DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Soetsjou vrijwel geheel in Japansche handen Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 118 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 20 Mei 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang Ook een overwinning der Japanners bij Kweiteh. VERRASSENDE AANVAL De algemeene toestand. Spaansche vluchtelingen doodgeschoten. Jongelieden vluchtten naar Frankrijk. Henlein's reis naar Londen. Een rapport over de reis. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURANT. Uit Tokio wordt gemeld, dat de Ja pansche bezetting van Soetsjou gisteren omstreeks het middaguur voltooid was. Het Chineesche garnizoen trekt in Zuid oostelijke richting terug, waar de Ja pansche troepen het trachten af te snij den. De Chineezen zouden aan beide zijden van den Loenghai-spoorweg, op 250 K.M. ten westen van Soetsjou, hun stel lingen versterken. De aanval van de Japanners op Soetsjou was zoo plotseling in zijn werk gegaan, dat de Chineesche troepen in de stad, die ver geten hadden de Westelijke poort te sluiten, verrast werden, toen een afdeeling Japan sche vechtwagens, op den voet gevolgd door infanterie, voor de poort verscheen. Op het oogenblik, dat de Japanners voor de poort stonden, bevonden zich zoo goed als alle Chineesche troepen der stad elders. De Chi neesche troepen, die Soetsjou verlieten, wendden zich naar het Zuid-Westen met Tsesjen als doel, welke plaats gelegen is in het Noorden van de provincie Anhwei. Deze Chineesche troepen loopen echter ge vaar om zoowel uit het Noorden als uit het Zuiden te word enaangevallen op den weg tusschen Tsesjen en Foesjen. De Japansche luchtmacht zoowel van het leger als van de vloot doen hevige aanvallen op de troepen, dio uit Soetsjou naar het Westen en het Zuid-Oosten aftrekken. De uiterste rechtervleugel van de Japan sche troepen, die uit het Noorden komen, heeft ten Noord-Oosten van Kaifeng Chi neesche troepen ontmoet, die uit Kiao- tsjeng terugtrokken. De Japanners ver strooiden de Chineesche krijgsmacht, welke 700 dooden op het slagveld liet. Dat was eergister, doch gisteren zonden de Chinee zen nieuwe troepen naar Langfeng uit Tsjengtsjou, het knooppunt van den Peking Hankou-spoorweg en den Loenghai-spoor weg. Deze Chineesche troepen zijn zoo wat twee divisies sterk en worden voorafgegaan door een afdfeeling vechtwagens. Zij trachtten een belangrijk punt aan den Loenghai- spoorweg, ten Westen van Soetsjou te her nemen, maar werden door de Japanners verjaagd, waarbij zij 500 dooden en vier vechtwagens op het terrein achterlieten. Nog niet geheel bezet? Bovenstaande berichten zijn van Japan sche zijde affkomstig en dus sterk eenzijdig gekleurd. Dat blijkt ook wel uit de volgen de Reuter-berichten, die eenigszins anders luiden en waarin gemeld wordt, dat Soetsjou nog niet geheel door de Japanners bezet is. Gisteravond werd te Sjanghai verklaard, dat een gedeelte van Soetsjou zich nog in handen der Chineezen bevindt, naar Reuter meldt. De Chineezen verduren de aanval len der Japansche artillerie, 's Avonds hiel den de luchtbombardementen op, na een reeks ononderbroken aanvallen der Japan sche escadrilles. Verder meldt Reuter, dat ook een woordvoerder der Chineezen te Hankou categorisch heeft ontkend, dat de Japanners Soetsjou bezet hebben. Het opperbevel der Chineezen heeft de herver deeling der legerkrachten langs den Loeng- haispoorweg voltooid en indien de Japan ners Soetsjou innemen, ligt hun flank open voor aanvallen, zoowel van het gebied ten Oosten als ten Westen van den Tientsin- Poekouspoorweg uit. Een sterke