DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
„Permanente vrede door wederzijdsche
concessies."
Lord Runciman te Praag gearriveerd.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven francc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 181 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Donderdag 4 Augustus 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
WAT BERLIJN ERVAN ZEGT.
Het Japansch-Russisch
conflict.
Vreedzame regeling mogelijk.
De algemeene toestand.
Tegenaanvallen aan de
Ebro afgeslagen.
Regeeringssuccessen.
Groote luchtaanval op
hankau.
Felle strijd bij Kioekiang.
ALKMAARSCHE COURANT.
Lord Runciman, de Engelsche bemid
delaar, die een poging zal doen een op
lossing te vinden in de Sudeten-Duitsche
kwestie meer algemeen: het „natio
naliteiten probleem" in Tsjecho-Slo-
wakije, is gistermiddag te Praag aange
komen.
De begroeting.
Bij zijn aankomst werden Runciman en
zijn echtgenoote door een groote menschen-
menigte begroet.
Te zijner verwelkoming waren voorts aan
wezig de chef van het protocol en het mi
nisterie van buitenlandsche zaken, de kabi
netschefs van den minister-president en den
minister van buitenlandsche zaken, verte
genwoordigers van den Praagschen burge
meester, alsmede door Kundt en Sebekows-
ky van de Sudeten-Duitsche partij.
Nadat Runciman in zijn hotel aangekomen
was, heeft hij de journalisten en speciale
correspondente^ ontvangen.
In het Engelsch las hij hun een geschre
ven verklaring voor, waarin hij zeide:
„Allereerst ben ik een rechtzetting
verschuldigd. Ik heb niet zelf gevraagd
den taak, die mij hier wacht, te mogen
vervullen. Ik heb daartoe nooit den
wensch uitgesproken. Maar voor piyn
vertrek uit Londen zijn de Sudeten-
Duitschers en de Tsjechoslowaaksche re
geering het er over eens geworden, dat
ik hierheen zou komen. Ik moet hun bei
den dank zeggen voor de goede, mij be
reide ontvangst.
Ik ben veertig jaar in de politiek
werkzaam geweest. Irt den loop van die
lange periode heb ik begrepen, dat een
permanente vrede slechts verzekerd kan
worden door wederzijdsche concessies.
Ik ben een vriend voor allen en een
vijand van niemand".
Vervolgens deed Runciman een beroep op
de pers om hem haar steun te verleenen bij
den zwaren taak, die hem wacht. Runciman
wisselde nog eenige woorden met de journa
listen, maar weigerde iets aan zijn verkla
ring toe te voegen. Wel verklaarde hij, van
tijd tot tijd mededeelingen te zullen doen.
Voorstellen basis tot onderhandeling.
Minister-president Hodza heeft voorts
gisterochtend de afgevaardigden van de
Sudeten-Duitschers ontvangen. Hij heeft
hun in antwoord op een aantal vragen
o.m. medegedeeld, dat de aan de Sude
ten-Duitschers overhandigde ontwerpen
niet als definitief moeten worden be
schouwd. Zij dienen slechts als basis
voor verdere onderhandelingen over
den definitieven vorm van het statuut.
Volgens het D.N.B. heeft dr. Hodza op de
hem door Kundt, den afgevaardigde der Su
deten-Duitschers, gestelde schriftelijke vra
gen letterlijk het volgende geantwoord:
le. de tot dusverre aan de Sudeten-Duit
sche partij overhandigde lijst (nationalitei
ten-statuut en ontwerp talenwet) blijft gel
dig met het voorbehoud, dat zij, evenals de
schetsen van de Sudeten-Duitsche partij van
7 Juni onderwerp blijft van een meritoire
behandeling.
