flitsen van het witte p
WALT DISNEY's program
is gereed.
De nationale film „VEERTIG JAREN
„Pinocchio" volgende geteekende hoofdfilm
derde blad.
Nieuwe Short-politiek.
Gebrek aan goede teekenaars.
Achttien nieuwe shorts in
productie.
NIEUWE STUDIO
srwüi
ifri MY?
lijk filmafval overbleef toen „Sneeuw,
witie" gereed was.
In vergelijking met de 250.000 teeke-
ningen die voor een groote filmproductie
noodig zijn, beloopt het aantal teekenin-
een waaruit een korte teekenfilm bestaat,
fusschen de 1500 en 1800.
Toen Disney gevraagd werd wat hij
dacht van zijn eerepromotie, antwoordde
hij; Ik ben heel blij te weten dat ook de
geleerde menschen van onze films hou
den".
1.100.000 dollar gebouwd zal worden.
Hiervoor is een stuk grond van 51 hecta-
ren in de San Fernando Valley aange
kocht. De bouw van de nieuwe, modern
ingerichte Disney-Studio's, die meer dan
duizend man personeel zullen kunnen be
vatten, zal ongeveer twee jaar vergen. De
ze maand wordt de eerste steen gelegd.
Disney sprak de hoop uit, dat hij zoovei
zal komen, dat hij 1 geteekende hoofdfilm
per jaar zal kunnen maken. „Tot nu toe
werken wij op zijn minst anderhalf jaai
aan 1 groote teekenfilm. Wij gaan nimmer
volgens een tijdplan te werklegde Dis
ney uit. „Op deze wijze kunnen wij als iets
ons niet bevalt, net zoo lang doorgaan tot
wij er vrede mee hebben".
Ofschoon hij weigerde eenige schatting
te doen aangaande de totale opbrengst van
„Sneeuwwitje en de Zeven Dwergen", zei
Disney, dat er zoowel voor korte- als voor
hoofdteekenfilms een markt is.
Wat de korte teekenfilms betreft, zullen
wij die niet alleen blijven maken, maar wij
zullen er zelfs meer nadruk op leggen,
door een serie van zes speciale shorts met
een bijzonderen inhoud in te lasschen.
Disney zegt dat hij er dit jaar voor het
eerst sinds hij begon te produceerenin
geslaagd is, de première-data vooruit vast
te stellen voor een serie van 18 korte tee
kenfilms, die grootendeels qua inhoud re
kening houden met bepaalde gebeurtenis
sen op vastgestelde data. De eerste zal
zijn „De Dappere Kleine Kleermaker" met
Mickey Mouse, die op 23 September zal
uitkomen, dan op 14 October „Farmyard
Symphony"; „Donald's Golf Game" op
4 November; „Ferdinand the Buil", een
nieuwe Disney creatie, op 23 November;
„Little Mermaids" op 9 December; „Mo
ther Goose Goes Hollywood" op 23 De
cember; „Donald's Lucky Day"; „Society
Dog Show"; „The Practical Pig" waar
mede de serie van „Three Little Pigs"
wordt hervat; „The Hockey Champ";
„Het Leelijke Jonge Eendje"; „Goofy and
Wilbur"; „Donald's Cousin Gus"; „The
Beach Picnic"; „Sea Scouts"; „The Auto-
graph Hound"; „Donald's Penguin" en
„The Pointer", allen in 1939.
Wat het opvoeren van het productie
tempo betreft, verzekerde Disnoy nadruk
kelijk, dat dit onmogelijk is. De grootste
moeilijkheid, legde hij uit, ligt in het feit
dat artisten, capabel om het belangrijke
werk te doen, niet te krijgen zijn.
„Ik weet niet waar de andere studio's ze
vandaan halen", zei Disney, „ik weet al
De onderhandelingen tusschen Walt
Disney en RKO Radio te New-York heb
ben tot resultaat, dat als tweede getee
kende hoofdfilm, na „Sneeuwwitje",
„Pinocchio" op het programma staat,
welke in het voorjaar van 1939 gereed zal
zijn. Deze film heeft reeds het stadium
van animation bereikt, wat wil zeggen dat
alle voorbereidingen, zooals draaiboek,
geluidsband, ontwerpteekeningen, werk-
verdeeling, enz. gereed zijn, zoodat nu
met de z.g. „animation" het geven van
de bezieling, van de bewegingen aan de
geteekende ontwerpen kan begonnen
worden.
