DAGBLAD VOOB ALKMAAR EN OMSTREKEN.
|i Stad m Omgeving.i|
De positie der republikeinen wordt bedreigd
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 133 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Donderdag 9 Juni 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Weer een luchtraid en weer een Britsch
vaartuig gezonken.
Offensief der Franco-troepen.
Kanton drie uur lang
beschoten.
Buitenlandsche ambassadeurs naar
Hankau voor besprekingen
met regeering.
De algemeene toestand.
Britsche pers over
bombardementen.
Tijd van protesteeren voorbij.
Kinderroof en -moord in
Amerika.
Stoffelijk overschot van
SkeegieCash gevonden.
1
I
r
kt
1
I
r
Het onweer van
gistermiddag.
Menschen en dieren gedood.
ALKMAARSCHE
Een paar dagen geleden leek het, of
Franco met ernstige moeilijkheden te
kampen had. Aan de fronten was een
soort van evenwicht ingetreden, wat op
zich zelf reeds nadeelig kan zijn voor
de opstandelingen, en bovendien werd
gemeld, dat er oneenigheid was onder
de troepen van Franco zelf en dat
Franco moeite had, om de rust in de
door hem veroverde steden te hand
haven.
Thans is de situatie weer geheel ver
anderd. De activiteit der luchtmacht
van Franco is grooter dan ooit te voren,
terwijl diverse fronten weer wijzigin
gen hebben ondergaan ten gunste van
Franco.
Zoo hebben de nationalistische troepen
gisteren aan het front van Castellon Adza-
neta ingenomen. Andere afdeelingen, die in
Zuid-westelijke richting opereerden, heb
ben de republikeinen verdreven uit de heu
vels, die het strategisch belangrijk dorp
Alcora beheerschen. Alcora ligt aan den
weg van Lucena del Cid naar Castellon.
In de nabijheid van Adzaneta hebben de
republikeinsche troepen bij hun tegen
aanvallen groote verliezen geleden. Vijf
honderd man zouden gedood zijn, een paar
honderd zijn krijgsgevangen gemaakt en 8
munitiedepots, dozijnen mitrailleurs, een ge
heele batterij artillerie en ruim duizend ge
weren zouden zijn buitgemaakt.
Ten Oosten van Lucena del Cid zijn de
republikeinen terug moeten trekken op de
dorpen Useras en Costur
Zooals de positie nu is, bedreigen de na
tionalisten de republikeinen in twee op
zichten: direct bij Castellon en meer indi
rect in Valencia. Daar de nationalisten ten
Zuiden van Teruel steeds verder opdringen,
verwacht men dat de republikeinsche leger
leiding er de voorkeur aan zal geven, Cas
tellon op te geven in plaats van in snel
tempo de versterkingen ten Noorden van de
Turia te moeten ontruimen.
In den sector van Castellon zijn de natio
nalisten nog slechts 20 K.M. hemelsbreed
van Villafames verwijderd. Villafames ligt
slechts 13 K.M. ten Noorden van Castellon
en dus binnen het bereik der nationalisti
sche batterijen.
Naar verluidt, heeft de republikeinsche
legerleiding het hoofdkwartier van Villafa
mes verplaatst naar Borriol, dichter bij Cas
tellon.
Ten Noord-Westen van Castellon hebben
de Navarre-afdeelingen met behulp van
tanks, vliegtuigen en artillerie een omtrek
kende beweging gemaakt, en daardoor we
der 300 vierk. K.M. veroverd. Thans bedrei
gen zy daar alle verbindingen der republi
keinen links van de Mijares, o.a. den weg
van Castellon naar Lucena del Cid, die bin
nen het bereik der nationalistische vuur
monden ligt. Het bezit van dien weg is voor
de republikeinen zeer belangrijk en zij bie
den daar dan ook uiterst hevig tegenstand.
Luchtaanval op Gandia.
Na deze opsomming van de „front-gebeur
tenissen" moeten wij weer melding maken
van een luchtbombardement. Dezen keer is
de haven van Gandia het doelwit geweest
van Franco's luchtstrijdkrachten.
Over dezen luchtaanval wordt door Reu
ter het volgende gemeld:
Te middernacht is Gandia, ruim zestig
kilometer ten Zuiden van Valencia, uit de
lucht gebombardeerd. Een Britsche bagger
molen, waarvan de naam niet bekend is,
werd door een bom getroffen. Het vaartuig
werd zwaar beschadigd en is eenigen tijd
later gezonken. Twee pakhuizen werden
vernield.
