DE BETEEKENIS VAN SCHIPHOL IN CYFERS
Amsterdam vecht voor 't behoud van Schiphol
NEDERLANDSCHELUCHTHAVENS
9
mNTE mm TEUGE in
De wethouder van handelsinrichtingen Kropman
ontvangt de pers.
SCWlPHOLs GUNSTIGE LIGGING TEN OPZICHTE VAN
WET IN WORDING ZUNDE WtGENNET
luchtreizigers
posten goederen in
VASTE LVN-& PENDELDIENSTEN
schiphoi S&SSS&SSSS
au* SSS®
rondvluchten
MMftftft 1
IRRrRIW fltt Ril
Mftftftftftfttt
binnenlandsch
passagiersverkeer
VREEMDELINGEN BEZOEK
AMSTERDAM HU»l)UiaWlDMft
ROTTERDAM ftftftllllllli UMlIllftft
kGRAVENHAGE ftftftftftftftftftft
UTRECHT
ftft
voornaamste
bezienswaardigheden
SCHIPHOL V ftftftftftftftftftft
ART IS
RYKSMUSEUM UimiJKMHHUWH
STEDMUSEUM ftft»
KOLON.INSL&tftft
BEZOEK AAN
kennemerland.
«srsr
"*TT"T"
DERDE BLAD.
ALKMAARSCHE COURANT VAN DONDERDAG 23 JUNI 1938.
Amsterdam doet, wat mogelijk is om de
rgeeering te doen afzien van het voor
nemen om een centraal vliegveld bij Leider
dorp te stichten.
Wethouder Kropm a n heeft gisteren
op Schiphol de vertegenwoordigers van de
Nederlandsche Dagbladpers van de situatie
op de hoogte gesteld, waarbij het ons duide
lijk is geworden, dat het plan van de regee
ring een onjuist plan is en dat het goed ge
zien is van het gemeentebestuur van Am
sterdam, dat niets mag worden nagelaten
om de regeering en de volksvertegenwoor
diging duidelijk te maken, dat het noodlot
tige plan gewijzigd moet worden.
Een bezoek aan Schiphol doet zien, dat op
deze luchthaven thans allerwege drukke
bouwbedrijvigheid heerscht. De plannen van
Waterstaat tot opheffing van Schiphol zijn
gekomen op een tijSstip, dat Schiphol doen
de is een zijner belangrijkste stadia van uit
breiding te voltooien.
In den herfst van dit jaar zal Schiphols
landingsterrein driemaal de tegenwoordige
oppervlakte hebben; het zal dan 180 H.A. in
plaats van 60 H.A. groot zijn; de geheele
luchthaven zal dan zijn vergroot tot 210 H.A.
Sedert 1935 wordt aan deze uitbreiding
gewerkt; niet minder dan 210 K.M. drai-
neerbuizen zijn op het nieuwe terrein aan
gelegd; de Nederlandsche Heide Maatschap
pij kweekte er een grasmat op. In den
Westhoek is de gemeente bezig een groote
boerderij te sloopen in het belang van een
betere inzweefmogelijkheid ter plaatse.
De completeering van het verharde banen
stelsel is in vollen gang. Van 's morgen vier
tot 's avond tien uur wordt eraan gewerkt.
Ook andere groote bouwwerken bevinden
zich bij de gemeente in uitvoering. De kan
toren van den K.L.M.-Vliegdienst aan loods
B worden verdubbeld. De motorenwerk
plaats wordt met 750 M2. uitgebreid. Een
vijfde vliegtuigloods met een stallingopper
vlakte van bijna 400 M2. is in aanbouw,
met ruime bijgebouwen voor verbeterde
vestiging van de op Schiphol gecentraliseer
de K.L.M.-diensten, zooals de Radio-, de
Civiele- en de Medische Dienst.
Voor den Rijksluchtvaartdienst is naast
het Lorenz korte-golf landingsradiobaken
een dergelijk baken van Philips in aanbouw,
met een voormerkbaken bij Aalsmeer. In
den herfst zal ook de nachtlandingsinstal-
latie van het vergroote landingsterrein ge
reed zijn, waarvoor de onderdeelen, waar
onder ruim 25 K.M. kabel, reeds zijn besteld.
