Een grootsch werk in wording.
In 1941 is Nederland 48.000 hectaren
grooter.
J-itgegouden Stukken
£cutd- en Jmh&ouw
Qjoeketi
£iuhtoaact
derde blad.
Over twee jaar Is de dijk voltooid.
T
ALKMAARSCHE COURANT VAN VRIJDAG 24 JUNI 1938.
„Dertienhonderd vijftig arbeiders
werken thans aan den 55 K. M. langen
dyk, die den N.-Oostelijken polder van
het IJsselmeer zal scheiden en eiken
dag groeit deze dijk ongeveer 100 M."
aldus vertelden de directeur-gene
raal van de Zuiderzeewerken, de hoofd
ingenieur V. J. P. de Blocq van Kqf-
feler, en ir. J. F. R. van de Wall,
eerstaknwezend-ingenieur bij den dienst
der Zuiderzeewerken, aan de binnen-
en buitenlandsche journalisten, die de
zer dagen op uitnoodiging van dezen
dienst een bezoek aan de invoering
zijnde werken brachten.
Op vijf plaatsen aan 't werk.
Op vijf plaatsen wordt aan den dijk ge
werkt, n.1. nabij Lemmer, waar de dijk
reeds een lengte van bijna 6.5 K. M. heeft,
aan beide kanten van het eiland Urk, aan
welks Noordzijde in de richting van Lem
mer het dijklichaam ruim een kilometer in
zee steekt en men in de richting van de
Overijsselsche kust bijna 2.5 K. M. gevor
derd is, ten Zuiden van Schokland, waar
de dijk in de richting van Urk over een af
stand van bijna vier kilometer gevorderd
is en aan de Overijsselsche kust tenslotte,
waar de dijk ruim een halve kilometer bo
ven water uitsteekt.
Staande op een dezer vijf in aanleg zijnde
dijkgedeelten, ziet men het dijklichaam
groeien: de onderlossers hebben voor zoo
ver mogelijk onder water reeds een ge
deelte hiervan gestort nadat op een en
kele plaats, zooals ten Zuiden van Urk, we
gens te slappen ondergrond te voren een
grondverbetering door zandstorting heeft
plaats gehad machtige kranen storten
tot boven water keileem, aan de buitenzijde
hooger dan aan den binnenkant van den
dijk, zandpersinstallaties spuiten vervolgens
het binnenlichaam van den dijk tot vol
doende hoogte op. Ter bescherming tegen
golfslag worden, zoodra de dijk voldoende
hoogte heeft, kraagstukken en steen-
glooiïngen aangebracht, waarvoor voor het
grootste gedeelte uit het buitenland aange
voerde steen wordt gebruikt. Er is echter
een proef genomen met betonblokken, een
Nederlandsche uitvinding, en deze is zoo
goed geslaagd, dat de proeven op grootere
schaal zullen worden voortgezet. De dijk
krijgt een hoogte, wisselend tusschen 3.40
en 4.60 meter boven N. A. P., terwijl de
aanlegbreedte van het normale profiel, af
hankelijk van de diepte van den zeebodem,
uiteenloopt van 45 tot 80 meter. De groote
afsluitdijk der Zuiderzee dit ter vergelij
king heeft een hoogte van ongeveer 7.50
meter boven N. A. P. en een gemiddelde
aanlegbreedte van ongeveer 150 meter.
In snel tempo.
Er wordt aan den dijk in een sneller
tempo gewerkt, dan aanvankelijk in de
bedoeling heeft gelegen. In verband
met andere uit te voeren werken
scheepvaartwegen en werken in het
belang van onze defensie kan de dijk
echter niet voor den zomer van 1940
gesloten worden. Ten behoeve van de
scheepvaart zullen tot zoolang twee
openingen in den dyk gelaten worden.
Als de dijk echter eenmaal gesloten is,
begint de bemaling en in 1941 zal de
Noordoostelijke polder, die een opper
vlakte krijgt van 47.600 H. A., droog
vallen.
Op datzelfde tijdstip zullen de ontgin-
nings- en kolonisatiewerkzaamheden in den
Wieringermeerpolder, welke zoo'n groot
succes zijn geworden, gereed zijn en zullen
de landbouw-ingenieurs met hun in dezen
polder opgedane rijke ervaringen hun be
proefde krachten kunnen geven om den
Noordoostelijken polder in weinige jaren
tijds eveneens tot een vruchtbaar land te
maken.
