DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
AMERIKAANSCHE AMBULANCE NABIJ
BARCELONA GEBOMBARDEERD.
No. 29 Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Vrijdag 4 Februari 1938
140e Jaargang
De algemeene toestand.
De contröle in de Middellandsche Zee.
FRANSCHE MAATREGELEN.
Amerikaansche ambulance
gebombardeerd.
De strijd langs den spoorweg
Tientsin-Poukou.
Nieuwe wandaden van de
Japanners.
De toestand van de
prinses.
Een avonturierster.
Gaf zich uit voor agent van
Sir Henry Deterding.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Directeur; C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 4 Februari.
Vier dagen lang hebben wij ons als *t ware
geconcentreerd op de geboorte van prinses
Beatrix, en wij waren gedwongen, het we
reldnieuws naar het tweede plan te ver
schuiven. Dat wil echter niet zeggen, dat het
buitenland deze week geen stof heeft opge
worpen voor deze rubriek. Misschien zijn er
wel te veel onderwerpen geweest, waarover
het noodige gezegd kon worden.
Wij willen trachten, thans het wereldge
beuren weer op te vatten.
Daar is dan allereerst de kwestie-von
Blomberg. Men heeft kunnen lezen, welke
geruchten er rondom zijn persoon gingen
Hij zou aftreden als rijksminister van oor
log en als opperbevelhebber van het Duit-
sche leger. Dat is geen kleinigheid! En men
vraagt zich af, wat dat beteekent. Daar moet
iets bizonders gebeurd zijn.
Hoewel men in Duitschland zelf het aftre
den van von Blomberg nog steeds blijft ont
kennen, althans van officieele zijde, kan het
feit toch als vaststaand worden beschouwd.
Von Blomberg zou vóór zijn vertrek naar
Italië, waar hij op de huwelijksreis is, Hitier
zijn ontslag hebben aangeboden.
In officieele kringen wordt het bericht
niet tegengesproken. Men wijst erop, dat
von Blomberg weldra de leeftijdsgrens be
reikt zal hebben. Men gelooft, dat de maar
schalk, die op 2 September 60 jaar wordt, tot
op dat oogenblik verlof zal genieten. Bin
nenkort wordt een officieele mededeel ing
verwacht.
U
Von Blomberg's werkkring beperkte zich
uiteraard in hoofdzaak tot militaire aange
legenheden. Geheel buiten het partij- en
politieke leven hield hij zich echter niet. Uit
commentaren, welke op zijn aftreden zijn
geleverd, is reeds gebleken, dat de geruch
ten omtrent wrijving tusschen leger en partij
blijven aanhouden. Reeds vroeger is meer
malen beweerd, al was dit niet altijd
door feiten te bewijzen, dat von Blom
berg het met de radicale elementen in de
nat.-soc. partij niet eens was. Zoo bijv. in
de kwestie-Schacht, waarin hij aan Schacht's
zijde stond en waarin hij hem gesteund
heeft tegen de recalcitrante industrieelen en
nat.-soc. devaluïsten. Hij was van meening,
dat de belangen der Duitsche defensie door
het aanblijven van Schacht zouden worden
gediend. In zijn rede, welke hij op 8 Maart
1936 ter eere van den „Heldengedenkdag" in
de Opera te Berlijn heeft gehouden, heeft
hij weliswaar een openlijke tegenstelling
tusschen leger en partij ontkend. Maar het
geen hij in die rede over den oorlog en hel-
denvereering heeft gezegd, viel bij vele
nat.-soc. niet in goede aarde.
„De jeugd moet zich vooral hoeden", zeide
hij o.a., „voor de valsche romantiek van den
„frisschen, vroolijken oorlog", en niet in el-
ken gesneuvelde een held zien. Helden zijn
zeldzaam".
Na de toenadering tusschen Duitschland
en Italië is hij in Juni 1937 met een
politiek-militaire opdracht door Hitier naar
Rome gezonden. Van dat bezoek werden
geen politieke verrassingen verwacht, geen
militair bondgenootschap tusschen beide lan
den. Het doel was nauwer contact te leggen
tusschen de hoogste legerautoriteiten van
beide autoritaire staten.
