DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Chineezeri teruggetrokken voor Sjanghai.
No. 264 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Dinsdag 9 November 1937
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Zware gevechten in en bij Taijoean.
De stad niet meer te redden.
De kerkstrijd in Duitschland
Onrust in Joego Slavië.
Het twintigjarig bestaan der
Sovjet-republiek.
Bruno Mussolini dood?
Italië ontkent het gerucht
De a.s. blijde
gebeurtenis.
De slachting op Haiti.
Naar schatting 4000 dooden.
Een Poolsche „Tarzan".
Geheimzinnige wildeman.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. felef 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 9 November.
Het besluit van Italië, Duitschland en Ja
pan, om gezamenlijk het communisme te be
strijden, heett overal een overvloed van
stof tot schrijven gegeven. Interessant is ae
beschrijving, die het Japansche blad „Nitsji
Nitsji Sjimboen" geeft van de omstandighe
den, die geleid hebben tot Italië's toetre
ding tot het Duitsch-Japansche anti-Komin-
ternpact en van het verloop van de onder
handelingen daaromtrent.
De Italiaansch-Japansche betrekkingen
verbeterden snel sinds Japan's weigering om
aan de economische sancties deel te nemen,
die door den Volkenbond met betrekking
tot de Ethiopische kwestie werden voorge
steld, maar zij bereikten nog niet het sta
dium van een Italiaansche deelneming,
toen 25 Nov. 1936 het Japansch-Duitsche
anti-Komintern-pact werd gesloten. De Ita-
liaansch-Duitsche toenadering werd bevor
derd sedert het uitbreken van de moeilijk
heden in Spanje.
Het blad zet uiteen, dat sedert het sluiten
van het pact Italië feitelijk Mandsjoekwo
heeft erkend door in Moekden een Ita
liaansch consulaat-generaal te vestigen, ter
wijl Japan practisch gesproken eveneens de
Italiaansche anexatie van Ethiopië heeft er
kend door in Addis-Abeba een consulaat-
generaal te vestigen na opheffing van de
Japansche legatie aldaar.
De onderhandelingen over het anti-Kom
intern-pact werden bevorderd door den Ja-
panschen ambassadeur Hotta, toen hij in
Juli zijn post in Rome betrok en door den
Italiaanschen minister van buitenlandsche
zaken Ciano door zijn verklaring in de Ka
mer op 13 Mei. De toetreding werd 'erder
gestimuleerd door het sluiten van het Chi-
neesch-Russische non-agressieverdrag op 21
Augustus. Een fundamenteele overeenstem
ming in inzichten is nu bereikt met het slui
ten van het anti-Komintern-pact tusschen
Duitschland, Japan en Italië als resultaat
van de Ontmoeting tusschen Hitier en Mus-
solini van eind September. Tot het sluiten
van het pact hebben eveneens bijgedragen
Moesjakoji, de Japansche ambassadeur te
Berlijn, von Ribbentrop, de Duitsche am
bassadeur te Londen en Ciano, de Italiaan
sche minister van buitenlandsche zaken, die
onlangs te Rome confereerden.
In de „Giornale d'Italia" geeft Gayda
nieuwe bijzonderheden over het pact, dat
hü „den driehoek van den vrede" noemt.
Het verdrag, dat naar gisteren werd
gezegd slechts de beteekenis van een de
fensief of ten hoogste van een tegenoffen
sief had, heeft volgens Gayda een positie
ver waarde. De tegenstelling tusschen bol
sjewisme en vredespolitiek is onoverbrug
baar gebleken en daarom is het in de eerste
plaats noodig, dat het communisme geïso
leerd en vernietigd wordt, indien men de
wereld de gelegenheid wil geven den vrede
op te bouwen en te bewaren.
Onder de staten, voor welke het verdrag
meer onmiddellijk openstaat, noemt Gayda
Zwitserland, Polen, Portugal, Oostenrijk,
Hongarije, Joegoslavië, Brazilië en de andere
Latijnsch-Amerikaansche landen, die ook
vastbesloten zijn, onverzoenlijk tegen het
communisme op te treden.