legermacht is samengetrokken tusschen Soetsjou en Lanfeng, ten Westen daarvan, om elke Ja pansche poging te weerstaan langs den Loenghaispoorweg verder te rukken, ten einde Hankou te bedreigen. Hachelijke positie der Chineesche troepen. De Japanneezen deelen thans (Vrijdag morgen) officieel mede, dat de bezetting van Soetsjou thans voltooid is. Vijftig Chi neesche divisies, elk van ongeveer 7000 man zijn ingesloten in de buurt van Soetsjou. Zij zien zich met vernietiging bedreigd. Tien divisies van de beste troepen van Tsjang Kai Sjek maken deel uit van deze vijftig divisies. Toegegeven wordt, dat zes divisies van Tsjang Kai Sjek er in geslaagd zijn voor den val van Hsoetsjau uit de streek van Kweiteh terug te trekken. De Japanneezen beweren, dat zij 3000 gesneuvelde Chinee sche militairen binnen Soetsjou hebben aan getroffen, nadat zij in de buurt der stad 4000 man hadden gevangen genomen. De bezetting van Amoy. Schout-bij-nacht Nada, leider van den Japanschen inlichtingendienst van het de partement van marine te Tokio, heeft een inspectiereis gemaakt in Noord- en Centraal- China. Aan buitenlandsche dagbladcorres pondenten heeft hij na terugkeer te Tokio meegedeeld, dat de bezetting van Amoy niet enkel van maritiem standpunt nood zakelijk was geweest, doch in verband met de algemeene operaties. Toen den schout bij-nacht gevraagd werd, of Japan, teneinde op snelle wijze een einde te maken aan den oorlog in China, ook zou oprukken naar Kanton en Hankou, antwoordde Nada niet, doch beriep zich op zijn plicht, te zwijgen over de militaire operatie-doeleinden. Wel kon hij nog verklaren, dat Japan zijn mili taire maatregelen niet zou beëindigen, voor en aleer het bewind van Tsjiang Kai-sjek van de baan was, zooals trouwens door de Japansche regeering bij herhaling was mee gedeeld. Het kaartje geeft de Japansche krijgsver richtingen weer. welke geleid hebben tot de verovering van de belangrijke stad Soetsjou. Reeds maanden lang was Soetsjou het centrale punt, waar de Japanners het evenwicht zochten voor de samensmelting van het Noord- en Zuidleger; dit is hun tenslotte gelukt. Het Zuidleger der Nippontroepen, welke opereerden langs den Poekau-spoorweg, maakte een wijden boog naar het Westen en bezette Hoewangkau, gelegen aan den Loenghaispoorweg, 35 K.M. van Soetsjou verwijderd. Het Noordleger der Japanners bezette Tangsjan en verbrak voor het eerst den Loenghai-spoorweg. Hun vooruitge schoven colonnes vereenigden zich met het Zuidleger en te samen omsingelden zij het Westelijk gedeelte van Soestjou. In Ooste lijke richting verbraken de Japanners bij Pisje den Loenghai-spoorweg; bij Taierts- wang trokken zij het Keizerskanaal over en verjoegen de Chineezen ten Noorden van Soetsjou. Op de kaart ziet men den wijden front- boog, welke daardoor als gevormd werd. De Chineezen trekken zich thans terug in Oostelijke richting; voor de omsingeling hadden de Chineezen zich reeds in Weste lijke richting op Kweiteh teruggetrokken. Verder ziet men op de kaart het front ten Alkmaar, 20 Mei. Om meer rust in Europa te krijgen, ja zelfs om het oorlogsgevaar, dat zoo nu en dan op komt, te onderdrukken, is het noodig ge weest, dat tal van regeeringen onderhande lingen met elkaar voeren en het met elkaar eens worden. Men mag natuurlijk niet al te veel waarde hechten aan dergelijke onder handelingen, omdat zij de praktijk heeft het steeds bewezen slechts uitstel van executie beteekenen! Want zoolang de lan den doorgaan zich te bewapenen op een enorm groote schaal, zoolang blijft er steeds oorlogsgevaar. Toch moet men dergelijke onderhandelin gen op