DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Daladier's aanklacht tegen de communisten. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven francc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telet. 3320, redactie 3330. Vrijdag 28 October 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang De situatie vóór en na de vrede van Hünchen. £on woord tot geheel Frankrijk. Teian in Japansche handen. China za! een guerrilla-tactiek voeren. De algemeene toestand. Een Maginot-linie bij de Sovjets. Instelling van een „niemandsland" als grenszone. ALKMAARSCHE COURANT. No. 254 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Bij den aanvang van het congres der radicaalsocialisten te Marseille heeft minister-president Daladier, telkens en telkens met geestdriftige instemming door zijn gehoor toege juicht, een groote en grootsche rede voering gehouden over de internatio nale situatie vóór en na den vrede van München. Fel laakte de premier de onverant woordelijke critiek op de houding der regeering in de sombere September dagen en de verderfelijke en verra derlijke agitatie der communisten in den lande. Uitvoerig schetste spreker Frank- rijks verhouding tot Duitschland en Italië. Ten slotte gaf hij een uiteenzetting van 's lands triesten financieelen toe- standd, waarvan productie-vermin dering de oorzaak is „Het is thans voor den leider der regeering niet meer mogelijk, zich alléén tot zijn party te richten, aldus ving Daladier aan: tot héél Frankrijk moet worden gesproken!" „Wanneer wy den toestand op de wereld en in Europa op dit oogenblik overzien", aldus volgens het Havas-verslag de Fran sche minister-president, dan is het alles Overheerschende feit, dat de vrede, welke verloren scheen, gered werd en dat wij in vrede de nog restende wereldproblemen zullen moeten oplossen. Ik wensch eens te meer voor u allen met al de kracht, waarover ik beschik, te betoogen, dat voor de geheele Europeesche beschaving, voor ons vrijheidsideaal, voor ons land en voor Tsjecho-Slowakije zelf, de toestand, welke is voortgevloeid uit de overeenkomst van München de voorkeur verdient boven de situatie, welke thans zou heerschen, indien de oorlog niet voorkomen was. Ik heb voor het parlement reeds uitge legd, dat ik zeer goed begrijp, wat zich in het geweten van iederen Franschman heeft afgespeeld tijdens deze crisis, daar ik het zelf óók heb beleefd. Maar thans kan ik toch niet toestaan, dat men spreekt over een capitulatie van Frankrijk. Ik ken de mate van de gevolgen der overeenkomst van München, maar ik weet óók, dat wij niet voor dwang gezwicht zijn en dat, indien ik mij te München geplaatst had gezien tegen over een ultimatum, indien ik te München mijn stem niet had kunnen doen hooren tn spreken op voet van gelijkheid, ik naar Parijs zou zijn te ruggekeerd, om de Fransche natie op te roepen tot verzet. De daad van München was een daad van rede! Ik begrijp slecht, of misschien al te goed, zekere campagne tegen een over eenkomst, welke op den avond van haar onderteekening in alle landen werd toege juicht door mannen en vrouwen, die het met hun bloed of hun tranen betaald zouden hebben, indien de wereld haar toe vlucht had genomen tot wapengeweld. Slechts aan hen sta ik toe, mij te be- critiseeren, die mij er thans aan zouden kunnen herinneren, dat zij mij in die tragische uren zijn komen zeggen, liever oorlog te voeren dan een compromis te aanvaarden. Daladier en het communisme. Zeker, ik erken het, één partij kan mij zeggen, dat zij steeds voor onver zettelijkheid is geweest, óók al zou deze onverzettelijkheid tot oorlog hebben geleid. Dat is de communisti sche party, welke overigens van haar volkomen oppositie blijk gaf door haar stemming in het parlement en haar dagelijksche beleedigingen in het land. De heftigheid en onverzettelijk heid dezer partij hebben mijn actie verlamd. Cy?06? de bladen en de sprekers dier partij h*,, erlain op grove wijze aanvielen, riii. *oen nmt de positie van Frank- aem Verzwakt? Hebben zij onze actie ver- ««nakkelijkt, toen zij dag in dag uit