DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Japansche vliegtuigen zaaien dood
en verderf,
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 'f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven trance aan de N. V. Boek* en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 188 Dit nummer bestaat uit 'ia bladen. Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 12 Augustus 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Moorddadig bombardement op Woetsjang
en Hanjang.
ZESHONDERD DOODEN.
Groote verwoestingen.
Opluchting te Tokio.
Geen twee-frontenoorlog.
Polen en de Volkenbond.
Permanente delegatie
teruggetrokken.
De algemeene toestand.
Opstandelingen-aanval in
Estramadura.
De strijd in Spanje.
De Duitsche militaire
voorbereidingen.
Onrust in de Fransche pers.
„Italië maakt zich geen
illusies".
Bereid en gereed voor den oorlog.
ALKMAARSCHE
Japansche vliegtuigen hebben giste
ren de Chineesche plaatsen Woetsjang
en Hanjang door een hevig bombarde
ment geteisterd.
Tijdens dezen aanval door een zestig
tal Japansche vliegtuigen zijn naar
schatting meer dan zeshonderd men
spreekt van 680 menschen gedood.
Het aantal gewonden is nog niet be
kend. 437 huizen werden vernield.
Ruim honderd vliegtuigen waren voor de
zen aanval opgestegen, doch als gevolg van
de dikke bewolking, die boven de streek
hing, bereikten zestig hun doel, die op beide
plaatsen bijna 200 bommen lieten vallen.
Dertig jonken werden vernield: de beman
ning kwam om het leven. Door op het sta
tion te Woetsjang geworpen bommen wer
den vijftig vluchtelingen gedood. Nog laat
in den avond begon het Roode Kruis met
een uitgebreide hulpactie. Doordat de wol
ken laag hingen, werd de Chineesche lucht-
afweerdienst gehinderd.
De krijgsverrichtingen.
Naar het Chineesche telegraaf-
agentschap meldt, wordt nog ernstig
gestreden aan het Sjahofront, waar de
Japansche opmarsch definitief gestuit
is. Ofschoon het Sjahostation nog in
Japansche handen is, zijn alle omlig
gende strategische punten door de Chi-
neezen heroverd.
Voorts wordt van tijd tot tijd gevochten
aan het front van Sjamoesjan bij Kioekiang,
terwijl eveneens gevochten wordt aan den
voet van Koeling, waarbij de strijd zich in
voor de Chineezen gunstigen zin ontwikkelt.
De Japanneezen, die opereerden bij Lien-
hoeatoeng, de „Lotusgrot", trekken zich
naar gemeld wordt, in de richting van
Kioekiang terug.
De Japansche verliezen aan dit front in de
laatste paar dagen worden geraamd op vier
tot vijfduizend man, van wie velen reeds
naar Kioekiang zijn vervoerd voor medische
behandeling.
Aan het front ten noorden van de
Jangtse is gisteren Hoeangmei door de
Chineezen heroverd na zwaren strijd.
De voorhoede rukt thans snel op naar
Soesoeng, terwijl de Chineesche rech
tervleugel Taihoe nadert. De omgeving
van Hoeangmei wordt gezuiverd. De
Japansche verliezen bedragen hier meer
dan tweeduizend dooden en gewonden.
Nader wordt gemeld, dat twee Japansche
regimentsbevelhebbers bij Koeling zijn ge
sneuveld, n.1. kol. Sjoitsji Tanaka van de
106de divisie en kol. Tanigawa van de 101ste
divisie.
Ook de Chineesche luchtstrijdkrachten
zijn actief gebleven. Een aanval werd
ondernomen op een Japansche vlootconcen-
tratie op de Jangtse, bestaande uit zes
kruisers en tien torpedoboot jagers. Twee
groote schepen werden getroffen en tot
zinken gebracht.
Japansche berichten.
Van Japansche zyde wordt het volgende
gezegd over de operaties in China:
De Japansche troepen in Zuidsjansi zijn
er in geslaagd de overblijfselen van de
Chineesche legermacht terug te drijven
naar den noordelijken oever van de Gele
Rivier. De Japanneezen hebben op 7 Aug
een algemeen offensief ingezet door een
aanval op drieduizend Chineezen bij
Tsjangtjensjen, 20 K.M. ten oosten van
Joentsjeng. De Japansche troepen rukten
daarna naar het zuiden op en bereikten op
9 Aug. Nebtsing aan de Gele Rivier, terwijl
een andere afdeeling van Joengtsjeng naar
het westen oprukte en Lintsin, eveneens
aan de Gele Rivier, bezet heeft. Thans
wordt de Chineesche sterkte langs den
noordelijken oever bestookt.