Dit was von Blomberg's laatste optreden
naar buiten. Toen Schacht in November als
minister van economische zaken aftrad,
werd gezegd, dat von Blomberg liever een
andere oplossing had gezien en deden voor
de zooveelste maal de geruchten over ver
schil van inzicht tusschen hem en de partij
de ronde.
Thans is een particuliere aangelegenheid
aanleiding geworden tot zijn heengaan
waaraan echter verschil van inzicht over s
lands belang als oorzaak ten grondslag ligt.
Als tweede onderwerp zullen wij even de
bombardementen van Spaansche open ste
den behandelen.
Men weet, dat Franco de laatste weken
herhaaldelijk zijn vliegtuigen heeft u g
stuurd naar Valencia en andere s
nog in handen zijn van de 16 nnmerken-
pen. De regeering van Valencia, P
de dat honderden vrouwen en ui n_
slachtoffer werden van deze bom ten
ten, stelde Franco voor, om deze g
te staken; zoo niet, dan zou ook Valencia tot
dergelijke maatregelen overgaan.
D. regeering kreeg eteu»
begrijpelijk was. Maar ziet, het
volg was, dat Italië weer eens boos werd op
Engeland. De Italiaansche pers schreef
middellijk felle artikelen tengunste
Franco. Zij vindt het eigenaardig, dat E g
land's houding thans naar voren kom
Franco „door den zoo goed geslaagden
lucht-aanval op Barcelona overtuigend heei
bewezen, dat hij in de lucht sterker
den tegenstander". In verband hierin
een artikel van belang, dat gister in
„Messaggero" te vinden was. Dat is
zeer uitvoerig artikel over de activitei
legionairs-vliegers in Spanje. Onder e*>
nairs moet men verstaan zoowel leden
het vreemdelingenlegioen als meer m ne
Het Fransche ministerie van buiten
landsche zaken deelt mede, dat als
gevolg van de besprekingen, die
Woensdag te Londen gevoerd zijn
tusschen den Britschen minister van
buitenlandsche zaken en de ambassa
deure van Frankrijk en Italië, met
het oog op verscherping van de maat
regelen tot bescherming van de koop
vaardij in de Middellandsche Zee
tegen zeerooverij, de Fransche regee
ring besloten, heeft, de volgende maat
regelen te nemen.
De Fransche oorlogsschepen, die over
eenkomstig het accoord der Britsche,
Fransche en Italiaansche vlootdeskundigen
zorgen voor de uitvoering der maatregelen
van toezicht, voorzien in de overeenkomst
van Nyon, zullen order krijgen, in den aan
hun toezicht toevertrouwden sector iederen
onderzeeër aan te vallen en zoo mogelijk
te vernietigen, die onder water varend
wordt aangetroffen buiten de Spaansche
territoriale wateren op de scheepvaart
routes, gelegen ten westen van den meri
diaan van. Bec de 1'Aigle nabij Ciotat.
Deze maatregel is dus overeenkomstig
het voorstel van Eden, hetgeen hij volgens
df Daily Telegraph and Morning Post ver
meld, den ambassadeurs van Frankrijk en
Italië zou hebben voorgelegd.
België wil zich aansluiten.
De Belgische minister van buitenland
sche zaken Spaak, heeft gistermiddag inde
Kamer zijn instemming betuigd met een
socialistisch voorstel, op grond waarvan de
regeering en de Kamer zich zouden moe
ten aansluiten bij de stappen, die de re
geeringen van Engeland en Frankrijk
voornemens zijn te doen bij de beide par
tijen in Spanje, met het doel, een einde te
maken aan het bombardeeren van de bur
gerbevolking achter het front. Het voor
stel werd zonder verzet aangenomen.