^e. de tot dusverre overhandigde elabora-
ten betreffende het probleem van zelfbestuur
in de laatste redactie zijn met hetzelfde
voorbehoud definitieve discussievoorstellen
der regeering (opmerking van de Sudeten-
Duitsche partij bij 1 en 2: niets is afgesloten,
aangezien de elaboraten als grondslag voor
de medewerking der Sudeten-Duitsche partij
voor het desbetreffende wetgevende werk
gedacht zijn).
3. voor zoover het gaat om voorstellen uit
de schets der Sudeten-Duitsche partij van
7 Juni, waarvan de inhoud uitgaat boven
den inhoud van de uitgewerkte regeerings-
teksten (nationaliteitenstatuut, zelfbestuurs-
voorstellen en ontwerp talenwet) zullen de
voorstellen betreffende den verderen inhoud
der schetsen op zijn laatst na de behande
ling van de tot dusverre gedane voorstellen
aan de Sudeten-Duitsche partij worden me
degedeeld.
4. hetzelfde geldt ten opzichte van het de
finitieve standpunt der regeering ten aanzien
van den geheelen inhoud der schets van de
Sudeten-Duitsche partij.
5. de tot dusverre gevoerde besprekingen
tusschen de Sudeten-Duitsche partij en de
regeering zullen voortgezet worden en zich
ontwikkelen tot officieele onderhandelingen.
De vorm komt slechts dan opnieuw in dis
cussie, wanneer daartoe buiten de deelne
ming aan de behandeling, zooals die tot dus
verre is geweest, motieven ontstaan.
Eischen der Slowaaksche auto-
nomisten.
Volgens berichten in de bladen heeft de
Slowaaksche volkspartij evenals de Sudeten-
Duitsche partij een brochure uitgegeven over
de eischen der Slowaaksche autonomisten.
Deze brochure zal aan Runciman worden ge
zonden. Voorts zal Runciman een memoran
dum der vereenigde Hongaarsche partijen
ter hand worden gesteld.
Berlijn sceptisch «resternd.
De zending van lord Runciman naar Praag
wordt te Berlijn steeds meer beschouwd als
een onderneming, welke tot mislukking is
gedoemd. Onder het opschrift: „Runciman
tusschen twee werelden" schrijft de „Alge-
meine Zeitung", dat de Sudeten-Duitschers
pas voldaan zullen zijn, wanneer zij de er-
kennig van hun volksgroep zullen hebben
verkregen. De erkenning dat deze groep in
staat is zichzelf te besturen laat geen plaats
meer voor de ideologie van een Tsjechischen
nationalen staat. Doch alleen die verandering
zal den vrede en de orde kunnen verzeke
ren, welke men van de zending van Run
ciman verwacht. Dat karakteriseert er ook
de moeilijkheden van. In Engeland denkt
men, dat Runciman een compromis zal moe
ten vinden.
Geen buitenlandsche joden op Italiaan-
sche scholen. - Te beginnen met het school
jaar 1838-1939 zullen op de Italiaansche
scholen geen buitenlandsche joden meer
worden toegelaten, ook niet zij die in Italië
wonen.
Italiaansch schip bij Djedda gestrand. -
Het s.s. „Massaouah" t( 1.500 ton), toebehoo-
rende aan de Italiaansche reederij Lloyd
Triestino en varende op de Roode Zee, is
nabij Djedda gestrand. De passagiers zijn
ongedeerd.
Autobusongeluk. - Een autobus met
vijfentwintig inzittenden is in de nabijheid
van Wolfsbach (Oostenrijk) in een sloot
langs den weg geraakt en gekanteld. Acht
personen werden gewond, van wie drie
ernstig.
De schermutselingen aan de Koreaan-
sche grens houden aan. Zoo als echter
hieronder blijkt, geven de uitlatingen'
te Tokio en Moskou zeker nog hoop op
een regeling langs diplomatieken weg.
De jongste schermutselingen.