Onder deze omstandigheden verwondert
Gayda er zich over, dat de reactie Parijs,
Londen en Washington, naar reeds geble
ken is, bitter en polemisch zal zijn. Hij be
grijpt dit standpunt der drie democratieën
niet.
Gayda herhaalt overigens ten aanzien van
de militaire beteekenis van het verdrag, dat
men het geen militair bondgenootschap mag
noemen. Het is een uiting van kracht, waar
in de machtige en levendige zorg van die
groote volken is belichaamd. Het is niet de
bedoeling te dreigen, maar het hoofd aan
alle bedreigingen te bieden. Het staat vast,
dat de drie landen boven het economische
vraagstuk nog andere uitgebreide terreinen
zullen vinden, waarop samenwerking moge
lijk is.
Zooals men weet, is Spaak vrijwel ge
slaagd in zijn poging, om een nieuwe Bel
gische regeering te vormen. Thans is ook de
lijst der ministers bekend geworden en deze
ziet er als volgt uit: min.-president: Spaak
(soc.); minister zonder portefeuille: de
Vleeschauwer; minister van buitenlandsche
zaken: Pierlot; minister van justitie: Du-
bus de Warnaffe; economische zaken: Va-
nisacker; minister van koloniën: Rubbens,
minister van landbouw: Orben (allen katho
liek); minister van financiën: de Man; mi
nister van openbare werken: Merlot; minis
ter van posterijen: Bouchery; minister van
volksgezc heid: Wauters; minister van ar
beid: Delattre (allen socialist); minister van
binnenlandsche zaken: Dierckx; minister
van onderwijs: Vanderpoorten; minister van
verkeer: Jennissen (allen liberaal) en mi
nister van landsverdediging: generaal Denis
(partijloos).
Belga vernam, dat de regeering nog niet
definitief was samengesteld en dat vandaag
een nieuwe bijeenkomst moet worden ge-
ouden om de beraadslaging voort te zetten
Van officieele Japansche zijde wordt
verklaard, dat de Japansche troepen
thans meer dan een derde van Taijoean-
foe hebben bezet. De strijd in de stad
duurt voort.
Uit Chineesche bron wordt vernomen,
dat het grootste deel der burgerbevol
king Taijoeanfoe heeft ontruimd. De
verdedigers hebben besloten de stad te
verwoesten.
In een verwoed gevecht van man tegen
man drijven de Japanners, gesteund door
geschut en luchtmacht, de Chineezen zuid
waarts door de straten van Taijoean. Het ge
schut heeft in den 35 voet hoogen muur
twee bressen geschoten, terwijl de infante
rie zich van den noordoostelijken hoek der
stad heeft meester gemaakt.
In de straten ontstond toen een verbit
terde strijd, waarbij de Chineezen eiken
duim gronds hardnekkig verdedigden, mij
nen tot ontploffing brachten en de aanval
lers onder vuur namen met loopgraafmor
tieren en machinegeweren. Vroeg in den
middag werd er een derde bres in den
muur geschoten, waardoor het voetvolk
naar binnen drong en een derde deel der
stad bezette.
Reeds wordt gemeld dat de voorhoede van
het Japansche leger, dat Taijoean bereikt
heeft, de terugtrekkende Chineezen achter
volgt en de Tsingjoean, 35 K.M. ten zuid
westen van Tayoean heeft bereikt. De op-
marsch wordt voortgezet in de richting van
Fentsjau. Een andere Japansche afdeeling
vordert snel langs den spoorweg Tatoeng
Poetsjau. De Chineesche troepen, die uit
Taijoean gevlucht zijn, hebben blijkbaar
het plan zich weer te verzamelen op een
linie langs Fentsjau en Tsjiehsin, 110 K.M.
ten zuidwesten van Taijoean. De Japanners
rukken echter snel naar het zuidwesten
op om den Chineezen geen gelegenheid te
geven, die stelling te betrekken.
In verband met de snelle ontwikkeling in
Sjansi kunnen de Japansche troepen in
Noord-China thans overgaan tot een alge-
meenen aanval op de Chineesche troepen
langs de Gele rivier en den Loenghai-
spoorweg.
