DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Joodsche vluchtelingen naar Nederland. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, tranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTÏEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven Irancc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 270 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK Woensdag 16 November 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang Nederlandsche regeering in contact met Europeesche hoofdsteden. Kindergroepen reeds toegelaten. Duitsche perscampagne. De algemeene toestand. Storm van verontwaardiging in Amerika. Vijandige houding jegens Duitschland. ALKMAARSCHE COURANT. In de Tweede Kamer heeft minister, president dr. H. Colijn gistermiddag mededeelingen gedaan omtrent het Joodsche vluchtelingenvraagstuk en na een korte inleiding, waarin hij herinner de aan het droevige drama, dat zich de vorige week in Duitschland heeft afge speeld, de betreffende vragen van de heeren Albarda en de Visser beant woord. Dr. H. Colijn Eerst antwoordde spr. den heer Albar da, dat de minister van Justitie voort durend in contact is met het parket om de wet tegen de beleediging van volks groepen waar mogelijk toe te passen. Verschillende leden hebben gevraagd om ruimere toelatingsmogelijkheden in ons land. Van het eerste oogenblik af aan is de regeering op dit punt actief geweest. Van het eerste oogenblik zijn de onder onmiddellijken druk staande Joden over de grens gelaten. Het onderzoek naar aan vragen is versterkt en versneld. Kinder groepen, die zich aan de grens bevonden, zy'n toegelaten. Wat moet nu verder gebeuren? Onze be richten zijn, dat het buitenland zijn gren zen potdicht houdt. In België worden vol gens officieele berichten de regeering heeft expres iemand naar Brussel gezon den geen maatregelen genomen om Jo den toe te laten. Als Nederland zijn gren zen openstelde, zouden alle vluchtelingen door dat ééne gat Nederland binnen komen. Hoeveel zullen het zijn? Er kun nen wel 100.000 Joden in dat geval wor den verwacht. Een dergelijk aantal kan de regeering niet toelaten. Hoeveel dan wel? Er moet een grens worden gesteld. Wat moet er gebeuren als er b.v. 10.000 zijn toegelaten? De Nederlandsche regeering heeft con tact gezocht met Kopenhagen, Londen, Brussel, Parijs en Bern; er is nog geen antwoord. Per telegram is nog om spoed gemaand. De regeering heeft dus het hare gedaan en zal het hare doen. Er zullen twee barakkenkampen komen, waar eenige duizenden kunnen worden ondergebracht. Deze kampen zijn thans reeds in voorbereiding bij de betrokken departementen. De regeering kan echter niet ongelimiteerd toelaten. In dezen tijd is geen enkel volk vrij van anti-semitisme. Indien men ongelimiteerd een stroom van Duitsche Joden zou toelaten, zou de stem ming van ons volk tegen de Joden ten ongunste kenteren. De Duitsche pers zet haar heftige campagne voort tegen de Britsche krin gen, die de door Duitschland genomen anti-semitische maatregelen critiseeren. Zij gaat verder voort Groot-Britannië aan te vallen over haar Palestijnsche politiek en probeert een vergelijking te trekken tusschen-de vergeldingsmaat regelen tegen de Joden en de onder drukking van den Arabischen opstand in Palestina. De Angriff schrijft: Het is niet de eerste keer in de geschiedenis, dat de Engelschen koloniseeren met de wapens in de hand, doch nimmer is de cynische huichelachtig heid van hun politiek en de brutaliteit van hun regiem zoo duidelijk aan het licht ge treden als thans in Palestina. De Berlijnsche vertegenwoordiger van het Hamburger Fremdenblatt noemt het opval lend dat juist weer over de Joodsche kwes tie een uitgebreide ideologische uiteenzet ting werd ontketend met de onverkwikke- lijkste begeleidende verschijnselen. Dat men juist in de Angelsaksische landen het ge heele gewicht ten gunste van het Jodendom in de waagschaal werpt, is het duidelijkste bewijs, dat zooals vroeger een groote psy chologische klove bestaat, die snelle vorde ringen op den weg van de Duitsch-Engel- sche overeenstemming steeds opnieuw moei lijk maakt. De huidige