DOUWE EGBERTS
8
8
8
t
S AMBO DE OLIFANT
waL
J
i
8
8
een. iuctfek aft.
ythaakciétiek
m
WÊ
ZZi
WA
mm
m
tJL
'M
m
m
m
m
m
m
t
m
m
m
li
h
if
93
M
P
n
41
m
tl StKijkt evift
Financieel Overzicht.
I
i
SPI
0ub'Ü\off.lPypta6a6.
«ooeeeocJUdiopCQQMlWM
0
Dr. E. HOEKSlRA's
BLOEDZUIVERENDE
fa
1
P
i
DERDE BLAD.
Maar als Uw overgrootvader zijn
pijp opstak, ging dat plechtig en
uitvoerig met een tondeldoos.
Maar ook hij rookte in zijn pijp
de heerlijke, milde Oud-Holland-
sche pijptabak, de voortreffelijke
melange die Douwe Egberts nu
nóg maakt.
COOPVAEKT 10ct
SCHOUT 15 cf. p.Vxons
Sri
K 57
De Amerikaansche verkiezingen en de
beurs. De New Deal een handicap
voor het zakenleven. Inflationisti-
sche gevolgen der uitgavenpolitiek.
Ook Frankrijk volgt den weg der
„credietexpansie". Nieuwe uit
barsting van Willigte te New York.
De Amsterdamsche beurs sluit zich
hierbij niet ten volle aan.
Er zyn tijden geweest, waarin een op
handen zijnde verkiezingscampagne in de
Vereenigde Staten haar schaduwen reeds
maanden lang vooruit wierp. Het zaken
leven zoowel als de fondsen- en de goede
renmarkten verkeerden dan in een volko
men apathische houding; in afwachting van
„de dingen die komen zouden" durfde nie
mand iets te ondernemen. In zulke gevallen
stond voor het geheele bedrijfsleven ook
veel op het spel; door middel van de stem
bus werd de groote strijd om de regeerings-
macht gestreden tusschen de Republikein-
sche en de Democratische Partij, waarbij
het zakenleven en de beurs aan de zijde
van eerstgenoemde, voor hun belangen op
komende partij stond.
Ook ditmaal heeft de uitslag der verkie
zingen de beurs .lang niet onverschillig ge
laten; de traditioneele „stilte in zaken" van
een Amerikaansch verkiezingsjaar is even
wel uitgebleven, en zelfs is in de laatste
maanden een niet onbelangrijke opleving
ingetreden. Het zou onjuist zijn, uit dit laat
ste af te leiden, dat men ip, zakenkringen
bijzonder gunstige verwachtingen koesterde
van het resultaat der verkiezingen van dit
jaar. Reeds van te voren stond vast, dat de
aan het bewind zijnde democratische partij
zóó stevig in het zadel zit en over zulk een
meerderheid in het Huis van Afgevaardig
den en den Senaat beschikt, dat een alge-
heele bestuurswijziging welhaast tot de on
mogelijkheden zou behooren. Daar komt dan
nog bij, dat de scheidingslijn tusschen Repu
blikeinen en Democraten, wat hun houding
ten opzichte van het zakenleven aangaat,
zich langzamerhand veel minder scherp is
gaan afteekenen dan vroeger. Er zijn onder
de Republikeinen voorstanders van de „New
Deal" van President Roosevelt en van diens
tegen de groot-industrie gerichte economi
sche politiek, terwijl onder de Democraten
velen gevonden worden, die het met de
economische, sociale en financiëele maat
regelen van de tegenwoordige regeering niet
eens zijn.
In groote trekken ging het bij deze ver
kiezingen dan ook om een „pro of contra
de „New Deal", met ales, wat daaraan vastzit
en met het oog hierop heeft de beurs den
uitslag toch met spanning tegemoet gezien.
Hiervan immers zou het voor een goed deel
afhangen, of de president er in den eerst-
komenden tijd „nog een schepje bij" zou
kunnen doen, dan wel of hij tenminste
eenigszins geremd zou worden in dat, wat
men in ernstige financiëele en zakenkringen
nog altijd beschouwt als geëxperimenteer
op kosten van het bedrijfsleven, hetgeen
feitelijk wil zeggen van de geheele natie, die
Immers van den algemeenen gang van het
zakenleven afhankelijk is.
