DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het vraagstuk der Duitsche vluchtelingen.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven irancc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei. 3320, redactie 3330.
No. 276 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 23 November 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Palestina zou 100.000 immigranten kunnen
opnemen.
Duizenden kinderen naar
Engeland?
De algemeene toestand.
Hacha president van
Tsjecho-Slowakije?
Autonomie van Slowakije
bekrachtigd.
De guerilla-oorlog in China.
Chineesche troepen omsingeld?
Crisis in Hongarije.
Z3ven en vijftig afgevaardigden
verlaten de regeeringspartij.
Als Schuschnigg wordt
vrijgelaten
De nazi-gevangene thans een
gebroken man?
Aardverschuiving op Santa
Lucia.
150 dooden
Nieuws in 't kort.
HI/JJ
ALKMAARSCHE COURANT
Het Joodsch agentschap voor Palesti
na heeft een verklaring uitgegeven,
welke het voorstel inhoudt 100.000 Duit
sche Joden naar Palestina te zenden als
eerste groep.
Er wordt verklaard, dat er een land is
Palestina dat zonder verwijl Duit
sche Joden in groote getale kan op
nemen. 52 Joodsche landbouwkolonies
en de Joodsche gemeenschappen in Pa
lestina, bijgestaan door Joden, die in die
landen leven, waar zij nog vrij zijn, zijn
bereid de financieele verantwoordelijk
heid te aanvaarden en ook de organisatie
op zich te nemen voor de directe op
neming van 100.000 Duitsche Joden in
Palestina, hetgeen feitelijk zou neerko
men op de geheele jonge generatie van
de Duitsche Joden, die kunnen immi-
greeren en zich aan nieuwe levensom
standigheden aanpassen.
Grooter plannen zouden verwezenlijkt
kunnen worden, indien bevriende règee-
ringen zouden helpen door een leening
voor dit doel te waarborgen.
Duizenden kinderen naar Engeland.
De Britsche commissie voor bijzondere
Joodsche belangen, welke onder leiding
staat van lord Samuel, heeft zich in verbin
ding gesteld met de Britsche regeering, ten
einde de immigratie in Engeland en de op-
t voeding van Duitsche Joodsche kinderen te
organiseeren, die bij duizenden in Groot-
Britannië zullen worden opgenomen en op
gevoed.
•Men schat, dat het aantal Duitsche Jood
sche kinderen van den leerplichtigen leef
tijd ongeveer 60.000 bedraagt. Eenige dui
zenden kinderen, tusschen vijf en zeventien
jaar zullen binnenkort door instellingen,
welke zich met hun opvoeding zullen belas
ten, in Engeland-worden geplaatst.
Volgens Reuter heeft lord Winterton ge
zegd: Wij zijn bereid zooveel kinderen op
te nemen als de organisaties kunnen ver
zorgen en wij hopen, dat vele duizenden zul
len worden toegelaten. Lord Winterton heeft
deze mededeeling gedaan in een voor Ameri
ka uitgezonden radioredevoering.
De kwestie in het Belgische parle
ment.
Burgemeester Max van Brussel, die voor
de liberale partij zitting heeft in de Kamer,
heeft tijdens de debatten over het vraagstuk
der Joodsche vluchtelingen namens zijn
fractie geprotesteerd tegen de behandeling
van Joden in Duitschland. Hij besloot met de
woorden: „Moge dit beroep worden gehoord
en bijdragen tot een herstel van recht
vaardigheid, het opgeven van een stelsel van
onmenschelijke vervolgingen, waarover het
geweten der wereld zich zoo diep bedroeft.
De spreker werd luide toegejuicht.
Stap van Amerika.
Het Amerikaansche staatsdepartement
deelt mede, dat de zaakgelastigde der Ver-
eenigde Staten te Berlijn aan de Duitsche
rijksregeering een nota heeft overhandigd,
waarin geprotesteerd wordt tegen de hou
ding van Duitschland tegenover de Ameri
kaansche Joden.
