DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Henlein eischt nieuwe verkiezingen
in Tsjecho-Slowakije.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTENTDEN s
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 72 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Zaterdag 26 Maart 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
„Sudeten een element van orde
en discipline."
De algemeene toestand.
De Japansche inval in
China.
Van de fronten.
Franco's opmarsch in
Aragon.
Nog steeds niet tot staan
gebracht.
Oprichting nieuwe
bataljons.
Nieuws in 't kort.
CQURAN
Onder voorzitterschap van Konrad
Henlein is gisteren de politieke commis
sie van de centrale leiding der Sudeten-
Duitsche Partij bijeengekomen; in deze
vergadering werden de instructies ter
verwezenlijking van de noodige politieke
en organisatorische maatregelen opge
steld.
Henlein hield een rede, waarin hij o.a. zei-
de, dat door de definitieve eenwording en
oriënteering vanalle Sudeten-Diutsche
volkskrachten op één enkelen politieken wil
thans 1.600.000 Duitsche kiezersstemmen op
één politiek doel worden geconcentreerd en
met een volksvertegenwoordiging van in het
geheel 81 parlementsleden (Kamer en Se
naat samen) 'verreweg de grootste party van
Tsjechoslowakije wordt gevormd. Het is
voortaan uitgesloten den Duitschen wil in
zake orde, rechtvaardigheid en medezeg
genschap voor politieke doeleinden te mis
bruiken, een definitieve oplossing van het
nationaliteiten-probleem te ontwijken en de
ideologie van den Tsjechischen nationalen
staat door de toepassing van een spitsvon
dige politieke tactiek te willen verwezenlij
ken.
De overeenkomst van 18 Febr., die de laat
ste poging van dezen aard heeft gevormd, is
definitief mislukt. De door de opneming var.
den „Bund der Landwirte", de Duitsche
christelijke sociale volkspartij en de „Ge-
werbe"-partij voltrokken algeheele unifica
tie van de Sudeten-Duitsche politiek onder
leiding van Henlein is ook een zaak van het
Tsjechische volk, van den staat en van die
Europeesche mogendheden, welke door
haar belangen of verdragen geïnteresseerd
zijn by de gebeurtenissen binnen dezen
staat. De zonder eenig middel van geweld
of dwang geschapen eenheid van de Duit
sche volksgroep verschaft aan die groep de
beteekenis van een politiek krachtveld van
waar sterker nog dan tot dusver een belang
rijke en beslissende werking op het toekom
stig lot van Tsjechoslowakije moet uitstralen.
Het is de taak van de staatsleiding den
nieuwen toestand, die geschapen is, door een
radicale wijziging van haar tot dusver ge
volgde politiek recht te doën wedervaren. In
iedere echte democratie leidden structureele
wijzigingen in het politieke gebouw van den
staat, zooals deze thans in het Duitsche kamp
zijn geschied, tot even vanzelfsprekende als
noodzakelijke consequenties.
Henlein eischte daarom in de eerste
plaats het uitschrijven van politieke ver
kiezingen voor alle wetgevende en be
sturende lichamen. Naar recht en wet
moet aan alle staatsburgers, in de eerste
plaats echter aan de Sudeten-Duitschers,
de gelegenheid worden geboden hun
standpunt te bepalen ten aanzien van
de gebeurtenissen der laatste weken.
Deze eisch wordt gesteld omdat hy aan de
heele wereld, in de eerste plaats echter aan
het Tsjechoslowaaksche volk, wil bewijzen,
dat de concentratie van het „Sudeten-
deutschtum" de wilsbeschikking van de ge
heele Duitsche volksgroep is, aan welke door
een vrije verkiezing de mogelijkheid moet
worden gegeven, de jongste beslissingen op
onwraakbare wijze te bevestigen.
Daarboven uit gaat het echter gelijktijdig
om de groote beslissing van de staatslei
ding, een politiek stelsel te liquideeren, dat
aan het „Sudetendeutschtum" een eindeloo-
ze hoeveelheid nood en leed op het gebied
van politieke en economische rechteloosheid
heeft gebracht en uit den weg moet worden
geruimd als de staat zijn binnenlandschen
vrede wil vinden.
