DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De Japansche opmarsch naar Hankou. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven Irancc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HF.RMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 205 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK Beide partijen melden successen. - Verschuivingen van beteekenis blijven achterwege. Een wijziging in de Chineesche tactiek. Donderdag 1 September 1938 Oost-Japan door taifoen geteisterd. De hevigste sinds 1905. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang Japan en Duitschland. Rusland beschuldigd. Weer een uitval tegen den Paus. „Das Schwarze Korps" reageert op herderlijk schrijven van Zondag j.l. De aigemeene toestand. Tien admiraals werden eeni- gen tijd geleden gefusileerd. Verklaring van ministerie v. Marine. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURANT. De Japanners verwachten volgens hun berichten binnenkQrt den val van Teian halverwege tusschen Kioekiang en Nantsjang gelegen, als gevolg waarvan de Chineesche troepen in het gebied der Loesjan-bergen, die meer dan 20 divi sies sterk zijn, ingesloten zouden zijn. Dit zou volgens Japansche militaire waarnemers de ineenstorting beteekenen van de buitenste verdedigingslinie van Hankou. Deze verdedigingslinie loopt ten zuiden van de Jangtse en verbindt Joeitsjang, Teian en Singtse. Hiervan zijn Joeitsjang en Singtse reeds door de Japanners veroverd. De Japansche strijd krachten rukken langs drie wogen naar Teian op. Zware strijd bij Joeitsjang. Het Chineesche telegraafagentschap meldt uit Hankau dat zoowel de Japanners als de Chineezen versterkingen zenden naar het Joeitsjang-front waar feilen strijd verwacht wordt in de volgende dagen. In een interview met vertegenwoordigers van de pers verklaarde een Chineesche mili taire woordvoerder daaromtrent, dat de Ja panners bij den laatsten aanval op Joeitsjang uiterst zware verliezen hebben geleden. De Chineezen ontruimden de stad in den mor gen van 24 Augustus toen de Japanners van gifgassen gebruik gingen maken. Op het oogenblik staan de beide partijen nog tegen over elkander, te Maantsjoean en Pailoengt- sjoean, ten Westen van Joeitsjang. Toengkoe- lin is ondanks de Japansche aanvallen nog in Chineesche handen. Belachelijk achtte de woordvoerder het Japansche plan om Nant sjang van het Pojangmeer uit aan te vallen. Het peil van het water is hier de laatste we ken belangrijk gedaald en zal nog lager wor den in den winter. Het zal voor de Japansche oorlogsschepen moeilijk zijn hun activiteit in het meer- district voort te zetten en uiteraard zal het voor de Japanners onmogelijk zijn langs het meer op te rukken. Langs den spoorweg KioekiangNantsjang hebben de Japanners hun aanval hervat op 25 Augustus om de aandacht der Chineezen af te leiden van de fronten bij Joeitsjang en Sintze. Ondanks de aanvallen en rookgordijnen en bombarde menten zijn de Chineesche defensiestellingcn ongeschokt. Nader wordt door het agentschap gemeld, dat Loean ten Westen van Hofei vrijwillig door de Chineezen is ontruimd, die thans een linie ten Westen der stad bezetten en alle pogingen der Japanneezen om de rivier over te steken afslaan. Talrijke aanvallen aan het Kiangsifront zijn afgeslagen langs den wge Joeitsjang—Jangsin. Nadat versterkingen waren ontvangen zijn de Chineezen tot den tegenaanval over gegaan en thans wordt zwaar gestreden ten Zuid-Oosten van Joeitsjang. In Zuid-Sjansi- In Zuid-Sjansi hebben de Japanners Feng- lintoe bezet. Zij bereiden zich thans voor de rivier