DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Overstroomingen in Hidden-China veroor
zaken een ramp.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 139 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Donderdag 16 Juni 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Tal van dorpen volledig weggespoeld.
NIEUWE DIJKDOORBRAKEN.
Von Fritsch weer
in actieven dienst.
Bevelhebber van het 12de
artillerie-regiment.
Hodza's besprekingen.
Een aanvullend communiqué.
Twee Fransche schepen te
Valencia gezonken.
De algemeene toestand.
De strijd bij Castellon.
Nog steeds hevige gevechten.
Het lot van Schuschnigg.
Ongerustheid te Londen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Arm China!
Terwijl de oorlog woedt en duizenden
Chineezen vallen voor hun vaderland,
terwyl de legers steeds meer achter
waarts trekken, omdat de Japansche
overmacht te groot werd, is bij deze
ramp nog de nieuwe gekomen: de
enorme overstroomingen, die misschien
de grootste zijn van de laatste honderd
jaar.
Nog is met geen mogelijkheid te zeg
gen, van welk een omvang deze nieuwe
ramp is, maar zeker is, dat duizenden
menschen reeds zijn verdronken en dat
nog meer duizenden bedreigd worden.
De eerste berichten, enkele dagen gele
den gepubliceerd, wezen er niet op, dat de
ze overstrooming zoo ernstig zou worden.
Er werd toen alleen maar melding gemaakt
van het buiten haar oevers treden van de
Gele Rivier op 'n enkele plaats en dit werd
toen door de Chineezen met eenig welgeval
len gezien, omdat de Japansche opmarsch
daardoor in groote moeilijkheden kwam.
Spoedig echter veranderde de situatie en
thans is het zoover, dat men van een ca-
tastrophe moet spreken.
De Gele Rivier is een woeste stroom ge
worden, en zij heeft haar zwaren dijk op
verschillende plaatsen doorbroken met als
gevolg, dat een groot gedeelte van de pro
vincie Honan onder water staat.
Alarmeerende berichten.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit
Sjanghai, dat aldaar ieder uur nieuwe alar
meerende berichten over de overstroo-
tfrtflgsramp aan de Gele Rivier binnenko
men. De Japansche troepen hebben in het
noordelijk deel van de provincie Honan alle
krijgsoperaties gestaakt en hebben met
steun van 300.000 Chineesche boeren en
met behulp van alle technische formaties
den strijd tegen de ontketende stroomen
opgenomen. De 12 meter hooge en 200 M.
dikke dijken kunnen op de doorgebroken
plaatsen niet meer gedicht worden. Men
poogt het uitstroomende water door het op
werpen van nieuwe dijken en het graven
van kanalen in bedwang te krijgen.
Een ommuurd eiland.
De hoofdstad van Honan, Kaifeng, die vol
vluchtelingen is, lijkt op een ommuurd
eiland in een woest meer. Zoolang de mu
ren der stad en de met zakken zand ver
sterkte poorten standhouden tegen den druk
van het water, bestaat geen direct gevaar.
Tienduizenden vluchtelingen, die zoo goed
als niets hebben kunnen redden, stroomen
samen op de niet vernielde deelen van den
spoorwegdijk der Loenghailijn. Met hon
derden vlotten tracht men drenkelingen te
redden.
Rondom de stad Tsjoengmon heeft zich
een meer gevomd, dat 500 K.M.2 groot en
4 M. diep is. In dit meer drijven tallooze
Ujken. De Chineesche boeren vluchten naar
het Noorden.
Meer rivieren buiten haar oevers.
