DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Scherpe censuur op Duitsche bladen in Oostenrijk. Duitsche troepen gemobiliseerd? Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. Iranco dooi het geheele Rijk 2.50. Losse uumraers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTEEN-, Van 15 <*egels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMS COSTER ZOON. Voordam C 9, postgiro 37060. Telel. 3320. redactie 3330. No. 59 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 11 Maart 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang Incidenten in verschillende plaatsen, veroorzaakt door de nazi's. De positie van Seyss Inquart. Reservisten onder de wapens geroepen. Tot handhaving van de orde. Optochten verboden. De algemeen© toestand. Dr. Schacht herbenoemd Spoorwegverbindingen tusschen Oostenrijk en Duitschland verbroken. Ultimatum van Hitier? Een Duitsch ultimatum? Spanning en opwinding heerscht er onder de bevolking van Oostenrijk, en in sommige deelen des lands, met name in Stiermarken, zijn zelfs betoogingen ge houden, waarbij het tot incidenten is gekomen. En dat alles, omdat het Oostenrijksche volk Zondag moet stemmen. De aandacht blijft bovendien geconcentreerd op minister Seyss Inquart. die gisteravond een langdurig onderhoud heeft gehad met Schuschnigg. Men sprak in Weenen gisteren van een mogelijk aftreden van den pas benoemden minister, doch hierover is nog geen enkele beslissing gevallen. Het D.N.B. weet uit Weenen mede te deelen, dat volgens een publicatie van de persafdeeling der politie aldaar vanaf heden tot en met Dinsdag alle in Oosten rijk toegelaten en uit Duitschland inge voerde bladen te voren aan verscherpte censuur onderhevig zullen zijn. Dat wil zeggen, dat deze bladen pas bij de abonné's zullen worden afgele verd en op straat zullen worden ver kocht, nadat zij daartoe zullen zijn vrij gelaten. Het is duidelijk, waarom men dezen maat regel genomen heeft. De Duitsche bladen zijn evenals de Duitsche regeering fel gekant tegen deze volksstemming, die heele- maal niet in overeenstemming is met de be sprekingen te Berchtesgaden. Een kleine „bloemlezing" uit deze Duit sche bladen kan dat duidelijk maken. Zoo schreef de Berliner Börsenzeitung giste ren: Het staat vast, dat dr. Schuschnigg ge handeld heeft, zonder vooraf overleg te ple gen met de bondsregeering. Ook de Duitsche rijksregeering is niet vooraf door dr. Schuschnigg op de hoogte gesteld. In het ka der van de overeenkomst van Berchtesga den was dit onvoorwaardelijk te verwachten geweest. Gezien de ervaringen, welke de Oostenrijksche bevolking heeft, valt te vree zen, dat ingevolge de open stemming, zwarte lijsten worden aangelegd van hen die niet met „ja" stemmen. Werkelijk belachelijk en demagogisch is het voornemen, om reeds Zaterdag in de bedrijven een gedeeltelijke stemming te houden. De „Berliner Lokal-Anzeiger" spreekt van een karikatuurstemming en zegt: Deze stem ming over een leuze, welke hier niet ver der behoeft te worden geanalyseerd, is een persoonlijke aangelegenheid van bondskan selier Schuschnigg. Dat deze actie de scherp ste critiek verdient, behoeft niet nader om schreven te worden. De andere kranten schrijven in denzelf den trant en waar het bovendien zeer aan nemelijk is, dat zij vandaag en morgen nog wat nader op de kwestie zullen ingaan, daar is de Oostenrijksche persmaatregel zeer be grijpelijk. Incidenten in het land. Het is gisternamiddag op enkele plaat sen tot min of meer ernstige incidenten gekomen, die zich in den loop van den avond herhaald hebben. Zij werden hoofdzakelijk uitgelokt door de Oosten rijksche nationaal-socialisten, die her haaldelijk trachtten, betoogingen te or- ganiseeren, maar die in deze pogingen steeds werden gedwarsboomd door de politie. Zoo werd gisteravond te Weenen melding gemaakt van het vernielen van caféruiten door nationaal-socialistische betoogers en van het verscheuren der vlag op het gebouw der legitimisten. Op den hoek van de Opera en de Karnt- nerstrasse liepen eenige personen kwetsuren op bij een botsing tusschen groepen betoo gers. Agenten en bereden politie hebben eenige charges moeten uitvoeren op de be toogers, die steeds opnieuw probeerden sa men te scholen. Later