FLITSEN VAN HET WITTE DOEK. DE FILMKLUCHT EEN IN WEZEN llll TRAGISCHE STRIJD. MOEILIJKHEDEN BIJ FILM-OPNAMEN. c i HET WERK VAN MACK SENNETT. ROND DEN MERKWAARDIGEN FIGUUR CHARLIE CHAPLIN. CARLA RUST, de nieuws Ufa filmster vertelt ervan. SPORTIEF EN ONGEDWONGEN. ONZE BIOSCOPEN. Wanneer de komiek van de film, zoo groot als hij is holderdebolder een trap afrolt en languit op den vloer terecht komt, lachen we omdat de situatie on weerstaanbaar komiek is, doch hoevelen zouden er nog lachen wanneer z{j de plaats van dien komiek innamen en in werkelijkheid hals over kop van een trap vielen? De lach, de meest menschelijke van alle menschelijke eigenschappen, is wel een zeer tegenstrijdig verschijnsel, want het zijn juist de onaangename dingen van anderen, die ons die aangename sensatie bezorgen, waar aan we dan uiting geven door te lachen. Het ia toch een feit, dat de film zooals ten slotte alle kunst meer of minder sterk een onbewuste vlucht uit de werkelijkheid is; we hebben in ens dagelij ksche leven nu eenmaal zorgen genoeg en willen ons van tijd tot tijd wel eens verdiepen in een wereld waar we heelemaal uit die beslom meringen zijn. En nu biedt de komische film ons juist die moeilijkheden van het da gelij ksche leven met veel nadruk en we lachen er om. De grootste wijsgeeren heb ben door de eeuwen heen getracht een ver klaring te geven voor den lach en in het al gemeen kan men zeggen, dat de vroolijke gewaarwording, die de moeilijkheden van den komiek by ons opwekken, haar oor sprong vinden in het gevoel van superiori teit dat we op dat oogenblik ten aanzien var. de situatie hebben. Het is best mogelijk, dat we morgen iets soortgelijks zullen beleven, maar nü zijn we van alle bezwaren vrij en weten we zeker dat alle stortbaden en val partijen, die de arme stakker op het witte doek zonder ophouden moet ondergaan, ons totaal onberoerd zullen laten. Nu waren de eerste filmmakers geen philosofen en misschien hebben ze zich nooit gerealiseerd waarom het publiek lachte, maar met een onfeilbare zekerheid hebben ze aangevoeld, dat de kijkers in de bios copen niet uitsluitend met huilerige melo drama's en bloederige sensatiefilms konden worden bezig gehouden en ze hebben ge grepen naar de middelen die iedereen te baat neemt, die weet dat hij, die de lachers op zijn hand heeft, de getapte man is. En zoo is een genre films ontstaan, dat door de jaren heen met nauwelijks eenige wijzigin gen is blijven voortbestaan, dat eenig in zjjn soort is en waaraan de naam van Mack Charlie Chaplin Sennet, steeds verbonden zal blijven. Sen- net, wiens eigenlijke naam Sinnott was, kwam in de dagen van de oude Biograph Company, toen D. W. Griffith daar nog de leiding had, al bü de film en binnen een jaar was de ex-vaudeville-komiek producer van „slap-stick-comedies", de regelrechte voorloopers van alles was in deze dagen den naam komische film draagt. In 1912 vorm de hij de Keystone Comedy Company en in troduceerde hij Charles Chaplin, Mabel Nor manden en Fatty, oftewel Roscoe Arbuckle van wie tallooze onmogelijke films zijn ver schenen, welke later werden opgesierd door het optreden van de bekende „bathing beauties". De kluchten van Sennet zaten vol onzin en konden onmogelijk compleet zonder dat de helden elkaar de haren vol hadden ge smeten met schuimtaarten en alle meubi lair dat maar te zien was kort en klein had den geslagen. Wilde achtervolgingen waren een gewoon verschijnsel, kortom de naam „smiters", die langzamerhand ver-Neder- landsch is tot ..smijters" was wel zeer op zijn plaats. In al hun soms grove smake loosheid hadden die films en hebben de verbeterde moderne komisch films echter één overeenkomst. Alle moeilijkheden, die de helden meemaken, alle trappen, waar ze af vallen, alle politieagenten, die hen arres teeren, alle knoopen, die van hun jas sprin gen, wijzen er op, dat er zich achter de ver scheidenheid van het dagelij ksch leven een wetmatigheid verschuilt, een dom mecha nisme, dat geen rekening houdt met de variaties, welke de menschelijke geest kan uitdenken, een automaat, die door de men- schen zelf