dagblad voor alkmaar en omstreken.
Waar komt de Kazernebouw
Vraag en aanbod
Het verdrag met Eire in het Lagerhuis.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
frnnco door het geheele Rijk 2.50.
nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330.
No. 106 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
CHAMBEPLAIN GEEFT EEN UITVOERIGE
UITEENZETTING.
LEVENDIG DEBAT.
De olgemeene toestand.
Chineesche troepen
naderen Nanking.
Relletjes in Tsjecho-
Slowakije.
Staking van Fransche
zeelieden.
Denkt U er aan Uw
voor Zaterdag op te geven?
ALKMAARSCHE COURANT
De Engelsche premier, Chamberlain,
heeft gistermiddag de aanneming van de
overeenkomst met Eire in het Lagerhuis
voorgesteld. Hij merkte daarbij op, dat
deze week twee belangrijke voorstellen
in behandeling waren gekomen: eerst de
overeenkomst tusschen Italië fen Enge
land en thans die tusschen Ierland en
Engeland.
Men kon hieruit volgens den premier
leeren, dat met verzoeningsgezindheid
en goeden wil van weerskanten ook de
bitterste en langdurigste geschillen voor
oplossing vatbaar zijn.
Chamberlain bracht in zijn rede allereerst
hulde aan minister MacDonald en aan de
Valera, die zeer veel gedaan hadden, om het
verdrag tusschen Ierland en Engeland te be
werkstelligen. De Iersche premier had de
zaak van de verdeeling en het herstel der
eenheid als ht voornaamste oogmerk van zijn
politiek beschouwd maar door een gelukkige
wending was de overeenkomst daardoor niet
mislukt, want de Engelsche regeering had
dit punt uitgeschakeld en de Valera kunnen
overtuigen, dat hij dit met zijn Iersche land-
genooten uit het Noorden, dus met de regee
ring van Ulster, moest regelen.
Nadat dit veel omstreden punt op die wijze
geregeld was, bleven er drie onderwerpen
over, de handel, de financiën en de defensie.
Chamberlain was er van overtuigd dat de
getroffen handelsovereenkomst op den duur
voor beide partijen voordeelig zou blijken
en hij had nergens het tegendeel beweerd
gezien. Nopens de financiën zou men de En
gelsche regeering oppervlakkig van te groote
toegeeflijkheid kunnen beschuldigen, maar
spreker wilde het liever de edelmoedigheid
van den grooten en rijken partner noemen
jegens een kleinen en minder met aardschc
goederen bedeelden en men moest Ierland nu
voortaan beschouwen als een deelgenoot in
het rijk en niet langer als een concurrent.
Het teruggeven van de Iersche havens, die
onder het verdrag van 1921 ter beschikking
der militaire overheid stonden, was een daad
van vooruitziende politiek. Een vriendschap
pelijk gezind Ierland was zonder twijfel van
belang voor Engeland en de regeering had
wat gevoeld voor het argument van de Va
lera dat het een affront voor een zichzelf
besturend volk was als een deel van zijn ha
vens onder de jurisdictie van een ander volk
lagen. Ook het Iersche zelfrespect verlangde
voldoening in deze aangelegenheid en nu
had de Engelsche regeering nog wel wat lan
ger kunnen blijven staan op haar verdrags
rechten, maar zij had het breedere stand
punt ingenomen dat bij een verdrag beide
partijen inschikkelijkheid moesten betoonen
en nu had men dan ook bereikt dat van
weerskanten erkend werd dat Engeland en
Ierland niet buiten elkaar konden en dat aan
den eeuwenouden strijd een einde moest ko
men. De dominions en het stamverwante
volk der Ver. Staten hadden het sluiten van
een overeenkomst met opgetogenheid be
groet en spr. was dan ook overtuigd dat met
dit verdrag een nieuw hoofdstuk in de be
trekkingen met Ierland werd ingeluid, dat
beide partijen tot heil zou strekken. Nadat
spr. nog gewezen had op de waarborgen voor
Ulster, die de regeering had verkregen,
vroeg hij met vertrouwen de goedkeuring
van het geheele parlement.
Het debat.
De eerste spreker der arbeiderspartij
Grenfell zeide, dat de oppositie het verdrag
zou goedkeuren omdat het uiteindelijk doel
der verzoening er mee bereikt werd, maar
de premier had wel wat hoog van den toren
geblazen over het aandeel der Engelsche re
geering bij de regeling. Het zou volgens spr.
meer gepast zijn geweest als de regeering in
zak en asch ware verschenen om veront
schuldiging te vragen dat zij die verzoening
zoo lang en dikwijls met zulke kleinzielige
middelen had uitgesteld.