hun Daladier sommaties richtten tot. de Fransche re geering? Hebben zy, toen zy hun banvloek slingerden naar een regeering, met dewel ke wij ons in gevaarvolle onderhandelin gen bevonden, die onderhandelingen niet in gevaar gebracht, aldus de kans loopend het land en de wereld in een oorlog te storten. Wanneer zij thans beweren, dat de ge deeltelijke mobilisatie, waartoe wij over gingen, slechts diende, om onze abdicatie te camoufleeren, bedienen zij zich vrijwil lig op de .meest afschuwelijke wyze van leugens, omdat, zoo deze praat door de misleide massa's als waar zou worden aangenomen, dit tot gevolg zou kunnen hebben, dat het, indien opnieuw noodig, onmogelijk zou zijn, onze toevlucht te nemen tot een dergelijken maatregel, welke nochtans, ik herhaal het, krachtig heeft bijgedragen tot het redden van den vrede. Wanneer men waarlijk wil, dat de re geering den vrede en de eer redt, komt men haar niet openlijk haar actiemoge lijkheden betwisten, komt men niet, in strijd met de waarheid, beweren, dat het land onmachtig is tot tegenstand, komt men niet de leiders der landsverdediging in opspraak brengen. Wij hebben inderdaad den vrede en de waardigheid van Frankrijk gehandhaafd en wij zijn vastbesloten dat te blijven doen Onze politiek zal in overeenstemming zijn met de fundamenteele belangen van het vaderland. Het fundamenteele belang van Frankrijk is de handhaving van zijn eigen veiligheid, welke niet alleen ligt in de on schendbaarheid van onze grenzen op het vasteland van Europa. Het wordt inte gendeel bepaald door de vrijheid van de verbindingen tusschen het moederland en zijn rijk. Want ik wensch te verklaren, dat Frankrijk inderdaad deen imperium is. Frankrijk inderdaad geen imperium is. heele uitgebreide veiligheidszone Frankrijk even dierbaar als het moederland zelf. Wij beschouwen deze als onaantastbaar. De verhouding tot Duitschland en Italië. Wat de betrekkingen tot Duitschland en Italië aangaat, is Frankrijk er van over tuigd, dat indien men aan beide zijden niet slechts denkt aan de verdediging van eigen nationale belangen, overeenkomsten tot stand kunnen komen, die de nuttigste bijdrage tot versterking van den vrede zullen kunnen geven. Zoo staat het ook met de vriendschap pelijke betrekkingen, welke Frankrijk verbinden met de bevriende naties in Oost-Europa. Aldus berust de basis der Fransche diplomatie vooral op nauwe samenwerking van Frankrijk en Groot- Brittannië; een samenwerking, waartoe vrijelijk werd besloten en die berust op de gemeenschappelijkheid van het ideaal en de gemeenschappelijkheid van belan gen; een samenwerking in wederzijdsch respect en gelijkheid. Deze samenwerking sluit geen enkele andere uit. Wij staan open voor alle moge lijke overeenkomsten. Toen ik te München het hart van het Duitsche volk hoorde kloppen, kon ik niet nalaten te denken, zooals ik in vollen oorlog te Verdun had gedacht, dat er tusschen het volk van Frank rijk en het volk van Duitschland on danks alle moeilijkheden, machtige redenen zijn tot wederzijdsche ach ting, welke tot loyale samenwerking moeten leiden. Op deze samenwerkng heb ik steeds krachtig gehoopt. Hoe verschillend haar politieke stelsels ook mogen zijn, deze beide naties, die op het slagveld zoo vaak tegenover elkaar hebben gestaan, moeten begrijpen, dat in den modernen tijd een oorlog nooit meer een oplossing is en dat het door een loyale overeenstemming der volken het mogelijk is, alle problemen te regelen. Te veel misleidende propaganda. Nadat Daladier vervolgens een principi- eelen toestand onder de loupe had geno men, verklaarde de premier vervolgens, dat in Frankrijk te veel propaganda wordt gevoerd. Te dikwijls worden, onder den dekmantel van theorieën, buitenlandsche belangen of ambities aan de Franschen voorgelegd. Frankrijk is het land der vrij heid, ieder heeft hier het recht te zeggen, wat hij denkt en te verdedigen, wat hem de waarheid schijnt. Frankrijk mag even wel geen strijdperk worden van alle tegen elkaar botsende meeningen, welke de mo derne wereldd verscheuren, 't Zal niet dul den, dat