het oogenblik toejuichen en het kan bijvoorbeeld niet ontkend worden, dat de Italiaansch-Engelsche besprekingen veel heb ben bijgedragen tot bevordering van de rust in Zuid-West-Europa. Na die Italiaansch-Britsche onderhandelin gen moesten besprekingen tusschen Rome en Parijs gevoerd worden. Dat zou veel moeilijker gaan, omdat beide landen naast elkaar liggen en een geheel verschillende regeeringsvorm hebben. Neem alleen maar de Spaansche kwestie. Rome wenscht een Franco-overwinning in Spanje, Frankrijk hoopt nog altijd op een zege der regeerings- troepen. Het is dan ook het Spaansche vraagstuk geweest, dat de onderhandelingen, die reeds gaande waren, heeft opgeschort. De zaak is, dat Italië Frankrijk ervan be schuldigt oorlogsmateriaal te zenden naar de republikeinsche regeering. Italië wil aan Frankrijk niet beloven, de Italiaansche troe pen uit Franco's gelederen terug te nemen, indien er aan deze Fransche hulp aan de an dere party geen einde komt. De eenige weg is alle buitenlandsche hulptroepen uit den Spaanschen burgeroorlog weg te nemen, zoowel die aan Franco's kant als die aan den kant der Spaansche regeering, en En geland schijnt zich hiervoor in te spannen. De diplomatieke correspondent van de Evening Standard heeft verontrustende me- Qedeelingen ontvangen van zijn zegslieden in Rome. Volgens hen is de positie tusschen Frankrijk en Italië als gevolg van het feit dat de twee landen, om Mussolini's woorden te gebruiken, aan verschillende zijden van de Spaansche barricade staan, uiterst ernstig geworden. Mussolini is zeer zeker bereid zijn troepen uit Spanje terug te trekken, overeenkomstig het Engelsch-Italiaansch vergelijk, maar hij kan dit onmogelijk doen, indien zich een nieuwe vorm van interventie gaat ontwikke len ten gunste van Barcelona. Mussolini had hierover een waarschuwing ontvangen van zijn gezant bij de Franco-regeering die een paar dagen vóór Hitiers bezoek in Rome was aangekomen. Deze gezant had de mededee- ling gebracht, dat oorlogsvliegtuigen met wa penen en munitie uit Rusland en uit Tsje- choslowakije geregeld Catalonië bereikten over de Fransche grens. Verscheidene hon derden toestellen zouden in 14 dagen tijds op deze wijze in 't bezit gekomen van de Spaansche republikeinen. Mussolini had daarenhoven uit Geneve vernomen, dat Bon net daar aan Del Vayo, den Spaanschen ge delegeerde, had beloofd, dat de Fransche grens in geen geval voor den doorvoer van deze oorlogsmiddelen zou worden gesloten. Litwinof had er ook nog bij Bonnet op aan gedrongen, de grens minstens nog twee maanden open te houden opdat het republi keinsche verzet zou kunnen standhouden. De Italiaansche legioenen in Spanje zijn geconcentreerd nabij de kust van de Mid- dellandsche Zee en zouden bij overeenstem ming in de non-interventie-comn»issie bin nen enkele dagen kunnen worden gerepa trieerd. Maar Mussolini kan daar bij den stroom van oorlogsmateriaal, die thans over de Fransche grens naar Catalonië gaat, niet aan denken. Hij heeft immers uitgemaakt dat Franco moet winnen en hij zal verplicht zijn, zegt hij, Franco meer bijstand te geven indien deze nieuwe interventie ten gunste van de rpublikeinen voortduurt. Aldus de van de republikeinen voortduurt. Aldus de Standard uit Rome ontvangen. In Londen maakt men zich ernstig bezorgd over het tijdelijk stopzetten der onderhande lingen tusschen Parijs en Rome, omdat daar door de terugtrekking der Italiaansche vrij willigers uit Spanje vertraagd wordt, het geen voorwaarde is voor het in werking tre den van het Britsch-Italiaansche accoord. Om den indruk van onwil der Fransche regeering