De afgevaardigde Reid, die het Noord-
Iersche graafschap Down te Westminster
vertegenwoordigt zeide dat Ulster niets te
gen den Vrijstaat had gehad en nu ook niets
tegen Eire zou hebben mits Ulster een deel
van het Vereenigd Koninkrijk kon blijven.
Spr. vond, dat de douaneovereenkomst niet
voldoende rekening hield met sommige spe
ciale belangen van Ulster, maar hij was al
leen ongerust of er soms een geheime clau
sule met de Valera gesloten was, die de her-
eeniging toch op een of andere wijze in het
vooruitzicht stelde.
Chamberlain viel hier den spreker in de
rede en gaf onmiddellijk de plechtige en ca
tegorische verzekering dat er geen er.kel ge
heim artikel bestond en dat zijn regeering
niets anders wenschte dan dat Ierland en
Ulster deze zaak verder zonder eenige in
menging onder elkaar zouden regelen.
De oppositie liberaal Graham White zeide,
dat de volgelingen van Gladstone zich na
tuurlijk verheugden dat recht, billijkheid en
gezond verstand eindelijk toch over onwil en
bruut geweld hadden gezegevierd en zijn
partij zou de overeenkomst van harte goed
keuren.
Winston Churchill.
Hierna sprak Winston Churchill, die op
merkte dat hij een der onderteekenaars was
geweest van het oorspronkelijk verdrag van
1921 en hij herinnerde zich levendig, dat de
Admiraliteit toen de allerernstigste bezwa
ren had ontwikkeld tegen de overdracht der
Iersche havens wier controle tot de levens
belangen van Engeland behoorde. Dat deze
controle thans zonder eenige voorwaarde
werd opgegeven leek spreker toch bedenke
lijk wanneer n.L de optimistische verwach
tingen van den premier nopens de gezind
heid die de Iersche regeering en het Iersche
volk van nu af zouden bezielen eens niet in
vervulling zouden gaan. Spreker zou het ge
wicht van gezond verstand en goeden wil
niet onderschatten maar de Valera had dan
wel iets minder luide mogen proclameeren
dat hij de hereeniging van geheel Ierland
toch als het einddoel bleef beschouwen.
Spreker zou daarom niet tegen dit verdrag
stemmen maar hy had willen waarschuwen
dat het werkelijke probleem der toekomstige
verhouding met Ierland nog aan de orde ko
men moest. Men moest te Dublin begrijpen
dat de regeering een grootsch en genereus
gebaar had gemaakt en een blijk van ver
trouwen had gegeven daj nooit beschaamd
mocht worden.
Churchill merkte nog op, dat de Valera en
de zijnen in Ierland,, aan het bewind waren
gekomen door tegen- de Engelsche politiek
te strijden en de plotselinge overgang leek
hem wat bedenkelijk. Engeland had volko
men gelijk gehad in zijn houding nopens de
land-annuïteiten en het bedrag van 10 mil-
lioen was een schrale troost voor het opge
ven van volkomen eerlijk verworven rech
ten.
De conservatieven Sir William Davison en
Overste Gretton waren het eens met Chur-
chills argumenten maar Amery en de jonge
conversatieve sprekers waren het volkomen
met de houding van Chamberlain eens.
Een der latere arbeiders-sprekers verweet
Churchill dat hij weer op een ongelegen mo
ment onrust moest stoken en dat hij, gezien
zijn eigen politieke draaierijen, toch wel de
laatste was die onbetrouwbaarheid van de
Ieren mocht veronderstellen.
Naar wij vernemen, is er in Alkmaar zooals trouwens te verwachten was
geen enkel gebouw, waarin de militairen, behoorende bij het waarschijn
lijk te Alkmaar te legeren 2e regiment Luchtdoelartillerie, kunnen worden
ondergebracht.
Men deelt ons van betrouwbare zijde mede, dat voor huisvesting zou
worden gezorgd op het terrein, dat de gemeente in de laatste raadszitting
aan den Bergerweg van mej. Buren heeft gekocht. Dit terrein is pl.m. 2 H.A.
groot en gelegen in den hoek, waar de Hoeverweg naar Egmond op den
Bergerweg uitkomt.