In de nota wordt er op gewezen, dat Göb-
bels in zijn op 12 November uitgesproken
redevoering deed opmerken, dat de Duitsche
anti-semietische decreten niet van toepassing
zullen zijn op buitenlandsche Joden.
De zaakgelastigde heeft de formeele ver
zekering geëischt, dat de nieuwe decreten,
welke op 1 Januari van kracht zullen wor
den, niet van toepassing zullen zijn op Ame
rikaansche Joden.
Terugroeping van Duitschen ambas
sadeur tegengesproken.
In gezaghebbende Duitsche kringen te
Londen wordt meegedeeld, dat de berichten
als zou de Duitsche ambassadeur te Londen,
von Dirksen, worden teruggeroepen naar
Duitschland om overleg te plegen, ongegrond
zijn. Gezaghebbende kringen te Berlijn noe
men deze berichten misplaatst, en een
woordvoerder deelde gistermorgen aan den
Reutercorrespondent mede, dat er op het
oogenblik geen aanleiding bestaat om den
ambassadeur von Dirksen persoonlijk ver
slag te laten uitbrengen.
Omtrent de afwezigheid te Berlijn van den
Britschen ambassadeur, sir Neville Hender-
son, wordt in Berlijnsche politieke kringen
medegedeeld, dat de ambassadeur drie
weken geleden naar Engeland is terugge
keerd om een operatie te ondergaan. Aan de
afwezigheid van den ambassadeur wordt
derhalve hier geen politieke beteekenis ge
hecht.
De ariseering van Joodsche onder
nemingen.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt:
De verkoop van Joodsche zaken aan Duit
sche ondernemers wordt met groote snelheid
voltrokken. Bijna dagelijks verschijnen op
de tot dusver Joodsche zaken uithangborden,
die verklaren dat het bedrijf aan een Ariër
verkocht is. Ofschoon de overheid bereid is
een geschikten sollicitant crediethulp toe te
staan, wordt in kringen, die bereid zijn tot
het verleenen van crediet verzekerd, dat het
rijk niet zelf wil optreden als aankooper.
Voor de aanwezige goederenvoorraden wordt
een gepaste prijs betaald.
Laden van Duitsch schip bemoeilijkt.
Gistermorgen moest te Bordeaux een la
ding meel gelost worden uit het Amerikaan
sche s.s. „Pipestone" en overgeladen worden
op het Duitsche s.s. „Larach", dat naar Bilbao
zou vertreken. Het meel was bestemd voor
het Amerikaansche Roode Kruis aldaar. De
werkzaamheden waren normaal aan den
gang, toen op last van een gedelegeerde der
vakvereeniging het werk gestaakt werd,
omdat het meel z.g. voor het rechtsche
Spanje bestemd zou zijn. Den autoriteiten is
verzocht het geschu. te regelen.
Spoorwegongeval in Italië. - Tenge
volge van de was der rivier is nabij Udine
een spoorbrug ingestort, terwijl een per
sonentrein passeerde. Twee wagons zijn in de
rivier gestort.
Tot nu toe zijn drie lijken geborgen, terwijl
vijftien personen werden gewond. Men
vreest, evenwel, dat in de wagons, welke
onder water liggen, nog meer slachtoffers
liggen.
ALKMAAR, 23 November.
Dr. Göbbels, de Duitsche rijksminister
van propaganda, heeft gisteravond in de
Kroll-opera te Berlijn een rede gehouden,
waarin hij o.m. het Joodsche vraagstuk en
de debatten daarover in het Engelsche La
gerhuis» onder de loupe heeft genomen. Hij
zeide, dat men in Engeland, waar men
vriendschap wil met het Duitsche volk,
dit niet afhankelijk moet maken van bin-
nenlandsche toestanden in Duitschland,
m. a. w., dat Egeland zich niet bemoeien
moet met het Duitsche Jodenvraagstuk.
