DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Te Moskou acht men den toestand ernstiger.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 'f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven francc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 186 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 10 Augustus 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Tokio verwacht echter binnenkort
een regeling!
Hevige gevechten aan de grens.
De militaire toestand in
China.
Aanvallen op Soesoeng.
Spaansche regeering is
optimistisch.
Regeeringssuccessen.
De algemeene toestand.
Wil Innitzer breuk met het
Vaticaan?
Plannen van Hitier.
Nieuws in 't kort.
ALKMAARSCHE COURANT.
In buitenlandsche kringen te Mos
kou gaat men den toestand, ontstaan
door de incidenten aan de Mandsjoe-
rijsche grens, steeds ernstiger achten.
In den beginne daarover is men het
eens geloofde de Russische regee
ring, dat Japan nooit een oorlog zou
durven wagen in verband met de
vijandelijkheden in China. Thans
echter wint de meening veld, dat de
Japansche extremistische militairen
vastbesloten zijn een oplossing te
forceeren, den gematigden leden der
regeering ten spijt.
Ook de Russische regeering is echter
stellig voornemens niet van haar eens in
genomen standpunt af te stappen, zelfs
indien daarmede een oorlog gemoeid zou
zijn. Overal in het land worden nog altijd
resoluties aangenomen, waarin aangedron
gen wordt op een krachtig optreden tegen
Japan.
Binnenkort opnieuw besprekingen.
Te Tokio is men over het algemeen
optimistischer bij het beoordeelen van
den toestand. In bevoegde kringen
aldaar wordt vernomen, dat Litwinof
en Sjigemitsoe binnenkort een derde
onderhoud zullen hebben op een na
der door de beide diplomaten te be-
palen datum.
In dezelfde kringen is men van meening,
dat het tweede onderhoud op 6 dezer
geenszins de hoop op een diplomatieke
regeling, die na het onderhoud van 4
Augustus ontstaan was, vernietigd heeft.
Men acht het waarschijnlijk, dat men tot
een accoord zal komen over staking der
vijandelijkheden en neutralisatie van een
strook van het gebied tusschen de tegen
over elkaar liggende infanterieën.
Japan zal dan bereid zijn, te onder
handelen over de instelling van een
commissie, belast met het afbakenen
van de grens. Het zal zelf in een geest
van verzoening ermede accoord gaan,
dat deze commissie bestaat uit Russen,
Mandsjoes en Japanneezen in de ver
houding van twee Russen tegen een
Mandsjoe en een Japannees.
Het is de wensch, dat deze commissie
den weg effent tot de instelling van andere
commissies, die de kwestie der grensge
schillen in haar geheel zouden regelen,
daar Tokio, volgens de herhaalde verkla
ringen van Oegaki, tot hartelijke betrek
kingen met Moskou wil komen.
De gevechten der laatste dagen.
De gevechten, welke in de laatste vier
dagen aan een front van ongeveer 4 K.M.
hebben plaats gehad, hadden tot resultaat
zoo wordt uit Tokio geseind dat de
lijken van 1000 Russische soldaten binnen
de Japansche linies werden geborgen. Het
ministerie van oorlog deelt mede dat be
langrijke afdeelingen artillerie, cavalerie
en infanterie van het roode leger thans
geconcentreerd zijn bij Hansj, op ongeveer
18 K.M. ten noorden van Tsjang Koe Feng
aan de westkust van de Possietbaai.
Gistermiddag hebben deze strijdkrach
ten versterking ontvangen van 50 tanks uit
Novokievsk. Er wordt een versterkte linie
aangelegd ten westen van Hansj.
Hevig Russisch bombardement.
Uit Yuki aan Japanscne zijde meldt
de correspondent van Reuter het vol
gende. Het geheele dorp Tsjang Koe Feng,
dat aan den voet van den heuvel Tsjang
Koe Feng is gelegen, stond gisteravond in
vlammen, na een bombardement door de
sovjet-Russische artillerie. Dit was het
hevigste bombardement sinds het uitbre
ken der vijandelijkheden.
