DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Alkmaar op den nationalen feestdag.
Hitier ingenomen met Italië's overgang tot
de rassenleer.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTEEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven Irancc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 210 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 7 September 1938*
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Het denkbeeld van een blokkade van Duitschland.
Partij-congres te Neurenberg.
De graaf van Covadonga
overleden.
Na een auto-ongeluk bezweken.
De algemeene toestand.
Geestelijke herbewapening
der volken.
Rede voor de Oxfordgroep.
Nieuws in 't kort.
Bloemencorso, gondelvaart en vuurwerk;
Duizenden op het Sportpark.
ALKMAARSCHE COURANT.
Hitier
Met fanfares en demonstraties van
jeugdorganisaties is het partijcongres te
Neurenberg geopend en nadat Rudolf
Hess een korte toespraak gehouden had,
vervolgens de in den loop van dit jaar
gevallen partij genooten waren herdacht
en Hess tenslotte had medegedeeld, dat
dit congres den naam zou dragen van
„partijdag van Groot-Duitschland", heeft
gouwleider Wagner de proclamatie van
Hitier voorgelezen.
In deze proclama
tie zeide Hitier o.a.:
Eenige weken ge
leden heeft een En-
gelsche krant ge
schreven, dat ik den
wensch koesterde,
met eenige staten op
verschillend gebied
een pact te sluiten,
daar ik anders dit
jaar niet voor den
partijdag zou kun
nen treden. Ik had
en heb ook thans
dit voornemen niet. Ik verschijn niet voor u
met een pact, doch met de zeven nieuwe
Duitsche gouwen van mijn eigen vaderland.
Het is Groot-Duitschland, dat in deze dagen
voor het eerst te Neurenberg verschijnt.
In politiek opzicht kan de opbouw der
■beweging in Oostmark voor het belangrijk
ste deel voltooid geacht worden. In econo
misch opzicht zal de inschakeling in den
grooten kringloop en in het geweldige
rhythme van het Duitsche leven snelle vor
deringen maken. Reeds aan het einde van
het volgende jaar zal de crisis der werkloos
heid ook in de Oostmark van het Rijk vol
komen overwonnen zijn.
Gebrek aan arbeidskrachten.
Op het ooenblik hebben wij in werkelijk
heid slechts met twee economische zorgen
te kampen: het gebrek aan arbeidskrachten
en speciaal aan geschoolde industrie-arbei
ders en het gebrek aan arbeidskrachten op
het platteland. Wij willen echter gaarne
deze zwakte van het gebrek aan arbeids
krachten verdragen en den democratieën de
kracht der werkloosheid overlaten. Wanneer
ik in het gebrek aan arbeidskrachten de
eenige economische zorg zie, dan hebben wij
dit aan twee feiten te danken: door de ge
nade van den Heere God is ons dit jaar ein
delijk een overvloedige oogst geschonken.
Door de krachtige maatregelen van onzen
partijgenoot Göring is het ons mogelijk ge
worden, ondanks de mislukte oogsten in de
afgeloopen jaren, met een groote reserve het
nieuwe jaar aan te vangen. Wij zullen voor
jaren van iedere zorg over de voedselvoor
ziening ontheven zijn. Desondanks moeten
wij spaarzaam blijven.
Het Duitsche volk is, dank zij het werk
van onze vijanden zij het ook op smarte
lijke wijze van het waandenkbeeld van
een zoogenaamde goudvaluta en daarmede
gouddekking verlost, doch juist daarom is 't
van zooveel te meer belang, de Duitsche
valuta de eenige dekking te geven, die als
voorwaarde voor haar stabiliteit de steeds
gelijke koopkracht waarborgt, namelijk: de
stijgende productie. Terwijl terzelfdertijd in
de democratieën de loonen en prijzen elkaar
in wilden haast opjagen, de totale producties
echter voortdurend dalen, vertoont het
nationaal-socialistische economische leven
het beeld van een gestadig toenemende pro
ductie en een stabiele valuta.
Zoolang de democratische staatslieden, in
plaats van zich om hun eigen productie te
bekommeren en hun eigen economische
leven in orde te brengen, in algemeen e
phrazen, deels van leerenden, deels van
critiseerenden inhoud, met de autoritaire
staten redetwisten, doen zij niets voor den
wederopbouw van de zoogenaamde „wereld
economie" en in het bijzonder den wereld
handel, doch zij benadeelen deze.
Duitschland niet bevreesd voor
blokkade.
