DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
£uchtvaact
Sterke zelfverdediging van Amerika noodig.
Dinsdag 4 Januari 1938
140e Jaargang
De algemeene toestand.
Rechten van anderen eerbiedigen en eerbied
afdwingen voor eigen rechten.
De buiteniandsche politiek.
Samenwerking tusschen
kapitaal en arbeid.
De Britsche radio-propaganda.
Nieuws in 't kort.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telet 3320, redactie 3330.
No. 2 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 4 Januari.
Het begin van 1938 heeft eenige belang,
rijke redevoeringen en interviews gebracht.
Daar was allereerst de groote redevoering
van Roosevelt, die door de gansche wereld
beluisterd werd. Daar was verder de Brit-
sche radio-propaganda-rede in het Arabisch,
welke bereids de noodige (of onnoodige)
kritiek heeft gekregen in Italië.
Van deze beide „boodschappen" kan men
hiernaast de bizonderheden vinden.
In deze rubriek zullen wij meer in het
bizonder het interview behandelen, dat ad
miraal Soetsoegoe, die op het oogenblik als
een der leidende personen in de Japansche
regeering beschouwd wordt, heeft toege
staan aan de journalisten van buitenland-
sche persbureaux.
De minister verklaarde in antwoord op
de vraag of de radicale elementen van het
leger bezetting van Noord-China verlang
den dat in Noord-China een regeering met
een bijzonder karakter noodzakelijk is. Deze
regeering zal anders zijn dan die van Mand-
sjoekwo, zi^zal rekening houden met de
Chineesche zeden en het geluk van de be
volking. Natuurlijk zal deze regeering anti
communistisch zijn. Vervolgens zullen de
regeeringen van Peking en Nanking worden
samengevoegd tot een regeering van China
De Britsche minister-president heeft ver
klaard, dat Japan een regeering naar zijn
smaak in China wil invoeren, dat is mis
kennen van de Japansche bedoelingen. Ta-
pan wil een duurzamen vrede in het Verre
Oosten vestigen, de handelsbelangen van de
blanken moeten verbleeken voor de zon van
Japan. Soetsoegoe verklaarde verder, dat
Japan, China en Mandsjoekwo een politiek,
economisch en ideologisch blok moeten vor
men.
Ten aanzien van een eventueele verwijde
ring van de blanken uit het Verre Oosten
zeide hij, dat men op het oogenblik een tijd
meemaakt, waarvan de gevolgen niet te
overzien zijn. De minister is vast overtuigd,
dat het gele ras het geluk zal verwerven, dat
de hemel voor hen heeft weggelegd en dat
dit 't einde is van de hegemonie, waarvan de
Europeanen en Amerikanen steeds spreken.
Het juk der blanken op de schouders van
de gele rassen moet verdwijnen. Dit zal een
algemeenen strijd tengevolge hebben.
Op de vraag over de Engelsche en Rus
sische hulp aan China en de Japansche ex
pansie naar het Zuiden, zeide de minister,
dat om den tegenstand van China te breken,
de hulp van Engeland noodzakelijk moet op
houden, zelfs wanneer dit een oorlog tenge
volge zou hebben. Hij vraagt zich af, waar
om Engeland niet de nutteloosheid van zijn
actie in China wil inzien en hij gelooft niet,
dat Amerika zich door Engeland in een
oorlog zal laten meeslepen.
Tenslotte verklaarde Soetsoegoe, dat Chi
na en de blanken zich de economische
kracht van Japan niet kunnen voorstellen,
Japan zal nooit in een tijdperk vallen als
Duitschland na den oorlog.
Men merkt op, dat Soetsoegoe steeds
een vijand van avonturen is geweest en
dat dit programma dus wel een mini
mum-programma zal zijn. Opvallend is, dat
de admiraal, die als de toekomstige minis
terpresident wordt beschouwd, geen woord
heeft gewjjd aan de Sovjet-Unie.
Tot zoover het Japansche interview.
Nu wij het toch over Japan hebben, mo
gen wij hier ook wel de verhouding Duitsch
landJapan memoreeren. Wij doen dat
n.a.v. een uitspraak in de Daily TeL van
gisteravond, waarin wij lezen, dat de ent
housiaste vriendschap van Japan voor
Duitschland geheel geluwd is.
De bitterheid en wrevel nemen toe, door
dat het volk meent, dat Duitschland de rol
van semi-bondgenoot van Japan tegen de
verwachting in, niet loyaal vervuld heeft.