Gistermorgen 4 uur deden de Russen
een aanval op het omstreden gebied. Hij
werd echter afgeslagen. Ook vannacht heb
ben Sovjet-Russische troepen gepoogd de
Japansche troepen uit hun stellingen te
verdrijven. De Russen schoten lichtkogels af
boven de Japansche linies en gingen, onder
steund door artillerievuur zoo meldt
Tokio tot den aanval over, die echter
werd afgeslagen.
Van nieuwe luchtaanvallen wordt geen
melding gemaakt dooraat volgens Japan
sche berichten een dichte mist boven het
gebied van Tsjangkoefeng hangt.
Men denke echter, dat al de bovenstaande
berichten alle van Japansche zijde afkomstig
zyn. Uit Londen wordt gemeld, dat de be
richten uit Moskou al deze berichten radi
caal tegenspreken!
Japansche troepen naar Mandsjoerije.
Naar het Chineesche telegraaf agent
schap mededeelt, is ongeveer een divisie
Japansche troepen uit Zuidsjantoeng
teruggetrokken naar Tsjingtau. Deze
troepen zijn bestemd voor Mandsjoerije.
Ook zijn troepen uit Peiping teruggetrok
ken en per trein naar Mandsjoerije vervoerd.
Het Japansche garnizoen in Peiping be
draagt thans tweeduizend man.
De Chineesche bladen te Tientsin mogen
sedert 27 Juli niets publiceeren omtrent de
grensincidenten, met uitzondering van wat
door de Japansche militairen wordt vrijge
geven.
De bladen te Moskou.
De te Moskou verschijnende dagbladen
publiceerden gisteren o.m. fotografische
reproducties van de landkaart van het deel
der grenzen, die als Appendix toegevoegd is
aan de Khoengstjoen-overeenkomst van
26 Juni 1886.
Uit deze reproductie blijkt, dat de Rus
sische grens niet ten oosten van het Khas-
sanmeer en niet langs de westkust van het
meer loopt, zooals door de Japansche regee
ring werd beweerd, maar aanzienlijk ver
der naar het westen, langs de heuvels. De
heuvel, die voor de eerste maal op 15 Juli
van dit jaar door de Japansche regeering is
opgeëischt, en die de Japansche troepen
hebben trachten te bezetten, ligt zonder twij
fel op Russisch gebied.
De inhoud van de bladen bestond overi
gens voor een groot deel uit resolutie, aan
genomen op massavergaderingen in alle
deele van het land, t.a.v. het conflict met
Japan.
Uit Moskou werd gisteren het volgende
gemeld: De toestand verergert. Het Dinsdag
avond door het telegraafagentschap der Sov-
jet-Unie gepubliceerde communiqué toont
duidelijk aan, dat de leiders van het roode
leger in het Verre Oosten verplicht zyn
steeds machtiger materieele middelen op het
spel te zetten om de Japanneezen buiten het
omstreden gebied te werpen.
Toch verliest men te Moskou de hoop niet
tenslotte tot een bevredigende oplossing te
komen.
Een andere reden tot de hoop tenslotte
langs diplomatieken weg een regeling van
de affaire te vinden berust op de gedachte
dat de Japansche regeering geen oorlog met
Sovjet-Rusland wenscht.
Men zegt, dat de loop, welke deze zaak
heeft genomen, vooral komt door het oor
logsdelirium der leiders van het Kwan-
toeng-leger.
Japansche persbeschouwingen. - De
toestand tusschen Japan en de Sovjet-Unie
is nog rustig, in zijn geheel gezien, ondanks
het grensincident, aldus merkt de „Kokoe-
min Sjimboen" op. Het blad verklaart ech
ter, dat de nieuwe grensmoeilijkheden iedere
poging om de toekomstige ontwikkeling
daarvan te voorspellen tarten. De verdere
ontwikkeling afhangt van de houding der
Sovjet-Unie, die een nieuw grensgeschil
aan Japan opdringt in een poging de Japan
sche militaire actie in China te belemmeren.
Het blad verwacht, dat de regeering er naar
zal streven een diplomatieke regeling van
het incident tot stand te brengen.