toon van de Engel- sche pers tegenover Duitschland kan men indiscutabel noemen. De tegenstanders van het Duitsch-Engelsche vergelijk zouden vol gens het blad in Engeland probeeren een Duitsch binnenlandsch politiek probleem tot voorwerp te maken van een buitenland- sche volkomen ondraaglijke inmenging. Me- nigen Britschen imperialist komt het zeer gelegen met een verwijzing naar den anti- semitischen koers in Duitschland den roof der Duitsche koloniën te probeeren te rechtvaardigen. Ook de geheele openbare meening der Ver. Staten wordt met een lastercampagne overgoten. Amerikaansche persagentschappen, aldus het Hamburger Fremdenblatt, beweren te kunnen melden, dat officieele kringen te Washington een diplomatieke krachtproef tusschen Engeland, Amerika en Duitschland overwegen, waarbij de economische afhan kelijkheid van het Britsche Rijk van de Ver. Staten als kostbare factor wordt geboekt. De Joodsche kwestie is voor al deze ophit sers slechts een welkome aanleiding om op nieuw het ideologische conflict te ontkete nen, dat sinds München voor een poos ten minste tot zwijgen scheen te zijn gebracht. Deze kringen moet men de zonden van het eigen land voor den geest roepen. Hoe Ame rika pleegt om te gaan met rasminderheden in het eigen huis leert de geheele geschie denis sinds de stichting der Ver. Staten. Rechter Lynch, die kleurlingen teert, in vee- ren rolt en opknoopt, is een volkomen eigen product van Amerika. De zegen der beschaving, welke door de oorlogsschepen van de Ver. Staten werd verbreid over Panama, Nicaragua, Mexico of andere staten van Midden-Amerika, wordt door deze zelfbewuste volken geenszins als een zegen gevoeld. Voor de Europeesche ontwikkeling schijnt het belangrijk en ge vaarlijker, dat de Britsche pers in de laat ste dagen gevoel voor maat schijnt te heb ben verloren. De „Fairness", welke Duitschland tegen over Engelsche gebeurtenissen, b.v. tijdens het constitutioneele conflict aan den dag legde, vindt in Engeland niet op overeen komstige wijze weerklank. Klaarblijkelijk bestaan er in Engeland maar al te veel krin gen, die er bewust van afzien in Duitsche aangelegenheden fair te zijn. Niemand, die het anti-semitisme van het Derde Rijk met zijn wereldbeschouwende grondigheid kent, heeft eenig recht er ver wonderd over te zijn, dat een volk van tach tig millioen langs evolutionnairen weg een vreemd lichaam van 600.000 menschen van vreemd ras uitscheidt, nadat uit deze min derheid het Parijsche schot tegen de Duit sche natie werd afgevuurd. Het vermogen der Joden. Nslar het Duitsche Nieuwsbureau omtrent de vermogenspositie der Berlijnsche Joden meldt, hebben de Joden op grond van een verordening van 26 April 1938 aangifte moe ten doen van hun vermogen. Te Berlijn wa ren in totaal 35.802 Joden aanmeldings- plichtig, d.w.z. dat zq een vermogen van 5000 mark of meer hadden. Het resultaat van het onderzoek berust uitsluitend op de eigen aangiften van de aanmeldingsplichtige Joden en de getallen zijn derhalve eerder te laag dan te hoog. Na aftrek van loopende schulden bezitten 894 Berlijnsche Joden een vermogen van 300.000 mark en meer. Hiervan bezitten er 346 een vermogen van meer dan een half millioen, 125 een vermogen van meer dan een millioen, 37 een vermogen van meer dan 2 millioen, 17 een vermogen van meer dan 3 millioen, 7 een vermogen van meer dan 4 millioen, 8 een vermogen van meer dan 5 millioen en 5 onderscheidenlijk een vermo gen van meer dan 6, 7, 8, 10 en 12 millioen mark. De Amerikaansche ambassadeur verlaat heden Berlijn. Thans wordt medegedeeld, dat Wilson, de Amerikaansche ambassadeur, vandaag uit Berlijn vertrekt en Donderdag met het s.s Manhattan de reis naar Amerika zal aan vaarden. Minister Huil heeft verklaard, dat hij niet zou mededeelen, hoe lang Wilson in de Ver, Staten zou blijven. In het licht van deze verklaring gelooft rnen in welingelichte kringen te kunnen aannemen, dat Wilson's verblijf van onbepaalden duur zal zijn. Huil zeide verder niets te weten van plannen der regeeringen van Engeland en de Ver. Staten tot het doen van gezamen lijke stappen voor hulpverleening aan de Joden. De