Zeer snel gaat eigenlijk dit groote werk.
In 1936 werden enkele voorbereidende wer
ken aangelegd, de werkhavens by Lemmer
en Urk ruime havens, welke men in
vroeger jaren op zich zelf als „groote wer
ken" zou hebben beschouwd werden de
fundeeringsputten voor de beide plaatsen te
bouwen gemalen en scheepvaartsluizen, die
toegang tot den nieuwen polder zullen ge
ven, gemaakt, het vorig jaar werd begon
nen met den dijkaanleg en dit jaar zal de
dijk ongeveer voor de helft gereed komen.
Doch het volgend jaar zullen tegelijk met
den anderen aanleg van den dijk, ook de
werkzaamheden aanvangen voor de drie
gemalen, die eerst den polder zullen moe
ten droogleggen en daarna de aan te leg
gen kanalen het water op peil zullen moe
ten houden.
De dijk loopt van Lemmer de haven
blijft uitmonden in het IJsselmeer naar
Urk, welks haven ook open blijft, vandaar
naar de Noord-Westpunt van het Kamper-
eiland (Ramspol) en verder naar het aan-
sluitingspunt aan de Overijsselsche kust
nabij het gehucht Kadoelen.
Ten behoeve van de scheepvaart en de
afwatering van de omringende landen
wordt een randkanaal van Blokzijl naar
Kadoelen met uitmonding in het Zwolsche
diep, welk kanaal echter door een keer
sluis zal kunnen worden afgesloten. Verder
zal buiten langs den dijk voor de Over-
IJselsche kust een scheepvaart- en afwa
teringskanaal worden gebaggerd van het
zwarte water af tot Ramspol, waar het wa
ter op het IJsselmeer zal worden geloosd.
De scheepvaart zal verder langs een door
een leidam beschermde geul aan de buiten
zijde van den omringdijk worden geleid tot
waar bewesten Schokland voldoende diepte
wordt aangetroffen.
De gemalen by Urk en de Lemmer, een
diesel- en electrisch gemaal, zullen elk drie
pompen hebben met een capaciteit van
520 M3. per minuut. Het derde gemaal,
waarschijnlijk eveneens electrisch, komt
nabij Vollenhove de Voorst, en zal twee
pompen hebben elk met een capaciteit van
570 M3. per minuut. Drie schutsluizen, na
bij de gemalen te bouwen, zullen voor sche
pen van 200 tot 300 ton, toegang tot den
polder geven. In den polder zal een hoofd
vaart van Lemmer naar Urk loopen met 'n
zijtak naar Voorst. Van deze hoofdvaarten
zullen verschillende zijvaarten uitgaan, zoo
dat de boerderijen als regel op geen groo
ter afstand dan 4 K. M. van een losplaats
zullen komen te liggen. Het landverkeer
zal te Lemmer, Kuinre, Blokzijl, Vollen
hove, Kadoelen en over het Kamper eiland
(Ramspol) den polder kunnen binnenko
komen met als hoofdverbinding de weg
RamspolLemmer.
Schokland zal wegzakken.
Het eiland Schokland, waar, nadat het
op 10 Juli 1859 op last van de regeering
ontruimd moest worden, sindsdien nog
maar drie gezinnen wonen, zal in den
nieuwen polder komen te liggen. Het
ligt echter op veenbodem en nu ver
wachten de ingenieurs, die dit groote en
grootsche werk uitvoeren, dat het eiland
na het leegpompen van den polder door
het inklinken van den veenachtigen
ondergrond gelijk met het aangrenzende
land zal komen te liggen. Midden op
het eiland staat echter een kerk, die op
palen gebouwd is. Wanneer deze palen
sterk genoeg zullen blijken te zijn, kan
het gebeuren, dat het eiland voor het
grootste gedeelte gelijk zal worden met
den toekomstigen bodem van den
polder, doch dat de kerk op de palen
eenige meters hooger zal blijven staan.
Reeds thans worden de steenen glooiingen
om Schokland weggehaald en als materiaal
bij den aanleg van den omringdijk gebruikt.
Dit is van groot belang, omdat hierdoor de
invoer van steen zooveel mogelijk wordt
verminderd.