In de meer dan vijf jaren van zijn bewind
heeft President Roosevelt al heel wat econo
mische experimenten doorgevoerd, die alle
neerkwamen op een ingrijpen in de vrije
ontwikkeling van het bedrijfsleven, al had
den zij dan de goede bedoeling, de conjunc
tuur te stimuleeren. Vaak liepen zij kris-kras
tegen elkaar in; zoo b.v. zijn streven naar
vergrooting der koopkracht door uitkeering
van „bonussen" aan oudstrijders en verhoo
ging van loonen met tegelijkertijd strijd
tegen de daardoor noodzakelijk geworden
hoogere prijzen.
Het zich partij stellen van de regeering in
arbeidsconflicten, haar inmenging op het
terrein van de beurs, haar strijd tegen de
monopolies, dit alles heeft het vertrouwen
van het zakenleven aan het wankelen ge
bracht. Dit gebrek aan vertrouwen maakte,
dat de regeering niet slaagde met haar cre-
diet-uitbreidingspolitiek, waarmede zij ge
hoopt had, het bedrijfsleven te kunnen sti
muleeren. In den laatsten tijd zoekt zij
weder in toenemende mate haar heil in een
uitgaven-politiek, door uitvoering van pu
blieke werken, voorschotten voor woning
bouw, steun aan den landbouw, credietver-
leening aan openbare nutsbedrijven en an
dere dergelijke maatregelen, alle tezamen
milliarden dollars vergende.
Men kan wel als vaststaand aannemen,
dat de economische opleving in de Ver. Sta
ten althans voor een deel is toe te schrijven
aan den invloed van deze regeeringsmaat-
regelen, al heeft men voor een ander deel
hierbij stellig te doen met een automatisch
herstel na een langdurige periode van neer
gang, die gepaard was gegaan met een in
krimping der productie en een beperking
van voorraden, welke thans weer aanvulling
verlangen.
Het spreekt vanzelf, dat de uitgaven-poli
tiek der Amerikaansche regeering niet tot
in het oneindige kan worden voortgezet; het
tekort op de begrooting stijgt hoe langer hoe
meer en de staatsschuld der Ver. Staten heeft
een ongekend groot bedrag bereikt. Boven
dien brengt het streven van de regeering,
zooveel mogelijk nieuwe geldmiddelen ter
beschikking van het bedrijfsleven te stellen,
het gevaar voor een inflationistische prijs
stijging met zich mede. Men begint zich
thans af te vragen, of de vaste stemming op
de goederen- en de fondsenmarkten niet een
inflationistisch karakter draagt. De basis
voor een sterke crediet-expansie is in de
Ver. Staten stellig aanwezig; zoowel de uit
gavenpolitiek der regeering als de aanhou
dende toevloeiing van goud hebben de bank-
reserves aanzienlijk doen stijgen; verwacht
wordt, dat de surplusreserves der banken
binnenkort 4 mitiiard dollar zullen be
reiken.
In dit verband behoeft natuurlijk nog niet
direct gedacht te worden aan de mogelijk
heid van een verdere vermindering der
goudwaarde van den dollar, al zou deze de
uiteindelijke consequentie van een doelbe
wuste inflatie-politiek der regeering kunnen
worden. In elk geval moet worden verwacht,
dat President Roosevelt in de nieuwe zitting
van het Congres verlenging zal vragen van
de wet, waarbij hij gemachtigd is tot verdere
devaluatie van den dollar en tot uitgifte van
ongedekt bankpapier. De tegenwoordige
waarde van den dollar in goud uitgedrukt
bedraagt ten opzichte van de oude waar
de naar men weet 59.6 Op grond van de
bedoelde „machtigingswet" kan de Presi
dent deze goudwaarde verder verlagen tot
50 van de oorspronkelijke waarde.