weg te nemen, haastte men zich gisteravond eraan te herinneren, dat deze regeering reeds verscheidene dagen geleden haar toestemming had gegeven tot het plan, dat thans aan de beslissing van de non-inter- ventie-commissie is onderworpen ten einde de vrijwilligers uit Spanje terug te trekken en de controle langs de land- en zeegrenzen te herstellen. Indien de andere betrokken landen dezelfde goedgunstige houding aanne men, dan zal het mogelijk zijn de commissie spoedig weer bijeen te roepen en tot een be sluit te komen. Intusschen wordt te Londen officieus toe gegeven, dat een bezoek van den Britschen ambassadeur te Rome aan Ciano Woensdag betrekking heeft gehad op de onderhande lingen tusschen Frankrijk en Italië en te Pa rijs bevestigt men, dat nog geen antwoord is ontvangen op de voorstellen, die de regee ring eenigen tijd geleden aan de autoriteiten te Rome had doen toekomen. Men wijst er op, dat tijdens het voorafgaand diplomatiek contact niets was gebleken, waaruit men zou kunnen» afleiden, dat de stagnatie in de on derhandelingen haar oorzeek in de Spaan sche aangelegenheid zou vinden. Intusschen wordt in Rome alleen Frankrijk verantwoordelijk gesteld voor de vertraging in de bespreking. De Italiaansche bladen zeggen, dat hervatting der besprekingen slechts mogelijk zijn, als Frankrijk zijn hou ding volkomen verandert. Zij gaan zelfs zoo ver, dat zij de vraag stellen of Parijs niet juist het voornemen heeft het Italiaansch Engelsche accoord te saboteeren, door de ze kere overwinning van Frankrijk t$ vertra gen door versterking van de Fransche hulp. De „Giornale d'Italia" schrijft dat Frankrijk onder den druk van Rusland een Spaansche politiek voert, die volkomen tegengesteld is aan die van Engeland. Men beweert welis waar, aldus dit blad, in Parijs nog steeds, dat een Fransch-Italiaansche accoord de lo gische aanvulling is van de Italiaansch-En gelsche overeenkomst, maar men doet alsof men het vaste voornemen had het accoord tusschen Italië en Engeland te verstoren. De Tribuna schrijft, dat er voorloopig geen teekenen zijn voor een hervatting der Ita- liaansch-Fransche besprekingen. De atmos feer is zoo duister, dat het nutteloos is zich illusies te maken over het tot stand komen van een concreet accoord, zoolang Frankrijk niet duidelijk en definitief zijn houding ge wijzigd heeft. Noorden van Kweiteh, waar nog hevige ge vechten plaats vinden. Actie tegen Kanton. Het Japansche telegraaf-agentschap Domei schrijft, dat de bezetting van Amoy de operatieve voorwaarde in het leven heeft geroepen voor een actie tegen Kanton. Een bezetting van Hainan ligt thans reeds in het middelpunt van de strategische overwegin gen. Chineesche bommenwerpers in actie. Chineesche bommenwerpers hebben van ochtend vroeg een aanval gedaan op Osaka en Sasebo. Zij hebben groote hoeveelheden pamfletten uitgeworpen, doch geen bom men. Zij zijn niet slaags geraakt met Japan sche vliegtuigen en werden evenmin door luchtafweergeschut bestookt. Zij zijn veilig in hun basis teruggekeerd. De inhoud der pamfletten. In deze pamfletten wordt het Japansche volk de verzekering gegeven dat de Chinee zen geen vijandschap koesteren. Het wordt noodig geacht dat de Japanneezen in op stand komen tegen de militaire kaste en zich verzetten tegen den inval in China. De Chineesche vliegers waren te midder nacht van een geheim gehouden basis ver trokken. Wel hadden zij gedurende den ge- heelen toch in draadlooze verbinding met dit station gestaan. Gisteravond hebben zich dertig Spaansche vluchtelingen aangemeld bij de mobiele garde te Osseja. Zij ver klaarden deel uit