DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Conflicten in Frankrijk stapelen zich op. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ho 5 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 7 Januari 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang De algemeene toestand. Arbitrale bemiddeling van minister Chautemps. Geen toenadering der partijen. Het overlijden van Julius Barmat. Het hart bezweek. Amerikaansche expeditie op rots gestrand. Het onderzoek in de zaak-Budai inzake de aanslag op Delbos. ALKMAARSCHE Alkmaar, 7 Januari. Onder het opschrift „Britsche beleedi- gingen" publiceert de Japan-Times een artikel, waarin gezegd wordt, dat Japan zoo vaak beleedigd is door het Britsche volk en in het bizonder door de Britsche pers sedert het uitbreken van. het huidige Chineesche incident, dat „wij geen verba zing meer gevoelen over iets, dat door Britten gezegd wordt". De vrees, dat de groote macht van het Britsche Rijk, verkregen, over de geheele wereld door zijn imperialistische agressie in de voorbije eeuwen, geleidelijk verloren zal gaan door het ontwaken en opmar- cheeren van andere dan Britsche volkeren en rassen, schijnt invloed uit te oefenen op de Britsche houding ten aanzien van de recente ontwikkelingen) in China. Uit vrees, dat een Japansche overwinning op de Chineesche troepen zijn invloed in het Jangtsedal zou kunnen verminderen, heeft Engeland alles gedaan om China te helpen en Japan afbreuk te doen, met volkomen over het hoofd zien van de oorzaken van het huidige incident en van de toestanden in China. Dit hoofdartikel van de Japan-Times is geschreven naar aanleiding van. een hoofd artikel in de Londensche Times van 16 December j.1., waarin commentaar gele verd werd op het incident bij Woehpe ((Lady Bird) o.a. in de volgende be woordingen: „Met uitzondering van een kleine, be schaafde, leidende klasse, kan. aan geen Japannees het dragen van vuurwapenen worden toevertrouwd" en „afgescheiden van optimistische Japansche beweringen, is er geen bewijs, dat de Chineesche legers vernield of mank geslagen zijn". In een commentaar op het „Chineesche incident" schrijft de Japansche Asaki Sjimboen, dat de sleutel tot de oplossing Chineesche kwestie nog in den loop van dit jaar gevonden moet worden. Het blad merkt op, dat het stadium der ver nieling nog niet ten einde is, maar dat het rehabilitatieproces reeds gaande is. Japan zal van nu af aan zijn aandacht niet alleen aan de verni^ing wijden, maar ook aan den opbouw. Door de vernieling moet den genadeslag toegebracht worden aan de laatste worstelingen van Tsjang Kai Sjek tegen Japan. Ten besluite zet het blad uiteen, dat 1938 volledige kanseni biedt op een toenemende samenwerking met de vreemde mogend heden, die belangen hebben in China, in het bijzonder Groot-Brittannië, door de Japansche politiek van rehabilitatie van China uit te voeren in samenwerking met de buitenlandsche mogendheden, hetgeen kan geschieden door eerbiediging van de gevestigde rechten en belangen dier vreemde mogendheden. De Nitsji Nitsji Sjimboen publiceert een artikel, waarin eenzelfde gedachtengang wordt ontwikkeld en waarin de meening wordt uitgesproken, dat het grootste deel van Japan's activiteit in den loop van dit jaar gewijd zal zijn aan onderhandelingen met de buitenlandsche mogendheden, die belangen hebben in China. Nadat de Britsche pers de laatste dagen blijkbaar om geen olie op het vuur te wer pen, zeer gereserveerd is gebleven in haar commentaren op de gebeurtenissen in het Verre Oosten, heeft thans de Times in een hoofdartikel gewezen op de vastberaden houding van de westelijke mogendheden in de verdediging van hun rechten te Sjanghai. Het