Dit gevoelen wordt zelden formeel tot
uiting gebracht. Evenmin willen Japansche
staatslieden of particulieren, dat men hen
noemt als vertegenwoordigers van deze mee
ning, doch in particuliere gesprekken wor
den zjj scherp als zij spreken van Duitsch-
lands nalatigheid in 't verleenen van steun
aan Japan. De voornaamste grief is tegen de
groote leveranties van Duitsch oorlogstuig,
die over Honkong hun weg zouden vinden
naar de legers van maarschalk Tsjang Kai
Sjek. De regeering is ervan overtuigd, dat
ongeveer 60 pCt. van de zendingen oorlogs
materiaal, die Hongkong passeeren, afkom
stig zijn uit Duitschland en niet uit Enge
land. Het is evenwel een eisch der tegen-
Gisteravond heeft president Roose
velt zijn reeds lang aangekondigde
radio-rede voor het Amerikaansche
volk gehouden- en daarin verschillen
de belangrijke punten op internatio
naal en nationaal terrein besproken.
Wat Roosevelt zooal zeide, moge
hier volgen.
Ondanks de vastgeslotenheid van de
natie t.o.v. den vrede, wordt het duidelijk
aldus Roosevelt dat de daden en de
politiek van volkeren in andere deeleru der
wereld vérstrekkende gevolgen hebben,
niet alleen "Voor hun onmiddellijke nabu
ren, maar ook voor ons!
Het Amerikaansche volk en de regee
ring der Vereen-igde Staten hebben ge
toond in staat te zijn zich te beheerschen
en beschaafde stappen te doen ten behoeve
van den vrede, terwijl zij terzelfdertijd de
onaantastbaarheid zullen handhaven, die
een onverbrekelijk deel vormt der souve-
reimteit van een volk van 130 millioen
menschen. Dit alles zal niet zoo zijn als
wij verzwakkenen onzen invloed ten gun
ste van den vrede vernielen en daardoor
de souvereiniteit zelve im gevaar brengen.
Wij hebben e«i leidende rol gespeeld
bij het bepleiteri van het gebruik van
vreedzame methodes van bespreking en
verzoening bij internationale geschillen.
Wij hebben gestreefd naar beper
king der militaire strijdkrachten, maar
in een wereld van hoogspanning en
wanorde, waar de stabiele beschaving
thans bedreigd wordt, wordt het een
verantwoordelijkheid voor iedere na
tie, die naar vrede streeft in het bin
nenland en naar vrede met en onder
de anderen, sterk genoeg te zijn om
de inachtneming te verzekeren van
die fundamenteele eischen eener
vreedzame oplossing van conflicten,
die de eenige en laatste basis van een
oidelijk bestaan vormen.
Vastberaden in onzen wil om de rechten
van anderen te eerbiedigen en eerbied af
te dwingen voor onze eigen rechten, moe
ten wij oms evenredig sterk houden in de
zelfverdediging. Er is een neiging in de
wereld tot vernieling van het respecteeren
van letter en geest der verdragen. Wij
stellen ons voor onze eigen verdragsver
plichtingen na te komen, zooals wij dit in
het verleden hebben gedaan. Wij kunnen
echter niet zeker zijn van wederkeerig-
heid van den kant der anderen. Het niet
in acht nemen van verdragsverplichtingen
schijnt gevolgd te zijn op de oppervlak
kige neiging zich af te wenden/ van den
democratischer^, vertegenwoordigenden
regperingsvorm. Daaruit zou men kunnen
afleiden, dat de wereldvrede door middel
van internationale overeenkomsten het
veiligst is in handen van de democratische
regeeringen met andere woorden, de
vrede wordt het ergste in gevaar gebracht
in en door de naties, waar de democratie
woordige Japansche politiek, dat deze mee
ning niet openbaar bekend gemaakt wordt,
en dat de anti-Britsche gevoelens worden
aangewakkerd.
Het toenemende wantrouwen tegen Hitier
is echter nog meer een gevolg van de Euro-
peesche politiek van Berlijn dan van de
hulp, die aan China zou worden verleend.
De regeering, de pers en het publiek weten
alle dat van het standpunt van Berlijn de
betrekkingen met Engeland veel belangrij
ker zijn dan die met Japan. Men is van
meening, dat Berlijn geen oogenblik zou
aarzelen, Tokio op te offeren om bij Londen
een aanzienlijk voordeel te behalen. Deze
zienswijze wordt ook uit de pers gehouden,
doch van tijd tot tijd waagt de een of an
dere vermetele schrijver het, er melding van
te maken, ofschoon gewoonlijk in bedekte
termen. Zoo schreef een medewerker van
de „Yomioeri" onlangs: Hitier is een realis
tisch staatsman. Hy is niet gelijk een fana
tieke priester, die domweg zal vasthouden
aan een enkele leerstelling. Wanneer hij
zich voor de politieke en economische nood
zaak geplaatst ziet, zal hij niet aarzelen van
koers te veranderen".
