DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
TWEE KONINGSKINDEREN.
De lersche kwestie trekt aller belangstelling.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
Iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
No. 16 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTTEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Donderdag 20 Januari 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
De algemeene toestand.
Duistere gangen van de I.R.A.
Besprekingen te Londen.
China kan het verzet nog
lang volhouden.
De toestand van het land.
De brand in de school te
St. hyacinthe.
In totaal reeds 46 dooden.
het huwelijk van koning Faroek.
ALKMAARSCHE COURANT.
Alkmaar, 20 Januari.
Werkelijk belangwekkend nieuws is er
vandaag niet en het overzicht van heden
krijgt dan ook den vorm van een soort
allerhande! Wij kunnen nu n.1. dezen keer
met eenige gebeurtenissen bezig houden,
welke geheel los van elkaar staan en die
samen als 't ware „het nieuws van den
dag" vormen.
Allereerst Spanje. Er wordt weer ge
vochten tusschen de twee vijandige Spaan-
sche partijen. Vooral de troepen van
Franco zijn actief geweest. Zij hebben hun
vliegtuigen de lucht ingestuurd en o.m.
Barcelona gebombardeerd, waarbij onge
veer honderd dooden gevallen zijn. De toe
stellen kwamen van zeezijde. Zij hebben
verscheidene bommen van groote kracht
geworpen. De batterijen zijn direct in actie
gekomen. Men vreest, dat er een groot
aantal slachtoffers onder de burgerbevol
king te betreuren is.
Gisteren hadden vliegtuigen der opstan
delingen de kust van de Middellandsche
zee met groote heftigheid bestookt. Sa-
gonta heeft het meest te lijden gehad van
de aanvallen van den vijand.
Vanochtend hebben driemotorige vlieg
tuigen 25 bommen van 80 en 100 kg. uit
geworpen. Verscheidene huizen werden
vernield, doch de bewoners konden
schuilplaatsen binnenvluchten. Het schijnt,
dat slechts weinig personen licht gewond
zijn.
Van Spanje naar China! Reeds sedert
eenige dagen heeft de Duitsche pers laten
doorschemeren, dat de bemiddelingspo
gingen der Duitsche regeering in het con
flict in het Verre Oosten mislukt waren.
De pers maande Japan aan de eischen
jegens China te matigen. In bevoegde
kringen verklaart men, dat niet van een
eigenlijke bemiddeling mag worden ge
sproken, daar Duitschland er zich toe be
perkte de mededeelingen der beide desbe
treffende regeeringen door te geven. Het
officieele communiqué van heden maakt
voor het eerst melding van deze goede
diensten.
In het algemeen gelooft men te Berlijn
niet, dat Duitschland een onder Japansch
toezicht staande regeering te Nanking zou
erkennen, uit de perscommentaren van de
laatste dagen blijkt, dat men weinig vol
daan is over de nieuwe wending in het
conflict.
Men schijnt niet te verwachten, dat een
verovering van Noord-China den Duit-
schen handel ten goede zou komen. Het
voorbeeld van Mandsjoekwo, waar de
Duitsche invoer steeds vermindert, is
weinig bemoedigend.
De kwestie der Habsburgers is de laatste
dagen niet officieel ter sprake gekomen m
Duitschland en zeker niet in de commu-
niqué's, die ter gelegenheid van het be
zoek van Stojadinowitsj aan Berlijn zijn
gepubliceerd. Toch moet worden opge
merkt, aldus Havas, dat de DuitsAe pers
deze kwestie opnieuw naar voren brengt.
De Westphalische Landeszeitung brengt
haar zelfs in verband met het verblijf van
Stojadinowitsj. Dit blad, het orgaan der
nationaal-socialisten te Dortmund, schrijft,
dat het conflict in 1914 ontketend werd
door de dynastie der Habsburgers tegen
Servië. Slechts het belang der dynastie
van de Habsburgers stond Servie in den
w^g. Tusschen Duitschland en Servie ston
den eveneens de Habsburgers Het blad is
v!n meenirg dat het de slecht begrepen
tr^uw van Duitschland jegens deze dynas
tie is die Duitschland tegenstander van
heeft gemaakt, doch geen vijand,
^""huis Hateburg", aldus besluit he
blad' eeds tegenetaudet ja^bet
burgers6 zullen steeds deb weg naar het
JIn hetzelfde ^^LhuWigd^giti-
sche regeenng er van geduid m
mistische agitatie h__oostenriiksche
strijd met de Duitscn
overeenkomst van J" 1 maken melding
Alle Duitsche bladen maken.
