dagblad voor alkmaar en omstreken.
CHAUTEMPS VORMT NIEUWE REGEERING.
No. 15 Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Woensdag 19 Januari 1938
140e Jaargang
De algemeene toestand.
SOCIALISTEN NEMEN NIET DEEL, MAAR ZEGGEN STEUN TOE.
DALADIER VICE-PRESIDENT
GEWORDEN.
Het conflict tusschen China
en Japan.
Japan dankt Duitschiand voor zijn
bemiddeling.
De vriendin van koning Carol.
Legt een verklaring af.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN s
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Directeur; C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 19 Januari.
Chautemps opnieuw minister-president'
Het was te verwachten, vooral, toen Blum
en anderen de opdracht van de hand
wezen.
De nieuwe Fransche regeering ziet er
iets anders uit dan de oude. Dat komt
hoofdzakelijk, doordat de socialisten niet
daadwerkelijk aan de regeering wilden
deelnemen. Zij zullen Chautemps steunen,
maar voelden er niets voor, om personen
af te staan voor een minister-zetel.
Dat laatste beteekent, dat het Volksfront
nog steeds intact is gebleven, al is de
samenstelling iets minder hecht geworden.
Intusschen vraagt men ons, hoe de
politieke samenstelling der Fransche
Kamer op het oogenblik wel is. Van rechts
naar links gaande heeft men eerst de
onafhankelijken, 18 in getal, bij wie men
voegen kan de acht leden van de partij
van kolonel de la Rocque, de „Parti Social
Francais". Dan volgt de „Union Républi
caine Démocratique", die de Kamergroep
is van de „Fédération Républicaine de
France" en die een stevig aaneengesloten
phalanx vormt, die behoudende beginse
len voorstaat en die 53 leden telt. Met de
U.R.D. stemmen doorgaans mee vier ge-
isoleerden, die eigenlijk nog wat meer
naar rechts staan, de .33 „Républicains
Indépendants Agraires", en de 26 leden
van de groep, die zich „Groupe des Répu
blicaine Indépendants et d'Action Sociale"
noemt.
Tot de rechterzijde kunnen verder gere
kend worden de 15 Elzassers, die in de
„Action Populaire" vereenigd zijn, de 13
Katholieke „Démocrates Populaires" en de
12 „Indépendants Républicains", gepresi
deerd door Georges Mandel.
Dan komen de centrumpartijen, waar
de scheidingslijn tusschen rechts en links
niet zoo scherp te trekken is, maar die
tegenstanders zijn van de Volksfront-for
matie. Zij omvatten de twee volgende
groepen: „Républicains de Gauche et
Radicaux Indépendants", 41 in aantal (de
groep-Flandin, waarvan ook Paul Reynaud
deel uitmaakt) en de „Gauche Démocra
tique et Radicale Independante", den
nieuwen naam voor de vroegere „Gauche
Radicale", die 36 leden telt.
De uitgesproken linksche groepen zijn
van rechts naar links:
de radicaal-socialisten, die langen tijd de
talrijkste groep in de Kamer zijn geweest,
maar die bij de laatste verkiezingen min
der talrijk geworden zijn dan de socialis
ten. De groep bevat 113 leden, onder wie
de bekende voormannen als Daladier,
partij-voorzitter, Yvon Delbos, Campinchi,
Herriot, Elbel, Pierre Cot, Jean Zay, enz.
de „Union Socialiste et Républicaine"
(U.S.R.) met 29 leden, die een schakel
vormt tusschen radicalen en socialisten; de
„Gauche Indépendante", samengesteld uit
een vijftal kleine partijtjes, in totaal 27
leden, voor het meerendeel oud-socialis
ten, waarbij zich hebben aangesloten de
oud-Kamervoorzitters Bouisson en Mar-
quet, de dissident-socialistische Maire van
Bordeaux;
de socialisten, officieel genaamd „Sec-
tion Fransaise de 1'Internationale Ou-
vrière" (S.F.I.O.), die 150 in aantal zijn;
de communisten, van wie er 73 zijn.