Bovendien heeft Göbbels nog eens ten
overvloede verklaard, dat de Duitsche natie
zich geen inmqjging en voogdij meer laat
welgevallen, ook niet in andere dan
Joodsche kwesties. En natuurlijk protes
teerde Göbbels tegen een deel der buiten
landsche pers, die van de plundering een
heel verkeerde voorstelling heeft gegeven.
Eigenlijk is dat allemaal niets nieuws,
evenmin als de rede van Ley, den rijks
organisator in Oostenrijk, die in Weenen
een rede hield, waarin hij o.a. zeide: „Onze
strijd tegen het Jodendom moet tot
het door den Führer aangewezen doel zon
der compromis worden doorgevoerd. Wan
neer de Jood in dezen strijd zou overwin
nen,dan zou kunnen blijken, dat het ver
drag van Versailles slechts kinderspel was
in vergelijking met het resultaat van een
Joodsche overwinning. Derhalve zullen wtj
ons door niemand van de wijs laten brengen.
We hebben des te minder reden hiertoe,
omdat we edelmoedig zijn geweest, hetgeen
evenwel niet werd begrepen. De fariseeërs,
die de wereld niet kennen, behoeveD ons
niets te vertellen van naastenliefde. Onze
geheele kracht wordt gebruikt om het plan
tot verbetering van het lot van alle Duit
sche volksgenooten ten uitvoer te brengen".
Tenslotte verklaarde Ley: „Zooals wij
vroeger geroepen hebben: Duitschland ont
waakt, „zoo roepen wij thans: „Wereld
ontwaakt, voor het te laat is".
Sir Samuel Hoare, de Engelsche minister
van binnenlandsche zaken, heeft gisteren in
het Lagerhuis bij de behandeling van het
vraagstuk der Joodsche vluchtelingen ten
aanzien van de Joodsche kinderen de vol
gende mededeeling gedaan:
Gisterochtend heeft hij een bespreking
gevoerd met Lord Samuel en een aantal
Maatschappelijke werkers van Joodschen
godsdienst die samenwerken 'n een poging
ot verzachting van het lijden van hun ge-
loofsgenooten. Zij hebben een heel belang
rijk voorstel ingediend nopens niet-arirsche
kinderen. Zij wezen op de ervaring in dan
grooten oorlog, toen Engeland aan vele
duizenden Belgische kinderen een tehuis
verstrekt heeft. De minister gelooft, dat
Engeland ook een tehuis zou kunnen vin
den voor een groot aantal Joodsche kinde
ren zonder eenig nadeel voor zijn eigen
bevolking. De coördinatie-commissie en de
andere organisaties hebben hem gezegd, dat
zij bereid zouden zijn alle kinderen naar
Engeland over te brengen, wier onderhoud
verzekerd kon worden door de fondsen
van de organisaties of door edelmoedige
individuele giften, en dat van de regee
ring waarschijnlijk niet meer zou worden
verlangd dan dat zij de noodzakelijke visa
'verstrekte en het binnenkomen van de kin
deren vergemakkelijkte.
De minister heeft Lord Samuel geant
woord, dat het departement van binnen
landsche zaken bereid zou zijn faciliteiten
van dien aard te verstrekken. Hij nam de
gelegenheid te baat om deze poging aan te
bevelen bij zijn landgenooten in het alge
meen. Hier doet gich een gelegenheid voor
om het jonge geslacht te redden van een
groot volk en in zekere mate het afschu
welijk lijden te verzachten van hun ouders
en vrienden.
Hoare bracht hierna een onderhoud ter
sprake, dat hij gehad heeft mst een verte
genwoordiger van de Quaker-organisatie,
die gisterochtend uit Duitschland en Ne
derland is aangekomen. Die vertegenwoor
diger heeft bij Joodsche organisaties in
Duitschland een onderzoek ingesteld naar
de houding van Joodsche ouders. Hij ver
telde mij, vervolgde Hoare, dat zij bijna
allen de voorkeur gaven aan deze scheiding
van hun kind en het nemen van een risi
co boven het bij zich houden en onbeken
de gevaren in Duitschland onder oogen
zien.