gemaakt is en die onverstoorbaar verder gaat; waartegen de mensch zich on ophoudelijk stoot, die hem misschien ver nietigt (men zou hier zelfs een zeer ver wijderd verband kunnen zoeken met de legende van den Golem, waarbij echter ook andere factoren in het spel zijn). Conven ties kunnen den mensch in een hopeloos parket brengen en hem beletten zijn gevoe lens op een natuurlijke wijze te uiten. So ciale omstandigheden leveren een onover komelijk bezwaar voor wie zich naar eigen goeddunken wil bewegen en allerlei intri- gues kunnen ons het leven heel erg zuur maken. Welnu, al deze narigheid beleeft de komiek, die in de film de „held" is, of liever het slachtoffer. In elke komische film im mers komt een heldenfiguur voor, dat wil zeggen een mensch in wien we een stukje van onszelf kunnen ontdekken een mensch, die volgens zijn eigen logica te werk gaat en dan in conflict komt met de andere alledaagsche logica, waarvan hij soms de gewrongenheid en onnatuurlijkheid weet aan te toonen. Alle filmkomieken, die hun kunst voor een groot deel hebben ontleend aan het circus en de pantomine, komen dan ook in diep- sten zin overeen. Het verschil tusschen de filmkomieken, die er op het witte doek zijn verschenen of nog verschijnen ligt dan ook hoofdzakelijk in de wijze waarop ze reageeren op de on verzettelijke domheid van het „mecha nisme", waarmee ze in botsing komen. Harold Lloyd was steeds de verschij ning met de onverstoorbare gemoedsrust, die zich uitte in een altijd vroolijk uiterlijk. In zijn figuur wordt als 't ware gesymboliseerd, dat de mensch door zijn geestelijk overwicht in staat is de moeilijkheden van het mecha nisme, dat „maatschappij", „conventie" of nog anders heet, uit den weg te gaan, maar ook te overwinnen en geestige invallen en plotselinge handelingen deden „Karellje" dan ook steeds triompheeren over de om standigheden. Carla Rust en Heinrich George. Men moet niet denken, dat een film al tijd gemaakt wordt, precies zooals dat in het. draaiboek staat aangegeven. Dikwijls brengt men op het laatste oogenblik nog verande ringen aan, wanneer de regisseur of een der andere medewerkers een goede inval krijgt. „Maar dat is juist zoo aardig", zei Carla Rust, aan een onzer filmmedewerkers dezer dagen in een onderhoud, „dergelijke veranderingen brengen wat leven in de brouwerij, zij brengen „Schwung" in het spel, in ons werk". Carla Rust speelt in de nieuwe Ufafilm „Frau Sylvelin" een buitengewoon verwend en onberekenbaar meisje Zij vertelde ons een paar aardige bijzon derheden. Zoo schreef het draaiboek voor, dat Carla Rust een sportief en bruin ge brande jongedame moest zijn. Sportief is zy, maarniet bruin gebrand. „Ik word steeds weer rood", zegt ze met wat teleur stelling in haar stem, „en op het laatst ook wel wat bruin. Maar zoo echt diep-bruin ge brand kan ik m'n huid, alle zonnebaden ten spijt, niet krijgen. Dan maar bruin schmin ken werd er gezegd. Maar dat ging ditmaal ook niet. Want dat lastige draaibroek schrijft ook een paar duiken in het water voor. En dan blijft de schmink niet zitten. Na l£.ng zoeken heeft men toen eindelijk een nieuwe cosmetische samenstelling gevonden, die wel in het water stand hield. Een tweede voorbeeld; op een gegeven oogenblik moest ik met een sierlijken zwaai met een elegante auto voor-rijden. Daar was geen enkel bezwaar tegen, want ik heb reeds vele jaren een rijbewijs Maar toen re gisseur Herbert Maisch de betreffende scène nog eens overdacht, zeide hij: „Een auto is wel heel aardig, doch we kunnen misschien nog beter een mooie elegante motorboot ne men". En dan moet je nog nooit van je le ven achter het stuur van een motorboot ge zeten hebbenJe moet je weten aan te passen en zoo heb ik me ook deze kunst weer snel meester moeten maken Of dit al niet genoeg was, moest ik bovendien neg on besuisd in een razend tempo varen Er komt ook een haan in de film voor en ik ben bang van dieren. Ik weet zelf eigen lijk niet waarom, maar het is nu eenmaal zoo. Ik kreeg kippenvel als ik aan die scèr.e dacht. M'n collega's hebben me hartelijk uit gelachen Enfin, ik