Roosevelt
op zijde gezet of nooit tot ontwikkeling ge
komen is. Ik gebruik de woorden „opper
vlakkige neiging" want ik geloof nog
steeds, dat de beschaafde mensch in toe
nemende mate vasthoudt en op den langen
duur zal vasthouder aan werkelijke deel
neming aar. zijn eigen regeerin-g. Ons volk
gelooft, dat in den loop der jaren de de
mocratie hersteld of ingesteld zal worden
bij die volkeren, die haar thans niet
kennen.
In dit vertrouwen ligt de toekomst van
den vrede der menschheid.
Zich vervolgens tot de binnenlandsche
aangelegenheden wendende, verklaarde
Roosevelt: „Veel moeilijkheden zijn. ont
staan, doordat men over het hoofd zag, wat
ons gebeurde tengevolge van het feit dat
men zich uit gemakzucht schikte naar de
heerschende opinie en doordat men de fei
ten niet onder oogen wilde zien. Het
nationale leven berust op twee bijna ge
lijke productiekrachten, n.L den landbouw
en de industrie."
Roosevelt gaf in dit verband een over
zicht van de maatregelen, die ondernomen
zijn om verbetering te brengen in den
toestand van den landbouw, waarbij hij de
regeerir.igspolitiek van oogstcontrole ver
dedigde. De agrarische bevolking zou
spoedig zeker zijn van een betrekkelijk
constante koopkracht, wanneer een even
wichtige landbouw verkregen zou kunnen
worden en bovendien zou het consumen
ten/publiek daardoor beschermd worden
tegen buitensporige prijzen voor voedings
middelen/ en textielproducten. Bovendien
zouden de industrieën en de arbeiders een
gestadiger vraag krijgen naar hun goede
ren, die verkocht worden aan het agrari
sche publiek, een derde gedeelte van de
bevolking. Maar ook de koopkracht van
hen, die hun inkomen trekken uit indus-
trieele beroepen, moet vergroot worden.
In dit verband gaf Roosevelt een ont
leding van den tegenstand tegen verhoo
ging van loonen en vermindering van
werktijden voor de arbeiders in de in
dustrie. Geen redelijk mensch heeft ge
tracht volledige gelijkheid te verkrijgen
van de loonen in het geheele gebied der
Ver. Staten. Het eenige waarnaar gestreefd
is. aldus Roosevelt, zijn wetten, die een
einde zouden/ maken aari hongerloonen en
ondragelijke werktijden. Deze wetten vor
men derhalve een probleem, dat definitief
voor het Congres staat om behandeld te
worden. Het vormt een essentieel gedeelte
van het economische herstel der Vereenig-
de Staten en heeft den steun van de over
weldigende meerderheid des volks. Wan
neer de koopkracht van de boeren en de
industrie-arbeiders toegenomen is, zal de
koopkracht van hen, die de producten van
boerderij en fabriek vervoeren, als gevolg
hiervan grooter worden. „Wij hebben het
nationale inkomen verhoogd tot 68 milliard
dollar in 1937. Ons doel is het te doen
stijgen tot 90 of 100 milliard.
Roosevelt wenscht de begrooting zoo
spoedig mogelijk in evenwicht te brengen.
Dit is echter afhankelijk van drie voor
waarden:
1. Er moet werk verschaft worden aan
iederen Amerikaan/ die in staat is om te
werken en die wil werken; 2. iedere on
noodige federale activiteit moet zóóveel
mogelijk besnoeid worden; 3. de koop
kracht van de natie moet verhoogd wor
den, zoodat de daaruit voortvloeiende be
lastingen voldoende zullen zijn.
Voortgaande, legde Roosevelt den na-
dTuk op de noodzakelijkheid van samen
werking tusschen kapitaal en arbeid.
„Het misbruik van de macht van
het kapitaal, of de egoïstische opschor
ting van kapitaalgebruik, moet be
ëindigd worden, anders zal het kapi
talistische systeem zichzelf door zijn
eigen misbruiken vernielen."
De president voegde hieraan toe, dat hij
een speciale boodschap aan het congres zal
richten over den wederopbouw van de
bestaande wetten ten aanzien van de be
trekkingen tusschen de regeering en
zekere zakenprocessen. Hij sprak de hoop
uit, dat de zakenwereld de regeering zal
helpen bij haar pogingen om den handel
bij te staan.