Intusschen spreekt uit het schrijven, dat B. en W. gister aan de raads
leden hebben gezonden, nog een zekere terughoudendheid ten aanzien van de
tot dusver bij de onderhandelingen bereikte resultaten.
Nu de pers aldus dit schrijven het bericht vermeldt, dat te Alkmaar
een Regiment Luchtdoelartillerie zal worden gevestigd, zien wij ons ver
plicht, U mede te deelen, dat daaromtrent nog geenerlei ons bekende beslis
sing is genomen.
Wel zijn sedert eenigen tijd onderhandelingen gaande met het Departe
ment van Defensie, waarvan wij echter op uitdrukkelijk verzoek van het
Departement ook aan U geen mededeelingen hebben kunnen doen.
In verband met het persbericht, waaromtrent het Departement ons by
hedenmorgen ingewonnen informatie geen opheldering kon verstrekken,
heeft het Departement ons gemachtigd, U van het feit, 5at er onderhande
lingen gaande zijn, op de hoogte te stellen.
Het spreekt vanzelf, dat, zoodra de minister ons zijn beslissing zal hebben
medegedeeld, wij U zoo spoedig mogelijk onze voorstellen zullen doen toe
komen, indien althans mocht blijken, dat de minister Alkmaar als vesti
gingsplaats heeft aangewezen.
Wanneer het inderdaad juist is, dat de militairen gebouwen zullen betrek
ken op het terrein hoek BergerwegHoeverweg dit zeggen niet B. en W.
tot de raadsleden, maar dat vertellen wij aan onze lezers zal aan de tun
nelmisère wel spoedig een eind komen.
Het is begrijpelijk, dat het Departement van Defensie, wanneer militairen
aan de overzijde van het rangeerterrein zijn gelegerd, geen genoegen
nemen met den onmogelijken' toestand, dat lange rijen voertuigen herhaalde
lijk op het heen en weer rijden van enkele locomotieven hebben te wachten.
Alkmaar, 6 Mei.
Nog steeds moeten wy ons hier met
Hitler's bezoek aan Italië bezig houden. Het
is jammer, dat de besprekingen tusschen
hem en Mussolini zoo strikt geheim gehou
den worden, maar toch ondanks dat, lekt
er wel iets uit.
Zoo krijgt men den indruk, dat de positie
van Duitschland in Rome weer die van een
vragende is. Wanneer Italië behoefte heeft
aan Duitschland voor de regeling der be
trekkingen met Frankrijk en Engeland (ver
nomen wordt, dat de Spaansche kwestie
reeds besproken is) heeft Duitschland zon
der twijfel Italië nog meer noodig voor de
verwerkelijking var. zijn plannen in Midden-
Europa en om zijn koloniale eischen tot een
goed einde te brengen. In de omgevmg van
leidende Duitsche persoonlijkheden ver
klaart men, dat de regeling van het Tsjecho-
Slowaaksche probleem en van de koloniale
kwestie de onmisbare inleiding vormen tot
een opening van dieper gaande onderhande
lingen tusschen de groote Europeesche mo-
8 Wat Tsjecho-Slowakije betreft, schijnt het,
dat de Duitsche leidende figuren te Rome
gezegd hebben: de vereenigmg van 3# mil-
lioen Sudeten-Duitschers met het ry k is een
principieele kwestie, welker °Pl°ssln8 n'®
van vitale dringendheid is voor duitschland.
De vitale kwestie voor Duitschland^ of
Praag in zijn sfeer zal treden en zijn
gen met Rusland en Frankryk za
maken en zelfs opzeggen.
Berlijn wil vooral een wyzigmg m de bui-
tenlandsche en economische politiek
P De8op dit punt op het oogenblik tusschen
Praag en Berlijn aangebonden strijd w0
voorgesteld als een locale episode van
meer algemeenen stryd van de „nwB®"
heden der orde" tegen de bolsjewistische act e
in Europa. Berlijn meent krachtens den spi
te kunnen rekenen op volledigen steun van
Italië. By de Duitsche delegatie toont men
reeds thans op dit punt volstrekt vertrou
wen.
Tusschen Hitier en het Vaticaan botert het
lang niet. Thans blijkt, dat niet alleen de
paus naar zijn zomerresidentie vertrokken
is, maar dat ook het pauselijk museum' ge
sloten is. Een bezoek daaraan stond op het
programma, maar Hitier zal dit museum
niet kunnen betreden.
