I
Agenda
Siuowöïsi
laatste berichten.
AMSTERDAMSCHE
I BEURS
5S?(B*
Jkouwciaal Tlieuws
Ilkec&ecicht
„sperwer".
prijzen van varkens, bestemd
voor baconbereiding.
auto met monsters tabak
gestolen.
tmSspï'
tusschen motor bekneld
geraakt en gedood.
twaalf italianen uit frankrijk
uitgewezen.
BERGEN
SCMAGERBRUG
CASTRICUM
Ik houd van het water.
FORTUINLIJKE LANDING VAN DE
Ontrent de onfortuinlijke landing, welke
v Keulen komend nachtpostvüegtuig
52 K.L.M., de Sperwer (P.H.-A.K.S.) van-
r^rht op Schiphol heeft gemaakt, kan nog
worden gemeld, dat het zicht tot kort voor
V. landing heel goed was. De landing zou
dan ook normaal zijn uitgevoerd, was het
niet dat zich tijdens de daling plotseling
Ln'dichte mistwolk laag boven den grond
vormde, waardoor den gezagvoerder elke
oriëntatie onmogelijk was geworden. Wel
werden onmiddellijk de groote en sterke
vwikdamplaitipen ontstoken, doch ook deze
maatregel gaf den bestuurder onvoldoende
zicht om het toestel op het juiste moment af
te vangen. Hü merkte den grond te laat op,
het vliegtuig maakte een z.g. „handwiellan-
ding", tengevolge waarvan het onderstel
leniktê. Op zijn buik gleed de „Sperwer"
nog een eindje verder. Het vliegtuig bleef
liggen op het gras vlak achter het platvorm.
Door den schok sloegen de drie inzittenden
naar voren, waardoor zij op enkele plaatsen
van het lichaam lichte schaafwonden kre
gen. Nadat dr. Slotboom deze had verbon
den, zijn de leden van de bemanning op
eigen gelegenheid naar huis gegaan.
De schade aan het vliegtuig beperkt zich
tot de motoren en het onderstel; de cabine
is geheel intact gebleven.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat de
prijzen voor de varkens, bestemd voor
baconbereiding, welke aan de Nederland-
sche Veehouderij centrale worden geleverd,
met ingang van Maandag 31 October 1938
worden verlaagd met 4 cent per K.G. ge
slacht gewicht.
Bijzonderheden worden per publicatie be
kend gemaakt.
In de Wieringermeer teruggevonden.
In Juni van dit jaar werd uit een garage
te Rotterdam een auto, merk Opel, van den
Duitscher W. F., die voor een Amerikaan-
sche tabaksfirma reist, gestolen. In de auto
lagen o.a. 25 pakken monsters tabak. Eenige
maanden later heeft de Rotterdamsche po
litie bij een bezoek aan een garage in Schie-
broek een pak tabak ontdekt en een auto
hoes, een en ander afkomstig van de ge
stolen auto. Voorts vond men er een club-
OPGAVE VAN NOORÜHOLLANDSCH
LANDBOUWCREDIET N.V.
van Vrijdag 28 October 1938.
Vorige
koert
STAATSLEENINGEN.
3-3y, NederL 1938 101>/,
3 Ned.-lndië 1937 99'/,
SYi DuitschL '30 m. verkL 321
BANKINSTELLINGEN.
Amsterd. Bank141 Ve
Handel Mij. Cert. v. 250 1487a
Koloniale Bank
Ned. Ind. Handelsbank
INDUSTR. OND. B1NNENL.
/16
151
131%
Alg. Kunstzijde Unie 42V*
CaTvé Delft Cert. 90%
NederL Ford354
Philips GloeiL Gem. Bezit 233
Unilever,144
INDUSTR. OND. BUITENL.
Am. Smelting 41»/ia
Anaconda§29'/»
Bethleh. Steel 505/s
Cities Service 7
Generaal Motors 38*/a
Kennecott Copper 36%»
Republic Steel 15
Standard Brands 5%
Steel comm49'/le
U. S. Leather5y1#
CULTUUR MAATSCH.
H- V. A470%
Java Cultuur 177
Ned. Ind. Suiker Unie 180
Vereen. Vorstenlanden 78%
MIJNBOUW.