De mijnen op de Jantse.
De Japansche admiraal Noda heeft den
buitenlandschen correspondenten medege
deeld, dat de Britsche kanonneerboot
Cockchafer" en de Amerikaansche kanon
neerboot „Monocacy." niet de Japaasehe
vloot samenwerken bij de bestrijding der
drijvende mijnen, die de Chineezen op de
Jangtse hebben gebrachtvolgens Japan
in strijd met de conventie van den Haag.
De Chineezen brengen deze mijnen des
nachts op de rivier: Tot dusverre hebben de
Japansche oorlogsschepen er nog geen na
deel van ondervonden, doch men kan de
veiligheid van buitenlandsche schepen niet
garandeeren.
Guerrilla op Namoa.
Het Chineesche telegraaf-agentschap
meldt, dat een geïsoleerde afdeeling
Chineezen nog stand houdt op het
eiland Namoa ten zuidoosten van
Kwantoeng, waar in guerrilla de Ja
panneezen worden bestreden. Er zijn
thans op Namoa versterkingen aange
komen voor de Chineezen.
Woensdag trachtten tien Japansche sche
pen troepen aan land te zetten op 't eiland,
doch zij werden met zwaar machinegeweer
vuur ontvangen. Drie schepen zonken en de
overige trokken terug. Naar verluidt bedra
gen de Japansche verliezen op het eiland
reeds ruim achthonderd man.
De Japansche bevelhebber heeft om ver
sterkingen gevraagd.
Anti-Japansche actie in Sjanghai.
Hedenochtend zijn in de internationale
nederzetting van Sjanghai drie bommen ge
worpen, waardoor twee Chineezen werden
gedood en vijftien gewond. De bommen
werden alle geworpen naar Japansche
instellingen, nl. twee fabrieken en een
politiebureau, doch geen enkele Japanneesch
werd getroffen.
Twee leden van het in de internationale
nederzetting geïnterneerde Chineesche „ba
taljon des doods", dat gisteren is gaan
muiten, zijn vannacht in het ziekenhuis
overleden. De overigen dreigen in honger
staking te gaan uit protest tegen de inci
denten van gisteren.
Hankau gebombardeerd.
Vanochtend hebben twintig Japansche
bombardementsvliegtuigen Hankau zwaar
gebombardeerd. Men veronderstelt, dat het
aantal dooden zeer groot is.
„Wij krijgen geen tweeden oorlog",
deze woorden hoort men overal in de
straten van Tokio sedert het tot stand
komen van den wapenstilstand bekend
is geworden. Hieruit blijkt wel hoe
zeer de openbare meening is opge
lucht. Het is niet overdreven, wan
neer men beweert, dat de spanning,
die sinds het uitbreken van het Rus-
sisch-Japansche incident ontstaan was,
voor de eerste maal in Tokio een oor
logsatmosfeer had opgewekt, waarin
een jaar van vijandelijkheden in China
niet was geslaagd.
Ondanks dé groote reserve, die door de
pers in acht genomen werd, bleef de man
in the street met angstige spanning de
ontwikkeling van den toestand volgen, met
een belangstelling, die de berichten van
het Chineesche front nooit gewekt hadden.
Naar de opvatting van het Japansche pu
bliek is het ernstigste gevaar thans voorbij.
Japansche militaire kringen vol
daan.
Officiëele militaire kringen te Tokio zijn
voldaan over den wapenstilstand, die ge
sloten is. Japan, zoo zegt men, heeft geen
behoefte aan „een tweeden oorlog", doch
het moest toonen, dat het geen enkele
sovjet-Russische provocatie aan de grens
van Mandsjoekwo duldt en dat de oorlog
in China geenszins zijn Koreaansche en
zijn Kwantoengleger verlamt." Deze de
monstratie is, zoo zeggen deze militaire
kringen, althans geleverd. „Zij moet de
sovjet-Unie tot waarschuwing strekken."
Ontmoeting der militaire bevel
hebbers.
De eerste ontmoeting tusschen de mili
taire vertegenwoordigers der beide par
tijen voor de vaststelling der posities van
de sovjets-Russische en Japansche troepen-
heeft gisteravond plaats gevonden ten
zuiden van den Tsjang-Koe-Feng heuvel.
De volgende ontmoeting is bepaald op
hedenmiddag.
Cordell Huil: „Voordeelen voor
China blijven!"