buitenlandsche krachten, welke ook, aan de Franschen komen vertellen, welke hun 'belangen zijn en het zal ook niet dulden, dat Franschen deze propaganda voeren. Frankrijk zal een toevlucht blijven bie den aan vluchtelingen, doch het zal eischen, dat degenen die het ontvangt, de wetten der gastvrijheid eerbiedigen, d.w.z. dat men zich niet moet mengen in de zaken van het huis, waarin men wordt ontvangen. Degene, die zich hieraan niet onderwerpt, wordt buiten de deur gesloten. Het nationaal-socialistische Duitschland, het fascistische Italië en het communisti sche Rusland dulden op hun gebied geen democratische propaganda. Dit is hun goed recht, doch de Fransche republiek, welker geduld misschien grooter is geweest, zal er in het vervolg voor waken, dat hier geen onderneming meer ontstaat, welke niet ontsproten is uit Franschen bodem. Tenslotte wees de minister-president er op, dat Frankrijk geen reddenden leider noodig heeft, maar werkers, vastberaden werkers. Het land zal gered worden, doch het zal zijn redding niet te danken hebben aan de plotselinge komst van een onver- wachten redder. Het zal zichzelf redden door de kracht van al zijn .zonen. De Japansche strijdkrachten hebben Teian, halverwege Kioe Kiang en Nan Tsjang, geheel bezet. In de mededeeling van de Japansche strijdkrachten dienaangaande wordt ge meld, dat in den stryd, welke twee maanden heeft geduurd, twintig Chi neesche divisies zijn vernietigd. De Japansche troepen, welke ten Westen van Ma Tsjeng aan de grens van de provincies Honan en Hoepe ope- reeren, hebben Swangan bezet. Nabij Sien Ning, zeventig küometer ten Zuiden van Woe Tsjang hebben de Japan sche troepen gistermiddag den spoorweg KantonHankau bezet. Een sterke Chineêsche troepenafdeeling is hier op de vlucht geslagen. De Japansche troepen rukken verder op naar het Westen, ten Zuiden van de Jang Tse. ALKMAAR, 28 October. Daladier heeft gisteren een zeer scherpen aanval gedaan op de communisten, die in de weken van de allergrootste politieke spanning in Europa in eigen land de regeering becritiseerden en die al het mogelijke gedaan hebben, om Daladier en de zijnen onmogelijk te maken. Daladier's verklaringen komen in feite neer op een openlijke breuk met de com munistische partij en hoewel deze verkla ringen door de meeste leden van Daladier's partij de radicaal-socialistische partij zijn goedgekeurd, hebben zij toch eenige beweging veroorzaakt, vooral bij de Ka merafgevaardigden en senatoren, die be zorgd zijn over de gevolgen, welke Dala dier's woorden kunnen hebben, als Kamer en Senaat weer bijeen komen. Daladier werd gisteravond uitgenoodigd een nadere uiteenzetting te verstrekken voor de commissie voor de algemeene politiek, die in besloten zitting bijeen kwam. Personen, die deze zitting hebben begewoond, deelen mede, dat Daladier ontkend heeft het initiatief te hebben ge nomen tot het veroorzaken van een breuk met de communistische partij. Hij herin nerde er aan, dat het officieele orgaan dezer partij den minister-president en den minister van buitenlandsche zaken iederen ochtend den naam geeft van „knechten van het kapitalisme" en „Hitler-knechten". Hij legde den nadruk op de „huichelach tigheid" der manoeuvres, waarvan hij in zijn rede melding had gemaakt en voerde als nieuw bewijs voor zijn stelling een manifest aan, dat gericht is tegen de overuren in de vliegtuigenfabrieken en door den bond van vakvereenigingen in het metaalbedrijf is uitgereikt aan den ingang van de congreszaal. Reeds tijdens de volksfrontregeeringen onder socialistische leiding, aldus vervolg de Daladier, heeft het ministerie van defensie moeten vaststellen, dat de Fran sche productie onvoldoende was, zonder dat het daarin verbetering kon brengen. De omstandigheden zijn thans te ernstig dan dat men zich zou kunnen bezig hou den met politieke bondgenootschappen. Een nationale eenheid rondom het volks front zou wenschelijk zijn, ongetwijfeld. Maar alle pogingen, die men in die rich ting in het werk gesteld heeft, zijn mis lukt. Misschien moet ook het stelsel van