DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 145 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 23 Juni 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang
EEN AARDIG FAMILIE-TAFREELTJE.
De strijd in China.
Naar een zuivering van Sjansi.
Het a.s. spionnageproces
in de Vereenigde Staten
Geen interventie van Washington.
Britsch schip tot zinken
gebracht.
Bemanning werd gered.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
De algemeene toestand.
ALKMAARSCHE COURANT
Twee grootmoeders en een moeder verheugen zich over den voorspoedigen (Deze fot0 werd door
groei van het jonge prinsesje. Prins Bernhard gemaakt.)
Volgens informaties, welke het Ja-
pansche persagentschap Domei van het
Japansche hoofdkwartier gekregen
heeft, zullen de Japanners hun opmarsch
naar Sianfoe, de hoofdstad van Sjensi,
en naar Lojang, een strategisch belang
rijke plaats in Noord-West Honan, ge
lijktijdig voortzetten met dien naar
Hankou. 't Optreden van de Chineesche
guerrilla-krijgers in de provincie Sjansi
heeft een dergelijke kracht gekregen
dat hier alleen een einde aan te maken
is door de bases van deze troepen: Sian
foe en Lojang, in bezit te nemen.
Hieruit blijkt dus dat de Japanners, zoo
dra het water van de Gele Rivier gezakt is,
ook via Sjansi weer in Zuidelijke richting
willen trekken. Mogelijk is dan Hankou
reeds gevallen, mogelijk ook niet. In het
laatste geval zal via Tsjengtsjou dan weer
een omcirkelingsmanoeuvre uitgevoerd wor
den. Bovendien is eerst dan het dal van de
Gele Rivier onder de macht van de Japan
ners gekomen en den Loenghai-spoorweg
en kunnen de Japansche troepen den weg
naar Buiten-Mongolië naar Sinkiang (Chi-
neesch Turkestan), Kansoe en Zuidwestelijk
China beheerschen.
Bezetting van Swatau aanstaande?
Voortdurend vliegen Japansche verken
ners-vliegtuigen boven Swatau. Tot drie
maal toe zijn bommen geworpen. Vier wa
tervliegtuigen hebben acht bommen laten
vallen, welke de electrische centrale hebben
vernield met het gevolg, dat de stad zonder
licht is. Het spoorwegstation, de spoorlijn
en een fort werden getroffen, doch per
soonlijke ongelukken hebben zich slechts op
kleine schaal voorgedaan.
Er zijn duizenden pamfletten uitgewor
pen, waarin wordt verklaard, dat de voort
gezette tegenstand in het Zuiden zou leiden
tot meer intensieve operaties van Japanschs
marinevliegtuigen.
Voor Swatau is een groot aantal Japan
sche oorlogsschepen en transportschepen sa
mengetrokken.
Men meldt uit Sjanghai:
De Amerikaansche kanonneerboot Ashe-
ville heeft opdracht ontvangen bij Swatou
te blijven, aangezien de Amerikaansche
autoriteiten verwachten, dat hier binnen
kort Japansche troepen zullen landen.
De Britsche torpedojager Duchess stoomt
naar Swatou voor een gewoon bezoek.
Namoa-eiland door de Japansche
troepen bezet.
Uit Swatau wordt gemeld, dat Japansche
troepen het eiland Namoa bezet hebben.
Dinsdag werden door tien oorlogsbodems
landingsdivisies aan land gezet en na een
hevigen strijd werd het eiland in bezit ge
nomen.
Kanton gebombardeerd.
Japansche vliegtuigen hebben een dozijn
brandbommen geworpen op de voorstad
Wongsja. Dertig tot vijf en dertig personen
zijn hierdoor om het leven gekomen.
Een beroep op Tsjang Kai-sjek
om vrede te sluiten.
Domei meldt uit Tokio, dat de voorloo-
pige Chineesche regeering te Peking in
vereeniging met het te Nanking gevestigd
bewind een beroep heeft gedaan op Tsjang
Kai-sjek om de vijandelijkheden te staken
en vrede met Japan te sluiten.
De correspondent van de Asahi Sjimboen
te Peking meldt dat dit beroep grooten
weerklank gevonden heeft in Chineesche
kringen aldaar en in het Noorden, zoodat
zelfs leiders van rooverbenden zich met de
regeering te Peking in verbinding hebben
gesteld en onderbevelhebbers van Tsjang
Kai-sjek hun bereidwilligheid te kennen
hebben gegeven om aan dezen stap mee te
doen De nieuwe regeering te Peking zal
eerst afgevaardigden sturen naar die gene
raals die het niet langer met Tsjang Kai-
sjek eens zijn.
De spionnagezaak geeft geen aanlei
ding tot eenigerlei interventie van den
kant der Amerikaansche regeering, al
dus heeft staatssecretaris Huil gisteren
verklaard. Men legt deze verklaring al
dus uit, dat over deze zaak geen ver
binding is gezocht tusschen Washington
en Berlijn.
Het gewoonlijk conservatieve blad Waeb»
ington Star geeft te kennen, dat tenzij de
betrekkingen tusschen de Vereenigde Staten
en Duitschland beter worden, zij even goed
kunnen worden verbroken.