Duitsche en Italiaansche opvattingen
Havas meldt dat politieke kringen te
Berlijn het Britsche initiatief te laat
komend en niet-opportuun noemden. Men
meent daar dat dit initiatief uit politieke
overwegingen voort komt. Men zegt ook
dat misbruik wordt gemaakt van Hitler's
verklaring in den rijksdag in Mei 1935. De
Duitsche luchtmacht was toen nog zeer
zwak en de groote mogendheden meenden
aan de Duitsche voorstellen geen gehoor
te moeten geven. Het Berliner Tageblatt
schrijft dat de situatie, toen Hitier zich
tegen het bombardeeren van open steden
uitsprak, geheel verschillend was. Het
plotselinge initiatief van Engeland is nu
tegen het nationale Spanje gericht.
De Italiaansche Tribuna schrijft dat de
te Londen en Parijs aangekondigde ver
sterking van de Middellandsche Zee-vloot
op ernstige beslissingen schenen te wijzen.
In werkelijkheid heeft men behoefte weer
eens met den sabel te kletteren. Al deze
manoeuvres laten Italië geheel koud. Italië
heeft dit spel reeds lang doorzien.
In het Engelsche Lagerhuis.
Minister Eden heeft gistermiddag in het
Engelsche Lagerhuis, in antwoord op een
vraag van den arbeiders-afgevaardigde
bijzonder van de Italiaansche zwarthemden,
die zooals dat sedert kort officieel genoemd
wordt strijden voor de verspreiding van het
fascistische ideaal in de wereld. De zwart
hemden noemt men tegenwoordig veelal le
gionair.
„Deze helden der lucht", zegt het blad,
„kennen geen rust en zijn onvermoeid in
hun aanvallen tegen militaire objecten. Iede
ren dag bijna moet het officieele communi
qué van Franco de aandacht wijden aan de
daden der luchtvaarders. En de objectieve
lezer", zoo gaat het artikel voort, „zal ge
makkelijk bemerken, dat inderdaad nu meer
dan vroeger de strategische beteekenis be
slissend is bij luchtaanvallen.
Vroeger was de luchtvloot meer werk
zaam aan het front en deed daar werk, dat
eigenlijk voor de artillerie bestemd was.
Franco beschikte toen nog niet over voldoen
de artillerie. Thans kan de luchtvloot zich
echter aan haar meer eigenlijke taak wij
den".
Het is ons dus thans duidelijk, wat de
luchtvloot moet doen: open steden bebom-
bardeeren!
De oorlog is wel fraai!
Shinwell, verklaard, dat het niet-ïnmen-
gingscomité in den laatsten tijd geen enkel
bericht heeft ontvangen, vermeldende het
verzenden van oorlogsmateriaal naar
Spanje. Het comité bestudeert nu het plan.
tot versterking der controle.
Ook deelde Eden mee, dat de Britsche,
Fransche en Italiaansche vlootpatrouilles,
sedert de onderteekening van het accoord
van Nyon, geen enkele duikboot in de
Middellandsche Zee hebben waargenomen.
In de buurt van de grensstad Figueras
dich bij de Oostkust en tusschen Perpignon
en Barcelona gelegen, is gisteren een
Amerikaansche ambulance, welke met 40
vrachtauto's levensmiddelen vervoerde en
uit Parijs kwam, door Franco-vliegers
gebombardeerd. Van de Fransche bege
leiders zijn er drie gedood en een groot
aantal gewond. Verscheidene vrachtauto's
werden getroffen en vernield. De anderen
zijn daarop over de Fransche grens terug
gegaan naar Frankrijk.
De ambulancewagens waren aangeboden
door de Amerikaansche sectie van het
internationale sanitaire centrum.
Madrid weer gebombardeerd. Een
bom op de Fransche ambassade.
Dertig bommen van zwaar kaliber vie
len gisteren in het centrum vani Madrid
tijdens een bombardement, dat om vier
uur begon en een uur lang aanhield. Een
projectiel viel op de Fransche ambassade,
doorboorde het dak en de tweede verdie
ping en viel tenslotte in een kamer op de
eerste verdieping, zonder tot ontploffing
te komen. De schade is aanzienlijk. Het
aantal slachtoffers is nog onbekend.
Bombardeeren van open steden
verboden.