Britsche stap te Berlijn. De Britsche zaakgelastigde te Berlijn schijnt geen zeer nauwkeurig antwoord te hebben ontvangen op het protest, dat hij Maandag heeft ingediend tegen de beschul digingen van den Angriff. Hij is bij ontsten tenis van von Ribbentrop ontvangen door Woermann, die zich er blijkbaar toe beperkt heeft kennis te nemen van den Engelschen stap. Reeds is gemeld, dat Woermann de aandacht zou gevestigd hebben op de ver klaringen van Göbbels tegenover de buiten, landsche pers, waarin de minister gezegd had, dat het artikel in den Angriff gepubli ceerd was zonder dat hij er kennis van droeg. Het anti-semitisme te Dantzig. De anti-semitische incidenten te Dantzig nemen in aantal toe. Tweehonderd Poolsche Joden, die te Dantzig wonen en gisteroch tend voor het Poolsche commissariaat-gene. raai stonden te wachten om hun passen aan de gewone controle te doen onderwerpen, werden door de politie gearresteerd en on danks hun protesten naar het politiebureau gebracht. Vele huiseigenaren hebben hun Joodschen huurders aangezegd, dat de wo ningen vóór 1 Dec. ontruimd moeten wor den. De autoriteiten hebben de goederen in een handelsfirma van een Zwitserschen eigenaar in beslag genomen. Deviezensmokkel. - Bij meer dan'zestig buitenlanders te Osaka is een onderzoek in gesteld, aangezien zij verdacht werden de Japansche wetten te hebben overtreden, door op onwettige wijze Japansche munten te hebben uitgevoerd en verboden goederen te hebben ingevoerd. Drie buitenlanders zijn in hechtenis genomen. Tien gewonden bij een spoorwegon geval. - Bij het binnenrijden van het station van Ath in Henegouwen, is een personen trein tegen een rangeerenden locomotief ge reden. Een tiental reizigers werd gewond. Alkmaar, 16 November. Het Jodenvraagstuk wordt op het oogen blik in alle beschaafde landen druk be sproken en overal stelt men zich de vraag, waar kunnen de Duitsche Joden terecht, welke landen zullen de grenzen openstellen voor hen, die in Duitschland uitgeschakeld worden uit de maatschappij. Zooals men in dit nummer zien kan we verwijzen hier naar de mededeeling var. minister-president Colijn, zooals die hier boven is afgedrukt naar het Kameroverzicht heeft de Nederlandsche regeering voor- loopige huisvesting willen verleenen aan een paar duizend Joden en daarbij aller eerst gedacht aan Joodsche kinderen. En verder heeft Colijn zich in verbinding ge steld met de regeeringen van Engeland, Frankrijk, Denemarken, België en Zwitser land, om onderhandelingen te voeren ten einde de immigratie te bevorderen van de Joodsche slachtoffers van de terreur in Duitschland. Dit initiatief van Nederland is in Londen met groote voldoening ontvangen en men meent daar, dat Engeland in haar koloniën tienduizenden Joden een bestaans mogelijkheid zou kunnen geven, mits het benoodigde kapitaal voor ontginning van groote gebieden beschikbaar is. Intusschen is volgens den diplomatieken medewerker van de Times groote belang stelling gewekt door de verklaring van Chamberlain in het Lagerhuis, dat de inter nationale commissie het plan, een plaats voor Joodsche vluchtelingen te vinden in het Britsche rijk, in studie had genomen. Reeds zijn ettelijke plannen in studie en reeds heeft een nauwe samenwerking plaats tusschen Engeland en Amerika over het Jodenvraagstuk, maar niemand in officieele kringen laat zich er over uit, welke plannen zijn ontworpen en hoe ver men reeds met de uitvoering er van is gekomen. Er zijn plannen geopperd om de Joden naar Brazilië of Rusland te sturen, maar het feit dat daarvoor een toestemming van bui ten landsche regee 'infen noodig zal zijn heeft gemaakt dat de hoop zich meer en meer richt op het Britsche koloniale rijk. Er zijn voorstellen gedaan om de Joden uit Duitschland over te brengen naar een tijdelijke verblijfplaats, waar zij een bedrijf, zooals b.v. landbouw, zouden kunnen lee- ren, waarna zij geschikt zouden zijn voor nederzetting ergens in het Britsche kolo niale rijk. Ir welk deel van het Rijk is nog niet be kend, al is men er in invloedrijke kringen voer, hen naar Britsch Guyana te zenden. Officiëele inlichtingen zijn over dit alles niet te krijgen, ma.