De havenplaats Gandia is geheel Britsch
eigendom en wordt voornamelijk gebruikt
voor den uitvoer van groenten en fruit. In
verband met de herhaalde aanvallen op Va
lencia wordt de haven den laatsten tijd óók
gebruikt door Britsche kruisers en torpedo
jagers.
Verder heeft de rechtsche luchtmacht gis
teren het stadje Figueras, gelegen op 25
K M. van de Fransche grens, gebombar
deerd.
Naar verluidt, zouden hierbij veertig per
sonen gedood en zestig gewond zijn. Boven
dien zouden ongeveer dertig gebouwen ge
heel vernield zijn, w. o. een hospitaal, de
electrische centrale en een munitie-fabriek.
De schendingen van de Fransche
grens.
In politieke en diplomatieke kringen te
Londen keurt men zonder voorbehoud de
houding van Frankrijk ten aanzien van de
schending van de FranschSpaansche grens
door vliegtuigen uit Spanje goed. Men is
het er over eens, dat protesten niets helpen
en dat hier alleen sprake is van een mili
taire verdediging.
Wat betreft de verantwoordelijkheid voor
deze luchtaanvallen op Franschen bodem is
men van oordeel, dat deze alleen kan wor
den vastgesteld, wanneer een van de vlieg
tuigen welke de grens passeeren, kan wor
den neergeschoten.
De zaakgelastigde van het rechtsche
Spanje, de hertog van Alva, heeft gister
avond een bezoek gebracht aan het Foreign
Office en daar een mededeeling van zijn re
geering overhandigd, waarin wordt ver
klaard, dat een onderzoek heeft uitgewezen,
dat geen van de toestellen, welke onder
haar commando staan, de laatste dagen over
de Pyreneeën heeft gevlogen.
Intusschen heeft lord Halifax, van Pink-
stervacantie te Londen teruggekeerd, gister
ochtend zijn werkzaamheden aan het Fo
reign Office hervat. De voornaamste kwes
tie, welke de aandacht vraagt, is die der
luchtraids in Spanje en het Britsche plan,
om een controle-commissie naar Spanje te
zenden, om over die aanvallen te rapportee
ren.
Op het verzoek, dat Londen tot de Ver.
Staten richtte, om van die commissie deel
uit te maken, is nog geen definitief ant
woord ontvangen, doch óók indien Washing
ton zich afzijdig zou houden, zal Engeland
zijn plan niet opgeven. Zoodra de commis
sie is samengesteld, zal de Britsche regee
ring zich tot de beide Spaansche partijen
wenden.
Gisteravond om 11.45 uur is het sig
naal „einde van het alarm" gegeven,
nadat de stad gedurende drie uur en
drie kwartier bijna ononderbroken ge
bombardeerd was.
Tijdens den luchtaanval werden tien
personen gearresteerd, die vuurpijlen
de lucht in gezonden hadden om de
Japansche vliegtuigen te leiden.
Van officieele Chineesche zijde verneemt
Reuter, dat de provinciale autoriteiten wei
nig voelen voor het voorstel tot inrichting
van een veiligheidszone buiten de stad Kan
ton, aangezien, naar zij zeggen, dergelijke
zones te Sjanghai en Nanking niet geëer
biedigd zijn.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de Chinee-
zen hun terugtocht naar de eerste verdedi
gingslinie voor Hankau voortzetten. De Ja
panners hebben Tsjengtsjau, het kruispunt
van de Loenghaispoorlijn met den spoorweg
Peiping-Hankau, bijna bereikt. De linker
vleugel der Japanners nadert langs de
Jangtse, onder dekking van de vooruit-
varende kanonneerbooten, langzaam de
eerste stelling voor Hankau. In Hankau
wordt de evacuatie der burgerbevolking
voortgezet.
Vertrek der buitenlandsche
diplomaten.