arrondissementsverkiezingen worden af geschaft, althans gewijzigd door afschaf fing van de herstemmingen, die de coali ties begunstigen ten koste van de onaf hankelijkheid der gekozenen. Binnenkort zal het land kennis nemen van maatrege len, door de regeering getroffen ten bate van het openbaar welzijn. De regeering zal een beroep doen op alle republikeinen en hun vragen hervormingen in republi- keinschen geest te aanvaarden. Van alle Fianschen zal een offer gevraagd worden, aldus Daladier, hoewel van de vermogens een grootere bijdrage gevergd zal worden dan van de opbrengst van den arbeid. In dien de regeering deze herstelpoging niet zou overleven, zou het volk zich door nieuwe verkiezingen moeten uitspreken. De berichten uit Rome, volgens welke o.m. de Britsch-Italiaansche overeenkomst op 15 November van kracht zou kunnen worden, worden te Londen in sommige kringen als een voorbarige aankondiging beschouwd, welke een poging vormt om de inwerkingtreding van het Engelsch- Italiaansche accoord te forceeren. Men wijst er op, dat er nog parlementsdebatten gehouden moeten worden, voordat bepaald kan worden of er een regeling in het Spaansche conflict bestaat. Officieele kringen te Londen kunnen den inhoud der berichten uit Rome beves tigen noch ontkennen, aangezien men daarvoor op de hoogte zou moeten zijn van den aard en den omvang der bespre kingen in het Engelsche kabinet in zijn zitting van gisteren, waaromtrent geen officieele mededeelingen zijn verstrekt. Er kan echter worden verklaard, dat de Britsche regeering verlangend is om de overeenkomst zoo spoedig mogelijk in werking te doen treden en derhalve wenscht, wanneer het parlement bijeen komt, in staat te zijn de gunstigste voor waarden voor de van kracht wording voor te leggen. Zooals bekend, is von Ribbentrop gis teravond in Rome aangekomen en zooals gekenschetst, hebbe nde dagbladen den Duitschen rijksminister verwelkomd in lange artikelen Zij wijzen er op, dat of schoon de ontmoeting tusschen Mussolini, Ciano en von Ribbentrop van opmerkelijk belang zal zijn in verband met het huidige internationale moment, zij toch een nor male gebeurtenis vormt binnen het kader van rechtstreeks contact tusschen de voor de buitenlandsche politiek der beide lan den verantwoordelijke personen, gelijk dit is vastgelegd in de Italiaansch-Duitsche accoorden van Berlijn. Volgens de Giornale d'Italia staan de buitenlandsche dagbladen buiten de wer kelijkheid, wanneer zij spreken over z.g. moeilijkheden tusschen Rome en Berlijn, die de ontmoeting uit den weg zou moeten ruimen. De reis van Von Ribbentrop be vestigt de hechtheid van den spil Rome Berlijn en zijn snelle doeltreffendheid. En niet alleen het Hongaarsch-Tsjecho- Slowaaksche probleem, waarover trouwens algeheele overeenstemming bestaat tus schen Rome en Berlijn, is van belang voor de buitenlandsche politiek van Italië en Duitschland, maar ook en vooral de vele en niet heldere problemen, die in Europa en in de wereld open staan. Deze proble men zijn: de houding van Rome en Berii'a tegenover de reactie der democratische mogendheden ten opzichte van München, de problemen der Duitsche koloniën, Spanje, de reorganisatie van Europa in het Donaugebied en op den Balkan, en ten slotte de Italiaansch-Duitsch-Japan- sche problemen. Het is duidelijk, aldus besluit Giornale d'Italia, dat voor een zoo uitgebreide internationale stof naast de normale betrekkingen der diplomatieke organen, periodieke contacten noodig zijn der directe regeeringsvertegenwoordigers, vooral wanneer het gaat om twee naties als de Italiaansche en de Duitsche, die een realistische politiek van nauwe samen werking voeren. Een andere Japansche afdeeling heeft gister Han Jang aan de samenvloeiing van Han en Jang Tse bezet, zoodat thans de drie zustersteden Hankau, Woe Tsjang en Han Jang geheel in Japansche handen zijn. De woordvoerder der admiraliteit, Noda, heeft medegedeeld, dat de volledige Japan sche vloot gistermorgen de Jang Tse is opgevaren en te Hankau is aangekomen. De Japansche troepen en mariniers hebben gis teren