DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Alkmaar garnizoensstad. DE FRANSCHE FRANC WORDT WEER GESTABILISEERD. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang Volledige overeenstemming met Engeland en Amerika. Radio-rede van Daladier. De algemeene toestand. Toch Britsche stap te Berlijn? Non-interventiecommissie op het doode punt. Verklaring van Del Vayo. Schifting onder Oosten- rijksche nazi's. Drie hoogleeraren afgezet, onder wie een Nobelprijswinnaar. ALKMAARSCHE COURANT. Gisteravond heeft minister-president Daladier voor de radio een toespraak gehouden, waarin hij o.m. mededeelde, dat de regeering besloten heeft den franc te stabiliseeren op een basis, die de regeering in staat zal stellen hem doeltreffend te verdedigen. Dit besluit, aldus Daladier, is genomen in volledige overeenstemming met de Engelsche en Amerikaansche regeeringen, wien spre ker dank zegde voor haar medewerking. Daladier deelde niet mede op welken koers de franc gestabiliseerd zal worden. Hij stelde zich er mede tevreden aan te duiden, dat men den koers, dien hy voor morgen heeft vastgesteld, niet zal te bo ven gaan. In zyn gisteravond voor de radio uitge sproken rede heeft Daladier, de Fransche minister-president o.m. gezegd: De regeering, welke ik sedert drie weken leid, heeft van haar vorming af voor twee groote moeilijkheden gestaan, welke een on middellijke oplossing eischten. Allereerst moest de sociale vrede, de vrede tusschen de Franschen hersteld worden. Wij hebben daarom de sociale conflicten gere geld. De groote stakingen zijn geëindigd, dank zij den goeden wil van werkgevers en werknemers en het werk is hervat. De tweede moeilijkheid is van buitenland- schen aard. Zij stond in verband met de ver deeldheid in een Europa, dat niet ophield zich te bewapenen terwijl het zich aaneen moest sluiten. Op de conferentie te Londen heb ik de oprechte en loyale overeenstem ming tusschen Frankrijk en Engeland, welke de waarborg vormt van vrijheid en vrede, kunnen versterken. Nauwelijks teruggekeerd uit Londen moest ik de economische en financieele moeilijkhe den onder oogen zien. Ik wil vandaag, teven als altijd, het land de geheele waarheid zeg gen. Deze waarheid is als volgt: Onze economische huishouding is diep ge troffen. De wettige winst heeft de neiging te verdwijnen, de gedeeltelijke werkloosheid in de fabrieken neemt toe, onze handelsbalans verarmt, onze productie-statistieken blijven een onderwerp van vernedering voor de Franschen vormen. De waarheid is, dat met deze bloedarme huishouding de staatsbegroo- ting onvermijdelijk een tekort oplevert, dat de behoeften van de schatkist de spaarders uitputten, het openbare crediet schaden, het particulier crediet doen verzanden en het monetaire crediet bedreigen. De voor het lot van het land verantwoor delijke regeering kan niet dulden, dat een zoo ernstige toestand voortduurt. Er kan geen sprake zijn van leerstellingen of proef nemingen. Orthodox of stoutmoedig, edel moedig of wreed, iedere maatregel, welke rechtstreeks moet medewerken tot het wel zijn van het land, is een noodzakelijkheid, iedere maatregel, die niet rechtstreeks van belang is voor het openbaar welzijn, is over bodig. Vertrouwen gevraagd. Aan onze actie ligt een beroep op het ver trouwen des lands ten grondslag. Voor een politiek van duurzaam vertrouwen echter moet eerst een monetair peil worden vastge steld, dat in overeenstemming is met onze lasten en dat niet telkens weër in twijfel wordt getrokken, een peil, dat eindelijk den franc beveiligt tegen de sinds jaren tegen hem ontketende aanvallen. Daarom heb ik, zonder mij te bekomme ren om critiek, maar er van overtuigd, mijn plicht te doen jegens het land, besloten on zen munt te stabiliseeren op grondslagen, waarop hij doeltreffend zal worden verde digd. De Fransche regeering heeft dus, in volkomen overeenstemming met de Ameri kaansche en Engelsche