Volgens Domei vertrekken de buitenland
sche diplomaten de een na den ander uit
Sjanghai naar Hankau. De Fransche ambas
sadeur is 6 Juni uit Sjanghai naar Hongkong
vertrokken op weg naar Hankau, de Itali-
aansche ambassadeur zal ook uit Sjanghai
naar Hankau vertrekken en wel op 14 Juni
a.s., eveneens via Hongkong. De Britsche
ambassadeur zal in het laatst van de maand
derwaarts gaan. Men hecht belang aan deze
bezoeken der buitenlandsche diplomaten
aan Hankau, waar zij vermoedelijk de maat
regelen zullen bespreken ter bescherming en
terugtrekking der oiyierdanen hunner lan
den en ter behartiging der buitenlandsche
belangen. Ook zouden de bezoeken in ver
band staan met een verplaatsing der Chi
neesche regeeringsbureaux naar Joenanfoe,
waarover berichten zijn ontvangen.
De Amerikaansche regeering heeft aan den
ALKMAAR, 9 Juni.
Henlein, de Hitier van Sudeten-Duitsch-
land, reist. Hij trekt bijna dagelijks de
Duitsche grens over, is overdag „ergens"
in Duitschland en 's nachts droomt hij in
zyn eigen Sudeten-Duitschland.
Wat beteekener die reizen? Er wordt
veel over gefluisterd, maar weinig positief
nieuws over verteld, en vooral in Sudeten-
Duitsche kringen is men zeer geheimzinnig
in dit opzicht. De Prager Mittag veronder
stelt zeker weet zij het ook al niet!
dat Henlein o.a. een onderhoud heeft ge
had met den vroegeren nationaal-socialis-
tischen afgevaardigde Krebs, die is ge
vlucht na een vonnis wegens hoogverraad
en thans lid is van den Duitschen rijks
dag. Men zegt, dat Göbbels Krebs zou heb
ben benoemd tot gouwleider van het
Sudetengebied en dat hij zich te Zelt in
Beieren ophoudt.
De regeering te Praag heeft een aantal
bewakingsmaatregelen ingetrokken; de
versperringen op de wegen zijn verdwe
nen en de papieren der automobilisten
worden niet meer door gendarmen en
militairen gecontroleerd.
Naar verluidt heeft het Sudeten-Duit-
sche front, dat onlangs te Weenen is op
gericht, aan de Sudeten-Duitschers te
Weenen een schrijven gericht, waarin hun
wordt gevraagd, de beweging van Henlein
te steunen.
Het schrijven begint als volgt: „Henlein,
de vertrouwensman van Hitier, strijdt voor
den Anschluss van het Sudeten-Duitsche
gebied bij Duitschland. De strijd zal bin
nenkort ten einde zijn en zal aan de ver
drukte Sudeten-Duitschers de zoo ver
langde vrijheid schenken; steunt Henlein".
Intusschen heeft de regeering te Praag
een belangrijk besluit genomen: het heeft
den drie-jarigen diensttijd in Tsjecho-
Slowakije ingevoerd. Het wetsontwerp be
helst o.a. de bepaling, dat de soldaten in
actieven dienst, die volgens de tot nog toe
geldende regeling na hun twee-jarigen
diensttijd volbracht te hebben, en die 1
October a.s. met groot verlof zouden gaan,
nog een jaar onder de wapenen moeten
blijven.
Een uitzondering wordt gemaakt voor
studenten van universiteiten, op voor
waarde dat zij vóór hun tweejarigen
diensttijd reeds een strenge militaire op
leiding hebben genoten.
Om de leemte in de militaire gelederen
tot 1 October aan te vullen is besloten,
dat de soldaten, die 1 October 1937 den
dienst verlieten, den lsten Juli a.s. weer
zullen opkomen en tot 1 October a.s.
onder de wapenen zullen blijven.
De onkosten zullen bestreden worden
door nieuwe credieten en bezuinigingen op
andere uitgaven.
Een officieele verklaring zal eerstdaags
volgen.
Deze Tsjechische militaire maatregel is
lang niet naar den zin der Duitsche pers.
De Essener National Zeitung beschuldigt
de regeering te Praag een dam op te wer
pen tegen de Westersche beschaving en
zich in het Aziatische kamp te scharen.
Het blad acht het duidelijk, dat Ts'echo-
Slowakije zijn positie hierdoor niet ver
sterkt doch zijn isolement vergroot.
De Völkische Beobachter is van oordeel,
dat de regeering te Praag alles op één
kaart zet. Zij is besloten niet toe te geven
aan de eischen der nationalisten en wil
alleen op macht steunen. Liever wil zy
alles verliezen, dan concessies doen, welke
zouden neerkomen op het einde van de
Tsjechische hegemonie in de niet-Tsjechi-
sche landen.