Krachtige tegenstand der Chineezen.
De tegendruk, welke door de aangerukte
Chineesche versterkingen aan het front
van Tsjapoe wordt uitgeoefend, wordt ster
ker voelbaar, zoodat de hoofdmacht van de
Japansche landingstroepen zich nog ten zui
den van de Whangpoe bevindt.
Ten zuiden van dc Soetsjau-kreek stellen
de Japanneezen alles in het werk om de
bestaande brughoofden te vergrooten. Als
gevolg van het verzet der Chineezen zijn
de vorderingen gering.
Aan het noordelijk front, ten oosten van
Nantsiang, ontwikkelen de Chineezen
grootere activiteit.
De woordvoerder van het Chineesche
hoofdkwartier heeft, naar Havas meldt, ver
klaard, dat de Chineezen aan het front
langs de Soetsjau ondanks de herhaalde
aanvallen der Japanneezen alle stellingen
hebben weten te behouden. De Japansche
troepen hebben in den sector van Nantsiang
hevige aanvallen ondernomen, die echter
zonder succes bleven. De opmarsch der Ja
pansche troepen, die in de baai van
Hangtsjau aan land zijn gegaan, is volgens
den Chineeschen woordvoerder bij 't berei
ken van de Whangpoe definitief tot staan
gebracht.
Neutrale zone te Nantau.
De woordvoerder van het Chineesche
hoofdkwartier heeft medegedeeld, dat het
accoord inzake d€ instelling van een vluch-
telingenwijk in Nantau heden in werking
treedt. De Chineesche autoriteiten ver
plichten zich, geen Chineesche troepen in
dit gebied toe te laten en het niet te verster
ken. De veiligheid zal verzekerd worden
door Chineesche politiebeambten zonder
wapens. Leden van de Roode-kruiscommis-
om tot overeenstemming te komen over het
program der komende regeering.
En ziet: vanmiddag kwam uit Brussel het
sensationeele bericht, dat na een bijeen
komst van de aangezochte ministers, Spaak,
toen hij zich naar den koning wilde bege
ven, zich aldus uitliet: „Alles is in duigen
gevallen".
Daaruit mag men dus concludeeren, dat
de poging van Spaak op het allerlaatste
oogenblik mislukt is. Reeds zou hij te ken
nen hebben gegeven, verder van nieuwe po
gingen af te zien; echter een positief be
richt hierover bereikte ons tot 1 uur heden
middag nog niet.
sie zullen op de naleving van het accoord
toezien.
Van het front bij Sjanghai.
De voorspelling van Matsoei, dat het ge
bied van Sjanghai tegen 10 November van
Chineesche troepen zou zijn gezuiverd, is
bewaarheid. In den loop van den nacht is
het gros der Chineesche strijdkrachten rus
tig en in goede orde van het westelijk front
teruggetrokken, terwijl de achterhoede
verwoed bleef strijden om den terugtocht
te dekken. De Japanneezen staan thans te
genover de Britsche troepen, die de weste
lijke grens van de internationale nederzet
ting1 verdedigen. Voor het eerst sinds bijna
drie maanden is de strijd verwijderd van
de gebieden, die aan de internationale ne
derzetting grenzen.
De voorhoede van de oprukkende Japan
sche troepen heeft de Joengjau Road over
gestoken en vanmorgen om negen uur ook
't vliegveld Joengjau bezet. Voorts hebben
de Japansche troepen Kiangkiau bezet op
drie mijl ten zuidoosten van Nansiang.
Ordelijk teruggetrokken.
Voordat zij terugtrokken hebben de
Chineezen de katoenfabriek Coyoda, die
Japansch eigendom is, in brand gestoken.
De correspondent van Reuter heeft Ja
pansche officieren en manschappen in vol
ledige oorlogsuitrusting zien oprukken
over de beschadigde Jessfieldspoorwegbrug,
waarbij zij de Zondag nog door de Chinee
zen bezette onderkomens onderzochten. Al
les was voorbereid voor het uitwisselen van
schoten, maar de vijand was reeds weg.
De Chineezen geven uiting aan de opvat
ting, dat de terugtocht slechts een phase in
den oorlog en niet het einde daarvan be-
teekent.