Wat de arbeiders betreft, de president
bepleitte de wenschelijkheid van onmid
dellijke verhooging der loonen der laagst
betaalde groepen in alle industrieën. Te
vens beval hij aan, meer te denken aam wat
de arbeiders in het geheel jaarlijks ver
dienen, dan, aan zijn belooning per uur en
per dag.
Roosevelt eindigde zijn toespraak met
een krachtig pleidooi ten gunste van
samenwerking tusschen kapitaal en arbeid,
waarbij hij er den nadruk op legde, dat
geen regeering samenwerking kan voor
schrijven. Het is echter de plicht van al
len, die vertrouwen hebben in de demo
cratische methodes, zooals die toegepast
worden op de industrie, den landbouw en
de zakenwereld, het uiterste te doen, om
samen te werken met de regeering in welk
program ook, dat gesanctionneerd is door
de door het volk gekozen vertegenwoor
digers." „Ik ben niet van plan het volk in
den steek te laten en ik ben er zeker van,
dat het Congres der Vereenigde Staten dit
evenmin zal doen."
De eerste uitzending in het Arabisch.
De eerste uitzending in het Arabisch van
Londen uit heeft gisteravond plaats gehad.
Na muziek werden toespraken gehouden
door vertegenwoordigers der Arabisch spre
kende volken. Prins Seif ul Islam al Hus-
sein van Jemen zeide, dat deze uitzending
een nieuwe stap beteekende voor de pro
paganda van het Arabisch alsmede een
nieuwe periode in een ontwikkeling, waar
van de spreker hoopte, dat zij aan zou hou
den. Hij wenschte het meeste succes toe
aan alles, wat de vriendschappelijke be
trekkingen tusschen Groot-Brittannië en de
Arabisch sprekende wereld zou bevorderen.
De zaakgelastigde van de Egyptische
ambassade gaf uiting aan dezelfde gevoe
lens en daarna spraken de gezanten van
Saoedië, Arabië en Irak.
Sir John Reith wees erop, dat de nieuws
berichten de 15 jaar oude traditie van de
BBC-nieuwsdienst in het Engelsch zou vol
gen. Vermeld zouden worden nieuwsbe
richten, die in het bijzonder van belang wa
ren voor Arabische luisteraars. Het eerste
nieuwsbulletin bevatte berichten uit Kaïro,
de Perzische Golf, Londen, Palestina,
Spanje en het Verre Oosten.
Nieuwe scherpe aanvallen van de
Giornale d'Italia.
Gayda schrijft in de Giornale d'Italia dat
de nieuwe Britsche radio-uitzendingen in
vreemde taal slechts het doel hebben „een
zwijgenden en krachtigen stellingsoorlog"
te verbergen. Het blad betoogt, dat de uit
zendingen beginnen op den eersten ver
jaardag van het gentlemens-agreement en
onmiddellijk na de reorganisatie van het
Britsche ministerie van buitenlandsche za
ken, die den strijdlustigen Eden de vrije
hand moest verschaffen.
De Giornale ontken* dan het bestaan van
een Italiaansche anti-Brftsche propaganda
in Palestina en verzekert, dat „de door de
Italiaansche pers over Engeland verspreide
berichten, zelfs indien zij onjuist zouden
zijn, hetgeen nog bewezen zou moeten
worden, in het niet zinken naast de schurk
achtige vervalschingen, welke dagelijks
door een grpot deel der Engelsche pers ge
pleegd worden en een aanslag op alle
waarden van het Italiaansche nationale le
ven beteekenen".
„Het fabeltje van de Italiaansche propa
ganda is door de Engelschen uitgevonden
ter rechtvaardiging van hun actie tegen de
Arabieren, die zij te vuur en te zwaard wil
len verderven ter wille van hun strategi
sche plannen aan de oostkust der Middel-
landsche Zee. Als Engeland begint zich met
de Arabieren te verstaan, zal het spoedig
inzien, dat de vrede in Palestina kan terug-
keeren, zonder dat de stem van Bari gedood
behoeft te worden. Maar Engeland wil geen
vrede in Palestina op deze voorwaarden,
omdat al zijn nieuwe politieke en militaire
voorbereidingen, zou men zeggen, tegen
Italië gericht zijn.
Er blijft, aldus besluit Gayda, niets an
ders over dan de feiten in hun ware betee-
kenis te zien, evenals de richtsnoeren voor
de politieke oriënteering in Europa en de
wereld, die er uit voortvloeien.