Het Fransche agentschap Havas meldt
nog, dat vier van de achttien beschuldigden
in de spionnagezaak, n.L Johanna Hoffmann,
Günther Rumrich, Erich Glaser en Otto
Voss gisteren voor het federale gerechtshof
zijn verschenen. Zij ontkenden het hun ten
laste gelegde. Rechter Eibell gaf last tot
hun voorloopige invrijheidstelling tegen een
waarborgsom van 25,000 dollar elk tot 1
Augustus a.s., op welken datum het proces
begint.
Gisterochtend is het Britsche schip „Thor-
peness" buiten Valencia gebombardeerd en
tot zinken gebracht.
De kapitein van het schip, die na drie uur
in het water te hebben rondgedreven, door
het Grieksche schip „Sunion" werd opge
pikt, deelde mede, dat een vliegtuig rond de
„Thorpeness" had gecirkeld en het schip met
mitrailleurs had beschoten, nadat het was
gebombardeerd. De kapitein deelde verder
mede, toen hy te Valencia aan land werd
gezet, dat bij een tweeden aanval de
„Sunion" op twee plaatsen in brand is ge
raakt.
De geheele bemanning van de „Thor
peness is veilig te Valencia aangekomen,
op een Chinees na, die vermist wordt.
Toen de „Thorpeness" gebombardeerd
werd, lag het schip op drie kwart mijl bui
ten de haven voor anker, zich gereed ma
kend de lading graan te lossen.
Ook de „Sunion" is gezonken. Dit schip
was vroeger Grieksch, doch is thans Britsch
eigendom.
Nog een Britsch schip gezonken.
Naar thans wordt gemeld, is gisteravond
het Britsche schip „Gloxinia" gebombar
deerd en tot zinken gebracht
ALKMAAR, 23 Juni.
Een paar maanden geleden zijn er in
Engeland twee boeken verschenen, waar
van de schrijvers de vraag stellen, of een
vrede in ^uropa mogelijk is en zoo ja, op
welke voOTwaarde. Het zijn „The price of
European peace" van Frank Darvall en
„Peace with dictators?" van sir Norman
Angell.
Deze twee boeken zijn merkwaardige
tegenstellingen: Darvall zegt, er kan geen
vrede zijn voor wij rechtvaardigheid heb
ben gekregen; Norman Angell: wij kunnen
geen rechtvaardigheid krijgen nu er vrede
is, gebaseerd op een collectieve veilig
heidsbasis. Beide schrijvers komen daar
uiteindelijk op terecht: Darvall nadat door
een z.i, rechtvaardige herziening van de
grenzen in Europa en de vredesverdragen
alle landen tegemoet zijn gekomen, Nor
man Angell, als eenigt basis van waaruit
langs vredelievenden weg herzieningen
kunnen geschieden.
Beide schrijvers zijn het er over eens,
dat Eu. opa voor groote gevaren staat. Er
zijn staten welke ontevreden zijn met den
tegenwoordige-! toestand, welke gerecht
vaardigde grieven hebben, aldus Darvall.
Zoek de oorzaken van de ontevredenheid op
en kom snel en afdoende tegemoet aan die
grieven, welke juist zijn. Doet gij dat niet,
dan zullen er periodiek politieke crises zijn.
Telkens zal er een stukje worden wegge
nomen, maar deze door strijd behaalde
winst schept noch voldoening, noch te
vredenheid en schaadt het prestige der be
zitters meer dan een tegemoetkomen aan
redelijke verlangens. Vrede kan slechts be
staan, indien alle landen zich tegenover
elkaar op gelijken voet voelen. Als men
concessies weigert, concessies welke veel
al rechtvaardig zijn, dan drijft men die
landen tot een ongevraagd afpakken.
Daarmede kan men oorlog wel uitstellen,
maar niet verhinderen. Een oorlog is on
vermijdbaar, zoolang de bezittende staten,
welke belang hebben bij handhaving van
de tegenwoordige situatie, niet tegemoet
komen aan de „havenots". Hebben zij een
maal een billijk deel gekregen, dan zullen
zy evenzeer verdedigers van den status
quo zijn. Daarom kan collectieve veiligheid
bestaan, niet ter bescherming van een
zijdige voordeelen, maar nadat een recht
vaardige situatie is geschapen.
Norman Angell ontwikkelt hiertegenover
een andere leus. De schrijver ziet geen heil
in teruggave van koloniën en herziening
van grenzen. In 1914, aldus zijn les, had
Duitschland die ook en de oorlog was niet
te vermijden. Engeland moet krachtig zeg
gen, wat het wil en slechts dan kan oorlog
zoo niet verhinderd, dan toch vertraagd
worden. Alle gaven helpen alleen maar
sterker maken en verzwakken de zaak van
Engeland. In 1914 stonden de groo'.e
mogendheden tegenover Duitschland, nu
zullen er 2 misschien aan zijn zijde staan.