Land voor 300.000 menschen!
Wanneer in 1941 de Noordoostelijke polder
zoover gereed zal zijn, dat de dan hun
arbeid in den Wieringermeerpolder voltooid
hebbende landbouwingenieurs het werk van
hun waterbouwkundige collega's kunnen
Ook In Parijs, in de schaduw van de
„Notre Dame" kunt U die voortreffelijke
Virglnia-sigaretten koopen. zóó zacht, en
toch vol aroma I Met Franschen zwier zal
de winkelier Uw aandacht vestigen op
de beide verpakkingen: Craven A" (met
kurken mondstuk) en Craven Plain (zonder
mondstuk). Zuivere Virginia-sigaretten,
zóó zacht, dat ze de keel nooil prikkelen!
„Vraiment M'sieur. une excellente eiga-
rettel"
10 stuks 177» cent
20 stuks 35 cent
Criais-publicalie.
GARANTIEPRIJS GOEDGEKEURDE
POOTAARDAPPELEN.
De Nederlandsche Groenten- en Fruit-
centrale maakt bekend, dat zij voor goed
gekeurde pootaardappelen, geteeld op een
tuinbouwteeltvergunning, niet zijnde een
teeltvergunning uitsluitend voor plant
aardappelen, een minimumprijs wenscht
te garandeeren tot 1 November 1938, welke
nader zal worden bekend gemaakt.
De verdere voorwaarden om hiervoor
in aanmerking te komen zullen te zijner
tijd aan de veilingen bekend gemaakt
worden, alwaar alsdan tevens de opgave
dient te geschieden.
's-Gravenhage, 23 Juni 1938.
RUSTVERSTOORDERS.
Beleefd verzoek ik voor onderstaand een
plaatsje in uw veelgelezen blad. Er bestaat
een verbod, geen deuren of ramen open
te zetten als men de radio aan heeft. Maar
hier schijnen enkele bewoners van de Brou
werstraat, dicht bij den Heilooërdijk, en
middelste gedeelte Heifooërdijk, zich maar
in 't geheel niet aan te storen. De tuindeuren
worden wijd opengezet en de radio brult
soms zoo luid alsof ze door den versterker
op het sportpark kwam. Voor groote men
schen, die bij iets anders hun hoofd moeten
hebben, is dat al vermoeiend, maar nog meer
voor kinderen, die soms tot tien uur moeten
wakker liggen door dit lawaai. Ook hoorde ik
er al een zieke en een oude dame over kla
gen, die ook nog veel gehinderd worden door
ander burengerucht. In dit hoekje schijnen
vele bewoners voorliefde voor honden te
hebben. En dan is er een hond bij (of meer
deren doen dat bij afwisseling), die soms
meer dan een uur zit te huilen of te janken,
overdag of 's avonds en soms 's nachts. Ik
klaag niet graag over mijn buren, maar
ik hoop, als ze dit lezen, dat dit tengevolge
heeft, dat men het spreekwoord toepast:
wie den schoen past, trekke hem aan". Ieder
trachtte z'n buren niet te hinderen.
Met dank voor de opname,
EEN BUURTBEWONER.
DE EXPORTVEILINGEN IN
BEVERWIJK EN OMSTREKEN.
De eerste veilingen, welke Dinsdag 22
Juni werden gehouden, stonden in het teeken
van een levendigen handel. De prijzen wa
ren in Heiloo het laagst, daarna kwam de
verhooging in Castricum en het hoogste in
Beverwijk. Deze prijsverschillen zeggen niet
veel. Over het geheel genomen viel de aan
voer bitter tegen en daar er veel animo was
om te koopen, liepen de prijzen omhoog.
De prijzen begonnen met 22 tot 24 cent en
eindigden met 26 tot 30 cent per kilogram.
Voor het binnenland werd weinig gekocht.
De prijzen zijn voor den straathandel en
markthandel te hoog.
EEN WATERSPORTALBUM.
Het Water Op! is de naam van het
nieuwe Droste-album en daaruit blijkt, dat
de directie van de bekende cacao- en choco
ladefabrieken ditmaal een zeer gelukkige
keuze heeft gedaan. Wij hebben er vroeger
al eens op gewezen, dat reclame-uitgaven
als deze van zeer bijzondere beteekenis zijn.
