DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Roemeensche kabinetscrisis duurde kort.
No. 35 Dit „ummer bestaat mt drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 11 Februari 1938
De algemeene toestand
Het land zal zonder parlement bestuurd worden.
KABINET-GOGA AFGETREDEN.
Het drijvende Poolstation.
140e Jaargang
Pembrandts nog steeds
gewaardeerd.
Aanslag op redactiebureaux
in Sjanghai.
Terroristische beweging.
Duitsche Maatregelen.
Alle Fransche en Engelsche bladen
in beslag genomen.
Nieuws in 't kort.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse oumraers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTENT IEN:
Van 15 regels 1.25, elke .regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei. 3320, redactie 3330.
in
Alkmaar, 11 Februari.
Wat gebeurt er eigenlijk in Duitschland?
Toen Hitier Vrijdag j.L zijn drastische
maatregelen nam en o.m. von Fritsch met
een bedankje naar huis stuurde, toen was
het iedereen duidelijk, dat er méér gebeurd
moest zijn in het Duitsche rijk dan bekend
was geworden. Men voert maar niet zonder
meer verregaande hervormingen in; men
ontslaat maar niet zonder meer legerleiders
en gros. Dat moet men alleen, als men er toe
genoodzaakt wordt.
Hitier heeft een ongekende macht
Duitschland. Hij kan veel doen zonder de
redenen daarvoor bekend te maken. Hij kan
veel doen, zonder dat zijn positie gevaar
loopt. Want het volk becritiseert hem niet
meer en de kranten loopen met hem mee.
Zoodat er veel gebeuren kan, dat nimmer
zal uitlekken.
Toch kan niet alles verzwegen worden en
zoo is dan thans uitgelekt, dat er groote on
rust heerscht onder de officieren van het
Duitsche leger. Wel wordt dat van Duitsche
zijde formeel ontkend, maar de geruchten
blijven aanhouden, dat na de jongste maat
regelen van Hitier tal van officieren, zelfs
hooggeplaatste officieren zeer ontevreden
zijn over het gebeurde.
Die geruchten komen niet rechtstreeks uit
Duitschland, maar uit de grenslanden.
Zoo kwamen uit Warschau, Londen, Bazel
en Brussel gisteravond allerlei mededeelin-
gen van geruchten over onrust in Duitsch
land en in het bijzonder in Duitsche garni
zoensplaatsen. Te Warschau werden de be
richten uit Allenstein en Koningsbergen be
vestigd, volgens welke de Duitsche garni
zoenen in deze twee steden in openlijk
verzet zouden zijn gekomen.
Te Londen deden geruchten de ronde over
talrijke arrestaties van officieren in dit ge
bied. Voorts zou de politie in het geheele
Rijnland een razzia hebben ondernomen op
personen, die bekend staan om hun sympa
thie voor de rijksweer, als boven de par
tijen staand apparaat van landsverdediging.
Een groot aantal arrestaties zou zijn ver
richt en onder de gearresteerde zouden zich
een aantal bekende groot-industrieelen be
vinden.
In de wandelgangen van het Engelsche
parlement deden Donderdagavond allerlei
sensationeele geruchten de ronde, betreffen'
de den toestand in Duitschland. Volgens deze
geruchten, waarvan echter geen bevestiging
kon worden verkregen, zouden zich te Ber
lijn en elders onlusten hebben voorgedaan.
Ook zouden de Belgische grens-autoritei
ten maatregelen hebben getroffen teneinde
eventueel alle op Belgisch grondgebied
vluchtende Duitsche onderdanen onmiddel
lijk in verzekerde bewaring te brengen.
Uit Weenen kwam een bericht van Reu
ter volgens hetwelk de grens tusschen
Duitschland en Opper-Oostenrijk sedert
Woensdagmiddag geheel zou zijn afgesloten.
Het normale verkeer aan de Tyroolsche
grens zou zijn opgehouden, hoewel eenige
personen na een nauwkeurig onderzoek de
grens overschreden hebben.
Een onderzoek dat op verscheidene pun
ten van de Duitsch-Oostenrijksche grens is
ingesteld, leverde echter op, dat het grens
verkeer normaal functionneerde.
Het sluiten der grens gaf te Weenen tot
sensationeele geruchten aanleiding, volgens
welke zich in Duitschland binnenlandsche
moeilijkheden zouden voordoen en er zelfs
ongeregeldheden zouden zijn uitgebroken.
Daar het niet mogelijk is deze geruchten te
controleeren, moeten zij met het grootste
voorbehoud worden aanvaard.