De kosten van het Disney produc
tie-program voor het komende jaar
worden geraamd op drie millioen
dollar. Disney verklaarde dat in dit
cijfer de kostprijs van 18 korte tee
kenfilms van 50.000 dollar tot 80.000
dollar per stuk en de kosten van
voorbereiding voor meerdere getee
kende hoofdfilms zijn begrepen,
waarvan „Bambi" reeds in productie is en
„Alice in Wonderland" en „Asschepoes-
ter" op stapel staan. „Mijn groote avon
tuur", aldus Disney, „is een geteekende
musical in zes afleveringen, waar wij
zeven jaar aan zullen werken. Twee afle
veringen zijn reeds in productie".
De werkzaamheden aan de geteekende
hoofdfilms in de Disney-Studio's stellen
zulke hooge eischen aan de inrichting, zei
Disney zelf, dat er een nieuwe studio van
Het nieuwste portret van Disney, die na „Sneeuwwitje" een tweede geteekende
hoofdfilm zal maken, „Pinocchio", en 3 andere in voorbereiding heeft.
leen dat ik een vreeselijke moeite heb om
ze te krijgen".
In verband hiermede, vertelde Disney,
dat hij drie jaar geleden een teekenwed
strijd had uitgeschreven om talenten te
zoeken. 6000 Antwoorden kwamen hierop
binnen, 1500 van deze sollicitanten iiet
men interviewen, slechts 80 kregen werk
te doen, „en", stelde hij vast, „10 ervan
werken er nu in de Disney-Studio's.
We hebben geen kopzorg wat de tech
nische ontwikkeling aangaat, want het
eenige wat noodig is, is geld om te experi
menteeren. Maar wanneer het er op aan
komt hier iets te ontwikkelen (en hierbij
wees Disney op zijn hoofd), is dat nog heel
wat anders".
Al de employé's die aan „Sneeuwwitje"
gewerkt hebben, hebben een aandeel in
de winst van de film. Een totaal van 20
procent van deze winst zal onder de me
dewerkers verdeeld worden.
Disney vertelde, dat hij momenteel 800
man personeel heeft, waarvan er 750 in de
studio's werken. Dit beteekent 550 meer
dan 5 jaar geleden. Als de nieuwe studio's
gereed zijn, zal Disney zijn staf uitbreiden
tot 1000 man.
Dat „Bambi", als alles goed loopt, de
derde groote teekenfilm zal zijn, staat vol
gens Disney nog niet vast. „U weet dat het
maanden kost om een karakter uit te
werken. Het is heel iets anders dan het
geven van een rol aan een menschelijk
acteur, die deze op zijn beurt interpre
teert. Bij het maken van een teekenfilm
moet men het geheele karakter zelf tot
ontwikkeling brengen". De totale produc
tietijd van „Bambi" zal ongeveer twee jaar
zijn.
Van het succes van zijn eerste geteeken
de hoofdfilm heeft Disney tallooze dingen
geleerd, die anders moeten. „Ze zijn moei
lijk zoo direct aan te wijzen, maar we
zullen ze tegenkomen gedurende het werk
aan onze nieuwe films.
Een van de merkwaardige verschillen
tusschen de productie van teekenfilms en
de gewone filmproductie", zegt Disney
verder, „is de montage. Deze vindt bij de
teekenfilm plaats vóórdat er opgenomen
wordt!"
Plus minus 1 millioen teekeningen wer
den voor „Sneeuwwitje" gemaakt, maar
slechts 250.000 werden er gebruikt, zoodat
er ten slotte slechts 150 meter noodzake-
Disney's fantasie is onbegrensd, ook
waar het de creatie van nieuwe figuren
betreft. Hier zien wij een fragment uit
een van zijn „Silly Symphonies" uit het
RKO program 19381939, „The Moth and
the Flame", waarin de motten mensche
lijk e attributen krijgen. Er is een heldin
en een held, een volksmenigte en een
schurk. Zelfs de vlam heeft een stem en
mimiek en doet, wat verleidingskunsten
aangaat, niet onder voor de heks in
„Sneeuwwitje". Hierboven ziet men de
mot en haar „lover". In het midden een
schematische teekening van deze Disney-
creatie.
Het is nog niet eerder gebeurd, dat drie
bioscooptheaters in Alkmaar in dezelfde
week precies dezelfde hoofdfilm draaien.
Dat wijst er al op, dat deze film d e film
van den dag is, dat zij een document is ge
worden, dat alom in den lande bij een ge
beurtenis van groote nationale beteekenis
aan den volke vertoond wordt.