Niet alleen en dat is natuurlijk hun voor
naamste doel vestigen zij de aandacht op
de onderneming, welke de uitgave bekostigt,
maar tegelijkertijd zijn ze, door tekst en
illustraties, welke door zeer deskundigen op
velerlei gebied verzorgd worden, van groote
paedagogische waarde. En daarbij wordt de
kunst door het aankweeken van den kunst
zin in hooge mate gediend. In reclame-albums
als deze is alles vermeden, wat op een op
den voorgrond stellen van eigen bedrijf zou
kunnen lijken. De directie van de betrokken
onderneming schrijft een kort voorwoord en
verzuimt daarbij over eigen fabrikaat te
spreken. Dat is reclame in den besten zin
van het woord en wekt grootere belangstel
ling voor de betrokken fabrieken dan pagi
na's vol beschrijvingen.
Dit album behandelt de watersport, een
bij uitstek vaderlandsche sport, welke van
jaar tot jaar meer en enthousiaster beoefe-
Opspuiten van zand
Dijkwerken bij Urk.
overnemen, zullen laatstgenoemden weer
beschikbaar zijn voor de verdere voortzet
ting van het groote werk: voor de droog
legging van de Zuidelijke polders.
Reeds thans is men met de voorbereidin
gen hiervoor bezig. Grondboringen worden
verricht, de waterbeweging wordt bestu
deerd, enz.
Van hoeveel beteekenis deze werken
zijn moge tenslotte nog uit de cijfers
blijken: de Wieringermeerpolder beslaat
ongeveer 22.000 H.A., de Noordoostelijke
polder bijna 48.000 H.A. en de beide
Zuidelijke polders ongeveer 150.000 H.A.,
in totaal ongeveer 220.000 H.A. Dit is
ongeveer 7 procent van de totale en
ongeveer 10 procent van de betrouwbare
oppervlakte van Nederland.
In dit nieuwe land zullen ongeveer
300.000 menschen een goed bestaan
kunnen vinden.
Een groot en grootsch werk is in uit
voering.
naars vindt. Het bekijken van het eigen
land vanaf het water is een genot op zich
zelf, schrijven de uitgevers. Het water was
door de eeuwen heen het element waarop
de Hollander zich thuis voelde, het is zyit
machtigste vijand maar ook zy grootste
vriend en het heeft een overwegenden in
vloed gehad op de vorming van de Neder
landsche volksziel. De Hollander heeft hei
water dienstbaar gemaakt aan zijn genoe
gens en daaruit is de zoo geliefde water
sport gegroeid.
De heer H. C. A. van Kampen, de bekende
redacteur van watersportuitgaven, heeft dit
album verzorgd en onder zijn deskundig®
leiding is het een klein standaardwerk ge
worden. Welk een enthousiast watersport
liefhebber deze deskundige is, blijkt wel uit
zijn inleiding, waarin hij vertelt, dat de ty'd
voorbij is, dat watersport alleen iets was,
dat rijke menschen zich konden permittee-
ren. Zeilen, roeien, motorboot- en kano
varen zijn hard op weg om ware volksspor
ten te worden.
De watersport is de mooiste welke er be
staat. Ik kan zegt de schrijver een
eleganten, mondainen ruiterstoet waardee-
ren en in bewondering staan voor het werk
van athleten met krachtige spieren en rappe
bewegingen, ik kan zelfs ee wielrenner ach
ter een denderende motor bewonderen. Mis
schien kan ik mij met eenige moeite er toe
opwerken om een voetbalwedstrijd met het
heen en weer deinende kluwen van licha
men mooi te vinden. Maar als ik een Neder-
landschen boeier zie, glanzend in de lak, die
met hoogtorende bolle zeilen voor-den-wind
aan komt stuiven, dan sta ik geslagen van
verrukking. De meeste sporten zijn geba
seerd op lichamelijke geschiktheid, kracht,
uithoudingsvermogen, hardheid, lenigheid.
Maar de zeilsport berust op gezond verstand
en ervaring. Men moet den wind kennen en
hem dienstbaar aan eigen belangen weten
te maken. En steeds is de oplossing anders,
want een zeiler moet telkens weer bedenken
wat hem in een gegeven geval te doen staat.