De Hotsji Sjimboen vreest, dat de geheele
aangelegenheid aan een regeling van de ge
wapende macht zou kunnen worden over
gelaten.
De Miyako Sjimboen schrijft, dat het uit
breken van algemeene vijandelijkheden tus
schen Japan en Sovjet-Rusland allertreu
rigst zou zijn en tot iederen prijs voorkomen
moet worden.
De indruk te Berlijn.
Duitsche politieke kringen betoonen zich
zeer gereserveerd in hun oordeel over het
conflict tusschen Japan en Sovjet-Rusland.
ALKMAAR, 4 Augustus 1938.
We hadden het gisteren over de onrust
wekkende toename van het anti-semietisme.
We haalden enkele voorbeelden aan van
deze sedert eeuwen latent in de volken
aanwezige, maar thans opnieuw fel oplaai
ende anti-joodsche gezindheid, welk typisch
verschijnsel den geest van den tijd, met al
de ruwheid en barbaarschheid, die hem
eigen is, karakteriseert.
En niet alleen in de landen om ons heen
óók in ons land zijn deze verschijnselen
helaas waar te nemen
Zoo „ver" als in Italië zijn we echter ge
lukkig nog niet. Gisteren publiceerden wij
eenige anti-semietische maatregelen, thans
volgt de bepaling, dat buitenlandsche jood-
sche kinderen niet meer op Italiaansche
scholen zullen worden toegelaten.
Op gezag en aansporing van Mussolini in
eigen persoon hebben een aantal geleerden
getracht een bij voorbaat mislukten
„wetenschappelijken" grond voor de nieuw
aanvaarde leer te scheppen. „Ook met het
„rassenvraagstuk" zullen wij voortgang
maken" zei Mussolni, hiermede de anti-
semietische periode van het Italiaansche
imperium inluidende, hierbij echter verge
tend, dat in het imperium van de oudheid
nooit rasbeginselen hebben gegolden. En
tot nog toe is het juist in Italië kennelijk
het streven geweest, de glorierijke oudheid
na te volgen
Dat Mussolini's standpunt trouwens tot
voor korten tijd geheel anders is geweest,
is bekend. Het is wel interessant bepaalde
uitlatingen van hem in het verleden met
die van thans te vergelijken.
Mussolini heeft dan tegenover Emil
Ludwig, den bekenden schrijver naar uit
diens boek „Gesprekken met Mussolini"
blijkt o.m. het volgende verklaard:
„Er zijn geen zuivere rassen meer; zelfs
de joden hebben hun bloed niet zuiver ge
houden. Gemengde huwelijken hebben vaak
de energie en de schoonheid van een natie
vergroot. Ras is een gevoel en geen feit;
ten minste 95 ervan berust op gevoel.
Niets kan mij ooit doen gelooven dat het
mogelijk is aan te toonen dat thans nog
biologisch zuivere rassen bestaan. Merk
waardig genoeg was niet één van hen die
verklaard hebben, dat het „Teutoonsche"
ras zoo edel was, zelf een Teutoon. Gobi-
neau was een Franschman, Houston Cham-
berlain een Engelschman, Woltman een
Jood, Lapouge ook een Franschman. Cham-
berlain heeft zelfs gezegd dat Rome de
hoofdstad van den chaos is. Nooit zal
zulk een doctrine hier in
Italië opgang make n".
„Nationale trots heeft het delirium van
het ras niet noodig. Italianen van Joodsche
afkomst hebben getoond goede burgers te
zijn, en zij hebben in den oorlog dapper ge-
stren. Velen van hen bekleeden leidende
functies in de universiteiten, in het leger,
in de banken".
„Nooit zal zulk een doctrine hier in
Italië opgang maken". Dat leek duidelijk
en definitief. De practyk is thans echter
anders geworden. Het opportunisme wint
het maar al te vaak van principe.
En is Italië niet het land van Macchiavelli?