te maken van een groep van 180 personen, die gidsen hadden aangenomen, om hen naar Frankrijk te brengen. Toen zij tot zes kilometer van de Fransche grens ge naderd waren, werden ze verrast door Spaansche karabiniers, die zonder som matie het vuur openden. Een twintigtal menschen werd gedood, vele anderen gewond of gevangen genomen. De ont snapten meenden door de gidsen ver raden te zijn. Nader wordt vernomen, dat de groep be stond uit personen, voor het meerendeel jongelieden, die zich aan de door Barcelona gelaste mobilisatie wilden onttrekken en in den nacht van Maandag op Dinsdag de Fransche grens wilden passeeren. De Spaan sche karabiniers openden het vuur op deze vluchtelingen en doodden er 20, terwijl een vijftigtal gewonden gevangen genomen werd: Op hen vond men documenten van het grootste belang voor de defensie. De generaliteit heeft versterkingen gezonden om de voortvluchtigen, die zich nog in de bergen bevinden, om te sporen. De rechtbank te Puigcerda heeft zware straffen uitgesproken wegens poging tot desertie, terrorisme en het maken van on geoorloofde winst. Franco meldt successen. Het groote hoofdkwartier van Franco deelt mede, dat de opmarsch der rechtsche troepen voortduurt, het slechte weer ten spijt. De troepen veroverden belangrijke stellingen ten westen van Cati aan het front van Castellon, in den Sector-Mosqueruela, in den Sector-Corbalan, ten zuiden van Bil- lar namen zij Barraca Alta en Pennaroya. De vijand leed zware verliezen: Reeds wer den meer dan honderd lijken gevonden, ter wijl 280 gevangenen werden gemaakt. Een boeiïng-toestel van den vijand werd neer geschoten. Strenge vonnissen in Madrid. De spoedrechtbank heeft acht personen, verdacht van hoogverraad, veroordeeld tot gevangenisstraffen van 10 tot 30 jaar. Wapenzendingen aan Barcelona. De correspondent van de Times te Hen- daye meldt het volgende inzake de kwestie der buitenlandsche inmenging. Uit ver scheidene richtingen zijn rapporten ontvan gen over groote wapenzendingen aan de Spaansche regeering. Het schijnt zeker dat gedurende en sinds het nationalistische of fensief in Aragon, de autoriteiten te Barce lona het tempo hunner bestellingen van geweren, ammunitie en vliegtuigen hebben versneld. Beweerd wordt dat onder het ge zonden materiaal sommige vliegtuigen wa ren, die uit Rusland waren komen vliegen en een tusschenlanding in een Centraal- Europeesch land hadden gemaakt. Onder de wapenen schijnt krachtig luchtafweer geschut te zijn voor de verdediging van Barcelona en zware kanonnen voor het front. Verder neemt dg activiteit in de Fransche kampen langs de grens toe. De toevloed van gewapende vluchtelingen maakte natuurlijk concentratie van militaire krachten nood zakelijk, maar dit verklaart niet de aanwe zigheid van bombardementsvliegtuigen. welke onlangs bij de Catalaansche grens zijn waargenomen. Met het oog op berichten der Spaansche regeering aan de Fransche over aldaar opgestelde Duitsche batterijen, welke Fransch grondgebied beheerschen, zou het natuurlijk zijn te veronderstellen dat de Fransche regeering niet nalaat maat regelen te nemen om die berichten te veri- fiëeren. Duitsche actie in Noord-Spanje. Er zijn een groot aantal andere geruchten over de Duitsche activiteit in Spanje, b.v. dat de Duitschers toezicht uitoefenen op het bouwen van nieuwe vliegvelden langs de Pyreneeën-grens. Bevestiging hiervan is moeilijk te verkrijgen, maar er zijn ver scheiden vliegvelden in Noord-Spanje van waaruit de steden in Zuid-Frankrijk gemak kelijk te bereiken zijn en waarschijnlijk zal wel het Duitsche advies zijn ingewonnen bij de