Tot zoover dan de berichten uit de lan
den rondom Duitschland. Daarnaast echter
komt er één bericht uit Berlijn zelf, een
Reuter-telegram van den volgenden inhoud.
Nationaal-socialistische kringen veiwach-
ten niet, dat zich iets zal voordoen in den
gent van een opstand of van onlusten,
gegeven wordt echter, dat er eenige weer
spannigheid heerscht onder oude legeroffi
cieren, in het bijzonder in gebieden als Pom-
meren en Oost-Pruisen, waar de officieren
voortkomen uit families, die zijn groo ge
bracht in de tradities van het oude leger.
Uit verschillende gegevens kan worden
afgeleid, dat in zekeren omvang officieren,
die niet sympathiseeren met het nieuwe re-
gime in den loop van den tijd verwijderd
zullen worden.
Zesendertig personen bij brand omge
komen. - In het Zuid-Slavische dorp Sretniza
bij Mostar zijn zesendertig personen bij een
brand om het leven gekomen.
De brand ontstond tijdens een bruiloft in
een boerenwoning, waar ongeveer hon ei
gasten bijeen waren, die door een P^nic
werden aangegrepen. Binnen korten tijd w as
het houten huis, dat van een stroodak was
voorzien, volkomen in de asch gelegd. On
de zesendertig slachtoffers bevinden zien
ook de bruidegom en zijn ouders. De bruici
werd zwaar gewond. Men vermoedt, dat een
afwezen minnaar het vuur heeft aange-
stoken.
De regeering-Goga, die nauwelijks
een maand aan het bewind is, heeft
haar ontslag ingediend .De koning
aanvaardde het ontslag.
De crisis duurde niet lang, want
onmiddellijk werd een nieuwe regee
ring gevormd door Miron Cristea.
De redenen van den val van Goga.
De val van het kabinet Goga is tege
lijkertijd veroorzaakt door de moeilijk
heden, die het op binnenlandsch politiek
terrein ontmoette, en door de reacties, die
zij® buitenlandsch optreden bij een groot
deel der Roemeensche meening wekte.
De onzekerheid die heerschte sedert het
aan het bewind komen van de racistische
nationaal christelijke partij, de toenemende
inzinking in het zakenleven tengevolge
van de maatregelen tegen de joden, de
omvang die de beweging der ijzeren garde
kreeg en vooral de bloedige incidenten
tijdens de verkiezingscampagne, deden een
ernstigen toestand van spanning in het
land ontstaan. Bovendien had de nationaal
christelijke partij slechts negen procent der
stemmen gekregen bij de verkiezingen van
December en slechts de medewerking kun
nen verwerven van de Duitsche en Hon-
gaarsche minderhedengroepen voor de
verkiezingen op 2 Maart a.s.
Staat van beleg in het geheele land.
Een der eerste daden van de nieuwe
regeering was de uitbreiding van den staat
van beleg, die na den moord op Duca voor
Boekarest en de meeste groote steden in
de provincie was afgekondigd, tot het ge
heele land.
Alle bevoegdheden, die de wet en de
reglementen toekennen voor de handha
ving van de openbare orde, worden door
de militaire autoriteiten uitgeoefend. De
commandanten der departementen hebben
de functie van prefect gekregen. De cen
suur op de pers is strenger geworden. De
politie blijft overigens onder commando
van den minister van binnenlandsche
zaken.
Het aftreden der regeering Goga.
In extra edities publiceeren de dagbla
den de officieele bevestiging, dat de re
geering is afgetreden en dat de koning het
ontslag van het kabinet heeft aanvaard.
In politieke kringen verklaart men, dat
de oo' zaak van het aftreden der regee
ring-Goga in bininenfandsch politiek op
zicht gezocht moet worden op financieel
gebied en in buitenlandsch opzicht in het
feit, dat de Geneefsche vergadering een
oplossing van het joodsche probleem niet
opgeleverd heeft zooals die door de regee
ring gewenscht werd.
Mironescoe zou namens de democrati
sche oppositiepartijen den koning hebben
verklaard, dat slechts een regeering der
nationale concentratie ten uitvoerlegging
der verkiezingen zonder bloedvergieten
kon waarborgen.
De indruk in Duitschland.
De Duitsche bladen leveren nog geen
commentaar op het aftreden der regeering-
Goga en de samenstelling van het kabinet-
Cristea.