einde van wat de Japansche woordvoerder gisteren „een heilige oor log" noemde, is nog niet in zicht, het is niet mogelijk het einde van het tijdperk van wrijving tusschen Japan en de wes telijke mogendheden, vast te stellen. Wel gaf Japan aan de Vereenigde Staten en Ingeland de formeele verzekering van het eerbiedigen van hun rechten en de rechten van andere mogendheden, wel heeft van de Panay ^gee^euw sensationeel incident voorgedaan doch de onredelijke houding van de Japansche autoriteiten en het rreteU f.maat. pansche censuur bij de ontken- schappijen, vormen een duidelijke ontke nin.g, zoowel naar den gf^^Sgen. letter van de Japansche mengen Japan heeft niet het recht *ch te meng^ in de handelsondernemingen ja_ nationale nederzetting. Oo van pansche pogingen om de au japansche de nederzetting te dwmgen het Japanse element in het bestuur en de poWje de nederzetting te De internationale en de F waar zettingen zijn eiland jesm he g bjjzondere Japan meester is, doch „.„„dt niet statuut van de nederzetting^ militaire gewijzigd door /apache actie. Bovendien, zelfs al zo T,Dansche teraad van de nederzetting e dit eischen willen inwilligen' dan nog alleen doen met toestemming van o Nadat de vorige maand in Parijs het geheele verkeer ontredderd was door de staking van personeel van trams, onder- grondsche spoorwegen, buschauffeurs, enz., enz., zag de minister-president kans, een voorloopig accoord tot stand te brengen, waardoor de geschillen tijde lijk werden terzijde gelegd. De stakers zijn weer aan het werk en spoedig hernam het leven in Parijs weer zijn gewonen gang. De geschillen waren echter niet opgelost en de arbeiders bleven ontevreden over de loonen! Zoodat het conflict al spoedig weer actueel werd. Daarnaast was er een conflict bij de Goodrich-fabrieken, waar een arbeider ont slagen was tegen den zin der andere arbei ders. Dit conflict is bijkans een maand oud en minister Chautemps heeft ook hierin ge tracht een bevredigende oplossing te vin den. Hij heeft dezer dagen een arbitrale uit spraak gedaan en daarin vermeld, dat het ontslag aan een arbeiders wegens nalatig heid, de oorzaak van het conflict, niet in strijd is met de rechten van den leider der onderneming. Directie en arbeiders worden uitgenoodigd binnen een maand weer aan het werk te gaan, zonder dat represailles worden genomen. De premier wijst er op, dat zijn arbitrale uitspraak uitsluitend betrekking heeft op het geval van den ontslagen arbeider. Tij dens de besprekingen heeft de directie der Goodrich-fabrieken evenwel reeds ver klaard, dat zij zich het recht voorbehoudt, een aantal arbeiders te ontslaan, die zich hebben schuldig gemaakt aan ophitsing tot staking, zonder dat daarvoor een behoorlijk motief bestond. Dit wenschten de arbeiders echter niet te aanvaarden. Om die reden heeft Chautemps zich over dit aspect der aangelêgenheden niet kunnen uitspreken. Hij heeft er echter bij beide partijen op aangedrongen, haar onderhan delingen over hervatting van het werk in een geest van toegevendheid te voeren. De premier houdt zich in dit verband ter be schikking van de twee bij het conflict be trokken partijen. Beide partijen onbevredigd. De N.R.C.