De overstroomingscatastrofe langs de
Hoangho heeft, naar het Duitsche Nieuws
bureau verder meldt, een algemeenen stil
stand der militaire operaties in Midden-
China ten gevolge gehad. Ook de wateren
van de Jangtse stijgen ramspoedig. Men
vreest in vakkringen, dat de Hoangho tij
dens de nog te verwachten hoogwatergeva
ren zijn loop opnieuw zal wijzigen en zal
terugkeeren naar de oude bedding, welke
door de rivier in de vorige eeuw verlaten
was. Er zouden daardoor belangrijke wijzi
gingen ontstaan in de kaart van China zoo
wel als in de economische verhoudingen
Japansche vliegers, die boven het over-
stroomingsgebied vluchten gemaakt heb
ben, hebben medegedeeld, dat de eerste
uitloopers der overstrooming zich reeds op
50 K.M. ten Zuiden van den Loenghai-
spoorweg bevinden en alles vernietigen,
wat zü op hun weg tegenkomen. Heele dor
pen worden weggespoeld. De verliezen aan
menschenlevens zijn niet te ramen. De
Hoangho heeft op de plaatsen, waar de
dijkdoorbraken zich bevinden, een breedte
van vijf K. M. De vloedgolf, zoo wordt ge
meld, is verscheidene meters hoog. Het is
teohnisch onmogelijk het water te keeren in
verband met de sterke strooming.
Het gebied, dat overstroomd is, is 2500
vierkanten kilometer groot en werd be
woond door 300.000 menschen, van wie
meer dan 50.000 vermist worden. Japan
sche vliegtuigen laten zandzakken en ander
materiaal vallen ter bestrijding van de
overstroomingen.
De krijgsverrichtingen.
Het is begrijpelijk, dat deze natuur
ramp van grooten invloed is op de
K'ijgsverrichtingen. Vooral in Honan,
waar de strijd in hoofdzaak woedde,
moeten alle legerplaatsen en loopgra
ven geheel onder water staan, zoodat
er geen sprake is van een verderen op
marsch der Japanners.
Deze laatsten ontkennen dit evenwel.
Wel geven de Japanners toe, dat de over
stroomingen den opmarsch hebben ver
traagd, maar niets van het oorlogsmateriaal
is vernield of zelfs maar beschadigd en de
opmarsch wordt nog steeds voortgezet, ten
minste die naar Hankau.
Het buiten zijn oevers getreden water van
de CFele Rivier scheidt echter thans over
een breedte van acht kilometer de Chinee
zen en Japansche strijdkrachten tusschen
Kaifeng en Tsjengtsjou. De krijgsbedrijven
zijn tot stilstand gekomen. Dwars over den
Loenghai-spoorweg staat op sommige plaat
sen vijf meter water. Zij vluchten in alle
richtingen.
In Noord-Honan eveneens
overstroomingen.
Volgens de laatste berichten uit Noord-
Hohan vallen daar nog steeds regens. Er
treedt steeds meer water buiten de oevers
van de Jangtse en ook de snelheid van dit
water neemt toe. De Japanners geven thans
toe, dat hun troepen zekere verliezen heb
ben geleden, doch zij houden nog steeds vol,
dat die verliezen slechts gering zijn. Vol
gens Domei beslaat het overstroomde ge
bied thans 900 vierkante mijlen. Er bevin
den zich in dat gebied 2000 dorpen, welke
onder water staan.
Chineesche benden schieten...
Nog steeds blijft ook het water van de
Gele Rivier wassen. De Japansche militai
ren pogen vergeefs, bijgestaan door Chi
neesche boeren, het water te stuiten. Zij
worden hierbij ernstig gehinderd door Chi
neesche benden, die de werkende soldaten
neerschieten.
Japansche soldaten en Chineezen werpen
thans in allerijl dijken op langs den Loeng
hai-spoorweg en naar verluidt, is men
thans de overstrooming in Sjantoeng mees
ter. De overstrooming heeft zich thans uit
gestrekt tot ruim honderd kilometer bezui
den Kaifeng.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit
Berlijn:
De Leider en hoogste bevelhebber
van de weermacht heeft den vroegeren
opperbevelhebber van het leger, kolo
nel-generaal voh Fritsch, uit waardee
ring voor zijn groote verdiensten voor
den wederopbouw van het leger in het
Derde Rijk benoemd tot chef van het
artillerie-regiment 12 in Schwerin.
