DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het naspel van de Fransche staking Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummer? 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTïEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven francr aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HF.RMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 286 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK Zaterdag 3 December 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang Open brief van Jouhaux aan Daladier. Protest tegen de sancties. De verklaring van Ciano. Commentaar van Giornale d' Italia. De algemeene toestand. Wederom geruchten rondom Innitzer. Zou zich in een klooster terugtrekken. Incident in Italiaansche kamer. Generaal Garibaldi contra Farinaccj Uitspraak in het spionnageproces. Verbolgenheid van de Duitsche pers. Alweer de Jodenvervolging. De gehouden Belgische kabinetsraad. ALKMAARSCHE COURANT. Jouhaux heeft een open brief tot Da ladier gericht, waarin hij mededeelt, dat hy tengevolge van de tegen de arbei ders gerichte „onderdrukkingen" het „bestuur der C.G.T. heeft verzocht toe te stemmen in het opzeggen der mede werking aan de commissies, waarin hij niet als regeeringsgedelegeerde, doch als vertegenwoordiger der C.G.T. zitting heeft en onder toepassing van het sta tuut dezer commissies, deelnam". Het besluit van Jouhaux was derhalve reeds genomen, toen de bladen spraken over geruchten over „een terugtrekking" van zijn missies. De secretaris-generaal der C.G.T. doet uit komen, aldus Havas, dat deze terugtrekking wijzigingen noodig maakt in de wetten, waarop de arbeidersvertegenwoordiging be rust. Overigens zou de houding van Daladier niet alleen het geval van Jouhaux aan de orde stellen, doch die van alle militante per sonen uit de arbeidersklasse, die zitting hebben in alle organen van samenwerking, welke in het land bestaan, met inbegrip van den nationalen raad voor economische zaken. De nationale raad der C.G.T. zal daarom Maandag a.s. zijn besluit terzake moeten nemen. Jouhaux besluit: „De Fransche arbeiders klasse is te zeer gesteld op haar onafhanke lijkheid en waardigheid om geen besluiten te nemen, welke deze ten volle zullen laten bestaan. Socialistische fractie protesteert. De socialistische fractie is gisteren bijeen gekomen. Zij heeft een motie aangenomen, waarin de socialisten protesteeren tegen de sancties, die genomen of voorbereid zijn, tengevolge van de staking jegens ambtena ren en arbeiders in de particuliere industrie. Zij vragen de regeering niet den weg der onderdrukking te betreden en de reeds ge nomen sancties terstond in te trekken, ter wijl zij voorts de houding aan de kaak stel len van de werkgevers, die een lockout te gen de arbeiders instellen. Verder werd een tweede motie aangeno men, waarin gezegd wordt: „Diep getroffen door de betoogingen, die zijn voorgevallen in de Italiaansche Kamer belast de fractie haar vertegenwoordigers in de commissie voor buitenlandsche zaken er mede verkla ringen te vragen aan den verantwoordelij ken minister tijdens de eerstvolgende bij eenkomst. De algemeene confederatie van werkge vers deelt o.m. het volgende mede: De con federatie spreekt categorisch tegen, dat mas sale lockouts in het geheele landsgebied in gesteld zijn, na de gedeeltelijke staking, op initiatief van de werkgevers: geen enkele juridische scherpzinnigheid zal de openbare meening er van overtuigen, dat het feit, dat een minderheid der arbeiders Woensdag het werk gestaakt heeft, het initiatief is geweest van de werkgevers. Bovendien is het onjuist, dat de maatregelen, die genomen zijn na de incidenten van Woensdag de strekking heb ben de van kracht zijnde collectieve over eenkomsten te wijzigen. Socialisten betoogen. De socialistische partij heeft gisteravond in het Velodrome d'Hiver een bijeenkomst gehouden, waar het woord werd gevoerd door Dormoy, Vincent Auriol, Paul Faure en Blum. Auriol, die protesteerde tegen de „econo mische absurditeit" van de wetsdecreten, deelde mede, dat alle socialistische afge vaardigden in alle steden van Frankrijk het woord zullen voeren om de republikeinsche gevoelens te doen herleven en men zal dan een algemeen gevoel van opstandigheid kunnen constateeren. Paul Faure zeide: „Wij zijn vastbesloten tot een krachtigen strijd in het geheele land om de gezonde krachten der natie te doen ontwaken en tot een verwoeden oorlog zoo lang er nog één slachtoffer zal zijn van de algemeene staking van 30 November. Blum werd bij zijn verschijnen begroet met den kreet: „Blum aan het bewind". De oud-premier wees op de noodzakelijkheid van discipline en saamhoorigheid onder alle democratische krachten des lands. Hij vroeg zijn gehoor, of dit niet vond, dat twee jaar geleden alles beter ging, waarop dit een stemmig met „ja" en met den kreet „Blum aan het bewind" antwoordde. Tenslotte noo- digde Blum de geheele zaal uit, te zweren, dat niet gerust zou worden alvorens genoeg doening was verkregen voor de mannen, die gisteren geslagen zijn en wellicht mor gen geslagen zullen worden. De bijeenkomst eindigde met het zingen van de Internationale. Incidenten te Toulouse. Ontevreden over het algemeen ontslag, dat Donderdag door middel van aanplakbil jetten bekend was gemaakt, trokken gister middag 2400 metaalbewerkers, waarby zich personeel van de tabaksfabrieken had aan gesloten, ten teeken van protest door Tou louse, waarbij zij echter op een sterke pO' litiemacht stuitten. De commissaris van po litie en de arbeidersafgevaardigden tracht ten vergeefs, de betoogers te kalmeeren. Te gen 3 uur keerden dezen zich tegen twee journalisten, die zij ernstig mishandelden Toen zij daarop trachten, de kantoren van de vliegtuigfabrieken van Dewoitine bin nen te dringen, greep de ordedienst krachtig in. Hierbij werden verscheidene stakers ernstig gewond. De politie arresteerde ver schillende personen, o.a. den secretaris van den metaalbewerkersbond en den secreta ris van den bond van arbeiders in de vlieg tuigindustrie. De Giornala d'Italia wijst op de groote verrassing, gisteren door de Temps getoond, naar aanleiding van de onthullingen, door Ciano gedaan tijdens zijn redevoering in de Kamer over de Italiaansche mobilisatie in de dagen, voorafgaande aan de overeenkomst van München. Het blad schrijft, dat deze verrassing begrijpelijk is, daar de door den minister van buitenlandsche zaken gegeven uiteenzettingen alle verhalen over de houding van Italië, welke door de Fransche bladen, in die dagen in omloop werden gebracht (om te begin nen door de Temps zelf) te niet doen. Inderdaad had zich op grond dezer val- sche geruchten, waarbij o.m. werd beweerd, dat er een tegenstelling tusschen het ko ninklijke huis en de fascistische regeering bestond over de politiek van innige solidari teit met Duitschland bij deze crisis, en dat in het land een oppositie tegen de mobilisa tie zou bestaan in Frankrijk de overtuiging verspreid, dat Italië passief zou blijven tegenover de ontwikkeling der dramatische gebeurtenissen. Men zal gemakkelijk begrij pen hoe de teleurstelling in Frankrijk was. De verrassing is ook te verklaren uit de ge wilde onwetendheid over al hetgeen dag in ALKMAAR, 3 December. Wat heeft Italië in den zin? Of liever: wat gebeurt er toch eigenlijk in Rome en Berlijn? Als wy eens heel vluchtig nagaan, wat er na den vrede van München gebeurd is, dan zien we: Duitschland zoekt contact met Frankrijk (doet althans alsof!), terwijl het tegelijkertijd heel wat minder vrien delijk is jegens Engeland (men denke bij voorbeeld maar aan de actie in de Duitsche pers tegen Eden en Churchill en aan de felle kritiek in de Duitsche bladen t. o. v. Engeland in het Jodenvraagstuk!) Italië daarentegen tracht goede vriend jes te blijven met Engeland en meent, dat de tijd gekomen is, om Frankrijk te veront rusten (Ciano over de mobilisatie in de Septemberdagen en de demonstratie in Rome ten gunste van Corsica en Tunis). Wat beteekent dat allemaal? Duitschland en Italië voeren toch feitelijk één politiek, die van fascisme tegenover de democra tie? En logisch geredeneerd zouden beide dictatuurstaten dus één lijn moeten trek ken tegenover Frankrijk en Engeland. Dat doen ze oppervlakkig beschouwd niet en daarom mag de vraag gesteld wor den: Wat beduidt de buitenlandsche poli tiek van de as RomeBerlijn? Dat Musso- lini en Hitier het vrijwel geheel eens zijn, weten wy al lang. Dat ze samen zouden optrekken tegen Frankrijk en Engeland (die het óók samen eens zijn!) zou dus voor de hand liggen. Is het daarom zoo vreemd om de Duitsch-Italiaansche poli- litiek als volgt te ontleden: Duitschland zoekt tijdelijk contact met Frankrijk en stoot Engeland af; Italië zoekt tijdelijk con tact met Engeland en stoot Frankrijk af; beiden doen dat in de hoop, dat Engeland ®n Frankrijk gescheiden worden, dat er althans minder éénheid komt in de buiten landsche politiek der twee democratische zlanden?! Wat heeft Italië in den zin? Wat bedoelt hier wij zullen ons nu verder bezig hou den met den jongsten aanval op Frankrijk met de plotselinge opeisching van Tunis eu Corsica? Denkt het zoo vraagt de Parijsche N. R, C.