van de iegiUmisti^he g ekte in-
pnns Ernst von Hohenberg^ legiü_
cident. De Duitsche pe bondgenoot van
mistische beweging d Marxis-
de Joden, van, het Vaticaanse
ten en den beschermeling ^n.
bond en de Westersche democr
Tijdens een lunch van de en
sche commissie voor industrie,
landbouw heeft oud-min gehouden,
ciën Georges Bonnet een rede gen
waarin hij de omstandig!* ggeroepen
waaronder hij uit Amerika is terugg
om de portefeuille van acht
afgetreden kabinet te aanv gereikt,
zich gelukkig, resultaten te aaQ het
De begrooting is in evenwr ^^aUiist
begin van het jaar be«Ms* d€
(Van onzen Londenschen correspondent.)
Londen, 19 Januari 1938.
De lersche kwestie staat weer in het
brandpunt der belangstelling. De lersche
president de Valera is, vergezeld van
drie van zijn ministers, naar Londen
getogen om met z'n Britsche ambtgeno
ten van gedachten te wisselen over het
Iersch-Engelsch conflict. Al 750 jaar
houdt dit conflict de gemoederen in be
weging.
Vorig jaar Januari kwam de Valera op
een reis van Geneve naar Dublin te Londen
aan. Tamelijk onverwacht had toen een on
derhoud met den jongen MacDonald, den En-
gelschen minister voor de Dominions, plaats
Deze besprekingen, dife in een Londensche
hotelkamer gehouden werden, waren de eer
ste na het afbreken der relaties tusschen de
beide landen in 1932. In dat jaar weigerde
Eire, zooals het vrije Ierland heet, aan En
geland de 500.000 pond sterling grondrente
te betalen waarop Engeland recht had, en
die tot op dat oogenblik ook altijd betaald
waren. Deze kwestie werd het begin van
een tarievenoorlog tusschen Eire en Enge
land. Engeland legde hooge invoerrechten
op de import van bepaalde lersche goede
ren, terwijl Noord-Ierland zich achter hooge
tariefmuren verschuilde. Het werd een com
plete economische oorlog.
Het was een groot persoonlijk succes voor
Malcolm MacDonald dat hij het vorige jaar
de eerste steen heeft gelegd voor de con
ferentie die nu gehouden wordt. De Valera's
liefste wensch is de vereeniging van den
Vrijstaat Ierland met het Noordelijke, nog
altijd aan Engeland verbonden Ulster. Hij
zou niets liever zien dan een sterk, veree-
nigd Ierland. Maar hier ligt juist de groot
ste moeilijkheid. De bewoners van Ulster
willen dat niet. Met de passie den Ieren
eigen, verweren ze zich tegen deze samen
voeging.
Een andere kwestie die op de conferentie
onder het oog zal worden gezien is die der
defensie. De verdediging van Ierland is een
zaak die de beide regeeringen sterk interes
seert. Volgens de Engelsch-Iersche overeen
komst moet Engeland de forten van Cork,
Lough-Swilly en Birkhaven verdedigen in
tijd van oorlog. De lersche Vrijstaat moet
verder zijn eigen verdediging verzorgen.
Het Vrije Ierland heeft echter geen leger
of vloot.
De Valera heeft verschillende malen dui
delijk te kennen gegeven dat hij nooit zal
dulden dat een vreemde mogendheid Ierland
zou gebruiken als een basis voor krijgs
operaties tegen Engeland. In beide landen
leeft de vurige wensch dat er op het gebied
der Defensie overeenstemming bereikt zal
worden.
Engeland wenscht beschermd te zijn te
gen de mogelijkheid van een aanval van
een vreemde mogendheid vanuit Ierland,
terwijl Ierland verdedigt wenscht te zijn te
gen aanvallen van buiten. Haar grootste
ideaal is echter een eigen leger en vloot,
net als andere Dominions. Deze kwestie is
moeilijk, maar niet onverkomelijk. Een op
lossing wordt in beide landen met spanning
tegemoet gezien.
Over de defensie, landrechten en de han
del, och, daar wordt men het wel over
eens. Maar over de vereeniging van Ulster
en Eire zal nog menige harde noot gekraakt
worden.