De aanvrage tot verlenging van de wet
zal vermoedelijk wel worden gemotiveerd
met de noodzakelijkheid, een wapen in han
den te houden tegenover eventueele ver
dere valuta-manipulaties van andere landen,
waarbij dan speciaal zal worden gewezen op
de jongste koersdaling van het Pond Ster
ling. Dit neemt niet weg dat de regeering,
indien het haar wenschelijk mocht voorko
men, ook uit zuiver binnenlandsche econo-
misch-politieke motieven van haar bevoegd
heden gebruik zal kunnen maken.
Het voorbeeld van de Amerikaansche
regeering volgend, schijnt ook de nieuwe
Fransche minister van financiën bij zijn po
gingen tot economisch en financiëel herstel
den weg der „crediet-expansie" te willen
opgaan. Reeds eerder trouwens heeft men
in Frankrijk dergelijke pogingen onderno
men, zonder dat deze evenwel eenig resul
taat hebben opgeleverd. Het Fransche be
drijfsleven bleek niet bereid of in staat, van
de tot gunstige voorwaarden verstrekte cre-
dieten gebruik te maken, omdat de basis
voor een uitbreiding der productie (vol
doende winstmarge, vraag naar goederen)
ontbrak. De Fransche regeering heeft thans
in zooverre „den wind mee", dat ook in
Frankrijk na de scherpe depressie in verband
met de internationale politieke crisis eenige
opleving in zaken is te constateeren.
(Wordt vervolgd).
Zondag 13 November.
HILVERSUM, 301,5 M. <8.55—12.—
en 5.30—6.30 VARA, de VPRO van
5.—5.30 en 6.30—8.—, de AVRO
van 12.5.en 8.12.uur). 8.55
VARA-Kalender. 9.01 Sportnieuws.
9.05 Tuinbouwpr. 9.30 Gr.pl. 9.45
Van Staat en Maatschappij, cause
rie. 9.59 Sportnieuws. 10.— Bach-
cantate. 10.40 DecL en gr.pL 11.—
VARA-orkest en VARA-kinderkoor
,,De Krekeltjes". 12.Het woord
van de week. 12.05 Avro-Aeolian-
orkest. 12.45 Schilderijbespr. 1.
Gr.pl. met toelichting 1.30 Van hoe
veel kan men in Indië leven?, cau
serie (opn.) 1.50 Gr.pL 2.Boeken
halfuur. 2.30 Pianoduetten en gr.
pi. 3.30 Deel. 3.50 Orgelconcert 4.10
Avro-dansorkest. 4.40 Schaak
nieuws. 4.55 ANP-sportnieuws. 5.
Gesprekken met luisteraars, cause
rie. 5.30 Voor de kinderen. 6.—
Sportpr. 6.15 ANP-sportnieuws,
gr.pl. 6.30 Gr.pl. 6.40 Wijdings
woord. 7.Nederd. Herv. kerk
dienst 8— ANP-ber., radiojour
naal, mededeelingen. 8.20 Omroep
orkest en solisten. 9.15 Radiotoo-
neel. 9.35 Avro-Am.-orkest en het
duo Ja. 10.20 Luchtvaartcauserie.
10.35 Disconieuws. 11.ANP-ber.
11.10 Dansmuziek (gr.pl.) 11.40
12.Orgelspel.
HILVERSUM, 1875 en 415,5 M.
(8.30—9.30 en 5.-7.45 NCRV, de
KRO van 9.30—5.—en 7.4511.
8.30 Morgenwijding. 9.30 Gr.platen.
10.15 Hoogmis. 11.55 Geheelonthou-
derspr. 12.15 KRO-orkest. (1.1.20
De klassen zijn te groot, causerie.
2.Godsdienstonderricht voor ou
deren. 2.30 Hoe de kerk zingt in de
Advent, causerie met gr.pl.-illustr.
3.10 Pianovoordr. en gr.pL 3.55 Gr.
pl. 4.15 Ziekenlof. 4.55 Sport
nieuws. 5.Gewijde muziek (gr.
pl.) 6.20 Nederd. Herv. Jeugddienst.
Hierna Gewijde muziek (gr.pl.) 7.45
Sportnieuws. 7.50 Gr.pL 8.ANP-
ber., mededeeli'igen. 8.15 KRO-
Operette-orkest en solist 9.Gr.pl.