Op het gebied van de verlichting wordt te
Schiphol pioniersarbeid verricht. Geheel
nieuwe types van verlichtingssystemen wor
den er beproefd. Aan de inzweefzijde der
mistlandingsbaan is een z.g. „drempellicht"
van rood neon opgesteld. Mogelijk ontstaat
hieruit een serie „geleidelichten", die voor
den vlieger in den mist den overgang van
de radio- en blindvlieginstrumenten op de
directe waarneming van den grond moeten
vergemakkelijken. In de verharde mistbaan
zelf zijn juist zes proeflichten van twee ver
schillende types ingebouwd, eveneens ter
vergemakkelijking van landingen bij slecht
zicht. Bij welslagen der proeven zullen ter
weerszijden van de banen, telkens om de
25 meter, zulke lichten worden ingebouwd.
Met Philips' hooge drukwatergekoelde
kwikdamplichten wordt een nieuw landings-
licht beproefd, dat een kaarssterkte heeft
als geen enkel landingslicht, waar dan ook
NOOOOZte.
AFSTANDEN VANUIT
SCHIPHOL NAAR:
AMSTERDAM 40 K M.
HAARLEM 46
DEN MAAS 47
ROTTERDAM 57
LEIDEN 35
UTRECHT 44
AFSTANDEN VANUIT
LEIDERDORP NAAR:
AMSTERDAM 56 KM.
HAARLEM
DEN HAAG
ROTTEROAM
LEIDEN
UTRECHT
56
22
56
5
50
in gebruik, bezit, n.L circa drie millioen
kaarsen; deze sterkte is grooter dan van alle
acht tegenwoordige landingslichten van
Schiphol bij elkaar.
Aanstaanden Zaterdag 25 Juni gaat de
autosnelweg naar Den Haag open. Duizend
deelnemers aan het internationaal wegen
congres komen dan in 35 autobussen van
Den Haag naar Schiphol. Ook de recht-
streeksche verbinding op het Gooi, via
Ouderkerk, komt dit jaar gereed.
In October zal Schiphol beschikken over
hét prachtigste banenstel van Europa.
Door haar groote oppervlakte en een vrij
wel onbelemmerde inzweefmogelijkheid aan
drie van de vier zijden en door haar weder
om aanzienlijk verbeterde outillage zal
Schiphol dezen winter een zoodanig tech
nisch steunpunt voor het internationale
luchtverkeer bieden, dat het moeilijk is,
waar ter wereld een luchthaven te vinden,
die Schiphol op dit gebied overtreft.
Alle genoemde uitbreidingen zijn een ver-
eischte voor de veiligheid of betreffen bouw
werken, die reeds in uitvoering waren toen
de minister van Waterstaat zijn plan be
kend maakte.
De pioniersarbeid der gemeente Amster
dam op het gebied der luchthavenuitrusting
doet voortdurend buitenlandsche studie-
commisises Schiphol bezoeken. Schiphol
heeft onder de deskundigen van de geheele
wereld een uitnemenden naam.
Schiphol, als uitstekend geoutilleerde
luchthaven voortdurend in beteekenis toe
genomen en nog toenemend, toont ook in
zijn verkeerscijfers een beeld van bloei,
Schiphol is geworden na de luchthavens van
de metropolen Londen, Berlijn en Parijs tot
de belangrijkste luchthaven in Europa. Van
het totale luchtverkeer van Nederland heeft
Schiphol verreweg het grootste aandeeL Bij
den groei van Nederlands luchtverkeer heeft
Schiphol zich ontwikkeld tot de primaire
luchthaven van Nederland. Het heeft 11%
van het buitenlandsche passagiersvervoer
van Schiphol en Waalhaven tezamen, Waal
haven heeft 22% Van het goederenver
voer van beide havens tezamen heeft Schip
hol 83,7 Waalhaven 16,3 van het post
vervoer Schiphol 69,6 Waalhaven
30,4 Deze verhoudingen betreffen zuiver
het ladingaanbod van beide havens; het
transitoverkeer wordt hier ter wille van een
zuivere vergelijking buiten beschouwing
gelaten.