Lord Craigavon, de minister-president
van Noord-Ierland, heeft een verkiezing
uitgeschreven om de meening van Ulster te
over 3 milliard francs netto, terwijl de
goudreserve was toegenomen. Dit bewijst,
dat de kapitalen naar Frankrijk zijn te
ruggekeerd.
Spreker vroeg zich vervolgens af hoe de
jongste crisis kon ontstaan. De laatste
weken hadden zich moeilijkheden voorge
daan, welke wantrouwen wekten onder de
bevolking, ook onder de massa, welke
haar spaarpenningen naar de spaarbanken
had gebracht. Dit leidde tot het terugtrek
ken van kapitalen en onrust op de wissel
markt. Bonnet was van meening, dat het
land op ernstige wijze moest worden ge
waarschuwd door te verklaren, dat niet
door proefnemingen, noch door wissel
controle een financieel herstel kon worden
verkregen. Hij leverde felle critiek op
wissel-controle en verklaarde, dat de
financieele vraagstukken worden be-
heerscht door de vraagstukken van arbeid
en productie en door het moreel van het
land Het land moet een open oog hebben
voor de gevarejj, welke het bedreigen.
kennen over een eventueele vereeniging.
Met de passie den Ieren eigen zal deze
verkiezingsstrijd gestreden worden. Aan de
eene kant Lord Craigavon, aan den anderen
kant de Valera. Deze beide menschen strij
den beiden voor hun Ierland. Zij zijn de
bekende krachten, hun politiek en metho
den zijn bekend. Maar er is nog een andere
macht, die werkt echter in het geheim. Het
is de I.R.A., The Irish Republican Army
(Iersch Republikeinsch Leger). Hun doel
stelling is de republiek Ierland. Tusschen de
staat en de I.R.A. zal tijdens de verkiezin
gen een geheime, verbitterde strijd gestre
den worden. Alhoewel natuurlijk geen defi
nitieve cijfers bekend zijn, mag men wel
veilig aannemen, dat de I.R.A. op het
oogenblik 30.000 leden telt.
Methoden van de I.R.A.
De methoden van deze sinistere organisa
tie doen ons denken aan de praktijken van
Amerikaansche gangsters. In het Royal
Hospital te Belfast ligt op het oogenblik
een man, genaamd Smyth, die door vier ko
gels uit een I.R.A.-pistool getroffen werd.
Zijn eenige misdaad was, dat hij als gevan
genbewaarder het toezicht had over poli
tieke gevangenen.
De leiders der Ulstersche politie doen alle
mogelijke moeite om de I.R.A. den kop in
te drukken. De grens tusschen Noord- en
Zuid-Ierland wordt intensief bewaakt, en er
wordt zooveel mogelijk voor gezorgd, dat
geen geweren etc. op illegale manier Ulster
binnen worden gesmokkeld. Een speciale
wet geeft de politie Het recht ieder verdacht
persoon in hechtenis te nemen en hem daar
voor onbepaalden tijd te houden. Wanneer
op iemand een vlugschrift of een document
der I.R.A. gevonden wordt, wordt zoo
iemand voor minstens zes maanden opgeslo
ten.
In sommige districten van Ierland zijn de
menschen veel banger voor de I.R.A. dan
voor de politie. De wraak der I.R.A. is ge
duldig maar onafwendbaar. Een man die de
politie inlichtingen verschaft had over de
organisatie werd aanbevolen het land te
verlaten. Hij vertrok, maar toen hij vier
jaar later weer te Belfast terug kwam, was
hij vrij vlug het slachtoffer van de kogels
der I.R.A.
Spionnen die door de I.R.A. ontdekt wor
den kunnen den dood niet ontvluchten.
Krijgsraad in een hut.
In een afgelegen hut, een kelder, soms bij
kaarslicht wordt een krijgsraad gehouden,
die over het lot van den verdachte beslist.
Drie of vier mannen krijgen opdracht den
veroordeelden spion te schaduwen. Dit duurt
soms weken, de I.R.A. heeft tijd. Verdachtes
bewegingen worden nauwlettend gevolgd
en genoteerd. Wanneer de dag en het uur
der executie is bepaald komen leden van
een andere streek op het tapijt. Als vreem
delingen hebben zij een betere kans hun
slachtoffers ongemerkt te dooden. Zij ver
stoppen zich tot het uur der terechtstelling.