-correspondent zich af aan ter ritoriale concessies of zal het zich met rechten van minderheden tevreden stellen? Men ziet er in Parijs een gevolg in van de gebeurtenissen in de afgeloopen maanden. In weerwil van het groote moreele succes van Mussolini te München moest zijn land zich neerleggen bij de inlijving van Oos tenrijk, het treden van Tsjecho-Slowakije in de Duitsche invloedssfeer en de over winning van Berlijn inzake de Sub-kar- pathische Oekraine. Het zoeken van ex pansie naar de Middellandsche Zee en Noord-Afrika lag dus voor de hand. Dat de verontwaardiging door het ge heele volk gedeeld wordt, kon de voorzit ter van den Parijschen gemeenteraad doen heenstappen over formele bedenkingen en derhalve kon hij in den raad een even ge matigd als klinkend protest tegen de Italiaansche aanmatiging laten hooren. De bladen, die gewild hadden, dat de Quai d'Orsay de erkenning "an de verovering van Abessinië tegen een tegemoetkoming van Italië op het stuk van Spanje uitge wisseld had, grijpen het incident aan om opnieuw tegen Bonnet te keer te gaan. „Een regeering, die Frankrijk waardig zou zijn", aldus de communistische Huma- tité, „zou terstond haar gezant uit Rome teruggeroepen hebben". De communisten herinneren aan hun eisch tot verbetering van het lot van de bevolking van Tunis en tegemoetkoming aan de verlangens van de Corsicanen. Zij halen er ook de komst van von Ribbentrop Dinsdag te Pa; ijs bij, daar de eischen van Mussolini offic:eel door Duitschland gesteund worden. Von Rib- bentrop geldt voor hen als een der indi recte aanstichters van de betooging. De socialistische Populaire waarschuw-t tegen een politiek, die door vleierij Duitschland van Italië wil wegtrekken. Aldus zou men riskeeren Engeland van zich te vervreemden en in de armen van Italië te drijven. Geen extra wals met Duitschland, maar een hergroepeering van de door Engeland, Polen, de Sowjetunie en Roemenië vertegenwoordigde krachten, is de raad van de socialisten. L'Oeuvre stelt het belang in het licht, dat Engeland bij Tunis heeft. Dat voor de manifestatie de dag van de algemeene sta king in Frankrijk gekozen werd, kon geen toeval zijn. Mussolini zou in een groote rede zijn houding op dit punt afbakenen; dan kan hij de Franschen beladen met den wrok, dien de jongste gebeurtenissen den Italianen gelaten hebben. De Lavoro Fascista komt terug op de bezetting van Tunis in 1881 door de Fran schen, welke voor de Italianen een ern stige beleediging uitmaakte, welke zij niet vergeten hebben. Dit onrecht moet wor den goedgemaakt, aldus dit blad, in de eerste plaats om moreele en psychologi sche redenen. De bedoeling zou zijn voor de Italianen in dit gebied een nieuw sta tuut te verkrijgen, dat hun waarschijnlijk volledige autonomie zou verzekeren, al thans om te beginnen. In Marokko is al tegen die betooging geageerd; op een meeting van Corsicanen werd een motie aangenomen, volgens welke de bewoners van dat eiland zich nooit zullen laten inlijven bij een land, dat hen verkocht heeft, en altijd trouw blijven aan Frankrijk, het land van hun hart en hun verlangens. De Fransche bladen maken als volgt gewag van de verklaring van Le Provost de Launay in de vergadering van den Pa rijschen gemeenteraad van gisteren. Ik heb zoo verklaarde de voorzitter van den gemeenteraad o.a. met smart ken nis genomen van de woorden, die gister middag in de Italiaansche Kamer gespro ken zijn en van de betoogingen, die er op gevolgd zijn. Wij zijn op het oogenblik h eenige vertegenwoordigende lichaam, dat bijeen is en daarom behandel ik dit onderwerp, dat anders vreemd voor ons zou zijn. Ik geloof niet, dat men mij kan verdenken van gemis aan begrip voor de