Duitschland is dank zij zijn voortdurend
toenemende productie niet slechts een steeds
grootere verkooper van zijn eigen, doch ook
afnemer van buitenlandsche producten ge
worden. Evenwel met een beperking: over
het algemeen is het Duitsche economische
leven zoo opgebouwd, dat het te allen tijde
ook geheel onafhankelijk van andere landen
op eigen beenen kan staan. De gedachte aan
een blokkade van Duitschland kan men
reeds thans als een volkomen ondoeltreffend
wapen begraven.
De vriendschap met Italië.
In politiek zoowel als in economisch op
zicht is de tijd van de isoleering van Duitsch
land voorbij. Het rijk heeft groote en sterke
mogendheden als vrienden gekregen. Drei
gender dan ooit verheft zich over deze
wereld het bolsjewistische gevaar der volks
vernietiging. Duizendvoudig zien wij het
werk van den joodschen verwekker van
deze wereldpest. Ik mag hier wel zeggen hoe
innig gelukkig wij zijn, dat nog een groote
Europeesche mogendheid onze meening op
grond van eigen ervaringen deelt. Wij ver
heugen ons over deze gemeenschappelijke
meening en houding in alle actueele vitale
vraagstukken, waardoor wij in deze wereld
van onverstand en vernietiging ook van
menschelijk standpunt bezien, steeds nader
tot elkaar worden gebracht.
Hitier besloot met dank te brengen aan
God „voor het slagen van de vereeniging van
de oude Oostmark met het nieuwe rijk, zon
der dat het noodig is geweest, het bloed en
het leven van onze volksgenooten in de
waagschaal te stellen".
De graaf van Covadonga, oudste
zoon van den vroegeren koning van
Spanje, Alfons XIII, heeft gisteren in
de buurt van Miami (Florida) een
auto-ongeluk gehad, aan welks gevol
gen hij is overleden.
De graaf van Covadonga had 's nachts
een club te Miami verlaten in gezelschap
van een jongedame, Mildred Gaydon. Zij
vertrokken per auto. Toen voor een vracht
auto moest worden uitgeweken, verloor
mejuffrouw Gay don de macht over het
stuur, met het geyolg, dat de auto tegen
een telegraafpaal teed. De graaf, die naar
men weet, aan een chronische bloedziekte
lijdt, kreeg verwondingen aan het hoofd en
brak zijn rechterbeen.
De dokter, die eenigen tijd nadat het
ongeluk had plaats gevonden, den graaf
hulp verleende, heeft door het toedienen
van zuurstof nog getracht het leven te be
houden. De secretaris van den graaf, die
aan het sterfbed was, verklaarde dat het
stoffelijk hulsel mogelijk naar Spanje zal
worden vervoerd om te worden bijgezet.
Ex-koning Alfons en zijn gemalin zijn te
legrafisch op de hoogte gebracht. Mejuf
frouw Gaydon die den wagen waarmede
het ongeluk plaats vond bestuurde, werd
na ondervraagd te zijn weer in vrijheid
gesteld. De dood van den graaf is negen
uur na het ongeluk gevolgd.
Prins Alfonso, vorst van Asturië, was de
oudste zoon van ex-koning Alfonso XIII
van Spanje en koningin Victoria Eugenia,
prinses van Battenberg. Hij werd op 10 Mei
1907 geboren. Zijn geheele leven heeft hij
een zwakke gezondheid gehad, behalve
tuberculose in het ruggemerg had hy
haemophilie, zoodat het altijd de vraag
was of hij in staat zou zijn geweest den
troon te bestijgen. Aangezien ook de
tweede zoon van den vroegeren Spaan-
schen koning niet in aanmerking kon
komen om den troon te erven, omdat hij
doofstom was, is er vaak sprake van ge
weest dat de derde zoon, Juan, troonop
volger zou worden.
Later is de kroonprins officier in het
eerste Spaansche infanterie-regiment ge
weest, doch hij had meer belangstelling
voor den landbouw en interesseerde zich
in het bijzonder voor de bijenteelt. Hij heeft
de leiding gehad van een in Spanje onder
nomen poging de teelt van zijderupsen te
verbeteren en een zijde-industrie te vesti
gen. Herhaalde malen doken geruchten op
dat de lijfarts van den prins, Betrino, er in
geslaagd was genezing te brengen voor zijn
ziekten. Ook was er herhaalde malen spra
ke van dat prins Alfonso zich zou verloven.
