DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
HELPT DE TUBERCULOSE BESTRIJDEN
EMMABLOEM.
M
11
|i Stad, m Oij
Franco s opmarsch ten n.-oosten van Teruel.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
De „bocht bij Teruel werd weggedrukt.
Weer nieuwe Italiaansche
troepen in den strijd?
Minister Rubbens overleden
Het huwelijk van koning
Zogoe.
Groote feesten te Tirana.
De algemeen» toestand.
VRIJDAG A.S. DRAAGT IEDER ALKMAARDER EEN
Joden moeten precies hun
bezit opgeven.
Een verordening van Göring.
Nieuws in 't kort.
ALKMAARSCHE COURANT
De opmarsch van de troepen van
Franco ten Noordoosten van Teruel
heeft een belangrijk strategisch doel: de
bocht in de frontlijn, ontstaan na de
doorbraak naar de Middellandsche Zee
zoo spoedig mogelijk te doen verdwij
nen.
Dank zij den merkwaardig geringen
tegenstand lukte het Franco, deze bocht
te „effenen". In drie dagen hebben de
rechtschen nu bijna 200 vierkante kilo
meter in het bergachtige terrein kunnen
bezetten.
Wanneer de republikeinen werkelijk
tegenstand hadden geboden, zou de op
marsch van Franco zeer vertraagd zijn. In de
eerste plaats had men te kampen met zeer
slechte weersomstandigheden, doch boven
dien bood het thans veroverde gebied met
zijn bergketens een zoo gunstige verdedi
gingsmogelijkheid, dat zelfs bij een nume
rieke minderheid de verdedigers nog een
vrij gemakkelijke taak gehad zouden hebben.
Zou die geringe tegenstand soms wijzen
op moedeloosheid?
De krijgsverrichtingen.
De snelle opmarsch beteekende de ver
overing van Aliaga, een bergachtig terrein,
en een belangrijk verbindingscentrum.
Het leger van generaal Valera, dat hier
opereert, had zich indertijd reeds bij de ge
vechten om Teruel onderscheiden. Sinds
Februari hield het de linies langs de Alfam-
bra bezet Het grootste deel der republikein-
ache troepen, welke hier gelegerd waren,
was sinds den val van Teruel naar den sector
van Lerida verplaatst en de rest kon den
rechtschen opmarsch niet meer tegenhouden.
Zaterdagmorgen werd de aanval met be
hulp van 80 vliegtuigen ingezet en 's avonds
waren de rechtschen reeds in Aliaga. Een
tweede colonne trok door de Siërra del Pobo
tot bij Abbabuj, maar door het slechte weer
werd hier de opmarsch vertraagd. Een derde
aanval bij Corbalan verbrak de republikein-
sche linie eenige K.M. ten N.O. van Teruel.
De divisie, welke Aliaga nam, is reeds een
tiental K.M. voorbij deze plaats getrokken.
Niettemin moet nog over zeer bergachtig
terrein worden getrokken voordat deze
troepen zich bij de Galicische legers in de
provincie Castellon kunnen voegen.
Aan de zeekust wordt nog steeds hevig
gevochten, vooral bij Alcala de Chivert. De
regeeringstroepen beweren hier de recht
schen groote verliezen te hebben toege
bracht. Het hoofdkwartier van Franco deelt
mee, dat de rechtsche troepen hier 2 KM.
zijn opgerukt.
Castellon is gisteren viermaal gebombar
deerd. Twintig vliegtuigen wierpen talrijke
bommen op het stadje. Men schat het aantal
dooden op vijftig.
De opmarsch vertraagd.
Zooals reeds hierboven is meegedeeld,
heerscht er aan de fronten slecht weer. En
waar sinds gisteren bovendien de tegen
stand der republikeinen weer grooter ge
worden is, daar is het begrijpelijk, dat de
opmarsch van Franco's troepen zeer ver
traagd is.