Inderdaad, dit is een nationale film en de
titel „Veertig Jaren" wil niets anders zeg
gen dan dat hier in een kort bestek in beeld
gebracht wordt wat ons land en ons volk in
de veertig thans achter ons liggende jaren
heeft ondervonden.
Veertig jaren heeft koningin Wilhelmina
over dit land geregeerd en in die jaren is er
heel wat veranderd. Niet alleen in de klee
derdrachten, in de oude gewoonten en ge
bruiken, niet alleen in de techniek, die won
deren heeft geschapen, maar ook in het
menschelijk inzicht, dat ruimer en breeder
is geworden en waardoor zoo veel is tot
stand gekomen, dat men vroeger voor
onwenschelijk of onmogelijk heeft gehouden.
Het is in de vaderlandsche geschiedenis
maar een korte spanne tijds, maar in de
laatste veertig jaren hebben we sneller
geleefd dan in de eeuw, die daaraan vooraf
ging.
Dat alles is onder de regeering van konin
gin Wilhelmina gebeurd en nu wij Haar
jubileum herdenken wordt de nationale film
vertoond, waarvan het scenario door Ben
van Eysselsteyn is geschreven en bij welker
tot standkoming tevens gebruik is gemaakt
van eenige motieven, welke uit het ontwerp-
scenario van Jo van Ammers Küller zijn ge
nomen.
Vele vereenigingen op nationalen grond
slag, de regeering en tal van ondernemingen
en particulieren hebben door financiëele bij
dragen de vervaardiging van deze film in
Barnsteyn's Filmstad te Den Haag mogelijk
gemaakt en eenige onzer meest bekende
artisten hebben er in bewezen, dat zij niet
alleen op de planken, maar ook op het witte
doek creaties van beteekenis kunnen geven.
Het ligt niet in onze bedoeling hier een
uitgebreid exposé van den inhoud der fa
miliegeschiedenis te geven. Men kan dat
alles uitvoerig in een programma vinden
en men behoeft het niet te lezen omdat men
het in niet minder dan drie Alkmaarsche
theaters kan gaan bekijken.
Laten wij hier slechts vertellen, dat de
schrijver de opdracht om een speelfilm met
documentairen achtergrond te maken, zoo
uitgevoerd heeft, dat hij in breede trekken
een familieverhaal heeft geteekend waarin
het dramatisch gebeuren uitsluitend ten
doel heeft een snel, visueel boeiend en zich
bij historische gebeurtenissen aanpassend
tijdsbeeld der afgeloopen veertig jaren te
geven.
Zoo zien wij met artisten als Cees Laseur,
als Lily Bouwmeester, Ank van der Moer,
Matthieu van Eysden, Eduard Verkade en
nog vele andere een patriciërswoning in
Amsterdam waar men de kroning van het
jonge koninginnetje op feestelijke wijze
gaat vieren.
Wij leven in den tijd van lange rokken en
pofmouwen, van parasols en lange sleepen,
in den tijd, dat men in deftige kringen on
berispelijk de quadrille danste.
Maar ook in den tijd, dat het volk zich
op zijn eigen wijze vermaakte en dat zóó
deed, dat het even spontaan en even geest
driftig was als wij het nu nog om ons heen
zien.
Het eerste Fordje verschijnt, 't doet met knal
len en rookwolken alle paarden schrikken
en het rijdt met een levensgevaarlijke snel
heid van ruim vijf en dertig Kilometer.
Het socialisme is in opkomst en de strijd
ontbrandt tusschen de georganiseerde wer
kers en de fabrikanten, die tot dusver als
alleenheerschers over de machtelooze ar
beiders geregeerd hebben.
Er wordt een prinses geboren en weldra
breekt de tijd aan, dat de oorlogsfakkel
wordt ontstoken en Nederland in de nauwe
omsluiting van vechtende mogendheden
het land van de broodkaarten en van de
boterbonnen is geworden.
De oorlog gaat voorbij, de techniek gaat
met reuzenschreden vooruit, het vliegtuig
verovert de lucht en brengt moederland en
koloniën dichter by elkaar. Maar de jareh
van verarming, van crisis en werkloosheid
drukken hun sporen op het maatschappelijk
leven, totdat ten slotte de jeugd in onover
zienbare rijen naar voren komt, de jeugd
met vlaggen en banieren als symbool dat
zij, de moeilijkheden zal overwinnen en dat
de toekomst aan haar is.
Door al die op elkaar volgende beelden
van ons maatschappelijk leven der laatste
veertig jaren is een familiegeschiedenis ge
weven.