over te steken. Er zijn aanwijzingen, dat de Japanners binnenkort in West-Honan zullen oprukken naar Joeantsjoe ten Noor- en van de Gele rivier aan de grens van Honan. Luchtgevecht boven Najoeng. Volgens te Tokio ontvangen berichten heb ben vliegtuigen der Japansche marine gis teren een aanval ondernomen op Najoeng, een stad gelegen op de grens van de pro vincie Kwangtoeng en Hoenan. Japanners verlaten Britsche en Fransche concessies te Tientsin. De Japansche autoriteiten hebben aan alle Japansche ingezetenen van Tientsin instruc tie gegeven, zich binnen twee weken uit de Britsche en Fransche concessies aldaar terug te trekken. Volgens welingelichte kringen hebben de autoriteiten dezer concessies „hardnekkig geweigerd, met de Japanners samen te werken bij het handhaven van or de en rust te Tientsin, zulks in tegenstelling met de autoriteiten der Italiaansche con cessie". Voorts wordt verklaard, dat anti- Japansche elementen in de Britsche en Fran sche concessies te Tientsin hun operatiebasis hadden gevormd, waartegen van de zijde der autoriteiten niet werd opgetreden. Alle Japansche ingezetenen van de bedoel de concessies, ongeveer 1800 in aantal, heb ben volgens een bericht uit Tientsin beslo ten, zich uit de concessies terug te trekken. Verbetering in de Chineesche strijd wijze. In den loop van een bezoek, door een me dewerker van Havas gebracht aan het Chi neesche front bij de Jangtse, was de Havas- man getroffen geweest door de verande- ring, die er gekomen is in de wijze, waarop van Chineeschen kant de strijd wordt ge voerd. In tegenstelling met hetgeen hij vroe ger wel had opgemerkt, werken thans de Chineesche troepenafdeelingen goed samen. De tegenstand der Chineezen wordt uitge oefend overal aan het front in plaats van dat troepen op één enkel punt van verde diging zijn samengetrokken. Vroeger stortte het geheeel front ineen, als op één enkel punt van verdediging het front werd inge drukt. Het schijnt dat de Chineezen er thans op uit zijn hun tegenstanders af te matten, terwijl zij daarbij krachtig bezig blijven aan het aanleggen van verdedigingswerken bij Hankou. Het zal uiterst moeilijk zijn deze stad aan te vallen. Bovendien opereeren de Chineezen met succes aan den Noordelijken oever van de Jangtse, waar zij belangrijke plaatsen, b.v. Soesoeng en Tsjensjan hebben hernomen. Het kenmerk der Chineesche troepen is thans hun groote beweeglijkheid. Het gebruik van gifgassen. De berichten over het gebruik van gifgas sen door de Japanners schijnen volgens Reu ter door buitenlandsche waarnemers, die te ruggekeerd zijn' van een uitgebreiden tocht langs de fronten ten Zuiden van de Jangtse, bevestigd. Zij verklaren, dat de Japanners cje gassen niet op groote schaal gebruiken, doch er hun toevlucht toe nemen op cri- lieke oogenblikken en strategische punten, waar zij op andere wijze niet door de Chi neesche linies heen kunnen breken. Deze waarnemers zijn er beslist van overtuigd, dat de Japanners gebruik hebben gemaakt van gifgassen tijdens den strijd in de nabij heid van Joeitsjang. Van gezaghebbende zijde wordt vernomen, dat het Chineesche departement van buiten landsche zaken bewijzen verzamelt, ten ein de die aan den Volkenbond te kunnen over leggen. Met het oog op deze berichten ge looft men, dat de Japansche militairen hun toevlucht zullen nemen tot gifgassen in den strijd om Hankou. Tokio, Yokohama en andere deelen van Oost-Japan zijn gisteren geteisterd door een taifoen, den hevigsten sinds 1905, welke zich met een snelheid van 70 mijlen per uur verplaatste en gewel dige schade heeft