Aan dit alles zou een einde worden ge
maakt? De daarvoor aangevoerde argumen
ten hebben Amsterdam geenszins kunnen
overtuigen.
De stichting van een centraal vliegveld bij
Leiderdorp wordt, zooals bekend is, ver
dedigd in de eerste plaats op grond van de
wenschelijkheid van concentratie van het
ladingaanbod van Nederland voor de groote
internationale luchtlijnen, teneinde in ver
band met de vergrooting van den actieradius
der vliegtuigen het voorbijvliegen van Ne
derland door de vliegtuigen op deze lijnen
zooveel mogelijk tegen te gaan.
Een oplossing hiervoor is echter zeer wel
te vinden op een andere wijze dan de
regeering zich voorstelt, door een taakver-
deeling tusschen de luchthavens.
Een argument voor de regeeringsplannen
wordt voorts genoemd de gunstige ligging
van Leiderdorp ten opzichte van de belang
rijke bevolkingscentra in Noordholland,
Zuidholland en Utrecht.
Men gaat hierbij uit van de onjuiste ge
dachte, dat de plaats van het centrale vlieg
veld zou kunnen worden bepaald door uit
sluitend te letten op het geographisch mid
delpunt tusschen de belangrijke bevolkings
centra. Overigens is in dit opzicht de ligging
van Schiphol vrijwel gelijkwaardig aan die
van Leiderdorp, zooals uit den volgenden
staat (ontleend aan een artikel in Econo-
misch-Statistische Berichten van 15 Juni
1938) blijkt.
Afstand in K.M.
Bevolking 0
Bevolking
Bevolking
naar
afstand naar
afstand naar
Schiphol Leiderdorp
Schiphol
Leiderdorp
Amsterdam
10
35
783.000
7.830.000
27.405.000
Rotterdam
57
37
599.000
34.143.000
22.163.000
's-Gravenhage
48
22
487.000
23.376.000
10.714.000
Utrecht
41
50
162.000
6.642.000
8.100.000
Haarlem
17
35
133.000
2.261.000
4.655.000
Leiden
35
3
75.000
2.625.000
225.000
Hilversum
34
56
69.000
2.346.000
3.864.000
Schiedam
63
37
62.000
3.906.000
2.294.000
Dordrecht
73
56
61.000
4.453.000
3.416.000
Delft
50
21
53.000
2.650.000
1.113.000
Velsen
26
44
46.000
196.000
2.024.000
Amersfoort
53
70
46.000
2.438.000
3.220.000
Zaandam
20
45
36.000
720.000
1.620.000
Gouda
40
25
32.000
1.280.000
800.000
Alkmaar
46
65
31.000
1.426.000
2.015.000
Zeist
51
59
31.000
1.581.000
1.829.000
Vlaardingen
67
41
30.000
2.010.000
1.230.000
Bussum
28
63
28.000
784.000
1.764.000
Voorburg
45
17
25.000
1.125.000
425.000
5) Bevolking per 1 Januari 1937.
102.792.000
98.876.000
Men moet evenwel rekening houden met
het verkeers-economisch zwaartepunt en
dit ligt in de onmiddellijke nabijheid van
Amsterdam, het grootste centrum voor
handel, vreemdelingenverkeer, enz. De cij
fers betreffende de lading het overwe
gende ladingaanbod van de luchthaven bij
de hoofdstad spreken in dit opzicht
overtuigende taal.
De plannen van de regeering gaan voorts
uit van de mogelijkheid, dat defensie voor
Schiphol belangstelling zou hebben.
Van een voorkeur van defensie om van
Schiphol dat in oorlogstijd automatisch
in handen van defensie komt reeds in
vredestijd een zuiver militair luchtvaart
terrein te maken is tot dusver niet geble
ken. Overigens zou in dat geval toch een
groot .deel van de millioenen, die in Schiphol
werden gestoken om te voldoen aan de
eischen van het burgerluchtverkeer an
dere dan die, gesteld door de militaire
luchtvaart als verloren moeten worden
beschouwd.