Alg. Eaplor. Mij.i 63
Redjang Lebong 162
PETROLEUM.
Dordtsche Petr. 318%
d 1* 332
Puin fin
Phillips Oil29%
r J 11 «wnion117/u
Amsterd. Rubber 237
162%
134
161%
113%
3 %8
116
94
127%
122%
i i s
285%
261
Deli Bat. Rubber
Hessa Rubber
Oostkust
Serbadiadi
cï?tetc' lubber
SCHEEPVAARTEN,
HollandAmerika lijn
j>ava~China—Japan lijn
Kon. Ned. Stoomboot.
Deli Batavia 226
Oude Deli
Senembah
AMER, SPOORWEGEN.'
Atchison Topeka
Sou hern Pacific
n°n-thernn Railw- Cert..
"D'on Pacific
^anadian Pac.
tExciaim. ♦Exdividend,
o ering per 50. x) ex-coupon
°WKaS,lMige k0trs heden PCt'
WISSELKOERSEN AMSTERDAM
OFFICIEEL.
New-York
•Londen
Berlijn
parijs
Kopenhagen
I
15%«
14
70%
5
laatste
2.45-3.00
10'8/:s
09yw
33%
141
148
150
131
42%
90'/.
346
230-1
143$-%
41%
29%, -$
51-Vis
7
37%-f
35$-u/i6
14-%
6
49 *-%«
5Vis
471
177
181
79-%
62
162
317
330-Va
74
29%
11%
lO'/is
236%
162%
135
HO1/»
112%
3%
115
93%-%
127
122%
226'/,
286%
263
29% 29%
15H/w
14%
71%
5
Vorige koers
heden
1.83'/,
1.83
8.76
8.76'/,
73.65
73.65
4.90K
4.90'/»
31.09
31.09
41.71
71.73
39.17K
39.17
45.20
45.20
44.07 H
44.07 >5
boekje, ten name van W. F. De 28-jarige
garagehouder Th. van B. wist te vertellen,
dat de auto in Arnhem was verkocht. Het
opsporingsonderzoek naar de auto leidde
naar verschillende adressen, daar de auto
Inmiddels aan tal van eigenaren had toebe
hoord.
Tenslotte werd de auto in de Wieringer
meer aangetroffen. Motor en chassisnummer
bleken veranderd te zijn. Te Arnhem had
men intusschen weten uit te zoeken wie de
auto verkocht had. Het bleek de oud-Hille-
gersbergenaar J. V. te zijn, die toen in Am
sterdam woonde. Tenslotte heeft deze mede
gedeeld, dat de auto na den diefstal naar
Gouda was vervoerd, naar de garage van
P. C. M.
Daar werden de nummerborden verwis
seld en vandaar had men ook de tabak aan
den man gebracht. Het drietal is in hechtenis
genomen.
AUTO RIJDT OP PAARD EN WAGEN.
Gisteravond heeft zich op den provincia
len weg WalsoordenHulst een ernstig on
geluk voorgedaan, waarbij twee personen
werden gewond, van wie één zeer ernstig.
Een personenauto, bestuurd door den 20-
jarlgen chauffeur P. de Koning uit Kloos-
terzande, kwam in botsing met een met
paard bespannen wagen, welke geladen was
met voederbieten.
Het paard werd op slag gedood. De voer
man, de 32-jarige gehuwde Zaman uit St.
Jan Steen, liep» een gecompliceerde been
breuk op en bekwam verscheidene vleesch-
wonden. De toestand van den ongelukkige
is zorgwekkend.
Zoowel de auto als de wagen werden
totaal vernield.
HANDELS- EN BETALINGSVERKEER
MET HET Z.G. SUDETENGEBIED.
De regeeringspersdienst meldt:
Tusschen de Nederlandsche en de Duit-
sche regeering werd overeenstemming ver
kregen over een voorloopige regeling van
den in- en uitvoer tusschen het z.g. Sudeten-
gebied en Nederland.
Deze overeenkomst geldt voor het 4e
kwartaal van het jaar 1938.
Het betalingsverkeer tusschen Nederland
en het Sudetengebied werd ingang van 27
October 1938 geregeld volgens de bepalin
gen van de Nederlandsch-Duitsche clearing-
overeenkomst.