regeeringen, welke ik dank zeg voor haar loyale en hartelijke me dewerking, besloten over te gaan tot een aanpassing van den franc aan een koers, die de gelegenheid zal bieden den franc zegevie rend te verdedigen. Dit besluit is genomen binnen het kader van de overeenkomst der drie mogendhmeden, waaraan de Fransche regeering gehecht blijft. Men zal den koers, dien ik voor morgen heb vastgesteld, niet te boven gaan. De spaarders zullen dus in onzen nationalen munt kunnen beleggen zonder dat zij voor een nieuwe vermindering behoeven te vree zen. Zelfs kunnen zij veeleer een vergroote waarde van den franc verwachten. Op deze wijze zullen wy kunnen voortgaan met het werk van wederopbouw, dat den Franschen een krachts-inspanning in vrijheid oplegt. De eerstvolgende defensieleening zal allen Franschen de gelegenheid geven hun vader landsliefde te toonen. De wetsdecreten, welke gepubliceerd zijn, brengen niet alleen een verhooging der be lastingen, maar vormen een geheel van maatregelen, dat de ontwikkeling begunstigt van de productie, den wisselkoers, de geld circulatie, de uitvoering van belangrijke werken en de opening van groote werkplaat sen, welke van belang zijn voor het geheele leven, aangezien zy niet alleen ontworpen zijn voor de groote steden, maar ook voor het platteland. Wij stellen u dit plan voor, dat verhinde ren zal, dat de munt bloot staat aan onop houdelijke aanvallen en dat in staat zal stel len de voor de landsverdediging noodige goudvoorraad te behouden. Wij hebben er de voorkeur aan gegeven een beroep te doen op den moed der Franschen in plaats van ons te laten meevoeren door den stroom naar de rotsen. Ons hoogste doel is den Franschen arbeid tot ontwikkeling te brengen. Geen nieuwe schommelingen van den munt, geen nieuwe uitgaven, geen nieuwe lasten, vrede in het binnenland als voorwaarde voor den vrede naar buiten, ziedaar wat wij willen! Veel woorden zijn niet noodig om de Franschen te doen begrijpen, dat het oogenblik is ge komen tot aaneensluiting in orde en arbeid. De besprekingen met Washington. Havas meldt uit Washington: Op initiatief van de Fransche regeering zijn besprekingen aangeknoopt met de Ame rikaansche schatkist, met het oog op de nieu we aanpassing van den franc, zulks over eenkomstig de bepalingen van de driemo- gendhedenovereenkomst. De besprekingen hebben tot volledige overeenstemming geleid en het Amerikaan sche departement van financiën heeft offi cieel de Fransche regeering doen weten, dat het instemt met de nieuwe aanpassing, die noodig is geworden door de toeneming van de uitgaven voor de landsverdediging. De houding der Amerikaansche regeering doet dus haar wil blijken om de samenwerking en overeenstemming te handhaven tusschen de drie democratieën op financieel gebied. Men verwacht, dat het departement van financiën een officieele verklaring zal uitgeven. Reuter meldt nog uit Washington dat het departement van de schatkist zich oorspron kelijk verzette tegen een verdere devaluatie van den franc. Nadat Fransche financieele attaché echter gistermorgen een bespreking had gevoerd met Morgenthau liet Washing ton de bezwaren vallen. ALKMAAR, 5 Mei. Tusschen de feestelijkheden door hebben Mussolini en Hitier elkaar gevonden! En zij hebben met elkaar gepraat gedurende an derhalf uur. Terzelfden tijd hielden de Duitsche ministers met hun Italiaansche collega's verschillende besprekingen over diverse vraagstukken, waarbij de beide landen belang hebben. Verder hebben de generale staven van beide landen besprekingen met elkaar ge voerd. Uit dit alles blijkt wel, dat het gister „tusschen den middag" zeer belangrijk ge weest is, want intenser hadden de bijeen komsten niet kunnen zijn. Wat er besproken is? Tot nu toe is een officieel communiqué nog niet verschenen, maar Havas meent te weten, dat men met voornemens geweest is, een militair accoord te sluiten. Wel zijn echter