Vóór de plannen der regeering worden
voorts aangevoerd de besparing, welke bij
exploitatie van één in plaats van twee
luchthavens voor de K. L. M. zou kunnen
worden bereikt en de eischen der veiligheid
welke in het gedrang zou komen bij het on
derhouden van twee luchthavens op korten
afstand van elkander.
Bij deze laatste twee overwegingen is er
naar het schijnt van uitgegaan, dat men
tusschen de keus stond twee gelijkwaardige
(primaire) luchthavens te onderhouden of
één centrale luchthaven. Dit uitgangspunt
is echter fout. Nederland beschikt voor het
internationale verkeer over één primaire
luchthaven (Schiphol) en daarnaast over
de secundaire luchthaven Waalhaven. Het
aanvliegen dezer beide havens kan zonder
bezwaar zóó geregeld worden, dat de vei-
HET BUITENLAND
zonder transito
IP- 1928-1937
BM 1915 IJ50 931 1931 1933 t9S4- 1<JU rpb 1937
tonder fransdo
<340000
<000000
300000
1928-1937
600.
m m >9» '9* '9» >9» '9* '9& 857
idetpd^
H iSO.OOO N' luchtvaartterrein*
tSOOOOM* verharding
O IOOO A/* stallmgsruimte
tvoor vliegtuigen*
IOO man personeelwerkzaam*
m hetluchthavenbedryf
Öen in K J-ht werkplaatsen
IOO man personeel, toerkgaatn*
iru de vliegtuig-industrie
(TokJur-fabrieh. over
hetV h. Amsterdam*
mer inbegrepi
11600 mart-')
IJPENBURG
""faa
!N SCHIPHOL GEÏNVESTEERD KAPITAAL EIND 1^36
DER NED. LUCHTHAVENS
ep 'LutLnUnd S apliïnrunUnd pviddditrtd-
ISSSSS &S&SS
SSSSSSS&S8
WAALHAVEN gggggggg&g
haamstede ggg
vlissincen ggg
eindhoven gg
twente gg
TEXEL ggg
yPEN&URC
LEEUWARDEN g g
in. /<p7
IOO deel nemers
waalhaven
mmmmm
EELDE
ÉÉÉAÉÉÉÉÉA yPEN&urg
TflnXnnAKRH JOntHllOWJlF
ft I
texel teeeee vussincen
eindhovenhaamstede
aooo
<1000
9000
6000
9000
ZXSL. 1928-1937
•BJS 1919 19» 193» 195119» '95* 8* "gfcwy
In /f37 vtrbUvtn in hoétltlt.
I
1000
buoeAen
rm
éééAAÉÉÉAÉ
tftft
"bcweM* in IJ37
iojdoo
bezoeken
iWfff HWIR flf
0
Cr„
NED.LUCHTHAVENS <aj?3/
I
10.000 bttctJuri
SCHIPHOL tftfttftftftftftftft
JflWf IflUl Ril
WAALHAVEN M
nKWKKKKKKMÏÏl
Mftftftfttftftl
EELDt
imuuui
EINDHOVEN
TWENTE m
ligheid van het luchtverkeer volkomen ge
waarborgd blijft.
De besparing, welke men zich voorstelt
met één centraal vliegveld voor de K. L. M.
te kunnen bereiken zou slechts verkregen
worden door een belangrijken achteruit
gang in de service aan de gebruikers van
het luchtverkeersmiddel; de veel hoogere
kosten van het vervoer langs den weg mo
gen hier ook niet uit het oog worden ver
loren. Men gaat er echter ten onrechte van
uit, dat de omvang van het verkeer door
opheffing van Schiphol en Waalhaven en
vervanging dezer beide havens door een
luchthaven op veel grooteren afstand dezer
steden niet ongunstig beinvloed zou wor
den. De juistheid dezer verwachting moet
ten stelligste worden ontkend. De lading,
welke Leiderdorp zou kunnen verwerven,
zou aanmerkelijk geringer zijn dan de ge
zamenlijke lading van Schiphol en Waal
haven.
De verdere ontwikkeling van het Neder
landsche luchtverkeer zou bovendien ge
remd worden, wanneer de beide belang
rijkste steden van Nederland: Amsterdam
en Rotterdam, hun nabijgelegen luchtha
vens verliezend, niet langer door de directe
aanraking van hun bevolking met de lucht
vaart, de luchtvaartgezindheid van ons volk
zouden kunnen stimuleeren en daardoor
bouwstoffen aandragen voor een verdere
ontplooiing van de Nederlandsche lucht
vaart.