9.20 Calvet-kwartet en gr.pL 10.30
ANP-ber. 10.40—11.— Epiloog.
KEULEN, 456 M. 5.20 Havencon
cert. 7.50 Solistenconcert. 8.35 Po
pulair progr. 9.20 Gr.pl. 10.35 Zang
en piano. 11.20 Schupo-orkest 12.30
H. Bund's orkest H. Munsonius'
kwartet en soliste. 1.20 Populair
concert. 3.20 Omroeporkest. 5.50
Jeugdconcert 7.30 Die Dubarry,
operette (opn.) 9.5011.20 Omroep-
kleinorkest -mannenkwartet en so
listen.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
9.— en 9.40 Gr.pL 10.20 J. Steurs'.
Musete-ensemble en soliste. 11.20
Zang. 11.50 Gr.pL 12.20 en 1.30 An-
dré Felleman's orkest. 2.35 Gr.pL
3.20 Militair concert. 4.20 Zang. 5.50
en 6.50 Gr.pL 7.20 Pianovordr. 8.20
Omroeporkest en solisten. 10.30
Omroepdansorkest. 11.2012.20 Gr.
pl. 484 M.: 9.— en 9.20 Gr.pL 10.20
Harmonie-orkest en gr.pl. 11.50 M.
Burton's Musette-ensemble en so
list 12.20 Gr.pl. 12.35 en 1.30 Om-
roepsalonorkest en gr.pL 2.20, 2.50,
3.15, 4.— en 5.05 Gr.pL 5.30 Lucien
Hirsch' dansorkest. 7.35 Gr.pl. 8.20
Le barbier de Séville, opera. 11.45—
12.20 Gr.pl.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 RadiotooneeL 8.La finta
giardiniera, opera (opn.) 9.20 Ber.
9.35 Sportrep. 9.50 Strijkkwartet.
10.05 Ber. 10.2011.20 O. Dobrindt's
orkest (opn.)
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Luxemburg 8.359.20,
Keulen 9.2010.20, Brussel VI
10.20—11.20, Keulen 11.20—13.20,
Brussel VL 13.2013.35, Parijs R.
13.35—14.20, Brussel Fr. 14.20—
14.35, VL 14.35—15.20, Keulen 15.20
—17.20, Parijs R. 17.20—17.40, Wee-
nen 17.4018.50, Lond. Reg. 18.50
20.10, Straatsburg 20.1020.20,
Brussel Fr. 20.20—22.20, VI. 22.20—
22.30, Fr. 22.30—24.—.
Lijn 4: Brussel VI. 8.30—9.20, Fr.
9.2011.05, Droitwich 11.05—14.20,
Normandië 14.2014.40, Droitwich
14,4016.20, Lond. Reg. 16.2016.40
Droitwich 16.4017.20, Lond. Reg.
17.20—17.40, Droitwich 17.40—23.
Keulen 23.—2320, Parijs Radio
23.20—24.—.
Lijn 5: Diversen.
Maandag 14 November.
HILVERSUM, 301,5 M. (Alg. progr.
AVRO). 8.— Gr.pL (8.15 Ber.) 10.—
Morgenwijding. 10.15 Gr.pl. 10.30
Voor de vrouw. 10.35 Pianovoordr.
11.— DecL 11.25 Het Lyra-trio. 12.10
OrgelspeL (12.15 Ber.) 12.30 En
semble Friedl Schick en solist. 1.15
Gr.pL 1.45 Verv. concert. 2.30 Cau
serie over Benjamin Franklin. 3.
Omroeporkest. (3.45 Ber.) 4.
Zang met pianobegeleiding. 4.30
Disco-causerie. 5.30 De Palladians.
6.15 Gr.pL 6.45 Avrg-Am.-orkest en
het duo Ja. 7.30 125 jaar onafhan
kelijkheid: De Fransche overheer-
sching en het herstel van Oranje in
1813. 8.ANP-ber., mededeelingen.