-correspondent te Parijs meldt: Chautemps is met zijn scheidsrechterlijke uitspraak zoo voorzichtig te wérk gegaan, dat hij geen van beide partijen bevredigt. Hij had lang geaarzeld alvorens deze op dracht te aanvaarden. Pas toen vaststond, dat directie en arbeiders van de Goodrich- fabrieken onderling niet tot een schikking konden komen, heeft hij er zijn populariteit en het gezag van de regeering aan gewaagd. Men weet, dat de staking begon, tenge volge van het ontslag aan een Russischen arbeider, die een geheime draad van de tele foonverbinding van de directie geschakeld had, met het doel de besprekingen te kun nen afluisteren. Het is echter niet bewezen, dat de bedoelde man daaraan schuldig staat. In elk geval zou zijn beroepseer ongerept zijn, maar hij moet fouten begaan hebben, die zijn wegzending wettigden. De arbei ders zelf z(jn het daarmede eens, maar ge durende het overleg behield de directie zich het recht voor de aanstichters van de sta king te straffen. Dit gaat Chautemps te ver, want in overeenkomstige gevallen sloot de regeling sancties wegens deelneming aan de staking uit. De arbitrage heeft dus niet beslist. Het bestuur van de C.G.T. vraagt nu een vergadering der vertegenwoordigers van de partijen, die het Volksfront samenstellen. Voor den premier en het kabinet in het al gemeen is dit alleronaangenaamst. Voor een groot deel heeft hij het zich zelf te wijten. Een politieke instantie, zij het de hoogste, is des te minder bevoegd of bekwaam om een mogendheden, die het verdrag hebben on derteekend, veertien mogendheden, met wie Japan in vrede leeft, hebben stem in het kapittel. Vervolgens wijst het blad erop, dat de jongste incidenten Tokio hebben doen be grijpen, dat voorzichtig moet worden ge handeld ten aanzien van de groote weste lijke mogendheden. Het blad vestigt er vervolgens de aandacht op, dat men niet kan rekenen op de gehoorzaamheid van de plaatselijke Japansche autoriteiten aan de Japansche regeering, noch op de gehoor zaamheid van de subalterne officieren aan hun chefs en het blad vraagt zich af of in Japan wel een autoriteit bestaat, behalve de keizer, die in staat is het vraagstuk op te lossen. arbeidsgeschil met politieken inslag op te lossen, daar Chautemps het samengaan van radicalen met revolutionnairen verdedigt met de noodzaak het proletariaat niet op nieuw in de oppositie te drijven. Een ernstige toestand in de haven van Rouen. De staking der zeelieden in de haven van Rouen heeft een ernstigen toestand gescha pen. Niet minder dan 37 schepen, varende onder Fransche vlag, liggen stil in de haven. Het conflict dateert van 18 December. Op dien dag werd tegen Maandag 20 Dec. tot een staking van 24 uur besloten, teneinde een verhooging van de gage met 20 procent en directe toepassing van de veertig-urige werkweek te verkrijgen. Deze staking bracht geen incidenten. Deze ontstonden eerst den volgenden dag, daar de zeelieden van de Cévennes nul op het rekest kre gen, toen zij den kapitein om uitbetaling van gage vroegen voor den dag, waarop zij hadden gestaakt. De bemanning besloot toen maar weer te gaan staken, doch het bureau voor aanmonstering legde hun een boete op. Geleidelijk gingen toen de bemanningen van andere schepen zich met de stakers van de Cévennes solidair verklaren. Volgens Le Temps wenschen velen van de 600 stakende zeelieden het werk te hervat ten. De vakvereeniging staat er echter op, dat voor stakingsdagen zal worden uitbe taald, dat er geen sancties worden toegepast terzake van feiten gedurende de staking ge pleegd en dat alle stakers weer zullen wor den aangemonsterd De reeders betoogen dat aanmonstering tot de uitsluitende bevoegdheid van den kapitein behoort. De kapiteins nu weigeren elf zeelieden aan te monsteren. De ontvoering van werkwilligen. Te Parijs zijn twee bezorgers van een transportonderneming aldaar ontvoerd. Men weet, dat het conflict in de Parijsche transportondernemingen nog niet is opge lost. Een door staking getroffen onder neming deed goederen bezorgen met behulp van een taxi. De bezorger, die in den auto zat, bleek door stakers te worden gevolgd. Toen hij in de Rue Saint-Ferdinand uit de auto stapte, werd hij door vijf lieden beetge pakt en meegenomen in een vrachtauto. Eenige uren later is een andere taxi chauffeur de politie mededeeling komen doen van een overeenkomstig geval, een klant overkomen. 