belangrijke mi litaire defensie-vfaagstukken besproken. Voorts meldt Havas, dat de Duitsche de legatie te Rome zeer bevredigd is en vol vertrouwen na het eerste onderhoud tus- schen den Führer en den Duce. In Duitsche kringen wordt met nadruk verklaard, dat geen nieuwe verdragen tusschen beide lan den zullen worden gesloten. De erkenning van de solidariteit tus schen Londen en Parys door Duitschland en Italië moet worden vervolmaakt door de erkenning van de as-Rome-Berlijn door Frankrijk en Engeland. Het eenige viaag- atuk, dat tusschen deze beide groepen moe worden geregeld is de koloniale kwestie en men hoopt, dat dit geen groote moeilijk heden zal opleveren. Het schijnt, dat Hitler de koloniale kwestie op den voorgrond wil Plaatsen bij de besprekingen met Mussolini. Het Tsjechische vraagstuk komt blijkbaar op de tweede plaats. Ook is men in Duitsche kringen van meening, dat een overeen komst tusschen Berlijn en Parijs zeer wel mogelijk is, niettegenstaande het Fransch- Russische verdrag, doch men schijnt wel eerst een overeenkomst met Engeland tot stand te willen brengen. Reuter voegt hier aan toe, dat bij de van daag tusschen Hitier en Mussolini gehouden besprekingen volgens ambtenaren van bei de zijden niets is gebleken van een ver zwakking van de as Rome-Berlijn. In deze hernieuwde verzekering kan men echter zooiets als bezorgdheid zien. Terwijl de Italianen in hun geheel geno men het bericht van den „Anschluss" met ontsteltenis hebben ontvangen, verklaren welingelichte Italiaansche kringen, dat de strategische positie aan den Brenner er niet door verzwakt is vooral als Hitier zich houdt aan zijn belofte, niet de Oostenrijk- sche zijde van de grens te zullen verster ken. In Duitsche kringen erkent men niet, dat het vraagstuk der Sudeten-Duitschers besproken is, anders dan in zuiver consul tatieven zin. Men verklaart dat het behalve Tsjechoslowakaije en Duitschland geen land aangaat. Sommigen gelooven echter, dat Mussolini, hoewel ten slotte wel bereid, tegenover een gematigden Duitschen eisch, een politiek van neutraliteit in acht te nemen, aan Frankrijk en Engeland diplomatieken steun zal verleenen bij hun streven om tot een modus vivendi te geraken, waardoor ae kwestie zooal niet geregeld, dan toch uit gesteld zou worden. De gebeurtenissen se dert de laatste ontmoeting der beide dicta tors hebben de positie van Italië versterkt. Terwijl de Osservatore, het officieele or gaan van het Vaticaan, geen woord schrijft over de reis van Hitier naar Rome, heeft de paus gister een toespeling vol bitterheid gemaakt over de aanwezigheid van Hitier in een rede, welke hij heeft uitgesproken tegenover 436 jonggetrouwde paren, die hy tegelijk met kardinaal Lavitrano op zijn zomerverblijf heeft ontvangen. Na den zegen des hemels voor de aan wezige geloovigen te hebben afgesmeekt, zeide de paus: „Gij moet dit goede, dat wij u toewenschen dat wy van de goedheid van God verwachten, verdienen door uw trouw aan het christelijk leven en door uw gebe den. Want droeve zaken doen zich voor, zeer droeve zaken, zoowel ver van ons als nabij. Ja, zeer droeve zaken en onder deze droeve zaken moet men wel rekenen het feit, dat Rome, op den dag van het feest der H. Kruisvinding, de teekenen opricht van een ander kruis, dat niet het kruis van Christus is. Ik zeg u voldoende, wanneer ik u zeg, hoezeer het noodig is te bidden, te bidden en te bidden, opdat ook de barm hartigheid Gods in haar vollen omvang geschiedde". De Italiaansche bladen wijden uiteraard heele pagina's aan Hitler's bezoek, welke met groote platen worden verlucht. Zij be groeten in Hitier „een van de voornaam ste bewerkers van den vrede en een be proefden vriend van Italië". De Messagero schrijft, dat de ontmoeting van de beide leiders van de beide groote landen overal met aandacht; hoop en vrees wordt gevolgd. Maar boven alle min of meer speculatieve veronderstellingen