DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Internationale Commissie
in een impasse.
te Berlijn
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven francc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telel. 3320, redactie 3330.
No. 240 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK
Woensdag 12 October 1938
140e JDargang
Moeilijkheden bij de regeling der
economische kwesties.
Voorloopig nog geen tolunie.
De Tsjechische besprekingen
met Hongarije.
Japansche inval in Zuid-China,
Chineesche overwinning bij Tehan.
De algemeene toestand.
Mohamedaansch congres
over Palestina.
Resolutie aangenomen.
Aanslag op Britsch
ambtenaar.
Niemand gedeerd.
ALKMAARSCHE COURANT.
De sub-commissie van de te Mün-
chen ingestelde internationale com
missie ter regeling van de kwesties, die
zich by de overdracht van het Sudeten
Duitsche gebied aan Duitschland moch
ten voordoen, voert thans besprekingen
te Berlijn over de economische en finan-
cieele vraagstukken en over de te hou
den volksstemming.
Dat Duitschland door het toegeven
van de commissie die nog niet veel
resultaten heeft bereikt, ook t. a. v. de
vluchtelingen al zijn eischen inge
willigd zal krijgen, staat echter wel
haast vast.
Bizonderheden van de Daily
Telegraph.
De „Daily Telegraph" meldt hierover het
volgende:
De dringendste taak der internationale
commissie is thans tot een besluit te komen
in de kwestie der volksstemming.
Aangezien in de meeste gebieden buiten
de door Duitsche troepen bezette zónes,
waar volksstemmingen gehouden worden,
een merkbare Tsjechische meerderheid
woont, denkt men, dat Duitschland zal toe
stemmen in de methode van onderhandeling
voor de bepaling der nieuwe grenslijn.
Dr. Mastny, de Tsjechische gezant te Ber
lijn, die zy'n land in de commissie vertegen
woordigt, is Maandagavond uit Praag te
Berlijn teruggekeerd.
Verwacht wordt, dat Mastny nu het stand
punt der Tsjecho-Slowaakscl.e regeering in
zake een aantal twijfelachtige punten zal
kunnen verduidelijken.
Moeilijkheden in de subcommissies.
Intusschen schijnt het, aldus de cor
respondent van dit blad, alsof de be
sprekingen der sub-commissies voor
financiën en economische aangelegenhe
den in een impasse zijn geraakt. Maan
dag hebben deze beide subcommissies
niet vergaderd. Deze impasse is, naar de
correspondent zegt ronduit te kunnen
verklaren, het gevolg van de dictatoriale
houding door de Duitsche vertegen
woordigers aangenomen. De hoop, dat
het aftreden van dr. Benesj had kun
nen leiden tot een verzachting der Duit
sche eischen is ij del geweest.
Wat Duitschland wil.
Tot nu toe is het onmogelijk geble
ken overeenstemming te bereiken over
datgene, dat begrepen zou moeten wor
den onder het hoofd „installaties" in de
bezette gebieden, welke onbeschadigd
door de Tsjechen moeten worden ver
laten.
De Britsche definitie volgens welke rol
lend materiaal en goederen en vee als ver
plaatsbare goederen moeten worden be
schouwd en de daarop betrekking hebbende
Italiaansche compromisvoorstellen, zijn niet
door de Duitschers aanvaard.
Ten aanzien van de grenslijn hebben
de Duitschers vastgehouden aan de
eischen vervat in het memorandum van
Godesberg.
Er is goede reden te gelooven, aldus
de correspondent, dat de Duitschers tot
nu toe ieder voorstel van de hand heb
ben gewezen, dat er op berekend scheen
het nieuwe Tsjecho-Slowakije ook maar
de kleinste onafhankelijkheid op eenig
gebied te laten.
In hoeverre zij daarbij ernstigen tegen
stand hebben endervonden van de zijde van
Groot-Britannië, Frankrijk en Italië blijft te
bezien.