De Britsche pers over het incident van
Tsjangkoefeng! Door de eonrme belangen
van Groot-Brittannië bij de verwikkelingen
van de situatie in het Verre Oosten zijn de
perscommentaren van belang.
De Daily Express schry ft in verband met
de incidenten aan de grens tusschen de
Sovjet-Unie en Mandsjoekwo dat in diplo
matieke kringen in Londen de theorie ge
loof vindt, dat het plaatselijke Japansche
commando weloverwogen den aanval heeft
georganiseerd, teneinde hun aanvragen om
versterkingen te kunnen rechtvaardgen.
Volgens hier ontvangen inlichtingen waren
de Russen in de verdediging. Dit is dus in
tegenspraak met de veronderstelling dat
de Russen zouden hebben aangevallen.
Reeds eenigen tijd vragen de militaire
autoriteiten in Mandsjoekwo om verster
king, om het hoofd te kunnen bieden aan
het Sovjetgevaar en men is geneigd om
aan te nemen, dat zij de incidenten hebben
uitgelokt om dit verzoek te rechtvaardigen.
Wat er ook van zij, men gelooft op
Whitehall niet, dat dit zal leiden tot een
oorlog De ontwikkeling van den toestand
wordt evenwel nauwkeurig gadegeslagen.
De Times merkt op, dat men, kan opmer
ken, dat verscheidene instanties gaarne de
zaak willen localiseeren en zoo spoedig mo
gelijk uit de wereld willen helpen. Het is
evenwel zaak te weten, of de plaatselijke
militaire autoriteiten hun gevoel voor ver
houdingen zullen weten te bewaren.
Wat betreft de verantwoordelijkheid voor
het incident is men te Londen geneigd aan
te nemen, dat de Japansche troepen het
initiatief tot den aanval hebben genomen.
Runciman is te Praag aangekomen. Hy
zal een moeilijke taak hebben een voor alle
partijen aanvaardbare oplossing te vinden.
Berlijn verwacht dan ook niet veel succes.
Hoe kan zij echter ook optimistisch zijn, nu
een poging wordt gedaan een modus te
vinden, waarbij het door haar zoo begeerde
Sudeten-Duitsche gebied binnen het Tsje
chische Staatsverband blijft?
Het schijnt, dat opnieuw een Tsjechisch
vliegtuig even boven Duitsch grondgebied
heeft gevlogen. Dit meldt althans het D. N.
B Is het misschien om bovengemelde reden,
dat de Duitsche pers in verband met dit
voorval opnieuw op feilen toon tegen Tsje-
choslowakije tekeer gaat?
Zoo schrijft de „Berliner Lokalanzeiger"
o.a.: „Tsjechoslowakije toont met zijn nieu
we provocatie, dat het aan alle verzoenings
pogingen lak heeft en voornemens is de rol
van agent provocateur tegenover den Euro-
peeschen vrede voort te spelen. Duitschland
protesteert in den scherpsten vorm tegen de
brutale manier der Tsjechen om het Duit
sche geduld steeds weer op de proef te stel
len".
De bladen wijzen er verder op, dat dit
gebeurd is juist op de dag, waarop Runci
man in Praag is aangekomen, „zoodat hy
een indrukwekkend aanschouwlijk onder
richt heeft kunnen krijgen van de werke
lijkheid, die hy wil zoeken",
Men wijst er te Berlijn op, dat de berichten
welke ontvangen worden vaak te zeer ge
wijzigd en te weinig betrouwbaar zijn om
een behoorlijk oordeel te vormen over den
toestand aan de Sovjet-Russische Mandsjoe-
rijsche grens.
Men hoopt, dat de vrede zal kunnen
worden gehandhaafd en dat de diplo
matieke betrekkingen niet zullen wor
den onderbroken.
De Duitsche pers ruimt een groote plaats
in aan de berichten uit Japansche bron,
doch onthoudt zich voorts van iedere voor
spelling.