Zware branden.
De ontruiming van het gebied van Sjang
hai door de Chineezen wordt voortgezet.
Men verwacht, dat zij hedenavond gereed
zal zijn. In de verlaten streek zijn verschei
dene uiterst zware branden uitgebroken.
De aftocht der Chineesche troepen heeft
een paniek gewekt onder de Chineesche be
volking van Nantau en de streek ten
Oosten van Sjanghai. Omstreeks tiendui
zend nieuwe vluchtelingen verdringen zich
aan den west- en zuidkant van de Fransche
concessie. De Japansche troepen schijnen
de Chineesche strijdkrachten niet te willen
achtervolgen, zooals zij dit gedaan hebben
tijdens den Chineeschen terugtocht van 27
October.
De val van Sjanghai.
De val van Sjanghai wekt een eigen
aardige positie voor de Chineesche ambte
naren, van wie bekend is, dat zij door de
Japanneezen op de zwarte lijst zijn ge
plaatst. Onder hen bevinden zich o.m. T. V.
Soeng, de leider van de Chineesche Bank en
Yoei, de burgemeester zonder stad.
De bewoners van Sjanghai ademen vrijer
op. De stad wordt thans echter overstroomd
met vluchtelingen en men moet zich voor
bereiden op een periode van langdurig
isolement, aangezien Sjanghai door de Ja
pansche troepen thans geheel omsingeld is
en volkomen is afgesneden van de rest van
China.
Vluchtelingen in Nankau.
Vanmorgen is een Britsche onderdaan, in
specteur Jefferson van de gemeentelijke
politie der concessie, gewond door een in
de nederzetting verdwaalden kogel.
De vluchtelingenzóne in Nantau is thans
geheel gedemilitariseerd en wordt slechts
bewaakt door Chineesche politiemannen,
die geen geweren dragen. De vluchtelingen,
wier aantal voortdurend toeneemt, verdrin
gen zich aan den kant der Fransche con
cessie en kunnen slechts met moeite door de
Fransche politieagenten en soldaten in be
dwang worden gehouden.
Om 10 uur vanmorgen waren duizend
vluchtelingen toegelaten. Verscheidene
duizenden andere, die uit Poetoeng kwamen,
zijn ontscheept op de kade van de Fransche
concessie en de internationale nederzetting.
Japansche gemotoriseerde eenheden heb
ben een punt bereikt, dat halverwege ligt
tusschen Zikaiwei en Loenghoea. De terug
tocht der Chineesche troepen duurt voort.
Alle troepen uit Loenghoea zijn vanmorgen
in Westelijke richting vertrokken. Chinee
sche elementen blijven echter weerstand
bieden in de omgeving van de Soetsjau.
Gevolgen van den Chineeschen
terugtocht.
Het Japansche succes in het gebied van
Sjanghai beteekent een vernietigenden
slag, niet slechts voor de centrale Chinee
sche regeering, maar in het bijzonder voor
dc anti-Japansche agitatoren. De regeering
van Nanking heeft thans Sjanghai, China's
firancieele en industrieele centrum, verlo
ren, terwijl genoemde agitatoren beroofd
zijn van hun operatiebasis tegen Japan. De
leiders der anti-Japansche beweging zijn ge
vlucht naar de internationale en de Fran
sche concessie en verschillende anti-Japan
sche organisaties verplaatsen haar zetel
naar Nanking. Ook eenige vooraanstaande
banken vestigen zich thans te Nanking.
Een manifest van de Evangelische
kerk.
De Evangelische kerk in Duitschland
heeft een manifest uitgegeven, dat onder
teekend is door 96 vooraanstaande predi
kanten en dat, naar men meent te weten,
hooge officieele kringen heeft bereikt.
Na verscheidene vragen met betrekking
tot Rosenberg's jongste publicaties vraagt
het manifest aan de nationaal-socialisti-
sche beweging en de rijksleiders of het
o.a. toegestaan is of niet, dat Evangelische
predikanten in het openbaar het Christe
lijk geloof als een Goddelijke macht er
kennen en of de Christelijke kerken mo
numenten van schoone kunsten zijn of dat
zij huizen blijven, waar het evangelie van
Christus wordt gepredikt, zonder dat de
predikanten en hun gehoor beschouwd
worden als verraders en staatsvijanden.