Een voorbeeld van dezen wensch tot vol
ledige overheersching is de eisch, dat
Duitschland de controle moet hebben op de
spoorlijnen van Silezië zuidwaarts naar 01-
niütz en van Oostenrijk noordwaaits naar
Brünn. De Tsjechische gebieden in het mid-
den van Moravie zouden dus slechts onge
veer 36 mijl breed zijn en de verbindings
wegen tusschen het oosten en het westen
van het land, welke reeds voldoende be
dreigd zijn, zouden geheel aan Duitschlands
genade zijn overgeleverd.
Voorloopig geen tolunie.
De kwestie van een tolunie tusschen
Duitschland en Tsjecho-Slowakije zal, naar
men te Berlijn meent, niet in de naaste toe
komst worden ter sprake gebracht, dcch zij
staat zeker op het Duitsche programma.
Het zou zeer wel de eerste schakel
kunnen zijn in een keten van tolunies,
welke het grootste $eel van midden- en
zuid-oost-Europa zou omvatten en
Duitschland thans als een enkele hech
te economische eenheid onder Duitsche
hegemonie beoogt.
De Duitsche aandacht voor bijzonderheden
wordt geïllustreerd door het bericht over
een commissie, welke de watervoorziening
van Pilsen, welke uit een aan Duitschland
toegewezen gebied afkomstig is, moet bestu-
deeren.
In overeenstemming met dit bericht, dat
geen tolunie zal worden gesloten is het be
richt uit Praag, dat men in officieele krin
gen verklaart, dat de buitenlandsche berich
ten over een tolunie tusschen Duitschland
en Tsjecho-Slowakije en speciaal dat over
een aanbod van Duitsche zijde aan de Tsje-
cho-Slowaaksche degelatie te Berlijn geheel
verzonnen zijn. De besprekingen te Berlijn
gaan niet-buiten het algemeene kader. Men
herinnert er bovendien aan, dat Duitschland
zelf alle geruchten over een tolunie heeft
tegengesproken.
Ook gisteren geen vergadering.
De internationale commissie heeft gisteren
wederom niet vergaderd. De voornaamste
taak van deze commissie is op het oogenblik
de regeling van de volksstemming ;n de ge
bieden met gemengde bevolking.. Var. Duit
sche zijde wordt verklaard, dat na de bezet
ting van de vijf zones 300.000 Duitschers in
Tsjecho-Slowakije blijven, terwijl van Tsje
chische zijde wordt gezegd, dat zich in de
tot nu toe bezette gebieden 723.000 Tsjechen
en Slowaken bevinden.
Na zijn inspectiereis aan de westgrens
houdt de Führer thans rust te Godesberg.
Naar verluidt heeft men hem instructies ge
vraagd, opdat de internationale commissie
haar werk zal kunnen voortzetten.
Gisterochtend hebben de Tsjecho-Slo-
waaksche en Hongaarsche deskundigen
vergaderd. Gistermiddag werden deze
besprekingen hervat in tegenwoordigheid
van de leiders der delegaties. Bij de be^
sprekingen zijn oude documenten ter tafel
gebracht, meest in het latijn gesteld, om
te bewijzen, dat bepaalde gebieden tot de
tweede helft van de vorige eeuw Hon-
gaarsch of Slowaaksch geweest zijn. De
Slowaken hebben op deze wijze kunnen
bewijzen, dat in een bepaald gebied, dat
door de Hongaren werd opgeëischt, gedu
rende honderden jaren de kerkdiensten in
de Slowaaksche t^al werden gehouden
Aangezien tot nju toe alleen sprake is
geweest van economische en ethnologische
vraagstukken, hebben de militaire des
kundigen nog .niets in het midden gebracht.
De besprekingen hadden een hartelijk ven
loep.
Naar verluidt heeft de Tsjecho-Slo-
waaksche delegatie gisteren een tegen
voorstel gedaan.
De regeering te Praag zou deze eerst
goedkeuren, waarna de commissie heden
beide voorstellen zal vergelijken.