De totdusver van Tsjechoslowaaksche zij
de via de pers der verschillende partijen
geuite meeningen kunnen niet als de ware
roeening van het Tsjechoslowaaksche volk
beschouwd worden. Henlein waarschuwde er
de Tsjechoslowaaksche openbare meening
tegen zich gedachtenloos in de gevangen
schap van een onverantwoordelijke „Hetz"-
pers te begeven, die niets anders wil dan
de handhaving van een noodlottige illusie-
politiek, welke binnen korten of langen tijd
tot een mislukking moet leiden. Want ook de
meest verwoede tegenstander van het „Su
detendeutschtum" zal moeten erkennen, dat
de algeheele eenmaking hiervan geschied is
onder vormen die opnieuw de Sudeten-Duit
schers als een element van orde en discipline
aan den dag deden treden. Het „Sudeten
deutschtum" heeft daarmede bewezen, dat
het een waardig deel van het groote Duit
sche volk is.
De Slowaken eischen autonomie.
Het bestuur van de autonomistische Slo-
waaksche party, waarvan mgr. Hlinka de
aanvoerder is, heeft te Bratislava vergaderd
om den toestand, welke is geschapen door
het uittreden van de activistische Duitschers
uit de regeering, te bespreken.
In het communiqué van deze vergadering
wordt o.a. nog meegedeeld, dat de Slowaak-
sche volkspartij, welke negentien leden in
de Kamer telt, haar front heeft uitgebreid
met de Hongaarsche, Duitsche en Roetheen-
sche minderheden in Slowakije.
Voorts, dat een dagelijksch bestuur is ge
kozen, dat voortdurend bijeen zal blijven.
Na Paschen zullen ni >iwe vergaderingen
worden georganiseerd, waarop het Slowaak-
sche volk zyn verlangen naar zelfbestuur
naar voren, zal kunnen brengen.
Vervolgens heeft het partijbestuur het
aanbod van den Tsjechoslowaakschen natio
nalen raad te Praag besproken, die de Slo-
waaksche volkspartij heeft uitgenoodigd ver
tegenwoordigers te benoemen in de centrale
commissie te Praag en in de Slowaaksche
afdeeling te Bratislava. Het partijbestuur
heeft dit aanbod van de hand gewezen.
Bij de besprekingen heeft mgr. Hlinka
verklaard, dat het jaar 1938 voor de Slowa
ken even belangrijk is als 1918 is geweest.
De strijd tegen het internationalisme en het
bolsjewisme wordt beslissend en de nationa
le gedachte heeft voortgang gemaakt. Met
genoegen heeft mgr. Hlinka vastgesteld, dat
ook de Duitsche, Hongaarsche en Roetheen-
sche minderheden zelfbestur verlangen en
mede willen werken, in de overtuiging, dat
hun recht zal worden gedaan.
Een commentaar.
In een commentaar op dit communiqué
zegt het Tsjechoslowaaksche telegraafagent-
schap, dat men in politieke kringen te Praag
het besluit van de Slowaaksche volkspartij
van geen beteekenis acht, omdat de nume
rieke kracht van de oppositie er niet door
wordt gewijzigd. De regeering zal haar po
litiek ten aanzien van de minderheden op
dezelfde wijze als tot dusver voortzetten.
Bandieten steken dorp in brand. - Naar
uit Guadalajara in den staat Jalisco (Mexi
co) gemeld wordt, hebben bandieten het
dorp Colomo overvallen en na plundering in
brand gestoken. Tien inwoners kwamen in
de vlammen om. Vele anderen werden ge
wond.
Alkmaar, 26 Maart.
Hitier en de zijnen rusten niet. Zij willen
het Duitsche volk en de wereld toonen,
dat zij tot groote dingen in staat zijn.