Ondanks alles zijn de rechtschen zes kilo
meter gevorderd en zij hebben zich meester
gemaakt van de hoogten van Montero en
den top van den berg Valiosa. Deze bergtop
was zeer belangrijk, omdat zij een zeer groot
terrein bestrijkt.
Het ministerie van landsverdediging deelt
mede, dat de regeeringstroepen in den sector
Alcocerbe iets teruggetrokken zijn en stel
lingen bezet hebben ten Noorden van Ba-
renco de San Miguel, waar verbitterd ge
vochten wordt. In de streek van Salsadelia
zijn vijandelijke aanvallen afgeslagen. De
opstandelingen werden van den top Pedra
Seca verdreven. In den Alfambrasector bij
Shajuj wordt hevig gestreden. Aanvallen
van den vijand op de stellingen te Lepos zijn
volkomen afgeslagen.
De Italiaansche inmenging.
De diplomatieke redacteur van de Daily
Herald publiceert een lijst van inbreuken,
welke Italië zou hebben gepleegd op de
niet-inmengingsovereenkomst, zelfs gedu
rende de periode van de onderhandelingen
tusschen Engeland en Italië, hetgeen dus
een schending der Italiaansche beloften is.
Vijf dagen, aldus deze redacteur, nadat
Chamberlain Grandi had gezegd, dat een der
voorwaarden voor de Britsch-Italiaansche
overeenkomst was dat de toestand in Spanje
geen wijzigingen zou ondergaan door het
zenden van nieuwe versterkingen, werd een
gemengd regiment met in meerderheid Ita
lianen te Sevilla op 23 Februari ontscheept
en onmiddellijk naar de fronten van Teruel
en Cordesa gezonden. Den dag daarna debar-
queerden nog duizend Italianen. Op 27
Februari kwamen 28 Duitsche vliegers uit
Stralsund te Burgos aan. Op 28 Febr. gingen
24 Duitsche piloten van Maagdenburg naar
Portugal en vervolgens naar Spanje. Dan
volgt nog een lange opsomming van Ita
liaansche overtredingen, ook door het zen
den van munitie en materieel, o.a. luchtbom-
men, vechtwagens, vliegtuigen enz. De
redacteur besluit dat dit slechts een uittrek
sel is van een gedétailleerde lijst van 10
bladzijden van niet te betwijfelen authen
ticiteit.
Gister is de Belgische minister van
koloniën, Edmond Rubbens, overleden
tengevolge van een hartverlamming.
Minister Rubbens werd geboren in 1894.
Hij studeerde te Leuven en werd in 1921 ge
kozen tot lid van het parlement. Hy verte
genwoordigde de Vlaamsche christen-demo
cratische partij. In de jaren 1934/35 was hij
minister van arbeid en sociale zaken en in
1935/36 minister van koloniën. Hij was voor
zitter van den nationalen bond van christe
lijke arbeiders en vice-voorzitter van de
katholieke unie.
Van zijn hand zijn o.a. verschenen de
Vlaamsche kunstnijverheid en het gevaar
van het nationalisme.
Gister is, zooals gemeld, in het ko
ninklijk paleis te Tirana het huwelijk
voltrokken tusschen den 43-jarige Al-
baanschen koning Zogoe met de 22-
jarige Hongaarsche gravin Geraldine
Apponyi. De bruid droeg een japon
van wit satijn van oranjebloesem, ter
wijl-de koning gekleed was in groot
tenue.
De eenvoudige huwelijksceremonie had
plaats in de bibliotheek van het paleis, on
der leiding van den voorzitter van het
Albaansche parlement. Ter rechterzijde be
vonden zich de gasten van het bruidspaar
en de hoofden der buitenlandsche legaties,
ter linkerzijde de leden der regeering en de
vrienden van den koning. De voornaamste
gasten zijn graaf Ciano, als vertegenwoor
diger der Italiaansche regeering en de her
tog van Bergamo 1 als vertegenwoordiger
van den koning van Italië. Het bruidspaar
zal de wittebroodsweken in het koninklijke
buitenverblijf te Durazzo doorbrengen.