Daarom is de positie van Engeland ver
zwakt. Duidelijk laat de schrijver merken,
dat dit zijn groote vrees is. Het is het
thema, dat op vele bladzijden als een draad
door het boek loopt, de grondslag eigenlijk
van zijn leus der collectieve veiligheid.
Hier staan dus twee auteurs tegenover
elkaar, die ieder een deel van de publieke
opinie verdedigen en elkaar bestrijden.
Daarom juist is een vergelijking zoo nuttig
en leerzaam.
De Neue Zürcher Ztg. heeft een be
schouwing gewijd aan de mogelijkheid van
verdediging tegen aanvallen uit de lucht.
Aan dit artikel is het volgende ontleend:
Niet voor niets is in de vredesverdragen
den overwonnene het onderhouden van een
wapen tot verdediging tegen aanvallen uit
de lucht verboden. Voortdurende arbeid
aan technische verbeteringen, een aan
houdende verdieping van de ervaring met
de technische mogelijkheden en een inten
sieve opleiding zijn noodig, om een instru
ment te scheppen, dat in geval van nood
bruikbaar is. Zwitserland heeft indertijd
vrij villig de beperkii.gen aanvaard, welke
de overwonnenen uit den wereldoorlog als
een van de gevaarlijkste aantastingen van
hun mogelijkheid tot verdediging be
schouwden. Toch is voor Zwitserland dit
zuiver defensieve wapen van de grootste
beteekenis en juist de Zwitsersche indus
trie zou in staat geweest zyn, op dit ge
bied een leidende positie in te nemen. Het
verandert niets aan den huidigen toestand
over het verzuim van vroeger jaren te
treuren. Er moet echter op gewezen wor
den, omdat er menschen zijn, die nu al on
geduldig zijn over de langzame vorderin
gen van de ontwikkeling van het wapen
tot verdediging tegen aanvallen uit de
lucht. Ook omdat anderen aan de juistheid
van het besluit Zwitserland een doeltref
fend wapen tegen aanvallen uit de lucht
te verschaffen, twijfelen.
Er is een wedloop tusschen aanvals- en
verdedigingswapenen, en nu eens schijnt dé
eene, dan de andere party een voorsprong
te hebben. Slechts de naieve menschen
plegen in iedere verandering een defini
tieve wijziging te zien en ergo een reden
om ieder streven als vergeefs op te geven,
geven.
De ervaringen in Spanje hebben bewe
zen, dat aan het front het luchtwapen met
groot succes in plaats van artillerie of in
samenwerking daarmee kan worden ge
bruikt om de infanterie een weg te banen.
Het gemak, waarmee sterke luchtsryd-
krachten op een beperkt deel van het front
kunnen worden aamgetrokken, maakt het
mogelijk op een bepaald deel van het front
een superioriteit te verkrijgen. De infan
terie kan zich tegen het luchtwapen met
haar eigen middelen niet voldoende ver
dedigen en staat vooral bloot aan de
moreele werking van het mitrailleurvuur
en van het bommenwerpen. Tot verdedi
ging moet dus een actieve verdediging up
den grond worden gevormd, een conclusie,
welke het Zwitsersche blad zijn lezers ter
behartiging voorhoudt.
In den Spaanschen burgeroorlog wordt
het luchtwapen tot verstoring van het
werk der staven, tot verhindering van
proviandeering, tot verbreking der ver-
keersrr.ogelykheden er. tot vernietiging
van de oorlogsindustrie gebruikt. Teneinde
de bevolking te terroriseeren werd bet
luchtwapen te verklaren uit de bijzon
dere voorwaarden van den burgeroorlog
in werkelijkheid met een veel grooter te
rughoudendheid gebruikt, dan in een
internationalen oorlog het geval zou zijn.
Een van de belangrijkste uitzonderingen
op dezen regel vormen de herhaalde bom
bardementen van Barcelona. Van beteeke
nis daarvoor waren echter de weinig be
kende bijzonderheden van de Spaansche
bmnenlandsche politiek. Resultaat is uit
gebleven, waar een goed bewapende en
goed georganiseerde luchtafweer <ie bom
bardeervliegtuigen dwong op groote hoog
te te vliegen en hen noodzaakte kort voor
en ook gedurende de beschieting vlieg
richting, vlieghoogte en vliegformatie te
veranderen. Bekend is dat het nooit is ge
lukt de vlootbasis van Cartagena met
ïesultaat te beschadigen, de spoorbrug op
de lijn CuleraPerpignan te vernietigen
of het hoofdkwartier van een of ander
legercorps werkelijk te treffen.
Hetzelfde leert men uit den strijd in
China. De tallooze bombardementen van
Chineesche steden door de Japanners gin
gen met zware verliezen voor de aanvallers
gepaard en hadden, waar de luchtverde
diging sterk was, b.v. in Nanking, slechts
een gering materieel succes.
Geen leger ter wereld, aldus gaat de
Neue Zürcher Ztg. verder, kan een wapen,
dat presteert wat hierboven is aange
geven, missen. Als Zwitserland op het
oogenblik nog een achterstand vertoont,
dan moet dat aanleiding zyn om met ver
dubbelde energie den voorsprong van an
dere landen in te halen.