DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. £uchtvaact Sterke zelfverdediging van Amerika noodig. Dinsdag 4 Januari 1938 140e Jaargang De algemeene toestand. Rechten van anderen eerbiedigen en eerbied afdwingen voor eigen rechten. De buiteniandsche politiek. Samenwerking tusschen kapitaal en arbeid. De Britsche radio-propaganda. Nieuws in 't kort. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telet 3320, redactie 3330. No. 2 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 4 Januari. Het begin van 1938 heeft eenige belang, rijke redevoeringen en interviews gebracht. Daar was allereerst de groote redevoering van Roosevelt, die door de gansche wereld beluisterd werd. Daar was verder de Brit- sche radio-propaganda-rede in het Arabisch, welke bereids de noodige (of onnoodige) kritiek heeft gekregen in Italië. Van deze beide „boodschappen" kan men hiernaast de bizonderheden vinden. In deze rubriek zullen wij meer in het bizonder het interview behandelen, dat ad miraal Soetsoegoe, die op het oogenblik als een der leidende personen in de Japansche regeering beschouwd wordt, heeft toege staan aan de journalisten van buitenland- sche persbureaux. De minister verklaarde in antwoord op de vraag of de radicale elementen van het leger bezetting van Noord-China verlang den dat in Noord-China een regeering met een bijzonder karakter noodzakelijk is. Deze regeering zal anders zijn dan die van Mand- sjoekwo, zi^zal rekening houden met de Chineesche zeden en het geluk van de be volking. Natuurlijk zal deze regeering anti communistisch zijn. Vervolgens zullen de regeeringen van Peking en Nanking worden samengevoegd tot een regeering van China De Britsche minister-president heeft ver klaard, dat Japan een regeering naar zijn smaak in China wil invoeren, dat is mis kennen van de Japansche bedoelingen. Ta- pan wil een duurzamen vrede in het Verre Oosten vestigen, de handelsbelangen van de blanken moeten verbleeken voor de zon van Japan. Soetsoegoe verklaarde verder, dat Japan, China en Mandsjoekwo een politiek, economisch en ideologisch blok moeten vor men. Ten aanzien van een eventueele verwijde ring van de blanken uit het Verre Oosten zeide hij, dat men op het oogenblik een tijd meemaakt, waarvan de gevolgen niet te overzien zijn. De minister is vast overtuigd, dat het gele ras het geluk zal verwerven, dat de hemel voor hen heeft weggelegd en dat dit 't einde is van de hegemonie, waarvan de Europeanen en Amerikanen steeds spreken. Het juk der blanken op de schouders van de gele rassen moet verdwijnen. Dit zal een algemeenen strijd tengevolge hebben. Op de vraag over de Engelsche en Rus sische hulp aan China en de Japansche ex pansie naar het Zuiden, zeide de minister, dat om den tegenstand van China te breken, de hulp van Engeland noodzakelijk moet op houden, zelfs wanneer dit een oorlog tenge volge zou hebben. Hij vraagt zich af, waar om Engeland niet de nutteloosheid van zijn actie in China wil inzien en hij gelooft niet, dat Amerika zich door Engeland in een oorlog zal laten meeslepen. Tenslotte verklaarde Soetsoegoe, dat Chi na en de blanken zich de economische kracht van Japan niet kunnen voorstellen, Japan zal nooit in een tijdperk vallen als Duitschland na den oorlog. Men merkt op, dat Soetsoegoe steeds een vijand van avonturen is geweest en dat dit programma dus wel een mini mum-programma zal zijn. Opvallend is, dat de admiraal, die als de toekomstige minis terpresident wordt beschouwd, geen woord heeft gewjjd aan de Sovjet-Unie. Tot zoover het Japansche interview. Nu wij het toch over Japan hebben, mo gen wij hier ook wel de verhouding Duitsch landJapan memoreeren. Wij doen dat n.a.v. een uitspraak in de Daily TeL van gisteravond, waarin wij lezen, dat de ent housiaste vriendschap van Japan voor Duitschland geheel geluwd is. De bitterheid en wrevel nemen toe, door dat het volk meent, dat Duitschland de rol van semi-bondgenoot van Japan tegen de verwachting in, niet loyaal