Minister Huil heeft zich zeer voldaan
getoond over den wapenstilstand tusschen
de Japansche en Russische troepen. Daar
er echter geen officieele berichten beschk-
baar waren, weigerde hij elk commentaar.
In Amerikaansche diplomatieke
kringen vraagt men zich overigens af,
of het conflict werkelijk geëindigd
zal zijn. Japan wordt, zoo zegt men,
gedwongen een aanzienlijke strijd
macht aan de Mandsjoerijsche grens
te handhaven, hetgeen China ten voor-
deele strekt.
De Britsche pers tevreden.
De geheele Britsche pers is tevreden
over den wapenstilstand, welke is gesloten
tusschen Japan en de sovjet-Unie en alge
meen is men van oordeel, dat dit een
nederlaag is van de Japansche militairen
tegen de diplomatie.
De „Times" is van oordeel, dat het on
middelijk gevolg van een strijd tusschen
Rusland en Japan niet anders kan zijn dan
een nederlaag voor Japan. De „Daily
Telegraph" acht het een verheugend feit,
dat de Japansche militairen onmiddellijk
hebben gehoorzaamd aan de bevelen uit
Tokio.
De „News Chronicle" "oorspelt een
doodloopen van de onderhandelingen, aan
gezien de commissie tot vaststellen van de
grens geen voorzitter heeft met beslissen
de stem. Toch verwacht het blad, .dat op
den langen duur de vraagstukken geregeld
zullen worden, want Rusland wil niet
vechten en Japan kan niet.
De „Daily Herald" wenscht beide par
tijen geluk. Het blad noemt het verdrag
een les voor de wijzen en grooten van deze
wereld, nooit te wanhopen aan den Vrede
en nooit na te laten aan te dringen op
vrede.
Semi-officieel wordt te Warschau me
degedeeld, dat Polen voornemens is, zijn
permanente delegatie bij den Volken
bond te Geneve terug te trekken. Men
gelooft, dat de reden is, dat Polen vreest,
betrokken te zullen worden in de inter
nationale verwikkelingen, die uit de
Tsjecho-Slowaaksche kwestie zouden
kunnen voortvloeien.
Havas meldt, dat men in welingelichte
kringen bevestigt, dat de Poolsche regeering
besloten heeft binnenkort de permanente
delegatie bij den Volkenbond, welke gepre
sideerd wordt door Komarnciki, terug te
trekken.
Wat betreft de candidatuur van Polen
voor het lidmaatschap van den Volkenbonds
raad, verklaart men in dezelfde kringen, dat
deze kwestie nog in studie is, en dat een be
slissing nog niét is genomen. Men voegt
hieraan toe, dat de candidatuur pas 24 uur
voor de bijeenkomst van den raad wordt
gesteld, en dat deze kwestie thans derhalve
nog niet gerégeld behoeft te worden.
Polen trekt zich niet terug.
Het besluit de permanente delegatie van
Polen bij den Volkenbond terug te trekken
beteekent niet, dat Polen zich uit den Vol
kenbond zelf terugtrekt. Het officieuze tele
graaf-agentschap P.A.T. geeft commentaar op
het besluit en herinnert er aan, dat „sommi-
ALKMAAR, 12 Aug. 1938.
De Spaansche kwestie schijnt weer acuut
te worden.
Na een lange en ingewikkelde voorge
schiedenis beter misschien: lijdensge
schiedenis was men dan eindelijk op 12
Juli j.1. tot een overeenstemming gekomen.
Engeland en Italië hadden besloten,
dat laatstgenoemd land zijn troepen, die aan
de zijde der Spaansche opstandelingen
streden, terug te trekken, waarvoor Musso-
lini de inwerkingtreding van een accoord
tusschen beide landen als belooning zou ont
vangen. Dit accoord regelt de invloedssferen
van Engeland en Italië in de Middellandsche
Zee en zal Italië eindelijk de langverwachte
erkenning „de jure" van de verovering van
het keizerrijk in Oost-Afrika verschaffen.
De Stimson-doctrine is immers tegenwoordig
uit den tijd. Dergelijke louter moreele
bezwaren bestonden bij deze erkenning
„de jure"(!) dus niet.
De regeling in de Middellandsche Zee
geeft Mussolini voorts de gelegenheid zich
beter bezig te houden met de politiek t. a. v.
den Balkan en Midden-Europa, waar in-
tusschen een geheel andere situatie ontstaan
is na de inlijving van Oostenrijk bij Duitsch
land. Een verandering, waardoor Duitsch
land tot aan den Brennerpas genaderd is.