's Avonds zijn de twee werkwillige be zorgers weer „in vrijheid gesteld". Beiden hadden moeten beloven voor het einde van de staking niet weer aan het werk te gaan. De „kleine syndicalistische terreur". De Temps wijdt een beschouwing aan wat het blad noemt „la petite terreur syndica- liste". De regeering, aldus het Parijsche blad, heeft een lofwaardige poging gedaan tot verzoening: de arbitrages; zij poogt het al gemeen belang te doen gelden boven dat van de sociale klassen. De moeilijkheden, welke zjj daarbij ontmoet zijn ernstig, omdat zij voortvloeien uit wat men de nieuwe moraal van het syndicalisme zou kunnen noemer.. Een nieuwe wetgeving is van kracht ver klaard, die niet alleen moet dienen om ge schillen weg te nemen, doch ook om geschil len te voorkomen. Het heeft er echter alle3 van, alsof in verscheidene gevallen, de ar beiders in staking gaan, omdat zij in de staking een middel zien, dat er toe kan bij dragen de arbitrale uitspraken in voor hen gunstigen zin te doen uitvallen. Het werk in den steek laten, beteekent naar hun op vatting, zich gevreesd maken en de tactiek van het bezetten van fabrieken wordt vaak toegepast omdat zij meer vrees voor de stakers inboezemt. Men kan niet anders dan constatceren dat in arbeiderskringen een latente terreur heerscht en dat men minder aa zelt als het gaat om overtreding van de wet, dan wanneer het betreft gehoorzamen aan de bevelen van de vakvereenigingen, of, beter uitgedrukt, aan de bevelen van de leiders van de in vakvereenigingen geor- ganiseerden. Hier blijkt de funeste rol van het ondernemende en stoutmoedige com munisme, aldus het blad. Even verder schrijft de Temps: Als de organisatoren van de desorganisa tie tegenstand ontmoeten, breken zij dezen. Het avontuur van de twee bezorgers, die „ontvoerd" zijn, moet men niet beschouwen als slechts een gemengd bericht. De onwet tige autoriteit heeft een voorbeeld willen stellen, en zij heeft dat gedaan. Zoo brengt men den werknemers de overtuiging bij, dat het minder gevaarlijk is in botsing te komen met de voorschriften van de politie, dan met het consigne van de vakvereeni gingen. Ontevreden bankbedienden. Sedert eenige dagen leggen ook de bank bedienden zekere ontevredenheid aan den dag, daar zij van meening zijn, dat de aan passing hunner salarissen onvoldoende is^ zoowel ten opzichte van de kosten van levensonderhoud als ten opzichte van de herziening der salarissen van andere cate- goriën van van employé's. Omstreeks het middaguur zouden in verband hiermede hier en daar betoogingen plaats vinden. Een aan gekondigde betooging voor het gebouw van de effectenbeurs is echter niet doorgegaan. De staking bij Goodrich. De arbeiders der Goodrichfabrieken, die te Argenteuil bijeengekomen waren om te beraadslagen over de scheidsrechterlijke uitspraak van Chautemps, zijn weer uiteen gegaan zonder een beslissing te hebben ge nomen. Zij zullen vandaag opnieuw bijeen komen. Conferenties. Minister Blum heeft gisteren in hotel Matignon geconfereerd met Jouhaux, Botrot en Belin, leden van het bestuur van de C.G.T. Ook de minister van binnenland- sche zaken Dormoy woonde deze vergade ring bij. De onder-secretaris van het presi dium, Bertrand, heeft gisteren een delegatie van de transportarbeiders ontvangen. Omtrent de laatste oogenblikken van Julius Barmat is het volgende bekend geworden: Barmat was vorige week Donderdag des middags om vier uur ingesloten. Den volgenden dag, Vrijdag, werd hij onderzocht door den gevangenisdokter, die het noodig oordeelde