KORT GEDING TEGEN WILDEN
BUSDIENST.
Ook het verhuren aan wilde bus
diensten verboden.
De president van de Amsterdamsche arr.
rechtbank mr. A. J. van Royen heeft van
morgen vonnis gewezen in een kort geding
tusschen de N.V. Noord-Zuid-Hollandsche
Tramweg Mij. en de N.V. ElectrisChe Spoor
wegmaatschappij als eischers tegen de N.V.
Reisonderneming „Reverti", de beide direc
teuren der N.V. en twee directeuren van
garage Dumée te Haarlem en de Algemeene
Haarlemsche Taxi Onderneming en luxe
autoverhuur (beide laatste N.V.'s verhuur
den de autobussen aan den wilden busdienst
Reverti).
Eischeressen vorderden verbod van den
wilden busdienst, oplegging van een dwang
som, stopzetting eventueel met den sterken
arm, en bovendien nog een verbod tegen de
directeuren van de verhuurinrichtingen om
nog bussen aan wilde diensten te verhuren.
Deze eischen zijn toegewezen.
MOREELE EN GEESTELIJKE
HERBEWAPENING.
Van officieele zijde meldt men, d». H.M.
de Koningin hedenmiddag de personen,
■werkzaam op het domein Het Loo, in de
houtvesterijen en bij het jachtdepartement.
uitgenoodigd heeft tot een bespreking over
de moreele en geestelijke herbewapening.
NEO-MALTHUSIAANSCHE
TENTOONSTELLING VERBODEN.
Door Haagsche burgemeester in strijd
geacht met de goede zeden.
De burgemeester van 's-Gravenhage
heeft, op grond dat de betreffende ten
toonstelling moet worden geacht in strijd
te zijn met de goede zeden, afwijzend
beschikt op het verzoek van den voor
zitter van de afdeelir.g Den Haag van
den Nieuw-Malthusiaanschen Bond om
van 29 October tot en met 3 December
in een perceel aan den Stationsweg een
tentoonstelling te mogen houden van
voorwerpen, betrekking hebbende op het
werk der consultatiebureaux van dezen
bond, terwijl eveneens het vertoonen
van films niet is toegestaan.
Op de werf van Wilton-Feyenoord te
Schiedam is vanmorgen de 40-jarige P.
Brusselman uit Vlaardingen, in de motorhal
tusschen de as van een motor bekneld ge
raakt en vrijwel op slag gedood.
Het stoffelijk overschot is naar het alge
meen ziekenhuis te Schiedam overgebracht.
De man was gehuwd en vader van drie
kinderen.
Hoe het ongeval zich precies heeft toe
gedragen kon niet worden geconstateerd.
De „Matin" meldt, dat twaalf Italianen,
wonende te Perenchies bij Rijssel (Fr.),
bevel hebben gekregen Frankrijk binnen
veertien dagen te verlaten. Midden Septem
ber waren zij, na een verblijf van twee
weken In Italië, door de straten der ge
meente getrokken in fascistische uniform.
Tentoonstelling.
Tot en met 31 Oct. eiken dag 10—12, 1.30
6 en 710 uur, in het voormalig politie
bureau Langestraat 87, tentoonstelling „Het
leven der zee".
Bioscopen.
Roxy-theater, 7.45 uur, hoofdnummer De
stille %erklikker van Scotland Yard (sens.);
hoofdrol Edmund Lowe; vooraf De snel
heidsduivels (sens.) Toegang boven 14 jaar.
Zondagmiddag 27 uur Stroopers van
Alaska (sens.); hoofdrol Jack Holt. Toegang
boven 14 jaar.
Woensdagmiddag, half drie, matinee.
Bioscoop Harmonie, tot en met Woens
dagmiddag (behalve Zaterdagav.), 8 uur,
Het geheim van dr. Felgentreu (rom.-sens.);
hoofdrollen Albrecht Schönhals, Hans Söhn-
ker, Gerda Maurus. Toegang boven 14 jaar.
Zondagmiddag van 2 uur af doorloopende
voorstelling.
Woensdagmiddag, half drie, matinee.