8.15 Opera: Cavalleria rusticana
(opn.) 9.30 RadiotooneeL 10.15 Om
roeporkest en solist 11.ANP-
ber., schaaknieuws. 11.25—12.—
The Brighton Syncopaters. (11.30
11.40 Sportrep.)
HILVERSUM, 1875 en 415,5 M.
(NCRV-uitz.) 8.— Schriftlezing, me
ditatie. 8.15 Ber., gr.pl. (9.309.45
Gelukwenschen). 10.30 Morgen
dienst 11.Christ. lectuur. 11.30
Uitz. van het Grifformeard Frysk
Selskip. 12.— Ber. 12.15 Gr.pL 1.—
OrgelspeL 2.Voor de scholen. 2.35
2.55 Gr.pL 3.Keukenwenken.
3.30 Gr.pL 3.45 Ber., hierna Bijbel
lezing. 4.45 Gr.pL 5.15 Voor de kin
deren. 6.15 Gr.pL 6.30 Vragenuurtje.
(7.Ber.) 7.45 Bijbelsche causerie.
8.ANP- en herh. SOS-ber. 8.15
Rep. 9.15 Gr.pL 9.25 Utr. Sted. Or
kest, mmv. soliste. 10.15 ANP-ber.,
act. progr. 10.45 Gymnastiekles.
11.— Gr.pL 11.50—12.— Schriftle
zing.
KEULEN, 456 M. 5.50 Gr.pL 6.30
Militair orkest. 7.50 Schrammel-
ensemble en een trio. 11.20 Het
Bonner Kamerorkest. 12.35 Neder-
saksen-orkest en solist. 1.30 Popu
lair concert. 2.50 Gr.pL 3.20 Om-
roepkleinorkest. 5.50 Pianovoordr.
6.20 Gr.pL 7.30 Omroeporkest en
solist. 8.05 Westduitsch weekover
zicht 8.25 Gev. progr. 9.35 Gr.pL
9.5011.20 L. Eysoldt met zijn or
kest, solist, pianoduo en vroolijk
instr. kwartet.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12.20 en 1.30—2.20 Gr.pL 5.20 Gr.pL
6.50 en 7.20 Het Omroepsalonorkest.
8.20 Cabaretensemble „De blauwe
vogel", en het Omroeporkest. 10,30
—11.20 Gr.pL 484 M.: 12.20 Gr.pL
1.en 1.30 Het Omroepkleinorkest.
I.502.20 en 5.20 Gr.pL 5.45 en 6.35
Het Omroepkleinorkest. 7.05 Piano-
.voordr. 7.35 Gr.pL 8.20 Het Omroep
dansorkest. 8.50 Cabaretprogr. 9.50
Het Omroepkoor. n0.3011.20 Gr.pL
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Cello en piano. 8.05 Berlijnsch
Philh. orkest (opn.) 8.20 Hoorber.
9.20 Ber. 9.50 Trioconcert. 10.05
Ber. 10.20—11.20 Gr.pL
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Keulen 8.9.20, D.sender
9.20—9.50, Parijs R. 9.50—10.50,
Normandië 10.5011.20, Keulen
II.20—12.20, Brussel VI. 12.20—
14.20, Danmarks Radio 14.20-^14.40,
Radio PTT Nord 14.40—15.20, Keu
len 15.2017.20, Brussel Fr. 17.20
18.20, Keulen 18.20—20.10, Lond.
Reg. 20.10—20.20, Brussel Fr. 20.20
20.40, München 20.4021.20, Keu
len 21.2023.20, München 23.20
24.—.
Lijn 4: Brussel VI. 8.—9.20, Lu
xemburg 9.20—10.35, Lond. Reg.
10.35—13.20, Droitwich 13.20—14.20,
Lond. Reg. 14.2017.20, Droitwich
17.20—22.—, Lond. Reg. 22.—22.20,
Brussel VI. 22.20—22.30, Fr. 22.30—
23.20, Lond. Reg. 23.20—23.35, Droit
wich 23.3524.
Lijn 5: Diversen.