hem te doen opnemen in de ziekenafdeeling. Dit ge schiedde. Hij werd gebracht naar cel no. 405 van de ziekenafdeeling. Op dat oogenblik echter werd zijn toestand niet verontrustend geacht. Woensdag j.L kwam mevr. Barmat haar echtgenoot in de gevangenis bezoeken. Ten einde mevr. Barmat een gang door de ge heele gevangenis heen de ziekenafdeeling bevindt zich n.1. in het middengedeelte der strafinrichting te besparen, besloot men Julius Barmat op een draagbaar naar een spreekkamer te brengen. Zijn toestand was erger geworden en zijn echtgenoote was zich daar wel van bewust. Donderdagmorgen werd het hart van den patiënt zwakker. Mevrouw Barmat werd dringend ontboden. Spoedig daarna overleed Barmat in haar armen, in tegenwoordigheid van een rabbijn en van de beide gevange nisdokters. De financier Julius Barmat werd in 1889 te Oemany in de Oekraine geboren. Zijn juiste nationaliteit stond niet precies vast. Hij was door de Nederlandsche regeering aan België uitgeleverd om zich te verant woorden naar aanleiding van de tegen hem ingebrachte beschuldiging van malversaties, waarvan het bedrag in de tientallen mil- lioenen frank liep. Barmat maakte deel uit van den raad van beheer van de „Noorderbank" en de bank Goldzieher en Penso, welke te Brussel wa ren gevestigd. Naar aanleiding van het op treden van Barmat werden de leidende figu ren dezer banken vervolgd wegens het ge bruik maken van valsche balansen, bedrie- gelijke bankbreuk en het in omloop bren gen van fictieve wissels, waarvan het be drag in 1931/1932 tot bijna 100 millioen ge stegen was. Door negers in den steek gelaten. Op een klein rotseilandje in de Cuyuni- rivier, omgeven door de kolkende wa tervallen en stroomversnellingen van de „Devil Hole Range"-vallen, diep in de groene wildernis van Britsch-Guya- na, wachten op het oogenblik vier Ame rikanen, drie mannen en een vrouw, op een wissen dood, tenzij de uitgezonden reddingsexpedities erin slagen hen te bereiken en van voedsel te voorzien. Op 12 December j.1., aldus melden de En- gelsche bladen, vertrok uit Georgetown, de hoofdstad van Britsch-Guyana, een expedi tie, bestaande uit drie Amerikaansche ont dekkingsreizigers, de heeren Waldeck, Fox en Astor Chandler en de echtgenoote van den heer Waldeck naar de „bush", het on doordringbare achterland van Demerara, om daar nasporingen te doen naar den Amerikaanschen vlieger Redfern. Zooals men zich wellicht zal herinneren zou laatst genoemde een jaar of tien geleden ergens in de wildernis, in Suriname of in Britsch- Guyana een noodlanding hebben moeten maken, waarna men, ondanks alle naspeu ringen nooit meer iets van hem gehoord heeft. De waarheid van deze geschiedenis is later, op grond van verschillende aanwij zingen steeds in twijfel getrokken. De Amerikaansche expeditie nu had, zoo als dit in Demerara gebruikelijk is, waar velen, blanken en negers regelmatig de „bush" intrekken om naar goud te zoeken, een aantal negers in dienst genomen, die als roeiers van de booten en als dragers van de bagage meegingen. De wet schrijft voor de hoeveelheid en de soort van het voedsel, dat dagelijks aan deze „labourers" verstrekt moet worden, buiten het gecontracteerde loon om. Het schijnt thans, dat de Amerikanen waarschijnlijk door onbekendheid met de plaatselijke toe standen, te weinig rijst en gedroogde visch hadden ingeslagen, althans de negers acht ten zich in hun voedsel-„rations" te kort ge daan en hebben de blanken de vorige week in het gevaarlijkste deel van de Guyuni- rivier, de beruchte „Devil-Holle Range" (Duivelsgat-vallen), twee weken stroomop waarts roeien van de bewoonde wereld verwijderd, in den steek gelaten. Dezen zit ten daar thans op een rots, omgeven