-r men kan wel aanne men dat, welke plannen ook ter uitvoering zullen worden voorgelegd, hulp verwacht zal worden van particulier kapitaal. Volgens een bericht van Havas, gelooft de diplomatieke medewerker van de „Evening News" dat de regeering van Engeland en die van de Vereenigde Staten een gezamen- lijken stap te Berlijn overwegen. Deze stap zou op het oogenblik tusschen Londen en Washington worden besproken. Kennedy heeft Zondag een onderhoud gehad met mi nister MacDonald, waarbij zou zijn geble ken, dat Groot-Britannië voornemens is, in overleg met de Dominions, een groot aantal Joden te installeeren in een dun bevolkt ge deelte van het Britsche Rijk. De Ver. Staten zouden intusschen stappen doen bij de Zuid- Amerikaansche republieken, om toelating van Joodsche emigranten op groote schaal te bepleiten. De Ver. Staten zelf zouden be reid zijn dertig a veertig duizend vluchte lingen op te nemen. Uit Washington meldt Reuter echter, dat minister Cordell Huil heeft verklaard, niets te weten van plannen der regeering van Engeland en van die der Ver. Staten tot het doen van gezamenlijke stappen voor hulp verleening aan de Joden. Huil wenschte niet mede te deelen hoe lang Wilson, de ambassadeur bij de Duitsche regeering, in de Ver. Staten zal blijven. In het licht van deze verklaring gelooft men in welingelichte kringen te kunnen aanne men, dat Wilsons verblijf van onbepaalden duur zal zijn. Wilson, de ambassadeur der Ver. Staten te Berlijn, heeft intusschen een afscheidsbe zoek gebracht aan von Ribbentrop en zou hedenochtend reeds vertrekken. President Roosevelt heeft in een gister middag gehouden persconferentie het Jo denvraagstuk behandeld en daarbij o.m. ge zegd, dat hij nauwelijks kon gelooven, dat de anti-Joodsche campagne in Duitschland zich kon voordoen in de twintigste eeuw der beschaving. De president onthulde, dat hij zelf om den terugkeer van Wilson had gevraagd, die naar Washington is ontboden voor overleg. Het de laatste dagen uit Duitschland ont vangen nieuws heeft de openbare meening in de Ver. Staten diep geschokt, aldus de president. Dergelijk nieuws, afkomstig uit eenig deel der wereld, zou onvermijdelijk een zelfde diepe reactie teweeg brengen bij het Amerikaansche volk en in iedere groep der natie. Teneinde uit de eerste hand te worden in gelicht over den toestand in Duitschland, aldus de president, heb ik den minister van buitenlandsche zaken verzocht den ambas sadeur te Berlijn op te dragen direct terug te keeren om rapport uit te brengen en overleg te plegen. Roosevelt onthulde niet hoelang Wilson te Washington zal blijven. Hij legde zorg vuldig uit, dat in diplomatieke taal gezegd moet worden, dat de ambassadeur naar huis ontboden is en niet, dat hij werd terug geroepen. Intusschen is de geheele publieke opinie in Amerika in een sfeer van voortdurende en koortsachtige opwinding. Massa-vergade ringen worden belegd. Men organiseert boycots en ondersteu ningsfondsen als protest tegen het optreden der Duitsche regeering en om de ongeluk- kigen die er het slachtoffer van zijn, te hulp te komen. In een reusachtige massabetooging zal de opmarsch van het nötionaal-socialisme besproken worden Een speciale boycot van Duitsche goederen is reeds voorgesteld door de gezamenlijke boycotcommissie van het congres van Amerikaansche Joden en de nationale bond van kleedingfabrikanten heeft zijn leden opgeroepen, goederen te schenken, om de opbrengst ervan af te staan aan Joodsche weldadige organisaties. Senator King heeft in Washington aan de pers medegedeeld, dat hij voornemens is, een voorstel in te dienen tot een resolutie, waarin het optreden van Duitschland wordt veroordeeld als in strijd met het inter nationale recht. „Indien Duitschland zijn houding niet verandert, sta ik verbreking van de diplomatieke verbindingen voor", heeft hy verder verklaard. De storm van verontwaardiging, die in de Vereenigde Staten is losgebars ten naar aanleiding van de jodenver volging in Duitschland, schijnt voor- loopig nog niet te verflauwen. Het Duitsche mailschip „Bremen" heeft gisteren de thuisreis aanvaard