In Nederland had Hoare's bezoeker erva
ren, dat dr. Colijn, de Nederlandsche mi
nister-president, bereid was een tijdelijke
toevlucht te verleenen aan kinderen en
transmigranten van dezen aard, mits er
hoop was, dat Engeland hen zou toelaten.
„Ik kan, aldus de minister, dr. Colijn de
verzekering geven, dat wij geen hinder
paal in den weg zullen leggen aan de
komst van deze kinderen in Engeland".
Voor het eerst sinds Sir Samuel Hoare's
berucht bezoek aan Laval in 1935 zal een
Britsche delegatie van Engelsche ministers
vandaag een bezoek aan Parijs, brengen,
om besprekingen te houden met hun Fran-
sche collega's. Hoewel oorspronkelijk werd
medegedeeld door de Fransche autoriteiten
dat dit bezoek slechts een beleefdheids
visite zal zijn, blijkt meer en meer, dat de
reis wel degelijk een politieken achter
grond heeft.
Het bezoek van Chamberlain en Halifax
zal allereerst de beteekenis krijgen van een
nieuwe manifestatie van de vriendschap en
nauwe samenwerking tusschen de beide
landen.
Daar de ministers elkaar voor het eerst
na München weerzien, zullen zij zich te
beramen hebben over den toestand, welke
sindsdien ontstaan is, mede in verband met
de bezoeken van den koning van Roeme
nië en den prins-regent van Zuid-Slavië.
Ook het vraagstuk van de Middellandsche
Zee zal aan de orde komen.
Het vraagstuk van de koloniën zal waar
schijnlijk niet ter sprake komen, maar wel
zal gesproken worden over de veiligheid
van de imperiale verbindingswegen en van
de bezittingen overzee, alsmede over de
conclusies, welke daaruit te trekken zijn
ten aanzien van de bewapening.
Naar de Times uit Rome meldt, zijn Ita-
liaansche politieke kringen zeer benieuwd
naar de resultaten van de besprekingen
te Parijs. In verband met den achteruit
gang van de betrekkingen tusschen Duitsch
land en Engeland<»zal er wel niet veel over
dien kant van het probleem worden ge
sproken en zullen de ministers zich meer
bezighouden met Italië.
Men hoopt dat gesproken zal worden
over de kwestie van het Suezkanaal. De
Italiaansche kranten hebben de laatste we
ken een krachtige publiciteitscampagne
voor die zaak gevoerd. Italië maakt thans
op één land na het meest gebruik van het
Suezkanaal. Het betaalt bijna 4 millioen
pond sterling per jaar aan rechten, wat
ongeveer een kwart van het inkomen van
de Suezmaatschappij is. Dit is een groote
belemmering voor de ontwikkeling van het
Italiaansche koloniale rijk en Italië acht 't
zeer onrechtvaardig, dat al dat geld opgaat
in winst voor de aandeelhouders in een
maatschappij, waarin Italië zelf geen aan
deel heeft. Italië zou natuurlijk gaarne
aandeelen koopen, om invloed te krijgen in
de maatschappij, maar het is niet goed in
te zien hoe die verkoop tot stand zou moe
ten komen en het is ook zeer de vraag of
Italië het daarvoor noodige geld zou kun
nen betalen. Als alternatief zou Italië re
ductie op de kanaalrechten kunnen eischen
maar inwilliging van dien eisch brengt ook
moeilijkheden met zich mee.
Vernomen wordt, dat de partijleiders
in het nieuwe Tsjecho-Slowakije over
eengekomen zijn, dr. Hacha, president
van het opperste gerechtshof, candidaat
te stellen voor het presidentschap der
republiek. Chvalkovski blijft dus minis
ter van buitenlandsche zaken.
Naar de „Un. Press" verneemt heeft
Emile Hacha reeds zijn toestemming
gegeven voor zijn candidaatsstelling.
De desbetreffende officieele mededee
ling zou vandaag te verwachten zijn.