aangericht aan de te velde staande gewassen. De rivieren wassen voortdurend. Het dreigt een na tionale ramp te worden. De taifoen ging gepaard met zwaar on weer en wolkbreuken. In de steden "lucht ten de bewoners de straat op, aangezien tal rijke kleine huizen van hun daken beroofd werden. De verwarring werd nog grooter doordat tweemaal de lichtvoorziening gerui- men tijd verbroken werd. Het eerste bericht omtrent een slachtoffer had betrekking op een achttienjarig meisje dat in Omori het leven verloor doordat het onder een instor tend huis bedolven werd. Aangezien het treinverkeer volkomen verbroken is, is sinds gistermorgen vroeg geen trein meer in Tokio aangekomen. 30.000 huizen in Tokio onder water. Door de wolkbreuken, die den taifoen be geleidden, zijn ruim 30.000 huizen in Tokio onder water gezet, waardoor talrijke perso nen dakloos zijn geworden. Bij het instorten van een schoorsteen werden drie personen gedood en negen gewond. Tot half tien des morgens (plaatselijken tijd) was het spoorwegverkeer met de hoofd stad nog verbroken. Men kan zelfs nog m het geheel niet bepalen, wanneer het verkeer hervat kan worden. Bij Kotsoe op de Hjn Tokio-Kobe, is de spoordijk door overstroo ming vernield. In de haven van Yokohama heeft zich het ruim 15.000 ton metende stoomschip „Chitral", van de Engelsche Peninsula Oriental Line, losgerukt, is stuur loos geworden en op drift geraakt. Het schip kwam later in aanvaring met een Japansch vrachtschip. Beide schepen strandden. Voor Yokosoeka, op het schiereiland Misaki, is een zinkend stoomschip op het strand geloopen. De bemanning is tot dusverre nog niet in veiligheid gebracht. Ook de rijstvelden heb ben zwaar te lijden gehad. De taifoen, welks grootste kracht tegen 4 uur 30 des morgens bereikt werd, is in noordwestelijke richting verder getrokken. Volgens de Japansche bladen was deze taifoen de ergste sedert 36 jaren. Het was gister juist 15 jaar geleden, dat Japan door een groote aardbeving geteisterd werd, wel ker slachtoffers nog thans in geheel Japan herdacht worden. In „Wille und Macht", het orgaan der leider van de Duitsche rijksjeugd, zijn arti kelen van de hand van Japanche ministers opgenomen. De Japansche minister van buitenlandsche zaken, Oegaki, schrijft onder meer: „Evenals bij den burgeroorlog in Spanje wil Rusland in China de ellende van den oorlog vergrooten door de regeering van Tsjang Kai Sjek vliegtuigen met bestuurders ter beschikking te stellen en haar op alle mogelijke manieren te steunen. Onder deze omstandigheden heeft Japan het vaste be sluit genomen een einde te maken aan den gevaarlijken toestand, die ontstaan is door den ondermijnenden arbeid der internatio nale communistische partij en degenen, die zich vergrijpen aan den vrede in Azië, voor goed te verdrijven. Het is het doel van Japan de regeering van Tsjang Kai Sjek ten val te brengen en de bolsjewistische invloeden in drie streken uit te roeien. De Japansch- Duitsche samenwerking is noodig ter wille van de beschaving der menschheid. Alleen in onderlinge samenwerking zijn het Oosten en het Westen in staat de verwoestende kracht van het bolsjewisme te fnuiken". De Duitsche pers had zich tot dusver zorgvuldig onthouden van elke zinspe ling op het herderlijk schrijven der Duitsche bisschoppen, dat Zondag j.l in alle kerken in Duitschland is voor gelezen. Thans verbreekt „Das Schwarze Korps", het orgaan van de S.S., het stil zwijgen en publiceert een antwoord, dat tegelijk een poging tot rechtvaardiging vormt en een voortzetting der aanvallen op de kerk. Het blad