Latijnsche saamhoorigheid, want ik heb daar onlangs nog uiting aan gegeven. Ik betreur dat niet, maar sprekende uit uw aller naam stel ik er prijs op te verklaren, dat als men aan de andere zijde van de Alpen op zekere wijze spreekt over Tunis en Corsica, wij van oordeel zijn, dat dit een verboden onderwerp is. Het Corsicaansche raadslid Pinelli ver klaarde onder toejuichingen, dat Corsica door en door Fransch is. „Ik bedrijf", zei hij, „geen enkele daad van vijandschap tegen Italië, wanneer ik tot de Italianen zeg, zonder er doekjes om te winden, evenmin als zij het doen, dat dergelijke pogingen, waarvan men niet kan aanne men, dat zjj spontaan zijn, hun evenzeer schade doen als ons en dat wij ze onduld baar achten." dag uit in den Italiaanschen staat en de Italiaansche zielen is tot stand gebracht. Het blad besluit het artikel letterlijk De Italiaansche natie, solidair met haar regeering, is tot alles bereid. Zij is be reid op te marcheeren en, indien dat noodig zal zijn, zelfs tegen Frankrijk. Frangois Poncet protesteert bi, de Italiaansche regeering. Frangois Poncet, de Fransche ambaS' sadeur te Rome, heeft bij Ciano een proteststap ondernomen wegens de be toogingen, die zich eergisteren hebben voorgedaan in de fascistische kamer, waar afgevaardigden kreten hebben ge uit zooals: „Tunis", aldus de passage der verklaringen van Ciano inzake de .na tuurlijke aspiraties van het Italiaansche volk" onderstrepend. In den loop van het onderhoud, dat Fran gois Poncet, de Fransche ambassadeur, ge had heeft met graaf Ciano, en dat drie kwartier duurde, heeft Frangois Poncet, naar men gelooft, de verwondering der Fransche regeering tot uitdrukking ge bracht, dat een betooging inzake Fransch grondgebied zou zijn verwekt door de re geering van een land, dat in vrede met Frankrijk leeft. De ambassadeur zou duide lijk hebben gemaakt, dat Frankrijk de Ita liaansche eischen op Tunis een aangelegen heid acht, welke te belachelijk is om zelfs te bespreken. Fransche waarnemers, aldus Reuter, zijn van meening, dat de demonstraties moesten aanduiden, dat Italië tegen iedere verbete ring van haar betrekkingen met Frank ryk is. Corsicaansche studenten trouw aan de regeering. Verscheidene groepeeringen van Corsi caansche studenten te Marseille hebben in een bijeenkomst, gehouden naar* aanleiding van de incidenten in de Italiaansche kamer van afgevaardigden, den wensch uitgespro ken, dat de regeering tegenover Italië dui delijk haar standpunt uiteen zal zetten. Krachtige toon der Fransche pers, In een commentaar op de rede van Ciano en de daarop gevolgde incidenten in de fas cistische kamer, schrijft de „Intransigeant": „Men moet in het buitenland weten, dat Frankrijk een is en dat moederland en overzeesche gewesten een geheel vormen, waarop wij nooit een aanslag zullen dulden Indien het buitenland gemeend heeft te kunnen rekenen op onze binnenlandsche oneenigheden, indien het geloofd heeft, dat wij werden ondermijnd door het virus der revolutie, dan heeft de 30ste November een duidelijk beeld te zien gegeven. „Frankrijk zal zijn eensgezindheid hervinden om de veiligheid van zijn grenzen en van al zijn grenzen te verzekeren". De „Paris Soir" vraagt: „Wat wil Italië? Heeft het werkelijk territoriale eischen? Dan is het antwoord van Frankrijk zeer dui delijk een „neen" zonder omwegen. En is in Januari 1934 geen verdrag geteekend? Wij houden ons aan de verdragen. Of is er sprake van een onderhandelingsmanoeuvre? Dan is dat een soort conversatie, waarvoor Frankrijk geen belangstelling heeft. Als de Italianen ons iets te zeggen hebben, laten zij dat dan doen". De „Liberte" schrijft: „Tunis, Dzjiboeti, Corsica, dat alles zal Fransch blijven. Het Fransche publiek stelt er prijs op, dat men dat weet. Het is bovendien geen geheim, dat het demografische argument dat de Ita lianen zoo vaak gebruiken, ten aanzien van Tunis in het voordeel van Frankrijk is". Volgens de „Journal des debats" kan deze beginnende campagne slechts een nauwe eenheid tusschen Frankrijk en Engeland tengevolge hebben. Hun volkomen verzet tegen ontoelaatbare aanmatigingen zal den vrede handhaven. Men zou van het bezoek van von Ribben- trop gebruik kunnen maken om iederen twijfel daarover in zijn geest te doen ver dwijnen. Zoo zou zijn bezoek werkelijk