De Slowaaksche minister-president, dr,
Tisso, heeft gisteren verklaard, dat de be
sprekingen op den goeden weg zijn. Toch
moet men heden nog geen definitieve op
lossing verwachen. t
Tegen de cessie van Roethenië
aan Hongkrye.
De Oekrainers in Polen, die nauw ver
want zijn aan de Roethenen, zijn tegen
cessie van Roethenië aan Hongarije.
De Oekrainsche partij heeft gister een
memorandum aan de regeering gezonden,
waarin o.a. gezegd wordt, dat naar de
meening van de Oekrainers in Polen de
steun, die gegeven wordt aan het plan
voor een Poolsch-Hongaarsche grens door
cessie van de subrdiarpathische Oekraine
aan Hongarije, in strijd is met het zelfbe
schikkingsrecht. Wij moeten ons verzetten,
aldus het memorandum, tegen elk plan,
waardoor de sub-Karpathische Oekrainers
beroofd zouden worden van hun recht,
over hun eigen lot te beschikken.
Uit Praag wordt gemeld, dat de vorming
van een autonome regeering voor Roethe
nië de kansen op verwezenlijking van
het denkbeeld, dit land los te maken van
Tsjecho-Slowakije en het bij Hongarije
te voegen, doet verminderen. Men hoopt
te Praag, dat het Hongaarsche voorstel tot
het houden van een volksstemming thans
ingetrokken zal worden.
Symbolische bezetting.
Gistermiddag te twaalf uur precies hebben
de Tsjechische militaire autoriteiten het sta
tion Batoralja Ujhely verlaten. De Honga
ren hebben daarop onmiddellijk een deel
van de stad, waarin het spoorwegstation, de
douane-gebouwen en enkele villa's liggen,
symbolisch bezet.
De Japanneezen hebben vanmorgen
troepen in grooten getale aan land ge
zet te Hatsjoeng in de Biasbaai in Zuid'
China. De Japansche minister van bui
tenlandsche zaken heeft de ambassa
deurs van Engeland, Frankrijk, de Ver.
Staten, Duitschland, Italië en Portugal
schriftelijk mededeeling gedaan van de
Japansche plannen. In de Bias-baai zijn
thans reeds 50.000 Japansche soldaten
ontscheept.
Zij zullen oprukken naar den spoorweg
Kanton-Kauloeng om de verbinding tus
schen Hongkong en Kanton af te snijden. De
troepen zijn geland op 50 K.M. ten noorden
van de grens van Hongkong en reeds komen
vluchtelingen het Britsche- gebied binnen.
Er zijn ook landingspogingen gedaan ten
noorden van Amoy, doch bijzonderheden
hieromtrent zijn nog niet bekend.
Reuter meldt uit Hongkong dat de Japan
sche troepen zijn geland, nadat de kust en
de naburige eilanden gebombardeerd wa
ren. Het is de bedoeling der Japanneezen,
naar men te Hongkong gelooft, den spoor
weg Kauloen-Kanton af te snijden en de
monding der Kantonrivier te beheerschen,
teneinde den aanvoer uit Kanton te onder
scheppen.
Twee compagnieën Britsche soldaten zijn
naar de grens gedirigeerd om de politie ter
zijde te staan bij de handhaving der orde.
Volgens een communiqué van het Japan
sche hoofdkwartier, heeft de verrassende
landing der Japansche troepen in de Bias
baai met succes verloopen. Dank zij de goe
de samenwerking, aldus het communiqué,
tusschen leger en vloot, was de ontscheping
voor het aanbreken van den dag voltooid.
De Chineesche kustwacht was zoo verrast,
dat zij geen tegenstand bood, zoodat de Ja
panneezen geen verliezen hebben geleden.
Japan over de beteekenis.