in den avond was het nog rumoerig op dep hoek van de Ringstras- se en de Schwartzenbergplatz. Ook incidenten in de provincie. Naar gemeld wordt, is het ook in de pro vincie tot incidenten gekomen, met name te Innsbrück en Graz. Te Innsbrück moest de politie optreden om een botsing tusschen po litieke tegenstanders te verhinderen. Te Graz hebben zich verscheidene incidenten voorgedaan. Er zijn daar tien personen ge wond. Ongeregeldheden te Linz. Volgens de laatste berichten kwamen bij hun terugkeer naar het Bruine Huis te Linz verscheidene nazi's in botsing met miliciens van het stormkorps, de organisatie van het vaderlandsche front. Er moest van de vuur wapens gebruik gemaakt worden, waarbij drie nazi's werden gewond, waarvan twee ernstig. Nationaal-socialistische versterkingen ont moetten onderweg acht stormkorpslieden, die in den loop van een nieuwe vechtpartij ern stig gewond werden en naar het ziekenhuis moesten worden vervoerd. Om een uur vannacht belegerden de nazi's te Linz het gemeenschappelijke gebouw van het vaderlandsche front en het stormkorps, en eischten de miliciens, die op de nazi's ge schoten hadden, op. De Linzer-politie vroeg in verband hiermede versterking. Intusschen ontvingen de natioaal-socialisten de verze kering, dat een onderzoek zal worden inge steld, waarop zij zich verspreidden en de rust weerkeerde. Schuschnigg De volksstemming zelf. Zondag zal er dus gestemd worden „voor of tegen een vrij Oostenrijk". Het belangrijkste van deze stemming is wel, hoe de houding der nationaal-socialisten zal zijn. Tot nog toe is deze houding nog niet bepaald. Slechts hebben zij te ken nen gegeven, dat zij van het plebisciet niets moeten hebben. Men slaat thans geen enkel geloof meer aan de voorstelling van zaken, zooals die eerst in Weenen gegeven werd en volgens welke minister Seyss Inquart tevoren ziju instemming met de volksstemming gegeven zou hebben onder de voorwaarde waaronder zij wordt georganiseerd. Het feit echter dat Seyss Inquart in strijd met geruchten die daarover de ronde deden, niet is afgetreden, wijst er niettemin op«lat hij wat hem betreft den door den bondskanselier in het leven geroepen toestand aanvaardt. Wanneer Seyss Inquart zooals men in regeeeringskringen meent te weten, vandaag een radiorede zal houden om den nationaal-socialisten een wachtwoord te geven, zal dit slechts een wachtwoord kunnen zijn, waarin hij aan spoort tot deelneming aan de volksstem ming. De vraag blijft nu in welken omvang Bondskanselier Schuschnigg heeft alle ongehuwde reservisten van de lichting 1915, die minstens tien maanden gediend hebben, onder de wapens geroepen. Deze maatregel dient ter verzekering van de orde tijdens de volksstemming. De re servisten moeten zich onverwijld melden. De Weensche politie heeft een speciaal verbod van optochten af gekondigd. Alkmaar, 11 Maart. Natuurlijk is op het oogenblik aller aan dacht gevestigd op de gebeurtenissen in Oostenrijk. Wat daar de laatste dagen weer gebeurd is, wijst in geen enkel opzicht op een „Groot-Duitsch rijk", zooals HiÜer zoo gaarne zou willen. Toen na het onderhoud te Berchtesgaden het er op leek, of Schuschnigg verregaande beloften had moeten doen aan Hitier (en de benoeming van Seys Inquart tot minister van binnenlandsche zaken, alsmede de a g - heele amnestie ten gunste van de nationaal- socialisten waren er als 't ware de bewijzen voor!), leek het er op, of het spoedig met de zelfstandigheid van Oostenrijk gedaan zou zijn, en dat dit land een vazalstaat van Duitschland zou worden binnen afzienbaren tijd. Echter, de dagen daarna leerden, dat Schuschnigg en de zijnen het hoofd koe hadden gehouden. De bondskanselier nam al spoedig maatregelen, teneinde een al te groote onrust te voorkomen en voerde o.m. een vergaderbod uit voor eenige weken, ■welk verbod de nationaal-socialisten ten zeerste handicapte in hun propaganda. Toen Seyss Inquart daarna op een groote vergadering van nationaal-socialisten zou spreken in Linz, verbood Schuschnigg hem, er heen te gaan en hij nam krasse maatre gelen tegen mogelijke betoogingen. Dergelijke krasse maatregelen moeten een doorn in het oog der Duitschers geweest zijn, maar zij worden nog op den achter grond gesteld door den