staat een groote zekerheid, welke de geesten geruststelt en verheugt, de vaste wil van beide groote mannen den vrede met kracht en vol vertrouwen te dienen; hem te die nen voor het welzijn van beide volken en van Europa, dat zelf meer dan ooit wordt bedreigd door noodlottige utopieën, welke over de menschheid de dwalingen en ver schrikkingen schijnen te trekken van een waarachtige vervloeking. De Popoio di Roma schrijft: „Niemand predikt thans in Duitschland een wereld overheersching als geschiedde in den tijd van de Hohenzollem. Dit denkbeeld is strijdig aan de nationaal-socialistische phi losophie. Zij ziet den toestand in de bui tenlandsche politiek aldus, dat de oorlog en de vredesverdragen de wereld in twee kampen hebben verdeeld, de bezitters en de msdeelden. Laatstgenoemden hebben recht op bestaan en op ontwikkeling van hun beschaving Dat is een rechtvaardige en derhalve een vreedzame opvatting. Vandaar dat wy in Hitier een van de voornaamste bewerkers zien van den vrede". Het Rotterd. Nbl. bespreekt in verband met de reorganisatie van het leger, welke binnenkort in haar geheel een feit zal zijn geworden, de nood zakelijke uitbreiding van het aantal vrgdesgarnizoenen. Wat de indeeling betreft is, naar het blad verneemt, op het departement van Defensie reeds vastgesteld welke leger-afdeelingen in de vredesgarni- zoenen worden ondergebracht. Het blad laat daarna de nieuwe indeeling volgen en vermeldt daarbij o.a. dat te Alkmaar zal worden gelegerd het 2e regiment Luchtdoelartillerie. Zooals bekend was er eerst sprake van dat dit regiment te Amsterdam zou worden gelegerd. Wanneer deze mededeeling juist is en de berichten over diverse andere gemeenten wijzen er wel op, dat het blad in defensie-zaken over bijzondere informaties kan beschikken zal Alkmaar dus een garnizoen krijgen. Inderdaad een verblijdende mededeeling omdat een garnizoen niet al leen een vermeerdering van bevolking brengt, maar speciaal voor den middenstand van groote beteekenis is. ALKMAAR IS IN ONDERHANDELING. Wy hebben on$3in verband met een en ander tot burgemeester Van Kinschot gewend, die ons heeft medegedeeld, dat Alkmaar op dit oogen blik met het departement in onderhandeling is. Meer kon of mocht de burgemeester ons op dit oogenblik niet vertellen. Wel kregen wij uit het gesprek den indruk, dat die onderhandelingen nog niet van langen duur zijn. In allen gevalle zal de mededeeling van de mogelijkheid van een gar nizoen voor B..en W. wel een blijde verrassing geweest zijn en wy ver trouwen, dat het gemeentebestuur alles in het werk zal stellen om te trachten het regiment in Alkmaar te krijgen. Waar het zal worden gelegerd, of het in een reeds bestaand gebouw kan worden ondergebracht, dan wel of men hiervoor een kazerne zal bouwen, is op dit oogenblik niet te zeggen. Het is o. i. begrijpelijk, dat de Luchtdoelartillerie gemakkelijk de om geving van het in Bergen te stichten vliegveld moet kunnen bestrijken. Wij meenen te weten, dat ongeveer anderhalf jaar geleden in de om geving van den Bergerweg opmetingen zijn gedaan en grondboringen zyn verricht om de vastheid van den bodem te onderzoeken in verband met een mogelijke plaatsing van geschut. Over de onschendbaarheid van Tijecho-Slowakije. De „Daily Express" meldt, dat het Brit sche kabinet gisteren besloten heeft niet den terugkeer van Hitier te Berlijn af te wachten om by de rijksregeering den stap te onder nemen met betrekking tot Tsjecho-Slowa- kije, waarover bij de Fransch-Britsche be sprekingen reeds was gesproken. Göring zou dan den Britschen ambassa deur ontvangen. Neville Henderson zou den maarschalk herinneren aan de verzekering, die deze persoonlijk twee maanden aan de Britsche regeering heeft gegeven, dat de onafhankelijkheid van Tsjecho-Slowakije zou worden geëerbiedigd. Het blad voegt hier aan toe, dat indien Göring hem zou zeggen, dat de betrekkingen tusschen