Het Volksfront omvat deze laatste vijf
groepen, met een totaal van omstreeks 380
a 390 vaste stemmen op een totaal aantal
Kamerleden van 615. De rechterzij e
biengt tesamen 115 stemmen uit, het cen
trum omstreeks 100. iwttfmnf
Het is duidelijk, dat als het Volksfront
aaneengesloten blijft, het in de Kamer de
absolute macht in handen heeft.
Nu de vraag of een radicaal mimsterie
levensvatbaarheid heeft, als he'nle e"
steun heeft van communisten en socialis^
ten. Deze laatste partijen vel de
Kamer 223 stemmen. De ^en der.
U.S.R. zijn onzeker, zy zullen min
heid tegen stemmen als hun groep n
het ministerie vertegenwoordigdl is,
anders grootendeels voor (de discipli
niet altijd verzekerd). Nemen wy aan dat
er tien vóór stemmen, watruh moeeen
is. Waren de radicaal-socialisten homogeen
en stemden centrum en rechterzijde i
geheel voor, dan zou men Jskgn
10 4- 113 4- 100 4- 115 338, meer
de helft van de Kamer. Maar in de
zal het zelden of nooit zoo gaan. Ete du*i
phne onder de radicaal-socialisten is verre
var, volmaakt en er zijn er onder hen
velen, die zich zeer verwant gloeien aan
de socialisten, niet het minst om electorale
redenen, en van oordeel zijn, da
Volksfront gehandhaafd dient te wor
Zelfs een radicaal-socialistische minnte
president is dus niet verzekerd van alle
4
Gisteravond om kwart over negen
werd officieel bekend gemaakt, dat
Chautemps een nieuw kabinet had sa
mengesteld. Zooals verwacht, nemen de
socialisten hieraan niet actief deel, maar
ze hebben wel hun steun toegezegd.
Nadat de soc. radicale partij de vorming
van een kabinet onder radicale leiding, met
deelneming van de soc. en republikeinsche
unie had goedgekeurd, evenals den toege
zegden steun van de socialistische partij,
voor de toepassing van een op het Volks
front geïnspireerd programma, kon Chau
temps zijn plannen verwezenlijken.
Daladier zal optreden als vice-president
van den ministerraad en tevens als minister
van landsverdediging en oorlog. Georges
Bonnet is minister van staat en belast met
de coördinatie van het economische en
financieele beleid.
De verdere samenstelling van het kabinet-
Chautemps luidt als vclgt:
Minister van staat, belast met de diensten
van het minister-presidium: Frossard.
Justitie: Campinchi.
Buitenlandsche zaken: Delbos.
Binnenlandsche zaken: Sarraut.
Financiën: Marchandeau.
Marine: William Bertrand.
Luchtvaart: Guy la Chambre.
Nationale opvoeding: Jean Zay.
Openbare werken: Henri Queuille.
Handel: Pierre Cot.
Landbouw: Chapsal.
Arbeid: Ramadier.
Koloniën: Steeg.
Pensioenen: Lassalle.
Volksgezondheid: Rucart.
P.T.T.: Gentin.
Koopvaardij: Elbel.
Tot onder-staatssecretarissen zijn be
noemd: minister-présidium: Laurens; minis
ter-presidium, dienst der immigratie van
vreemdelingen: Philippe Serré; buitenland
sche zaken: De Tessan; binnenlandsche
zaken: Aubaud; financiën: Hymans:
marine: Delom Sorbe; lichamelijke opvoe
ding: Courson; technisch onderwijs: Jules
Jullien; openbare werken: Jaubert; handel:
Maxence Bibie; landbouw: André Liautey;
koloniën: Monnerville; arbeid: Lafaye.
Om half tien verliet Chautemps met zijn
medewerkers hotel Matignon en stelde op
het Elysée den president der republiek de
nieuwe ministers en onderstaatssecretarissen
voor. Vrijdagmiddag zal het nieuwe kabinet
zich aan de beide Kamers voorstellen.
Chautemps' levensloop.