In het memorandum wordt voorts ge
zegd, dat de last van deze vragen nog
wordt verzwaard door het feit dat er vrij
heid bestaat om het woord te voeren tegen
de Christelijke kerk, terwijl de verdediging
in het openbaar van de Christelijke waar
heid en de eer der geestelijkheid belem
merd en verboden wordt.
Indien aan deze activiteit niet onom
wonden paal en perk wordt gesteld, moet
zij wel een einde maken aan het geloof
van het volk in de beloften, de vrijheid
van het Christelijk geloof en de rechten
der Christelijke kerk te garandeeren.
Open brief van leider der
oppositie.
Naar uit particuliere bron te Zürich
vernomen wordt, hebben zich op 1 Nov. ji
bloedige botsingen voorgedaan te Novi-
gradatsj in Joego-Slavië, tusschen gendar
men en Kroatische boeren, ten gevolge
waarvan Matsjek, de leider de Kroatische
oppositie, een open brief heeft gericht aan
Stojadinowitsj, den eersten minister,
welke thans in den vorm van brochures in
omloop is. Matsjek zegt daarin, dat er 5 en
niet 4 dooden waren, zooals de officieele
communiqué's deden voorkomen; dat de
slachtoffers uitsluitend aan de zijde der
boeren vielen, en dat tijdens het vervoer
der slachtoffers schoten zijn gelost door
een kolonie van Servische oudstrijders.
Matsjek besluit, dat het Kroatische volk
geweld zal stellen tegenover geweld.
Tevens wordt vernomen, dat op den
zelfden dag de leider van een plaatselijke
Kroatische organisatie door Servische
oudstrijders is vermoord.
Onder voorzitterschap van Stalin is in
den grooten schouwburg te Moskou een
plechtige bijeenkomst ter viering van het
twintigjarig bestaan der Sovjet-Unie ge
houden, waaraan werd deelgenomen door
alle leden der regeering en de leiders der
partij. Molotof hield een rede, waarin hij
een saluut aan de volken van Spanje en
China bracht.
Op het roode plein werd Zaterdag het
grootste militaire défilé gehouden, dat de
Sovjet-Unie ooit gezien heeft.
De bladen maken de balans op van het
geen sedert de October-revolutie bereikt
is. De Izwestija schrijft, dat de bevolking
van de Unie meester is over een zesde ge
deelte van den aardbol. Het roode leger is
onoverwinnelijk. Het volk der Unie
wenscht geen oorlog en spreekt zich uit
voor vrede in de geheele wereld, doch in
dien imperialisten en fascisten tot den
aanval durven overgaan, zullen zij zich in
acht moeten nemen.
De „Matin" publiceert een telegram uit
Londen van den volgenden inhoud:
Ondanks de officieele tegenspraken van
Rome, blijven telegrammen uit Barcelona
en Valencia melden, dat de oudste zoon van
Mussolini, Bruno, neergeschoten is boven
het gebied der Spaansche regeering en dat
hij op het oogenblik de gevangene is der
re geer ingstr oepen
De Spaansche ambassade te Londen heeft
gisteren verklaard, dat zij geen enkel be
richt had ontvangen over het lot van Bruno
Mussolini. De Italiaansche ambassade heeft
eveneens verklaard, dat zij niet op de hoog
te was van de verplaatsingen van den jeug
digen vliegerofficier.
Naar verluidt, rekent men er in
Hofkringen op, dat de a.s. blijde
gebeurtenis in het Prinselijk gezin
op of omstreeks 6 Januari 1936 zal
plaats vinden.
In een interview met een Londenschen
journalist heeft de Italiaansche minister
voor pers en propaganda verklaard: Bruno
leeft en is gezond. De geruchten, volgens
welke hij gedood of gewond of gevangen
zou zijn, berusten op niets. Wij kunnen niet
mededeelen, waar hij zich bevindt, want hij
vervult op het oogenblik militaire plichten.