Victoria-theater, 8 uur, eerste hoofdnum
mer Alarm op de renbaan (sens.); hoofd
rollen Judy Garland, Sophie Tucker, Mickey
Rooney, Ronald Sinclair; tweede hoofd
nummer Enkele reis Hollywood (klucht);
hoofdrollen Stan Laurel en Oliver Hardy.
Zondagmiddag van 2 uur af doorloopende
voorstelling.
Woensdagmiddag, half drie, matinee.
City-theater, 8 uur, hoofdnummer In oud
Chicago (hist.); hoofdrollen Tyrone Power,
Alice Fay, Don Ameche, Alice Brady. Toe
gang boven 14 jaar.
Heden, Vrijdag en morgen op het tooneel
Joe Petersen, de bekende jongens-sopraan.
Zondagmiddag van 2 uur af doorloopende
voorstelling.
Woensdagmiddag, half drie, matinee.
Zaterdag 29 October.
8 uur, dancing 't Brandpunt, Laat 155,
worstelwedstrijd S. S. S. Alkmaar tegen K.
D. O. Groningen.
Zondag 30 November.
7.30 uur, 't Gulden Vlies, opvoering ope
rette Ein Walzertraum door de A. O. O. V.
Plan A (vervolg). Wat ons te doen staat
I* De wereldcrisis en den geesel der werk- j
loosheid te bestrijden door het BENUTTEN
j van 's WERELDS OVERVLOED/GEN-
I RIJKDOM. - Dit nu is mogetijk, als het
Z begrip „BEZIT" wordt vervangen door S
Ihet begrip „BRUIKLEEN", doch een bruik-1
leen met tijdens het bruikleen „de rechten J
I'van den bezitter".
Na afloop van de brw'klecnperiode vervalt I
het bezit aan den Staat met als eenig I
doel „DE VERN/ETIGINó".
I Op deze vernietigingvan het oude pro-1
duet volgt dan vanzelfsprekend en dus*
"automatisch „de aankoop van het nieuwe j
I product", hetgeen weer de mogelijkheid
Ztot „produceeren" tengevolge heeft. Z.
|bwx. 36 417) W. C. SicketJ
TOT BURGEMEESTER BENOEMD.
Bij kon. besluit van 25 October 1938, is
met ingang van 1 November benoemd tot
burgemeester der gemeente Baarland,
J. C. Vogelaar.
De nieuwe burgemeester van Baarland,
de heer J. C. Vogelaar, werd 6 Augustus
1909 in Duitschland geboren.
Hij is thans ontvanger en commies ter
secretarie van het openbaar lichaam „De
Wieringermeer'' en tevens waarnemend
secretaris.
2000 JODEN TE WEENEN
IN ARREST.
Honderd arrestaties bij razzia
te Berlijn.
Gisteravond zijn bij een razzia in de
Joodsche wijken meer dan honderd Joden
in hechtenis genomen.
Uit Weenen wordt gemeld, dat daar
2000 Polen Joden gearresteerd zijn.
De Poolsche Joden te Keulen hebben
bevel gekregen zich te 13 uur te melden
aan het naastbij zijnde politiebureau, van
waar zij naar de grens gezonden en ge
repatrieerd zullen worden. Zij mochten
slechts kleeding en voedsel voor één dag
medenemen.
De razzia te Berlijn is ondernomen door
de politie voor de passencontróle en was
in de eerste plaats gericht tegen menschen
zonder paspoort of personen, van wie men
dacht, dat zij onwettig in Duitschland
vertoefden.
IJssportvereeniging.
In zijn openingswoord deelde de voorzit
ter, de heer A. van Reenen, in de alge
meene vergadering van de Berger IJssport
vereeniging, die gister in het café „De Oude
Prins" werd gehouden, mede, dat het bestuur
had besloten, om na de vier ijslooze winters
voor de leden een feestavond te organisee-
ren. Deze feestavond zal plaats hebben op
19 November, ter gelegenheid van de alge
meene vergadering van den Koninklijken
Nederlandschen Schaatsenrijders Bond, die
dit jaar in Bergen wordt gehouden. De af
gevaardigden zullen den feestavond kunnen
bijwonen.