In hun berichten uit Boekarest beperken
de bladen zich er toe te verklaren, dat de
Roemeensche crisis is veroorzaakt door
omstandigheden van binnenlandsche en
buitenlandsche politiek en van economi-
schen aard. Men kon de begrooting niet in
evenwicht brengen tengevolge van het re-
geeringsprogramma, terwijl de partijen
der democratische oppositie er bij den
koning op aandrongen, dat hij het land rust
zou ge*'en. Verder wijst de pers er op, dat
Mironoscu, die zitting heeft in de nieuwe
regeering, buitengewoon hartelijke betrek
kingen met politieke en militaire kringen
in Frankrijk onderhoudt.
De indruk in Italië.
Het aftreden van het kabinet-Goga is
met verbazing te Rome vernomen. Men
had daar het kabinet met de grootste
sympathie verwelkomd. Een aantal Itali-
aansche journalisten, dat naar Boekarest
was gegaan, had uitvoerige corresponden
ties geschreven, waarin men zekere reser
ves ten aanzien van de toekomst der regee
ring-Goga en haar werkelijke tendenties
kon lezen.
Deze aanduidingen bleven echter uit
zonderingen en de regeering-Goga werd
algemeen beschouwd te Rome als een in
strument voor een Roemeensche herleving
in fascistischen zin.
t'l
Octavian Goga
Zonder parlement regeeren!
De nieuwe Roemeensche regeering kon
digt zich aan als een regeering van natio
nale concentratie dia het Ir.nd zal besturen
zonder de hulp van het parlement. De
activiteit der politieke partijen wordt ge
schorst: de verklaringen worden voor on-
bepaalden tijd uitgesteld.
De regeering bestaat uit leden van de
liberale partij en van verschillende recht-
sche partijen .Zeven vroegere eerste minis
ters hebben zitting ;n het kabinet. Dok
drie van de christelijk-nationale ministers
van het vorige kabinet maken deel uit
van de regeering, n.1. de minister van de
fensie, Antonescu, de minister van nijver
heid, Calinescu, en de minister van land
bouw, Siesi.
Proclamatie van den koning.
De koning heeft een proclamatie tot het
Roemeensche volk gericht, waarin hij zegt,
dat de propaganda bij verschillende ver
kiezingen onrust in leven en ziel van de
natie heeft gebracht. Het gevolg daarvan
was een geest, die het bestaan van het
volk ondermijnt. De duurzame belangen
van het vaderland moeten beschermd wor
den. Daarom, aldus de koning, heb ik een
regeering van verantwoordelijke mannen
gevormd, die bezield zijn van de grootste
vaderlandsliefde, en vrij staan van alle
partij-actie. Deze mannen zullen de be
schikking hebben over voldoende tijd om
uitsluitend voor het welzijn van het
vaderland te werken. Deze regeering zal
het staatsbestuur aan politieke invloeden
onttrekken. Zij zal veranderingen in de
grondwet brengen, die beantwoorden aan
de nieuwe behoeften en aan de verlangens
varu de natie. Ik ben vastbesloten dezen
nieuwen weg te betreden in de overtui
ging, dat daarop het heil van het vader
land ligt
Commentaar der Italiaansche
ochtendbladen.
De Italiaansche ochtendbladen, die een
verslag geven ever het aftreden van de
regeering van Goga publiceeren hierover
een bericht, dat uit dezelfde bron afkomstig
schijnt te zijn en dat sommige bladen uit
Weenen en andere uit Boekarest dateeren.
In dit bericht wordt gesproken over een
verrassenden ommekeer van zaken en een
verwarden toestand. Zij behouden zich ieder
oordeel voor over de beslissende oorzaak
van deze plotselinge crisis, doch erkennen,
dat Roemeensche verantwoordelijke kringen
onder den indruk waren gekomen van het
economische verval.
Zij zeggen, dat het Israëlietische element
deze desoriënteering heeft begunstigd door
beursmanoeuvres.
Gistermiddag om 12 uur evond zich het
drijvende Poolstation van Papanin volgens
mededeelingen van den ijsschots op 72 gra
den 6 minuten noorderbreedte en 19 graden
38 minuten westerlengte. De temperatuur
bedroeg 22 graden onder nul.
Om zeven uur 's morgens bevond de
Moermansk zich op 69 graden 05 minuten
noorderbreedte, 12 graden 04 minuten wes
terlengte. Om 15 uur 40 des middags was
de üsbreker Moermansk op 72 gr. 05 mi
nuten noorderbreedte en 05 graden 28
minuten oosterlengte. De gemiddelde snel
heid van den ijsbreker bedroeg 10 knoopen.