Camille Chautemps werd 1 Febr. 1885 te
Parijs geboren. Hij studeerde rechtsweten
schappen en vestigde zich vervolgens als
advocaat, eerst te Parijs en daarna te
Tours. In 1910 werd hij naar de Kamer af
gevaardigd. In 1924 werd hij minister van
binnenlandsche zaken in het kabinet-Her-
riot. Hij trad niet toe tot het daaropvolgen
de ministerie van Painlevé; na de reorgani
satie van dit kabinet in Oct. 1925 werd hij
daar met de portefeuille van justitie belast.
In Briand's kabinet van 28. Nov. 1925 werd
hij weer minister van binnenlandsche za
ken. Met het kabinet-Briand trad hij in
Maart 1930 af.
In Jan. 1930 werd Chautemps in de plaats
van Daladier voorzitter van de soc.-radi
cale kamerfractie. De maand daarop werd
hij na den val van Tardieu kabinetsforma
teur, maar na vijf dagen werd zijn ministe
rie bij het eerste optreden voor de Kamer
eveneens ten val gebracht. In Dec. van het
zelfde jaar werd hij minister van onderwijs
in de regeering van Steeg, welke ook een
kort leven beschoren was. Daarna was hij in
de kabinetten van Herriot, van Paul Bon
cour, van Daladier en van Sarraut minister
van binnenlandsche zaken. In Nov. 1933
vormde hij weer een nieuwe regeering. Hij
kreeg spoedig hevige aanvallen te verdu-
radicaal-socialistische stemmen, als de
socialisten tegen stemmen. Verder is het
volstrekt niet zeker, dat de geheele rech
terzijde vóór hem zou stemmen. Zelfs al is
dit aanvankelijk misschien wel het geval,
dan kam men toch zeker zijn, dat hij bij de
eerstvolgende stemming links stemmen
verliezen zou, omdat velen daar het als
een schande beschouwen even zoo te stem
men als de „reactie". Men ziet dus, hoe
klein de kansen zijn van een radicaal mi
nisterie, als dit niet verzekerd is van
althans de onthouding der socialisten.
Chautemps is dus in zooverre gelukkig,
dat hij kam rekenen op den steun der
socialisten, zoodat hij een flinke Kamer-
mesrderheid heeft.
Chautemps
ren wegens het beruchte Stavisky-schan-
daal en onder den druk der openbare mee
ning trad hij in Jan. 1934 af.
Nadat hij eenigen tijd op den achtergrond
was geraakt, werd hij in 1935 in den Senaat
gekozen. In Jan. 1936 begon voor hem een
nieuwe ministerieele periode door zijn toe
treden tot het kabinet van Sarraut als mi
nister van publieke werken. In Juni van dat
jaar werd hij minister van staat in het eerste
volksfrontkabinet van Blum. Toen deze in
Juni van 't vorige japr aftrad, kwam Chau
temps aan het hoofd van de tweede volks-
frontregeering. Hij is dus nu voor de vierde
maal minister-president.
Verklaring van den premier.
Alvorens zich naar het Elyssee te begeven
heeft Chautemps tegenover journalisten een
verklaring afgelegd. De regeering, waarvan
ik de leden aan den president der republiek
ga voorstellen, aldus Chautemps, zal trach
ten, de verwachtingen te vervullen van een
land, dat even begeerig is naar hervormin
gen en sociale rechtvaardigheid gis burger
vrede en veiligheid. Een zware taak wacht
haar, doch zij zal deze vervullen met het
tweeledige doel: de verlangens, zooals het
algemeen kiesrecht tot uiting heeft gebracht,
voorop te doen staan en deze in overeen
stemming te brengen met de eischen van
het welzijn des lands. Of het erom gaat, de
soliditeit onzer financiën te handhaven, so
ciale wetten voor te bereiden, die de vreed
zame samenwerking tusschen kapitaal en
arbeid zullen verzekeren, of de veiligheid
en onafhankelijkheid van het vaderland te
verzekeren, wij zullen aan deze groote plich
ten onze geheele toewijding geven.