heb mijn plicht gedaan en het gaat me in de film zoo-waar nog heel natuurlijk af. Carla Rust. Voor de liefhebbers van lekker eten zal het een Tantalus-kwelling zijn, te zien hoe veel heerlijkheden er worden opgediend bjj een souper met oa. ook nog Heinrich George wijlen Alfred Abel, Maria von Tasnady en anderen. Ik kan u echter verzekeren, dit ter geruststelling dat er niets van in onze magen terechtgekomen is. Deze opnamen hebben ontzettend lang geduurd. De dialoog- en licht-„Proben" namen ontzettend veel tijd in beslag en het wilde maar niet vlotten, herbert Maisch is nu eenmaal niet zoo gauw tevreden. Toen het eindelijk zoo ver was, dat tot opnamen kon worden overgegaan had de overdaad aan heerlijkheden dermate van de hitte der jupiterlampen geleden, dat men met kunst- en vliegmjddelen de zaak voor de lens der camera moest opknappen. Aan opeten viel niet meer te denken. De bioscoopbezoekers behoeven ons dus heusch niet te benijden, wanneer ze in de film de prachtige schotels zien af en aan dragen....." Met deze woorden beëindigde Carla Rust een jonge, frissche en temperamentvolle actrice! dit aardig onderhoud, dat nu weer eens iets anders verliep dan alle an dere interviews met filmsterren. BusterKeaton was ook zoo'n verschij ning. Hij lachte alleen nooit, maar beschik te verder over een ijzige onverstoorbaar heid. Hij ging als een soort mallootige slaap wandelaar door alle catastrophes, die er om hem ontstonden, heen. In de M a r x Brothers, waarvoor de waardeering in ons land nog verdeeld is, vindt men soms heel sterk de botsingen met het mechanische uitgebeeld; ook zij zijn over het algemeen superieur over de hinder nissen „n bewijzen, dat het mogelijk is din gen, die volgens vaste wetten plegen te verloopen, eindeloos in de war te sturen. Een groot deel van hun „gags" bestaat echter uit den meest onlogischen onzin die maar in menschenhersens kan opkomen. StanLaurelenOliverHardy, de belachelijke tweelingsbrooders, zijn niet in staat de lastige omstandigheden te over winnen, integendeel ze zijn er het slacht offer van, zoowel van hun eigen onvol komenheden als van de hinderpalen, welke hun omgeving aan hun bedenksels in den weg legt. En hun effect is dan onverander lijk een ontzettende vernieling, waarin ze berustend terneerzitten. De beroemdste en de diepzinnigste van allen is echter Charlie Chaplin, wiens me lancholieke en soms zelfs dichterlijke kome dies in alle landen der wereld worden be grepen en gewaardeerd. Ook Chaplin komt in botsing met de wereld, waarin geen plaats is voor de poëtische bevliegingen, die onder zijn rare dophoedje worden uitge dacht. Soms zegeviert hij over den vijand als hij in „Modern Times" xylofoon speelt op de tandwielen van een monsterachtige machine (die wel draait maar fijne ironie niets produceert) maar tenslotte worden de omstandigheden hem toch steeds de baas, kan hij zich niet aanpassen en wan delt hij tragischer dan ooit weg. Maar Chaplin strijdt niet alleen tegen het me- ROMEO EN JULIA. Victoria-Theater. Het fraaie filmwerk dat de M.G.M. van Shakespeares beroemde stuk heeft gemaakt, prijkt deze week als hoofdnummer op het programma van het Victoria-Theater. En men zal kunnen genieten van de prachtige opnamen uit Verona, van de schitterende costumes, van een bijzondere ensceneering en van uitmuntend spel. Het groote liefdes drama, waaraan de namen van Romeo en Julia onafscheidelijk zijn verbonden en dat Shakespeare op zoo boeiende wijze heeft uitgewerkt, zal steeds de belangstelling blij ven behouden. In Verona is nog steeds tusschen de rijke families Capulet en Montagu een niet te overbruggen veete. Meermale vallen zelis slachtoffers. En nu wil het noodlot, dat de dochter der Capulets en de zoon der Mon- tagu's een niet te verbreken liefde voor elkaar opvatten. De beroemde balkonscène is overbekend. Romeo en Julia werden in 't geheim in den echt verbonden. Doch op nieuw treedt het noodlot op. Romeo doodt in een duel dengene, die eerst een der Mon- tagu's het leven benam en wordt deswege door den vorst verbannen. Bovendien wil Julia's vader, die