Het ministerie van nationale verdediging
te Barcelona publiceert een nota, waarin
er aan herinnerd wordt, dat de regeering
op 28 Jan. een nota heeft bekend gemaakt,
waarin zij haar standpunt betreffende
luchtaanvallen op steden achter het front,
uiteenzette. Deze nota, aldus vervolgt het
ministerie, heeft geen resultaat gehad. Het
antwoord der opstandelingen, dat op 29
Januari door het radiostation te Salaman-
ca werd medegedeeld, was negatief, doch
toen hij vernam, dat de regeeringen van
Frankrijk en Engeland het initiatief der
Spaansche regeering in overweging hadden
genomen, heeft de minister van defensie
den commandanten der luchtmacht op
dracht gegeven iedere voorbereiding voor
luchtaanvallen te staken. En nadat hij had
vernomen, dat de regeeringen van Frank
rijk en Engeland van plan waren onder
handelingen aan te knoopen ter voorko
ming van bombardementen van achter het
front gelegen steden, heeft de minister
openlijk bekend gemaakt, dat, zoolang
deze onderhandelingen duren, de republi-
keinsche luchtmacht zich zal beperken tot
vluchten in samenwerking met het land
leger, zoodat boven het achterland slechts
verkenningsvluchten zullen worden onder
nomen.
De niet-inmenging.
De onder-commissie der niet-inmen-
gingscommissie heeft gisteren opnieuw
het plan inzake de terugtrekking der bui
tenlanders uit Süanje besproken. De ver
gadering werd daarr.a tot heden ver
daagd.
In het communiqué, dat omtrent de be
sprekingen is gepubliceerd, wordt gezegd,
dat de sub-commissie haar leedwezen heeft
uitgesproken over den dood van den
Zweedschen controle-officier Larson, die
dienst deed op de Endymion, toen het schip
getorpedeerd werd. Er werden voorstellen
gedaan voor verhoogir.g van de doeltref
fendheid van het plan inzake de terug
trekking der buitenlanders. Met de voor
gestelde wijzigingen werd beoogd, zoowel
de periode, noodig voor het uitvoeren van
de terugtrekking, als de kosten terug te
brengen. Een memorandum, waarin deze
voorstellen in bijzonderheden worden uit
eengezet, zal aan de commissie worden
voorgelegd. De vertegenwoordigers in de
onder commissie hebben op zich genomen,
de vooretellen aan hun regeeringen te zul
len voorleggen.
Britsche vakvereenigingsdelegatie
in Spanje.
Een groote delegatie der Britsche vak-
vereenigingen is in Spanje aangekomen.
De delegatie wil zich op de hoogte stellen
van de economische en industrieele vraag
stukken en van de problemen der voedsel
voorziening.
Het wapen van het rechtsche
Spanje.
Naar vernomen wordt, wordt het nieuwe
wapen van het rechtsche Spanje gevormd
door het schild der katholieke koningen,
waarin men de oude wapenen van Sicilië
vervangen heeft door die van Navarra en
waaromheen men de schilden der middel-
eeuwsche staten, welke het huidige Spanje
vormen, heeft gegroepeerd. Het geheel
rust op een St. Jansadelaar, omgeven door
vijf pijlen. Boven het wapen verheft zich
een kroon met acht parels. Het devies
luidt: „Een, Groot, Vrij."
Volgens een bericht van kapitein
Evens Carlson, die zich met taalstudie
bezig houdt bij de Amerikaansche
ambassade en die thans een bezoek
brengt aan Sjansi, zijn drie Amerikaan
sche zendelingen een man en twee
vrouwen benevens een Franschman
door de Japanners gedood in de stad
Jangtsjoen, op 97 K.M. ten Oosten van
Taijoen, aan den Sjansispoorweg, op 19
December j.L
Volgens Carlson zou de Franschman, die
leeraar was in deze stad, den avond van dien
dag in 'n twist verwikkeld zijn geraakt met
'n Japansche vrouw. Hij vroeg daarop den
zendelingen, te willen bemiddelen. Japan
sche schildwachten schoten echter zoowel
den Franschman, als de zendelingen dood.
