DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Uit den Alkmaarschen Raad.
No. 300 Dit nummer bestaat uit «'"o h'aiten. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 21 December 1938
140e Jaargang
Een algemeene beschouwing van wat er in den
Raad nog meer gepresenteerd werd.
Het resultaat van 18 uren
debatteeren.
ONS PRINSELIJK GEZIN.
ALKMAARSCHB COURANT
Deze Conraut wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse oummerr 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels f 1 25, elke regel meer f 0 25. tfroote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven francr aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZüON. Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
in.
(Slot.)
Wanneer wij nagaan wat in onze vroed
schap dezer dagen nog meer de harten
warm en de tongen los gemaakt heeft
dan komen we allereerst tot de kwestie
van de motorraces.
Wij behoeven ons standpunt na onze uit
voerige beschouwing in de courant van
Woensdag niet in den breede te herhalen.
Wij blijven er bij, dat een sport, welke
volgens deskundigen geen ander doel heeft
dan een zekere prestatie en welke, ondanks
alle gar-nties en verzekeringen, steeds
weer menschenlevens eischt en jonge
mannen voor hun leven tot invaliden
maakt, geen vertooning is welke de ge
meente in eenigerlei opzicht mag bevor
deren.
Het voornaamst argument daartegen
was van de zijde van B en W., dat men de
opbrengst, welke deze sport als /ermake-
Iijkheid" in onze schatkist brengt, moeilijk
kan missen, maar wij staan volkomen aan
den kant van den heer Hcijtn.k, die van
meening is dat er en vooral voor een
lichaam aio een gemeentebestuur gren
zen moeten zijn en dat er in de werexd
veel immoreele dingen bestaan waaruit
men van gemeentewege nu eenmaal geen
financieel voordeel n.ag putten.
En tegen den heer De Groot, die de op
vatting naar voren bracht hij was trou
wens de eenige, die de kwestie nog uit een
anderen gezichtshoek dan den financieelen
bekeek dat de motorraces de uitoefening
van een beroep zouden zijn, stond lijnrecht
het antwoord van den heer Keijsper,
dat er dan ook geen enkele reden was
waarom men op het Sportpark geen stie
rengevechten zou kunnen houden. Dan is
er nog meer sensatie waarvan de wethou
der van Financiën zal kunnen profiteeren
en dan bestaat de absolute zekerheid, dat
men alleen met beroepsvechters en niet
met dilettanten heeft te maken.
Men heeft vrijwel algemeen ingezien,
dat een cultureel lichaam als ae V. V. V.,
een betere taak heeft dan het organiseeren
van motorraces en het doet ons genoegen,
dat deze vereeniging door het niet meer
beschikbaar stellen van het Sportpark
geen nadeel in de gemeentelijke subsidie
zal onder inden. Zij zal vanaf 1940
want het komende jaar kon de gemeente-
begrooting het verlies van de motorraces
helaas nog niet dragen haar vleugels
heel wat wijder kunnen uitslaan en hier
eens iets kunnen brengen waaryan ook de
stadgenooten kunnen profiteeren, die
principieel niet bereid waren voor de mo
torraces eenige belangstelling te toonen.
De heer Van de Vall heeft van een zeer
goed geslaagde feestweek in Haarlem ge
sproken, zoo goed geslaagd, dat een ga
rantiefonds niet eens behoefde te worden
aangesproken en wat in Haarlem mogelijk
is, zal men toch ook in Alkmaar kunnen
probeeren.
De kermis komt maar eens in het jaar,
maar desondanks is zij bij elke begrooting
weer een onderwerp van langdurige be
spreking. Er zijn menschen, die de kermis
volkomen in den ban willen doen, er zijn
er, die althans zoo laat mogelijk willen
beginnen en zoo vroeg mogelijk willen
eindigen, er zijn er die de kermis te klein
vinden ..n er zijn er ook, die vooral geen
kermis op Zondag willen toestaan.
Wanneer E. en W. daar tusschendoor
moeten zeilen mag er wel een bekwaam
politicus aan het roer staan om geen aan
varing te krijgen. Men heeft er algemeen
over geklaagd, dat de kermis begint te
verloopen, althans wat het aanzien en het
aantal van de zoogenaamde luxieuse in
richtingen betreft, want naar paling-
stalletjes en zuurkraampjes behoeft men
hier nooit te zoeken.