Zy vuren, meestal uit een auto, op het
slachtoffer als deze, niets vermoedend, naar
huis gaat of van zijn werk komt. Als de
politie ter plaatse komt is er bijna geen in
formatie te krijgen. Zelfs al looft men een
bedrag van 10.000 pond uit. Niemand durft
iets te vertellen. De vrees voor de I.R.A. zit
diep geworteld.
Zoo voeren in het jaar 1938 de leden van
hetzelfde volk een strijd op leven en dood.
Het mooie Ierland is al sinds eeuwen de
prooi van verdeeldheid, onrust en oorlog.
Het ware te wenschen dat de Londensche
conferentie de oplossing van dit vraagstuk
een stap nader mag brengen.
Men kan deze oplossing niet verhaasten.
In de conferentie heeft de Valera al direct
de samenvoeging van N.- en Z.-Ierland een
onmisbare grondslag genoemd voor de rust
en vrede in het land. Voor de vriendschap
tusschen Ierland en Engeland, zoo zeide hij,
is het noodig. De Engelsche regeering ech
ter is van meening, dat me» deze kwestie
geheel aan Ulster moet overlaten.
Het oplossen der moeilijkheden die de
samenvoeging in den weg staan is een
kwestie van tijd.
Er zijn echter nog andere punten die op
een oplossing wachten. Het schijnt, dat hier
mee meer bereikt is dan de ingewijden ons
meenden te moeten voorspellen. Mocht deze
conferentie slagen dan is dit een groot suc
ces voor Malcolm MacDonald. De goede
verstandhouding tusschen hem en de Valera
kan niet anders dan gunstig op de bespre
kingen werken. Voor het groen Eire is het te
hopen dat er eindelijk eens een periode van
rust en vrede zal aanbreken.
Besprekingen tusschen Eire en de
Britsche regeering.
Gistermiddag hebben Chamberlain en de
Valera een onderhoud met elkaar gehad, pa
de besprekingen waarvan een communiqué
is uitgegeven, waarin wordt gezegd, dat nog
geen overeenkomst tot stand is gekomen.
De besprekingen zijn evenwel ver genoeg
gevorderd om de deskundigen van de bei
de regeeringen in staat te stellen sommige
punten meer in bijzonderheden na te gaan.
Het resultaat van de gevoerde besprekin
gen is, dat de besprekingen aan beide zijden
thans geconcentreerd worden op een han
delsverdrag als eersten maatregel, nauw
verbonden met de studie van de financieele
vraagstukken. Vervolgens komt het vraag
stuk van de landsverdediging, terwijl in het
verre verschiet de kwestie van de verdee
ling ligt.
De besprekingen werden gevoerd in een
geest van groote hartelijkheid.
In de bijeenkomst van het kabinet, welke
de volgende week zal worden gehouden,
zal verslag worden uitgebracht van de be
sprekingen. In de vergadering van het par
lement, welke 1 Febr. zal beginnnen, zullen
de besprekingen eveneens worden behan
deld.
De vertegenwoordiger van Havas
heeft een reeks interviews gehad met
de voornaamste Chineesche leiders over
den toestand in verband met den oor
log. De grondtoon van de verklaringen
dezer leiders kan als volgt worden
samengevat: „Geheel China lijdt onder
den bloedigen en verwoestenden oorlog,
door de indringers opgelegd. Het zou
met verlichting kennis nemen van de
mogelijkheid tot het sluiten van een
eervollen vrede op den grondslag van
eerbiediging der nationale souvereini-
teit, maar zoolang de door de Japan-
neezen verkondigde beginselen in tegen
spraak zijn met hun daden, zoolang wij
moeten vreezen, dat het de werkelijke
bedoeling van Japan is, van ons land
een vazalstaat te maken, zullen wjj niet
ophouden met alle krachten tegenstand
te bieden, hoe groot en tragisch ook de
onvermijdelijke offers zullen zijn".
Wat het internationale recht betreft, blijft
de positie van China onverzwakt, terwijl het
den Japanneezen steeds moeilijker wordt,
de officieele stelling militaire actie uit
den wensch tot samenwerking met China en
tot het onderdruken van de anti-Japansche
propaganda voor het tribunaal der wereld
te handhaven.