De correspondent, die van het in puin
geschoten spoorwegstation het gevecht
gadesloeg, voegt aan zijn bericht toe, dat
de zware Russische artillerie zonder me-
dedoogen het terrein langs het front van
zeven K.M. heeft bestookt. Het was dui
delijk, dat de Russische artillerie alle
hoogten, welke zich in Japansche handen
bevinden, geheel beheerschte.
Het schijnt ongelooflijk, dat er nog
Japansche soldaten in leven zijn gebleven
om ze te behouden, doch toen het rook
gordijn weg dreef, kon de correspondent
duidelijk de Japansche kanonnen zien, die
in actie waren,
De schipbrug over de Toemen is even
eens hevig bestookt.
Het Japansche ministerie van oorlog
heeft medegedeeld, dat een passagierstrein
in Noord Korea tusschen Spikai en Kogi
gebombardeerd is door het Russische ge
schut, met het gevolg, dat verscheidene
burgers gewond werden. Sterke afdeelin
gen Russische infanterie, ruiterij en artil
lerie worden geconcentreerd ten zuidwes
ten en ten noordwesten van Hansj, dat 20
kilometer ten noorden van Tsjangkoefeng
ligt.
Uit deze troepenbewegingen leidt men
af, dat de Russchen blijkbaar een nieuwen
inval op Mandsjoerijsch gebied in den zin
hebben. De Russen leggen versterkingen
aan tusschen Hansj en de grens.
De sovjet-troepen zoo seint het Ja
pansche persbureau Domei die gister
middag een aanval op de Japansche stel
lingen te Sjoelioefeng hebben ondernomen,
zouden zich door de Japansche tegenaan
vallen terug moeten trekken, doch de
strijd, die een verwoed karakter draagt,
duurt nog steeds voort.
Voorts zijn gistermiddag verscheidene
sovjet-vliegtuigen de Koreaansche grens
gepasseerd, waarna zij aanvallen hebben
gedaan op Keiko en Kojo. Zij werden
echter door het Japansche luchtafweerge
schut op de vlucht gedreven.
Nieuw Japansch protest
De eerste secretaris der Japansche am
bassade heeft gistermiddag bij het Russi
sche volkscommissariaat van buitenland
sche zaken krachtig geprotesteerd naar
aanleiding van de laatste botsing in de
streek van Grodekof, ongeveer 200 kilo
meter ten noordei van Tsjangkoefeng, op
7 Augustus. Volgens de Japansche lezing
hebben de Russen daar de Japansche
grenswacht met machinegeweervuur be
stookt: zij werden echter met verliezen
afgeslagen. Aan beide zijden waren ver
scheidene dooden en gewonden.
Ook dit protest is door het volkscommis
sariaat afgewezen.
Japans kabinet kwam bijeen.
In de bijeenkomst van het kabinet, die
gisterochtend is gehouden, heeft Itagaki
verslag uitgebracht over den toestand aan
de grens, terwijl minister Oegaki rapport
uitbracht over het tweede onderhoud tus
schen Litwinof en Sjigemitsoe. Hij zeide,
dat de Russische regeering naar het schijnt,
de verzoenende houding van Japan met
eenzelfde houding wil beantwoorden.
Naar het Chineesche telegraafagent-
schap meldt, heeft generaal Tsjentsjeng
een overzicht gegeven van den militai
ren toestand aan het front van Kioe-
kiang in de laatste paar dagen.
Hij verklaarde, dat de gevechten het felst
geweest zijn ten Zuiden van Kioekiang tus
schen drie en zes Augustus, toen de Japan
neezen herhaaldelijk aanvallen deden op de
Chineesche stellingen. Bijzonder hevig was
de strijd in den morgen van 5 Augustus,
toen de Japanneezen onder dekking van
-.waar artillerievuur en tanks een poging
deden de Chineesche stellingen aan te val
len te Lioetoesjan, den z.g. Ossekopheuvel,
Haansjan, den Paardezadelheuvel en punten
langs het Sjahofront ten Zuiden van Kioe
kiang.