Een huwelijksgeschenk van bruids
paren. - Tijdens een gezamenlijke huwelijks
plechtigheid hebben tien Chineesche bruide
goms ieder tien dollars geschonken aan het
Chineesche hulpfonds. Dit massa-huwelijk,
dait een der grootste is geweest, dat Singa
pore ooit gekend heeft, is voltrokken in een
cabaret aldaar. Alle bruidjes, die, zooals in
Sjanghai de gewoonte is, in wit satijn ge
kleed waren, zaten aan een zijde van de
zaal, terwijl de bruidegoms aan de andere
zijde hadden plaats genomen. De huwelijks
plechtigheid, die bestond uit drie buigingen
voor het portret van dr. Soen Yat Sen, den
„vader der Chineesche republiek", de on-
derteekening van het register en een rede
van den Chineeschen consul, nam slechts
een half uur ih beslag.
Koude in Bulgarije. In geheel Bul
garije is het ongewoon koud: In den noorde
lijken Balkan daalde de temperatuur tot 32
graden Celsius onder nul. Zes menschen
zijn om het leven gekomen. Op verschillen
de spoorlijnen is het verkeer gestremd.
De koude maakt slachtoffers. - De
strenge koude der laatste dagen heeft te
Galatz (Roemenië) vier dooden geëischt. In
de Dobroedza zijn wolven tot dicht bij de
dorpen gekomen. Het spoorwegverkeer
wordt ten zeerste belemmerd door den
zwaren sneeuwval.
Felle koude in Piemont. - In Piemont
(Italië) heerscht een buitengewoon felle
koude. In de Toggia-vallei bij Domodossola
is 21 graden vorst geregistreerd.
Vier jonge kinderen levend verbrand.
Te New Castle zijn vier kinderen, resp. 5 en
3 jaar en 16 en 3 maanden, bij een brand om
het leven gekomen, terwijl hun ouders af
wezig waren.
Hevige brand te Brussel. - In de bjj het
Noorderstration te Brussel gelegen St. Laza
russtraat heeft, gisteravond een brand ge
woed, waarbij een magazijn van kantoor
behoeften en een daarboven gelegen werk
plaats van films werden vernield.
Slachtoffers der feestdagen. - Volgens
de laatst ontvangen berichten zijn geduren
de kerst- en nieuwjaarsweek in Amerika
945 personen door ongevallen gedood. Door
verkeersongelukken tengevolge van de be
ijzelde wegen zijn alleen op nieuwjaarsdag
320 personen om het leven gekomen.
Bloedwraak in Griekenland. - In een
dorp in Thessalië is een herder door een an
deren herder vermoord. Uit wraak heeft
vervolgens de broer van den vermoorde de
moeder, de zuster, een neef en nog een vier
de bloedverwant van den moordenaar ge
dood.
De onrust in Palestina. - In den afge-
loopen nacht zijn talrijke daden van sabo
tage gepleegd in Palestina. Op verschillen
de plaatsen zijn ontploffingsmiddelen op
spoorlijnen gelegd.
Voorts hebben de arbeiders in de haven
van Tel Aviv geprotesteerd tegen in dienst
neming van niet-georganiseerde arbeiders.
De politie heeft de betoogers uiteengejaagd
en een twintigtal arrestaties verricht.
ONZE POSTVLUCHTEN.
Op de uitreis is de Torenvalk te Basrah
aangekomen, de Jan van Gent te Bandoeng
en de Ibis te Rangoon. Op de thuisreis land
de de Pelikaan te Jodhpur en de Oeverzwa
luw, die met een reservemotor op weg is
naar Bagdad, waar de Nandoe door een de
fect is gestrand, is te Lyon aangekomen.
Vanmorgen te 7.20 uur is het K.L.M.-
vliegtuig PH-ALV „Valk" met gezagvoer
der K. D. Parmentier van Schiphol naar In-
dië vertrokken. Meegenomen werd 44 K.G.
vracht, 384 K.G. briefpost en 8 K.G. pakket-
post.
Aan boord bevinden zich een passagier
voor Karachi, vier voor Jodhpur, een voor
Singapore, een voor Batavia en een voor
Bandoeng. Onderweg stappen nog twee rei
zigers in voor de route PenangMedan.
WEDEROM OVERDRACHT VAN
KOOLHOVENTOESTELLEN.
Op den eersten werkdag in dit nieuwe jaar
is wederom een drietal Koolhoven F.K.-51
militaire trainers overgedragen aan de
luchtvaart-afdeeling te Soesterberg, waartoe
zich gistermorgen een aantal militaire vlie
gers naar het vliegveld Waalhaven heeft be
geven, teneinde de nieuwe vliegtuigen naar
hun standplaatsen over te brengen.