Thans hebben zij een Groot-Duitschland
gesticht, maar weldra zal dat Groot-
Duitschland weei verdwenen zijn. De
Berlijnsche correspondent van de „Times"
maakt n.1. thans melding van de moge
lijkheid, dat Hitier op 9 April a.s. op
dien datum zal hij een groote verkiezings
rede te Weenen uitspreken ter bevesti
ging van de eeniheid tusschen Oostenrijk
en Duitschland en den naam bekend zal
maken, waaronder in het vervolg het
geheele land bekend zal staan.
Wellicht vindt men een aanwijzing om
trent de richting, waarin deze nieuwe
benaming gezocht moet worden in het slot
van de rede, welke Hitier in September
van het vorig jaar te Neurenberg heeft
uitgesproken en waarin hij zeide. „es ist
endlich entstanden, das germanische Reich
Deutscher Nation."
Eindelijk is Let ontstaan, het Germaan-
sche rijk de Duitsche Natie!
Zullen wij dus binnenkort den naam
Duitschland niet meer terug vinden op de
landkaart? Inderdaad, het Germaansche
rijk of Germaaië, e. d. klinkt wel zoo
schoon!
Ter gelegenheid van den eersten ver
jaardag van het bestaan van e
a ansch- Zuid - Sla v ische vriendschapsver
drag heeft de „Vreme" een boodschap van
Mussolini gepubliceerd, waarin deze
zegt „De ervaringen van het eerste 3
hebben getoond, hoe sterk het ve
overeenstemming reeds in onze vo
verankerd is en in welke mate het
overeenstemming is met de levensbelang
der beide staten. Italië en Zuidslavie he -
ben Europa duidelijk gewezen op de
fundamenteele richtlijnen hunner politiek.
Door hun loyale en nauwe samenwerking
hebben zij ook Europa den weg gewezen,
dien men moet inslaan om in de betrek
kingen tusschen de staten opbouwende en
blijvende waarden in het leven te roepen.
Ook de Italiaansche minister van bui-
tenlandsche zaken, graaf Ciano, heeft het
blad een verklaring doen toekomen, waar
in hij er op wijst, dat de overeenkomsten
van Belgrado een nieuw tijdperk geopend
hebben tusschen Zuidslavië en Italië.
Voorts zegt Ciano: deze samenwerking
heeft haar vaste grondslagen in de be
langen van onze beide landen, in de bij
zondere omstandigheden hunner aardrijks
kundige ligging en in den vastbesloten wil
der beide volkeren het trouw en vrede en
veiligheid beteekenende verdrag na te
komen.
In een hoofdartikel schrijft het blad,
dat de Adriatische zee thans de vreed
zaamste ter wereld is.
De wereld bewapent zich. De gebeurte
nissen in Midden-Europa zijn direct oor
zaak geweest van een zeer versnelde
activiteit in den bewapeningswedloop. Veel
hoeven we daar niet over te schrijven,
want ieder weet, hoe die beweging in alle
landen zich steeds meer uitbreidt.
De grens is blijkbaar nog niet bereikt.
Reeds hebben wij gelezen, dat Amerika
grootere slagschepen gaat bouwen van
35.000 ton. Thans meldt men uit Londen,
dat ook Engeland zware kruisers zal
bouwen. Tenminste, wij mogen dat uit het
volgende bericht opmaken:
Ofschoon het r.iet waarschijnlijk is, dat
in de eerstvolgende dagen reeds formeel
een desbetreffend besluit bekend gemaakt
zal worden, bestaat er toch reden te ge-
looven, aldus de diplomatieke correspon
dent van Reuter, dat ook Groot-Britannië
in beginsel besloten heeft een beroep te
doen op de clausule betreffende het ver
vallen van de tonnagebeperking voor
kruisers met het oog op de Japansche
weigering tot het verstrekken van bij
zonderheden omtrent zijn vlootbouw. Hoe
groot de tonnage zal zijn, welke men voor
de nieuwe oorlogsschepen zal vaststellen,
zal waarschijnlijk niet bepaald worden
voor de raadplegingsperiode van drie
maanden begint.