Naar aanleiding van bovenstaand officiëel
bericht zij eraan herinnerd, dat de laatste
maanden over een aanstaand eerherstel van
von Fritsch herhaaldelijk geruchten hebben
geloopen. Om de kwestie-von Fritsch nog
eens zeer in het kort op te halen: volgens
de meest gangbare lezing heeft de generaal,
toen hij nog opperbevelhebber van het Duit
sche leger was, zich opgeworpen als woord
voerder van officierenkringen inzake moei
lijkheden, welke tot een crisis kwamen door
het huwelijk van den toenmaligen minister
van oorlog von Blorfcberg met een dame be
neden zijn stand. Afgezien van de bezwaren
tegen von Blomberg moet von Fritsch die
gelegenheid tevens hebben aangegrepen om
tegen Hitier de grieven kenbaar te maken
van het leger tegen bepaalde aspecten van
het nationaal-socialistische regime.
Die bezwaren moeten betrekking hebben
gehad op de buitenlandsche politiek en in
het bijzonder op die ten opzichte van Oosten
rijk. Ook moet de groep-von Fritsch gewaar
schuwd hebben tegen politieke propaganda
in het leger. De eischen van het leger moe
ten Hitier in een moeilijke positie hebben
gebracht en als eenige oplossing hebben ge
zien, dat onder den vorm van een algemeene
reorganisatie van Blomberg, von Fritsch en
13 andere generaals op pensioen zijn ge
steld. Inmiddels waren ook tegen von
Fritsch persoonlijk beschuldigingen inge
bracht door zijn tegenstanders, maar een
eereraad onder voorzitterschap van Göring
had geen moeilijke taak om vast te stellen,
dat deze beschuldigingen ongegrond waren.
Als eerste op den weg naar de rehabilitatie
heeft Hitier daarop den generaal, die
„wegens redenen van gezondheid" met pen
sioen was gegaan, een persoonlijken brief
geschreven met hartelijke wenschen voor
een spoedige beterschap.
Dinsdagavond hebben de vertegen
woordigers der Sudeten-Duitsche Partij,
Kundt, Peters, Rosche, Sebekowsky en
Schiketanz, een bezoek gebracht aan
Hodzja om kennis te krijgen van het
antwoord van Hodzja op het memoran
dum der Sudeten-Duitschers.
Hodzja verklaarde namens de regeering,
dat deze voornemens was zoowel het memo
randum der Sudeten-Duitschers als het
nationaliteitenstatuut der regeering als
basis voor de onderhandelingen in overwe
ging te nemen. Om elk der partijen gele
genheid te geven haar standpunt te bepalen,
zal binnenkort een nieuwe bespreking wor
den gehouden.
Kundt heeft de gelegenheid te baat geno
men om nog eens het memorandum te mo
tiveer en. Hij wees in het bijzonder op het
feit, dat het memorandum geen theoretische
meeningen inhoudt, doch onmisbare punten
die na een ondervinding van 20 jaar nood
zakelijk zijn voor de veiligheid van het Su
deten-Duitsche volk en voor de schepping
van een nieuwe politieke orde in den staat.
De leiding der partij van Henlein publi
ceert hetzelfde communiqué als Ceteka,
doch laat dit volgen door den volgenden zin:
Naar wij voorts vernemen heeft Kundt doen
uitkomen, dat in dezen geest de te Karlsbad
door Henlein verkondigde principes een
realistische beoordeeling vormen van de
gezamenlijke situatie van de nationaliteiten
en van den staat.
Haven door rechtsche vliegtuigen
gebombardeerd.
Te kwart voor één gistermiddag heb
ben rechtsche vliegtuigen de haven van
Valencia gebombardeerd. Het Fransche
schip Gaulois werd getroffen en is lek
geslagen. De bemanning werkte met
man en macht om het schip drijvende te
houden. Dit gelukte echter niet, het
schip verdween in de golven. Slacht
offers zijn niet te betreuren. Tijdens
een later bombardement is de Fransche
schoener Karbear eveneens getroffen
en in brand geraakt. Het schip zonk
daarna. Ook hier was geen slachtoffer.
ALKMAAR, 16 Juni.
Parijs heeft zich opgemaakt, om het
Britsche koningspaar waardig te ontvan
gen. Versieringen zijn aangebracht, pracht
en praal worden tentoongesteld, festivitei
ten staan op het programma, kortom, alles
klinkt als een klok. En alles kost een hand
vol geld.