Extra-edities der Japansche dagbladen
melden het begin der Japansche troepen
ontschepingen in Zuid-China. Hiermede is
een belangrijke militaire en politieke beslis
sing gevallen, welke in radicale kringen
reeds sinds tien maanden geëischt werd. In
politieke kringen neemt men aan, dat hier
mede de lang verbeide aanval op Kanton
begonnen is.
Het doel van den veldtocht in het zuiden
is, om het wapenvervoer voor Tsjang Kai
Sjek langs de spoorlijn Kanton-Hankau af
te snijden, teneinde den laatsten weerstand
der Chineezen te breken, die na de bezet
ting van Kanton uitsluitend op den onzeke-
ren toevoer uit Indo-China, Birma en Sov
jet-Rusland zouden zijn aangewezen.
Voorts melden de Japansche bladen de in
neming van Siyang, waarmede, zoo zeggen
zij, de belangrijkste Japansche overwinning
der laatste weken behaald is, en waardoor
een rechtstreeksche aanval op Hankau mo
gelijk wordt.
ALKMAAR, 12 Oct. 1938.
Hitier heeft een redevoering gehouden.
Hij heeft critiek geleverd op bemoeizuch
tige Franschen en gouvernante-achtige
Engelschen, op „oorlogszuchtige" elemen
ten in het Britsche rijk zooals Churchill,
Duff Cooper of Eden, op het democratisch
systeem dat deze menschen gelegenheid
geeft aanmerkingen te maken op de politiek
van Chamberlain of hun meening te zeggen
over de behandeling van bepaalde minder
heden in Duitschland; hij heeft het „we-
reldjodendom" weer eens beschuldigd, de
goede betrekkingen met Duitschland te
willen verstoren en het „Marxisme" de be
doeling toegedicht naar een oorlog te
drijven; hy heeft uit zijn beschouwingen
over de internationale situatie de conclusie
getrokken, dat Duitschland waakzaam moet
blijven, dat enkele nieuwe gebieden bij den
bouw der Duitsche vestigingslinie in het
westen betrokken zullen worden en dat
met verhoogde energie aan de verdedi
gingswerken gearbeid zal worden; hij
heeft hierbij speciaal gewezen op het feit,
dat in het democratische Engeland zoo ge
makkelijk Chamberlain zou kunnen worden
vervangen door Churchill of Eden, „die
een oorlog zouden beginnenmaar
dit alles schijnt voor Duitschland toch niet
voldoende te zijn om de nieuwe Engelsch
Fransche bewapeningspolitiek te begrijpen.
Men is, zooals men dat noemt in semi-of-
ficiëele kringen „verrast".
Verrast door de onvriendelijke ontvangst
van de rede, die Hitier te Saarbrücken ge
houden heeft, in de Fransche pers. In deze
kringen wyst men er op, dat Hitier in zijn
rede meermalen 't verlangen van Duitsch
land naar vrede en wederzij dsch begrip op
den voorgrond heeft gesteld. Het kan ook
aan geen twijfel onderhevig zijn, zoo ver
klaren zij, dat de voorgenomen versterking
van Saarbrücken en Aken evenals de ove
rige Duitsche versterkingswerken hetzelfde
defensieve karakter draagt als waaroo
Frankrijk zich voor zijn Maginot-linie be
roept.
Men moet, aldus verklaart men, er in
Frankrijk ook rekening mede houden, dat
de krachtige bewapeningspropaganda, die
van Engelsche zijde onmiddellijk in aan
sluiting op het accoord van München is be
gonnen, en die ook in Frankrijk weerklank
heeft gevonden „in Duitschland met een
zekere verwondering is gadegeslagen".
Daartegenover heeft de Führer, zoo ver
klaart men in genoemde Duitsche kringen,
reeds dikwijls genoeg verklaard, dat
Duitschland de vroegere geschillen met
Frankrijk als geregeld beschouwt.