De huwelijksplechtigheid vormde het
grootste schouwspel dat Albanië ooit heeft
gezien. Gisteravond was er op het markt
plein te Tirana een groot avondfeest, waar
bij volkssspelen werden uitgevoerd en vuur
werk ontstoken. De regeering heeft de bui
tenlandsche gezanten aan een maaltijd ver-
eenigd welke door een groote ontvangst
werd gevolgd.
Getuigen bij het huwelijk waren graaf
Ciano en de zwager van den koning voor
den bruidegom) en graafAntonApponyi.de
oom van de bruid en de Hongaarsche ge
zant te Rome voor de bruid. De huwelijks
plechtigheid was alleen een burgerlijke ce
remonie, want vooralsnog zal het huwelijk
niet kerkelijk worden ingezegend. De ko
ning is Mohammedaan en gravin Apponyi
roomsch-katholiek. De geestelijken van
beide godsdiensten hebben de verbintenis
genegeerd.
Het bruidspaar heeft een groot aantal ge-
Alkmaar, 28 April.
Er is nieuws van den Negus! De Times pu
bliceert n.L een brief van lord Lugard, den
vroegeren gouverneur van Niagara, die een
regeling van de Abessinische kwestie voor
stelt, welke z.L voor alle belanghebbende
partijen aanvaardbaar is.
Met een toespeling op den critieken toe
stand in Abessinië, welke Italië noodzaakt
groote bedragen uit te geven voor troepen,
meent Lugard, dat Mussolini misschien een
gunstig onthaal zal bereiden aan een voor
stel, dat eenig respijt zal geven aan zijn
door den oorlog afgematte troepen.
Indien Mussolini den negus een gebied
aanbood, waarop deze een autonoom bestuur
zou uitoefenen onder Italiaansche souverei-
niteit, zou Haile Selassie er ongetwijfeld m
toestemmen voor het welzijn van zijn volk
naar Ahessinië terug te keeren. Hij zou zijn
titel prijsgeven en de voorwaarden aanvaar
den, welke de Volkenbondsraad met toe
stemming van Italië zou kunnen aanbeve-
len.
Het gebied in kwestie zou de provincie
Godzjam kunnen zijn, dat door den Nijl bij
na geheel van de rest van Abessinië is ge
scheiden, tot het Tsanameer.
Lugard verklaart voorts: nu het Engelsch-
Italiaansche pact is geteekend, zou een dei-
geiijk spontaan gebaar van een grootmoe
digheid getuigen, die der Romeinsche tradl"
tie waardig is, en niets zou den Engelsch—
Italiaansche vriendschap hechter kunnen
maken en de gevoelens van vijandigheid in
Abessinië doen vergeten.
In het jongste nummer van de Deutsche
Volkswirtschaft wordt onder den titel „Zor
gen en verwachtingen van Triest", o.a. het
volgende geschreven:
Triëst beleeft thans een tweede reorgani
satie van zijn economische betrekkingen. Na
de ineenstorting van de Oostenrüksch-Hon-
gaarsche monarchie en de inlijving van
Triëst bij het Italiaansche economische ge
bied, moest de handel zich in deze stad in
stellen op een anderen grondslag, niet
slechts omdat het Oostenrijksche en het
Hongaarsche volk door den oorlog en zijn
gevolgen volledig waren verarmd, doch ook
omdat de landen, welke voor Triëst het ach
terland vormden, elk trachtten een hecht
economisch gebied met aansluiting naar zee
te vormen.
Joegoslavië heeft zijn eigen havens Suzak
en Spalato met groot succes uitgebreid. De
Hongaarsche handel oriënteerde zich steeds
meer op Fiume, dat gunstiger lag dan
Triëst. De Tsjechische handel kon daarom
niet meer, zooals vroeger, profiteeren van
de voordeelen van Triëst, omdat Tsjechoslo-
wakije geen gemeenschappelijke grenzen
heeft met Italië en omdat het zwaartepunt
zich naar Duitschland en de Duitsche havens
verplaatste. Polen streefde er naar, het
grootste deel van zijn handel te leiden via
Gdingen in plaats van via Triëst, om van
Dantzig niet te spreken. Van het groote ach
terland bleef voor Triëst slechts het Oosten-
rijksche economische gebied over, dat in
Triëst bijzondere voordeelen kreeg.