De volwassenen van 1898 worden oude en
bezadigde menschen, hun kinderen en
kleinkinderen schuiven mee in de rij der
verloopende jaren en uit hun woorden en
daden leert men den geest van den tijd
kennen. Een aardig familietafreeljte is tel
kens weer in staat een schakel tusschen
twee groote gebeurtenissen te vormen en
zoo heeft men in deze film een prettig en
aaneensluitend geheel gekregen zoodat met
recht van een speelfilm met documentairen
achtergrond kan worden gesproken.
In heel ons land zal deze film in vrijwel
alle bioscooptheaters gedraaid worden, mil-
lioenen Nederlanders zullen ze met belang
stelling gaan bekijken en het zal hun gaan
als het ons gisteravond gegaan is. Zij zul
len wanneer bij de beeltenis van Hare
Majesteit het aloude Wilhelmus ten gehoo-
re gebracht wordt, meer dan ooit beseffen,
dat het regeeringstijdperk van koningin
Wilhelmina een tijd van grooten vooruit
gang en over het algemeen een tyd van
vrede en voorspoed geweest is.
Met zeer groote belangstelling en met
waardeering voor wat hier tot stand werd
gebracht, heeft Alkmaar gisteravond dit
werk bekeken en met een spontaan applaus
te kennen gegeven, dat hier inderdaad van
een nationale film mag worden gesproken.
Zoowel in Victoria, in de Harmonie als
in City is de film gisteravond op het pro
jectiedoek verschenen en ons rest nu nog te
vermelden, wat er in de diverse theaters nog
meer te aanschouwen en te beluisteren is
geweest.
In het City-theater.
In het City-theater waren de meerderheid
van den Raad we telden in onze omge
ving niet minder dan twee wethouders en
tien raadsleden, maar er kunnen er nog
wel meer geweest zijn benevens diverse
hoofdambtenaren van onze gemeente, met
hun dames aanwezig.
Er werd vooraf een fraaie, gekleurde op
name van diverse bloemen vertoond, er
werd op een screensong getracteerd en er
was bovenal belangstelling voor vele en
fraaie Polygoon-opnamen van het Ko
ninklijk bezoek aan onze hoofdstad.
Men komt hier al spoedig tot het besef,
dat men geen tijd en geld behoeft te beste
den om naar Amsterdam te gaan, omdat
men alles in de bioscoop veel beter kan
zien dan men 't in de drukte van de hoofd
stad ooit zoq kunnen aanschouwen.
En dan was er voor de hier aanwezigen
nog een extra verrassing, want tusschen het
voorprogramma en de hoofdfilm ging plot
seling het doek vaneen en daar stond de
volledige postfanfare in haar nieuwe uni
formen en nadat de heer Anderson op een
bankje was geklommen en den dirigeerstok
had opgeheven is er geblazen dat het een
lust was om er naar te luisteren.
Marschen en vaderlandsche liederen volg
den elkaar op en toen na een keurige uit
voering van twee coupletten van het Wil
helmus, dat door alle aanwezigen staande
werd meegezongen, het postcorps stilletjes
den aftocht wilde blazen, is er zoo lang
durig en zoo enthousiast geapplaudiseerd,
dat er niets anders op. zat dan dat er nog
een toegiftje werd gegeven.
Eerst na een denderenden-marsch waarbij
duchtig op de trom werd geslagen en waar
bij de fanfare bewees dat er inderdaad mu
ziek in de Post zit, heeft men het corps
laten vertrekken.
Het was voor vele bezoekers een kennis
making, maar de algemeene indruk was,
dat het corpsvaandel in de toekomst te
klein zal blijken om al de lauwertakken te
kunnen bevatten.
Wy laten hier nog volgen wat onze ver
slaggevers van de verdere bioscoop-theaters
hebben geschreven.
In het Victoria-theater.