Intusschen is er een pers-strijd ontbrand
in Italië. De Regime Fasciste doet n.L hef
tige aanvallen op de Osservatore Romano.
Het fascistische blad schrijft: „Het zwijgen
van de „Osservatore" (over Hitler's bezoek)
heeft wel geen beteekenis, doch het blad
laat zich weer eens de gelegenheid ont
gaan om gebeurtenissen van enorme inter
nationale beteekenis in alle kalmte te beoor-
deelen. Als men uit politieke overwegingen
vrijmetselaars en joden schaamtelooze eer
betuigingen bewijst, als men de bondgenoo-
ten der communisten en de vrienden van
hen, die de geloovige Spanjaarden hebben
afgeslacht, rijkelijk met eer bedenkt, is het
eenvoudig onnoozel een dergelijke houding
aan te nemen tegenover den „Führer" en het
volk, dat jegens de geheele Italiaansche
natie een zoo eerlijke en moedige solidariteit
getoond heeft. Deze houding van het or
gaan van het Vaticaan schaadt noch het fas
cisme noch het nationaal-socialisme, het
schaadt enkel en alleen de kerk, die buiten
de grenzen van Italië reeds in volledige
anarchie leeft. Men kan op deze wijze de be
wondering van de vrijmetselaarsloges, de
synagogen van het communisme, en ook die
der roomsch-katholieke politicasters wek
ken, maar de ernstige geestelijkheid, de
goede roomsch-katholieken worden zeer
ontstemd".
De groote stroom Spaansche vluchtelingen
in Frankryk is thans eenigermate geluwd,
maar geheel opgehouden is zij niet. De
meeste dezer uitgewekenen zijn lieden, die
zich nooit met de politiek hebben bezigge
houden. Zij zijn tot het laatste in hun dorp
gebleven, vrijwel geheel onkundig van het
geen er eigenlijk in hun land voorviel, tot
dat zij eensklaps van de militaire autoritei
ten order kregen hun hof en haard te ver
laten daar Franco's troepen naderden. Ze
moesten alles in den steek laten en bereik
ten na een tocht te voet langs schier onbe
gaanbare wegen het Fransche grondgebied.
Veel zorgt baart de Fransche overheid de
aanwezigheid van allerlei gespuis, commu
nistische onruststokers en anarchisten. De
heer Jean, de Fransche speciale commissaris
voor de vluchtelingen in het dept. Haute
Garonne, heeft zijn gebied al van meer dan
400 misdadigers gezuiverd. Zijn taak werd
vergemakkelijkt door de Spaansche regee
ring te Barcelona, die hem de dossiers der
betrokkenen ter beschikking stelde. Doch de
toestand eischte een snel ingrijpen, en toen
de belhamels opruiende redevoeringen gin
gen afsteken, telefoneerde de commissaris
om versterking der mobile garde, 200 be
reden Spahi's en eenige tanks. De anarchis
ten werden naar Katalonië gedirigeerd en
de rust keerde weer.
Opmerkelijk is, dat alle vluchtelingen uit
het linksche Spanje doordrongen zijn van
het regime der „gebalde vuist". Zij beschou
wen deze wijze van groeten niet als een
uiting van haat, maar passen haar bij elke
gelegenheid toe, ook als zij hun dankbaar
heid jegens de Franschen willen betuigen.
Zeer tot verbazing der Fransche militairen
en leden der non-interventie-commissie! De
Spanjaarden meenen, dat de wereld in twee
categorieën burgers is verdeeld: zy, die met
de gebalde vuist groeten en zy, die den fas-
cistengroet brengen. Dat er ook nog men-
schen leven, die „gewoon" groeten, was hun
niet bekend!
Intusschen houdt men er rekening mee,
dat er nog wel meer vluchtelingen de Fran
sche grens zullen overschrijden indien de
vijandelijkheden, welke nu eenigen stilstand
toonenf weer oplaaien. De Fransche regee
ring is op alles voorbereid; alleen vraagt
zij zich af of zy op den duur het onderhoud
dier vluchtelingen alleen zal moeten blijven
bekostigen, en of het niet zaak is de ver
zorging internationaal te regelen.
Japanners melden succes in Zuid-
S jantoen g.
Van Chineesche zijde wordt gemeld, dat
de in de provincie Kiangsoe opereerende
Chineesche troepen reeds tot op elf K.M.
afstand van Nanking genaderd zijn.