Wethouder Bonsema wees er op, dat er
tegenwoordig een machtig verbond van
exploitanten van kermisondernemingen
bestaat en dat men Alkmaar eenvoudig
overslaat als men elders wat m^eI" kan
verdienen. Zijns inziens lag de schuld van
de miserabele kermis dan ook allerminst
aan te hooge pachtsommen en daarnaast is
er van verschillende kanten gt. wezen op
een toevallig samentreffen van onze ker
mis met feesten in Amsterdam en met een
groote kermis in de Zaanstreek, waar oor
een en ander hier minder goed tot zijn
recht zou zijn gekomen. Er wordt steeds
meer rekening met den Zondag gehouden
de kermissen mogen op dien dag zoo is
door den minister besloten niet eerder
openen dan nadat alle godsdienstoefenin
gen geëindigd zijn en men heeft het van
kerkelijke zijde dus als het ware in de
hand om de kermis op Zondag prac-
tisch onmogelijk te maken.
In het algemeen voelden B. en W. wel
iets voor een korteren kermisduur en ook
voor een vervroeging van dit oude volks
vermaak waardoor de kermispret niet
meer zal samenvallen met de feesten van
Koninginneverjaardag en ook niet meer
zoo kort voor de 8 Octoberfeesten wordt
gehouden.
Wij voor ons zien in deze kermis aller
minst een gelegenheid waar Wein Weib
und Gesang en nog eenige andere dingen
hoogtij behoeven te vieren. Het is voor
velen een onschuldig vermaak en voor
kinderen een bron van telkenjare weder-
keerende vreugde. Wie zelf kind geweest
is en dat zijn we ten slotte allemaal
zal eerlijk moeten ei kennen, dat de her
inneringen aan vele kermissen tot de pret
tigste behooren uit den gulden tijd welke
men wel eens dichterlijk als Die Tage der
Ro'sen bestempelt.
Wat de Kerkrestauratie aangaat zijn we
nog niet veel wijzer geworden. Er is nu
een overeenkomst van het Kerkbestuur
met het Rijk over eer, billijke verdeeling
der gelden verkregen, maar er schijnen in
Den Haag nog eenige moeilijkheden te
zijn en er moet in een en ander nog een
minister gekend worden, die nog niet de
finitief gezegd heeft, dat hij zich met de
oplossing kon vereenigen. In den Haag is
men nooit zoo erg voortvarend en voor
al niet wanneer er in financieel moeilijke
tijden oude kerken gerestaureerd moeten
worden. Maar volgens den burgemeester
is er nu alle kans, dat men spoedig met
het werk zal kunnen beginnen en dan zal
het zoogenaamde Poortje, dat op den druk-
sten hoek van onze stad nog altijd de ge
volgen van een botsing tusschen een
vrachtauto en de kerk demonstreert, ge
lukkig het eerst onderhanden worden ge
nomen. Zooals het er nu vijf jaren heeft
uitgezien was het wel een voortdurende
opwekking om de restauratieplannen niet
naar den achtergrond te verschuiven, maar
tevens een allesbehoelve mooie reclame
voor de activiteit van ons gemeentebe
stuur, dat met een werkeloozen metselaar,
een paar emmers kalk en een partijtje
zandsteen dit geschonken kerkneusje in
een paar dagen had kunnen opknappen.
Natuurlijk waren er principieele en
andere redenen om dat niet te doen, maar
men kan in den zomer moeilijk een expli
cateur naast het Poortje zetten om dit aan
de vreemdelingen te vertellen.
Het Postkantoor is natuurlijk Rijkszaak
en het ziet er niet naar uit, dat wij in de
eerstkomende jaren een beter gebouw
zullen krijgen of de Groote kerk zou uit
haar ijzeren verband moeten scheuren en
het Postkantoor onder de steenmassa
moeten bedelven. Men moge dit zeer on
waarschijnlijk achten, maar wanneer dit
risico niet bestaat, is er ook geen enkele
reden om den toegang naar het kantoor
vanaf het Kerkplein nog langer voor het
publiek gesloten te houden.
De tegenwoordige toegang is buitenge
woon slecht, het Postkantoor is voor niet-
ingewijder vrijwel onvindbaar en de heer
Mak heeft zijn indrukken weergegeven
van de grootte der plassen waar onze arme
stadgenooten doorheen moeten alvorens ze
in de gelegenheid zijn een briefkaart te
posten of wat kinderzegels te koopen. Vol
gens zijn beschrijving kan het oorlogsschip
„Java" in deze plassen gemakkelijk rond
draaien en als dat juist is, begrijpen we
niet, dat Alkmgar nog altijd geen marine
haven is geworden.
Trouwens, volgens dezen voorvechter
van de belangen der kleine tuinders
wier lot tusschen twee haakjes inderdaad
droevig blijkt te zijn kan dezelfde
draaierij met oorlogsschepen ook geschieden
aan den Sandersweg waar niet alleen de
geheele Engelsche vloot, maar ook de
Amerikaansche groote manoeuvres kun
nen houden.