Men zal bemerken, dat ik speciale betee-
kenis heb gehecht aan een krachtige orga
nisatie van de diensten van het minister
presidium, het coördineeren en verlevendi
gen van het economisch en financieel be
leid en het uitoefenen van strenge controle
op de vreemdelingen.
Voorts heb ik in overleg met mijn vriend
Daladier besloten, gebruik te maken van de
mij geboden gelegenheid om een reorgani
satie tot stand te brengen van de betrek
kingen, die tusschen de ministeries van
landsverdediging moeten bestaan. Om deze
hervorming te vergemakkelijken, hebben
mijn collega's Campinchi en Cot hun porte
feuilles te mijner beschikking gesteld. Ik heb
er natuurlijk prijs op gesteld, hun beiden
te verzoeken, de leiding van andere mi
nisteries op zich te nemen.
Na deze verschillende wijzigingen kan ik
zeggen, dat mijn kabinet krachtig is samen
gesteld. En ik zou tegenover al onze mede
burgers uiting willen geven in mijn krachtig
geloof in de toekomst van ons geliefd va
derland, die slechts afhangt van onzen ge-
meenschappelijken wil tot het bewaren van
kalmte, discipline en sociale eensgezind
heid.
Fransche persstemmen.
Over de nieuwe regeering schrijft de Ke-
rillis in de „Epoque": Er is wat goeds en veel
slechte in deze regeering. Maar tevergeefs
zoekt men naar een duurzame meerder
heid. De parlementaire basis van het kabinet
bestaat uit 118 radicaal-socialisten en een
vijftigtal republikein-socialisten of verwante
groepen, zoodat men bij elkaar niet tot een
derde van de Kamer komt. Als het ministe
rie steun b(j rechts wil zoeken, stelt het
zich bloot aan socialen druk en algemeene
werkstaking. Als het hulp bij links zoekt,
wordt het door onbegrensde chantage be
dreigd. Men kent het ministerie de bedoe
ling toe, onmiddellijk stemming over kies-
wetwijziging te vragen en de Kamer te
ontbinden. Maar kan men de Kamer ont
binden midden in een financieele crisis en
kan men het land in een verkiezingsstrijd
storten, terwijl oorlogsgevaar boven het land
zweeft?
Volgens de „Matin" is een ernstige poging
tot organisatie op technisch en administra
tief gebied volbracht. Thans moet neg de
slag voor het parlement gewonnen worden.
Alleen door een streven naar eenheid en
wederzijdsch begrip boven iederen partij
strijd zal men thans goede en duurzame re
sultaten kunnen verkrijgen.
De „Oeuvre" schrijft: Formules zijn even
veel waard als de mannen, die ze toepassen.
Het ministerie zal slagen in de mate, waar
in de misverstanden tusschen de groepen
van het Volksfront zullen verdwijnen door
goeden wil en wederzij dsch begrip.
Volgens de „Populaire" is het Volksfront
nog steeds levenskrachtig en machtig. In
de moeilijke omstandigheden, die het land
doormaakt, moest men dus alles vermijden
wat het systeem van het Volksfront had
kunnen verzwakken.
De communistische „Humanité" schrijft:
Chautemps heeft niet de regeering gevormd,
welke door het land verwacht *werd. De
werkende massa wenscht, dat het Volksfront
blijft en zal blijven. Zij wil een regeering
naar het beeld van het Volksfront en zoo
een regeering zal zij hebben.
Engelsche persstemmen.
De Engelsche bladen toonen zich verlicht
door de ontknooping der Fransche regee-
ringscrisis en betuigen Chautemps hun sym-
pathiê. Het grootste deel der pers spreekt
de hoop uit, dat Chautemps zich sterk zal
toonen en zijn programma ten uitvoer zal
leggen.
De „Daily Telegraph and Morning Post"
schrijft: Men hoopt van harte, dat Frank
rijk thans de sterke en stabiele regeering
heeft, die de omstandigheden noodig maken,
en men wacht met een zekere ongerustheid
op de resultaten van dit experiment. En toch
is vertrouwen gerechtvaardigd. Het is dui
delijk, dat, hoewel de pogingen tot het vor
men van een kabinet van alle Fransche par
tijen mislukt zijn, de openbare meening
van links tot lichts overhelt naar de nood
zakelijkheid van eenheid.