Naar Havas nog meldt zou de verkiezing
van dr. Hacha tot president van den Tsje-
cho-Slowaakschen staat Donderdag te ver
wachten zijn.
De senaat te Praag heeft zijn goedkeuring
verleend aan de reeds door het huis van
afgevaardigden aangenomen wetten inzake
het verleenen van autonomie aan Slowakije
en Karpatisch Oekraine. De desbetreffende
wetten werden met 78, resp. 79 sternen, d.L
met de stemmen van alle aanwezige senato
ren, aangenomen.
De senaat telt weliswaar 117 leden, maar
de communisten hadden vóór de stemming
do zaal verlaten, terwijl ook socialisten zich
van stemming onthielden, in verband met
het verbod van hun partij in Tsjecho-
Slowakije.
De Slowaaksche regeering heeft volgens
de „Vecer" ook de nationale arbeiderspartij
de voortzetting der vroegere soc.-dem.
partij ontbonden.
Volgens hetzelfde blad zullen de onder
handelingen over toetreding van de Slo
waaksche nationale partij tot de Hlinka-
partij spoedig in positieven zin afgesloten
worden, zoodat binnenkort in Slowakije
nog slechts één partij zal bestaan.
Volgens een communiqué van het
ministerie van oorlog hebben de Japan-
sche krijgsverrichtingen tegen de Chi
neesche guerilla-troepen in het zuide
lijke deel van de provincie Sjansi een
zeer bevredigend verloop. Twee Japan-
sche afdeelingen zijn er in geslaagd om
2000 Chineezen te omsingelen en een
vernietigenden slag toe te brengen.
Een afdeeling cavalerie heeft voorts een
troep Chineezen van 600 man sterkte
verslagen.
Ook de Japansche luchtmacht is weer
actief geweest. Een officiëel bericht uit
Sjanghai meldt, dat Japansche marinevlieg-
tuigen op 21 November boven Kweilin in
Kwangsi gevlogen hebben en het Chinee
sche vliegveld aldaar gebombardeerd heb
ben. Dertien op den grond staande toe
stellen, twee vliegtuigen in de hangars en
de belendende gebouwen werden vernield.
Het Chineesche afweergeschut trad in wer
king en een Japansch toestel werd in
brand geschoten, doch slaagde er niettemin
in veilig naar zijn basis terug te keeren.
Zeven en vijftig conservatieve afge
vaardigden, o.a. de kamervoorzitter
Julius Kornis, zijn gisteravond uit de
regeeringspartij getreden.
Tot dusver bezette de regeeringspartij
170 van de 245 zetels in het huis van
afgevaardigden.
Een kabinetscrisis wordt verwacht.
Bedoelde zeven en vijftig afgevaardigden
dienden hun ontslag in vóór den aanvang
van de vergadering, welke de regeerings
partij gister zou houden, in verband met
het feit, dat heden het gereconstrueerde
kabinet-Imredy zich aan de kamer zal voor
stellen.
Men zal zich herinneren, dat een viertal
conservatieve afgevaardigden reeds op 15
November j.L, den dag, waarop de tweede
regeering Imredy tot stand kwam, uit pro
test de partij verliet.
Moeilijke positie der regeering.
Ingevolge de ernstige splitsing, welke
zich Maandagavond heeft voorgedaan in de
regeeringspartij, is de positie van de regee-
ring-Imredy uiterst moeilijk geworden. Wel
iswaar heeft de minister-president verklaard
zijn taak te willen voortzetten, steunende
op het deel, dat zijr, politiek trouw is ge
bleven, maar in het kabinet zelf zijn ver
scheidene ministers, die min of meer de dis
sidenten aanhangen.
In politieke kringen gelooft men daarom,
dat het ministerie-Imredy, dat vandaag voor
het parlement zal verschijnen, desnoods de
kamers voor drie maanden naar huis za
sturen. Het program inzake de herwonnen
gebieden zou door wetsdecreten worden
uitgevoerd. Nieuwe verkiezingen zouden
worden voorbereid volgens een ander plan.