Heeft V. V. V. hier niet een prachtige
tip gekregen om dat in onze gemeente
eens te organiseeren? Er is nog veel meer
vermakelijkheidsbelasting uit te halen
dan uit alle motorraces, welke wij hier tot
dusver gehad hebben.
FOTO ZIEOLEH, DEM HAAO
En dan is er nog altijd de beroemde
tunnel onder den Bergeroverweg, die het
nooit verder dan tot verbeteringsplannen
heeft kunnen brengen omdat het project,
volgens de Spoorwegen, veel te duur was.
Het tunneltje dat er nu is en dat door
wethouder Van Slingerland als „een
scheur met een lichtje" gekwalificeerd
werd, is absoluut onvoldoende, alleen al
door het feit, dat er geen auto's door kun
nen rijden. Wat de tunnel betreft maakt de
Raad zich intusschen over de toekomst
plannen niet ongerust meer, niet alleen
doordat de Spoorwegen heel wat soepeler
zijn geworden, maar vooral omdat er een
kazerne over den spoorwegovergang zal
gebouwd worden en men wel begrijpt, dat
het departement van Defensie er bij een
eventueelen aanval van ons land niets
voor gevoelt, dat de kanonnen van den
luchtafweer een kwartier lang voor de
gesloten boomen moeten staan om op het
rangeeren van een rij goederenwagens
door een puffend locomotiefje te wachten.
Wat de kazerne zelf aangaat, die hangt
volgens den heer Raa„ nog in de lucht,
maar B. en W. zien er minder een lucht
kasteel in dan een zeer waardevolle aan
winst voor den opbloei van ons stedelijk
leven.
Zij hebben zelfs de kinderen al geteld
welke door het garnizoen in onze gemeen
te zullen komen, maar dat schijnen er voor
de openbare school niet meer dan zestien
te zijn, zoodat we wel een regiment sol
daten maar geen regiment kinderen zullen
kri_gen en het de groote vraag zal worden
of het de moeite loont daarvoor tot den
bouw van een nieuwe school te besluiten.
Wij zouden onze overzichten met dat
van heden willen besluiten en wij zullen
ons daarom bij de vermelding van wat in
den Raad nog meer naar voren is gekomen
eenigszins moeten bekorten.
Er is een ernstig beroep op het college
gedaan om voor speelterrein voor de jeugd
te willen zorgen en wij zouden graag zien,
dat althans daarmede eens de noodige
spoed betracht werd. Een kind mag op
straat niet meer voethallen zelfs niet
eens tegen een blikken bus trappen of an
dere dingen doen, die het prettig vindt
de openbare straat is door het verkeer te
gevaarlijk geworden om kinderen gele
genheid te geven zich daarop te kunnen
uitleven. Waar echter de jeugd behoefte
heeft aan een stuk grond waar de meisjes
eens kunnen touwtjespringen en de jon
gens eens lekker kunnen schreeuwen, ra
votten en voetballen, hadden B. en W. een
terrein aan den Bergerweg daarvoor be
schikbaar gesteld, maar helaas hadden
omwonender. zich over hinderlijke blijken
van al te groote activiteit beklaagd en
aangezien de gemeente meer gebaat is met
verkoop van bouwgrond aan menschen, die
Alkmaar als een rustige woonstad be
schouwen dan met een demonstratie van
jeugdige levensblijheid, had men dat ter
rein weer aan zijn bestemming moeten
onttrekken.
Wat de Muziektuin betreft, die zal „be
keken" worden en er zal in de toekomst
dus wel eens iets mee gebeuren.
En verder staan er allerlei groote plan
nen op stapel, die verwezenlijkt kunnen
worden als de hulp van het Werkfonds
kan worden verkregen. Dan zal men de
vraag van een centrale rioleering kunnen
bekijken, waaraan Alkmaar groote be
hoefte schijnt te hebben en als verdere
toekomstmogelijkheden heeft wethouder
Klaver den Raad nog gepaaid met een
weg ten Oosten van Alkmaar, met een
nieuwe Friesche brug en een nieuwe Wil
lemsbrug, om van de Groote Kerk, het
nieuwe Gymnasium en de tunnel maar
verder te zwijgen.