De Chineezen verdedigden zich uit
muntend en minstens tweeduizend Ja
panneezen werden gedood. Intusschen
was de geheele 106de Japansche divisie
in den strijd geworpen, die nog verwoe-
der werd toen Chineesche versterkin
gen arriveeren, welke een tegenaanval
op touw zetten en de Japansche troepen
naar hun oorspronkelijke linie terug
dreven.
Den volgenden morgen, aldus ging gene
raal Tsjentsjeng met zijn verklaringen ver
der, hervatten de Japanneezen den aanval
op Loehoesjan, den Tijgerheuvel, die ten
Noorden van Lioetoesjan ligt. Spoedig ont
wikkelde de strijd zich tot een gevecht van
man tegen man. Zes maal wisselde de top
van den Tijgerheuvel van bezeting, doch ten
slotte werden de Japanneezen teruggeslagen.
Toen de Japanneezen er niet in slaagden
door de vleugelstellingen der Chineezen
heen te breken, deden zij een wanhopigen
aanval op het midden der linie, op zeven
Augustus. Wederom ontmoetten zij krach-
tigen tegenstand, zoodat vele Japanneezen
gedood of gewond werden.
Volgens de tot dusverre beschikbare
gegevens is thans de Japansche op-
marsch in Zuidelijke richting langs de
spoorlijn KioekiangNantsjang defini
tief tot staan gebracht.
Sedert 7 Augustus is niet ernstig gestre
den, met uitzondering van wederzijdsch
geschutvuur op dit front.
Aan het front ten Noorden van de Jangtse
is de Japansche opmarsch in Westelijke rich
ting te Hoeangmei tot staan gebracht aan de
grens van Hoepeh. De Chineesche troepen
doen thans tegenaanvallen op Hoeangmei en
de voorhoede heeft de buitenwijken der stad
bereikt, terwijl te Soesoeng alle strategische
punten rondom de stad heroverd zijn. De op
marsch naar Tsiensjan wordt voortgezet.
Uit Hankau wordt voorts over den aanval
op Soesoeng nog gemeld, dat volgens een
communiqué van het Chineesche hoofd
kwartier de Chineesche strijdkrachten op
den Noordelijken over van de Jantse thans
de Westelijke poorten van Jwangmei en
Soesoeng bestormen. Naar voorts verklaard
wordt, toonen de Japansche verdedigers
teekenen van verslapping.
Hankau wordt ontruimd.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft be
paald, dat een half millioen inwoners van
Hankau de stad voor 15 dezer moeten ver
laten. Reeds zouden 300.000 inwoners ge-
evacueerd zijn, doch iederen dag komen
duizenden van verschillende punten stroom
afwaarts.
De luchtaanvallen op Kanton.
Bij de luchtaanvallen op Kanton hadden
de Japansche vliegtuigen het blijkbaar ge
munt op de electrische centrale, de kazer
nen en de regeeringsgebouwen. Niettemin
moeten ook bommen in de zakenwijk geval-
nel zijn. Geheele huizenblokken liggen in
puin. Hier en daar zijn de puinhoopen tien
meter hoog. Het aantal dooden wordt op
verscheidene honderden geschat.
Officiëel wordt medegedeeld, dat tenge
volge van het bombardement van Kanton
door de Japansche luchtmacht in de afge-
loopen twee dagen 296 personen werden ge
dood en vierhonderd gewond. 340 Huizen
werden verhield.
Hongersnood en ziekte, de grootste
euvels in China.