jongsten maatregel van Schuschnigg: het plebisciet van Zon dag a.s. Fel is de Duitsche pers (de Duitsche re geering dus) te velde getrokken tegen dit plebisciet en op allerlei wijze is reeds ge tracht den volke duidelijk te maken, dat dit plebisciet in feite waardeloos is, omdat (zoo zegt men in Duitschland) de stemming niet geheim is en men zelfs meer dan één keer zijn stem kan uitbrengen. Intusschen is het merkwaardig, dat Duitschland nog zoo betrekkelijk kalm blijft, terwijl Italië zich heelemaal kalm houdt. Zou het misschien zóó zijn, dat Italië met een zeker genoegen de krachtige hou ding van Schuschnigg begroet? En zou Schuschnigg in het geheim wellicht inge licht zijn over Italië's houding, zoodat het hem daardoor mogelijk geworden is, tot deze krachtige maatregelen over te gaan? En darö nog dit: als het waar is, dat Seyss Inquart zal aftreden als minister (de geruch ten daarover houden nog steeds aan, ook al is er officieel niets van bekend), zal dat door Duitschland ook geaccepteerd worden? Diens benoeming toch was een der Duitsche eischen, die Schuschnigg moest inwilligen! Men ziet, er zijn in Oostenrijk dingen ge beurd, die niet duidelijk zijn. Met groote be langstelling mag men dan ook de komende dagen afwachten. Juist, terwijl wij dit overzicht zouden be ëindigen, komen er eenige vrij alarmeerende berichten over de gebeurtenissen in Midden- Europa binnen. Daar is allereerst het telegram uit Lon den, dat melding maakt van vrij groote troe penbewegingen in Duitschland en van ver breking der spoorwegverbindingen aan de Oostenrijksch-Duitsche grens. Waar de Britsche inlichtingendienst in den regel zeer goed ingelicht is, mag men deze mededeeling zeker niet al te licht opvatten, en het feit, dat Londen met Parijs reeds nu nog zou onderhandelen, wijst er op, dat men in Engeland den maatregel van Hitier als zeer ernstig beschouwt. Stefani wist terzelfdertijd uit Weenen te berichten, dat Hitier aan Schuschnigg een soort ultimatum zou hebben gesteld, waar in Hitier den eisch, om de volksstemming te verdagen, zou hebben gesteld. Is er thans reden tot ongerustheid? Wij gelooven, dat men verstandig zal doen, het hoofd koel te houden. Er is nog steeds geen reden, om in een paniekstem ming te komen; evenmin beteekent het bo venstaande oorlogsgevaar. Men moet het zoo zien: Europa, met name Engeland en Frankrijk, ziet met groote belangstelling de gebeurtenissen in Midden-Europa tegemoet. En dan zal men wel zoo verstandig zijn, om niet te ver te gaan. Ook Hitier niet, wiens maatregelen men meer als een dreigement moet zien in de hoop, dat Oostenrijk er voor zal zwichten. En dat Duitschland zich tenslotte even tueel noodgedwongen bij de feiten zal neer leggen. de nationaal-socialisten zich hieraan zullen houden. Het feit, dat von Papen weer te Weenen verschenen is, en naar men zegt, hedenmor gen eenige bezoeken gebracht heeft om zich op de hoogte te stellen van den toestand, wijst wel op de belangstelling die Duitsche kringen in den Oostenrijkschen toestand hebben. Verder wordt gemeld, dat prins Starhemberg in Opper-Oostenrijk is ver schenen. De propaganda in Weenen. Het Vaderlandsche Front ontplooit een groote bedrijvigheid in het maken van pro paganda voor de volksstemming. Overal worden aanplakbiljetten aangebracht, waar op slechts het portret van Schuschnigg en het z.g. krukkenkruis, benevens het woord „Oostenrijk" staat. Bij duizenden worden vlugschriften en strooibiljetten verspreid, waarin de bevolking opgeroepen wordt haar stem voor een onafhankelijk Oostenrijk uit te brengen. Het embleem van het Vader landsche Front overheerscht in de straten. Voorts worden uitvoerige voorbereidings maatregelen genomen voor den verkiezings dag, ter handhaving van de orde bij de stem- bureaux. De leiding van de vakvereeni- gingsorganisatie heeft voor hedenavond de vertrouwenslieden der fabrieken bijeenge roepen. De president der organisatie, Staund, zal een radio-oproep tot de arbeiders rich ten om hen uit te noodigen „ja" te stemmen, men. Aangezien de ambtsperiode van den president van het directorium der rijksbank, rijksminister dr. Hjalmar Schacht 16 Maart 1938 ten einde loopt, heeft de Führer en rijkskanselier dr. Schacht, overeenkomstig paragraaf 