De ijsbreker heeft draadloos telefonisch
contact gekregen met de mannen op den
ijsschots.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
In het kamp van Papanin is alles in orde.
van tijd tot tijd zien de Poolvorschers in de
verte de kust van Groenland. De ijsbreker
Taimyr is gekomen op 71 graden 50 minu
ten noorderbreedte en 10 graden 18 min,
westerlengte. Op het schip is alles in orde.
De ijsbreker Ermak vertrokken.
Te middernacht is de ijsbreker Ermak
van Kroonstadt vertrokken om assistentie
te verleenen aan de Papanin. 2000 matro
zen van de Baltische vloot hebben 3000 ton
steenkolen geladen. Twee vliegtuigen be
vinden zich aan oord vabn de Ermak.
De directeur van den noordelijken Zee
weg, prof. Otto Schmidt, heeft zich aan
oord van de Ermak ingescheept. Hij zal de
reddingswerkzaamheden leiden.
Nieuws van de Papanin.
Nadat de draadlooze verbinding met de
Papanin wegens een magnetischen storm
was verbroken, is de verbinding weer tot
stand gekomen. De toestand schijnt wat
verbeterd te zijn.
De wind schijnt te zijn gaan liggen, het
geen voor de expeditie zeer belangrijk is,
daar de ijsschotsen onder den uitsluitenden
invloed van den stroom naar de kust van
Groenland drijven en zich aaneensluiten.
Het Duitsche nieuwsbureau komt terug
op een bericht, volgens hetwelk een zekere
mijnheer Hansen in een voordracht voor
Duitsche museumdirecteuren de „zuivering'
van het Duitsche kunstbezit verlangt, en
daarbij misprijzende uitlatingen over Grue-
newald en Rembrandt gemaakt zou hebben.
Van Gruenewald zou hij gezegd hebben,
dat hij onheroïsch was en van Rembrandt,
dat hij als schilder van het ghetto verwor
pen moet worden.
Van bevoegde zijde wordt er volgens
het Duitsche nieuwsbureau nadrukkelijk op
gewezen, dat deze uitlatingen noch de mee
ning van Duitsche kunstkringen, noch die
van het kunstminnende Duitsche publiek
in het algemeen weergeven.
Voorts behoeft er, aldus het D. N. B.,
nauwelijks op gewezen te worden, dat
ieder Duitsch museum Rembrandt, Grue
newald enz. tot zijn waardevolste bezit re
kent, en dat Duitschland juist op zijn bezit
aan oude Nederlandsche meesters trotsch
is. Leidende persoonlijkheden in het na
tionaal-socialistische Duitschland bezitten
werken van deze meesters.
Naar het D. N. B. vaststelt, heeft een
onbeteekenende en in de meeste kringen
onbekende kunsthistoricus Hansen in een
voordracht het ongunstige oordeel van een
in Duitschland verworpen „kunstbolsje
wist" aangehaald, zonder daarmede zijn
eigen meening te willen weergeven.
„Dit onbeteekenende voorval is door
kringen, die belang hebben bij een ver
slechtering der DuitschNederlandsche
betrekkingen, uitgebuit en vervalscht ge
worden", zegt het D. N. B.
Er zijn bomaanslagen gepleegd op de
redactiebureaux van twee in de inter
nationale concessie gevestigde bladen.
Men schijnt te doen te hebben met een
terroristische beweging tegen anti-
Japansche elementen, daar de direc
teuren der beide bladen dreigbrieven
hadden ontvangen, waarin zij werden
aangemaand op te houden met de aan
vallen op Japan.
De Chineesche hoofdredacteur van de
Evening Post, een Amerikaansch dagblad,
heeft eveneens dreigbrieven ontvangen.
Drie Chineesche bedienden van het dag
blad Wenweiapau werden gewond. Van het
gebouw hing de Britsche vlag. De Britsche
eigenaar, Cumine, had juist het gebouw
verlaten.
's Middags ontving Cumine een brief van
de z.g. Vereeniging der waarheid, naar het
schijnt een pro-Japansche terroristische
bende, waarin hij er voor werd gewaar
schuwd, dat indien hij anti-Japansch mate
riaal zou publiceeren, hij hetzelfde lot zou
ondergaan als de Chineesche hoofdredacteur,
wiens afgehouwen hoofd Maandag in de
Fransche concessie werd gevonden.
Mills, de Ameikaansche uitgever van de
Hwameipau, had gisteren een dreigbrief
ontvangen van denzelfden inhoud als die
aan Cumine werd gezonden. Het kantoor
van Mills werd door een bom verwoest.
Vanochtend zijn in Duitschland alla
Fransche en Engelsche bladen in beslag
genomen.