In Duitsche politieke kringen verklaart
men ten overvloede nog, in geen geval een
oorlog te verlangen en alle uitdagingen te
zullen weerstaan. Men hoopt daar, dat de
verkiezingen indruk zullen maken op de
groote mogendheden en dat het door
Praag aangekondigde statuut, zonder het
vraagstuk volledig te regelen, zal voldoen
aan de eerste eischen van de Duitschers.
Zooals men weet, is Zondag a.s. de laatste
dag der verkiezingen.
Naar Havas uit Praag meldt, heeft het
persbureau van de partij der Sudeten-
Duitschers een communiqué gepubliceerd,
waarin o.m. wordt gezegd, dat Kundt aan
Hodza een memorandum heeft overhan
digd, dat een opsomming inhoudt van de
eischen der Sudeten-Duitschers, gebaseerd
op de door Henlein te Karlsbad geformu
leerde acht punten.
De partij verlangt, alvorens men over
gaat tot besprekingen, te vernemen, of de
principes der voorstellen van de partij als
basis voor die besprekingen worden aan
vaard, dan wel of het nationaliteits-statuut
der Tsjecho-Slowaaksche regeering als
basis zal worden aangenomen.
„In dat laatste geval", aldus het com
muniqué, „behoudt de partij zich haar
standpunt nog voor, daar de inhoud van
het door de regeering ontworpen nationa-
liteits-statuur haar op dit oogenblik nog
niet bekend is",
Japanschen consul-generaal te Hongkong
een protest doen toekomen tegen het bom
bardement van de dépendances der Ling-
ham-universiteit, die over een Amerikaan
sche schenking beschikt.
Japansche vliegtuigen boven Kanton.
Vanochtend te kwart voor zes en te half
acht verschenen Japansche vliegtuigen
boven Kanton en omgeving, doch zij lieten
geen bommen vallen.
De Chineesche luchtdoelartillerie nam de
toestellen onder vuur. Eén der toestellen
vloog over Sjamien, waar de internationale
nederzetting ligt. Het vliegtuig voerde blijk
baar een verkenningsvlucht uit.
Chineesche regeering gaat verhuizen.
De bureaux van de Chineesche regeering
gaan Hankau verlaten. De Kwomintang en
de bureaux van het burgerlijk bestuur gaan
naar Tsjoengking, waar reeds een aantal
bestuursorganen zijn gevestigd. Het minis
terie van buitenlandsche zaken en het mi
nisterie van verkeerswezen gaan naar Joe
nanfoe.
Vermoedelijk zullen voorloopig van ieder
ministerie de tien hoogste ambtenaren te
Hankau blijven.
De militaire bureaux zullen waarschijnlijk
naar het zuiden worden verplaatst in Hunan.
De Britsche pers verklaart vanochtend
eenstemmig dat de tijd van protesteeren
thans voorbij is en dat maatregelen moeten
worden genomen om de Britsche koopvaar
ders in de Spaansche havens te beschermen.
De Times schrijft, dat men hier staat te
genover een optreden van piraten, gelijk
aan den tijd voor de overeenkomst van
Nyon. Men moet dus gelijke maatregelen
nemen om er een einde aan te maken.
De Daily Express is van meening, dat de
onderteekenaars van het verdrag van Nyon
moeten worden uitgenoodigd om den toe
stand te bestudeeren. Het blad stelt verder
voor de Britsche oorlogsschepen op te dra
gen het vuur te openen op vliegtuigen die
Britsche koopvaardijschepen bedreigen of
aanvallen, vliegtuigen te doen patrouilleeren
en verder economische sancties toe te pas
sen. Ook de Daily Mail doet dergelijke voor
stellen en stelt bovendien voor den Brit-
schen agent uit Burgos terug te roepen. De
Daily Herald stelt voor Hitier en Mussolini
te waarschuwen, dat een einde zal worden
gemaakt aan de niet-inmenging, wanneer
deze aanvallen voortduren.
De commandant van de G-men, die zoch
ten naar den onvoerden Skeegie Cash, Edgar
Hoover, heeft medegedeeld, dat het stoffe
lijk overschot van het knaapje is gevonden
naby Princeton in een dicht kreupelbosch.
De omgeving was verleden week nauwkeu
rig doorzocht.
Hoover deelde tevens mede, dat een ver
dachte is gearresteerd, n.1. de 21-jarige
Franklin Pierce MccalL Deze heeft bekend
de brieven om het losgeld te hebben ge
schreven en de 10.000 dollar in ontvangst te
hebben genomen. Het geld is gevonden.