natuurlijk niets van het huwelijk weet, zijn dochter laten trouwen met Paris. Julia is wanhopig. Vader Lorenzo brengt uitkomst. Romeo keert terug en vindt Julia dood (inderdaad slechts schijn dood). Hij beneemt zichzelf nu ook het leven door vergif, waarna Julia tot het leven terugkeert en met haar geliefde den clood ingaat. Dan pas zien de vaders in, wat ljun haat heeft veroorzaakt en zij reiken elkaar de hrnd. De hoofdrollen werden door Norma Shearer en Leslic Howard prachtig ge speeld, terwijl zv de tekst van Sha kespeare recht deden wedervaren. De balkon si nc .ooral was zeer mooi. Verder werd heel goed gespeeld door John Barry- more als Mercutio en door Basil Rathbone als Tubalt. Fraaie schermpartjjen waren er te genieten. Diverse interessante journaals gingen aan het hoofdnummer vooraf, terwijl ook een ge kleurde teekenfilm met aardige vondsten de aandacht vroeg. De M.G.M. heeft de mogelijkheden, die de film biedt, wel uitstekend benut om een werk als Romeo en Julia nader tot het pu bliek te brengen. TWEE HOOFDNUMMERS IN ROXY-THEATER. Bewaak dat meisje. Na het gebruikelijke journaal komt deze week eerst een detectivefilm, vol van romantiek, zooals men die alleen maar in Amerika kan verwachten. Het gaat hier om de bescherming van een- jonge rijke erfgename tegen de hebzucht van familieleden, die zich de verwachte millioenen niet gaarne zien ontglippen. De zaakwaarnemer past een list toe; hij laat een mooi jong meisje voor de erfge name doorgaan en geeft haar de werke lijke erfdochter als kamenier, in de over tuiging, dat de kwaad-in-den-zin-heb- bende dames en heeren dit niet zullen doorzien. En hij heeft gelijk, maar toch was de kamenier nog bijna slachtoffer ge worden. De strijd duurt gelukkig slechts een paar dagen, anders zou er stellig nog veel meer onheil zijn gebeurd dan er nu reeds geschiedde in dien korten tijd. Het slot is even verrassend als bevredigend. Spel met den dood. Het andere hoofdnummer brengt groote emotie uit de luchtvaart: het toont hoe veel levensgevaar de piloten hebben te duchten, die als in-vliegers dienst doen en dus uit de nieuwe machines moeten halen al datgene wat de ingenieurs er op papier aan hebben toegeschreven. Hier is het speciaal één machine, gebouwd als oor logsvliegtuig, die. alvorens haar deugde lijkheid te hebben bewezen, méér dan één menschenleven vraagt. Ten slotte is het Richard Dix, die als Paul Redmond de „kist" verovert nadat de directeur der fabriek, een vliegenier en de zoon van eerstgenoemden slachtoffer waren ge worden, wilde de ingenieur Kirk het probeeren, maar Paul sluit hem op en gaat met het nieuwe vliegtuig de lucht in en daarmee niet alleen de fabriek aan den spits van den vliegtuigenbouw plaatst, maar zich ook een vrouw ver werft. Twee films, die naast een flinke dosis sensatie toch ook humor brengen en romantiek en mooie natuuropnamen. HET GEHEIME KENTEEKEN. City-theater. Wij noemen u twee namen: Robert Taylor en Bar bara Stanwyck. En zeggen wy U verder dat u ze in het City-theater op het witte doek ziet verschijnen, dan weet u, dat er deze week in City een film draait, welke u zeker moet gaan zien. Deze twee hoofdrolspelers en ook Victor Mac Laglen mogen wy niet verge ten te noemen garandeeren, dat „Het geheime kenteeken" een spannende film van de goede soort is. Dat deze film bo vendien, wat de kern betreft, berust op een historisch gebeuren, verhoogt de waarde en de aantrekkelijkheid ervan. Inderdaad is er tijdens de regeerings- periode van Amerika's president Mac- Kinley haast een gerechtelijke moord ge pleegd evenals dat hier bijna het geval is. President MacKinley drceg indertijd een jongen man op, zich als misdadiger voor te doen, hierdoor het vertrouwen te winnen van en zich aan te sluiten bij een bende gangsters en hen op deze wijze te ontmaskeren. Tijdens een bankroof wordt de bende geknipt, de leden ervan worden veroordeeld. De jonge man verwacht be scherming van president MacKinley. Deze echter wordt kort voor de terechtstelling de leden van de bende zyn ter dood veroordeeld vermoord. Niemand ter wereld weet iets af van