In 1929 verluidde dat hij prinses Cecilie
van Salm-Salm, een nicht in den tweeden
graad, had uitverkoren, een jaar later
werd een andere nicht, prinses Esperanza,
een dochter van Don Carlos van Bourbon-
Sicilië, genoemd en nog later sprak men
van prinses Cyra, dochter van grootvorst
Cyrill, als toekomstige koningin van
Spanje.
ALKMAAR, 7 September.
Nadert de oplossing van het Tsjechische-
Sudeten-vraagstuk? Het is natuurlijk niet
met zekerheid te zeggen, maar we kunnen
gevoegelijk aannemen, dat de algemeene
situatie wel zeer verbeterd is, nu er nieuwe
voorstellen van de regeering van
Tsjecho-Slowakije zijn gekomen, voorstel
len, die wel bizonder gunstig luiden voor
de Sudeten-Duitschers.
De hoofdpunten van de nieuwe regee-
ringsvoorstellen zijn:
lo. Aanbeveling van het beginsel inzake
de evenredige aanstelling van ambtenaren
overeenkomstig de verhouding der bevol
king;
2o. Aanstelling van ambtenaren in de
districten van hun eigen nationaliteit;
3o. Plaatselijke districten krijgen politie
van hun eigen nationaliteit;
4o. Nieuwe taalwet, gebaseerd op een
volkomen gelijkstelling der talen;
5o. Steunverleening aan industrieën in
de Duitsche districten, welke het meest
door dc crisis zijn getroffen, met name
door een leening van 700 millioen kronen
op voordeelige voorwaarden;
6o. Gelijkheid van nationalen status op
de basis van nationale autonomie door
invoering van het kantonstelsel. De inwo
ners van Duitsche nationaliteit zullen
daarbij autonomie verkrijgen binnen de
territoriale grenzen, daar waar de Duit
sche bevolking de meerderheid is; alle
kwesties, welke r.iet de natonale eenheid
raken, zullen plaatje^ wpjdgn bgtyêödeld.
De onschendbaarheid van de grenzen en
de eenheid van den staat zal op doeltref
fende wijze worden gewaarborgd;
7o. In alle centrale besturen zullen spe
ciale afdeelingen worden gevormd voor
nationaliteitenkwesties, welke door ver
tegenwoordigers dezer nationaliteiten zul
len worden bestuurd;
8o. De nationale rechten der burgers
zullen door speciale wetten worden be
schermd; de gekozen vertegenwoordigers
der verschillende nationaliteiten in de ver
tegenwoordigende lichamen zullen het
recht hebben bezwaren in te brengen tegen
elke bemoeienis met de rechten of belan
gen van hun nationaliteit. Voor elke natio
naliteit zullen speciale registers worden
ingevoerd;
9. Er zullen onverwijld stappen worden
gedaan, ten einde overeenstemming te
bereiken omtrent de punten, welke wette
lijke maatregelen eischen; de regeering zal
de noodige nieuwe wetten opstellen in
samenwerking met de Sudeten-Duitsche
partij, ze bij het parlement indienen en ze
zoo spoedig mogelijk in werking doen
treden.
In een hoofdartikel over bovengenoemde
Tsjechische voorstellen schrijft de Times
hedenmorgen: „Geen centrale regeering
zou dien naam nog waardig zijn, wanneer
zij niet in eigen handen hield de defensie,
de buitenlandsche politiek en de financiën, j
Er schijnt geenerlei verschil van meening
te heerschen over dit beginsel tusschen de 1
regeering en Henlein en wanneer de
Sudeten-Duitschers thans meer vragen
dan de Tsjecho-Slowaaksche regeering
klaarblijkelijk bereid is te geven in de
laatste reeks voorstellen, kan daar alleen
uit worden afgeleid, dat de Duitschers
verder gaan dan alleen het uit den weg
ruimen van diskwalificaties en zich niet
op hun gemak voelen binnen de Tsjecho-
Slowaaksche republiek.
In dat geval zou het voor de Tsjecho-
Slowaaksche regeering de moeite loonen
te overwegen, of zij het plan, dat gunstig
onthaal gevonden heeft in sommige krin
gen en dat ten doel heeft Tsjecho-Slowakije
te maken tot een meer homogenen staat,
door secessie van dien zoom van vreemde
bevolkingen, die grenst aan een natie,
welke zij door ras vereenigd heeft, wel
heelemaal moet uitsluiten."
De Times besluit: „De voordeelen voor
Tsjecho-Slowakije van te worden tot een
homogenen staat, zouden, naar men zich
kan indenken, opwegen tegen de klaarblij
kelijke nadeelen van het verlies der Sude
ten-Duitsche districten van het grensland."