Toch gelukte het door gemeenschappelijke
pogingen van den handel in Triëst en van
de havenautoriteiten, met grooten steun van
de Italiaansche regeering, Triëst weer een
gezonde economische basis te geven.
Niet minder dan dertig internationale
overeenkomsten, betreffende de spoorweg
tarieven van en naar Triëst, havenbepalin-
gn en omslagtarieven, hebben ertoe bijge
dragen, het achterland van Triëst te ver-
grooten en daardoor een deel van geleden
verliezen weer in te halen. In 1934 bedroeg
het aantal binnenkomende schepen 19.444,
in 1935 19927, in 1936 20455 en in 1937 20021,
terwijl het aantal uitgaande schepen in 1934
19248 bedroeg en tot 19822 in 1937 steeg.
Hieruit blijkt, dat het binnenkomende
scheepvaartverkeer grooter was dan het uit
gaande verkeer. Dit werd niet alleen veroor
zaakt door een daling van den uitvoer van
het achterland, doch ook door de toenemende
industrialisatie van het economisch gebied
van Triëst zelf.
De groote herstelwerkzaamheden nu wor
den door de inlijving van Oostenrijk bij
Duitschland sterk be'ipvloed. Want het is dui
delijk, dat, met de inschakeling van Oosten
rijk in het Duitsche vierjarenplan, een ge
deelte van den Oostenrijkschen goederen-
uitvoer zal moeten worden veranderd en via
de Duitsche havens zal moeten worden ge
leid. De vrees van Triëst wordt op het
oogenblik nog versterkt, doordat nog niet is
bepaald of de Duitsche spoorwegen in staat
zullen zijn, dezelfde tarieven te verleenen
als die, welke door de Oostenrijksche spoor
wegen aan buitenlandsche bevrachters wer
den verstrekt.
Zou dit niet meer het geval zijn, dan zou
natuurlijk een gedeelte van den Tsjechischen
handel via Hamburg of eventueel via Gdin
gen gaan. Of deze vrees gegrond is, hangt
af van de Duitsch-Italiaansche besprekingen,
welke in dit verband zullen moeten worden
gevoerd.
Welk belang Italië hecht aan de ontwik
keling van Triëst, blijkt reeds duidelijk uit
het aangekondigde bezoek van Mussolini, die
reeds te Rome met vooraanstaande persoon
lijkheden van deze havenstad diepgaande be
sprekingen heeft gevoerd.
In ieder geval zal de oplossing van dit
vraagstuk door de Italiaansch-Duitsche
vriendschap gemakkelijker zijn, dan wan
neer deze vriendschap niet bestond. Duitsch
land heeft by een voor beide landen gunsti
ge oplossing niet minder belang dan Italië.
Want indien een zoodanige overeenstem
ming zou kunnen worden bereikt, dat een
zeker percentage van den Duitschen handel
via Triëst zou worden geleid, zou Italië
misschien bereid zyn, de vroegere Oosten
rijksche vrije zóne, welke onlangs als gevolg
van den veranderden economischen en po-
litieken toestand door de Italiaansche regee
ring werd gesloten, ook aan Duitschland toe
te kennen.
schenken ontvangen, zoo een antiek dra-
kenbeeld van den koning van Italië, vier
Napoleontische bronzen vazen van Musso
lini, twee Arabische paarden van Horthy,
den Hongaarschen regent, een automobiel
van Hitier.
De schoone jonge bruid is reeds zeer po
pulair in Albanië, men noemt haar de
„Hongaarsche blanke roos".