Parijs zal feest vieren en de regeering
van Frankrijk zal in dit speciale geval het
voorbeeld geven. Zij zal voor enkele dagen
de vele zorgen vergeten en misschien even
kunnen droomen, dat alles pais en vree is
in het land.
Maai intusschen blijven de moeilijk
heden in werkelijkheid zich opstapelen en
blijft de kritiek op het regeeringsbeleid
eiken dag vele dagbladkolommen vullen.
Terwijl in redevoeringen verteld wordt,
hoe Frankrijk wel en hoe het niet gere
geerd moet worden.
Zoo heeft dezer dagen de Fransche oud
minister Flandin te Vienne een rede ge
houden, die indruk gemaakt heeft en die
in vele kringen reacties veroorzaakt heeft.
Echter alvorens iets over de commentaren
te zeggen, moge hier een uittrekse. volgen
van de rede zelf, waarbij we drie punten
noemen, welke bestrijding hebben ge
vonden.
Flandin zeide dan, dat de ernstigste be
dreiging van den vrede en van Frankrjjk's
veiligheid is gelegen in Spanje. Het is niet
te gelooven, dat een politieke minderheid,
meer of minder geinspireerd door Moskou,
de natie risico's oplegt, welke voortduren
ten koste van de duidelijke belangen van
Frankrijk. Gelijk ook Wladimir d'Ormes-
son heeft getuigd, aldus Flandin, is het
officieele Frankrijk niet neutraal. Het is
gul geweest met betuigingen van sympa
thie aan het adres van de „rooden" en met
betuigingen van vijandschap jegens de
nationalisten.
De opvolgende regeeringen van het
Volksfront hebben niet opgehouden een
belangrijken doorvoer van oorlogsmate
riaal met bestemming Barcelona en
Valencia toe te laten. Schandalige fortui
nen, welke door de belastingen op oorlogs
winsten moeten worden aangepakt, zijn
gevormd en blijven zich vormen door den
handel in werktuigen des doods. Het is
schijnheilig verontwaardigd te doen over
het bombardeeren van pseudo-koopvaar-
ders, welke de Spaansche havens niet
zouden bezoeken, als zy daar geen ver
dachte ladingen moesten afleveren. Wij
wenschen dat men een einde maakt aan
een politiek, welke den burgeroorlog in
Spanje verlengt en welke ons verhindert
samen te werken met Italië tot ontspan
ning in de Middellandsche zee en in Cen-
traal-Europa, een politiek welke oorlogs
hitsers aanmoedigt en welke ons vandaag
of morgen voor ernstige moeilijkheden in
Spanje stelt, waar wij zulke groote
belangen hebben, belangen van onzen
buitenlandschen handel als van den aan
voer van grondstoffen.
Veel Franschen, aldus Flandin verder,
hebben zich er over verbaasd toen zij
hoorden dat op 22 Mei het bevel tot alge
meene mobilisatie gereed lag. Minder dan
twintig jaar na den wapenstilstand zouden
wij die tragische witte aanplakbiljetten
weer terug zien? ik houd met kracht vol,
dat zulks onmogelijk is, zoolang Frankrijk
niet zelf wordt aangevallen en zoolang niet
alle middelen van verzoening er. arbitrage
zijn uitgeput ter vermijding van een oorlog.
Twintig jaar lang hebben de gematigde
partijen een eervollen vrede weten te be
houden, daar Frankrijk sterk was en ge
ëerbiedigd. Gij, aldus Flandin tot zijn toe
hoorders, zult niet aanvaarden, dat het
Volksfront, na zooveel ruines te hebben
veroorzaakt in twee jaren, daaraan die van
den oorlog, of die van een nederlaag zon
der oorlog toevoegt.