verklaart, dat de aanvallen op den paus slechts een gewettigd antwoord zijn op de „venijnige aanvallen", die de paus in zijn encyclieken en radiotoespraken op de eer van het Duitsche volk zou hebben gericht. „Indien", zoo vervolgt het blad, „de uitingen van den paus waren ingegeven door den plicht het katholieke deel van de Duitsche bevolking in zijn geloof te sterken, was het eveneens onze plicht ons te verzet ten tegen deze uitingen, die niet hebben bij ALKMAAR, 1 September. President Roosevelt overweegt de mogelijkheid een duidelijke verklaring af te. leggen over Amerika's houding ten opzichte van de Tsjechische kwestie, zegt de Londensche correspondent van de N. R. C. Dat is ongetwijfeld het belangrijkste nieuws van een overigens vrij kalmen dag. Dat Amerika in de laatste weken een sterke belangstelling voor de dreigende ontwikkelingen in Europa heeft getoond, was reeds bekena. Het nieuws, dat de president er ernstig over denkt, openlijk stelling te nemen en door een publieke verklaring zijn invloed te laten gelden, toont echter, dat die belanjgstelling nog verder gaat dan men had durven hopen. Of de president inderdaad tot een ver klaring zou besluiten en wat de inhoud van een dergelijke verklaring zou zijn, is nog niet met zekerheid te zeggen. Wel worden in kringen, welker betrouw baarheid niet licht in twijfel kan worden getrokken, verrassend stellige mededee- lingen gedaan. Dt president zelf, zoo ver luidt het, heeft reeds den wensch uitge drukt in een openbare verklaring Ameri ka's instemming met de rede van Sir John Simon uit te spreken. Hij wil vooral Simon's opmerkingen over de onmogelijk heid een modernen oorlog te localiseeren, nadrukkelijk onderschrijven. Tevens wil hij bij deze gelegenheid herinneren aan de belofte, die hij onlangs aan Canada heeft gegeven en er daarbij op wijzen, dat Cana da deel van het Britsche rijk uitmaakt. Zijn diplomatieke medewerkers hebben er echter op aangedrongen, een waar schuwing van dezen aard vooralsnog in petto te houden. Zij achtten het verkiese lijk op het oogenblik niets te doen, wat de spanning zou kunnen verhoogen en Amerika's invloed eerst in het spel te brengen, wanneer het in den loop van de volgende dagen mocht blijken, dat de on derhandelingen ii Praag geen hoop op een vredelievende oplossing bieden. Zij nemen daarmee dus precies dezelfde houding aan als de Britsche regeering, die immers in de ministerieele vergadering van gisteren be sloten heeft, den loop der zaken te Pi'aag nog enkele dagen af te wachten, vóór zij nieuwe stappen onderneemt. Bovenstaande mededeelingen over de plannen van Washington ontvingen gisteravond nog van de berichten, die uit Amerika binnen komen, een aanzienlijke bevestiging. Zoo meldde Reuter's correspondent te Washing ton, dat er reden is te gelooven, dat Roose velt zoo noodig niet zal schromen, zijn in vloed in de schaal voor de vreedzame op lossing te leggen Afgezien van het belangrijke nieuws over de ontwikkeling te Washington, heeft deze derde dag van de crisis-week, ondanks de voortdurende diplomatieke activiteit, weinig nieuwe gezichtspunten opgeleverd. Henderson is naar Berlijn vertrokken en er wordt verwacht, dat hij een afwachten de houding zal aannemen. Voor de ge ruchten uit Berlijn, dat hij onmiddellijk om een onderhoud met Hitier zou verzoeken, schijnt geenerlei grond te bestaan. Zou de Führer hem wtnschen te spreken, dan zou hij vanzelfsprekend niet talmen met aan dien wensch te voldoen. Er is echter geen reden te gelooven, dat hij zelf het initiatief tot een onderhoud zou nemen. Men blijft bij de