De namen der zendelingen zijn: de heer en
mevrouw Alva Harsh, uit Petersburg, in
West-Virginië, en mej. M. J. Neher, uit
Lavern, in Californië. Zij behoorden tot de
Church of Brethren Mission te Sjojang in
Sjansi.
De North China Daily News publiceert
voorts een schrijven, waarin verslag gege
ven wordt van de wandaden, door de Ja
pansche soldaten bedreven in de westelijke
wijken van Sjanghai. De schrijver heeft ge
zien hoe boeren werden mishandeld, vrou
wen neergeslagen zonder eenige provocatie.
Buitenlandsche leden van de internatio
nale hulpcommissie, die uit Nanking in
Sjanghai teruggekeerd zijn, verklaren, dat
talrijke gevallen zijn voorgekomen, waarin
de Japansche soldaten niet meer door de
Japansche officieren onder controle konden
worden gehouden. Voorts vertellen zij, dat
ruim 200.000 Chineesche vluchtelingen ge
weigerd hebben, de veiligheidszone in Nan
king te verlaten, ondanks de bedreiging
van Japanschen kant, dat de winkels ge
sloten zouden worden en de verkoop van
rijst zou worden verboden. Het motief tot
de weigering van de Chineesche vluchte
lingen was gelegen in vrees voor het op
treden der Japansche soldaten.
Ten aanzien van de Japansche wanda
den schrijft de Sjanghai Evening Post, welk
blad in Amerikaansche handen is, o.m. het
volgende: „De Ver. Staten zullen vragen
hoe Japan, dat luidkeels protesteert tegen
het communisme, de anarchistische om
standigheden rechtvaardigt binnen zijn
eigen leger en hoe Japan China en anderen
kan beschuldigen van onoprechtheid, wan
neer zijn eigen behaalde verzekeringen
huichelachtig blijken. De Ver. Staten zul
len zich afvragen waartoe het dient, een
politiek voort te zetten van diplomatieke
protesten, wanneer de wandaden van de
troepen toegestaan worden zoowel jegens
de Chineezen als de buitenlanders".
De strijd om Pengpoe.
In een bericht uit Hankou, dat echter af
komstig is van het Duitsche nieuwsbureau,
wordt bevestigd, dat in den nacht van 2 op
3 Februari de strijd bij Fengjang, nadat (Je
Chineesche posities zwaar waren gebom
bardeerd. zijn hoogtepunt bereikte. Het
Chineesche front werd teruggebracht en
Pengpoe werd prijsgegeven. Thans zijn de
Chineezen terechtgekomen in de van na
ture sterke, maar nog zeer verbeterde
hoofdstellingen. Van het weerstandsvermo
gen van deze versterkte Chineesche stel
lingen hangt het lot af van het eenige ge
deelte der spoorwegverbinding Tientsin-
Poekou dat nog in Chineesche handen is en
verder van het Oostelijk deel van den
Loenghai-spoorweg. Aan beide kanten ne
men negen divisies aan den strijd deel.'
Militaire deskundigen nemen aan, dat Ja
pan spoedig toL den definitieven slag zal
overgaan, welke beslissend zal zijn voor het
lot van den spoorweg.
Van andere zijde wordt nog gemeld, dat
de verbittering, waarmee gestreden is aan
dit front, hieruit blijkt dat de Chineezen
50006000 dooden en gewonden hadden en
de Japanners ongeveer 10.000. De Japan
ners beschikken over luchtartillerie en be-
Baarn, 4 Februari
Dr de Groot deelt heden mede.
dat de algemeens toestand var
de Prinses bij voortduring goed
blijft.
stoken onafgebroken de Chineesche linies.
Op het Noordelijk gedeelte van den
Tientsin-Poekou-spoorweg is de strijd ge
luwd.
Volgens berichten van Chineesche zijde
hebben de Japanners zich gedwongen ge
zien, Lianghsiatien te ontruimen, doch een
bevestiging hiervan is niet te verkrijgen. De
Japansche opmarsch langs het zuidelijk
deel van den spoorweg Tientsin-Nanking
schijnt tot staan te zijn gebracht om de
jongste terreinwinsten te consolideeren.