De radicale Oeuvre vergelijkt de rede,
welke Eden te Leamington gehouden heeft,
met die van Flandin. Eden, aldus het radi
cale blad, debatteert met Chamberlain niet
over een ideologie, doch over de beste
wijze waarop Engebnds veiligheid en
grootheid is te handhavenDat is
democratie! Beraadslagen over de beste
manier om het doel te bereiken. Doch men
is het dan eens over het doel! En evenzeer
is men het daar eens over de constateering
van Eden: dat het een dwaling is om, ge
lijk in sommige landen geschiedt, te spre
ken van de decadentie van de Engelsche
democratie. Nooit was Engeland zoo bereid
als thans tot alle opofferingen, welke zou
den kunnen worden gevraagd ten behoeve
van een zaak, waarin men vertrouwen
heeft."
Welk een verschil in toon van de beide
redevoeringen. Niet alleen beschuldigt
Flandin de regeering er van zich te ver
gissen in de keuze der middelen, doch
bovendien beschuldigt hij haar er van
„meer of minder te worden geinspireerd"
door een vreemde mogendheid. Hij be
schuldigt haar er van den oorlog in Spanje
te doen voortduren!
Flandin, aldus 1'Oeuvre verder, meent
dat ons land geen vinger moet uitsteken,
als het niet wordt aangevallen. „Wij loopen
90 kansen op de honderd niet te worden
aangevallen gedurende een of twee gene
raties, als wij Duitschland zich maar laten
installeeren van Kiel tot Bagdad, als wij
het Marokko afstaan en Tunis aan Italië
laten, evenals Indo-China aan Japan".
Waarom, aldus besluit 1'Oeuvre, heeft
deze man ons, op het voetspoor van Bar-
thou en Laval, gewikkeld in een politiek,
welke hij thans veroordeelt.
De Kerillis schrijft in de rechtsche
Epoque: Als op 22 Mei Daladier een ma
nifest nopens de algemeene mobilisatie
heeft gereed gemaakt, dan heeft hij dit
gedaan om de eenvoudige reden, dat
Duitschland, divisies samentrekkend te
Dresden, zich gereed maakt om Tsjecho-
Slowakije aan te vallen, aan welk land wij
door een verdrag zijn gebonden. Wat zou
Flandin gedaan hebben, als hij aan het
hoofd van de regeering had gestaan? Zou
hij een andere methode hebben gekozen,
en zou hij daarmee het zelfde resultaat
hebben bereikt?
Bidault zegt in de r.k. Aube: De politiek
van Flandin is den laatsten tijd niet alleen
verwerpelijk, doch ook onbegrijpelijk.
Want bij iedere gelegenheid verwisselt
Flandin van standpunt, zelfs op de princi-
Pieele punten. Frankrijk is schuldig! Men
zou Flandin onbeleefde dingen kunnen
zeggen over zijn verleden, over het heden
en over de toekomst.
Léon Blum betoogt in de s.d. Populaire,
dat indien Frankrijk en Engeland er naar
gestreefd hebben Duitschland te doen
voelen, dat een inval in Tsjecho-Slowakije
op een algemeenen oorlog zou kunnen
uitloopen, dit slechts geschied is ter ver
mijding van een oorlog. Het ernstigst acht
Blum, dat Flandin Duitschland aanmoe
digt tot een onderneming, welke de zwaar
ste risico's van een oorlog met zich brengt.
De Gaulois stond te Marseille ingeschre
ven. Te Valencia beweert men, dat 't schip 'n
lading bevatte, die niet door de niet-inmen-
gings-commissie verboden was. Het was een
klein vrachtschip, dat bij de kustwacht
dienst deed.
Om vier uur gistermiddag werd de stad
opnieuw door vliegtuigen der rechtschen ge
bombardeerd. Ongeveer 90 bommen zijn
neergekomen op de wijken Grao, Cabanal
en Cantarranas. Zij hebben verscheidene
huizen vernield. Dichte rookzuilen zijn tot
op groote hoogte boven Grao opgestegen. In
de haven werd een Spaansch zeilschip ge
troffen. Het schip staat thans in vlammen.
Voorts hebben gisterochtend om half tien
vier vliegtuigen van de rechtschen veertig
bommen op Alicante geworpen. De bommen
vielen op de berghellingen en vernielden
een aantal huizen. Zeventien personen wer
den gewond.