Duitschland en Tsjecho-Slowakije slechts deze beide landen aangaan, de am bassadeur opdracht zou hebben tegenover Göring te verklaren, dat de Britsche regee ring deze zienswijze niet kan aanvaarden en dat in tegendeel in geval een daad van ge weld door Duitschland met betrekking tot Tsjecho-Slowakije zou worden gepleegd, Groot-Britannië evenmin als Frankrijk wer keloos zou blijven. De Fransche ambassadeur, Corbin, heeft gistermiddag een bezoek gebracht aan Lord Halifax. Men meent te weten, dat de Fransche ambassadeur de op vatting der Fransche regeering aange geven heeft betreffende de noodzake lijke voorwaarden voor de terugtrek king der vrijwilligers uit Spanje. Het schijnt, dat Frankrijk nog steeds terug trekking in categorieën eischt. Voorts herstel van de controle op de landgrenzen slechts eenigen tijd na de aankomst van de terugtrekkingscom missies in Spanje. Het is nog niet zeker, dat men tot over eenstemming zal kunnen komen op deze basis. Bijgevolg is nog geen datum vast gesteld voor de bijeenkomst der eerstvol gende vergadering van de nietinmengings- commissie. Terwijl het terugtrekken der buitenlan ders in Spanje door tusschenkomst van de non-interventie-commissie dus blijkbaar nog niet veel voortgang vindt, zal Del Vayo, de vertegenwoordiger van de Spaansche regee ring in Genève, probeeren bij de komende Volkenbondsvergadering de belangen en het recht van de Spaansche regeering ver dedigen om op déze wijze 'n oplossing van de Spaansche kwestie te verkrijgen. Del Vayo verklaarde voor zyn vertrek naar Genève o.a., dat de kanselarijen van sommige democratische landen tot de con clusie zijn gekomen, dat de eenige oplossing van het Spaansche probleem een overwin ning van de regeering kan zyn. Hij herin nerde eraan, dat in de dertien punten van de regeering wordt voorgesteld een volks stemming te houden. De regeering vreest een volksstemming niet, zij weet welk resultaat deze zal hebben, zij rekent op het onaf- hankelijkheidsgevoel van de ware Span jaarden. Indien men in het rechtsche kamp nauwkeurig wist wat in dezen oorlog om ging, dan zouden alle ware Spanjaarden voor de regeering stemmen. Deze zekerheid maakt den waren geest van het doel van den oorlog der regeering. De minister zeide verder, dat in de laatste zes weken de Duitsche hulp aan Franco is toegenomen. Hij weet, dat Duitsche hoofd officieren in Spanje zijn aangekomen en dat de technische afdeeling door anderen zyn vervangen. Ook is het niet toevallig, dat deze officieren optreden in het gebied van Bilbao en in de Katalaansche Pyreneeën. Ten slotte verklaarde hij, dat de militaire situatie van de regeering op het oogenblik beter is dan in Maart jJ. Het doorsnijden van de verbindingen van Catalonië met het overige Spanje heeft niet de gewenschte resultaten opgeleverd en iederen dag gaan boodschappers van de regeering van Bar- celona naar Valencia en Madrid De „Daily Telegraph" meldt uit Weenen, dat een commissie der Duitsche nationaal- socialistische party te Weenen wordt ver wacht om de leden der N.S.D.A.P. in het oude Oostenrijk te schiften en te oordeelen over hun geschiktheid. Er zal een speciale cursus worden geopend voor jonge Oostenrijksche nationaal-socia- listen, die gevangen gezeten hebben of tij dens hun schooljaren over de grens waren gevlucht. Zij zullen kosteloos worden gehuis vest en gevoed en in hét gebouw der vroe gere cadettenschool hun examen voor toe lating tot de universiteit kunnen voorberei- den. Drie bekende professoren zijn afgezet. Het zyn prof. Victor Hess uit Innsbruck, winnaar van den Nobelprijs, beroemd door op het gebied der experimenteele natuur kunde; hy was leider van het Rontgen-insti- tuut te Innsbruck. Voorts zyn afgezet prof. Josef Weininger, een anthropoloog, en prof. Benndorf, leider van het Instituut voor Li chamelijke Ontwikkeling te Graz. n IJ

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1