De overeenkomst van 12 Juli had echter
één fout. Hoewel n.1. de redactie zóó was,
dat de buitenlanders aan de zijde der
Spaansche opstandelingen te allen tijde
konden worden teruggetrokken over een
bepaald tijdstip werd niet gesproken
werd echter door Mussolini en óók door
Chamberlain stilzwijgend aangenomen, dat
dit zou geschieden na de naar zij ver
wachtten spoedig een feit geworden de
finitieve overwinning van de opstandelingen
in Spanje. Ware dit inderdaad het geval ge
weest, dan was het accoord tusschen Enge
land en Italië al in werking getreden.
Nu echter de troepen der Spaansche re-1
geering ondanks den uiterst ongunstigen en
onrechtvaardigen toestand voor deze op 't
oogenblik we komen daar dadelijk op
terug met taaie volharding de Spaansche
democratie verdedigen en vooreerst nog
geen teekenen geven van vermoeidheid en
uitputting, blijkt de bovengenoemde theorie
onjuist. Gevolg: Een onvoorziene vertraging
in de-terugtrekking van de Italianen. Want
Mussolini denkt er blijkbaar niet aan,
Franco door een ontijdige terugtrekking
van zijn troepen, het risico van een neder
laag te laten loopen.
De prestige-kwestie zal hier waarschijnlijk
wel een groote rol spelen! Oók het Engelsch-
Italiaansch accoord laat nu echter hierdoor
op zich wachten.
Een misrekening, niet alleen voor Musso
lini, maar óók voor Chamberlain, die de
Spaansche republiek graag geofferd zou
hebben en dit nóg zal doen! voor een
klein beetje rust in dit deel van Europa, dat
thans zooveel spanningen veroorzaakt.
Of een dergelijke „oplossing" langs den
weg van den minsten weerstand op den
duur echter de juiste zal blijken, is de
vraag. Een man als Eden heeft daar een
andere opvating over. Deze staat evenals
Frankrijk met veel meer wantrouwen
tegenover de verzekeringen van Mussolini
om direct aan te nemen, dat Italië na de
overwinning in Spanje „saturiert" is.
De practijk heeft dit wantrouwen dan
ook wel gerechtvaardigd.
Ook Chamberlain heeft trouwens be
grepen hoe zeer het hem ook spijt niet
te kunnen voldoen aan het dringend ver
zoek van Mussolini om voorschot: een in
werkingtreding van het accoord bij voorbaat.
Ter bespoediging van den afloop van den
Spaanschen burgeroorlog heeft Mussolini nu
naar van diverse zijden gemeld wordt
nieuwe versterkingen naar de Spaansche
opstandelingen gezonden, terwijl de bom
bardementsvliegtuigen van de Italiaansche
basis op Majorca uiterst actief blijven en de
Spaansche kuststeden onophoudelijk bom
bardeeren.
Dat een dergelijke ongunstige positie voor
de Spaansche regeering, die zélf via de
hermetisch gesloten Fransche grens geen
materieele hulp kan krijgen, in Frankrijk
ontstemming wekt ligt voor de hand. De
verontwaardiging is des te grooter daar
Frankrijk beschuldigd wordt van schending
der non-interventie politiek hetgeen
onjuist is juist door degenen, die hier
hun dagelyksch werk van maken!
Vandaar dat van verschillende zijden
in het bizonder door Leon Blum een
„verslapte non-interventie" aanbevolen
wordt om zoodoende een indirecten druk
op Italië uit te oefenen.
Lang zal althans deze toestand niet voort
kunnen duren. Komt er géén voortgang in
de terugtrekking van de buitenlanders in
Spanje, dan zal Frankrijk, dat door de slui
ting der grens zijn goeden wil heeft ge
toond, zijn vrijheid hernemen.
Ook de Spaansche regeering heeft Frank
rijk gewezen op den voor haar onrechtvaar
digen toestand. Zy heeft er de aandacht op
gevestigd, dat een voortduren ervan den
indruk wekt, dat de zaak van de Spaansche
republiek aan andere belangen wordt op
geofferd. Terwijl zij reeds 14 dagen na de
overeenkomst inzake de terugtrekking der
buitenlanders uit Spanje, hier haar goed
keuring aan heeft gehecht, worden de voor
stellen door Franco nog steeds „bestu
deerd".
Bij Franco is door den Engelschen agent te
Burgos reeds tweemaal aangedrongen op
spoed. Dat de Britsche regeering zich regel
recht tot Italië gewend zou hebben wordt
formeel ontkend.
Ze zou daar anders wel aan het juiste
adres zijn!