Ook twee Britsche schepen
gebombardeerd.
Gistermiddag zijn in de haven van Va
lencia eveneens twee Britsche schepen, de
Thurson en de Seafarer, gebombardeerd
door vliegtuigen der nationalisten. De
Thurson geraakte in brand. Er vielen geen
slachtoffers.
Volgens een bericht uit Madrid wordt
in de buurt van Castellon heftig ge
vochten. De rechtsche troepen komend
uit Borriol hebben hun opmarsch voort
gezet langs den weg van San Mateo. De
regeeringstroepen zijn langs de kust
een tegenoffensief begonnen gesteund
door tanks, en zij hebben de rechtschen
op enkele punten genoodzaakt zich
terug te trekken. De gevechten duren
hier voort
De stad Castellon zelf heeft een kalm
voorkomen. De laatste haarden van tegen
stand in het Zuidelijke deel der stad wer
den Dinsdagavond opgeruimd. De plaat
selijke commandant heeft strenge voorzorgs
maatregelen genomen tegen groepen solda
ten, die bun uniformen hebben uitgetrok
ken en zich onder de bevolking hebben ge
mengd. De gezondheidstoestand en de ravi
tailleering zijn geregeld De autoriteiten
staan nog niet een vrij binnenkomen en
verlaten van de stad toe, daar zij vreezen
voor het optreden van regeeringsgetrouwe
elementen, die zich in de omstreken hebben
verborgen.
Uit Burgos wordt gemeld, dat strijdkrach
ten uit Galicië de Miajares zijn overgetrok
ken en Villareal hebben bezet. Het dorp
Almazora is ook geheel in handen der natio
nalisten. Oorlogsschepen der rechtschen
hebben het vuur geopend op den weg tus
schen Castellon en Valencia.
Hoewel het voor het oogenblik onmogelijk
is nauwkeurig aan te geven hoeveel man
regeeringstroepen werden gevangen geno
men of omsingeld, schat men, naar Havas
meldt, dat gedurende de operaties der beide
laatste dagen 7000 man regeeringstroepen in
handen der rechtschen zijn gevallen.
In de provincie Teruel, in de buurt van
Puebla de Valverde, zijn de rechtsche aan
vallen met vernieuwde kracht voortgezet in
de Sierre Decamarena. Een veertig jacht
vliegtuigen zijn in het gevecht gebracht en
eveneens bombardementstoestellen. Deze
bestoken strategisch belangrijke stellingen
in het bergterrein. De regeeringstroepen
hebben echter twee aanvallen kunnen af
slaan.
Het bombardement van Alicante.
Een speciale correspondent van de Daily
Express heeft een onderzoek ingesteld naar
het bombardement van Alicante. Hieruit is
gebleken, dat een enkel rechtsch vliegtuig
en steeds hetzelfde de Britsche koopvaardij
schepen heeft aangevallen. Blijkbaar voert
het toestel drie torpedo's tegelijk mee, twee
lichte en een zware.
Het vliegtuig daalt van groote hoogte in
duikvlucht naar het schip, dat het heeft uit
gezocht en werpt zijn drie torpedo's.
De correspondent bericht verder, dat
meer dan honderd bommen noodig waren
om de Maryad te vernielen. Dit schip
brandde na twaalf dagen nog.
De „Times" is ongerust over het lot van
den vroegeren Oostenrijkschen bondskanse
lier Schuschnigg, welke ongerustheid is
toegenomen na het bericht van den dood
van oud-burgemeester Schmitz (hoewel dit
bericht door Berlijn is tegengesproken).
Men weet niets van Schuschnigg, schrijft de
„Times", en het blad is verontwaardigd, dat
zooveel personen gevangen zitten, zonder
voor den rechter te verschijnen en die al
leen hebben misdreven door trouw aan het
bewind. Men weet zelfs niet, waar Schusch
nigg zich bevindt. Volgens sommige inlich
tingen zou hij zich nog te Weenen bevinden
in hotel Metropole, dat thans het hoofd
kwartier en de gevangenis van de Gestapo
is.