De Daily Telegraph juicht Hitiers stil
zwijgen te Neurenberg toe en verklaart,
dat een ingrijpen in het Tsjecho-Slowaak
sche probleem van buiten af slechts nadeel
zou kunnen toebrengen aan de vooruitzich
ten op pacificatie. „Stilzwijgen op dit
oogenblik kan de periode van spanning
verlengen, maar vergroot ook de kansen
op een overeenstemmingHitier zal
het beslissende woord moeten spreken voor
de partijdag te Neurenberg voorbij is. Men
mag hopen, dat dit een woord zal zijn ten
gunste van overeenstemming en niet ten
gunste van eenigerlei gewelddadige poging
om den Duitschen wil op te leggen aan
hen, die den vrede hebben nagestreefd",
De revolutie van April 1931 loste deze
vraag i-p andere wijze op en prins Alfonso
vluchtte met de koninklijke familie naar
Frankrijk.
In April verloofde de prins zich toen
tegen den zin van zijn ouders met mejuf
frouw Edelmira Sampredo Ocejo uit Cuba.
Hij had haar te Parijs leeren kennen en
ondanks de protesten van zijn ouders en
afstand doende van zijn rechten, trouwde
hij haar. Zijn vrouw was de dochter van
een groot industrieel, die eenigen tijd ge
leden is gestoren en wiens vermogen naar
het schijnt door de crisis voor een aan
zienlijk deel verloren ging. Het huwelijk
kwam in Juni van 1933 tot stand. Ex-
koning Alfonso stond zijn zoon toe den
titel graaf van Covadonga te dragen.
Later is ook weer een toenadering tus
schen den graaf en zijn familie gevolgd en
in September 1934 kwam een verzoening
tot stand. Het huwelijk van den graaf was
niet gelukkig, daar kwam bij, dat een
kuur, welke hij te Lausanne had gedaan
tot herstel van zijn gezondheid, geen succes
had. Aan het einde van 1934 vertrok de
gravin van Covadonga met haar ouders,
doch zonder haar echtgenoot naar Ame
rika. Weliswaar is de graaf later gevolgd,
doch het paar heeft niet meer samenge
leefd.
In Juni 1935 werd het gerucht verspreid
dat de graaf naar Hollywood zou gaan,
waar hij zijn medewerking zou verleenen
aan een film. Zijn gezondheid liet dit ech
ter niet toe en de graaf die zich meer dan
ooit moest ontzien, leefde tot het einde van
het vorige jaar in Havana.
In een te Interlaken gehouden bijeenkomst
van de Oxfordgroep-beweging voor geeste
lijke herbewapening der volkeren heeft de
leider dezer beweging, dr. Frank Buchman,
in een lange rede o.m. betoogd, dat nu
de wereld op een tweesprong staat de in
eenstorting van onze stelsels nog zou kunnen
worden afgewend door een staatkundige lei
ding.
Spreker betoogde, dat men voor de keuze
staat: leiding of kanon. Wij moeten luisteren
naar leiding, of wij zullen moeten luisteren
naar het kanon. Wij moeten den gedachten-
gang van de volkeren veranderen en hebben
niet alleen iets noodig tegen een onmiddel
lijke crisis maar tegen steeds terugkeerende
spanningen.
Nu komt de geest van Interlaken en wan
neer dan een groot staatsman zegt, dat de
volkeren geestelijk leiderschap noodig heb
ben, beamen de menschen dit wel, maar
gaan toch door met precies datgene te doen
waarin zij zin hebben. Nu is er één ding om
een waarheid zooals geestelijk leiderschap te
onderscheiden. Het is iets anders om zoo te
leven, dat dit de voortdurende werkelijkheid
wordt in het leven van een volk.
Indien wy van plan zyn volkeren te her
scheppen en te hervormen, dan zullen velen
onzer zelf herschapen én hervormd moeten
worden.
Goddelijke leiding is de vergeten factor in
de wereldpolitiek van vandaag. Denkt eens
zoo zeide spr. aan iemand als Jeanne
d'Arc die haar land redde. De stem van God
werd de stem van wijsheid en rede voor
haar volk. Dit is ook hetgeen dit tijdperk
noodig heeft. De stem van God moet weder
om de stem des volks worden.
Veronderstel eens aldus spr. dat ieder
mensch uitgerust zou zijn met een geestelijke
bewapening van God's leiding. Denkt eens
wat een kracht dat zou zijn door de geheele
wereld heen. Men zou dan te voorschijn roe
pen die latente krachten, die wij vaak ver
bergen onder een dekkleed van valsche re
serves. Indien nu deze latente krachten vrij
gemaakt en gemobiliseerd zouden worden,
zouden wij de noodige krachten kunnen
ontwikkelen om het denken en leven van
een geheele wereld te veranderen.