De beste zeilers zijn geen krachtmenschen,
maar menschen met gezond verstand. Alle
watersporten voeren de beoefenaars in stof
vrije, gezonde lucht en werken zenuwont-
spannend en sterkend. De beoefenaar van
de watersport versterkt zijn lichaam en ver
rijkt zyn geest, hij vergroot en verdiept zijn
levensvreugde en daarom is watersport een
gebenijde sport.
De heer Van Kampen behandelt verder in
dit van zeer vele fotografische opnamen en
verklarende teekeningen voorziene album
het bevat o.a. een zeer fraaie foto van de
Piet Hein diverse onderwerpen zooals het
terrein van de watersport, de soorten van
pleiziervaartuigen roei- en zeilvaartuigen,
motorbooten, kano's, het roeien, het zei
len, het motorbootvaren en hij geeft een be
schrijving van een zeilwedstrijd. Met een
viertal schetsen „De Zeearend wint de
Fastnet-race", „Alleen in een motorboot
over den Oceaan", „de America's Cup" en
„Rond Kaap Hoorn" wordt dit album
besloten. Een woordenlijst, tevens alfa
betisch register en een lijst van platen, zijn
aan den tekst toegevoegd.
Het nieuwe Droste-album zal vooral in de
kringen der watersportbeoefenaren met
enthousiasme worden ontvangen.
ONZE POSTVLUCHTEN.
Uitreis: Ibis te Bandoeng, Reiger te
Jodhpur, Pelikaan te Athene.
Thuisreis: Buizerd te Jodhpur, Valk te
Medan.
OPENING LUCHTVERBINDING OP
AUTRALIE.
Het vertrek van het eerste Indië-vliegtuig
dat aansluiting in regelmatigen lijndienst op
Australië zal geven, de Emoe (PH-ARE), zal
Dinsdag a.s. met groote feestelijkheid ge
paard gaan. Uitgenoodigd om dit vertrek op
Schiphol bij te wonen zijn de ministers van
waterstaat, binnenlandsche zaken en kolo
niën, de postraad en het hoofdbestuur der
P.T.T., de luchtvaartdienst, het nationaal
luchtvaartlaboratorium, de besturen van K.
L.M. en K.N.I.L.M., de burgemeesters van
Amsterdam, Nieuwer-Amstel en Haarlem
mermeer.
De talrijke gasten zullen zich na het ver
trek van het vliegtuig aan een feestelijk ont
bijt in het restaurant van Schiphol vereeni
gen.
De binnenlandsche lijnen der K.L.M.
Zaterdag a.s. zullen de binnenlandsche
lijnen van de K.L.M. in vollen omvang in
gebruik zyn. Vrijdag immers wordt de lijn
op Zeeland tot Knocke doorgetrokken en
Zaterdag zal de lijn op Leeuwarden worden
geopend. Voor deze lyn heeft zich als eerste
passagiere aangemeld een zeventigjarige
Friezin in gewestelijke dracht, de oorijzers
niet uitgesloten.
Wij vernemen, dat sinds de tariefverlaging
met ingang van den zomerdienst het binnen
landsche luchtverkeer veel belangstelling
yan de zijde van het publiek ondervindt.
Het gemiddeld aantal passagiers ligt tusschen
150 en 175 per dag voor de binnenlandsche
lijnen te zamen.
DRIE TSJECHISCHE VLIEGTUIGEN
VERONGELUKT.
Havas meldt uit Praag:
Tengevolge van de slechte weersomstan
digheden zijn drie vliegtuigen met elkander
in botsing gekomen, toen een groep van 50
toestellen boven het Sokol-stadion demon
straties gaf.
De Sokols hadden het diplomatieke corps
uitgenoodigd, gistermiddag de oefeningen
by te wonen van de Tsjechische luchtmacht,
welke op 7 Juli zou deelnemen aan hun
jaarlij ksch congres.
Eén der bestuurders maakte een para
chutesprong. Hij kwam op het dak van een
huis terecht; zyn toestel sloeg op straat te
pletter. Een tweede vliegtuig is in den uin
van een villa neergekomen. De motor ge
raakte in brand, evenals het huis. Het lyk
van den vlieger is op 150 M. van het toestel
in den tuin teruggevonden.
Een derde vliegtuig heeft de villa bescha
digd. De bestuurder werd dood in den tuin
gevonden.