In een interview, dat de directeur van het
China Institute, Silcock, toegestaan heeft
aan een vertegenwoordiger van Reuter heeft
Silcock, die terugkeert van een reis van
verscheidene maanden door China, waar hij
o.m. Sjanghai, Kanton, Tsjangtsja en Han
kau heeft bezocht, verklaard, dat hongers
nood en ziekte de grootste euvels zijn, waar
onder China op het oogenblik lijdt. In de
door de Japanneezen bezette streken, aldus
Silcock, grijpen hongersnood, cholera eni
typhus om zich heen. Men verwacht, dat de
winter verschrikkelijk zal worden in ver
band met de door de overstroomingen aan
gerichte schade.
Silcock deed vervolgens mededeelingen
over de moeilijkheden, die organisaties
ontmoeten, welke Chineezen hulp wil
len verleenen, en besloot met als zijni
overtuiging uit te spreken, dat Japan er
nooit in zal slagen China te overwinnen.
In een bijeenkomst van de perma
nente deputatie van de Cortes hebben
Negrin en Delvayo een uiteenzetting
gegeven van den militairen en buiten-
landsch politieken toestand. De depu
tatie verleende haar goedkeuring aan
het werk der regeering.
Verklaring van Negrin.
Men meent voorts te weten, dat een
der belangrijkste verklaringen van
Negrin, tijdens een uiteenzetting voor
het nationale comité der socialistische
partij, was, dat het parlement optimis
tisch gestemd is ten aanzien van voort
zetting van den oorlog. Negrin zou de
verzekering hebben gegeven dat alle
maatregelen genomen zijn voor een
voortzetting van den strijd gedurende
den winter en zelfs gedurende het
voorjaar.
Vordering der regeering.
Aan het Levantfront hebben de regee-
ringstroepen den vijand onophoudelijk be
stookt en na enkele uitvallen vooruitgescho
ven stellingen heroverd. In de Siërra Espada
maakten zij zich van eenige heuvels meester.
Verscheidene vijandelijke aanvallen in den
sector van Caudiel en de Siërra de Java-
lambre worden afgeslagen.
Gisternacht hebben de regeeringstroepen
een offensieve beweging ontketend. Zij zijn
de Rio Segre ten Zuiden van het brugge-
hoofd bij Balaguer overgestoken. Zij zetten
hun opmarsch voort.
Alkmaar, 10 Aug. 1938.
Klaarblijkelijk in verband met de jongste
Japansch-Russische verwikkelingen heeft
naar de Asaki Sjimboen meedeelt de Ja
pansche ambassadeur te Berlijn Maandag
een bezoek gebracht aan von Ribbentrop.
Volgens de Asahi Sjimboen zou de Duit-
sche minister van buitenlandsche zaken heb
ben beloofd een welwillende houding ten
aanzien van Japan in acht te zullen nemen
in alle fasen van een eventueel conflict tus
schen Japan en Sovjet-Rusland. Het blad is
van meening, dat dit niet alleen moreelen
steun beteekent, doch ook steun „op een an
dere wijze", waaromtrent de beide staatslie
den tot een overeenkomst zouden zijn ge
raakt.
Ook Japansche kringen te Berlijn geven
als hun meening te kennen, dat een derge
lijke hulp is toegezegd.
Zij zeggen, dat daardoor een uitbreiding
van het huidige conflict wellicht voorkomen
zal kunnen worden.
In bevoegde kringen te Berlijn geeft men
echter een ander beeld van het onderhoud.
Men zegt, dat het onderhoud, dat de Japan
sche ambassadeur te Berlijn met minister
von Ribbentrop heeft gehad, gewijd was
aan „een volkomen algemeene bestudeering
van den toestand in het Verre Oosten", doch
dat niet gesproken zou kunnen worden van
welomschreven verzekeringen, die Duitsch-
land aan Japan zou hebben gegeven voor het
geval van een Russisch-Japanschen oorlog.
Men verklaart, dat er geen sprake is ge
weest van steun, die Duitschland in een der
gelijk geval aan Japan zou kunnen geven.