Op dien avond treedt op het cabaret-ge
zelschap Daan Pool, terwijl de dansmuziek
door een uitstekende band verzorgd zal
worden. De zaalversiering zal in het teeken
van de wintersport staan, zoodat het een
buitengewonen avond belooft te worden. De
leden hebben gratis toegang, terwijl gehuw
de leden ook hun echtgenoot(e) mogen mee
nemen.
Uit het kasverslag van de penningmeeste-
resse, mevrouw Van den Berg—Bogtman,
bleek, dat de ontvangsten 1300.34 hadden
bedragen en de uitgaven 1052.52, zoodat de
rekening sloot met een voordeelig saldo van
247,82.
Na rapport van den heer Lek namens de
kascommissie werd de rekening conform
vastgesteld.
Tot leden van de kascommissie voor het
seizoen 1938-1939 werden benoemd cte hee-
ren Bückmann en F. Dijs.
De aftredende bestuursleden J. van Exter
en G. Kooyman werden herkozen.
Voor de te organiseeren wedstrijden en
ijafeeeten werd het niet-uitgevoerde pro
gramma van het vorige seizoen aangehouden.
Op voorstel van den heer van Exter werd
echter besloten om na de kinderfeesten aller
eerst den wedstrijd om den Berger beker, die
zich nog steeds in het bezit bevindt van den
heer Schenk, te organiseeren.
Van de rentelooze obligatie-leening loot
ten de volgende aandeelen uit: 84-, 163, 158,
42 en 172.
Dank zij het beweiden van de ijsbaan met
schapen, verkeert deze in bizonder goede
conditie. Aangezien geconstateerd was, dat
het gras onder water sneller groeit, zal pas'
dan de baan onder water wordt gezet, wan
neer de weersomstandigheden erop wijzen,
Ouderavond.
In een der lokalen van de O L.-school
te Schagerbug werd Donderdagavond j.1.
een ouderavond gehouden onder leiding
van het hoofd dr school, den heer J. D.
Wiering.
Bij de opening bracht de heer Wiering
het gemeentebestuur dank voor zijn mede
werking inzake aanschaffing van nieuwe
leermiddelen.
De notulen van den vorigen ouderavond
werden gelezen en onveranderd vastgesteld.
Volgde verkiezing van twee leden der
oudercommissie, die aan de beurt van aftre
den waren, namelijk mevr. Ooms en den heer
B. Baaijens. Beiden werden herkozen.
Hierna bracht de heer G. van der Sluijs,
lid van de schooltuincommissie verslag uit
over de in het afgeloopen jaar met de school
tuintjes behaalde resultaten. Over het alge
meen was het resultaat zeer bevredigend en
de kinderen hebben met lust en ijver ge
werkt. Spreker richtte woorden van dank
tot de heeren Wiering, Kingma en Haan,
voor het vele werk dat zij voor de school
tuintjes hebben gedaan.
Vervolgens droeg het Hoofd der School,
de heer Wiering, een paar aardige schetsen
voor, die met onverdeelde aandacht werden
aangehoord, waarna men overging tot de
trekking van de verlotingen voor den cursus
handenarbeid en die voor de schooltuinen.
Bij de rondvraag gaf de heer De Bruijn
in overweging om een z.g. schoolfonds te
stichten voor eventueele extra-uitgaven voor
schooltuintjes, cursus handenarbeid en leer
middelen. De oudercommissie zal hier aan
dacht aan schenken.
Tenslotte zij nog vermeld, dat aan mej. G.
H. Jonker, die in verband met haar be
noeming tot onderwijzeres aan de o.l.school
te Oudesluis binnenkort de school te
Schagerbrug gaat verlaten, door de ouder
commissie bloemen werden aangeboden,
waarbij de heer Brugman haar hartelijk
dankte voor haar werk.
Geitenfokvereeniging.
Gisteravond heeft de afd. der K.N.G.F.
V. haar jaarvergadering gehouden in café
Borst.
De voorzitter, de heer J. Zonneveld, heette
allen welkom, in het bijzonder de sprekers
van dezen avond, de heer Wit (secr. der
K.N.G.F.V.) en den rijksveeteeltconsulent.
Uit het jaarverslag van den penning
meester bleek, dat de inkomsten 111.16
waren, en de uitgave 91.78 bedroegen, zoo
dat een batig saldo van f 20.08 aanwezig
was. Hierna hield de heer de Wit een le
zing over geitencultuur en voeding.