overtuiging van gisteren, dat het de bedoeling is, eerst af te wachten of het verloop van de zaken te Praag en de hou ding van de Duitsche pers hoop geeft, dat geen verdere stappen noodig zullen zijn. Na Henderson's vertrek heeft Lord Hali- fax ook weer verschillende diplomatieke besprekingen gehad. Corbin, de Fransche ambassadeur, is tot tweemaal toe op het Foreign Office geweest en heeft bij een dier gelegenheden een onderhoud met Lord Halifax gehad, waarbij de twee staatslieden elkaar wederzijds op de hoog te van de houding hunner regeeringen hebben gebracht. In het bijzonder kan nog worden vermeld, dat Corbin Lord Halifax heeft gevraagd naar zy'n meening betref fende de wenschelijkheid van een Fran sche verklaring omtrent de Tsjechische kwestie. Er zou zich a.s. Zondag daarvoor een goede gelegenheid voordoen. Eén of meer Transche ministers zullen dan te Bordeaux een gedenkteeken voor in Frankrijk gevallen Amerikaansche soldaten onthullen, waarbi- ook Kennedy, de Ame rikaansche ambassadeur te Londen, aan wezig zal zijn. De Fransche regeering is van meening, dat het onder bepaalde om standigheden nuttig zou kunnen zijn bij deze gelegenheid enkele woorden over haar houding ten opzichte van de Tsjechi sche kwestie te zeggen. De aanwezigheid van den Amerikaanschen gezant bij een dergelijke verklaring zou niet ontbloot zijn van een zekere symbolische beteekenis. Het is niet bekend hoe Lord Halifax op dit idee heeft gereageerd. Arïdere bezoekers, die Lord Halifax heeft ontvangen, waren Winston Chur- chill, de Amerikaansche gezant, de Tsje chische gezant en de Poolsche chargé d'affaires. Halifax heeft dezen laatsten om zijn medewerking b. de handhaving van dev vrede verzocht en hem tevens ver zekerd, dat de Tsjechen niets liever wilden dan den Poolschen minderheden -echt te doen wedervaren. De Amerikaansche ge zant heeft tenslotte nog een onderhoud met zijn Tsjechischen collega gehad. Het Hamburger Fremdenblatt publiceert een beschouwing over de houding van Londen in het Tsjecho-Slowaaksche vraag stuk. Het schrijft: „Als doel van let nieuwe Engelsche initiatief wordt aangegeven thans in rechtstreeksche gedachtenwisse- ling met de rijksregeering in het Tsjechi sche probleem op te lossen en een directe samenwerking met Duitschland tot stand te brengen. Dat is een nieuw moment in den geheelen, moeilijken toestand. Zooals het tot dusverre met de dingen stond, is het nationaliteitenconflict ont staan c oordat den Sudeten-Duitschers door de Tsjechen ook de mees' vanzelfsprekende natuurrechten geweigerd werden. Het ge heele probleem kan slechts opgelost wor den, wanneer dat deel, dat tot dusverre uitsluitend in het genot was van alle rech ten in den staat door den invloed van de mogendheden gebracht worden kan tot het inzicht, dat een vrijwillige afstand van deze exclusiviteit ten gunste van de onderdruk te volksgroepen zoo spoedig en zoo om vattend mogelijk de eenige waarborg voor het behoud van den vrede biedt. Niet bij Adolf Hitier, maar bij de Tsjechische regeering ligt dus in laatste instantie de beslissing over oorlog en vrede." gedragen tot instandhouding van het ka tholieke geloof in Duitschland, doch tot on dersteuning van het bolsjewisme". De kerk wordt er voorts van beschuldigd betrekkingen te onderhouden met bolsje wieken en Joden. Het blad verklaart dat de paus herhaalde lijk blijk heeft gegeven van zijn stille ver bond met de vijanden van Duitschland. Als voorbeeld van marxistische gezindheid in de R.K. kerk wordt door 't blad aangevoerd, dat Katalaansche priesters tegen Franco ten strijde