De uiteindelijke houding van Frankrijk
zal vermoedelijk bepaald worden door die
van Duitschland en Rusland, met wie
Groot Britannië bilaterale vlootverdragen
heeft gesloten. Wanneer Moskou van
meening is, dat de Japansche vlootbouw
het noodig maakt zwaardere kapitale
schepen te bouwen voor het Verre Oosten,
zou dit zeer wel ten gevolge kunnen heb
ben, dat Duitschland zich ook verplicht zal
voelen tot den bouw van die schepen,
waaruit weer zou voortvloeien, dat de
Fransche tonnage ook zou worden ver
hoogd.
De Fransche Kamer heeft de beide
financieele wetsontwerpen der regeering
aangenomen. Het eerste, betreffende de
verhooging van het maximum der voor
schotten aan den staat met 5 milliard frcs.,
werd met 338 tegen 235 stemmen goedge
keurd.
In het eerste financieele ontwerp, nu
zoowel door Senaat als Kamer aangenomen
komt de bepaling voor, dat de autonome
verdedigingskas gemachtigd is zich voor
schotten door de schatkist te laten toewij
zen en leeniingen of emissies uit te schrij
ven om haar taak te kunnen volbrengen.
Blum had ten aanzien van het tweede
ontwerp gevraagd, dat de Kamer de stem
ming van den Senaat zou bekrachtigen,
doch hij wenschte te verklaren, dat die
stemming in den Senaat en de commen
taren, die daaraan voorafgingen, het ge
zag der regeering kunnen schaden. Hij
zeide: wij aanvaarden niet, dat onze plan
nen voor de nationale eenheid zich tegen
ons keeren en dat, nadat de regeering tot
de republikeinsche oppositie gezegd heeft:
komt met ons, men haar antwoord: gaat
heen. Blum gaf vervolgens de verzekering
dat hij de volgende week het door den
Senaat geëischte financieele ontwerp zal
indienen.
In de financieele commissie der Kamer
zette Blum de redenen uiteen waarom de
regeering onder de tegenwoordige omstan
digheden een conflict tusschen Kamer en
Senaat wilde vermijden en zich tevreden
stelde met de vergadering te vragen toe
stemming te verleenen tot een verhooging
van den limiet der voorschotten van de
Bank van Frankrijk aan den Staat. Hy
behield zich voor de volgende week een
ontwerp tot saneering en herstel der finan
ciën in te dienen. Met vijftien tegen zes
stemmen hechtte de commissie goedkeu
ring aan een verhooging van het maximum
der voorschotten van de bank aan den
staat van 15 op 20 milliar J. Eveneens werd
goedkeuring gehecht aan het ontwerp, dat
inhoudt, dat de opbrengst uit de liquidatie
van het wisselkoers-egalisatiefonds en het
saldo van het steunfonds voor de staats
leendngen in haar geheel zal worden be
steed aan de definitieve aflossing van de
bankvoorschottei. aan de schatkist.
De Japanners, die, naar men wi^t, Jis-
jen, een ommuurde stad in de strook van
den Tientsin-Poekou-spoorweg hadden
aangevallen en er zich van hadden mees
ter gemaakt, hebben de gebouwen binnen
de stadsmuren in brand gestoken. Zulks
wordt gemeld door generaal Li Tsoeng-
jen, den Chineeschen hoofdaanvoerder in
deze streek. Men neemt aan, dat de Ja
panners in de stad opruiming houden met
het oog op de verdediging. Chineesche
troepenmachten, die opereeren ten Noor
den van het Groote Kanaal, treden aan
vallend op in de richting van Jisjen en de
Japanners hebben een groote troepen
macht samengetrokken bij die plaats om
den Chineeschen aanval op te vangen.
Jisjen ligt ongeveer 80 K.M. ten Noorden
van Soetsjou, welke laatste plaats het
snijpunt is van den TientsinPoekou-
spoorweg en den Loenghai-spoorweg. De
laatste twee-en-een-halve maand vormt
Soetsjou het hoofddoel van den Japan-
schen opmarsch. Jisjen en Soetsjou liggen
elk aan een anderen kant van het Groote
Kanaal. Te Hankou, vanwaar ook het
bovenstaande bericht afkomstig is, acht
men de verdediging van Soetsjou thans,
nu daar een aantal versche divisies van
het leger der centrale regeering zijn aan
gekomen onder aanvoering van generaal
Tang En-po, verzekerd. De troepen heb
ben op den Zuidelijken oever van het
Kanaal posities bezet ter weerskanten
van den spoorweg. Dit front ligt ongeveer
40 mijl ten Noorden van Soetsjou.