vervuld heeft. Dit gevoelen wordt zelden formeel tot uiting gebracht. Evenmin willen Japansche staatslieden of particulieren, dat men hen noemt als vertegenwoordigers van deze mee ning, doch in particuliere gesprekken wor den zjj scherp als zij spreken van Duitsch- lands nalatigheid in 't verleenen van steun aan Japan. De voornaamste grief is tegen de groote leveranties van Duitsch oorlogstuig, die over Honkong hun weg zouden vinden naar de legers van maarschalk Tsjang Kai Sjek. De regeering is ervan overtuigd, dat ongeveer 60 pCt. van de zendingen oorlogs materiaal, die Hongkong passeeren, afkom stig zijn uit Duitschland en niet uit Enge land. Het is evenwel een eisch der tegen- Gisteravond heeft president Roose velt zijn reeds lang aangekondigde radio-rede voor het Amerikaansche volk gehouden- en daarin verschillen de belangrijke punten op internatio naal en nationaal terrein besproken. Wat Roosevelt zooal zeide, moge hier volgen. Ondanks de vastgeslotenheid van de natie t.o.v. den vrede, wordt het duidelijk aldus Roosevelt dat de daden en de politiek van volkeren in andere deeleru der wereld vérstrekkende gevolgen hebben, niet alleen "Voor hun onmiddellijke nabu ren, maar ook voor ons! Het Amerikaansche volk en de regee ring der Vereen-igde Staten hebben ge toond in staat te zijn zich te beheerschen en beschaafde stappen te doen ten behoeve van den vrede, terwijl zij terzelfdertijd de onaantastbaarheid zullen handhaven, die een onverbrekelijk deel vormt der souve- reimteit van een volk van 130 millioen menschen. Dit alles zal niet zoo zijn als wij verzwakkenen onzen invloed ten gun ste van den vrede vernielen en daardoor de souvereiniteit zelve im gevaar brengen. Wij hebben e«i leidende rol gespeeld bij het bepleiteri van het gebruik van vreedzame methodes van bespreking en verzoening bij internationale geschillen. Wij hebben gestreefd naar beper king der militaire strijdkrachten, maar in een wereld van hoogspanning en wanorde, waar de stabiele beschaving thans bedreigd wordt, wordt het een verantwoordelijkheid voor iedere na tie, die naar vrede streeft in het bin nenland en naar vrede met en onder de anderen, sterk genoeg te zijn om de inachtneming te verzekeren van die fundamenteele eischen eener vreedzame oplossing van conflicten, die de eenige en laatste basis van een oidelijk bestaan vormen. Vastberaden in onzen wil om de rechten van anderen te eerbiedigen en eerbied af te dwingen voor onze eigen rechten, moe ten wij oms evenredig sterk houden in de zelfverdediging. Er is een neiging in de wereld tot vernieling van het respecteeren van letter en geest der verdragen. Wij stellen ons voor onze eigen verdragsver plichtingen na te komen, zooals wij dit in het verleden hebben gedaan. Wij kunnen echter niet zeker zijn van wederkeerig- heid van den kant der anderen. Het niet in acht nemen van verdragsverplichtingen schijnt gevolgd te zijn op de oppervlak kige neiging zich af te wenden/ van den democratischer^, vertegenwoordigenden regperingsvorm. Daaruit zou men kunnen afleiden, dat de wereldvrede door middel van internationale overeenkomsten het veiligst is in handen van de democratische regeeringen met andere woorden, de vrede wordt het ergste in gevaar gebracht in en door de naties, waar de democratie woordige Japansche politiek, dat deze mee ning niet openbaar bekend gemaakt wordt, en dat de anti-Britsche gevoelens worden aangewakkerd. Het toenemende wantrouwen tegen Hitier is echter nog meer een gevolg van de Euro- peesche politiek van Berlijn dan van de hulp, die aan China zou worden verleend. De regeering, de pers en het publiek weten alle dat van het standpunt van Berlijn de betrekkingen met Engeland veel belangrij ker zijn dan die met Japan. Men is van meening, dat Berlijn geen oogenblik zou aarzelen, Tokio op te offeren om bij Londen een aanzienlijk voordeel te behalen. Deze zienswijze wordt ook uit de pers gehouden, doch van tijd tot tijd waagt de een of an dere vermetele schrijver