zijn getrokken. „Het is overigens de overheersching der katholieke kerk, die ver antwoordelijk gesteld moet worden voor de uitbreiding van het bolsjewisme in Spanje", zoo vervolgt het blad en brengt oude be schuldigingen tegen de kloosters en de kloosterscholen nog eens te berde. De „Times" bevat een bericht van haar correspondent uit Riga, dat voor het eerst het volkscommissariaat van Marine te Moskou heeft toegegeven, dat de voornaamste Russische generaals en vlootdeskundigen eenige maanden ge leden zfjn gefusileerd. Bijzonderheden worden niet gegeven, maar volgens officieele mededeelingen zijn de volgende admiraals doodgeschoten: Admiraal Orlov, opperbevelhebber van de roode vloot; hij vertegenwoordigde Sovjet- Rusland by de Britsche kroningsfeesten. Admiraal Siwkov, commandant van de Oostzeevloot. Admiraal Loedry, hoofd van de vloot- academie. Andere admiraals en hocge officieren, die als „verraders" of „vijanden van het volk" verdwenen zijn en grootendeels hetzelfde lot ondergingen als de drie bovengenoemde admiraals- zijn: - i Admiraal Iwanov, commandant van het oorlogsschip „Marat", dat by de kronings feesten deelnam aan de vlootrevue. Admiraal Victorov, die Orlov als opper bevelhebber van de roode vloot opvolgde. Admiraal Moeklekwitsj, chef van de af- deeling vlootbouw. Admiraal Kozanov, commandant van de Zwarte Zee-vloot. Admiraal Kirejev, commandant van het Stille Oceaan-eskader. Admiraal Disjenov, commandant van het Noordelijke eskader. Admiraal Kadatski, commandant van de Amoer-flottielje in het Verre Oosten. De professoren Zerve en Petrov van de vlootacademie te Leningrad en nog verschei dene anderen. Het ministerie van Marine verklaart, dat de admiraals en deskundigen zy'n gefusi leerd, omdat zij er naar streefden Sovjet- Rusland een defensieve vloot te bezorgen, terwijl Rusland juist een offensieve vloot noodig heeft. Geweldige juweelendiefstal. - Drie ge wapende gangsters hebben te New York een driesten overval gepleegd op een juweliers firma in de Fifth Avenue. Onder de oogen van een half dozijn politieagenten slaagden zij er in zich meester te maken van juweelen ter waarde van naar schatting 100.000 dol lar en daarmede te ontkomen. Geweldige boschbranden. - Volgens telegrammen, welke uit talrijke plaatsjes in Noord-Zweden zijn binnengekomen, hangen boven het gebied dikke rookwolken, die door den Oostenwind worden voortgedreven. De rook heeft zelfs Stockholm en het eiland Gotland bereikt. Volgens verklaringen van Zweedsche vliegers, die uit de Sovjet Unie zijn teruggekeerd, zou deze rook afkomstig zijn van geweldige boschbranden. De vlieg tuigen vlogen zelfs nog boven de 3.000 meter in den rook. Een kwetsend monument. - De Duitsche consul te Liverpool heeft het gemeentebe stuur van Sledmere in Yorkshire een schrij ven gezonden, waarin hij wijst op het „be treurenswaardig" karakter van het basreliëf op een monument, dat kortgeleden in die plaats is opgericht. Dit basreliëf stelt een Duitschen soldaat voor, die een vrouw het hoofd afsnijdt. Grondverschuiving eischt 66 dooden. Te Tsjoeto by Kainei in het Noordoosten van Korea zijn 69 arbeiders, die zich ter ruste hadden begeven, door een grondver schuiving bedolven. Drie hunner kon men redden, de andere 66 zijn om het leven ge komen. Bovendien zijn tien personen ge wond. De terreur in Palestina. - De terreur heeft gistermiddag weer drie slachtoffers doen vallen, zoodat Woensdag in het geheel vyf dooden gevallen zijn. De politie heeft verscheidene arrestaties verricht. 4

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1