Dat dit laatste gezegd wordt, ligt voor de
hand. Zelfs al zou deze hulp immers als het
erop aankwam geboden worden en dat is
lang niet onmogelijk bij de huidige machts
verhoudingen in de wereld! ja, zelfs al
zouden inderdaad verzekeringen aan Japan
gegeven zijn, dan nóg ware het niet tactisch
dergelijke belangrijke beslissingen aan de
groote klok te hangen. Vandaar, dat bewe
ringen van de „Japansche kringen" te Ber
lijn direct tegengesproken zijn.
En de niet-ingewijde komt niet licht te
weten wat de geheime diplomatie werkelijk
besproken en besloten heeft!
Lord Runciman voert besprekingen. Met
diverse groepen en partijen heeft hij reeds
'n onderhoud gehad. En uit de chaos van de
tegenstrijdige belangen zal een nationalitei
ten-statuut geboren moeten worden, dat alle
partijen in Tsjecho-Slowakije zooveel mo
gelijk bevredigt.
Terwijl er dan tenslotte nog rekening ge
houden moet worden met het feit, dat be
paalde elementen principieel afwijzend
staan tegenover den Tsjecho-Slowaakschen
staat met name vele Henleinisten, die niets
liever zagen dan een aansluiting bij het
„groote Duitsche vaderland". En Lord Run
ciman moet een regeling scheppen binnen
het kader van den 'Tsjechischen staat.
Vandaar dat Runciman als „eerlijk make
laar" nog heel wat moeilijkheden wachten!
Over de besprekingen publiceerde het se
cretariaat van Runciman gisteren het vol
gende communiqué:
„Runciman heeft verschillende documen
ten ontvangen betreffende de ontwerpen der
Tsjecho-Slowaaksche regeering, welke do
cumenten hij eenigen tijd heeft bestudeerd.
Na den koffiemaaltijd heeft Runciman een
bezoek gebracht aan Hodza, met wien hij
zich onderhield over den toestand op den
grondslag van de hem verschafte inlichtin
gen. Hij besprak met Hodza de in samen
werking met de regeering te treffen schik
kingen ter opheldering van den toestand".
Om vijf uur heeft Hodza de leden der Su-
deten-Duitsche partij ontvangen en met hen
de besprekingen voortgezet op de basis van
de hem overhandigde memoranda.
Lord Runciman heeft zelf deelgenomen
aan de besprekingen,
Behalve nationaliteitskwesties hebben de
gedelegeerden met Runciman gesproken over
het incident bij Glaserwald, waarbij een Su-
deten-Duitscher door een Duitschen sociaal
democraat werd gedood. Zij hebben Runci
man een document ter hand gesteld, waarin
gewezen wordt op het feit, dat dergelijke in
cidenten een atmosfeer van spanning kun
nen scheppen, die weinig gunstig is voor de
huidige besprekingen.
De Engelsche pers bespreekt heden weder
om het uitblijven van het antwoord van Bur
gos op de Britsche voorstellen tot terugtrek
ken van de vrijwilligers. In de conservatieve
pers wordt veel aandacht geschonken aan
het artikel van Leon Blum in de „Populaire"
over dit onderwerp.
De „Times" schrijft, dat zelfs vrienden van
Franco te Londen verbaasd zijn over dit stil
zwijgen en de „News Chronicle" zegt, dat
een uitblijven van" het antwoord niet alleen
uitstel van het uitvoeren van het Britsche
plan zou beteekenen, doch zelfs de ver
nietiging hiervan. De tijdlimiet
is -geen. vraagstuk van onderge
schikt belang, doch een hoofd-
z.aak. Indien deze wordt over
schreden, stort het geheele plan
ineen en tegelijkertijd stort dan
het Brit ach Italiaansche ver
drag ineen.
Ook de Engelsche regeering toont onge
rustheid. De Britsche zaakgelastigde, Sir
Noel Charles, is althans kortelings ontvan
gen door Ciano, met wien hij van gedachten
wisselde over Spaansche aangelegenheden.