het, er melding van te maken, ofschoon gewoonlijk in bedekte termen. Zoo schreef een medewerker van de „Yomioeri" onlangs: Hitier is een realis tisch staatsman. Hy is niet gelijk een fana tieke priester, die domweg zal vasthouden aan een enkele leerstelling. Wanneer hij zich voor de politieke en economische nood zaak geplaatst ziet, zal hij niet aarzelen van koers te veranderen". Roosevelt op zijde gezet of nooit tot ontwikkeling ge komen is. Ik gebruik de woorden „opper vlakkige neiging" want ik geloof nog steeds, dat de beschaafde mensch in toe nemende mate vasthoudt en op den langen duur zal vasthouder aan werkelijke deel neming aar. zijn eigen regeerin-g. Ons volk gelooft, dat in den loop der jaren de de mocratie hersteld of ingesteld zal worden bij die volkeren, die haar thans niet kennen. In dit vertrouwen ligt de toekomst van den vrede der menschheid. Zich vervolgens tot de binnenlandsche aangelegenheden wendende, verklaarde Roosevelt: „Veel moeilijkheden zijn. ont staan, doordat men over het hoofd zag, wat ons gebeurde tengevolge van het feit dat men zich uit gemakzucht schikte naar de heerschende opinie en doordat men de fei ten niet onder oogen wilde zien. Het nationale leven berust op twee bijna ge lijke productiekrachten, n.L den landbouw en de industrie." Roosevelt gaf in dit verband een over zicht van de maatregelen, die ondernomen zijn om verbetering te brengen in den toestand van den landbouw, waarbij hij de regeerir.igspolitiek van oogstcontrole ver dedigde. De agrarische bevolking zou spoedig zeker zijn van een betrekkelijk constante koopkracht, wanneer een even wichtige landbouw verkregen zou kunnen worden en bovendien zou het consumen ten/publiek daardoor beschermd worden tegen buitensporige prijzen voor voedings middelen/ en textielproducten. Bovendien zouden de industrieën en de arbeiders een gestadiger vraag krijgen naar hun goede ren, die verkocht worden aan het agrari sche publiek, een derde gedeelte van de bevolking. Maar ook de koopkracht van hen, die hun inkomen trekken uit indus- trieele beroepen, moet vergroot worden. In dit verband gaf Roosevelt een ont leding van den tegenstand tegen verhoo ging van loonen en vermindering van werktijden voor de arbeiders in de in dustrie. Geen redelijk mensch heeft ge tracht volledige gelijkheid te verkrijgen van de loonen in het geheele gebied der Ver. Staten. Het eenige waarnaar gestreefd is. aldus Roosevelt, zijn wetten, die een einde zouden/ maken aari hongerloonen en ondragelijke werktijden. Deze wetten vor men derhalve een probleem, dat definitief voor het Congres staat om behandeld te worden. Het vormt een essentieel gedeelte van het economische herstel der Vereenig- de Staten en heeft den steun van de over weldigende meerderheid des volks. Wan neer de koopkracht van de boeren en de industrie-arbeiders toegenomen is, zal de koopkracht van hen, die de producten van boerderij en fabriek vervoeren, als gevolg hiervan grooter worden. „Wij hebben het nationale inkomen verhoogd tot 68 milliard dollar in 1937. Ons doel is het te doen stijgen tot 90 of 100 milliard. Roosevelt wenscht de begrooting zoo spoedig mogelijk in evenwicht te brengen. Dit is echter afhankelijk van drie voor waarden: 1. Er moet werk verschaft worden aan iederen Amerikaan/ die in staat is om te werken en die wil werken; 2. iedere on noodige federale activiteit moet zóóveel mogelijk besnoeid worden; 3. de koop kracht van de natie moet verhoogd wor den, zoodat de daaruit voortvloeiende be lastingen voldoende zullen zijn. Voortgaande, legde Roosevelt den na- dTuk op de noodzakelijkheid van samen werking tusschen kapitaal en arbeid. „Het misbruik van de macht van het kapitaal, of de egoïstische opschor ting van kapitaalgebruik, moet be ëindigd worden, anders zal het kapi talistische systeem zichzelf door zijn eigen misbruiken vernielen." De president voegde hieraan toe, dat hij een speciale boodschap aan het congres zal richten over den wederopbouw