de opdracht, wel ke president MacKinley aan den man had gegevenDe zaak schijnt hopeloos voor hem tot ten slotte een aanteeke- ning over een geheim kenteeken in de kluis van MacKinley hem redt. Uit dit kenteeken blijkt n.1. dat de man inderdaad in verbinding heeft gestaan met den pre sident. De nieuwe president, Theodore Roosevelt, grypt in en voorkomt op het allerlaatste oogenblik een gerechtelyken moord. Zóó ongeveer moeten deze dramatische gebeurtenissen zich omstreeks het jaar 1901 in het toen óók al „Amerikaan- sche' Amerika, zich hebben afge speeld. De film komt in hoofdzaak met bovengenoemde gebeurtenissen overeen, al heeft, zooals vanzelf spreekt, de fanta sie hier mede een groote rol gespeeld. Wy raden U werkelyk aan: deze week één avond naar City! Behalve „Het gehei me kenteeken" geeft City het gebruike lijke binnen- en buitenlandsche nieuws van Polygoon en Fox, een gekleurd tee kenfilmpje en een komische eenacter „De filmproef". Ook dit voorprogramma kan den toets de. critiek met glans doorstaan. KINDEREN VAN DEN NACHT. Theater Harmonie. Een jonge dokter werkt, als zoo vele van zyn collega's, als volontair in een ziekenhuis in New-York. Talrijk zyn de patu-nten, die op de polikliniek verschij nen en op een middag verschijnt de jonge vrouw, die voorbeschikt is in het leven van dezen dokter een groote rol te spelen. y eeft een brandwond op den arm en terwyl hy die verbindt, kijkt de dokter haar aan en js er een geval van liefde op het eerste gezicht. loevallig komt de dokter in een onbe chanisme van de buitenwereld, hy heeft ook te lijden van een tweestrijd in zichzelf en dat is het wat zyn figuur zooveel diepzinni ger maakt dan die van andere komieken. Ook zyn eigen lichaam is een soort auto maat, die anders doet dan zyn geest het zich had voorgesteld en die fouten maakt, welke de symptomen zyn voor een onder- bewusten, tegengestelden wil En dit dua lisme is steeds weer de oorzaak van Char- lie's noodlottige mislukkingen. Deze strijd tusschen den geest van den mensch, die zich vry kan bewegen, en de omstandigheden in velerlei vorm, die het hem onmogelijk maken die gedachten te volgen en uit te voeren, is de gtondslM voor alles wat wij als komisch ondervuwi- Een strijd, die in wezen tragisch is, ma»r waarvan de tegenstellingen voor ze tot bewustzijn doordringen al geneutraliseerd worden door de weldadige werking van den lach. kend café, waar plotseling een man met een gewonde arm verschynt. Het is de machtige chef van een gangstersbende, maar dokter Kildare ziet alleen wat zijn plicht is en opereert den man in een achterzaaltje. Een enveloppe met duizen dollars is zyn belooning en die toont IH) aan de vrouwelijke patiënte, die hij °P haar kamer opzoekt, omdat zij met twa. brandwonden niet terug is gekomen. Zij is de vrouw van een bankroover gewee^ zij wist niet waar haar man van leeme e toen zij scheidden heeft hij, om haar kie tc houden, haar dochtertje meegenom®^ Hij stierf by een overval en het kle meisje is verdwenen. Er zjjn enkele gangsters, die wet^ waar het kind zich bevindt en dat is reden waarom het knappe vl0UVV!J*ute Barbara Stanwyck zich in ve Cjj(J kroegen ophoudt. Zij vindt er ^nnes'j0oo weet waar haar kind is en het voor dollar wil verklappen, ófv(*" liefde. Dat alles is de oorzaak, dat ba ra de 1000 dollar uit den zak van dokter wegneemt en dat zij a's diefstal ontdekt heeft zich wil op ren aan den verachtelyken Innes. Als dokter Kildare Joel McC"®* g dat alles ontdekt, doet hij een wan poging het vrouwtje terug te vinden het te laat is. Hij roept de hulp van.,.r(j „chef" in, dien hij destijds geop< heeft en door diens invloed komt al het laatste moment in orde. Innes ^1,'oor neergeschoten, maar verraadt. na dokter Kildare geopereerd te zijn, d< A blyfplaats van het kleine meisje- M en kind worden hereenigd en Kilda" in een gelukkig huwelijk de tweede Aa worden. Een spannende en buiteng' A goed gespeelde film uit de New-YoiKscn» onderwereld. Vooraf: veel geïllustreerd nieuws, zang- en dansnummer en enkele sci songs.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 8