De bevolking is natuurlijk uitermate
verheugd dat de voortzetting der dynastie
thans in uitzicht is, want de langdurige
vrijgezellenstaat van den koning had reeds
de legende doen ontstaan dat hij gezworen
had nooit meer te trouwen. De oorzaak
daarvan zou zyn liefde voor de dochter van
een schaapherder zijn geweest, uit den tijd
toen hij als opperhoofd van een Albaan-
schen stam in de bergen rondzwierf. Naar
aanleiding van zijn ontmoeting met de lief
tallige bruid worden thans weer nieuwe le
genden om het hoofd van Albanië's natio
nalen held, Achmed Zogoe, gesponnen, de
man die zichzelf, via het minister-presi
dentschap en het presidentschap der repu
bliek, tot koning van den onafhankelijken
Albaansche staat opwierp en zich nu reeds
tien jaar als zoodanig aan den wederop
bouw van zijn vaderland wijdt.
Generaal-veldmaarschalk Göring heeft
als gevolmachtigde voor het vierjarenplan
een verordening uitgevaardigd, op grond
waarvan iedere Jood van Duitsche nationa
liteit zijn geheele vermogen in binnen- en
buitenland moet opgeven en taxeeren op de
tegenwoordige basis, tenzij het vermogen
een bedrag van 5000 M. niet overschrijdt.
Joden van vreemde nationaliteit behoeven
slechts hun bezit in Duitschland op te ge
ven.
Tegelijkerijd wordt bepaald, dat van
overeenkomsten inzake verkoop of ver
pachting van industrieele, land- of bosch-
bouwbedryven aan de autoriteiten mede-
deeling moet worden gedaan, voor zoover
by deze zaak een Jood als contracteerende
party betrokken is.
Evenzoo is voor de opening van een
nieuw industrieel bedrijf of de vestiging
van een filiaal door Joden toestemming
noodig.
De verordening dient volgens het D.N.B.
eenerzijds voor de bepaling van het ver
mogen der Joden in het Duitsche rijk, doch
kan anderzijds worden beschouwd als een
voorbereidende maatregel voor den econo
mischen opbouw van Oostenrijk.
De verordening zou voorts beoogen, af
zonderlijk optreden tegen Joodsche bezit
ters te verhinderen daar alle met Joden
verband houdende kwesties binnen het rijk
uitsluitend langs wettelijken weg geregeld
moeten worden.
Nationaliteit verloren.
Wederom is een lyst gepubliceerd met de
namen van 27 personen, meerendeels Jo
den, die van de Duitsche nationaliteit ver
vallen zyn verklaard. Hun vermogen is ten
gunste van den staat in beslag genomen.
DE FRANSCH—BRITSCHE
BESPREKINGEN.
De Tsjechoslowaaksche kwestie op
het eerste plan.
Vanmorgen zijn de Fransch-Engelsche
besprekingen, welke gehouden worden
naar aanleiding van de EngelschIta
liaansche overeenkomst, begonnen In de
Britsche hoofdstad.
Het verluidt, dat het Tsjechoslowaaksche
vraagstuk het eerste werd besproken bij deze
conferentie.
Telegrammen, welke de Fransche minis
ters op het laatste oogenblik uit Parijs heb
ben ontvangen, gaven te kennen, dat deze
kwestie mogelijk nog grooter beteekenis
moet worden toegekend dan eerst werd ver
vracht
Mijngasontploffing eischt zeven dooden,
-In de steenkoolmijn St. Clair op ongeveer
acht kilometer van Pottsville in Pennsyl-
vanië (V.S.) heeft zich 'n mijngasontplofflng
voorgedaan, die door een brand gevolgd
werd. Zeven mijnwerkers werden gedood,
elf gewond. Van verscheidene gewonden is
de toestand ernstig.
Ongeluk in steengroeve bij Brno
(Brunn). - In een steengroeve by Brno
(Brunn - Tjecho-Slowakije) zijn ten gevolge
van een te vroege ontploffing op 40 M. diepte
drie arbeiders om het leven gekomen. Twee
andere arbeiders werden ernstig gewond.