Generaal Tang had zich reeds onder
scheiden bij de verdediging van den Nan-
kou-pas ten Noordwesten van Peking, in
Augustus 1.1. Hij moest daar toen tenslotte
terugtrekken, omdat aan een der vleugels
een aantal divisies den strijd had opge
geven.
Van Japansche zijde wordt over de
actie in het Zuidoosten van Sjantoeng nog
gemeld, dat de Japansche troepen, na
Jisjen te hebben genomen, hun opmarsch
naar het Zuidoosten hebben voortgezet
en de plaats Mikou, op 10 K.M. van Jis
jen, hebben vermeesterd. Ook hebben de
Japanners een aanval gedaan op Taier-
tsjwang, aan het Groote Kanaal. De Ja
pansche troepen gaan voort met het
„zuiveren" van het gebied ten Westen van
Tsining. Volgens de Japanners trekken de
Chineezen terug.
Ook de Japansche officieele woord
voerder te Peking heeft meegedeeld, dat
zich op het Tientsin-Poekou-front en in
het gebied ten Noorden van Soetsjou ge
vechten afspelen. De laatste dagen zijn
volgens dezen woordvoerder vier Chinee
sche divisiegeneraals gesneuveld.
Het officiëele communiqué der regee
ring meldt, dat het offensief van de
troepen der opstandelingen steeds
voortduurt. De berichten uit Barcelona
zijn wel iets minder ongunstig dan de
laatste dagen het geval geweest is. Daar
tegenover staat, dat radio-Salamanca
nog steeds groote overwinningen meldt.
Een goed overzicht is moeilijk te krij
gen van de posities der beide strijdende
partijen in Spanje. We volstaan met het
publiceeren der berichten van beide
zijden.
Het officiëele communiqué der Spaansche
regeering meldt, dat het vijandelijke offen
sief voortduurde en dat de tegenstander in
den sector van Huesca is opgerukt tot San
Julian de Banzo, Barluengo en Monflorite.
Ir den sector van Bujaraloz werd in den
ochtend een hevige aanval der vijandelijke
ruiterij afgeslagen. De linksche luchtmacht
beschoot met mitrailleurs vijandelijke in
fanterie in den sector van Osera en cavale
rie op den weg van Celsa naar Madrid. De
rechtschen namen de vlucht met achterla
ting van talrijke dooden.
Aan het centrale front, in den sector van
Somosierra veroverden de regeeringstroe-
pen het dorp El Cardoso.
Het legerbericht van de zijde der opstan
delingen zegt, dat de opmarsch der troepen
aan het front van Aragon is voortgezet. In
den sector ten noorden van Huesca trokken
de rechtschen op verscheidene plaatsen
over de Rio Flumen, waarna zij verschei
dene dorpen bezetten. In den sector ten zui
den van Huesca maakten de rechtschen
eveneens vorderingen en o.a. namen zij 453
tegenstanders gevangen. Een deel der troe
pen, die twee dagen geleden de Ebro over
trokken, is in oostelijke richting opgerukt
en heeft, na den tegenstand van den vyand
te hebben gebroken, verschillende dorpen
Heden is by elk der 24 regimenten
infanterie en bij het regiment wielrijders
een II Bataljon opgericht. Dit was noodig
geworden, nu de dienstplichtigen voor 11
maanden onder de wapenen blijven. Van
deze 25 nieuw geformeerde en met infan-
teriegeschut versterkte bataljons zullen er
elf in nieuwe garnizoenen gelegerd wor
den. Deze nieuwe garnizoenen zijn Til
burg, Roosendaal, Weert, Deventer,
Steenwijk, Grave, Huizen (N.H.), Roer
mond, Doesburg en Zwolle.