Hieruit bleek, dat verscheidenen de voeding
verkeerd toepasten. Het komt er op aan,
zoo'n voeding te geven, dat het hier niet al
leen uiterlijk een schoon dier wordt, maar
dat het productiever is voor den teler.
Ook de rijksveeteeltconsulent vertelde
aan de hand van een aantal lichtbeelden
wat de geit voor 1000 jaren was en wat de
geit nu is, en zeide, dat de geit voorheen
het niet verder dan een liter melk per dag
kon brengen, terwijl dit heden tot vier liter
is gestegen. Dit is wel een bewijs, dat het
met de fokkerij vooruitgaat.
Besloten werd op 5 Nov. in café Borst een
geitenkeuring te houden, waarna de verga
dering werd gesloten.
Aankoop grond zuivelinrichting.
B. en W. stellen den raad voor haar
te machtigen tot aankoop van gronden,
behoudens goedkeuring Ged. Staten, op
een terrein groot 3 H.A., gelegen langs
den Heemskerkerweg (eigenaar Th. Lief-
ting) voor het plaatsen en inrichten van
een zuiveringstation der rioleering en het
beschikbaar krijgen van de terreinen voor
een eventueel te maken vuilverbrandings
oven en bergplaats voor vuilnis. De kosten
zullen bedragen 10.000.
Plantsoenaanleg. Wijziging uit
breidingsplan.
B. en W. stellen den raad voor tot
aankoop van gronden van de r.-k. kerk,
gelegen bij bet Vitesse-terrein, groot
3.46.10 H.A. voor den prijs van 60.000.
Het is de bedoeling hier in het midden
een plantsoen aan te leggen met randbe-
bouwing voor villa's.
De kosten kunnen aan den hand der
voorloopige schets als volgt worden be
raamd: 1. vaste aankoop 60.000; 2.
straataanleg 2280; 3. wandelpaden 6000;
4. beplanting 3000; 5. algemeene kosten
3600; totaal 74.880. Opbrengst bouw
kosten 52.920; kosten plantsoen dus
21.960.
De bouwgrond zal kosten 3 per M2.
Brengt dit meer op dan zijn de plantsoen-
kosten minder. De grootst mogelijke min
derheid van de commissie van B. en W. is
voor het plan, terwijl de minderheid, om
formeele redenen er tegen is.
Volksonderwijs.
Bjj besluit van B. en W. van 19 Octo
ber j.1. is een verloting toegestaan voor de
afd. Castricum van de vereeniging voor
„Volksonderwijs". De trekking zal Woens
dag 2 November a.s. in een der lokalen der
O. L.-school plaats vinden.
Zwakke tot matige wind uit noordelijke
tot westelijke richtingen; mistig en betrok
ken tot zwaar bewolkt weer met later kans
op eenigen lichten regen; weinig verandering
in temperatuur.
Somber weer.
Het depressiekerntje, dat gisteren over
ons land lag, is zuidwaarts getrokken en
heeft zich vereenigd met de depressie, welke
thans over de povlakte ligt en die tegen
de Alpen matigen regen bracht. De IJs-
landsche depressie heeft zich noordoost-
waarts bewogen. Ove. IJsland is thans weer
koude lucht ingevallen, bij krachtigen wes
telijken wind. Over de Britsche eilanden
beweegt zich een nog zwak regenfront in
westelijke richting. Het is er rustig en zwaar
bewolkt tot betrokken weer. Het oceanische
hooge drukgebied breidde zich zuidwaarts
uit en bevindt zich zoo langzamerhand
weer nabij zijn normale plaats nabij de
Azoren. Het hooge drukgebied in het oosten
hield eveneens stand. Dit maximum is de
oorzaak van uitgebreide mistgebieden over
Duitschland. De mist over ons land ontstond
in een rug van hooge drukking, welke
zich over de Noordzee uitstrekt.
Voor morgen mag rustig, mistig en
somber weer worden verwacht, er be
staat eenige kans op lichten regen. De
temperatuur zal weinig veranderen.
LICHT OP!
Voor rijwielen, motorrijtuigen en anderq
voertuigen van 17.11 tot 6.19 uur licht op.