De „Daily Mail" wenscht de regeering
succes en hoopt dat zij erin zal slagen de
eenheid tot stand te brengen, die Frankrijk
sterk zal maken.
De „News Chronicle" verklaart, dat de
nieuwe regeering slechts zal blijven be
staan als zij zich schikt naar den wensch
van de meerderheid van het Fransche volk
en in de leer van het Volksfront.
De woordvoerder van het Japansche
ministerie van buitenlandsche zaken
heeft zich uitgesproken over de geruch
ten nopens vredesonderhandelingen
tusschen Japan en China door de be
middeling van den Duitschen gezant in
China.
De buitenlandsche ambassadeurs te
Tokio zijn eenigen tijd geleden in kennis
gesteld met het standpunt van de Japansche
regeering, dat ingeval de Chineesche regee
ring toenadering "zou zoeken tot Japan, met
den ernstigen wensch een gelukkige oplos
sing te vinden voor het tegenwoordige inci
dent, de Japansche regeering niet zou wei
geren naar een dergelijk voorstel te luiste
ren. In het begin van December van het
vorige jaar deelde de Duitsche ambassadeur
te Tokio de Japansche regeering mede, dat
de Chineesche regeering verlangend was om
met Japan over vrede te spreken en dat de
Duitsche regeering bereid was haar diensten
te verleenen teneinde te komen tot directe
JapanschChineesche onderhandelingen
voor een regeling van het ipcident.
De Japansche regeering betuigde blijde
haar instemming met de Duitsche vriende
lijkheid en stelde de centrale Chineesche
regeering via den Duitschen gezant in ken
nis van een aantal voorwaarden, waarvan
de Japansche regeering de vervulling nood
zakelijk achtte voor een blijvenden vrede in
het Verre Oosten. Dit was de laatste gele
genheid welke men de centrale Chineesche
regeering gegeven heeft om haar houding te
herzien. De centrale Chineesche regeering
trad echter niet in de grootmoedigheid van
de Japansche regeering en evenmin in het
vriendelijk gebaar van de Duitsche regee
ring (dat blijkens het begin van de verkla
ring zijn oorsprong vond in een initiatief
van de Chineesche regeering! Red.) Onder
deze omstandigheder. moest de Japansche
regeering tot haar verklaring van Zondag
nopens de niet-erkenning van de centrale
regeering komen. De Japansche regeering
gevoelt niettemin groote dankbaarheid
voor de goede diensten bewezen door de
Duitsche regeering en haar ambassadeurs te
Tokio en in China.
De krijgsverrichtingen.
Het Chineesche Central News-Agentschap
te Sjanghai meldt: Aan den Tientsin—
Poekou-spoorweg houden de Chineezen
stellingen bezet ten Oosten van Pengpoe,
terwijl de Japanners Mingkwang bezet
houden. Pengpoe ligt aan de rivier Hwai en
aan den Tientsin-Poekou-spoorweg. De
plaats is het centrum van een gebied van
over de 100.000 inwoners en het wordt één
der belangrijkste steden van Noord-Anhoei.
Mingkwang is per spoor een stad aan den
spoorweg op 10 K.M. ten Noordwesten van
Nanking. Het front van de Japanners aan
den TientsinPoekou-spoorweg is met meer
dan 20,000 man versche troepen uit Sjanghai
en uit Tsingtao versterkt. De tegenover el
kaar gelegen strijdkrachten hebben voeling
met elkaar bij Liangsjatsjer in Zuid-
Sjantoeng.