verbetering hiervan. Dit was voordien ook reeds te Vittoria en te Burgos gedaan. De Franschen nemen in elk geval de ver onderstelde dreiging ernstig op en brengen hun plannen tot luchtafweer te Tarbes, Tou- louse en andere steden tot uitvoering. De strijd bij TerueL Bij Teruel wordt nog steeds hevig ge vochten. De rechtschen hebben het belang rijke centrum Mora de Rubielos, ten zuid oosten van Teruel, nog niet kunnen berei ken, naar Havas meldt. De republikeinen bieden hevigen tegenstand en wanneer ze uit hun stellingen zijn verdreven, hervatten ze het gevecht steeds weer op korten af stand daarvan. De politieke commissie der Sudeten- Duitsche partij heeft een rapport over de gunstige resultaten van de Londensche besprekingen van Konrad Henleïn in ont vangst genomen. In dit rapport wordt met vreugde het groote begrip geconstateerd voor den toestand en de te Karlsbad opge stelde eischen van de Sudeten Duitschers in het buitenland. Ten aanzien van de inter nationale ontwikkeling herhaalt de politieke commissie het scherpe protest tegen op ruiing en uitdaging, dat reeds bij de ver antwoordelijke instanties is ingediend. Het optreden der overheid tegen de ambtena ren in openbaren dienst, hebben voor de Sudeten-Duitsche eenheidsbeweging, aldus een desbetreffende mededeeling, wekt de verontwaardiging van alle Sudeten-Duit- schers en kan slechts beschouwd worden als een uitdrukking van den wil van Tsjechisch nationalistische kringen om on geremde ontwikkeling op den spits te drij ven. Volgens de „Zeit" is het tot incidenten gekomen in het Duitsche Huis te Brno na een bijeenkomst der Sudeten-Duitschers. De politie herstelde spoedig de orde. De inspecteur-generaal der politie ver trok per vliegtuig uit Praag en begaf zich onmiddellijk naar het Duitsche Huis, waar hij de zaal liet ontruimen. Te Sternberck in Moravie hebben zich in cidenten voorgedaan tusschen Duitsche de mocraten en leden van de partij van Hen- lein. Twee menschen liepen verwondingen op. Russisch vliegtuig verongelukt. - Ge meld wordt, dat 18 dezer een van Franz Joseph-land komend vliegtuig met 16 per sonen aan boord direct na het vertrek uit Archangel is brand is geraakt, nadat een motor was vast geloopen. De bestuurder probeerde te dalen, doch het toestel is, nadat het met den grond in aanraking was gekomen, opnieuw opgeste gen, maar even later in de Dwina terecht ge komen. Vier personen zijn om het leven ge komen, twaalf gewond. Vorstelijke gift. - De heer Oakes, een Londensch groot-industriëel, had onlangs 20,000 pond geschonken voor het noodlijden de St. George's ziekenhuis te Londen. Daar op werd hem een plaats in het bestuur van het ziekenhuis aangeboden en gisteren is hij door zijn medeleden tot voorzitter gekozen. Hy was zoo verrast, dat hij onmiddellijk aankondigde, dat de nog ontbrekende 60,000 pond voor den bouw van een hoog noodige uitbreiding nu ook voor zijn rekening kwa men. Onrust in Mexico. - Naar verluidt, zijn tienduizend man troepen samengetrokken in den staat San Luis Potosi, daar er aldaar gevaar voor een opstand bestaat. Donder dagmiddag zijn drie eskaders vliegtuigen uit de stad Mexico vertrokken. In parlemen taire kringen verluidt, dat in San Luis Potosi een aantal kleine oproerige bewegin gen van aanhangers van genei aal Cedillo zijn ontstaan, die echter gemakkelijk konden worden onderdrukt. Stadje in de asch gelegd. - Het ongeveer 1500 inwoners tellende Roemeensche plaatsje Persinari in de nabijheid van Mizil in het departement Buzzau is door een geweldigen brand geheel in de asch gelegd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1