na een merkwaardige vijandelijkheidsbetooging van tienduizenden schreeuwende man nen en vrouwen die plakkaten droe gen, en die zoo dicht bij het schip trachtten te komen als de politie wilde toestaan. De „Bremen" vertrok op den vastgestel- den tijd onder een eenstemmig aangeheven geoel, waarop het schip spottend ant woordde met drie korte stooten op de fluit. Twee politiebooten begeleidden het schip totdat in volle zee was. Voor het vertrek werd de menigte in toom gehouden door een aanzienlijk versterkte politiemacht. De scheepswanden werden nauwkeurig on derzocht om te zien of er geen bommen waren aangebracht, terwijl tevens op dracht was gegeven, de patrijspoorten te sluiten om te verhinderen, dat hieruit voorwerpen zouden worden geworpen. Iedere taxi, die passagiers of verwanten aanbracht, werd aan een nauwkeurig on derzoek onderworpen. De New Yorksche commissaris van politie Valentine heeft medegedeeld, dat hem door het staatsde- partementwas verzocht er voor te zorgen, dat de Duitsche schepen en het Duitsche consulaat te New York beschermd worden. Roosevelts veroordeeling. De correspondent van de New York Times te Washington zegt in een commen taar op Roosevelt's veroordeeling van Duitschland, dat men zich moeilijk een kreahtiger uiting van het misnoegen van het land kan denken, behalve dan een af breken der diplomatieke betrekkingen. In een bericht uit Washington aan de New York Herald Tribune wordt verklaard dat feitelijk gesproken kan worden van een rechtstreekschen mondelingen slag door het hoofd van de Amerikaansche regeering gericht op de Duitsche regeering. McReynolds de voorzitter van de com missie van buitenlandsche zaken uit het huis van afgevaardigden heeft een verkla ring gepubliceerd, waarin hij zegt, dat zij die arbeiden voor 'n duurzamen vrede over de geheele wereld, slechts kunnen hopen, dat de uitingen van verontwaardiging van den kant van het beschaafde menschdom overal een spoedig einde zal maken aan een teruggang welke naar wij hadden ge hoopt, met de donkere middeleeuwen ge storven was. Scherp oordeel. De Staatszeitung, het voornaamste te New York uitkomende blad. in de Duitsche taal, dat algemeen als politiek afhankelijk wordt beschouwd, richt zich in een hoofd artikel tegen de „ontheiliging van den Duitschen naam door fanatici in de rangen van de aan de macht zijnde partij, die een groot volk in den poel van hun sadistische laagheid trachten te sleuren". Felle bewoordingen van „Völkische". Onder het opschrift „hoe de anderen de joden behandelen: concentratiekampen, uit wijzing en grenssluiting", publiceert de Völkische Beobachter" een uitvoerige „balans uit de geheele wereld" over de reactie, welke de jongste anti-joodsche maatregelen in Duitschland in andere lan den heeft verwekt, waarin het blad o.a. schrijft: Vooral de Angelsaksische landen moeten oppassen teveel van „menschelijk- heid" te praten, want in hun eigen geschie denis, tot op het huidige oogenblik, valt van ware menschelijkheid weinig te be merken. Het minste wat men van deze „apostelen der menschheid zou verwach ten, zouden pogingen zijn om het lot der joden met alle hun ten dienste staande middelen te verbeteren. Niet het overbe volkte Duitschland, maar de bezitten van geweldige, half of geheel onbevolkte ge bieden in alle vier overzeesche werelddee- len, kunnen iets voor de joden doen, wan neer zij werkelijk iets voor hen willen doen. Het is geen toeval, dat het joodsche vraagstuk juist eindelijk in die landen wordt aangepakt, waar het rechtstreeks en het sterkst op het volk drukt, t.w. in Duitschland, Polen, Hongarene, Tsjechslo- wakije en Roemenië. Wij zijn ervan overtuigd, dat de man uit het volk in Engeland, Amerika, Frank rijk en alle andere democratische landen 'n volledig begrip voor de Duitsche maatre gelen zou hebben, indien hij niet door zijn pers en de woordvoerders van de „open bare meening" systematisch over het ware karakter van de joodsche kwestie in mid den- en oost-Europa, en over de beteekenis ende oodzaak van de afweermaatregelen onjuist werd ingelicht. 1 t

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1