de geheele stad bezet. Alle gebouwen in de Japansche concessie hebben de Chi neesche troepen, alvorens zich terug te trekken, opgeblazen, o.a. het Japansche con sulaat-generaal. Tenslotte wordt nog officieel medege deeld, dat luitenant-generaal Higasjikoeni, lid van de keizerlijke familie, benoemd is tot opper-bevelhebber van de Japansche troepen in Midden-China. De posit'e van Tsjang Kai Sjek. De positie van maarschalk Tsjang Kai Sjek, aldus valt af te leiden uit Chineesche berichten van betrouwbare zijde, is door de gebeurtenissen der laatste dagen geenszins geschokt, integendeel: de maarschalk zelf heeft, naar verzekerd werd, de ontruiming van Hankau en Kanton bevolen, omdat hy wenschte, dat sterker en gemakkelijker te verdedigen stellingen werden ingenomen en, om te voorkomen, dat door een toch niet te winnen strijd, zijn strijdkrachten zouden slinken. Tsjang Kai Sjek heeft met het Chineesche kabinet en de militaire leiders, met inbe grip van de communisten, een lange confe rentie gehad, waarin hy aller volledigen steun verkreeg, nadat hij gedreigd had, af te treden, als men ''em dien niet gaf. Tsjang heeft daarop generaal Yoe Han Moe bevolen, terug te trekken op nieuwe linies, meer in het binnenland. Den geheelen dag heeft Tsjang Kai Sjek zich gewijd aan de regeling van de terug trekking der troepen uit het Woe Han- district in Zuid-Westelijke richting. Blijk baar wenscht hij de Japanners ertoe te brengen, dat zij hem in die richting zullen achtervolgen tot in de provincies Yoennan en Setsjoean, waar hij over drie vrijwel niet af te snijden verbindingswegen be schikt, waarlangs hij munitie en andere voorraden kan ontvangen uit Indo-China, Birma en Rusland. China een tweede Mandsjoekwo. De „Leipziger Neueste Nachrichten" be helst een onderhoud met den nieuw be noemden Japanschen ambassadeur te Rome, Sjira Tori, over de beteekenis van den val van Hankau. Deze verklaarde, dat het tien jaren zal duren, alvorens de toestand in China volkomen geregeld is, al zullen de vijandelijkheden spoedig worden gestaakt. Nieuw-China zal een tweede Mandsjoekwo worden. Naar het model van de Ver, Staten zullen waarschijnlijk verscheidene zelf standige afzonderlijke regeeringen worden gevormd, waarboven een gemeenschappe lijke staatspresident zal staan. In militair en buitenlandsch politiek opzicht de al liantie met Japan voor het nieuwe China maatgevend zijn. Voorts ligt het m de be doeling een tolunie te sluiten. Ernstige buitenlandsche politieke moeilijkheden zijn niet te verwachten, daar Japan geen terri toriale doeleinden nastreeft De militaire bezetting van Hainan druischt niet in tegen het volkerenrecht. Bovendien blijft China de bezitter van het eiland. Er kan geen sprake van zijn, dat de overwinning met de westelijke mogendheden gedeeld wordt. De rechten der vreemde mogendheden blijven onaangetast. Financieele medewerking is gewenscht. In weerwil van Japans royale houding tegenover de vreemde mogendhe den, is thans het einde gekomen van de En gelsche opperheerschappij in Oost-Azië. Er begint een nieuw tijdperk in de Japansche geschiedenis. Het Japansche volk keert te rug tot den totalitairen staat, welke in over eenstemming is met de Japansche traditie. In diplomatieke kringen te Washing ton is bericht ontvangen, dat de sovjet unie in snel tempo doende is met den aanleg van een uitgebreid „niemands land" langs haar westelijke grens, als eerste verdedigingslinie tegen Duitsch land. De sovjets, die de mislukking zien van hun pogingen, een internationale barricade op te richten aan de Oostzijde van Duitsch land, hebben volgens te Washington ontvan gen inlichtingen feitelijk alle andere plannen prijsgegeven om vóór alles maatregelen te treffen ter bescherming van de graan- en kolenvelden van de Oekraine tegen iedere invasie. Gemeld wordt, dat een program van zes punten is opgesteld, dat beoogt, den op- marsch van een eventueel tegen Rusland op rukkend leger te vertragen, en tenslotte tot staan te brengen. Zoowel met natuurlijke

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1