De Chineesche leiders herinneren er aan,
dat de Japanneezen bij de laatste pogingen
tot het aanknoopen van vredesonderhande
lingen hun eischen niet nauwkeurig wilden
omschrijven. Het is mogelijk dat het ministe
rie van buitenlandsche zaken te Tokio daar
toe niet in staat was door de meeningsver-
schillen in het kabinet en doordat het niet
wist, of de militairen de voorwaarden zou
den goedkeuren. Het zou waarschijnlijk een
vergissing zijn te rekenen op een radicale
wijziging in de houding der Chineesche
leiders of op een plotseling staken der
PIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
vijandelijkheden door een duurzame rege
ling. Vóór die opvatting pleiten verschillen
de omstandigheden.
In de eerste plaats blijkt de Chineesche
eenheid dieper en steviger dan velen ver
moeden. Verder is er geen sprake geweest
van de scheuringen in de regeering, die
door sommigen verwacht werden. Dan heeft
de Kwomintang die aan veel critiek heeft
blootgestaan, de noodzakelijkheid van her
vormingen door functies te doen bezetten
door personen buiten de partij. In de vierde
plaats toont de zeer actieve medewerking
der communisten, die vroeger in de opposi
tie waren, aan, dat alle binnenlandsche
vraagstukken aan de nationale verdediging
ondergeschikt worden gemaakt. Tenslotte
het belangrijkste punt, de leiders, die het
meest tot den vrede geneigd zijn en die den
naam hebben de vredespartij te vertegen
woordigen, zijn. in het geheel geen voor
standers van een vrede tot eiken prijs,
maar slechts van een, die aanvaardbaar is
voor een onafhankelijke natie, welker be
staan als zoodanig verzekerd moet zijn.
Waarschijnlijk zullen de opnieuw gegroe
peerde Chineesche strijdkrachten den Ja-
panschen opmarsch naar Hankau zooveel
mogelijk trachten te remmen. Een Japansch
optreden tegen Kwantoeng schijnt niet te
dreigen, tenzij de opmarsch naar Hankau
ernstig bemoeilijkt zou worden. De Chinee
sche regeering schijnt niet zeer onder den
indruk te zijn van het Japansche besluit
haar niet meer te erkennen. Zij zou even
tueel een nieuwen terugtocht naar het bin
nenland organiseeren en het te verdedigen
terrein tot de provinciën en in het midden,
het westen en het zuiden van China beper
ken. De financieele toestand geeft geen aan
leiding tot onmiddellijke ongerustheid, hoe
wel hij moeilijk is. Het gevaar voor hon
gersnood is door de laatste overvloedige
oogsten geweken. Nieuwe wegen en spoor
wegen worden aangelegd, waardoor dé in-
en uitvoer naar en van Rusland, Indo-China
en Birma vergemakkelijkt zullen worden.
De strijdende af deelingen zullen weldra
vervangen kunnen worden door nieuwe
strijdkrachten.
De komende vier maanden zullen wellicht
voor China beslissend zijn. Indien het land
de lente doorkomt zonder dat de nationale
structuur ineenstort, is het niet onmogelijk,
dat de vele factoren, die in het voordeel van
China zijn, van overwegend belang zullen
worden.
De groote brand, welke gewoed heeft in
de school van het H. Hart te St. Hyacinthe
bij Montreal (Canada) heeft volgens de
laatste berichten in het geheel 46 dooden
geëischt.
Tot nu toe is men er in geslaagd 19 lijken
uit het puin te voorschijn te halen. 28
knapen worden nog vermist. Men vreest,
dat ook zy den dood hebben gevonden.
In het ziekenhuis liggen nog 15 gewonden,
van wie er vijf in levensgevaar verkeeren.
Faroek
Volgens de Mohammedaansche traditie
heeft Farida Zulficar niet de eenvoudige
plechtigheid bijgewoond in het Koebbe-
paleis te Caïro, waar haar huwelijk werd
voltrokken met koning Faroek. Haar vader
vertegenwogrdigde baar daar.
Farida Zulficar
Om 11 uur kondigden saluutschoten aan,
dat het huwelijk was gesloten. Deze saluut
schoten gaven aanleiding tot groot vreugde
betoon, zoowel bij het op Europeesche wijze
gekleede publiek in de hoofdstad als by de
Redgginen,
