te Brussel vertegen
woordigde staten zouden gaarne zoo spoe
dig mogelijk het standpunt van Japan ten
aanzien van dit voorstel vernemen.
Morgen hervatting der bijeenkomst.
De conferentie der negen mogendheden
heeft de volgende vergadering vastgesteld
op morgen, teneinde dan eventueel kennis
te nemen van het antwoord der Japansche
regeering. Inmiddels zullen de delegaties
van gedachten wisselen met name over de
samenstelling van een commissie, welke
eventueel onderhandelingen met Japan zal
voeren.
De totstandkoming van de nota
aan Japan.
De overeenstemming inzake den tekst
van de nota aan de Japansche regeering
werd betrekkelijk snel bereikt. De Italiaan
sche delegatie liet geen bezwaren gelden.
Een door de Amerikaansche delegatie in
gediend amendement werd in den tekst op
genomen.
In Chineesche kringen is men tevreden
over den door de conferentie uitgewerkten
tekst. Hij behelst ook een Fransche amen
dement, hetwelk aanduidt, dat de bespre
kingen van Brussel zullen worden voort
gezet op basis van het negenmogendheden-
verdrag.
Onrustige Zondag in Palestina. Zon
dag hebben zich in Palestina verschillende
incidenten voorgedaan, met name in het
dorp Siloan, waar het ingestelde onderzoek
naar de moordenaars der twee Britsche
soldaten tot een bloedige botsing heeft ge
leid, waarbij twee Arabieren zijn gedood en
17 gewond. Een groot deel der bewoners is
in de bergen gevlucht. Ook in Trans-Jor-
danië was het onrustig.
Er zyn bomaanslagen gepleegd op ver
scheidene openbare gebouwen.
In verschillende plaatsen zyn de tele
foonlijnen doorgesneden.
f