Kabel van bergspoor gebroken. - Naby
Neira in het departement Caldas (Columbia)
is de kabel van een kabelbergspoor gebro
ken, tengevolge waarvan verscheidene wa
gens in de diepte stortten. Vijf personen
vonden daarbij den dood, verscheidene wer
den gewond.
Geweldige brand legt half dorp in de
asch. Gisternacht is op het schiereiland
Noto (Japan) een geweldige brand uitgebro
ken, die half Mimimachi, het belangrijke
visscherijcentrum, verwoestte en honderd
dooden geëischt heeft. Het vuur heeft on
geveer 1.500 van de 3.300 huizen in de asch
gelegd. Tengevolge van den brand zijn 7.000
menschen dakloos geworden.
In het concentratiekamp gestorven. - De
„News Chronicle" verneemt uit Berlijn, dat
baron de Lesser, de vroegere vice-voorzitter
der beweging van Oostenrijksche legitimis
ten en voorzitter der katholieke Oostenrijk
sche schoolvereeniging, in het concentratie
kamp van Dachu op 50-jarigen leeftijd is
overleden.
Op 12 Maart werd hij gearresteerd en in
Weenen gevangen gehouden tot Juli. Daar
na werd hij, volkomen gezond, naar Dachau
overgebracht.
Japanneezen schieten verkeersvliegtuig
neer. - Officieel wordt medegedeeld, dat de
Japansche luchtstrijdkrachten wederom een
vliegtuig van de Eurasia neergeschoten heb
ben op 30 mijl ten Zuidwesten van Hankau.
Het feit heeft zich gistermiddag voorgedaan.
Een bloemencorso! Eerlijk gezegd, we
hadden er niet veel verwachtingen van.
Een bloemencorso het Bergensche
corso is in het heele land bekend
eischt enorm veel voorbereidend werk
en men moet kuunen rekenen op
de volle medewerking van vereenigin-
gen en particulieren.
Een bloemencorso! Maar dan moet
men ook de volle medewerking hebben
van de weersgoden. Want een bloemen
corso met regen en storm is vrijwel on
bestaanbaar!
Een bloemencorso op den nationalen feest
dag! Het was een waagstuk, dat we wil
len het volmondig erkennen voor hon
derd procent geslaagd is.
Wij hadden gedacht, dat een paar honderd
bezoekers de tribunes van het ruime sport
park zouden vullen, althans voor een klein
deel zouden bezetten. Hoe hebben we ons
vergist!
Drommen menschen persten zich gister
middag door de poorten van het Sportpark
en geen honderden, maar duizenden ver
zamelden zich op het Sportpark en bezetten
niet alleen alle tribunes, maar vormden
bovendien een dichte haag rondom het ge
heele veld.
Een bloemencorso in Alkmaar! Als ooit
bewezen moet worden, dat zoo'n corso in
onze stad mogelijk is, men verwij ze den
twijfelaar naar den Nationalen feestdag,
toen duizenden betalende bezoekers zich
verlistigd hebben in dit corso, dat weliswaar
eenvoudig van opzet was, maar dat er zyn
mocht en dat gezien mocht worden!
Het corso was verdeeld in twee groepen:
firma's en particulieren, en vereenigingen en
scholen. Bovendien waren tien ruiters inge
deeld, die elk een letter droegen, welke let
ters tezamen een woord vormden.
Een aardige attractie, want de vinder of
samensteller van het geheimzinnige woord
zou een fiets winnen. Het lot zal intusschen
moeten beslissen, want toen eenmaal het
inderdaad lastige woord gevonden was, toen
ging de „oplossing" snel van mond tot
mond
Het bloemencorso van Alkmaar. Wij zullen
niet alles tot in finesses hier bespreken,
maar ons liever aan het programma houden
en tenslotte in enkele regels het corso ver
slaan.
Daar waren dan in groep I de firma Dam
en Co. met een versierde auto, de bakkery
Nauta met een brood-reclame, de bloemist
Nuyens met een versierde auto, de Nassau-
garage met een versierde „Opel-Olympia",
de heer G. Grondsma met een versierde
auto, de firma Appel en Adolf met haar
Fyfes-bananen, de firma W. Schmidt met
een versierde Ford V 8, de fiptpa de .\Sfplf