Het Victora-theater staat geheel in het
teeken van de herdenking van het regee-
ringsjubileum van onze koningin. Niet al
leen, dat als hoofdnummer wordt gegeven
de nationale film „40 jaren", ook in het by-
programma is een uitgebreid overzicht van
het regeeringstijdperk, dat op 6 Sept. j.L
werd afgesloten, n.1. de film „40 jaren ko
ningin", een product van Polygoon. En een
goed product, dat kan meteen gezegd wor
den: het is een documentaire film geworden,
die in vogelvlucht doet zien wat er in de
laatste 40 jaren in Nederland en in het ryk
over zee gedaan en tot stand gekomen is op
allerlei terrein: wetenschapf kunst, industrie,
spoorwegen, brandweer, 'arbeiderswoning
bouw, ontginningen, enz.; voorts passeeren
de groote politici uit dat tijdperk de revue
en worden verschillende sociale wetten ge
memoreerd; de ontwikkeling van de sport
wordt getoond met daarbij aanpassend het
gebruik van sportkleeding; de verovering
van de lucht door den vooruitgang van de
techniek der vliegtuigen; de bevestiging van
het gezag in Indië met als gevolg ook toe
name van veiligheid, rust en orde dit
alJes en nog veel meer wordt in honderden
beelden getoond en daarnaast verschijnen
op het doek beelden van vorstelijk bezoek
aan verschillende plaatsen des lands, waar
mee wordt duidelijk gemaakt de groote be
langstelling, die H. M. bij allen en voor
allen tot uiting bracht. De film besluit met
een deel van een rede van de koningin,
waarbij Zij de hoop uitspreekt van het
waaien van onze vlag over alle zeeën en
van een bloeiend vaderland.
Na het Movietone-nieuws, dat buitenland-
sche gebeurtenissen van den laatsten tyd
in beeld brengt, volgt een Polygoon-jour
naal, waarin o.m. voorbereidingen zijn op
genomen voor de feestvieringen.
Aan het slot, toen foto's van H. M uit
verschillende jaren vertoond waren werd
staande spontaan het Wilhelmus gezongen.
In de Harmonie.
Het voorprogramma van theater Har
monie" geeft veel interessants en is" zeer
uitgebreid. We noemen allereerst naast
„normaal" nieuws uit 't buitenland een
groote Sound News-reportage van Para-
mount over de feestelijkheden in den
lande. Achtereenvolgens zien we den in
tocht in Amsterdam, de huldiging op den
Dam en maken we 'n prachtigen tocht door
de verlichte straten en grachten van Am
sterdam. Profilti laat ons de opening van
de tentoonstelling „Den Haag 1898" zien en
geeft vervolgens een geïllustreerd verslag
over den nieuwen tunnelbouw te Rotter
dam en de „wapenschouw" te Den Haag.
De koninginnedag in de residentie en de
prachtige versiering en illuminatie van de
stad Rotterdam, besluiten dit reportagedeel
van het programma.
Vervolgens komt nog „Watersportsen
satie", een Paramountfilm van Adolph
Zukor, die ons laat zien, dat er nog veel
meer dwaze capriolen en ijzingwekkende
waaghalzerij op, boven en in het water
kan worden uitgehaald, dan een normaal
denkend mensch verwacht.
Een variétéfilmpje „Broadway'ers" van
Vitaghone volgt hierop nog tot slot.
In het Roxy-theater.
In de week, dat de andere theaters de
nationale film „Veertig Jaren" vertoonen,
krijgen de filmliefhebbers gelegenheid in
het Roxy-theater een keuze te maken uit
een collectie succesfilms. Want Roxy brengt
deze week iederen avond een ander hoofd
nummer. Gisteravond werd geopend met de
vooral ook uit technisch oogpunt zoo merk
waardige film: „De onzichtbare man", waar
in Claude Rains als acteur schittert
Hedenavond b.v. staat „Captain Blood",
dc boeiende avonturenfilm van Errol Flynn
op het programma. Zondagmiddag kan men
de klucht „Papsoldaten" zien, een film, die
ook Woensdagavond wordt vertoond. Zon
dagavond „Massa-Justitie" met Spencer
Tracy en Syloia Sydney. Maandag „De
Charge van de Lichte Brigade". Dinsdag de
sensationeele detectivefilm: „39 stappen",
terwyl de reeks Donderdag besloten wordt
met: „Het Dubbele Paspoort". In ieder op
zicht dus voor „elck wat wills". En wie dus
deze films indertijd verzuimde te gaan zien,
kan nu zijn schade inhalen.
Het voorprogramma is zeer interessant
niet het minst door de fraaie reportage van
de Amsterdamsche huldigingsfeesten in de
afgeloopen week. De aankomst en intocht te
Amsterdam, de plechtigheid in de kerk, de
grootsche hulde van het geheele land, waar
bij elke provincie zoo kranig voor den dag
kwam en ook het aandeel van Alkmaar en
omgeving zoo duidelijk te zien is. Ook de
tewaterlating van de Oranje is zeer mooi.
Verder Polygoon's journaal en Wereld
nieuws, optreden van Vitaphone variété-
artisten, een teekenfilm van Porhy en ecu
komische tweeacter, getiteld: „Je moet maar
pech hebben".
Wij twijfelen niet of Roxy zal deze week
veel belangstelling trekken.