£ancU en JmhBmus
De markt stond in het teeken van rui
men aanvoer en middelmatige prijzen. Na
tuurlijk geldt dit voor den gewonen aan
voer. Nieywe groenten, waarvan nog een be
perkte aanvoer, waren gewild en duur.
Bloemkool maakte een slechte week. Wel
waren er dagen van gragen handel, doch de
doorsneeprijzen waren aan den lagen kant,
wat blijkt uit de prijzen van 7 tot 11.50
voor eerste soort en 2 tot 5 voor 2e soort.
De aanvoer van sla gaat eiken dag terug
en toch waren de prijzen lager dan de vo
rige week en het gemiddelde was 0.40 tot
1.65, beiden per 100 stuks. Spinazie, welke
allerminst eerste kwaliteit is, maakte een
slechte week door, met prijzen van 0.10 tot
0.34 per kist (8 K.G.) Ook postelein had
weinig belangstelling met een prijs van
0.20 tot 0.30 per kist, enkele partijtjes een
ietsje hooger. Peulvruchten werden al in be
hoorlijke partijtjes aangeboden en de prijzen
zijn alleszins bevredigend.
Peulen maakten een prijs van 15 tot 21
en doperwten 10 tot 16 per 100 K.G. Tuin-
boonen werden ook al in mooie partijtjes
aangevoerd, tegen prijzen van 10 tot 14
per 100 K.G. De aanvoer van bosgroenten
was groot genoeg. De hooge prijzen bleven
uit, al waren de prijzen niet bepaald laag.
Rabarber was niet in trek en evenmin as
perges. De noteeringen van bosgroenten zijn:
rabarber 3 tot 5.50, radijs 0.80 tot 2,
selderie 1.50 tot f 2.10, bospeen 5.20 tot
8.50, asperges wit 23 tot 27, idem blauw
12 tot 18, alles per 100 bos. Snijboonen
werden in kleine kwantums aangevoerd,
eveneens spercieboonen. De eerste deden
28 tot 41, de tweede 40 tot 48, per 100
K.G. Andijvie eerste soort was een gewild
artikel, de prijzen waren 1.20 tot 3.60 per
100 stuks.
De komkommers waren ook meer in trek;
de prijzen 2.50 tot f 6.50 er 100 stuks.
De overige aanvoer onveranderde prijzen.
Aan de aardbeienveilingen heerscht mo
menteel bedrijvigheid. Weliswaar is de cam
pagne nog niet in vollen gang, doch er is
drukte genoeg. Momenteel beheerscht bin
nenland de markt en uit dien hoofde is er
van geregelden handel geen sprake en ook
de prijzen zijn aan schommeling onderhevig.
De laatste dagen gaan de prijzen terug en
alleen voor de late (die dit jaar bijna gelijk
is met de vroege) is interesse. Er wordt aan
gevoerd: Deutsch Evern (klein van stuk en
zwak), Moulin Rouge (mooi, maar niet bij
zonder gewild) en Amazone (de late). De
aanvoer geschiedt in doosjes, doch het groot
ste gedeelte in sloffen. De prijzen, aanvan
kelijk begonnen met 0.12 tot 0.14 per
doosje en f 0.90 tot 1.20 per slof, zijn terug-
geloopen tot 1 0.05f 0.08 per doosje. Mo
menteel zijn de prijzen niet hoog. Deutsch
Evern gold 0.40 tot f 0.55, Moulin Rouge
0.50 tot 0.60 en Amazone f 0.55 tot f 0.85
per slof. We verwachten binnen enkele da
gen den vollen pluk. Intusschen is het weer,
hoe mooi ook, voor de aardbeien niet goed.
Als de droge wind aanhoudt en de zon blijft
branden, zal het een korte periode zijn.
U HEBT IETS OP TE RUIMEN?
Een „Vraag en Aanbod".
35 cent p. 5 regels a contant.
WOENSDAGS en ZATERDAGS.