De spanning in Europa door den Spaan
schen burgeroorlog stijgt opnieuw. Leek het
alsof 12 Juli een definitieve oplossing ge
vonden was thans, een maand later, is
van de toen merkbare ontspanning niet
veel meer over
ge groote landen hun permanente vertegen
woordigers te Geneve hebben, terwijl dit
voor andere niet het geval is, hoewel zij le
den van den Volkenbond blijven".
P.A.T. voegt hieraan toe, dat Polen vroe
ger vele zaken met den Volkenbond had te
regelen, doch dat het aantal dier zaken thans
tot een minimum teruggebracht is. „Het is
mogelijk, dat een Poolsch consulaat in Ge
neve geopend wordt, zoo besluit P.A.T.,
maar dit zal Polen niet bij den Volkenbond
vertegenwoordigen".
Uit Madrid wordt het volgende gemeld:
Het offensief der opstandelingen is voort
gezet in de sectoren van Herrera del Duque
en Castuera.
De regeeringstroepen hebben uitmuntend
weerstand geboden, maar moesten zich te
rugtrekken op de Sierras val de Hornos en
Jara, en het dorp Casas de don Pedro ont
ruimen. Aan den linkeroever van de Rio
Guadiana hebben de regeeringsstroepen hun
geschut opgesteld, dat de nieuwe stellingen
der opstandelingen bombardeert.
Volgens het communiqué van de opstan
delingen gaat in Estramadura de opmarsch
in alle sectoren voort. Het leger van Queipo
de Llano heeft thans de spoorwegkruising
BelmezAlmorchon en AlmorchonVilla-
nueva Serena beveiligd.
De belangrijke militaire voorbereidin
gen in Duitschland en de bijzonderhe
den, welke hierover door de Britsche
pers worden gepubliceerd, verontrusten
de openbare meening in Frankrijk en de
Fransche pers wijdt hieraan lange be
schouwingen.
Donnadieu schrijft in de „Echo de Paris"
dat alles doet vreezen, dat Duitschland bin
nen enkele weken een demonstratie van zijn
maximum kracht wil geven. Henlein en an
deren hebben met een openhartigheid, waar
voor men hen moet danken, verklaard, dat
op een of andere wijze het vraagstuk der
Sudeten voor het najaar zal zijn opgelost.
Hieruit kunnen de ernstigste gevolgen voort
vloeien.
Claude Vivieres schrijft in „L'Oeuvre"
meer optimistisch. De voorbeelden van
China en Spanje hebben een zwaren slag
toegebracht aan het Duitsche dogma van een
bliksemsnellen oorlog, welke des te meer es
sentieel is in verband met het gebrek aan
voorraden. In ieder geval zou een oorlog
onder de huidige omstandigheden Duitsch
land snel tot wanhoop kunnen brengen.
In „L'Oeuvre" schrijft madame Tabouis,
dat de Italiaansche en Duitsche legermacht
samen zullen werken. Zij wijst hierbij op
het bezoek van Balbo aan Duitschland. Ten
aanzien van de rede van Mussolini tot de
troepen welke hebben deelgenomen aan de
manoeuvres wordt uit Rome aan de „Jour"
en de „Echo de Paris" gemeld, dat hier
sprake is van een waarschuwing aan de
groote democratieën, die rekenen op hun
massa goud, ijzer en benzine voor een oor
log van langen duur. Door hun afnemend
geboortecijfer zijn zij arm aan menschen.
Volgens de „Giornale d'Italia" stelt Italië
een snellen, hevigen oorlog hiertegenover.
Voor Italië beteekent gereed te zijn in staat
te zijn tot een onmiddellijk groot offensief.
In een toespraak tot de troepen, welke
deel hebben genomen aan de manoeuvres,
heeft Mussolini o.m. het volgende gezegd:
„Nu in zooveel deelen der wereld het kanon
buldert, zou het dwaasheid zijn zich waan
denkbeelden te scheppen. Zich niet voor
bereiden is een misdaad. Italië maakt zich
geen illusies en bereidt zich voor". De duce
verklaarde verder, dat de koning hem op
gedragen had de soldaten zijn hulde over te
brengen, welke zoowel de recruten als de
reservisten ten volle hebben verdiend.
Tijdens de manoeuvres hebben zij discipline
en weerstandsvermogen getoond en. een
hoogte mate van geoefendheid.
Dit kon niet anders, want zij maken deel
uit van een nieuwe jeugd.
Evenals hun kameraden hebben zy één
doel: de wapenen dragen om het vaderland
te verdedigen",