Naar van Chineesche militaire zijde wordt
medegedeeld, verloren de Japanners aan
dit front in de afgeloopen week 300 dooden
en gewonden.
Tijdelijke staat van beleg te Kanton.
Te Kanton is tijdelijk de staat van beleg
afgekondigd in verband met de omstandig
heid, dat wilde geruchten de ronde doen,
o.a. dat elk oogenblik een inval der Ja
panners in Zuid-China verwacht moet
worden. Verscheidene buitenlanders zijn
van de woonwijken naar de buitenlandsche
concessie op het eiland Sjamien getrokken,
in verband met de zenuwachtigheid hunner
Chineesche bedienden, die weigeren, in de
huizen te blijven. In de kringen der buiten
landers neemt men de zaak kalm op, en is
men van meening, dat de vrees, die tot den
gespannen toestand heeft geleid, ongegrond
is.
Naar een nieuwe centrale regeering
te Nanking.
Naar men te Sjanghai meent te weten, is
het Japansche leger voornemens, een nieuwe
centrale Chineesche reeering te vormen, die
haar zetel te Nanking zal hebben, en boven
de voorloopige Chineesche regeering te
Peking zou moeten staan. Men verwacht, dat
deze nieuwe regeering onmiddellijk na den
val van Soetsjou zal worden ingesteld.
Matsoei leidt de onderhandelingen over de
vorming dezer regeering. De 78-jarige
Chineesche staatsman Tangsjaoyi, die de
eerste minister-president van China, onder
de republiek was, is door het Japansche
leger uitverkoren als de nieuwe president
en wordt thans gepolst. Het is echter twijfel
achtig of hij zal accepteeren.
Russische officieren bij Japansche
regimenten teruggeroepen.
De Russische regeering heeft vier offi
cieren van het Roode Leger, die bij Japan
sche regimenten gedetacheerd waren op
grond van de uitwisselingsovereenkomst, die
reeds verscheidene jaren geldt, terugge
roepen en Japan verzocht de Japansche at
tachés terug te roepen. Gisteravond zijn vier
Japansche officieren uit Rusland vertrok
ken. Het aantal diplomatieke agenten van
beide landen is thans tot een minimum te
ruggebracht, daar de meeste consulaten ge
sloten zijn.
Te Parijs is een avonturierster van onge
woon formaat, zooals men tegenwoordig
zegt, in hechtenis genomen. Ze heet Elsie
Marie Burton, en werd in '83 te Stockholm
geboren. Ze was in het bezit van 15 val
sche passen op verschillende namen en is
12 maal wegens oplichting en misbruik
van vertrouwen veroordeeld. Ze werd
reeds uit Frankrijk en Zwitserland gezet
en in dit land van spionnage verdacht. Ze
leefde van de hand in, den tand en leende
links en rechts geld van het personeel
in de hotels, waar ze afstapte. Desondanks
was ze erin geslaagd zich ini de groote
wereld relaties te maken.
Elsie Burton noemde zich Amerikaan
sche door haar huwelijk en gaf zich uit
voor vertegenwoordigster van sir Henxy
Deterding. Zoo had ze een majoor een
plaats als secretaris bij hem voor een
maandgeld van frs. 15.000 beloofd. De
personen, bij wie ze zich ingedrongen had,
gaven d^ beste referenties en zelfs had ze
een eigen huis te Parijs ter waarde van
1.200.000 frank gekocht, waarvan er
300.000 terstond gestort moesten worden.
Ze deed dit door middel van een valschen
wissel en installeerde in dat pand huisbe
waarders na zich, zonder een cent te be
talen, voor frs. 200.000 meubels te hebben
verschaft. Het echtpaar, dat er de bewa
king had, droeg haar hun spaarpenningen
af, en leende bij anderen opdat zij de voor
naamste schulden kon aflossen. Bei er
zoon. bood haar zelfs een auto aan.