Ik houd van het water. Het water, zooals
het in 't snelle beekje onder den gloed der
herfstkleuren voortglijdt door Veluwsche
bosschen of zooals het in een Giethoornschen
veenplas klaar en zuiver doorzichtig den
harden zandigen bodem toont.
Ik heb het water lief, zooals het bruist om
den steven van de zeilende boot en zooals
het opspat tegen de oevers in fel bewogen
vaart.
Ik zie het graag, het water, zooals het
voortstroomt, krachtig en snel door de
beddingen der groote rivieren en zooals het
in stille stadjes ligt te droomen en te
spiegelen in grachtjes en langs kaden.
De .vijver in het najaarsbosch is schoon
van waterglans en weerspiegeling van
kleurig verwelkend gebladerte en heerlijk
is het water van de zee; s zomers om er het
sterkende genot van het baden en zwemmen
in te beleven en in alle getijden boeiend
voor het oog van effen windloos oppervlak
tot grootsche, geweldige stormbewogenheid.
Wie in het waterland geboren en getogen
is, wie rondom het huis en het land van zijn
jeugd altijd het blinken van water heeft
gezien en het geklots van water heeft ge
hoord, die hecht zich aan het water wonder
baar sterk, aan het water en aan het water
landschap.
Die heeft moeite zich in droge, waterarme
gebieden goed thuis te voelen en is blij
wanneer hij het water terugziet en weer
dichtbij het water wonen mag.
Ik zou niet graag het land van greiden
en zee, van glanzende slooten en breede
kanalen en wijde meren verlaten voor een
toekomstland van bosch en heide, als niet
vlakbij de plassen en de veenlanden waren
van Loosdrecht en Naardermeer en de blin
king van het IJsselmeer niet lichtte in vrij
nabije verte.
Water geeft frischheid, water geeft spiege
ling, water is leven. Er is in water altijd
variatie, altijd bewogenheid, altijd wisseling
van indrukken. Water is anders, ieder getijde,
iederen dag, ieder uur, ja ieder oogenblik.
Water geeft ook verdubbeling van im
pressies. En dan nog een verdubbeling in den
zin van een spiegelbeeld. Wat gij ziet in het
water is anders, heel anders dan het beeld,
dat in zijn hoofdtrekken weerspiegeld
wordt. Prachtig is het Haagsche bosch in
deze weken van herfsttooi, maar nergens
ligt het in de indrukken van mijn herinne
ring mooier dan bij de vijvers, waar het
water gevarieerde, verlevendigde verdubbe
ling van schoonheid geeft.
Een oud gebouw, een sierlijke gevel, uit
vroeger tijden bewaard gebleven, een
schoon bouwwerk, in onzen eigen tijd van
oplevenden architectuur verrezen, treft het
schoonheid zoekend oog, maar water, een
gracht, een vijver, een kanaal vóór zulk een
gebouw verdubbelt deze schoonheid voor
ons oog, ja verveelvuldigt haar voor den
geest, omdat er meer is dan doodsche, ge
lijkmatige verdubbeling. Er is ook verdieping
immers, een groote versterking van den
indruk door den anderen toon en het wis
selende, bewogen beeld, dat het water
geeft. Zoo staan de torens van Amsterdam,
de Westertoren en die van Munt en Montel-
baan en vele andere in meer dan dubbele
schoonheid aan de grachten; zoo liet Dudok
zijn Hilversumsch stadhuis zich spiegelen
in breed vijverwater.
Water spiegelt, verdubbelt, verveelvoudigt
de schoonheid aan zijn oevers, schoonheid
van natuur of menschenwerk.
Daarom is demping meestal zoo bedroe
vend en afkeurenswaardig. Het water dat er
is moet, in ons land van het water, er zoo
veel mogelijk blijven. Buiten, waar de
groote meren en de kleine plassen, de venen
en de duinmeertjes, de vele kleine en
grootere wateren zijn. En binnen, in stadjes
en steden, ook. Vermindering, verminking
van watergebied beteekent bijna altijd ver
arming, natuurbederf en cultureel verlies.
Ik houd van het water, dat ruischt en
bruist, het water dat stil den hoogen hemel
spiegelt en al wat menschen bouwden en
wat God schiep aan den waterkant.