Hevige regens in Venuzuela en Colum-
bia. - De bewoners van verschillende plaat
sen in het gebied van de grens van Columbia
en Venezuela waren wegens watersnood, die
veroorzaakt was door hevige regens, die de
rivieren buiten haar oevers deden treden,
genoodzaakt hun huizen te verlaten.
Von Cramm nog steeds gevangen. - Ver
nomen wordt, dat de bekende tennisster,
von Cramm, nog steeds in de gevangenis zit.
De autoriteiten hebben nog geen besluit ge
nomen over de vraag, of tegen hem al da*
niet een proces aanhangig zal worden go-
maakt.
De Tungwo vrijgelaten. - Het Britsche
stoomschip Tungwo, dat aan de monding van
de Yangtse door Japansche militairen was
aangehouden, is thans vrijgelaten.
Alkmaar, Donderdag.
WETHOUDER KLAVER ONGESTELD.
Tijdens de huwelijksplechtigheid in de
r. k. kerk te Schermerhorn, waar een zoon
van wethouder Klaver heden in het hu
welijk trad, werd de wethouder plotseling
bevangen door een flauwte. Hij werd de
pastorie binnengedragen waar dr. Hilbrands
van De Rijp geneeskundige hulp verleende.
De toestand is redelijk weL
60 JAAR KAASZETTER.
Hedenmorgen 11 uur kwamen de kaaszet-
ters en eenige schippers in het nieuwe
Waaggebouwtje bijeen voor een huldiging
van den kaaszetter G. de Boer, die het feit
herdacht, waarop hij voor 60 jaar als helper
van de kaaszetters optrad.
De directeur van het marktwezen, de heer
Voorthuysen, die den jubilaris met dezen
zeldzamen dag geluk wenschte, was de
eerste, die het woord voerde, hoewel
het marktwezen, naar hy opmerkte, met de
kaaszetters niet veel te maken heeft, om
dat de kaaszetters geen gilde vormen en
in dienst staan van de fabrieken. Over het
algemeen zyp de kaaszetters geen lichte
jongens, maar wy hebben het toch altyd vry
goed met elkander kunnen vinden en on
aangenaamheden steeds met een grapje kun
nen afdoen. Spr. dankte voor deze mede
werking.
Hierna overhandigde de heer Voorthuysen
den heer de Boer een kistje sigaren. (Ap
plaus.)
De heer de Boer herinnerde er aan, hoe hy
op 12-jarigen leeftijd als helper van de kaas
zetters optrad en met het wegbrengen van
kaasdekken 1.25 verdiende. De volgende
week kreeg hy reeds 1.50 plus 5 cent per
uur. Zoo werd hy spoedig kaaszetter en
steeds hebben wy, zoo zeide hij, onze taak
volbracht onder het devies- „plicht is wet".
Spr. uitte den wensch, dat het hem gege
ven mocht zyn nog vele jaren mede te wer
ken en deed daarvoor een beroep op zijn
medewerkers. (Applaus.)
De marktmeester, de heer Harms, sprak
hierna een woord van gelukwensch met dit
jubileum. Met voldoening deelde spr. mede,
dat de jongens allemaal spontaan aan het
cadeau, een lamp, hadden bijgedragen. Er
was zelfs nog wat overgebleven, waardoor
spr. nog een bloemstukje en een kistje siga
ren kon aanbieden. (Applaus.)
Hierna noodigde de heer de Boer zijn
medewerkers uit met hem een- glaasje te
drinken, aan welke uitnoodiging giif gevo g
werd gegeven.
ZESTIG JARIGE HUWELIJKSFEESTEN.
De echtelieden J. A. Peters en D. Peters-
Been te den Helder, hopen 2 Mei a.s. hun
60-jarig huwelijksfeest te herdenken.
Op 28 April wordt een zestig jarig huwe
lijksfeest gevierd door het echtpaar P. Kee
en A. Kee—Dekker ip Zwaag.