232. Iedereen in het paleis was verbaasd en blij tege
lijk. Ze merkten wel, dat hun sultan met de kinderen kon
praten en dat ze elkaar best verstonden. Hij vroeg aan
Jan zelfs: „Knip mijn baard eens". En Jan deed het en
netjes ook. Terwijl wreef Flip de mooie wit-leren
schoenen af. De sultan werd steeds vrolijker en vergat
zelfs zijn kwaal een ogenblik.
pp^ULLETIN- 1
"3
Ij'
8
233. Diezelfde dag werd er door een kamerdienaar een
bericht aangeplakt waarop stond, dat de sultan veel be
ter wasi Overal kwamen de mensen toelopen om het
bericht te lezen. De mensen sprongen en dansten van
vreugde en wilden al een groot feest aankondigen, omdat
de sultan weer beter werd.
234. Nauwelijks was het bericht door de stad bekend
geworden of de mensen namen de rouwvlaggen en
brachten die naar de buitenkant van de stad Terwijl
ging er een omroeper door de stad en maakte bekend
dat alle vlaggen verbrand moesten worden. Dat liet nie
mand zich tweemaal zeggen. Al heel gauw brandde er
een groot, gezellig vuur buiten de stadspoort.
GEZOND HEIDSPtt I e.
bestrijden de ongemakken onte+; LEN
onzuiver bloed, herstellen door
spijsvertering en bevorderen do^I? oen<*e
verrichtingen des liehaams. Uurüjke
90 ct. of 1.56 per doos mét gehr„n,
wijzing. Verkrijgbaar in Apoth^n"
Drogisterijen. Vraagt gratis toe7!L-etl
brochure aan MIJ. HOEKSTRA u S
gracht 33, Amsterdam. eereri-
De lakei was blü dat de duinen te Berg*
aan Zee door prikkeldraad zijn afgezet.
ZES verschillende persen staan altjjd
klaar voor
UW DRUKWERK.
DRUKKERIJ COSTER.
ALKMAARSCHE COURANT. TEL. 3320,
Redacteur J. H. GOUD, Utrecht.
PROBLEEM No. 7
G. GUIDELLI
2e E.V. „The Observer' 1920
12
I
i
1
PIP
s
llll
a
i
r/#yy.
Ü3
i
&.S
a bcdeigh
Mat in twee zetten.
Wit: Kg5, Dd8, Th4, Ra2, Pe3 en g4,
pionnen b2, d2, d5, f3, en f6 11.
Zwart: Kd4, Dgl, Td7, Rh8, pionnen c5,
c7, d3, g3, g6 en h3 10.
Oplossing van probl. nc. 3 (H. IV. van
Dort) 1. Pc3d5.
EVANS-GAMBIET.
gespeeld te New-Orleans in het jaar 1858,
waarin Morphy zes pa tijen blind speelde,
die hij alle tot winst voerde.
Zwart
Anon
e7e5
Pb8—c6
Rf8—c5
R-5Xb4
Rb4a5
e5Xd4
d4Xc3
Men beschouwt hier Ddlb3 als ster
ker. Zwart kan dan niet met Pg8—11
antwoorden.
8. d7d6
Zoo wordt de kracht van Ra3 tot nihil
teruggebracht.
Pg8h6
Ra5Xc3
0—0
Ph6—g4
Pg4e5
Pc6Xe5
"-f5?
Een ernstige verzwakking van de
ningsstelling, die zwart zich zeker n
tegenover Morphy had mogen veroorlo
Beter was nog 15. f7f6-
16. f2—f4 Pe5"fo
Re2—c4f Kg8—h8
Ra3b2 Dd8—e_7
Wit
Morphy
1.
e2e4
2.
Pgl—f3
3.
Rflc4
4.
b2b4
5.
c2—c3
6.
d2d4
7.
0—0
8.
Rela3
9.
Ddl—b3
10.
PblXc3
11.
Db3Xc3
12.
Tal—dl
13.
h2h3
14.
Pf3Xe5
15.
Rc4e2
17.
18.
19.
20.
Tdl—el
e4Xf5
Tf8—f6
De7—f8
Stand na 20De7f8.
wê>
mm
M,
a b c d c i 8
Een eigenaardige positie. Morphy v8|
eieren staan alle gereed voor den .sCj,
en gericht op den zwarten Koning J