Militaire waarnemers voorspellen, dat de
Japanners hier in hun stellingen zullen
blijven in afwachting van den opmarsch der
Japansche troepen uit het Zuiden naar het
Noorden. Zoo spoedig de ontwikkeling van
den strijd aan het Zuidelijk front een gun-
stigen keer voor de Japanners begint te
nemen, zou men ook uit het Noorden in
grijpen. Dat kan uit drie richtingen gebeu
ren. Aan de beneden-Jangtse staan de Chi
neesche strijdkrachten reeds in de buiten
wijken van Woehoe, de Chineesche zaken-
stad, 50 Eng. mijl bovenstrooms van Nan
king. De daar gestationneerde Japansche
troepen probeeren terug te trekken naar
Hosjen, tegenover Woehoe aan de rivier ge
legen. De Japansche oorlogsschepen, die bij
Woehoe voor anker lagen, zijn reeds ver
trokken, zulks tengevolge van Chineesche
luchtbombardementen.
De Daily Herald meldt uit Boekarest,
dat de reisverslaggever van dit blad,
Easterman, een onderhoud heeft gehad
met mevrouw Magda Lupescu, de vrien
din van koning Carol, de vrouw, die
door de wereld wordt beschouwd als de
macht achter den Roemeenschen troon.
„Ergens te Boekarest" heeft Easterman
gelegenheid gehad voor zijn bespreking
met mevrouw Lupescu, die hem zeide: „Ik
machtig u te verklaren, dat ik niet in het
minst de bedoeling heb Roemenië te ver
laten. Ik zal dat nimmer doen. Mocht ik ge
legenheid hebben op eenig oogenblik naar
het buitenland te gaan, dan kan dat slechts
tijdelijk zijn en om zuiver persoonlijke re
denen. Gij kunt er evenwel zeker van zijn,
dat ik steeds zal terugkeeren. Daaraan kan
geen twijfel zijn.
Alle praatjes en berichten, dat ik weg zal
gaan, zijn zonder grond. Roemenië is mijn
geboorteland en ik zal er blijven".
Dit antwoord kan volgens den correspon
dent beteekenen, dat de vriendschap tus
schen koning Carol en mevrouw Lupescu,
ongeschokt is, ondanks alle pogingen haar
te vernietigen.
De verklaring is van groot politiek belang
voor Roemenië, daar het de vastbeslotenheid
aantoont van koning Carol om den op hem
geoefenden druk haar te laten gaan, te weer
staan.
Voor het eerst sedert 14 jaar zou mevr.
Lupescu thans een verklaring aan de pers
hebben gegeven. Zij heeft het altijd beter
geacht zich niet tegenover de journalisten
uit te laten, daar dit tot moeilijkheden
voor haar en voor anderen zou hebben
kunnen leiden.
Mevrouw Magda Lupescu is de dochter
van een herbergier te Jassy, die reeds in
zijn jongensjaren Grieksch katholiek was
geworden en met een christenvrouw was
gehuwd.
Zijn dochter werd opgevoed in een kloos
ter. Zij huwde een Roemeensch officier,
eveneens een Grieksch katholiek. Dit huwe
lijk is ontbonden. Mevrouw Lupescu be
woont een villa in een der deftige wijken
van Boekarest, op slechts vijf minuten van
het paleis.
Schoolbrand bij Montreal. - Na een
hevigen brand, welke gisteren tijdens vrie
zend weer heeft gewoed in de school van het
Heilige Hart te St. Hyacinthe bij Montreal
(Canada), werden 45 jongens vermist. Twee
en twintig personen moesten in een zieken
huis worden opgenomen.
De brand nam den omvang van een ramp
aan, toen het dak, waarop de kinderen ge
vlucht waren, instortte, zoodat zij voor de
oogen der onmachtige omstanders in een
gloeiende oven vielen. Het reddingswerk
werd nog bemoeilijkt door de felle koude
en de dikke sneeuwlaag.
Men heeft reeds 20 lijken uit de puin-
hoopen te voorschijn gehaald. Er worden 25
broeders vermist, terwijl 22 gewonden in
emstigen toestand verkeeren.
De autoriteiten, die een onderzoek inge
steld hebben, zijn tot de slotsom gekomen,
dat de brand ontstaan is tengevolge van een
ontploffing, welker oorzaak niet bekend is.
A