Als dat alles tot stand komt zal het niet
minder dan twee en een half millioen
moeten kosten, maar aangezien het Werk
fonds voor de noodige financiën heeft te
zorgen, behoeven we ons over de finan-
cieele zijde van dat vraagstuk het hoofd
niet te breken. Het is alleen maar de vraag
of de heeren van het Werkfonds even hard
naar de uitvoering van al die plannen ver
langen alf. het bestuur van onze gemeen
te. Er hangt, om met den heer Raat te
spreken, ook nog een brandvrij archief in
de lucht en wat dat betreft moet men maar
eens in Haarlem gaan kijken, waar met
behulp van het Werkfonds een ideaal
archiefje tot stand is gekomen.
Wat de industrieterreinen betreft, de
heer Klaver heeft de klacht, dat wij zoo
iets niet in voorraad hebben van de hand
gewezen met de mededeeling, dat de Eco
nomisch Technologische Dienst hem heeft
verzekerd, dat Alkmaar nooit een indus
triecentrum kan worden en dat wij hier
uitsluitend zijn aangewezen op den handel
en op enze groote attractie ais woonstad.
Wij hopen, dat diverse industrieelen ons
in de eerstvolgende jaren duidelijk zullen
maken, dat zelfs een zoo gewichtige orga
nisatie als deze Provinciale dienst zich wel
eens kan vergissen.
Een van de vredesidealen van den Raad
is niet alleen, dat er nog eens een tijd zal
aanbreken waarin de leeuw en het lam
uit denzelfden voerbak zullen eten al
zal het menu dan ook wel eenige variatie
moeten vertoonen maar ook dat de
heeren Stoutjesdijk en Bonsema elkaar nog
eens op het gebied van gasverwarming
zullen begrypen. Intusschen schijnt dit
ideaal de verwezenlijking nabij te komen.
Wethouder Bonsema is het met den gas-
deskundige in onzen Raad roerend eens,
dat oliestookinrichtingen veel te duur en
daarom uit den tijd zijn en hij gaf zelfs
toe, dat de kosten van de verwarming
van ons politiebureau, dat het vorige jaar
2400 aan gas van 2Y, cent de kubieke
meter heeft verslonden, wel wat aan den
hoogen kant zijn.
De politieagenten worden den laatsten
tijd al op wat lager temperatuur gehouden
en wanneer, ook na deze bezuinigingsproef
de verwarmingskosten nog te hoog blij
ken, zal er naar ander stookmateriaal
worden omgezien, zonder dat daarbij het
voornemen bestaat de beschermers van
onze veiligheid in de olie te zetten.
Niet alleen het politiebureau zorgt er
voor, dat het personeel van onze gasfa
briek aan het werk kan blijven, ook de
buitengemeenten welke wij dit jaar te be
dienen hebben gekregen, zijn rcyale afne
mers en het Alkmaarsche gas voldoet zoo
goed, dat er daar heel wat meer verstookt
wordt dan in den tijd toen men het in di
verse kleine fabriekjes produceerde.
De klacht, dat niet alleen de weezen,
maar ook de woonwagenbewoners voor
Alkmaar dure kostgangers zijn, heeft nie
mand kunnen weerleggen, maar er werd
terecht opgemerkt, dat men met beide
categorieën wel eenig medelijden mag
hebben en dus hebben de vroede vaderen
de handen maar weer over hun edelacht
bare harten gestreken.
Voor de concentratie van onze bedrijven
bleek nog altijd geen geschikt gebouw te
zijn gevonden evenmin als men tot dusver
den man ontdekt heeft, die overal verstand
van heeft en dus als een soort Übermensch
over diverse bedrijven zal kunnen regee-
ren. Er waren trouwens allerlei bezwaren
van wachtgeld en andere dingen, die een
beletsel waren om diverse bedrijfsdirec
teuren aan den dijk te zetten en dus zal
men het uitstervingssysteem toepassen
zonder daarbij eenige poging te doen om
de resultaten te vervroegen.
Over het nut van een centrale boekhou
ding voor onze bedrijven waren de heeren
Sietsma en Van Slingerland het hopeloos
oneens. De eerste had iemand gesproken,
die het ten sterkste had aangeraden en de
tweede iemand, die gezegd had, dat men
zich in Alkmaar wel tienmaal mocht be
denken alvorens iets dergelijks tot uitvoe
ring te brengen.
Het merkwaardigste van het geval was,
dat nader bleek, dat beide heeren een
wethouder uit Den Helder hadden gespro
ken, waar dit systeem sedert eenigen tijd
in toepassing gebracht is en de eenige op
lossing van het raadsel is, dat het twee
wethouders met een verschillende appre
ciatie van de Heldersche toestanden ge
weest zijn.
Of Alkmaar een eigen verificateur zal
aanstellen hangt af van de meening van
B. en W. die dat nader zullen bekijken.
De wethouder van Publieke Werken
voelde in het algemeen niets voor ar bei-