Van het front in Sjantoeng wordt van
Japansche zijde gemeld, dat de Chineezen de
Japansche stellingen in het zuiden van ge
noemde provincie hebben aangevallen. Het
Japansche legerbericht voegt hieraan toe,
dat de vijand met groote verliezen is terug
geslagen.
In het zuidoosten van Sjantoeng zouden
de Japanners voorts een zuiveringsactie zijn
beginnen, waarbij zy reeds tot Tsjinghoean
aan de Jangtse zouden zijn doorgedrongen.
De militaire autoriteiten te Tientsin en te
Peking hebben met het oog op de in de na
bijheid dezer steden aan den gang zijnde
troepenbewegingen, uitgebreide veiligheids'
maatregelen getroffen. Een groot aantal
personen, onder wie velen, die als commu
nisten bekend staan, zijn gearresteerd. Ver-
s:heidene stadspoorten te Peking zijn zelfs
gesloten. Het doorgaande verkeer staat on
der scherpe controle.
Onrust bij de Sudeten-Duitschers.
Woensdag en Donderdag hebben zich te
Sumberk in Moravië (Schoenberg) ver
scheiden incidenten voorgedaan nadat het
ter eere van president Masaryk opgerichte
monument beschadigd was. De inspecteur-
generaal der politie heeft zich gisteravond
naar Sumberk begeven om er een onder
zoek in te stellen. Volgens de Zeit, het of-
ficieele orgaan der Sudeten-Duitschers, zou
een detachement politie ter sterkte van 200
man te Sumberk zijn aangekomen.
Het blad, dat er eveneens melding van
had gemaakt, dat waarschijnlijk den uitzon
deringstoestand zou worden afgekondigd,
werd nog gisteravond onder censuur gesteld.
Op het oogenblik is het overal in de stad
rustig.
De Sudetenduitsche partij heeft een op
roep tot haar leden gericht, waarin zy ver
zoekt een strenge discipline in acht te nemen
en den zesden Mei den verjaardag van
Konrad Henlein de huizen niet te ver
laten, om dezen verjaardag in huiselijken
kring te vieren.
Opstootjes in Zatec.
Te Zatec is het tot botsingen tusschen de
politie en leden der Sudetenduitsche partij
gekomen. Volgens de officieele lezing had de
politie by twee Duitsche zakenlieden vaan
tjes en armbanden met hakenkruisen ont
dekt en in beslag genomen. Tijdens het ver
hoor dezer menschen verzamelde zich voor
het politiebureau een menigte, die ook na
de vrijlating der arrestanten een steeds
vijandelijker houding aannam. De politie
moest de menigte verspreiden en, hoewel
niet van de wapenen gebruik gemaakt
werd, liep iemand lichte verwondingen op.
Er wordt een onderzoek ingesteld.
Het officieele Sudetenduitsche orgaan, de
„Zeit" verklaart, dat een jongeman, die een
hakenkruisvlaggetje droeg, oorzaak was van
een oploop van 800 tot 1000 menschen voor
het politiebureau. De Sudetenduitsche sena
tor Bock maande de menschen aan zich te
verspreiden, doch op dat oogenblik, toen de
menigte daaraan wilde gehoorzamen, ver
scheen de politie, die met den gummiknup
pel chargeerde. Twee personen werden
ernstig gewond.
Op drie groote mailbooten.
Het civiele personeel van drie schepen
van de Compagnie General Transatlan-
tique, n.L de Champlain, Colombie en
de Ile de France, is in staking gegaan.
Reeds eenige dagen bestond een ver
schil van meening over een vernieuwing
van kleedingstukken en Woensdag
avond, enkele uren voor het vertrek van
de Champlain kwam de secretaris van
den Bond van Hotelpersoneel aan boord
en raadde de leien van zijn bond aan te
staken. Toen de commandant van het
schip het personeel sommeerde op zyn
post te blijven, spoorde de secretaris aan
tot ongehoorzaamheid.
De commandant en de officieren van de
Champlain hebben uit protest het schip ver
laten en hebben het ministerie van koop
vaardij verzocht te bepalen, dat in het ver
volg geen secretarissen van vakvereenigin-
gen meer aan boord mogen komen. De Bond
van Hotelpersoneel heeft de bemiddelings
voorstellen van den minister van koopvaar
dij niet aanvaard om den secretaris, die tot
ongehoorzaamheid aanspoorde, niet aan
boord toe te laten. Het personeel heeft in
geheime stemming besloten te staken.
Alléén 2de handsch goederen.
33 ct. p. 5 regels, uitsluitend a contant.