van de bestaande wetten ten aanzien van de be trekkingen tusschen de regeering en zekere zakenprocessen. Hij sprak de hoop uit, dat de zakenwereld de regeering zal helpen bij haar pogingen om den handel bij te staan. Wat de arbeiders betreft, de president bepleitte de wenschelijkheid van onmid dellijke verhooging der loonen der laagst betaalde groepen in alle industrieën. Te vens beval hij aan, meer te denken aam wat de arbeiders in het geheel jaarlijks ver dienen, dan, aan zijn belooning per uur en per dag. Roosevelt eindigde zijn toespraak met een krachtig pleidooi ten gunste van samenwerking tusschen kapitaal en arbeid, waarbij hij er den nadruk op legde, dat geen regeering samenwerking kan voor schrijven. Het is echter de plicht van al len, die vertrouwen hebben in de demo cratische methodes, zooals die toegepast worden op de industrie, den landbouw en de zakenwereld, het uiterste te doen, om samen te werken met de regeering in welk program ook, dat gesanctionneerd is door de door het volk gekozen vertegenwoor digers." „Ik ben niet van plan het volk in den steek te laten en ik ben er zeker van, dat het Congres der Vereenigde Staten dit evenmin zal doen." De eerste uitzending in het Arabisch. De eerste uitzending in het Arabisch van Londen uit heeft gisteravond plaats gehad. Na muziek werden toespraken gehouden door vertegenwoordigers der Arabisch spre kende volken. Prins Seif ul Islam al Hus- sein van Jemen zeide, dat deze uitzending een nieuwe stap beteekende voor de pro paganda van het Arabisch alsmede een nieuwe periode in een ontwikkeling, waar van de spreker hoopte, dat zij aan zou hou den. Hij wenschte het meeste succes toe aan alles, wat de vriendschappelijke be trekkingen tusschen Groot-Brittannië en de Arabisch sprekende wereld zou bevorderen. De zaakgelastigde van de Egyptische ambassade gaf uiting aan dezelfde gevoe lens en daarna spraken de gezanten van Saoedië, Arabië en Irak. Sir John Reith wees erop, dat de nieuws berichten de 15 jaar oude traditie van de BBC-nieuwsdienst in het Engelsch zou vol gen. Vermeld zouden worden nieuwsbe richten, die in het bijzonder van belang wa ren voor Arabische luisteraars. Het eerste nieuwsbulletin bevatte berichten uit Kaïro, de Perzische Golf, Londen, Palestina, Spanje en het Verre Oosten. Nieuwe scherpe aanvallen van de Giornale d'Italia. Gayda schrijft in de Giornale d'Italia dat de nieuwe Britsche radio-uitzendingen in vreemde taal slechts het doel hebben „een zwijgenden en krachtigen stellingsoorlog" te verbergen. Het blad betoogt, dat de uit zendingen beginnen op den eersten ver jaardag van het gentlemens-agreement en onmiddellijk na de reorganisatie van het Britsche ministerie van buitenlandsche za ken, die den strijdlustigen Eden de vrije hand moest verschaffen. De Giornale ontken* dan het bestaan van een Italiaansche anti-Brftsche propaganda in Palestina en verzekert, dat „de door de Italiaansche pers over Engeland verspreide berichten, zelfs indien zij onjuist zouden zijn, hetgeen nog bewezen zou moeten worden, in het niet zinken naast de schurk achtige vervalschingen, welke dagelijks door een grpot deel der Engelsche pers ge pleegd worden en een aanslag op alle waarden van het Italiaansche nationale le ven beteekenen". „Het fabeltje van de Italiaansche propa ganda is door de Engelschen uitgevonden ter rechtvaardiging van hun actie tegen de Arabieren, die zij te vuur en te zwaard wil len verderven ter wille van hun strategi sche plannen aan de oostkust der Middel- landsche Zee. Als Engeland begint zich met de Arabieren te verstaan, zal het spoedig inzien, dat de vrede in Palestina kan terug- keeren, zonder dat de stem van Bari gedood behoeft te worden. Maar Engeland wil geen vrede in Palestina op deze voorwaarden, omdat al zijn nieuwe politieke en militaire voorbereidingen, zou men zeggen, tegen Italië gericht zijn. Er blijft, aldus besluit Gayda, niets an ders over dan de feiten in hun ware betee- kenis te zien, evenals de