Dinsdag a.s. zullen deze bataljons, op
oorlogsvoet bewapend en bepakt, de nieu
we garnizoenen binnenrukken.
Wat de militairen uit Noordholland be
treft, het n Bat. van het 21 R.L blijft
(voorloopig althans) in Amersfoort, ter
wijl de wielrijders in 's Hertogenbosch
blijven.
Van het regiment kustartillerie zullen
Dinsdag nieuwe compagnieën te IJmuiden
en Hoek van Holland in garnizoen ko
men, terwijl de nieuw geformeerde on
derdeden van het korps motordienst in
Apeldoorn en 's Hertogenbosch in gar
nizoen zullen komen.
Het betrekken der garnizoenen zulks
geldt ook in de bestaande garnizoenen
zal geschieden met een inspectie, een
défilé en een taptoe.
Opwekking van het N. J. V.
In aansluiting aan bovenstaande wendt
het hoofdbestuur van het Nationaal Jonge
ren Verbond zich hierdoor tot de Neder-
landsche burgerij om op 29 Maart toij het
betrekken van de nieuwe garnizoenen en
de marschen door de troepen in de reeds
bestaande garnizoenen haar belangstelling
en waardeering te toonen in de Nederland-
sche weermacht door zich te scharen langs
den weg, die de troepen in de verschillende
plaatsen zullen volgen en aanwezig te zijn
bij de toespraken van de burgemeesters tot
de militairen.
Het hoofdbestuur van het Nat. Jon
geren Verbond wekt bovendien de Ne-
derlandsche burgery op dezen dag,
waarop de wil tot handhaven van het
Nederlandsche volk voor de geheele
wereld blijkt, dezen wil te ontstreepen
door de nationale driekleur uit te ste
ken.
Moge de Nederlandsche burgerij hierdoor
metterdaad bewijzen, dat de verdediging
van de onafhankelijkheid van het konink
rijk haar ter harte gaat en haar belangstel
ling voor de weermacht toonen.
bezet. Ten zuiden van de Ebro, in den
sector van Alcoriza, werden verscheidene
aanvallen van den vijand afgeslagen. De re-
geeringstroepen sloegen op de vlucht en
waren gedwongen, de rivieren Guadalupe
en Bercantes over te steken, tweehonderd
man werden gevangen genomen.
Ernstige treinramp in Nieuw Zeeland.
- Een naar New-Plymouth op weg zijnde
sneltrein is vanacht nabij Ratana (Nieuw
Zeeland) ontspoord. Tot dusver zijn zes
dooden geborgen, doch men vermoedt, dat
zich onder de wrakstukken van den trein
nog meer slachtoffers zullen bevinden.
Moordenaar veroordeeld. - Eind
Januari braken twee mannen 's avonds laat
in een leegstaand kantoorpand in het Engel-
sche plaatsje Wimpole, in Devon, in, maar
een politie-agent, die wist dat het pand on
bewoond was, zag een schijnsel van licht en
ging naar binnen. Hij verraste de inbrekers,
waarop een verwoed gevecht ontstond, in
den loop waarvan de beambte zoo ernstig
werd gewond, dat ny twee dagen later over
leden is. De inbrekers, die geen wapens by
zich hadden, vroegen een passeerenden
chauffeur van een vrachtauto te mogen mee
rijden naar Exeter, en toen den volgenden
dag per radio werd gevraagd of iemand op
dat uur twee mannen meegenomen had,
meldde de chauffeur zich aan en waren de
schuldigen spoedig gevonden. De rechter in
de Old Bailey heeft den man, die de doode-
lyke verwondingen met een grooten beitel
had toegebracht, ter dood veroordeeld; de
ander, die op het laatst zijn maat had trach
ten te remmen, is wegens inklimming en
poging tot inbraak tot een jaar dwangarbeid
veroordeeld.
De jury verzocht de uiterste clemen i
voor den moordenaar, die zijn maat vane
schavot gered heeft door zijn rui
bekentenis en tevens omdat hy w*a™ch J"
lijk in affecttoestand gehandeld heeft en
geen plan had een moord of doodslag te
begaan.