Voorts is Jules Blondel, de Fransche zaak
gelastigde, gistermiddag ontvangen door den
Italiaanschen minister van buitenlandsche
zaken, Ciano. Het schijnt, dat tijdens het be
zoek door Blondel in het bijzonder is .ge
wezen op de waarde van twee dementis, die
door den Quay d'Orsay zijn uitgegeven in
verband met de campdgne der Italiaansche
pers betreffende beweerde ravitailleering
van Frankrijk voor de Spaansche regeering.
De Engelsche „Daily Herald" heeft
aangekondigd, dat Hitier voornemens
is de katholieke kerk in Duitschland
van het Vaticaan te scheiden. Kardi
naal Innitzer zou de aanstichter; van'
deze hervorming zijn.
Het blad weet nog niet te zeggen, hoe
de reactie van de roomsch-katholieken
in Duitschland zou zijn. Indien Hitier;,
evenwel meent den paus te kunnen dwin
gen met de bedreiging van een schisma,
dan vergist hij zich ongetwijfeld. Indien dit
voornemen tot uitvoering zal worden ge
bracht, dan zal het niet alleen voor
Duitschland, doch voor de geheele wereld
van groot belang zijn. Een Duitsch schisma!
zou zonder twijfel ook het vraagstuk van-
de betrekkingen tusschen kerk en staat ini
het fascistische Italië aan de orde brengen.
Hevige overstroomingen. - Tengevolge
van overstroomingen in het district Nonda
(Br.-Indië) van de Vereenigde Provinciën is
een honderdtal menschen om het leven ge
komen. Ongeveer vierhonderd vierkante
mijl staat onder water. Het reddingswerk
wordt bemoeilijkt, doordat de spoorlijn over
een lengte van dertig mijl is vernield.
Ontploffing aan boord van een bananen-
boot. - Zondagochtend heeft zich aan boord
van de „Ramb 2", welke op weg was met
een lading bananen uit Italiaansch Oost-
Afrika, een ontploffing voorgedaan. Acht
leden van de bemanning werden gedood.
Nadere bijzonderheden worden niet mede
gedeeld en een officieel communiqué is niet
gepubliceerd.
Duitschers moeten geen vreemde dan
sen overnemen - Op een vergadering
van Duitsche dansleeraren heeft gouwleider
Fraunfeld verklaard, dat de dansleeraren
in de eerst plaats moeten verhinderen, dat
de Duitschers weer vreemde dansen gaan
na-apen, zooals dat al eerder gebeurd is,
Frauenfeld noemde de dansen, die als uit-
heemsch beschouwd moeten worden.
Vliegtuig met vier inzittenden vermist.
- In de baai van Bridlington (Engeland)
wordt op het oogenblik gezocht naar een
militair vliegtuig, dat sedert gistermiddag
vermist wordt. Visschers, die gisteravond
thuis kwamen, hebben medegedeeld, dat zij
een vliegtuig hadden gehoord, dat op ge
ringe hoogte scheen te vliegen. Kort daarna
hoorden zij een ontploffing. Het verdwenen
vliegtuig had een bemanning van vier per
sonen aan boord.
De terreur in Palestina. - Bij de Jood-
sche kolonie Ein Hahoresh heeft een politie
patrouille een bende van zes terroristen
gevangen genomen. Gewapende benden
trachten hun manschappenaantal te ver-
hoogen door nieuwe elementen te recru-
teeren in de Palestijnsche dorpen.
In Shouneh in de streek van Nazareth
hebben rebellen levensmiddelen in beslag
genomen en mannen uit het dorp gedwon
gen hen te volgen. Drie dorpelingen, die
weerstand boden, schoten zij neer.
In het centrum van Palestina zijn in den
loop van den dag gisteren op verscheidene
plaatsen militairen slaags geraakt met ge
wapende benden. Nabij de kolonie Ramath.
Hakovesh stieten soldaten op een bende van
ongeveer honderd gewapenden. Verschei
dene leden van de bende werden gedood o£
gewond. Tusschen Jaffa en Tel Aviv zijn
wederom een aantal aanslagen gepleegd.
Een Arabier is door schoten ernstig gewond,