De Duitsche bladen, trouw aan de
Duitsch-Japansche overeenkomst, schuiven
natuurlijk alle verantwoordelijkheid voor
de tegenwoordige verwikkelingen op Sovjet-
Rusland. Men wenscht hier echter geen con
flict, dat een bondgenoot te zeer zou ver
zwakken.
In een officieel communiqué vani de
Spaansche regeering wordt medegedeeld,
dat de aanvallen van de opstandelingen
aan den Ebro zijn teruggeslagen. De vijand
leed zware verliezen zonder een duim
terrein te winnen. Het leger van de regee
ring is in den sector Guadalaviar opge
rukt en heeft Alto de Las Hoces, La Esqui-
lada, Vertice Canada, Alto Delmoro en
Cerro Norte bezet.
Op andere punten deden de regeerings-
troepen hevige aanvallen, in 't bizonder
op den weg van Albarracin naar Royuela,
die de rebellen noodzaakten een groote
hoeveelheid vliegtuigen van het front te
onttrekken.
Barcelona gebombardeerd.
Gisteravond omstreeks elf uur hebben
vy'f vliegtuigen van de luchtmacht van
Franco Barcelona gebombardeerd. Eenige
huizen in een volkswijk werden vernield.
Twee personen werden gedood en dertig
gewond.
De Japansche troepen, die de Chi
neesche stellingen aanvielen ten
Zuiden van Kioekiang, trekken terug
naar Kioekiang ten gevolge van met
succes ondernomen tegenaanvallen van
Chineesche eenheden.
Verder wordt zwaar gevochten aan den
Noordelijken oever van de Jangtse, waar
bij de Japanneezen ruim vijfduizend man
hebben verloren.
De Japansche troepen zijn gisteren op
gerukt van Soesoeng naar Hoeangmei, op
11 K.M. ten Zuidwesten van Soesoeng.
Luchtaanvallen.
Japansche marinevliegtuigen hebben
gisteren Hankau aangevallen, waarbij zij
37 Chineesche militaire vliegtuigen zouden
hebben neergeschoten tijdens een groot
luchtgevecht boven de stad, zoo meldt
Tokio.
Deze luchtaanval was de zwaarste sedert
29 April.
Uit Hankou wordt hierover het volgende
gemeld:
Gisteren werd een luchtgevecht geleverd
door Chineesche jachttoestellen boven de
Zuidelijke buitenwijken van Woetsjang,
tegenover Hankau. De Japansche machines
vluchtten en de Chineesche toestellen
schoten er ten slotte twaalf neer. Slechts
twee-en-twintig machines slaagden er in
door te dringen tot de luchtafweerzóne van
Hankau, n.1. negen bommenwerpers en
dertien jachttoestellen. Deze machines
deden een aanval op het vliegveld van
Hankau.
Een zware Japansche bommenwerper en
elf Japansche jachttoestellen zijn neerge
haald, aldus meldt het Chineesche tele
graafagentschap, tijdens een luchtgevecht
op 90 K.M. ten Zuidoosten van Hankau.
Vier Chineesche toestellen werden vermist.
Vier arbeiders door benzinevergiftiging
om het leven gekomen. - Bij het schoon
maken van een put, waarin een benzine
motor was opgesteld, zijn in het dorp Dande
nabij Oporto (Portugal) vier arbeiders door
benzinevergiftiging om het leven gekomen.
Invrijheidstelling van nazileider ge
weigerd. - Het Hongaarsche Hof van cassatie
heeft geweigerd majoor Szalassy, den leider
der Hongaarsche nationaal-socialisten, tegen
een borgtocht van 50.000 pengoe in voor-
loopige vrijheid te stehen.
In alle Hongaarsche kringen bestaat zeer
groote belangstelling voor het vonnis dat het
Hof van cassatie op 17 dezer in de zaak
tegen Szalassy zal wijzen.
—uiiik Uo lUau.
X