nut kunnen hebben, aldus het blad. Ondanks het kort geleden uitge geven dementi van het aartsbisschop pelijke ordinariaat te Weenen betref fende een bericht, volgens hetwelk kardinaal Innitzer vervangen zou worden door den bisschop van Berlijn, mgr. von Preysing, verklaart de Angriff nog heden, dat Innitzer weldra uit zijn functies zal treden om zich terug te trekken in een Italiaansch klooster. Na melding te hebben gemaakt van de tegenspraak van het aartsbisschoppelijke ordinariaat te Weenen, schrijft het ge noemde blad „dat het op het deze kwestie moet terugkomen". Het beweert, dat de berichten omtrent een afzetten van Innit zer afkomstig waren uit welingelichte katholieke kringen, die in nauw contact staan met het ordinariaat te Berlyn. „In Weenen", aldus de Angriff, „waar men sinds lang er aan gewend is de waar heid met soepelheid tot uitdrukking te 'brengen, weet men in welingelichte katho lieke kringen, dat Innitzer op zijn laatst na Kerstmis uit zijn functies zal treden om het purper te verruilen voor de een voudige monnikspij en zijn leven te ein digen in een Italiaansch klooster." In de wandelgangen van de Italiaan sche Kamer van afgevaardigden heeft zich een incident voorgedaan tusschen generaal Ezio Garibaldi, een neef van den grooten Italiaanschen patriot, en Farinacci, den vroegeren partijsecretaris en directeur van de regime Fascista. Er ontstond een heftige woordenwisseling tusschen de beide afgevaardigden, die hand gemeen zouden zijn geraakt, indien andere afgevaardigden niet tusschenbeiden waren gekomen. De woordenwisseling heeft verband met een perspolemiek over de meening van ge neraal Garibaldi ten aanzien van het ras senvraagstuk. Zooals men zich thans herinnert, aldus Havas, heeft Garibaldi onlangs in een ar tikel in het tijdschrift Camicia Rossa ge protesteerd tegen de invoering van de Duitsche rassentheorie in Italië. Gister is uitspraak gedaan in het groote Amerikaansche spionnagepro ces. Johanna Hofman is veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf, Otto de Voss tot 6 jaar, Glaser en Rumrich tot 2 jaar. Het vonnis over de spionnen. Na het uitspreken van het vonnis in het spionnage-proces heeft rechter Knox ge zegd, dat de rechtbank bij dit vonnis bijna te lankmoedig is geweest. Indien deze beklaagden binnen de grenzen van Duitschland terecht zouden hebben ge staan, zou hun lot veel verschrikkelijker zijn geweest. Deze agenten van een tota litaire mogendheid genieten thans de ge nade van de democratie. Een toespeling makende op den beulsbijl, zeide rechter Knox dat op de binnenplaatsen van de Amerikaansche gevangenen geen zaagsel is gestrooid. Een vergadering, welke Donderdag avond in Albert Hall te Londen is gehou den en waar vertegenwoordigers van Britsche partijen en religieuse groepen hebben geprotesteerd tegen de anti- semietische maatregelen in Duitschland, heeft daar te lande de woede van natio- naal-socialistische kringen opgewekt. De „Angriff" schrijft hierover: ver broedering van bisschoppen en rabbijnen, zij prediken haat tegen Duitschland. Zij spreken over den Christus en denken aan katoen". Verder schrijft het blad: „Wan neer roomsche kardinalen, protestantsche bisschoppen en rabbijnen tezamen partij kiezen voor Joodsche misdadigers en zoo de leiders van Duitschland beleedigen, dan vraagt men zich af hoelang Engeland deze afgrijselijke verdraaiing van de wer kelijkheid zal dulden. Men moet niet den ken, dat het Duitsche volk ook maar één pfennig over zal hebben voor lieden van dit soort". De Belgische kabinetsraad is gister avond opnieuw bijeengekomen. Na afloop van de vergadering werd het volgende communiqué gepubliceerd: „De regeering heeft langdurig den poli- tieken toestand besproken. De eerste mi nister zal Dinsdag in de Kamer een ver klaring afleggen. Hij zal opnieuw den eenstemmigen wensch van de regeering bevestigen niet over te gaan tot een poli tiek van deflatie, te laten stemmen over de verplichte werkloosheidsverzekering, de toepassing van een zoo actief mogelijke economische politiek, met name door alles in het werk te stellen om de speling tus schen de groothandel- en kleir.handel- prijzen te verminderen, zooals dat in de ministerieele verklaring is uiteengezet en

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1