Indien Imredy deze voornemens koestert
hij moet thans immers den strijd aanbin
den tegen een aanzienlijk versterkte oppo
sitie zou zijn politiek uitsluitend afhan
gen van de rechtsche extremisten, die het
roerigste deel vormen van de nieuwe meer
derheid.
Volgens de „Daily Herald" zouden
berichten, welke het blad ontving uit
welingelichte kringen te Weenen, hierop
neerkomen, dat de te verwachten in-
vrijheidsstelling van Schuschnigg en
het afzien van een proces tegen hem
niet zoozeer te danken zijn aan een
interventie van Mussolini, gelijk gemeld
is, als wel aan het feit dat dr. Schusch
nigg ernstig ziek is.
De oüd-bondskanselier heeft niet alleen
physiek geleden onder zijn gevangenschap
en de veelvuldige ondervragingen, maar is
tevens het slachtoffer geworden van een
bijna volledige geestelijke ineenstorting,
aldus het blad.
De oud-kanselier, meldt de „Daily He
rald" verder, loopt op krukken, wanneer hij
zijn kleine kamer verlaat. Hij is vele pon
den üi gewicht afgevallen, ondanks de ver
zekering van Bürckel, die zeide: „hij leeft,
hij eet, hij drinkt".
Zijn psychische toestand is even slecht.
Schuschnigg die in alles en voor alles steeds
de grootste belangstelling had, schenkt
thans, naar gezegd wordt, weinig aandacht
aan wat zich rondom hem afspeelt. De
meeste dagen brengt hij in de grootste stilte
door, practisch onbeweeglijk zittende en
voor zich uitstarende.
Ofschoon zijn vrienden verheugd zijn over
het vooruitzicht van zijn invrijheidstelling,
zijn zij tegelijkertijd maar al te zeer be
vreesd, dat dr. Schuschnigg's lot hetzelfde
zou kunnen zijn als dat van dien anderen
beroemden nazi-gevangene, von Ossietsky,
den winnaar van den Nobelprijs voor den
vrede, die na vier jaar in Duitsche gevan
genschap te hebben geleefd, slechts in vrij
heid gesteld werd, om te „terven.
Tengevolge van een aardverschuiving
in de bergen van het eiland Santa Lucia
Britsch gebeid, een der eilanden boven
den wind) zijn zeer veel personen be
dolven.
Het zijn de bewoners van twee plaat
sen, die over een lengte van meer Aan
12 K.M. werden bedolven.
Reddingscolonnes hadden nauwelijks 45
lijken geborgen en zestig gewonden ver
zorgd, die het slachtoffer waren geworden
van de eerste aardstorting, toen een tweede
verschuiving allen bedolf, dooden zoowel
als gewonden en vele redders.
Vijftig boerenarbeiders bevonden zich in
een huis, dat afgleed in de rivier. Slechts
weinigen konden zich redden.
Honderden familieleden wachtten in den
regen gedurende den geheelen nacht, ten
einde de lijken te identificeeren, die op
rijen waren gelegd. De ramp heeft zich
voorgedaan na drie weken van aanhouden
den regen. Zij geschiedde langs den hoofd
weg, die de twee deelen van het eiland ver
bindt.
150 dooden?
Men gelooft, dat bij de aardverschuivingen
150 personen den dood hebben gevonden.
De reddingscolonnes verrichten hun werk,
terwijl zij midden in den modder en het
water staan.
Brug opgeblazen bij Irbid. - De opstan
delingen in Palestina hebben in de buurt
van Irbid met dynamiet een brug in de lucht
laten vliegen, juist op het oogenblik, dat een
goederentransport passeerde. De trein is in
het ravijn gestort. Er zijn verscheiden
slachtoffers. Het treinverkeer tusschen Pa
lestina en Transjordanië is gestaakt.
Geheime wapenvoorraden gevonden. -
De politie in Polen heeft een geheimen radio
zender alsmede een voorraad wapenen en
munitie gevonden in een huis in Pommeren.
Verscheidene personen zijn gearresteerd.