Mc Call heeft niet bekend, dat hij het
kind heeft ontvoerd, of dat hij verantwoor
delijk is voor zijn dood.
McCall, die gearresteerd is in verband
met de ontvoering van Skeegie Cash, werk
te als chauffeur van vrachtauto's bij boeren.
Hy is gehuwd en gedurende twee jaar heeft
hy met zijn vrouw in een flat in een huis
van James Cash, den vader van het slacht
offer, gewoond. In April j.L is het echtpaar
verhuisd.
Nadat de commandant van de G.men,
Hoover, zijn mededeelingen aan de journa
listen had verstrekt, verzocht hy hen hem
met rust te laten, aangezien hij in twee
nachten niet had geslapen. Hij weigerde te
zeggen of nog iemand anders by de zaak
betrokken was en hoe McCall gearresteerd
was.
Alkmaar, Donderdag.
Na een middag van tropische hitte waar
in ieder steunend en zuchtend naar de zich
samenpakkende wolkenmassa's keek in de
hoop en de verwachting, dat er een flinke
regenbui zou komen die de noodige verkoe
ling zou brengen, is omstreeks vier uur een
hevig onweer losgebroken. Het bliksemde,
het donderde enhet regende.
Het regende de menschen van de straat,
het water stroomde van daken en door en
over dakgooten. De riolen konden het niet
zoo gauw verzwelgen, het vormde beekjes
op de straat die tot plassen werden en onder
allerlei portieken en ingebouwde stoepen
stonden druipende menschen en speurden
naar de grauwe wolkenmassa's in de hoop,
dat het maar een „buitje" zou wezen.
Het was geen buitje maar een bui* een
ouderwetsche onweersbui en zy heeft niet
alleen Alkmaar geteisterd, maar de geheele
omgeving.
In Alkmaar heeft het geregend en ge
onweerd, maar daar is het by gebleven,
in onze omgeving, echter heeft het noodweer
heel wat onheil aangericht.
Twee landarbeiders gedood.
In Anna-Paulowna gingen eenige mannen
naar het bietenveld van den landbouwer C.
Geerlings.
Het bietenveld is gelegen aan den Veer-
weg en toen de mannen daar waren aange
komen werden zy door den bliksem tegen
den grond geslagen. De 55-jarige G. Boon
tjes, wonende aan de Molenvaart te Anna
Paulowna en de 48-jarige B. de Dreu, wo
nende aan den Veerweg, werden op slag ge
dood. Beiden waren gehuwd en vader van
drie kinderen.
Boerderij in vlammen opgegaan.
In Anna-Paulowna was dit trouwens niet
het eenige ongeluk, dat door het noodweer
werd veroorzaakt.
Bij een tweede bui, nog heviger dan de
vorige, sloeg de bliksem in de boerderij van
1 den landbouwer J. Waiboer aan den Veer
weg. In de schuur van de boerderij zaten
op dat moment vier arbeiders te schaften,
maar geen dezer mannen werd getroffen. De
bewoners waren niet thuis. De boerderij
brandde geheel "uit, maar de schade wordt
door verzekering gedekt.
Koeien in Schoorl doodgeslagen.
In Schoorl werden twee koeien van den
heer G. Roozendaal in de weide door den
bliksem getroffen en gedood.
Koe in Akersloot getroffen.
In Akersloot werd een koe van den vee
houder Droog, welk dier in het weiland liep,
door het hemelvuur getroffen en gedood.
Bliksem in woning geslagen.
Te Koedyk sloeg de bliksem in de woning
van den heer Jb. Modder. De dakgoot werd
vernield, er werd een gat in den muur ge
slagen en do gordynen werden beschadigd.
Balksplinters lagen over den vloer en de
lichtleiding werd onklaar gemaakt. Geluk
kig ontstond er geen brand, maar het is te
begrypen, dat de bewoners zeer geschrokken
waren.
Bliksem sloeg te Bergen in op een
kapberg.
In Bergen schuilden eenige werklieden
van den heer H. Leyen onder een zooge-
naamden viizelberg aan de Doorntjes en be
leefden daar eenige angstige oogenblikken
toen de bliksem langs een der vyzelpalen in
den grond sloeg. De werklieden P. Balcerek,
C. Houten en J. Houtenbos werden tegen den
geworpen maar bleken gelukkig geen letsel
te hebben bekomen.