(Deze maatregel staat ongetwijfeld in
verband met de berichten over de moeilijk
heden in het Duitsche leger. Men leze den
„Toestand").
Storm teistert Rio de Janeiro. Een
zeer zware storm heeft over de stad Rio da
Janeiro gewoed. Verscheidene personen zijn
om het leven gekomen of gewond. Vele huf-
zen zijn ingestort. De bliksem is in een
legerfabriek voor gasmaskers geslagen, waar
ernstige schade is aangericht, terwijl verder
op vier verschillende plaatsen brand uit
brak.
Geen bom, doch een meteoor, - De in.
woners van Rangala, een dorpje in den staat
Jodhpur, werden uit hun vredige overpein
zingen opgeschrikt, toen een geweldige slag
vernomen werd vlak nadat een vliegtuig
over het dorp gevlogen was. In paniekstem
ming verlieten de menschen de huizen, den
kende, dat het vliegtuig het dorp bombar
deerde. Toen de politie echter nasporingen
ging doen naar de uitwerking van het
luchtbombardement, werd niets anders ge
vonden dan een geweldig gat in den grond,
waaromheen rotssplinters verspreid lagen,
zoodat de slag niet anders veroorzaakt kan
zijn dan door een meteoor. Monsters van den
rotssteen, die grijs van kleur is, zijn thans
ter onderzoek opgezonden naar een geolo
gisch deskundige.
Hevige orkaan in Nd.-Californië. Noord-
Californië is door een hevigen orkaan ge
teisterd, welke ernstige schade heeft aan
gericht in vele plaatsen. Een aantal huizen
is ingestort. Vijf personen zijn om het leven
gekomen, terwijl een groot aantal personen
is gewond. Alleen te Sacrament© zijn dertig
gewonden.
Het verkeer moest in het geheele disctrict
worden stopgezet. De materieele schade
wordt geraamd op vele millioenen dollars.
Oostenrijksch gewezen vicebondskan-
selier gearresteerd. - De voormalige Oosten-
rij ksche vicekanselier Hans Win kier is te
Berlijn gearresteerd. Hij was in het voor
jaar van 1934 naar Duitschland uitgeweken.
Sindsdien woonde hij te Berlijn als cor
respondent van te Bazel en Praag verschij
nende dagbladen. Zijn arrestatie is niet op
politieke motieven geschied, maar om rede
nen, die in verband staan met deviezen-
handel.
Valsche postzegels. - Een zeer eigen
aardige verzameling is in den loop der jaren
bijeengebracht door twee Engelschen, die er
een liefhebberij van hebben gemaakt te
zoeken naar valsche postzegels, die tijdens
den wereldoorlog gemaakt zijn. De spion-
nagediensten der verschillende landen moes
ten toen n.1. dikwijls brieven van anderen
openmaken, en zagen zich later genoodzaakt
postzegels te vervalschen op de nieuwe en-
veloppes, waarin zij de brieven doorzon
den naar den geadresseerde.
Tot dusver hebben de twee Engelschen
94 vervalschte zegels ontdekt. Eenige daar
van zijn zoo kunstig nagemaakt, dat men,
zelfs al is men van de vervalsching op de
hoogte, niet kan bemerken, of het echte
postzegels dan wel zeer goede vervalschin-
gen zyn.
Koning Faroek's huwelijkspostzegels.
- De nieuwe directeur der Egyptische poste
rijen, Foead Hassib Bey, heeft een commis
sie ingesteld, die een onderzoek zal instel
len naar de geruchten omtrent den verkoop
der speciale herdenkingszegels, uitgegeven
bij het huwelijk van koning Faroek. Men
beweert n.L, dat van de 200.000 uitgegeven
zegels geen enkel exemplaar voor het pu
bliek verkrijgbaar was, hoewel'de postkan
toren op den dag van uitgifte bestormd
werden.
Tevens is komen vast te staan, dat de
postzegels van 5 milliemes slechts bij kran-
tenverkoopers, straatventers en bureaux
der loterij te verkrijgen waren tegen be
taling van vijf piasters.
Het thans ingestelde onderzoek is een
gevolg van vele schriftelijke klachten en
protesten uit alle deelen van het land, welke
gepubliceerd werden in de Europeesche en
Arabische pers.
Een Tintoretto ontdekt. - Bij de reini
ging en restauratie van een onbekend mans
portret in een museum te Oxford heeft men
geconstateerd, dat men te doen had met een
werk van Tintoretto, dat dagteekent uit de
vroegste periode van den schilder en sterke
invloeden vertoont van Titiaan,