richtsnoeren voor de politieke oriënteering in Europa en de wereld, die er uit voortvloeien. Een huwelijksgeschenk van bruids paren. - Tijdens een gezamenlijke huwelijks plechtigheid hebben tien Chineesche bruide goms ieder tien dollars geschonken aan het Chineesche hulpfonds. Dit massa-huwelijk, dait een der grootste is geweest, dat Singa pore ooit gekend heeft, is voltrokken in een cabaret aldaar. Alle bruidjes, die, zooals in Sjanghai de gewoonte is, in wit satijn ge kleed waren, zaten aan een zijde van de zaal, terwijl de bruidegoms aan de andere zijde hadden plaats genomen. De huwelijks plechtigheid, die bestond uit drie buigingen voor het portret van dr. Soen Yat Sen, den „vader der Chineesche republiek", de on- derteekening van het register en een rede van den Chineeschen consul, nam slechts een half uur ih beslag. Koude in Bulgarije. In geheel Bul garije is het ongewoon koud: In den noorde lijken Balkan daalde de temperatuur tot 32 graden Celsius onder nul. Zes menschen zijn om het leven gekomen. Op verschillen de spoorlijnen is het verkeer gestremd. De koude maakt slachtoffers. - De strenge koude der laatste dagen heeft te Galatz (Roemenië) vier dooden geëischt. In de Dobroedza zijn wolven tot dicht bij de dorpen gekomen. Het spoorwegverkeer wordt ten zeerste belemmerd door den zwaren sneeuwval. Felle koude in Piemont. - In Piemont (Italië) heerscht een buitengewoon felle koude. In de Toggia-vallei bij Domodossola is 21 graden vorst geregistreerd. Vier jonge kinderen levend verbrand. Te New Castle zijn vier kinderen, resp. 5 en 3 jaar en 16 en 3 maanden, bij een brand om het leven gekomen, terwijl hun ouders af wezig waren. Hevige brand te Brussel. - In de bjj het Noorderstration te Brussel gelegen St. Laza russtraat heeft, gisteravond een brand ge woed, waarbij een magazijn van kantoor behoeften en een daarboven gelegen werk plaats van films werden vernield. Slachtoffers der feestdagen. - Volgens de laatst ontvangen berichten zijn geduren de kerst- en nieuwjaarsweek in Amerika 945 personen door ongevallen gedood. Door verkeersongelukken tengevolge van de be ijzelde wegen zijn alleen op nieuwjaarsdag 320 personen om het leven gekomen. Bloedwraak in Griekenland. - In een dorp in Thessalië is een herder door een an deren herder vermoord. Uit wraak heeft vervolgens de broer van den vermoorde de moeder, de zuster, een neef en nog een vier de bloedverwant van den moordenaar ge dood. De onrust in Palestina. - In den afge- loopen nacht zijn talrijke daden van sabo tage gepleegd in Palestina. Op verschillen de plaatsen zijn ontploffingsmiddelen op spoorlijnen gelegd. Voorts hebben de arbeiders in de haven van Tel Aviv geprotesteerd tegen in dienst neming van niet-georganiseerde arbeiders. De politie heeft de betoogers uiteengejaagd en een twintigtal arrestaties verricht. ONZE POSTVLUCHTEN. Op de uitreis is de Torenvalk te Basrah aangekomen, de Jan van Gent te Bandoeng en de Ibis te Rangoon. Op de thuisreis land de de Pelikaan te Jodhpur en de Oeverzwa luw, die met een reservemotor op weg is naar Bagdad, waar de Nandoe door een de fect is gestrand, is te Lyon aangekomen. Vanmorgen te 7.20 uur is het K.L.M.- vliegtuig PH-ALV „Valk" met gezagvoer der K. D. Parmentier van Schiphol naar In- dië vertrokken. Meegenomen werd 44 K.G. vracht, 384 K.G. briefpost en 8 K.G. pakket- post. Aan boord bevinden zich een passagier voor Karachi, vier voor Jodhpur, een voor Singapore, een voor Batavia en een voor Bandoeng. Onderweg stappen nog twee rei zigers in voor de route PenangMedan. WEDEROM OVERDRACHT VAN KOOLHOVENTOESTELLEN. Op den eersten werkdag in dit nieuwe jaar is wederom een drietal Koolhoven F.K.-51 militaire trainers overgedragen aan de luchtvaart-afdeeling te Soesterberg, waartoe zich gistermorgen een aantal militaire vlie gers naar het vliegveld Waalhaven heeft be geven, teneinde de nieuwe vliegtuigen naar hun standplaatsen over te brengen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1