6 van de wet op de rijksbank voor den duur van vier jaren benoemd tot pre sident van het directorium der rijks bank. LONDEN, 11 Maart. (Havas). Volgens in Britsche militaire kringen verkregen aanwijzingen, heeft Hitier vannacht besloten eenige detachemen ten stormtroepen te mobiliseeren om deze naar de Oostenrijksche grens te zenden, teneinde den loop der gebeur tenissen gade te slaan. Volgens dezelfde inlichtingen zijn de spoorwegverbindingen tusschen Oosten rijk en Duitschland ten Noorden van Salzburg verbroken, en vinden in dit ge bied troepenbewegingen plaats. Men verwacht, dat deze toestand aan leiding zal geven tot overleg tusschen Parijs en Londen. WEENEN, 11 Maart. (Stefani). Naar vernomen wordt zou de Duit sche regeering den Oostenrijkschen bondskanselier een soort ultimatum ge steld hebben met den eisch de volks stemming te verdagen, welke be schouwd wordt als in strijd met de overeenkomst van Berchtesgaden. Het gerucht, volgens hetwelk Duitsch land de grens naar Oostenrijk zou hebben gesloten, is niet juist. Het vindt zijn oor sprong in het feit, dat de Duitsche grens posten versterkt zijn en dat de waak zaamheid verhoogd is. Voorts wordt nog vernomen, dat behal ve lichting 1915 ook de vrijwillige militie door de Oostenrijksche regeering is opge roepen om de openbare orde te hand haven tijdens de volksstemming. Een nader bericht van Stefani meldt omtrent den toestand aan de Duitsch Oostenrijksche grens, dat deze aan Duit sche zijde gesloten is voor het kleine grensverkeer. De Duitsche douane- amb tenaren doen gewapend dienst. „Onbelangrijke troepenbewegingen" BERLIJN, 11 Maart (Reuter). Er zijn te Berlijn geen berichten binnen gekomen omtrent ongewone en bijzon dere maatregelen te München, en niets is hieromtrent bekend. In deze bewoor dingen ontkende een hooge ambtenaar van het ministerie van buitenlandsche zaken, na met zijn chef overleg te heb ben gepleegd, tegenover den Reuter- correspondent, dat in Beieren iets bij zonders gebeurt. Enkele ir'jiutei. later deelde een andere hooge ambtenaar van hei minste- rie van propaganda mede, dat in Beieren troepenbewegingen van onbelangrijken aard plaats vinden, met het doel, de grensbewakingstroepen te versterken en tijdens het weekeinde de orde te hand haven. Troepentransporten passeeren München. Uit München meldt Reuter, dat on der de bevolking geruchten de ronde deden omtrent troepenbewegingen. Ge durende den nacht en in den vroegen morgen trokken vrachtauto's met troe pen en voorraden door Müncher op weg naar de Oostenrijksche grens. De bruin- hemden hebben order gekregen, beschik baar te blijven. De officieele verklaring, die men ter plaatse geeft, is, dat de nationaal-socia listische transportformaties aan een algemeene proef worden onderworpen. De Oostenrijksche consul-generaal heeft zich vanmorgen per auto naar de Oostenrijksche grens begeven. Spanning in Oostenrijk. De spanning stijgt in alle steden van Oostenrijk. In den afgeloopen nacht zijn groote protesdemonstratief gehouden door de nationaal-socialisten. De „Sturmkorps"-organisaties hebben tevergeefs getracht de betoogingen tegen te houden. Naar de dagbladen van hedenmiddag aankondigen, bereidt de regeering bui tengewone maatregelen voor. In de bondslanden en ïogelijk ook in Weenen zou behalve politie en gendarmerie, ook het bondsleger gebruikt worden. In Weenen zijn instructies gegeven voor de scherpste veiligheidsmaatregelen bij de bondskanselarij. De straten, die daarheen leiden, zijn door sterke afdeelingen poli tie bewaakt. In eenige reeksen straten is het rijverkeer stilgelegd. Vooral uit Linz komen berichten over botsingen, die daar in den afgeioopen r acht zouden zijn voorgevallen. Daarbij zouden man schappen van de Sturmkorpsen gevuurd hebben uit het gebouw van het Vader landsche Front op een stoet nationaal- socialisten. De nationaal-socialLien heb ben daarop het gebouw bestormd en de manschappen van de Sturmkorps over weldigd. Door de schoten zijn overigens geen nationaal-socialisten, wel eenige in de nabijheid van het gebou staande leden van het Oesterreichische Jungvolk getroffen. Drie zwaar en vijf lichtge wonden zijn naar het ziekenhuis ver voerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1