„De rechtvaardigheid van de kritiek van
den Führer op de houding van bepaalde
Engelsche kringen tegenover Duitschland",
zoo voegt men hier nog aan toe, „zal men
ook in Frankryk moeten erkennen, wan
neer men in aanmerking neemt, hoe aan
den eenen kant Duitschland zich van iedere
kritiek en inmenging in binnenlandsche
Engelsche aangelegenheden onthoudt, ter
wijl een aantal Engelsche politici en pers
organen tegenover Duitschland geenszins
denzelfden tact, ja zelfs vijandige oogmer
ken toont".
tl
De van hoogerhand geleide felle pers
campagnes, dan hiertegen, dan daartegen,
de uiterste heftige redevoeringen van een
Göbbels of van Hitier zelf we spreken
thans niet over de beleedigende redevoe
ringen over Tsjechoslowakije en haar oud
president als dat zoo uitkwam, ze zijn
klaarblijkelijk al lang weer vergeten
Men verwijt zelfs anderen gebrek aan tact!
De successen van Hitier, de uitslag van
Berchtesgaden, Godesberg en München die
voor Frankryk en Engeland toch in den
grond van de zaak een nieuw ernstig poli
tiek echec beteekent doordat het Tsje
chische bolwerk tegen de Duitsche Balkan-
politiek aanzienlijk verzwakt is en dit
en Praag niet alleen! zijn vertrouwen in
de Westersche democratieën heeft verloren
men doet reeds of er niets aan de hand
geweest is Men schrijft in de „D. A. Z"
te Berlijn een artikel onder het hoofd „be
denkelijke Engelsche bewapenings-propa-
ganda" en is verwonderd!
De „D. A. Z." schrijft het volgende:
„Er valt niet meer aan te twijfelen, dat
in Groot-Brittannië, ondanks München, een
formeele bewapeningspropaganda aan den
gang is, waaraan, behalve de pers, ook
leden van het kabinet deelnemen".
Het blad noemt lord Winterton en den
minister van Luchtvaart, Kingsley Wood,
en vervolgt: „In Duitschland volgt men
met toenemende belangstelling deze
Engelsche bewapeningspropaganda. Men zal
dit op den duur niet werkeloos kunnen toe
zien, want er zou een wanverhouding in de
bewapening uit kunnen ontstaan. Wij ver
wonderen ons echter wel, dat het demo
cratische Engeland zich zoozeer laat be-
invloeden door oorlogsaanstichters van het
slag Eden, Churchill en Duff Cooper, wier
optreden in het Lagerhuis en elders duide
lijk aan het licht heeft gebracht, waarom
zij bewapenen willen: Hun doel is de
oorlog".
Ondanks München? Neen, dóór München!
Er valt uit dergelijke beschouwingen
veel te leeren. Ze zijn belangwekkend als
typische voorbeelden van een geschied
schrijving, die niet de feiten in het oog
houdt, maar alleen let op de conclusies, die
er uit kunnen worden getrokken, om de
eigen ideeën en doeleinden te onder
steunen.
Ze zijn gevaarlijk omdat ze een volkomen
eenzijdig beeld geven van wat in de wereld
gebeurt en daardoor bewust onjuiste con
clusies ten gevolge hebben.
Ze zijn tenslotte daardoor een waar
schuwing aan de wereld, die rekening
heeft te houden met de noodlottige gevol
gen, die uit een dergelijke onbetrouwbare
berichtgeving of onjuiste voorstelling van
den stand van zaken kunnen voortvloeien.
Chineesche overwinning bij Tehan.
De Chineesche strijdkrachten achterhalen
steeds meer de achthonderd Japanneezen,
die ontkomen zijn aan de vernietiging in
den slag ten westen van Tehan, waarin de
Chineezen Maandag de overwinning heb
ben behaald. Deze Japansche troepen hou
den onder commando van den commandant
der beide verslagen divisies twee heuvels,
tien myl ten westen van Tehan bezet.
Gisteravond hebben Chineesche vliegtui
gen Japansche oorlogsschepen op de Jangtse
bovenstrooms van Kioekiang gebombar
deerd.