Vernomen wordt, dat de slachting onder
de Haïtiaansche arbeiders door Dominicaan-
sche onderdanen zich heeft voorgedaan in
de steden Dajabon en Monte Christi, op
gebied vam Santo Domingo en nabij de Haï-
tiaansche grens. Het officieele onderzoek,
dat thains gaauide is, heeft nog niet het
juiste aantal slachtoffers, noch de oorzaken
der incidenten kunnen vaststellen.
De president der republiek Haïti en de
onderstaatssecretaris hebben een bezoek ge
bracht aan de grensstreken en hulp ver
leend aan ruim 4000 Haïtianen. De Domini-
caamsche regeering heeft op 15 October een
communiqué uitgegeven, waarin gemeld
wordt, dat een officieel onderzoek geopend
is door president Trujillo. Op 28 October
heeft de Haïtiaansche president, Vincent,
een verklaring uitgegeven, waarin verze
kerd wordt, dat de hartelijke betrekkingen
tusschen de beide landen zouden worden
gehandhaafd, maar waarin eerbiediging
werd geëischt van de territoriale onaantast
baarheid van Haïti, benevens een formeele
verloochening van deze incidenten en ver
zekering, dat alles in het werk gesteld zal
worden om de schuldigen, burgers zoowel
als militairen, te straffen.
Vierduizend dooden.
Naar schatting zijn 4000 personen, allen
Haïtianen, gedood tijdens de slachting aan
de grens tusschen Santo Domingo en Haiti.
Er is een gemengde commissie benoemd, die
een onderzoek zal instellen naar de oorza
ken van het gebeurde en die de verant
woordelijkheden zal vaststellen. Er zijn geen
troepenbewegingen.
Een ware „Tarzan" jaagt den bewoners
van het Puszcza Kampinoakawoud, eenige
kilometers buiten Warschau, grooten angst
aan. De eerste berichten dat in de bosschen
een monster, half mensch, half beest, rond
spookte, werden verspreid door dorpelingen,
die, toen zij brandhout verzamelden, spo
ren hadden gevonden van een „wildeman".
Kleine kinderen kwamen hard naar huis
geloopen en vertelden hun moeder over een
monster, dat zij in de bosschen hadden ge
zien. Eenigen tijd later werd een dood hert
in het bosch gevonden met een wond in den
kop, toegebracht met een primitieven
knuppel.
Op zekeren dag trokken twee vrouwen
uit een der dorpen door het woud, toen zij
plotseling werden opgeschrikt door een
doordringenden kreet. Om zich heen ziende
bemerkten zij een half naakten man, ver
scholen in het gebladerte van een eik. De
vrouwen vluchtten vol angst en verhaalden
bij hun terugkeer, wat hun was overkomen.
Een expeditie werd uitgerust om den
„wilden boschbewoner" te vangen. Een ke
ten werd getrokken om de plek, welke was
aangenomen als zijn verblijfplaats, en lang
zaam maar zeker sloot de cirkel zich vaster
om de „woning van Tarzan". Toen men het
hol naderde, trof men hem aan in diepe
rust, met een grooten knuppel naast zich.
Door nog dichter bij te sluipen, slaagde
men erin, een zak over het hoofd van den
wildeman te werpen. „Tarzan", die zoo
plotseling in zijn slaap gestoord werd, ver
zette zich echter hevig en sloeg met een
geweldigen vuistslag een zijner aanvallers
ter aarde, rukte den zak van zijn hoofd en
vuchtte. De vele pogingen, die daarop ge
daan zijn om hem te vangen, zijn mislukt,
en de dorpelingen hebben grooten angst, dat
„Tarzan" zich nu zal komen wreken.
De Italiaansche verliezen in Abes-
sinië. - De Italiaansche verliezen in totaal
van 1 Januari 1935 tot en met 31 October
1937 bedragen: 4.058 man.
Van 30 September tot 31 October j.1.
zijn 77 personen ten gevolge van arbeids
ongevallen of aan ziekten overleden.
Van 1 Januari 1935 tot 31 October 1937
zijn in het geheel 1.546 arbeiders overle
den en zes verdwenen.