door verraderlijke stroomversnellingen, met mondvoorraad voldoende voor slechts één week. Hun „labourers" zijn inmiddels de Cuyuni afgezakt en gisteren te Bartica, een neger gehucht, tevens Britsch politiestation aan den rand van de wildernis, aangekomen, waar zij zich bij de autoriteiten hebben ge meld. Zij hebben verklaard oorspronkelijk door den heer Waldeck in dienst te zyn ge nomen voor een expeditie op de veel min der gevaarlijke Essequibo-rivier, doch toen de Amerikanen, na twee dagen varen een Indiaan ontmoetten, die beweerde belang rijke inlichtingen over Redfern te kunnen geven, was de order gekomen de rijrivier van de Essequibo, de Guyuni op te roeien, hetgeen veel grooter levensgevaar met zich meebracht. Dit, gevoegd bij de te kleine voedselporties was voor de negers aanlei ding geweest om zich bij den heer Waldeck te beklagen. Volgens hun zeggen, had deze zich niet om hun klachten bekommerd, waarna zij het recht meenden te hebben te vertrekken, aldus de blanken in een weinig benijdenswaardige positie achterlatend. De waterstand van de Guyuni, die in dezen tijd van het jaar, het „droge" seizoen, sterk daalt, is cp het oogenblik zóó laag, dat, met name de „Devil Hole Range" vallen door de vele gevaarlijke rotsen, klippen en kolken vrijwel onbereikbaar zijn, terwijl het voor een watervliegtuig onmogelijk is op de on diepe, snelle rivier te dalen. Men vreest dan ook, dat redding van de vier ongelukkigen niet mogelijk zal zijn. De rechter van instructie, die het onder zoek in de zaak-Budai leidt, heeft een com missie van onderzoek naar Neustadt gezon den om daar een zekeren Franz Havel, die een brief heeft geschreven aan Budai, te on dervragen. Havel heeft verklaard Budai niet te kennen; hij heeft hem geschreven toen hij zijn naam in de kranten had gelezen. Havel is toen op het denkbeeld gekomen om gelden te vragen voor een aanslag op mi nister Delbos. Hij voegde hieraan toe, nooit het denkbeeld te hebben gehad een aanslag te plegen. Hij heeft Budai alleen geschre ven om de aandacht van de Fransche politie op zich te vestigen en zoo in het middelpunt van de belangstelling te komen staan. Budai blijft zijn onschuld volhouden. Sneeuw veroorzaakt autobusongeluk. - Te Pontarlier in Frankrijk is een autobus, waarin zich dertig personen bevonden, op den met sneeuw bedekten straatweg geslipt en tegen een boom gereden. Er zijn twaalf gewonden. De toestand van acht personen is ernstig. De arrestaties te Irun. - Van de Spaan- sche grens wordt aan de „Petite Gironde" gemeld, dat, hoewel de Spaansche bladen de arrestatie van den Franschen consulai- ren agent te Irun, Ducoureau, met stilzwij gen voorbijgaan, eenige uit Spanje ontvan gen inlichtingen behelzen, dat Ducoureau nog steeds in het gemeentehuis van Irun is opgesloten, waar hij overigens goed wordt behandeld. Toch wordt een volkomen stil zwijgen in acht genomen in afwachting van den aanvang der instructie, welke is toe vertrouwd aan militaire rechters. De consul van Frankrijk te San Sebastian, Las Marte, is gisteren met den zuid-express op zijn post teruggekeerd. Hij heeft de noodige instructies ontvangen om te onderhandelen over de vrijlating var den gevangene. Zes maanden in Trance. - Een jonge Hindoe van den Yogi Eeredienst te Nieuw Delphi (Br.-Indië), heeft zijn voornemen te kennen gegeven zes maanden in Trance te gaan. Men verwacht, dat duizenden orthodoxe Hindoes, die in dergelijke zaken belang stellen, van dit verschijnsel getuigen zullen zijn. Voor eenigen tijd is dezelfde Yogi te Hardwar, een heilige plaats aan de monding van de Ganges in Trance gegaan, welke 45 dagen geduurd zou hebben.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1