Van Chineesche zijde wordt verder ge
zegd, dat de Japanneezen gebruik hebben
gemaakt van gifgas in een aanval op de
Chineesche stellingen ten zuiden van Sjang
Tsjeh.
Het Japansche expeditiekorps in midden-
China heeft een communiqué uitgegeven,
waarin op de verklaring der Chineezen, dat
zij aan het front ten zuiden van de Jangtse
minstens 20.000 Japanneezen in de pan heb
ben gehakt, weliswaar afgedwongen wordt,
doch die het feit niet ontkent.
In de slotzitting van het Mohamme-
daansch interparlementair congres te
Kaïro is eenstemmig een resolutie aange
nomen.
Hierin wordt verklaard:
Ten eerste: De Balfour-declaratie in
zake het scheppen van een joodsch natio
naal tehuis in Palestina is van nul en
geener waarde.
Ten tweede: De joodsche immigratie in
Palestina moet onmiddellijk een einde
nemen.
Ten derde: De verdeeling van Palestina
in iederen vorm wordt verworpen.
Ten vierde: Gevraagd wordt een con-
stitutioneele regeering in Palestina in te
stellen, alsmede de onderteekening van
een verdrag tusschen Engeland en de Ara
bieren.
Ten vijfde: Gevraagd wordt een alge-
heele amnestie voor politieke gevangenen
en invrijheidstelling van de gearresteerde
leiders.
Ten zesde: Het aannemen van boven
staande eischen is de eenig mogelijke op
lossing van het vraagstuk, anders zal het
geheele Arabische volk gevraagd worden
de Britten en de joden als vijanden te
beschouwen, met alle sociale, politieke en
economische gevolgen van dien.
Ten zevende: De regeeringen van alle
Arabische landen worden verzocht boven
staande punten te ondersteunen en ze
mede te deelen aan Groot-Britannië en
den Volkenbond.
Ten achtste: Voorgesteld wordt te Kaïro
een permanente commissie in te stellen,
teneinde toe te zien op de uitvoering van
de beslissing.
In een voorwoord wordt gezegd, dat het
congres, ten teeken van goeden wil de
joden, die zich reeds in Palestina bevin,
den, het volledige burgerrecht aanbiedt.
Er is een mislukte poging gedaan Ed-
ward Keith Roach, den districtscommis
saris van Jeruzalem, te vermoorden. De
aanslag werd gister omstreeks 't middag
uur gepleegd. Vier bommen, van welke
twee ontploften, werden van de muren
der oude stad geworpen, naar een groep
auto's, welke langs den weg naar Jericho
reden. Deze groep auto's bestond uit twee
militaire auto's en een pantserwagen van
de politie en de auto van den commissaris.
Geen der wagens werd getroffen.
De politie heeft direct de omgeving van
den muur afgezet en een speurtocht in
gezet.
Verdere ongeregeldheden.
Volgens Havas hebben zich gisteren-
ochtend ongeregeldheden voorgedaan,
waarbij vier personen, o.w. een Arabische
surnumerair van politie, Verden gedood
en zes gewond.
In de buurt van Haifa werden vijftig
Arabieren gearresteerd wegens deelne
ming aan een opstandige beweging.
Den geheelen nacht zijn gisteren scho
ten gewisseld tusschen de troepen en een
groote bende opstandelingen in de nabij
heid van Boereika, een dorp ten zuiden
van Haifa. De soldaten, die een strafactie
tegen dit dorp ondernemen, hebben geen
verliezen geleden terwijl de verliezen der
rebellen niet bekend zijn. De aankomst
van het cavalerieregiment der „Scots
Greys" te Haifa wekte veel belangstelling.
Twee hevige gevechten zijn geleverd
ten Noorden en ten Westen van Jeruzalem
tusschen opstandelingen en troepen. De
stryd, die te Nabloes is geleverd, was bij
zonder fel. Er zijn tien dooden gevallen.
Verscheidene Engelsche soldaten zijn ge
wond of gedood.
